📜
၁၃။ ဝီသတိနိပါတော
၁။ အမ္ဗပါလီထေရီဂါထာ
‘‘ကာဠကာ ¶ ¶ ဘမရဝဏ္ဏသာဒိသာ၊ ဝေလ္လိတဂ္ဂါ မမ မုဒ္ဓဇာ အဟုံ၊
တေ ဇရာယ သာဏဝါကသာဒိသာ၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘ဝါသိတောဝ သုရဘီ ကရဏ္ဍကော၊ ပုပ္ဖပူရ မမ ဥတ္တမင်္ဂဇော [ဥတ္တမင်္ဂဘူတော (က။)]။
တံ ဇရာယထ သလောမဂန္ဓိကံ၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘ကာနနံဝ ¶ သဟိတံ သုရောပိတံ၊ ကောစ္ဆသူစိဝိစိတဂ္ဂသောဘိတံ၊
တံ ဇရာယ ဝိရလံ တဟိံ တဟိံ၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘ကဏှခန္ဓကသုဝဏ္ဏမဏ္ဍိတံ၊ သောဘတေ သုဝေဏီဟိလင်္ကတံ၊
တံ ¶ ဇရာယ ခလိတံ သိရံ ကတံ၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘စိတ္တကာရသုကတာဝ လေခိကာ၊ သောဘရေ သု ဘမုကာ ပုရေ မမ၊
တာ ¶ ဇရာယ ဝလိဘိပ္ပလမ္ဗိတာ၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘ဘဿရာ သုရုစိရာ ယထာ မဏီ၊ နေတ္တဟေသုမဘိနီလမာယတာ၊
တေ ဇရာယဘိဟတာ န သောဘရေ၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘သဏှတုင်္ဂသဒိသီ ¶ စ နာသိကာ၊ သောဘတေ သု အဘိယောဗ္ဗနံ ပတိ၊
သာ ဇရာယ ဥပကူလိတာ ဝိယ၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘ကင်္ကဏံ ဝ သုကတံ သုနိဋ္ဌိတံ၊ သောဘရေ သု မမ ကဏ္ဏပါဠိယော၊
တာ ဇရာယ ဝလိဘိပ္ပလမ္ဗိတာ၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘ပတ္တလီမကုလဝဏ္ဏသာဒိသာ၊ သောဘရေ သု ဒန္တာ ပုရေ မမ၊
တေ ဇရာယ ခဏ္ဍိတာ စာသိတာ [ပီတကာ (သီ။)]၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘ကာနနမှိ ဝနသဏ္ဍစာရိနီ၊ ကောကိလာဝ ¶ မဓုရံ နိကူဇိဟံ၊
တံ ဇရာယ ခလိတံ တဟိံ တဟိံ၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘သဏှကမ္ဗုရိဝ သုပ္ပမဇ္ဇိတာ၊ သောဘတေ သု ဂီဝါ ပုရေ မမ၊
သာ ဇရာယ ဘဂ္ဂါ [ဘဉ္ဇိတာ (?)] ဝိနာမိတာ၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘ဝဋ္ဋပလိဃသဒိသောပမာ ¶ ဥဘော၊ သောဘရေ သု ဗာဟာ ပုရေ မမ၊
တာ ဇရာယ ယထ ပါဋလိဗ္ဗလိတာ [ယထာ ပါဋလိပ္ပလိတာ (သီ။ သျာ။ က။)]၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘သဏှမုဒ္ဒိကသုဝဏ္ဏမဏ္ဍိတာ၊ သောဘရေ သု ဟတ္ထာ ပုရေ မမ၊
တေ ဇရာယ ယထာ မူလမူလိကာ၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘ပီနဝဋ္ဋသဟိတုဂ္ဂတာ ¶ ဥဘော၊ သောဘရေ [သောဘတေ (အဋ္ဌ။)] သု ထနကာ ပုရေ မမ၊
ထေဝိကီဝ လမ္ဗန္တိ နောဒကာ၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ ¶ အနညထာ။
‘‘ကဉ္စနဿဖလကံဝ သမ္မဋ္ဌံ၊ သောဘတေ သု ကာယော ပုရေ မမ၊
သော ဝလီဟိ သုခုမာဟိ ဩတတော၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘နာဂဘောဂသဒိသောပမာ ဥဘော၊ သောဘရေ သု ဦရူ ပုရေ မမ၊
တေ ဇရာယ ယထာ ဝေဠုနာဠိယော၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘သဏှနူပုရသုဝဏ္ဏမဏ္ဍိတာ ¶ ၊ သောဘရေ သု ဇင်္ဃာ ပုရေ မမ၊
တာ ဇရာယ တိလဒဏ္ဍကာရိဝ၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘တူလပုဏ္ဏသဒိသောပမာ ဥဘော၊ သောဘရေ သု ပါဒါ ပုရေ မမ၊
တေ ဇရာယ ဖုဋိတာ ဝလီမတာ၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ။
‘‘ဧဒိသော အဟု အယံ သမုဿယော၊ ဇဇ္ဇရော ဗဟုဒုက္ခာနမာလယော၊
သောပလေပပတိတော ¶ ဇရာဃရော၊ သစ္စဝါဒိဝစနံ အနညထာ’’။
… အမ္ဗပါလီ ထေရီ…။
၂။ ရောဟိနီထေရီဂါထာ
‘‘‘သမဏာ’တိ ¶ ဘောတိ သုပိ [ဘောတိ တွံ သယသိ (သီ။)၊ ဘောတိ မံ ဝိပဿိ (သျာ။)]၊ ‘သမဏာ’တိ ပဗုဇ္ဈသိ [ပဋိဗုဇ္ဈသိ (သီ။ သျာ။)]၊
သမဏာနေဝ [သမဏာနမေဝ (သီ။ သျာ။)] ကိတ္တေသိ၊ သမဏီ နူန [သမဏီ နု (က။)] ဘဝိဿသိ။
‘‘ဝိပုလံ ¶ အန္နဉ္စ ပါနဉ္စ၊ သမဏာနံ ပဝေစ္စသိ [ပယစ္ဆသိ (သီ။)]၊
ရောဟိနီ ဒါနိ ပုစ္ဆာမိ၊ ကေန တေ သမဏာ ပိယာ။
‘‘အကမ္မကာမာ အလသာ၊ ပရဒတ္တူပဇီဝိနော၊
အာသံသုကာ သာဒုကာမာ၊ ကေန တေ သမဏာ ပိယာ’’။
‘‘စိရဿံ ဝတ မံ တာတ၊ သမဏာနံ ပရိပုစ္ဆသိ၊
တေသံ တေ ကိတ္တယိဿာမိ၊ ပညာသီလပရက္ကမံ။
‘‘ကမ္မကာမာ အနလသာ၊ ကမ္မသေဋ္ဌဿ ကာရကာ၊
ရာဂံ ဒေါသံ ပဇဟန္တိ၊ တေန မေ သမဏာ ပိယာ။
‘‘တီဏိ ပါပဿ မူလာနိ၊ ဓုနန္တိ သုစိကာရိနော၊
သဗ္ဗံ ပါပံ ပဟီနေသံ၊ တေန မေ သမဏာ ပိယာ။
‘‘ကာယကမ္မံ သုစိ နေသံ၊ ဝစီကမ္မဉ္စ တာဒိသံ၊
မနောကမ္မံ သုစိ နေသံ၊ တေန မေ သမဏာ ပိယာ။
‘‘ဝိမလာ သင်္ခမုတ္တာဝ၊ သုဒ္ဓါ သန္တရဗာဟိရာ၊
ပုဏ္ဏာ သုက္ကာန ဓမ္မာနံ [သုက္ကေဟိ ဓမ္မေဟိ (သီ။ သျာ။ အဋ္ဌ။)]၊ တေန မေ သမဏာ ပိယာ။
‘‘ဗဟုဿုတာ ဓမ္မဓရာ၊ အရိယာ ဓမ္မဇီဝိနော၊
အတ္ထံ ဓမ္မဉ္စ ဒေသေန္တိ၊ တေန မေ သမဏာ ပိယာ။
‘‘ဗဟုဿုတာ ¶ ဓမ္မဓရာ၊ အရိယာ ဓမ္မဇီဝိနော၊
ဧကဂ္ဂစိတ္တာ သတိမန္တော၊ တေန မေ သမဏာ ပိယာ။
‘‘ဒူရင်္ဂမာ ¶ သတိမန္တော၊ မန္တဘာဏီ အနုဒ္ဓတာ၊
ဒုက္ခဿန္တံ ပဇာနန္တိ၊ တေန မေ သမဏာ ပိယာ။
‘‘ယသ္မာ ဂါမာ ပက္ကမန္တိ၊ န ဝိလောကေန္တိ ကိဉ္စနံ၊
အနပေက္ခာဝ ဂစ္ဆန္တိ၊ တေန မေ သမဏာ ပိယာ။
‘‘န ¶ တေသံ ကောဋ္ဌေ ဩပေန္တိ၊ န ကုမ္ဘိံ န ခဠောပိယံ၊
ပရိနိဋ္ဌိတမေသာနာ၊ တေန မေ သမဏာ ပိယာ။
‘‘န တေ ဟိရညံ ဂဏှန္တိ၊ န သုဝဏ္ဏံ န ရူပိယံ၊
ပစ္စုပ္ပန္နေန ယာပေန္တိ၊ တေန မေ သမဏာ ပိယာ။
‘‘နာနာကုလာ ¶ ပဗ္ဗဇိတာ၊ နာနာဇနပဒေဟိ စ၊
အညမညံ ပိယာယန္တိ [ပိဟယန္တိ (က။)]၊ တေန မေ သမဏာ ပိယာ’’။
‘‘အတ္ထာယ ဝတ နော ဘောတိ၊ ကုလေ ဇာတာသိ ရောဟိနီ၊
သဒ္ဓါ ဗုဒ္ဓေ စ ဓမ္မေ စ၊ သင်္ဃေ စ တိဗ္ဗဂါရဝါ။
‘‘တုဝံ ဟေတံ ပဇာနာသိ၊ ပုညက္ခေတ္တံ အနုတ္တရံ၊
အမှမ္ပိ ဧတေ သမဏာ၊ ပဋိဂဏှန္တိ ဒက္ခိဏံ’’။
‘‘ပတိဋ္ဌိတော ဟေတ္ထ ယညော၊ ဝိပုလော နော ဘဝိဿတိ၊
သစေ ဘာယသိ ဒုက္ခဿ၊ သစေ တေ ဒုက္ခမပ္ပိယံ။
‘‘ဥပေဟိ သရဏံ ဗုဒ္ဓံ၊ ဓမ္မံ သင်္ဃဉ္စ တာဒိနံ၊
သမာဒိယာဟိ သီလာနိ၊ တံ တေ အတ္ထာယ ဟေဟိတိ’’။
‘‘ဥပေမိ ¶ သရဏံ ဗုဒ္ဓံ၊ ဓမ္မံ သင်္ဃဉ္စ တာဒိနံ၊
သမာဒိယာမိ သီလာနိ၊ တံ မေ အတ္ထာယ ဟေဟိတိ။
‘‘ဗြဟ္မဗန္ဓု ပုရေ အာသိံ၊ သော ဣဒါနိမှိ ဗြာဟ္မဏော၊
တေဝိဇ္ဇော သောတ္တိယော စမှိ၊ ဝေဒဂူ စမှိ နှာတကော’’။
… ရောဟိနီ ထေရီ…။
၃။ စာပါထေရီဂါထာ
‘‘လဋ္ဌိဟတ္ထော ပုရေ အာသိ၊ သော ဒါနိ မိဂလုဒ္ဒကော၊
အာသာယ ပလိပါ ဃောရာ၊ နာသက္ခိ ပါရမေတဝေ။
‘‘သုမတ္တံ မံ မညမာနာ၊ စာပါ ပုတ္တမတောသယိ၊
စာပါယ ဗန္ဓနံ ဆေတွာ၊ ပဗ္ဗဇိဿံ ပုနောပဟံ။
‘‘မာ ¶ မေ ကုဇ္ဈိ မဟာဝီရ၊ မာ မေ ကုဇ္ဈိ မဟာမုနိ၊
န ဟိ ကောဓပရေတဿ၊ သုဒ္ဓိ အတ္ထိ ကုတော တပေါ။
‘‘ပက္ကမိဿဉ္စ ¶ နာဠာတော၊ ကောဓ နာဠာယ ဝစ္ဆတိ၊
ဗန္ဓန္တီ ဣတ္ထိရူပေန၊ သမဏေ ဓမ္မဇီဝိနော’’ [ဓမ္မဇီဝိနေ (က။)]။
‘‘ဧဟိ ကာဠ နိဝတ္တဿု၊ ဘုဉ္ဇ ကာမေ ယထာ ပုရေ၊
အဟဉ္စ တေ ဝသီကတာ၊ ယေ စ မေ သန္တိ ဉာတကာ’’။
‘‘ဧတ္တော ¶ စာပေ စတုဗ္ဘာဂံ၊ ယထာ ဘာသသိ တွဉ္စ မေ၊
တယိ ရတ္တဿ ပေါသဿ၊ ဥဠာရံ ဝတ တံ သိယာ’’။
‘‘ကာဠင်္ဂိနိံဝ တက္ကာရိံ၊ ပုပ္ဖိတံ ဂိရိမုဒ္ဓနိ၊
ဖုလ္လံ ဒါလိမလဋ္ဌိံဝ၊ အန္တောဒီပေဝ ပါဋလိံ။
‘‘ဟရိစန္ဒနလိတ္တင်္ဂိံ၊ ကာသိကုတ္တမဓာရိနိံ၊
တံ ¶ မံ ရူပဝတိံ သန္တိံ၊ ကဿ ဩဟာယ ဂစ္ဆသိ’’။
‘‘သာကုန္တိကောဝ သကုဏိံ [သကုဏံ (သျာ။)]၊ ယထာ ဗန္ဓိတုမိစ္ဆတိ၊
အာဟရိမေန ရူပေန၊ န မံ တွံ ဗာဓယိဿသိ’’။
‘‘ဣမဉ္စ မေ ပုတ္တဖလံ၊ ကာဠ ဥပ္ပာဒိတံ တယာ၊
တံ မံ ပုတ္တဝတိံ သန္တိံ၊ ကဿ ဩဟာယ ဂစ္ဆသိ’’။
‘‘ဇဟန္တိ ပုတ္တေ သပ္ပညာ၊ တတော ဉာတီ တတော ဓနံ၊
ပဗ္ဗဇန္တိ မဟာဝီရာ၊ နာဂေါ ဆေတွာဝ ဗန္ဓနံ’’။
‘‘ဣဒါနိ တေ ဣမံ ပုတ္တံ၊ ဒဏ္ဍေန ဆုရိကာယ ဝါ၊
ဘူမိယံ ဝါ နိသုမ္ဘိဿံ [နိသုမ္ဘေယျံ (သီ။)]၊ ပုတ္တသောကာ န ဂစ္ဆသိ’’။
‘‘သစေ ပုတ္တံ သိင်္ဂါလာနံ၊ ကုက္ကုရာနံ ပဒါဟိသိ၊
န မံ ပုတ္တကတ္တေ ဇမ္မိ၊ ပုနရာဝတ္တယိဿသိ’’။
‘‘ဟန္ဒ ခေါ ဒါနိ ဘဒ္ဒန္တေ၊ ကုဟိံ ကာဠ ဂမိဿသိ၊
ကတမံ ¶ ဂါမနိဂမံ၊ နဂရံ ရာဇဓာနိယော’’။
‘‘အဟုမှ ပုဗ္ဗေ ဂဏိနော၊ အဿမဏာ သမဏမာနိနော၊
ဂါမေန ဂါမံ ဝိစရိမှ၊ နဂရေ ရာဇဓာနိယော။
‘‘ဧသော ဟိ ဘဂဝါ ဗုဒ္ဓါ၊ နဒိံ နေရဉ္ဇရံ ပတိ၊
သဗ္ဗဒုက္ခပ္ပဟာနာယ၊ ဓမ္မံ ဒေသေတိ ပါဏိနံ၊
တဿာဟံ သန္တိကံ ဂစ္ဆံ၊ သော မေ သတ္ထာ ဘဝိဿတိ’’။
‘‘ဝန္ဒနံ ¶ ဒါနိ ဝဇ္ဇာသိ၊ လောကနာထံ အနုတ္တရံ၊
ပဒက္ခိဏဉ္စ ကတွာန၊ အာဒိသေယျာသိ ဒက္ခိဏံ’’။
‘‘ဧတံ ခေါ လဗ္ဘမမှေဟိ၊ ယထာ ဘာသသိ တွဉ္စ မေ၊
ဝန္ဒနံ ဒါနိ တေ ဝဇ္ဇံ၊ လောကနာထံ အနုတ္တရံ၊
ပဒက္ခိဏဉ္စ ¶ ကတွာန၊ အာဒိသိဿာမိ ဒက္ခိဏံ’’။
တတော ¶ စ ကာဠော ပက္ကာမိ၊ နဒိံ နေရဉ္ဇရံ ပတိ၊
သော အဒ္ဒသာသိ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ဒေသေန္တံ အမတံ ပဒံ။
ဒုက္ခံ ဒုက္ခသမုပ္ပာဒံ၊ ဒုက္ခဿ စ အတိက္ကမံ၊
အရိယံ စဋ္ဌင်္ဂိကံ မဂ္ဂံ၊ ဒုက္ခူပသမဂါမိနံ။
တဿ ပါဒါနိ ဝန္ဒိတွာ၊ ကတွာန နံ [ကတွာနဟံ (သီ။)] ပဒက္ခိဏံ၊
စာပါယ အာဒိသိတွာန၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ၊
တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
… စာပါ ထေရီ…။
၄။ သုန္ဒရီထေရီဂါထာ
‘‘ပေတာနိ ဘောတိ ပုတ္တာနိ၊ ခါဒမာနာ တုဝံ ပုရေ၊
တုဝံ ဒိဝါ စ ရတ္တော စ၊ အတီဝ ပရိတပ္ပသိ။
‘‘သာဇ္ဇ သဗ္ဗာနိ ခါဒိတွာ၊ သတပုတ္တာနိ [သတ္တ ပုတ္တာနိ (သျာ။)] ဗြာဟ္မဏီ၊
ဝါသေဋ္ဌိ ကေန ဝဏ္ဏေန၊ န ဗာဠှံ ပရိတပ္ပသိ’’။
‘‘ဗဟူနိ ပုတ္တသတာနိ၊ ဉာတိသင်္ဃသတာနိ စ၊
ခါဒိတာနိ အတီတံသေ၊ မမ တုယှဉ္စ ဗြာဟ္မဏ။
‘‘သာဟံ နိဿရဏံ ဉတွာ၊ ဇာတိယာ မရဏဿ စ၊
န ¶ သောစာမိ န ရောဒါမိ၊ န စာပိ ပရိတပ္ပယိံ’’။
‘‘အဗ္ဘုတံ ¶ ဝတ ဝါသေဋ္ဌိ၊ ဝါစံ ဘာသသိ ဧဒိသိံ၊
ကဿ တွံ ဓမ္မမညာယ၊ ဂိရံ [ထိရံ (သီ။)] ဘာသသိ ဧဒိသိံ’’။
‘‘ဧသ ဗြာဟ္မဏ သမ္ဗုဒ္ဓါ၊ နဂရံ မိထိလံ ပတိ၊
သဗ္ဗဒုက္ခပ္ပဟာနာယ၊ ဓမ္မံ ဒေသေသိ ပါဏိနံ။
‘‘တဿ ဗြဟ္မေ [ဗြာဟ္မဏ (သီ။ သျာ။)] အရဟတော၊ ဓမ္မံ သုတွာ နိရူပဓိံ၊
တတ္ထ ဝိညာတသဒ္ဓမ္မာ၊ ပုတ္တသောကံ ဗျပါနုဒိံ’’။
‘‘သော ¶ အဟမ္ပိ ဂမိဿာမိ၊ နဂရံ မိထိလံ ပတိ၊
အပ္ပေဝ မံ သော ဘဂဝါ၊ သဗ္ဗဒုက္ခာ ပမောစယေ’’။
အဒ္ဒသ ¶ ဗြာဟ္မဏော ဗုဒ္ဓံ၊ ဝိပ္ပမုတ္တံ နိရူပဓိံ၊
သွဿ ဓမ္မမဒေသေသိ၊ မုနိ ဒုက္ခဿ ပါရဂူ။
ဒုက္ခံ ဒုက္ခသမုပ္ပာဒံ၊ ဒုက္ခဿ စ အတိက္ကမံ၊
အရိယံ စဋ္ဌင်္ဂိကံ မဂ္ဂံ၊ ဒုက္ခူပသမဂါမိနံ။
တတ္ထ ဝိညာတသဒ္ဓမ္မော၊ ပဗ္ဗဇ္ဇံ သမရောစယိ၊
သုဇာတော တီဟိ ရတ္တီဟိ၊ တိဿော ဝိဇ္ဇာ အဖဿယိ။
‘‘ဧဟိ သာရထိ ဂစ္ဆာဟိ၊ ရထံ နိယျာဒယာဟိမံ၊
အာရောဂျံ ဗြာဟ္မဏိံ ဝဇ္ဇ [ဝဇ္ဇာ (သီ။)]၊ ‘ပဗ္ဗဇိ [ပဗ္ဗဇိတော (သီ။)] ဒါနိ ဗြာဟ္မဏော၊
သုဇာတော တီဟိ ရတ္တီဟိ၊ တိဿော ဝိဇ္ဇာ အဖဿယိ’’’။
တတော စ ရထမာဒါယ၊ သဟဿဉ္စာပိ သာရထိ၊
အာရောဂျံ ¶ ဗြာဟ္မဏိဝေါစ၊ ‘‘ပဗ္ဗဇိ ဒါနိ ဗြာဟ္မဏော၊
သုဇာတော တီဟိ ရတ္တီဟိ၊ တိဿော ဝိဇ္ဇာ အဖဿယိ’’။
‘‘ဧတဉ္စာဟံ အဿရထံ၊ သဟဿဉ္စာပိ သာရထိ၊
တေဝိဇ္ဇံ ဗြာဟ္မဏံ သုတွာ [ဉတွာ (သီ။)]၊ ပုဏ္ဏပတ္တံ ဒဒါမိ တေ’’။
‘‘တုယှေဝ ဟောတွဿရထော၊ သဟဿဉ္စာပိ ဗြာဟ္မဏိ၊
အဟမ္ပိ ပဗ္ဗဇိဿာမိ၊ ဝရပညဿ သန္တိကေ’’။
‘‘ဟတ္ထီ ¶ ဂဝဿံ မဏိကုဏ္ဍလဉ္စ၊ ဖီတဉ္စိမံ ဂဟဝိဘဝံ ပဟာယ၊
ပိတာ ပဗ္ဗဇိတော တုယှံ၊ ဘုဉ္ဇ ဘောဂါနိ သုန္ဒရိ၊ တုဝံ ဒါယာဒိကာ ကုလေ’’။
‘‘ဟတ္ထီ ဂဝဿံ မဏိကုဏ္ဍလဉ္စ၊ ရမ္မံ စိမံ ဂဟဝိဘဝံ ပဟာယ၊
ပိတာ ပဗ္ဗဇိတော မယှံ၊ ပုတ္တသောကေန အဋ္ဋိတော၊
အဟမ္ပိ ပဗ္ဗဇိဿာမိ၊ ဘာတုသောကေန အဋ္ဋိတာ’’။
‘‘သော တေ ဣဇ္ဈတု သင်္ကပ္ပော၊ ယံ တွံ ပတ္ထေသိ သုန္ဒရီ၊
ဥတ္တိဋ္ဌပိဏ္ဍော ဥဉ္ဆော စ၊ ပံသုကူလဉ္စ စီဝရံ၊
ဧတာနိ အဘိသမ္ဘောန္တီ၊ ပရလောကေ အနာသဝါ’’။
‘‘သိက္ခမာနာယ ¶ မေ အယျေ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဝိသောဓိတံ၊
ပုဗ္ဗေနိဝါသံ ဇာနာမိ၊ ယတ္ထ မေ ဝုသိတံ ပုရေ။
‘‘တုဝံ ¶ ¶ နိဿာယ ကလျာဏီ၊ ထေရီ သင်္ဃဿ သောဘနေ၊
တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘အနုဇာနာဟိ မေ အယျေ၊ ဣစ္ဆေ သာဝတ္ထိ ဂန္တဝေ၊
သီဟနာဒံ နဒိဿာမိ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ သန္တိကေ’’။
‘‘ပဿ သုန္ဒရိ သတ္ထာရံ၊ ဟေမဝဏ္ဏံ ဟရိတ္တစံ၊
အဒန္တာနံ ဒမေတာရံ၊ သမ္ဗုဒ္ဓမကုတောဘယံ’’။
‘‘ပဿ သုန္ဒရိမာယန္တိံ၊ ဝိပ္ပမုတ္တံ နိရူပဓိံ၊
ဝီတရာဂံ ဝိသံယုတ္တံ၊ ကတကိစ္စမနာသဝံ။
‘‘ဗာရာဏသီတော နိက္ခမ္မ၊ တဝ သန္တိကမာဂတာ၊
သာဝိကာ တေ မဟာဝီရ၊ ပါဒေ ဝန္ဒတိ သုန္ဒရီ’’။
‘‘တုဝံ ဗုဒ္ဓါ တုဝံ သတ္ထာ၊ တုယှံ ဓီတာမှိ ဗြာဟ္မဏ၊
ဩရသာ မုခတော ဇာတာ၊ ကတကိစ္စာ အနာသဝါ’’။
‘‘တဿာ ¶ တေ သွာဂတံ ဘဒ္ဒေ၊ တတော [အထော (က။)] တေ အဒုရာဂတံ၊
ဧဝဉှိ ဒန္တာ အာယန္တိ၊ သတ္ထု ပါဒါနိ ဝန္ဒိကာ၊
ဝီတရာဂါ ဝိသံယုတ္တာ၊ ကတကိစ္စာ အနာသဝါ’’။
… သုန္ဒရီ ထေရီ…။
၅။ သုဘာကမ္မာရဓီတုထေရီဂါထာ
‘‘ဒဟရာဟံ သုဒ္ဓဝသနာ၊ ယံ ပုရေ ဓမ္မမဿုဏိံ၊
တဿာ မေ အပ္ပမတ္တာယ၊ သစ္စာဘိသမယော အဟု။
‘‘တတောဟံ သဗ္ဗကာမေသု၊ ဘုသံ အရတိမဇ္ဈဂံ၊
သက္ကာယသ္မိံ ဘယံ ဒိသွာ၊ နေက္ခမ္မမေဝ [နေက္ခမ္မညေဝ (သီ။)၊ နေက္ခမ္မဿေဝ (သျာ။)] ပီဟယေ။
‘‘ဟိတွာနဟံ ¶ ဉာတိဂဏံ၊ ဒါသကမ္မကရာနိ စ၊
ဂါမခေတ္တာနိ ဖီတာနိ၊ ရမဏီယေ ပမောဒိတေ။
‘‘ပဟာယဟံ ¶ ပဗ္ဗဇိတာ၊ သာပတေယျမနပ္ပကံ၊
ဧဝံ သဒ္ဓါယ နိက္ခမ္မ၊ သဒ္ဓမ္မေ သုပ္ပဝေဒိတေ။
‘‘နေတံ [န မေတံ (သီ။ သျာ။)] အဿ ပတိရူပံ၊ အာကိဉ္စညဉှိ ပတ္ထယေ၊
ယော [ယာ (သျာ။)] ဇာတရူပံ ရဇတံ၊ ဆဍ္ဍေတွာ [ထပေတွာ (က။)] ပုနရာဂမေ [ပုနရာဂဟေ (က။)]။
‘‘ရဇတံ ¶ ဇာတရူပံ ဝါ၊ န ဗောဓာယ န သန္တိယာ၊
နေတံ သမဏသာရုပ္ပံ၊ န ဧတံ အရိယဒ္ဓနံ။
‘‘လောဘနံ မဒနဉ္စေတံ၊ မောဟနံ ရဇဝဍ္ဎနံ၊
သာသင်္ကံ ဗဟုအာယာသံ၊ နတ္ထိ စေတ္ထ ဓုဝံ ဌိတိ။
‘‘ဧတ္ထ ရတ္တာ ပမတ္တာ စ၊ သင်္ကိလိဋ္ဌမနာ နရာ၊
အညမညေန ဗျာရုဒ္ဓါ၊ ပုထု ကုဗ္ဗန္တိ မေဓဂံ။
‘‘ဝဓော ဗန္ဓော ပရိက္လေသော၊ ဇာနိ သောကပရိဒ္ဒဝေါ၊
ကာမေသု အဓိပန္နာနံ၊ ဒိဿတေ ဗျသနံ ဗဟုံ။
‘‘တံ မံ ဉာတီ အမိတ္တာဝ၊ ကိံ ဝေါ ကာမေသု ယုဉ္ဇထ၊
ဇာနာထ မံ ပဗ္ဗဇိတံ၊ ကာမေသု ဘယဒဿိနိံ။
‘‘န ¶ ဟိရညသုဝဏ္ဏေန၊ ပရိက္ခီယန္တိ အာသဝါ၊
အမိတ္တာ ဝဓကာ ကာမာ၊ သပတ္တာ သလ္လဗန္ဓနာ။
‘‘တံ ¶ မံ ဉာတီ အမိတ္တာဝ၊ ကိံ ဝေါ ကာမေသု ယုဉ္ဇထ၊
ဇာနာထ မံ ပဗ္ဗဇိတံ၊ မုဏ္ဍံ သင်္ဃာဋိပါရုတံ။
‘‘ဥတ္တိဋ္ဌပိဏ္ဍော ဥဉ္ဆော စ၊ ပံသုကူလဉ္စ စီဝရံ၊
ဧတံ ခေါ မမ သာရုပ္ပံ၊ အနဂါရူပနိဿယော။
‘‘ဝန္တာ မဟေသီဟိ ကာမာ၊ ယေ ဒိဗ္ဗာ ယေ စ မာနုသာ၊
ခေမဋ္ဌာနေ ဝိမုတ္တာ တေ၊ ပတ္တာ တေ အစလံ သုခံ။
‘‘မာဟံ ကာမေဟိ သင်္ဂစ္ဆိံ၊ ယေသု တာဏံ န ဝိဇ္ဇတိ၊
အမိတ္တာ ဝဓကာ ကာမာ၊ အဂ္ဂိက္ခန္ဓူပမာ ဒုခါ။
‘‘ပရိပန္ထော ¶ ဧသ ဘယော၊ သဝိဃာတော သကဏ္ဋကော၊
ဂေဓော သုဝိသမော စေသော [လေပေါ (သီ။)]၊ မဟန္တော မောဟနာမုခေါ။
‘‘ဥပသဂ္ဂေါ ဘီမရူပေါ၊ ကာမာ သပ္ပသိရူပမာ၊
ယေ ဗာလာ အဘိနန္ဒန္တိ၊ အန္ဓဘူတာ ပုထုဇ္ဇနာ။
‘‘ကာမပင်္ကေန သတ္တာ ဟိ၊ ဗဟူ လောကေ အဝိဒ္ဒသူ၊
ပရိယန္တံ န ဇာနန္တိ၊ ဇာတိယာ မရဏဿ စ။
‘‘ဒုဂ္ဂတိဂမနံ မဂ္ဂံ၊ မနုဿာ ကာမဟေတုကံ၊
ဗဟုံ ဝေ ပဋိပဇ္ဇန္တိ၊ အတ္တနော ရောဂမာဝဟံ။
‘‘ဧဝံ ¶ အမိတ္တဇနနာ၊ တာပနာ သံကိလေသိကာ၊
လောကာမိသာ ဗန္ဓနီယာ၊ ကာမာ မရဏဗန္ဓနာ [စရဏဗန္ဓနာ (သီ။)]။
‘‘ဥမ္မာဒနာ ¶ ဥလ္လပနာ၊ ကာမာ စိတ္တပ္ပမဒ္ဒိနော၊
သတ္တာနံ သင်္ကိလေသာယ၊ ခိပ္ပံ [ခိပံ (သီ။)] မာရေန ဩဍ္ဍိတံ။
‘‘အနန္တာဒီနဝါ ကာမာ၊ ဗဟုဒုက္ခာ မဟာဝိသာ၊
အပ္ပဿာဒါ ¶ ရဏကရာ၊ သုက္ကပက္ခဝိသောသနာ [ဝိသောသကာ (သီ။)]။
‘‘သာဟံ ဧတာဒိသံ ကတွာ၊ ဗျသနံ ကာမဟေတုကံ၊
န တံ ပစ္စာဂမိဿာမိ၊ နိဗ္ဗာနာဘိရတာ သဒါ။
‘‘ရဏံ ကရိတွာ [တရိတွာ (သီ။)] ကာမာနံ၊ သီတိဘာဝါဘိကင်္ခိနီ၊
အပ္ပမတ္တာ ဝိဟဿာမိ၊ သဗ္ဗသံယောဇနက္ခယေ။
‘‘အသောကံ ဝိရဇံ ခေမံ၊ အရိယဋ္ဌင်္ဂိကံ ဥဇုံ၊
တံ မဂ္ဂံ အနုဂစ္ဆာမိ၊ ယေန တိဏ္ဏာ မဟေသိနော’’။
ဣမံ ပဿထ ဓမ္မဋ္ဌံ၊ သုဘံ ကမ္မာရဓီတရံ၊
အနေဇံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ၊ ရုက္ခမူလမှိ ဈာယတိ။
အဇ္ဇဋ္ဌမီ ပဗ္ဗဇိတာ၊ သဒ္ဓါ သဒ္ဓမ္မသောဘနာ၊
ဝိနီတုပ္ပလဝဏ္ဏာယ၊ တေဝိဇ္ဇာ မစ္စုဟာယိနီ။
သာယံ ¶ ဘုဇိဿာ အနဏာ၊ ဘိက္ခုနီ ဘာဝိတိန္ဒြိယာ၊
သဗ္ဗယောဂဝိသံယုတ္တာ၊ ကတကိစ္စာ အနာသဝါ။
တံ သက္ကော ဒေဝသင်္ဃေန၊ ဥပသင်္ကမ္မ ဣဒ္ဓိယာ၊
နမဿတိ ဘူတပတိ၊ သုဘံ ကမ္မာရဓီတရန္တိ။
… သုဘာ ကမ္မာရဓီတာ ထေရီ…။
ဝီသတိနိပါတော နိဋ္ဌိတော။