📜
၃၄။ ဂန္ဓောဒကဝဂ္ဂေါ
၁။ ဂန္ဓဓူပိယတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘သိဒ္ဓတ္ထဿ ¶ ¶ ¶ ဘဂဝတော၊ ဂန္ဓဓူပံ အဒါသဟံ၊
သုမနေဟိ ပဋိစ္ဆန္နံ၊ ဗုဒ္ဓါနုစ္ဆဝိကဉ္စ တံ။
‘‘ကဉ္စနဂ္ဃိယသင်္ကာသံ၊ ဗုဒ္ဓံ လောကဂ္ဂနာယကံ၊
ဣန္ဒီဝရံဝ ဇလိတံ၊ အာဒိတ္တံဝ ဟုတာသနံ။
‘‘ဗျဂ္ဃုသဘံဝ ပဝရံ၊ အဘိဇာတံဝ ကေသရိံ၊
နိသိန္နံ သမဏာနဂ္ဂံ၊ ဘိက္ခုသင်္ဃပုရက္ခတံ။
‘‘ဒိသွာ စိတ္တံ ပသာဒေတွာ၊ ပဂ္ဂဟေတွာန အဉ္ဇလိံ၊
ဝန္ဒိတွာ သတ္ထုနော ပါဒေ၊ ပက္ကာမိံ ဥတ္တရာမုခေါ။
‘‘စတုန္နဝုတိတော ကပ္ပေ၊ ယံ ဂန္ဓမဒဒိံ တဒါ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဂန္ဓပူဇာယိဒံ ဖလံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော၊ ဝိမောက္ခာပိ စ အဋ္ဌိမေ၊
ဆဠဘိညာ သစ္ဆိကတာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဂန္ဓဓူပိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
ဂန္ဓဓူပိယတ္ထေရဿာပဒါနံ ပဌမံ။
၂။ ဥဒကပူဇကတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏံ ¶ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ဂစ္ဆန္တံ အနိလဉ္ဇသေ၊
ဃတာသနံဝ ဇလိတံ၊ အာဒိတ္တံဝ ဟုတာသနံ။
‘‘ပါဏိနာ ဥဒကံ ဂယှ၊ အာကာသေ ဥက္ခိပိံ အဟံ၊
သမ္ပဋိစ္ဆိ မဟာဝီရော၊ ဗုဒ္ဓါ ကာရုဏိကော ဣသိ။
‘‘အန္တလိက္ခေ ဌိတော သတ္ထာ၊ ပဒုမုတ္တရနာမကော၊
မမ သင်္ကပ္ပမညာယ၊ ဣမံ ဂါထမဘာသထ။
‘‘‘ဣမိနာ ¶ ဒကဒါနေန၊ ပီတိဥပ္ပာဒနေန စ၊
ကပ္ပသတသဟဿမ္ပိ၊ ဒုဂ္ဂတိံ နုပပဇ္ဇသိ’။
‘‘တေန ¶ ကမ္မေန ဒွိပဒိန္ဒ၊ လောကဇေဋ္ဌ နရာသဘ၊
ပတ္တောမှိ အစလံ ဌာနံ၊ ဟိတွာ ဇယပရာဇယံ။
‘‘သဟဿရာဇနာမေန၊ တယော စ စက္ကဝတ္တိနော၊
ပဉ္စသဋ္ဌိကပ္ပသတေ၊ စာတုရန္တာ ဇနာဓိပါ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဥဒကပူဇကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
ဥဒကပူဇကတ္ထေရဿာပဒါနံ ဒုတိယံ။
၃။ ပုန္နာဂပုပ္ဖိယတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ကာနနံ ¶ ဝနမောဂယှ၊ ဝသာမိ လုဒ္ဒကော အဟံ၊
ပုန္နာဂံ ပုပ္ဖိတံ ဒိသွာ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌံ အနုဿရိံ။
‘‘တံ ပုပ္ဖံ ဩစိနိတွာန၊ သုဂန္ဓံ ဂန္ဓိတံ သုဘံ၊
ထူပံ ကတွာန ပုလိနေ၊ ဗုဒ္ဓဿ အဘိရောပယိံ။
‘‘ဒွေနဝုတေ ဣတော ကပ္ပေ၊ ယံ ပုပ္ဖမဘိပူဇယိံ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဗုဒ္ဓပူဇာယိဒံ ဖလံ။
‘‘ဧကမှိ နဝုတေ ကပ္ပေ၊ ဧကော အာသိံ တမောနုဒေါ၊
သတ္တရတနသမ္ပန္နော၊ စက္ကဝတ္တီ မဟဗ္ဗလော။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ပုန္နာဂပုပ္ဖိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
ပုန္နာဂပုပ္ဖိယတ္ထေရဿာပဒါနံ တတိယံ။
၄။ ဧကဒုဿဒါယကတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘နဂရေ ဟံသဝတိယာ၊ အဟောသိံ တိဏဟာရကော၊
တိဏဟာရေန ဇီဝါမိ၊ တေန ပေါသေမိ ဒါရကေ။
‘‘ပဒုမုတ္တရော ¶ ¶ နာမ ဇိနော၊ သဗ္ဗဓမ္မာန ပါရဂူ၊
တမန္ဓကာရံ နာသေတွာ၊ ဥပ္ပဇ္ဇိ လောကနာယကော။
‘‘သကေ ¶ ဃရေ နိသီဒိတွာ၊ ဧဝံ စိန္တေသဟံ တဒါ၊
‘ဗုဒ္ဓါ လောကေ သမုပ္ပန္နော၊ ဒေယျဓမ္မော စ နတ္ထိ မေ။
‘‘‘ဣဒံ မေ သာဋကံ ဧကံ၊ နတ္ထိ မေ ကောစိ ဒါယကော၊
ဒုက္ခော နိရယသမ္ဖဿော၊ ရောပယိဿာမိ ဒက္ခိဏံ’။
‘‘ဧဝါဟံ စိန္တယိတွာန၊ သကံ စိတ္တံ ပသာဒယိံ၊
ဧကံ ဒုဿံ ဂဟေတွာန၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿဒါသဟံ။
‘‘ဧကံ ဒုဿံ ဒဒိတွာန၊ ဥက္ကုဋ္ဌိံ သမ္ပဝတ္တယိံ၊
ယဒိ ဗုဒ္ဓါ တုဝံ ဝီရ၊ တာရေဟိ မံ မဟာမုနိ။
‘‘ပဒုမုတ္တရော လောကဝိဒူ၊ အာဟုတီနံ ပဋိဂ္ဂဟော၊
မမ ဒါနံ ပကိတ္တေန္တော၊ အကာ မေ အနုမောဒနံ။
‘‘‘ဣမိနာ ဧကဒုဿေန၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ၊
ကပ္ပသတသဟဿာနိ၊ ဝိနိပါတံ န ဂစ္ဆတိ။
‘‘‘ဆတ္တိံသက္ခတ္တုံ ဒေဝိန္ဒော၊ ဒေဝရဇ္ဇံ ကရိဿတိ၊
တေတ္တိံသက္ခတ္တုံ ရာဇာ စ၊ စက္ကဝတ္တီ ဘဝိဿတိ၊
ပဒေသရဇ္ဇံ ဝိပုလံ၊ ဂဏနာတော အသင်္ခိယံ။
‘‘‘ဒေဝလောကေ မနုဿေ ဝါ၊ သံသရန္တော တုဝံ ဘဝေ၊
ရူပဝါ ဂုဏသမ္ပန္နော၊ အနဝက္ကန္တဒေဟဝါ၊
အက္ခောဘံ အမိတံ ဒုဿံ၊ လဘိဿသိ ယဒိစ္ဆကံ’။
‘‘ဣဒံ ¶ ဝတွာန သမ္ဗုဒ္ဓါ၊ ဇလဇုတ္တမနာမကော၊
နဘံ အဗ္ဘုဂ္ဂမီ ဓီရော၊ ဟံသရာဇာဝ အမ္ဗရေ။
‘‘ယံ ယံ ယောနုပပဇ္ဇာမိ၊ ဒေဝတ္တံ အထ မာနုသံ၊
ဘောဂေ မေ ဦနတာ နတ္ထိ၊ ဧကဒုဿဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ပဒုဒ္ဓါရေ ပဒုဒ္ဓါရေ၊ ဒုဿံ နိဗ္ဗတ္တတေ မမံ၊
ဟေဋ္ဌာ ဒုဿမှိ တိဋ္ဌာမိ၊ ဥပရိ ဆဒနံ မမ။
‘‘စက္ကဝါဠမုပါဒါယ၊ သကာနနံ သပဗ္ဗတံ၊
ဣစ္ဆမာနော စဟံ အဇ္ဇ၊ ဒုဿေဟိ ဆာဒယေယျဟံ။
‘‘တေနေဝ ¶ ဧကဒုဿေန၊ သံသရန္တော ဘဝါဘဝေ၊
သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏော ဟုတွာန၊ သံသရာမိ ဘဝါဘဝေ။
‘‘ဝိပါကံ ဧကဒုဿဿ၊ နဇ္ဈဂံ ကတ္ထစိက္ခယံ၊
အယံ မေ အန္တိမာ ဇာတိ၊ ဝိပစ္စတိ ဣဓာပိ မေ။
‘‘သတသဟဿိတော ¶ ကပ္ပေ၊ ယံ ဒုဿမဒဒိံ တဒါ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဧကဒုဿဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ၊
နာဂေါဝ ဗန္ဓနံ ဆေတွာ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဧကဒုဿဒါယကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
ဧကဒုဿဒါယကတ္ထေရဿာပဒါနံ စတုတ္ထံ။
၅။ ဖုသိတကမ္ပိယတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ဝိပဿီ ¶ ¶ နာမ [သဗ္ဗတ္ထပိ ဧဝမေဝ ဒိဿတိ]
သမ္ဗုဒ္ဓါ၊ လောကဇေဋ္ဌော နရာသဘော။
ခီဏာသဝေဟိ သဟိတော၊ သင်္ဃာရာမေ ဝသီ တဒါ။
‘‘အာရာမဒွါရာ နိက္ခမ္မ၊ ဝိပဿီ [သဗ္ဗတ္ထပိ ဧဝမေဝ ဒိဿတိ] လောကနာယကော၊
သဟ သတသဟဿေဟိ၊ အဋ္ဌ [သဟဿသတသိဿေဟိ၊ အဋ္ဌ (က။)၊ အဋ္ဌ သတသဟဿေဟိ၊ သဟ (?)] ခီဏာသဝေဟိ သော။
‘‘အဇိနေန နိဝတ္ထောဟံ၊ ဝါကစီရဓရောပိ စ၊
ကုသုမောဒကမာဒါယ [ကုသုမ္ဘောဒက… (သီ။ သျာ။)]၊ သမ္ဗုဒ္ဓံ ဥပသင်္ကမိံ။
‘‘သကံ စိတ္တံ ပသာဒေတွာ၊ ဝေဒဇာတော ကတဉ္ဇလီ၊
ကုသုမောဒကမာဒါယ၊ ဗုဒ္ဓမဗ္ဘုက္ကိရိံ အဟံ။
‘‘တေန ကမ္မေန သမ္ဗုဒ္ဓါ၊ ဇလဇုတ္တမနာမကော [သဗ္ဗတ္ထပိ ဧဝမေဝ ဒိဿတိ]၊
မမ ကမ္မံ ပကိတ္တေတွာ၊ အဂမာ ယေန ပတ္ထိတံ။
‘‘ဖုသိတာ ¶ ပဉ္စသဟဿာ၊ ယေဟိ ပူဇေသဟံ ဇိနံ၊
အဍ္ဎတေယျသဟဿေဟိ၊ ဒေဝရဇ္ဇံ အကာရယိံ။
‘‘အဍ္ဎတေယျသဟဿေဟိ၊ စက္ကဝတ္တီ အဟောသဟံ၊
အဝသေသေန ကမ္မေန၊ အရဟတ္တမပါပုဏိံ။
‘‘ဒေဝရာဇာ ယဒါ ဟောမိ [အဟောသိံ (သျာ။ က။)]၊ မနုဇာဓိပတီ ယဒါ [တဒါ (သျာ။ က။)]၊
တမေဝ နာမဓေယျံ မေ၊ ဖုသိတော နာမ ဟောမဟံ။
‘‘ဒေဝဘူတဿ သန္တဿ၊ အထာပိ မာနုသဿ ဝါ၊
သမန္တာ ဗျာမတော မယှံ၊ ဖုသိတံဝ ပဝဿတိ။
‘‘ဘဝါ ¶ ¶ ဥဂ္ဃာဋိတာ မယှံ၊ ကိလေသာ ဈာပိတာ မမ၊
သဗ္ဗာသဝပရိက္ခီဏော၊ ဖုသိတဿ ဣဒံ ဖလံ။
‘‘စန္ဒနဿေဝ မေ ကာယာ၊ တထာ ဂန္ဓော ပဝါယတိ၊
သရီရတော မမ ဂန္ဓော၊ အဍ္ဎကောသေ ပဝါယတိ။
‘‘ဒိဗ္ဗဂန္ဓံ သမ္ပဝန္တံ၊ ပုညကမ္မသမင်္ဂိနံ၊
ဂန္ဓံ ဃတွာန ဇာနန္တိ၊ ဖုသိတော အာဂတော ဣဓ။
‘‘သာခါပလာသကဋ္ဌာနိ ¶ ၊ တိဏာနိပိ စ သဗ္ဗသော၊
မမ သင်္ကပ္ပမညာယ၊ ဂန္ဓော သမ္ပဇ္ဇတေ ခဏေ။
‘‘သတသဟဿိတော [သဗ္ဗတ္ထပိ ဧဝမေဝ ဒိဿတိ] ကပ္ပေ၊ စန္ဒနံ အဘိပူဇယိံ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဖုသိတဿ ဣဒံ ဖလံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဖုသိတကမ္ပိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
ဖုသိတကမ္ပိယတ္ထေရဿာပဒါနံ ပဉ္စမံ။
၆။ ပဘင်္ကရတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ပဒုမုတ္တရဘဂဝတော၊ လောကဇေဋ္ဌဿ တာဒိနော၊
ဝိပိနေ စေတိယံ အာသိ၊ ဝါဠမိဂသမာကုလေ။
‘‘န ¶ ¶ ကောစိ ဝိသဟိ ဂန္တုံ၊ စေတိယံ အဘိဝန္ဒိတုံ၊
တိဏကဋ္ဌလတောနဒ္ဓံ၊ ပလုဂ္ဂံ အာသိ စေတိယံ။
‘‘ဝနကမ္မိကော တဒါ အာသိံ၊ ပိတုမာတုမတေနဟံ [ပိတုပေတာမဟေနဟံ (သီ။)၊ ပိတာပေတာမဟေနဟံ (သျာ။)]၊
အဒ္ဒသံ ဝိပိနေ ထူပံ၊ လုဂ္ဂံ တိဏလတာကုလံ။
‘‘ဒိသွာနာဟံ ဗုဒ္ဓထူပံ၊ ဂရုစိတ္တံ ဥပဋ္ဌဟိံ၊
ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ ထူပေါယံ၊ ပလုဂ္ဂေါ အစ္ဆတီ ဝနေ။
‘‘နစ္ဆန္နံ နပ္ပတိရူပံ၊ ဇာနန္တဿ ဂုဏာဂုဏံ၊
ဗုဒ္ဓထူပံ အသောဓေတွာ၊ အညံ ကမ္မံ ပယောဇယေ။
‘‘တိဏကဋ္ဌဉ္စ ဝလ္လိဉ္စ၊ သောဓယိတွာန စေတိယေ၊
ဝန္ဒိတွာ အဋ္ဌ ဝါရာနိ [အဋ္ဌ ဌာနာနိ (က။)]၊ ပဋိကုဋိကော အဂစ္ဆဟံ။
‘‘တေန ¶ ကမ္မေန သုကတေန၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ၊
ဇဟိတွာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တာဝတိံသမဂစ္ဆဟံ။
‘‘တတ္ထ မေ သုကတံ ဗျမှံ၊ သောဝဏ္ဏံ သပဘဿရံ၊
သဋ္ဌိယောဇနမုဗ္ဗိဒ္ဓံ၊ တိံသယောဇနဝိတ္ထတံ။
‘‘တိသတာနိ စ ဝါရာနိ၊ ဒေဝရဇ္ဇမကာရယိံ၊
ပဉ္စဝီသတိက္ခတ္တုဉ္စ၊ စက္ကဝတ္တီ အဟောသဟံ။
‘‘ဘဝါဘဝေ သံသရန္တော၊ မဟာဘောဂံ လဘာမဟံ၊
ဘောဂေ မေ ဦနတာ နတ္ထိ၊ သောဓနာယ ဣဒံ ဖလံ။
‘‘သိဝိကာ ¶ ဟတ္ထိခန္ဓေန၊ ဝိပိနေ ဂစ္ဆတော မမ၊
ယံ ယံ ဒိသာဟံ ဂစ္ဆာမိ၊ သရဏံ သမ္ပတေ [သိဇ္ဈတေ (က။)] ဝနံ။
‘‘ခါဏုံ ¶ ဝါ ကဏ္ဋကံ ဝါပိ၊ နာဟံ ပဿာမိ စက္ခုနာ၊
ပုညကမ္မေန သံယုတ္တော၊ သယမေဝါပနီယရေ။
‘‘ကုဋ္ဌံ ဂဏ္ဍော ကိလာသော စ၊ အပမာရော ဝိတစ္ဆိကာ၊
ဒဒ္ဒု ကစ္ဆု [ကဏ္ဍု (သျာ။)] စ မေ နတ္ထိ၊ သောဓနာယ ဣဒံ ဖလံ။
‘‘အညမ္ပိ ¶ မေ အစ္ဆရိယံ၊ ဗုဒ္ဓထူပဿ သောဓနေ [ဗုဒ္ဓထူပမှိ သောဓိတေ (သျာ။)]၊
နာဘိဇာနာမိ မေ ကာယေ၊ ဇာတံ ပိဠကဗိန္ဒုကံ။
‘‘အညမ္ပိ မေ အစ္ဆရိယံ၊ ဗုဒ္ဓထူပမှိ သောဓိတေ [သဗ္ဗတ္ထပိ ဧဝမေဝ ဒိဿတိ၊ တထာ ဥပရိပိ]၊
ဒုဝေ ဘဝေ သံသရာမိ၊ ဒေဝတ္တေ အထ မာနုသေ။
‘‘အညမ္ပိ မေ အစ္ဆရိယံ၊ ဗုဒ္ဓထူပမှိ သောဓိတေ၊
သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏော သဗ္ဗတ္ထ၊ သပ္ပဘာသော ဘဝါမဟံ။
‘‘အညမ္ပိ မေ အစ္ဆရိယံ၊ ဗုဒ္ဓထူပမှိ သောဓိတေ၊
အမနာပံ ဝိဝဇ္ဇတိ၊ မနာပံ ဥပတိဋ္ဌတိ။
‘‘အညမ္ပိ မေ အစ္ဆရိယံ၊ ဗုဒ္ဓထူပမှိ သောဓိတေ၊
ဝိသုဒ္ဓံ ဟောတိ မေ စိတ္တံ၊ ဧကဂ္ဂံ သုသမာဟိတံ။
‘‘အညမ္ပိ မေ အစ္ဆရိယံ၊ ဗုဒ္ဓထူပမှိ သောဓိတေ၊
ဧကာသနေ နိသီဒိတွာ၊ အရဟတ္တမပါပုဏိံ။
‘‘သတသဟဿိတော ကပ္ပေ၊ ယံ ကမ္မမကရိံ တဒါ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ သောဓနာယ ဣဒံ ဖလံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ ¶ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ ¶ သုဒံ အာယသ္မာ ပဘင်္ကရော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
ပဘင်္ကရတ္ထေရဿာပဒါနံ ဆဋ္ဌံ။
၇။ တိဏကုဋိဒါယကတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘နဂရေ ဗန္ဓုမတိယာ၊ အဟောသိံ ပရကမ္မိကော၊
ပရကမ္မာယနေ ယုတ္တော၊ ပရဘတ္တံ အပဿိတော။
‘‘ရဟောဂတော နိသီဒိတွာ၊ ဧဝံ စိန္တေသဟံ တဒါ၊
ဗုဒ္ဓါ လောကေ သမုပ္ပန္နော၊ အဓိကာရော စ နတ္ထိ မေ။
‘‘ကာလော ¶ မေ ဂတိံ [ကာလော ဂတိံ မေ (သီ။ သျာ။)] သောဓေတုံ၊ ခဏော မေ ပဋိပါဒိတော၊
ဒုက္ခော နိရယသမ္ဖဿော၊ အပုညာနဉှိ ပါဏိနံ။
‘‘ဧဝါဟံ စိန္တယိတွာန၊ ကမ္မသာမိံ ဥပါဂမိံ၊
ဧကာဟံ ကမ္မံ ယာစိတွာ၊ ဝိပိနံ ပါဝိသိံ အဟံ။
‘‘တိဏကဋ္ဌဉ္စ ¶ ဝလ္လိဉ္စ၊ အာဟရိတွာနဟံ တဒါ၊
တိဒဏ္ဍကေ ဌပေတွာန၊ အကံ တိဏကုဋိံ အဟံ။
‘‘သင်္ဃဿတ္ထာယ ကုဋိကံ၊ နိယျာဒေတွာန [နိယျာတေတွာန (သီ။)] တံ အဟံ၊
တဒဟေယေဝ အာဂန္တွာ၊ ကမ္မသာမိံ ဥပါဂမိံ။
‘‘တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ တာဝတိံသမဂစ္ဆဟံ၊
တတ္ထ မေ သုကတံ ဗျမှံ၊ ကုဋိကာယ သုနိမ္မိတံ [တိဏကုဋိကာယ နိမ္မိတံ (သီ။)]။
‘‘သဟဿကဏ္ဍံ ¶ သတဘေဏ္ဍု၊ ဓဇာလု ဟရိတာမယံ၊
သတသဟဿနိယျူဟာ၊ ဗျမှေ ပါတုဘဝိံသု မေ။
‘‘ယံ ယံ ယောနုပပဇ္ဇာမိ၊ ဒေဝတ္တံ အထ မာနုသံ၊
မမ သင်္ကပ္ပမညာယ၊ ပါသာဒေါ ဥပတိဋ္ဌတိ။
‘‘ဘယံ ဝါ ဆမ္ဘိတတ္တံ ဝါ၊ လောမဟံသော န ဝိဇ္ဇတိ၊
တာသံ မမ န ဇာနာမိ၊ တိဏကုဋိကာယိဒံ [တိဏကုဋိယိဒံ (က။)] ဖလံ။
‘‘သီဟဗျဂ္ဃာ စ ဒီပီ စ၊ အစ္ဆကောကတရစ္ဆကာ [တရစ္ဆယော (သျာ။ က။)]၊
သဗ္ဗေ မံ ပရိဝဇ္ဇေန္တိ၊ တိဏကုဋိကာယိဒံ ဖလံ။
‘‘သရီသပါ ¶ [သိရိံသပါ (သီ။ သျာ။)၊ သရိံသပါ (က။)] စ ဘူတာ စ၊ အဟီ ကုမ္ဘဏ္ဍရက္ခသာ၊
တေပိ မံ ပရိဝဇ္ဇေန္တိ၊ တိဏကုဋိကာယိဒံ ဖလံ။
‘‘န ပါပသုပိနဿာပိ၊ သရာမိ ဒဿနံ မမ၊
ဥပဋ္ဌိတာ သတိ မယှံ၊ တိဏကုဋိကာယိဒံ ဖလံ။
‘‘တာယေဝ တိဏကုဋိကာယ၊ အနုဘောတွာန သမ္ပဒါ၊
ဂေါတမဿ ဘဂဝတော၊ ဓမ္မံ သစ္ဆိကရိံ အဟံ။
‘‘ဧကနဝုတိတော ကပ္ပေ၊ ယံ ကမ္မမကရိံ တဒါ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ တိဏကုဋိကာယိဒံ ဖလံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ ¶ သုဒံ အာယသ္မာ တိဏကုဋိဒါယကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
တိဏကုဋိဒါယကတ္ထေရဿာပဒါနံ သတ္တမံ။
၈။ ဥတ္တရေယျဒါယကတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘နဂရေ ¶ ¶ ဟံသဝတိယာ၊ အဟောသိံ ဗြာဟ္မဏော တဒါ၊
အဇ္ဈာယကော မန္တဓရော၊ တိဏ္ဏံ ဝေဒါန ပါရဂူ။
‘‘ပုရက္ခတော သသိဿေဟိ၊ ဇာတိမာ စ သုသိက္ခိတော၊
တောယာဘိသေစနတ္ထာယ၊ နဂရာ နိက္ခမိံ တဒါ။
‘‘ပဒုမုတ္တရော နာမ ဇိနော၊ သဗ္ဗဓမ္မာန ပါရဂူ၊
ခီဏာသဝသဟဿေဟိ၊ ပါဝိသီ နဂရံ ဇိနော။
‘‘သုစာရုရူပံ ဒိသွာန၊ အာနေဉ္ဇကာရိတံ ဝိယ၊
ပရိဝုတံ အရဟန္တေဟိ၊ ဒိသွာ စိတ္တံ ပသာဒယိံ။
‘‘သိရသ္မိံ အဉ္ဇလိံ ကတွာ၊ နမဿိတွာန သုဗ္ဗတံ၊
ပသန္နစိတ္တော သုမနော၊ ဥတ္တရီယမဒါသဟံ။
‘‘ဥဘော ဟတ္ထေဟိ ပဂ္ဂယှ၊ သာဋကံ ဥက္ခိပိံ အဟံ၊
ယာဝတာ ဗုဒ္ဓပရိသာ၊ တာဝ ဆာဒေသိ သာဋကော။
‘‘ပိဏ္ဍစာရံ စရန္တဿ၊ မဟာဘိက္ခုဂဏာဒိနော၊
ဆဒံ ကရောန္တော အဋ္ဌာသိ၊ ဟာသယန္တော မမံ တဒါ။
‘‘ဃရတော ¶ ¶ နိက္ခမန္တဿ၊ သယမ္ဘူ အဂ္ဂပုဂ္ဂလော၊
ဝီထိယံဝ ဌိတော သတ္ထာ၊ အကာ မေ [အကာသိ (သျာ။)] အနုမောဒနံ။
‘‘ပသန္နစိတ္တော သုမနော၊ ယော မေ အဒါသိ သာဋကံ၊
တမဟံ ကိတ္တယိဿာမိ၊ သုဏောထ မမ ဘာသတော။
‘‘‘တိံသကပ္ပသဟဿာနိ၊ ဒေဝလောကေ ရမိဿတိ၊
ပညာသက္ခတ္တုံ ဒေဝိန္ဒော၊ ဒေဝရဇ္ဇံ ကရိဿတိ။
‘‘‘ဒေဝလောကေ ဝသန္တဿ၊ ပုညကမ္မသမင်္ဂိနော၊
သမန္တာ ယောဇနသတံ၊ ဒုဿစ္ဆန္နံ ဘဝိဿတိ။
‘‘‘ဆတ္တိံသက္ခတ္တုံ ရာဇာ စ၊ စက္ကဝတ္တီ ဘဝိဿတိ၊
ပဒေသရဇ္ဇံ ဝိပုလံ၊ ဂဏနာတော အသင်္ခိယံ။
‘‘‘ဘဝေ သံသရမာနဿ၊ ပုညကမ္မသမင်္ဂိနော၊
မနသာ ပတ္ထိတံ သဗ္ဗံ၊ နိဗ္ဗတ္တိဿတိ တာဝဒေ။
‘‘‘ကောသေယျကမ္ဗလိယာနိ ¶ [ကောသေယျကမ္ဗလီယာနိ (သီ။)]၊ ခေါမကပ္ပာသိကာနိ စ၊
မဟဂ္ဃာနိ စ ဒုဿာနိ၊ ပဋိလစ္ဆတိယံ နရော။
‘‘‘မနသာ ¶ ပတ္ထိတံ သဗ္ဗံ၊ ပဋိလစ္ဆတိယံ နရော၊
ဧကဒုဿဿ ဝိပါကံ၊ အနုဘောဿတိ သဗ္ဗဒါ။
‘‘‘သော ပစ္ဆာ ပဗ္ဗဇိတွာန၊ သုက္ကမူလေန စောဒိတော၊
ဂေါတမဿ ဘဂဝတော၊ ဓမ္မံ သစ္ဆိကရိဿတိ’။
‘‘အဟော မေ သုကတံ ကမ္မံ၊ သဗ္ဗညုဿ မဟေသိနော၊
ဧကာဟံ သာဋကံ ဒတွာ၊ ပတ္တောမှိ အမတံ ပဒံ။
‘‘မဏ္ဍပေ ¶ ရုက္ခမူလေ ဝါ၊ ဝသတော သုညကေ ဃရေ၊
ဓာရေတိ ဒုဿဆဒနံ၊ သမန္တာ ဗျာမတော မမ။
‘‘အဝိညတ္တံ နိဝါသေမိ [အဝိညတ္တာနိ သေဝါမိ (?)]၊ စီဝရံ ပစ္စယဉ္စဟံ၊
လာဘီ [လာဘိမှိ (သျာ။)] အန္နဿ ပါနဿ၊ ဥတ္တရေယျဿိဒံ ဖလံ။
‘‘သတသဟဿိတော ကပ္ပေ၊ ယံ ကမ္မမကရိံ တဒါ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဝတ္ထဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဥတ္တရေယျဒါယကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
ဥတ္တရေယျဒါယကတ္ထေရဿာပဒါနံ အဋ္ဌမံ။
၉။ ဓမ္မသဝနိယတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ပဒုမုတ္တရော ¶ နာမ ဇိနော၊ သဗ္ဗဓမ္မာန ပါရဂူ၊
စတုသစ္စံ ပကာသေန္တော၊ သန္တာရေသိ ဗဟုံ ဇနံ။
‘‘အဟံ တေန သမယေန၊ ဇဋိလော ဥဂ္ဂတာပနော၊
ဓုနန္တော ဝါကစီရာနိ၊ ဂစ္ဆာမိ အမ္ဗရေ တဒါ။
‘‘ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ ဥပရိ၊ ဂန္တုံ န ဝိသဟာမဟံ၊
ပက္ခီဝ သေလမာသဇ္ဇ [သေလမာပဇ္ဇ (သျာ။)]၊ ဂမနံ န လဘာမဟံ။
‘‘န ¶ ¶ မေ ဣဒံ ဘူတပုဗ္ဗံ၊ ဣရိယဿ ဝိကောပနံ၊
ဒကေ ယထာ ဥမ္မုဇ္ဇိတွာ၊ ဧဝံ ဂစ္ဆာမိ အမ္ဗရေ။
‘‘ဥဠာရဘူတော ¶ မနုဇော၊ ဟေဋ္ဌာသီနော [ဟေဋ္ဌာပိ နော (က။)] ဘဝိဿတိ၊
ဟန္ဒ မေနံ ဂဝေသိဿံ၊ အပိ အတ္ထံ လဘေယျဟံ။
‘‘ဩရောဟန္တော အန္တလိက္ခာ၊ သဒ္ဒမဿောသိ သတ္ထုနော၊
အနိစ္စတံ ကထေန္တဿ၊ တမဟံ ဥဂ္ဂဟိံ တဒါ။
‘‘အနိစ္စသညမုဂ္ဂယှ၊ အဂမာသိံ မမဿမံ၊
ယာဝတာယုံ ဝသိတွာန၊ တတ္ထ ကာလင်္ကတော အဟံ။
‘‘စရိမေ ဝတ္တမာနမှိ၊ တံ ဓမ္မသဝနံ [ဓမ္မသဝဏံ (သီ။)] သရိံ၊
တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ တာဝတိံသမဂစ္ဆဟံ။
‘‘တိံသကပ္ပသဟဿာနိ၊ ဒေဝလောကေ ရမိံ အဟံ၊
ဧကပညာသက္ခတ္တုဉ္စ၊ ဒေဝရဇ္ဇမကာရယိံ။
‘‘ဧကသတ္တတိက္ခတ္တုဉ္စ၊ စက္ကဝတ္တီ အဟောသဟံ၊
ပဒေသရဇ္ဇံ ဝိပုလံ၊ ဂဏနာတော အသင်္ခိယံ။
‘‘ပိတုဂေဟေ နိသီဒိတွာ၊ သမဏော ဘာဝိတိန္ဒြိယော၊
ဂါထာယ ပရိဒီပေန္တော၊ အနိစ္စတမုဒါဟရိ [အနိစ္စဝတ္ထုဒါဟရိ (သျာ။ က။)]။
‘‘အနုဿရာမိ တံ သညံ၊ သံသရန္တော ဘဝါဘဝေ၊
န ကောဋိံ ပဋိဝိဇ္ဈာမိ [န ကောစိ ပဋိဝဇ္ဇာမိ (က။)]၊ နိဗ္ဗာနံ အစ္စုတံ ပဒံ [အယံ ဂါထာ ဥပရိ ၄၃ ဝဂ္ဂေ သတ္တမာပဒါနေ ပုရိမဂါထာယ ပုရေတရံ ဒိဿတိ]။
‘‘အနိစ္စာ ဝတ သင်္ခါရာ၊ ဥပ္ပာဒဝယဓမ္မိနော၊
ဥပ္ပဇ္ဇိတွာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊ တေသံ ဝူပသမော သုခေါ။
‘‘သဟ ¶ ¶ ဂါထံ သုဏိတွာန၊ ပုဗ္ဗကမ္မံ အနုဿရိံ၊
ဧကာသနေ နိသီဒိတွာ၊ အရဟတ္တမပါပုဏိံ။
‘‘ဇာတိယာ သတ္တဝဿောဟံ၊ အရဟတ္တမပါပုဏိံ၊
ဥပသမ္ပာဒယိ ဗုဒ္ဓါ၊ ဂုဏမညာယ စက္ခုမာ။
‘‘ဒါရကောဝ ¶ အဟံ သန္တော၊ ကရဏီယံ သမာပယိံ၊
ကိံ မေ ကရဏီယံ အဇ္ဇ၊ သကျပုတ္တဿ သာသနေ။
‘‘သတသဟဿိတော ကပ္ပေ၊ ယံ ကမ္မမကရိံ တဒါ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ သဒ္ဓမ္မသဝနေ ဖလံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဓမ္မသဝနိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
ဓမ္မသဝနိယတ္ထေရဿာပဒါနံ နဝမံ။
၁၀။ ဥက္ခိတ္တပဒုမိယတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘နဂရေ ¶ ဟံသဝတိယာ၊ အဟောသိံ မာလိကော တဒါ၊
ဩဂါဟေတွာ ပဒုမသရံ၊ သတပတ္တံ ဩစိနာမဟံ။
‘‘ပဒုမုတ္တရော နာမ ဇိနော၊ သဗ္ဗဓမ္မာန ပါရဂူ၊
သဟ သတသဟဿေဟိ [သတသဟဿသိဿေဟိ (က။)]၊ သန္တစိတ္တေဟိ တာဒိဘိ။
‘‘ခီဏာသဝေဟိ ¶ သုဒ္ဓေဟိ၊ ဆဠဘိညေဟိ ဈာယိဘိ [သော တဒါ (သီ။)၊ သော သဟ (က။)]၊
မမ ဝုဒ္ဓိံ သမနွေသံ၊ အာဂစ္ဆိ မမ သန္တိကံ [မမ သန္တိကေ (သီ။)၊ ပုရိသုတ္တမော (သျာ။ က။)]။
‘‘ဒိသွာနဟံ ဒေဝဒေဝံ၊ သယမ္ဘုံ လောကနာယကံ၊
ဝဏ္ဋေ ဆေတွာ သတပတ္တံ၊ ဥက္ခိပိမမ္ဗရေ တဒါ။
‘‘ယဒိ ဗုဒ္ဓါ တုဝံ ဝီရ၊ လောကဇေဋ္ဌော နရာသဘော၊
သယံ ဂန္တွာ သတပတ္တာ၊ မတ္ထကေ ဓာရယန္တု တေ။
‘‘အဓိဋ္ဌဟိ မဟာဝီရော၊ လောကဇေဋ္ဌော နရာသဘော၊
ဗုဒ္ဓဿ အာနုဘာဝေန၊ မတ္ထကေ ဓာရယိံသု တေ။
‘‘တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ၊
ဇဟိတွာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တာဝတိံသမဂစ္ဆဟံ။
‘‘တတ္ထ ¶ ¶ မေ သုကတံ ဗျမှံ၊ သတပတ္တန္တိ ဝုစ္စတိ၊
သဋ္ဌိယောဇနမုဗ္ဗိဒ္ဓံ၊ တိံသယောဇနဝိတ္ထတံ။
‘‘သဟဿက္ခတ္တုံ ဒေဝိန္ဒော၊ ဒေဝရဇ္ဇမကာရယိံ၊
ပဉ္စသတ္တတိက္ခတ္တုဉ္စ၊ စက္ကဝတ္တီ အဟောသဟံ။
‘‘ပဒေသရဇ္ဇံ ဝိပုလံ၊ ဂဏနာတော အသင်္ခိယံ၊
အနုဘောမိ သကံ ကမ္မံ၊ ပုဗ္ဗေ သုကတမတ္တနော။
‘‘တေနေဝေကပဒုမေန၊ အနုဘောတွာန သမ္ပဒါ၊
ဂေါတမဿ ဘဂဝတော၊ ဓမ္မံ သစ္ဆိကရိံ အဟံ။
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ၊
နာဂေါဝ ဗန္ဓနံ ဆေတွာ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သတသဟဿိတော ¶ ကပ္ပေ၊ ယံ ပုပ္ဖမဘိပူဇယိံ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဧကပဒုမဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ ¶ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဥက္ခိတ္တပဒုမိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
ဥက္ခိတ္တပဒုမိယတ္ထေရဿာပဒါနံ ဒသမံ။
ဂန္ဓောဒကဝဂ္ဂေါ စတုတိံသတိမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဂန္ဓဓူပေါ ဥဒကဉ္စ၊ ပုန္နာဂ ဧကဒုဿကာ၊
ဖုသိတော စ ပဘင်္ကရော၊ ကုဋိဒေါ ဥတ္တရီယကော။
သဝနီ ဧကပဒုမီ၊ ဂါထာယော သဗ္ဗပိဏ္ဍိတာ၊
ဧကံ ဂါထာသတဉ္စေဝ၊ စတုတာလီသမေဝ စ။