📜
၄၀။ ပိလိန္ဒဝစ္ဆဝဂ္ဂေါ
၁။ ပိလိန္ဒဝစ္ဆတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘နဂရေ ¶ ¶ ¶ ¶ ဟံသဝတိယာ၊ အာသိံ ဒေါဝါရိကော အဟံ၊
အက္ခောဘံ အမိတံ ဘောဂံ၊ ဃရေ သန္နိစိတံ မမ။
‘‘ရဟောဂတော နိသီဒိတွာ၊ ပဟံသိတွာန မာနသံ [သမ္ပဟံသိတွ မာနသံ (သီ။)]၊
နိသဇ္ဇ ပါသာဒဝရေ၊ ဧဝံ စိန္တေသဟံ တဒါ။
(စိန္တနာကာရော)
‘‘‘ဗဟူ မေဓိဂတာ ဘောဂါ၊ ဖီတံ အန္တေပုရံ မမ၊
ရာဇာပိ [ရာဇိသိ (က။)] သန္နိမန္တေသိ၊ အာနန္ဒော ပထဝိဿရော။
‘‘‘အယဉ္စ ဗုဒ္ဓါ ဥပ္ပန္နော၊ အဓိစ္စုပ္ပတ္တိကော မုနိ၊
သံဝိဇ္ဇန္တိ စ မေ ဘောဂါ၊ ဒါနံ ဒဿာမိ သတ္ထုနော။
‘‘‘ပဒုမေန ရာဇပုတ္တေန၊ ဒိန္နံ ဒါနဝရံ ဇိနေ၊
ဟတ္ထိနာဂေ စ ပလ္လင်္ကေ၊ အပဿေနဉ္စနပ္ပကံ။
‘‘‘အဟမ္ပိ ဒါနံ ဒဿာမိ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
အဒိန္နပုဗ္ဗမညေသံ၊ ဘဝိဿံ အာဒိကမ္မိကော။
‘‘‘စိန္တေတွာဟံ ဗဟုဝိဓံ၊ ယာဂေ ယဿ သုခံဖလံ၊
ပရိက္ခာရဒါနမဒ္ဒက္ခိံ၊ မမ သင်္ကပ္ပပူရဏံ။
‘‘‘ပရိက္ခာရာနိ ဒဿာမိ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
အဒိန္နပုဗ္ဗမညေသံ၊ ဘဝိဿံ အာဒိကမ္မိကော’။
(ဒါနဝတ္ထုသမ္ပာဒနံ)
‘‘နဠကာရေ ¶ ဥပါဂမ္မ၊ ဆတ္တံ ကာရေသိ တာဝဒေ၊
ဆတ္တသတသဟဿာနိ၊ ဧကတော သန္နိပါတယိံ။
‘‘ဒုဿသတသဟဿာနိ၊ ဧကတော သန္နိပါတယိံ၊
ပတ္တသတသဟဿာနိ၊ ဧကတော သန္နိပါတယိံ။
‘‘ဝါသိယော ¶ ¶ သတ္ထကေ စာပိ၊ သူစိယော နခဆေဒနေ၊
ဟေဋ္ဌာဆတ္တေ ဌပါပေသိံ၊ ကာရေတွာ တဒနုစ္ဆဝေ။
‘‘ဝိဓူပနေ တာလဝဏ္ဋေ၊ မောရဟတ္ထေ စ စာမရေ၊
ပရိဿာဝနေ တေလဓာရေ [တေလဓရေ (သီ။)]၊ ကာရယိံ တဒနုစ္ဆဝေ။
‘‘သူစိဃရေ အံသဗဒ္ဓေ၊ အထောပိ ကာယဗန္ဓနေ၊
အာဓာရကေ စ သုကတေ၊ ကာရယိံ တဒနုစ္ဆဝေ။
‘‘ပရိဘောဂဘာဇနေ စ၊ အထောပိ လောဟထာလကေ၊
ဘေသဇ္ဇေ ¶ ပူရယိတွာန၊ ဟေဋ္ဌာဆတ္တေ ဌပေသဟံ။
‘‘ဝစံ ဥသီရံ လဋ္ဌိမဓုံ၊ ပိပ္ဖလီ မရိစာနိ စ၊
ဟရီတကိံ သိင်္ဂီဝေရံ၊ သဗ္ဗံ ပူရေသိ ဘာဇနေ။
‘‘ဥပါဟနာ ပါဒုကာယော၊ အထော ဥဒကပုဉ္ဆနေ၊
ကတ္တရဒဏ္ဍေ သုကတေ၊ ကာရယိံ တဒနုစ္ဆဝေ။
‘‘ဩသဓဉ္ဇနနာဠီ စ [ဩသဓံ အဉ္ဇနာပိစ (သျာ။)]၊ သလာကာ ဓမ္မကုတ္တရာ၊
ကုဉ္စိကာ ပဉ္စဝဏ္ဏေဟိ၊ သိဗ္ဗိတေ ကုဉ္စိကာဃရေ။
‘‘အာယောဂေ ဓူမနေတ္တေ စ၊ အထောပိ ဒီပဓာရကေ၊
တုမ္ဗကေ စ ကရဏ္ဍေ စ၊ ကာရယိံ တဒနုစ္ဆဝေ။
‘‘သဏ္ဍာသေ ¶ ပိပ္ဖလေ စေဝ၊ အထောပိ မလဟာရကေ၊
ဘေသဇ္ဇထဝိကေ စေဝ၊ ကာရယိံ တဒနုစ္ဆဝေ။
‘‘အာသန္ဒိယော ပီဌကေ စ၊ ပလ္လင်္ကေ စတုရောမယေ၊
တဒနုစ္ဆဝေ ကာရယိတွာ၊ ဟေဋ္ဌာဆတ္တေ ဌပေသဟံ။
‘‘ဥဏ္ဏာဘိသီ တူလဘိသီ၊ အထောပိ ပီဌိကာဘိသီ [ပီဌကာဘိသီ (သျာ။ က။)]၊
ဗိမ္ဗောဟနေ [ဗိဗ္ဗောဟနေ (သျာ။ က။)] စ သုကတေ၊ ကာရယိံ တဒနုစ္ဆဝေ။
‘‘ကုရုဝိန္ဒေ မဓုသိတ္ထေ၊ တေလံ ဟတ္ထပ္ပတာပကံ၊
သိပါဋိဖလကေ သုစီ၊ မဉ္စံ အတ္ထရဏေန စ။
‘‘သေနာသနေ ပါဒပုဉ္ဆေ၊ သယနာသနဒဏ္ဍကေ၊
ဒန္တပေါဏေ စ အာဋလီ [ကထလိံ (သျာ။)]၊ သီသာလေပနဂန္ဓကေ။
‘‘အရဏီ ¶ ဖလပီဌေ [ပလာလပီဌေ (သီ။)] စ၊ ပတ္တပိဓာနထာလကေ၊
ဥဒကဿ ကဋစ္ဆူ စ၊ စုဏ္ဏကံ ရဇနမ္ဗဏံ [ရဇနမ္မဏံ (သီ။)]။
‘‘သမ္မဇ္ဇနံ ¶ [သမ္မုဉ္ဇနံ (သျာ။)၊ သမ္မဇ္ဇနိံ၊ သမ္မုဉ္ဇနိံ (?)] ဥဒပတ္တံ၊ တထာ ဝဿိကသာဋိကံ၊
နိသီဒနံ ကဏ္ဍုစ္ဆာဒိ၊ အထ အန္တရဝါသကံ။
‘‘ဥတ္တရာသင်္ဂသင်္ဃာဋီ၊ နတ္ထုကံ မုခသောဓနံ၊
ဗိဠင်္ဂလောဏံ ပဟူတဉ္စ [လောဏဘူတဉ္စ (က။)]၊ မဓုဉ္စ ဒဓိပါနကံ။
‘‘ဓူပံ [ဓူမံ (က။)] သိတ္ထံ ပိလောတိဉ္စ၊ မုခပုဉ္ဆနသုတ္တကံ၊
ဒါတဗ္ဗံ နာမ ယံ အတ္ထိ၊ ယဉ္စ ကပ္ပတိ သတ္ထုနော။
‘‘သဗ္ဗမေတံ သမာနေတွာ၊ အာနန္ဒံ ဥပသင်္ကမိံ၊
ဥပသင်္ကမ္မ ¶ ရာဇာနံ၊ ဇနေတာရံ မဟေသိနော [မဟေသိနံ (သီ။)၊ မဟာယသံ (သျာ။)၊ မဟိဿရံ (က။)]၊
သိရသာ ¶ အဘိဝါဒေတွာ၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိံ။
(ဒါနောကာသယာစနာ)
‘‘‘ဧကတော ဇာတသံဝဒ္ဓါ၊ ဥဘိန္နံ ဧကတော မနံ [ယသော (သျာ။)၊ မနော (?)]၊
သာဓာရဏာ သုခဒုက္ခေ၊ ဥဘော စ အနုဝတ္တကာ။
‘‘‘အတ္ထိ စေတသိကံ ဒုက္ခံ၊ တဝါဓေယျံ အရိန္ဒမ၊
ယဒိ သက္ကောသိ တံ ဒုက္ခံ၊ ဝိနောဒေယျာသိ ခတ္တိယ။
‘‘‘တဝ ဒုက္ခံ မမ ဒုက္ခံ၊ ဥဘိန္နံ ဧကတော မနော [မနံ (သီ။ သျာ။)]၊
နိဋ္ဌိတန္တိ ဝိဇာနာဟိ၊ မမာဓေယျံ သစေ တုဝံ။
‘‘‘ဇာနာဟိ ခေါ မဟာရာဇ၊ ဒုက္ခံ မေ ဒုဗ္ဗိနောဒယံ၊
ပဟု သမာနော ဂဇ္ဇသု၊ ဧကံ တေ ဒုစ္စဇံ ဝရံ။
‘‘‘ယာဝတာ ဝိဇိတေ အတ္ထိ၊ ယာဝတာ မမ ဇီဝိတံ၊
ဧတေဟိ ယဒိ တေ အတ္ထော၊ ဒဿာမိ အဝိကမ္ပိတော။
‘‘‘ဂဇ္ဇိတံ ခေါ တယာ ဒေဝ၊ မိစ္ဆာ တံ ဗဟု ဂဇ္ဇိတံ၊
ဇာနိဿာမိ တုဝံ အဇ္ဇ၊ သဗ္ဗဓမ္မေ [သစ္စဓမ္မေ (?)] ပတိဋ္ဌိတံ။
‘‘‘အတိဗာဠှံ ¶ နိပီဠေသိ၊ ဒဒမာနဿ မေ သတော၊
ကိံ တေ မေ ပီဠိတေနတ္ထော၊ ပတ္ထိတံ တေ ကထေဟိ မေ။
‘‘‘ဣစ္ဆာမဟံ မဟာရာဇ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌံ အနုတ္တရံ၊
ဘောဇယိဿာမိ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ဝဇ္ဇံ [ဝဉ္စုံ (?)] မေ မာဟု ဇီဝိတံ။
‘‘‘အညံ တေဟံ ဝရံ ဒမ္မိ၊ မာ ယာစိတ္ထော တထာဂတံ [အယာစိတော တထာဂတော (သျာ။ က။)]၊
အဒေယျော ကဿစိ ဗုဒ္ဓါ၊ မဏိ ဇောတိရသော ယထာ။
‘‘‘နနု ¶ တေ ဂဇ္ဇိတံ ဒေဝ၊ ယာဝ ဇီဝိတမတ္တနော [ဝိဇိတမတ္ထိတံ (က။)၊ ဇီဝိတမတ္ထိကံ (သျာ။)]၊
ဇီဝိတံ ¶ [ဝိဇိတံ (က။)] ဒဒမာနေန၊ ယုတ္တံ ဒါတုံ တထာဂတံ။
‘‘‘ဌပနီယော မဟာဝီရော၊ အဒေယျော ကဿစိ ဇိနော၊
န မေ ပဋိဿုတော ဗုဒ္ဓါ၊ ဝရဿု အမိတံ ဓနံ။
‘‘‘ဝိနိစ္ဆယံ ပါပုဏာမ၊ ပုစ္ဆိဿာမ ဝိနိစ္ဆယေ၊
ယထာသဏ္ဌံ [ယထာသန္တံ (သီ။)] ကထေဿန္တိ၊ ပဋိပုစ္ဆာမ တံ တထာ။
‘‘‘ရညော ဟတ္ထေ ဂဟေတွာန၊ အဂမာသိံ ဝိနိစ္ဆယံ၊
ပုရတော အက္ခဒဿာနံ၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိံ။
‘‘‘သုဏန္တု ¶ မေ အက္ခဒဿာ၊ ရာဇာ ဝရမဒါသိ မေ၊
န ကိဉ္စိ ဌပယိတွာန၊ ဇီဝိတမ္ပိ [ဝိဇိတံပိ (က။)] ပဝါရယိ။
‘‘‘တဿ မေ ဝရဒိန္နဿ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌံ ဝရိံ အဟံ၊
သုဒိန္နော ဟောတိ မေ ဗုဒ္ဓါ၊ ဆိန္ဒထ သံသယံ မမ။
‘‘‘သောဿာမ တဝ ဝစနံ၊ ဘူမိပါလဿ ရာဇိနော၊
ဥဘိန္နံ ဝစနံ သုတွာ၊ ဆိန္ဒိဿာမေတ္ထ သံသယံ။
‘‘‘သဗ္ဗံ ဒေဝ တယာ ဒိန္နံ၊ ဣမဿ သဗ္ဗဂါဟိကံ [သဗ္ဗဂါဟိတံ (သျာ။ က။)]၊
န ကိဉ္စိ ဌပယိတွာန၊ ဇီဝိတမ္ပိ ပဝါရယိ။
‘‘‘ကိစ္ဆပ္ပတ္တောဝ ဟုတွာန၊ ယာစီ ဝရမနုတ္တရံ [ယာဝဇီဝမနုတ္တရံ (သျာ။ က။)]၊
ဣမံ သုဒုက္ခိတံ ဉတွာ၊ အဒါသိံ သဗ္ဗဂါဟိကံ။
‘‘‘ပရာဇယော ¶ တုဝံ [တဝံ (သီ။)] ဒေဝ၊ အဿ ဒေယျော တထာဂတော၊
ဥဘိန္နံ သံသယော ဆိန္နော၊ ယထာသဏ္ဌမှိ [ယထာသန္တမှိ (သီ။)] တိဋ္ဌထ။
‘‘‘ရာဇာ တတ္ထေဝ ဌတွာန၊ အက္ခဒဿေတဒဗြဝိ၊
သမ္မာ ¶ မယှမ္ပိ ဒေယျာထ၊ ပုန ဗုဒ္ဓံ လဘာမဟံ။
‘‘‘ပူရေတွာ တဝ သင်္ကပ္ပံ၊ ဘောဇယိတွာ တထာဂတံ၊
ပုန ဒေယျာသိ [ဒေယျာထ (က။)] သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ အာနန္ဒဿ ယသဿိနော’။
(နိမန္တနကထာ)
‘‘အက္ခဒဿေဘိဝါဒေတွာ၊ အာနန္ဒဉ္စာပိ ခတ္တိယံ၊
တုဋ္ဌော ပမုဒိတော ဟုတွာ၊ သမ္ဗုဒ္ဓမုပသင်္ကမိံ။
‘‘ဥပသင်္ကမ္မ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ဩဃတိဏ္ဏမနာသဝံ၊
သိရသာ အဘိဝါဒေတွာ၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိံ။
‘ဝသီသတသဟဿေဟိ ¶ ၊ အဓိဝါသေဟိ စက္ခုမ၊
ဟာသယန္တော မမ စိတ္တံ၊ နိဝေသနမုပေဟိ မေ’။
‘‘ပဒုမုတ္တရော လောကဝိဒူ၊ အာဟုတီနံ ပဋိဂ္ဂဟော၊
မမ သင်္ကပ္ပမညာယ၊ အဓိဝါသေသိ စက္ခုမာ။
‘‘အဓိဝါသနမညာယ၊ အဘိဝါဒိယ သတ္ထုနော၊
ဟဋ္ဌော ဥဒဂ္ဂစိတ္တောဟံ၊ နိဝေသနမုပါဂမိံ။
(ဒါနပဋိယာဒနံ)
‘‘မိတ္တာမစ္စေ သမာနေတွာ၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိံ၊
‘သုဒုလ္လဘော မယာ လဒ္ဓါ၊ မဏိ ဇောတိရသော ယထာ။
‘‘‘ကေန တံ ပူဇယိဿာမ၊ အပ္ပမေယျော အနူပမော၊
အတုလော အသမော ဓီရော၊ ဇိနော အပ္ပဋိပုဂ္ဂလော။
‘‘‘တထာသမသမော စေဝ၊ အဒုတိယော နရာသဘော၊
ဒုက္ကရံ အဓိကာရဉှိ၊ ဗုဒ္ဓါနုစ္ဆဝိကံ မယာ။
‘‘‘နာနာပုပ္ဖေ ¶ သမာနေတွာ၊ ကရောမ ပုပ္ဖမဏ္ဍပံ၊
ဗုဒ္ဓါနုစ္ဆဝိကံ ¶ ဧတံ၊ သဗ္ဗပူဇာ ဘဝိဿတိ’။
‘‘ဥပ္ပလံ ¶ ပဒုမံ ဝါပိ၊ ဝဿိကံ အဓိမုတ္တကံ [အတိမုတ္တကံ (?)]၊
စမ္ပကံ [စန္ဒနံ (က။)] နာဂပုပ္ဖဉ္စ၊ မဏ္ဍပံ ကာရယိံ အဟံ။
‘‘သတာသနသဟဿာနိ၊ ဆတ္တစ္ဆာယာယ ပညပိံ၊
ပစ္ဆိမံ အာသနံ မယှံ၊ အဓိကံ သတမဂ္ဃတိ။
‘‘သတာသနသဟဿာနိ၊ ဆတ္တစ္ဆာယာယ ပညပိံ၊
ပဋိယာဒေတွာ အန္နပါနံ၊ ကာလံ အာရောစယိံ အဟံ။
‘‘အာရောစိတမှိ ကာလမှိ၊ ပဒုမုတ္တရော မဟာမုနိ၊
ဝသီသတသဟဿေဟိ၊ နိဝေသနမုပေသိ မေ။
‘‘ဓာရေန္တံ ဥပရိစ္ဆတ္တံ [ဓာရေန္တမုပရိစ္ဆတ္တေ (သီ။)]၊ သုဖုလ္လပုပ္ဖမဏ္ဍပေ၊
ဝသီသတသဟဿေဟိ၊ နိသီဒိ ပုရိသုတ္တမော။
‘‘‘ဆတ္တသတသဟဿာနိ၊ သတသဟဿမာသနံ၊
ကပ္ပိယံ အနဝဇ္ဇဉ္စ၊ ပဋိဂဏှာဟိ စက္ခုမ’။
‘‘ပဒုမုတ္တရော လောကဝိဒူ၊ အာဟုတီနံ ပဋိဂ္ဂဟော၊
မမံ တာရေတုကာမော သော၊ သမ္ပဋိစ္ဆိ မဟာမုနိ။
(ဒါနကထာ)
‘‘ဘိက္ခုနော ¶ ဧကမေကဿ၊ ပစ္စေကံ ပတ္တမဒါသဟံ၊
ဇဟိံသု သုမ္ဘကံ [ပုဗ္ဗကံ (သီ။)၊ သမ္ဘတံ (သျာ။)၊ မတ္တိကံ (?)] ပတ္တံ၊ လောဟပတ္တံ အဓာရယုံ။
‘‘သတ္တရတ္တိန္ဒိဝံ ဗုဒ္ဓါ၊ နိသီဒိ ပုပ္ဖမဏ္ဍပေ၊
ဗောဓယန္တော ဗဟူ သတ္တေ၊ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တယိ။
‘‘ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တေန္တော၊ ဟေဋ္ဌတော ပုပ္ဖမဏ္ဍပေ၊
စုလ္လာသီတိသဟဿာနံ ¶ ၊ ဓမ္မာဘိသမယော အဟု။
‘‘သတ္တမေ ဒိဝသေ ပတ္တေ၊ ပဒုမုတ္တရော မဟာမုနိ၊
ဆတ္တစ္ဆာယာယမာသီနော၊ ဣမာ ဂါထာ အဘာသထ။
(ဗျာကရဏံ)
‘‘‘အနူနကံ ဒါနဝရံ၊ ယော မေ ပါဒါသိ မာဏဝေါ၊
တမဟံ ကိတ္တယိဿာမိ၊ သုဏာထ မမ ဘာသတော။
‘‘‘ဟတ္ထီ ¶ အဿာ ရထာ ပတ္တီ၊ သေနာ စ စတုရင်္ဂိနီ၊
ပရိဝါရေဿန္တိမံ [တံ (သျာ။)] နိစ္စံ၊ သဗ္ဗဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘‘ဟတ္ထိယာနံ အဿယာနံ၊ သိဝိကာ သန္ဒမာနိကာ၊
ဥပဋ္ဌိဿန္တိမံ နိစ္စံ၊ သဗ္ဗဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘‘သဋ္ဌိ ရထသဟဿာနိ၊ သဗ္ဗာလင်္ကာရဘူသိတာ၊
ပရိဝါရေဿန္တိမံ နိစ္စံ၊ သဗ္ဗဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘‘သဋ္ဌိ ¶ တူရိယသဟဿာနိ၊ ဘေရိယော သမလင်္ကတာ၊
ဝဇ္ဇယိဿန္တိမံ နိစ္စံ၊ သဗ္ဗဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘‘ဆဠာသီတိသဟဿာနိ၊ နာရိယော သမလင်္ကတာ၊
ဝိစိတ္တဝတ္ထာဘရဏာ၊ အာမုက္ကမဏိကုဏ္ဍလာ [အာမုတ္တမဏိကုဏ္ဍလာ (သီ။ သျာ။)]။
‘‘‘အဠာရပမှာ ဟသုလာ၊ သုသညာ တနုမဇ္ဈိမာ၊
ပရိဝါရေဿန္တိမံ နိစ္စံ၊ သဗ္ဗဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘‘တိံသကပ္ပသဟဿာနိ၊ ဒေဝလောကေ ရမိဿတိ၊
သဟဿက္ခတ္တုံ ဒေဝိန္ဒော၊ ဒေဝရဇ္ဇံ ကရိဿတိ။
‘‘‘သဟဿက္ခတ္တုံ ရာဇာ စ၊ စက္ကဝတ္တီ ဘဝိဿတိ၊
ပဒေသရဇ္ဇံ ¶ ဝိပုလံ၊ ဂဏနာတော အသင်္ခိယံ။
‘‘‘ဒေဝလောကေ ¶ ဝသန္တဿ၊ ပုညကမ္မသမင်္ဂိနော၊
ဒေဝလောကပရိယန္တံ၊ ရတနဆတ္တံ ဓရိဿတိ။
‘‘‘ဣစ္ဆိဿတိ ယဒါ ဆာယံ [ယဒါ ဝါယံ (သျာ။ က။)]၊ ဆဒနံ ဒုဿပုပ္ဖဇံ၊
ဣမဿ စိတ္တမညာယ၊ နိဗဒ္ဓံ ဆာဒယိဿတိ။
‘‘‘ဒေဝလောကာ စဝိတွာန၊ သုက္ကမူလေန စောဒိတော၊
ပုညကမ္မေန သံယုတ္တော၊ ဗြဟ္မဗန္ဓု ဘဝိဿတိ။
‘‘‘ကပ္ပသတသဟဿမှိ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝေါ၊
ဂေါတမော နာမ ဂေါတ္တေန [နာမေန (သဗ္ဗတ္ထ) ဧဝမုပရိပိ၊ အဋ္ဌထာယံ ပန ပုဗ္ဗေ ဂေါတ္တေနာတိပဒံ ဝဏ္ဏိတံ]၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိဿတိ။
‘‘‘သဗ္ဗမေတံ အဘိညာယ၊ ဂေါတမော သကျပုင်္ဂဝေါ၊
ဘိက္ခုသင်္ဃေ နိသီဒိတွာ၊ ဧတဒဂ္ဂေ ဌပေဿတိ။
‘‘‘ပိလိန္ဒဝစ္ဆနာမေန ¶ [ပိလိန္ဒိဝစ္ဆနာမေန (သီ။)]၊ ဟေဿတိ သတ္ထုသာဝကော၊
ဒေဝါနံ အသုရာနဉ္စ၊ ဂန္ဓဗ္ဗာနဉ္စ သက္ကတော။
‘‘‘ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီနဉ္စ၊ ဂိဟီနဉ္စ တထေဝ သော၊
ပိယော ဟုတွာန သဗ္ဗေသံ၊ ဝိဟရိဿတိနာသဝေါ’။
(ဒါနာနိသံသကထာ)
‘‘သတသဟဿေ ကတံ ကမ္မံ၊ ဖလံ ဒဿေသိ မေ ဣဓ၊
သုမုတ္တော သရဝေဂေါဝ၊ ကိလေသေ ဈာပယီ မမ [ဈာပယိဿတိ (သီ။ က။)၊ ဈာပယိံ အဟံ (သျာ။)]။
‘‘အဟော မေ သုကတံ ကမ္မံ၊ ပုညက္ခေတ္တေ အနုတ္တရေ၊
ယတ္ထ ကာရံ ကရိတွာန၊ ပတ္တောမှိ အစလံ ပဒံ။
‘‘အနူနကံ ဒါနဝရံ၊ အဒါသိ ယော [သော (က။)] ဟိ မာဏဝေါ၊
အာဒိပုဗ္ဗင်္ဂမော ¶ အာသိ၊ တဿ ဒါနဿိဒံ ဖလံ။
(၁။ ဆတ္တာနိသံသော)
‘‘ဆတ္တေ စ သုဂတေ ဒတွာ [ဆတ္တေ သုဂတေ ဒတွာန (သီ။ သျာ။)]၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
အဋ္ဌာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သီတံ ¶ ဥဏှံ န ဇာနာမိ၊ ရဇောဇလ္လံ န လိမ္ပတိ၊
အနုပဒ္ဒဝေါ အနီတိ စ၊ ဟောမိ အပစိတော သဒါ။
‘‘သုခုမစ္ဆဝိကော ဟောမိ၊ ဝိသဒံ ဟောတိ မာနသံ၊
ဆတ္တသတသဟဿာနိ၊ ဘဝေ သံသရတော မမ။
‘‘သဗ္ဗာလင်္ကာရယုတ္တာနိ ¶ ၊ တဿ ကမ္မဿ ဝါဟသာ၊
ဣမံ ဇာတိံ ဌပေတွာန၊ မတ္ထကေ ဓာရယန္တိ မေ။
‘‘ကသ္မာ [တသ္မာ (သျာ။ က။)] ဣမာယ ဇာတိယာ၊ နတ္ထိ မေ ဆတ္တဓာရဏာ၊
မမ သဗ္ဗံ ကတံ ကမ္မံ၊ ဝိမုတ္တိဆတ္တပတ္တိယာ။
(၂။ ဒုဿာနိသံသော)
‘‘ဒုဿာနိ သုဂတေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
အဋ္ဌာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏော ¶ ဝိရဇော၊ သပ္ပဘာသော ပတာပဝါ၊
သိနိဒ္ဓံ ဟောတိ မေ ဂတ္တံ၊ ဘဝေ သံသရတော မမ။
‘‘ဒုဿသတသဟဿာနိ၊ သေတာ ပီတာ စ လောဟိတာ၊
ဓာရေန္တိ မတ္ထကေ မယှံ၊ ဒုဿဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ကောသေယျကမ္ဗလိယာနိ၊ ခေါမကပ္ပာသိကာနိ စ၊
သဗ္ဗတ္ထ ပဋိလဘာမိ၊ တေသံ နိဿန္ဒတော အဟံ။
(၃။ ပတ္တာနိသံသော)
‘‘ပတ္တေ သုဂတေ ဒတွာန၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ဒသာနိသံသေ ¶ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သုဝဏ္ဏထာလေ မဏိထာလေ၊ ရဇတေပိ စ ထာလကေ၊
လောဟိတင်္ဂမယေ ထာလေ၊ ပရိဘုဉ္ဇာမိ သဗ္ဗဒါ။
‘‘အနုပဒ္ဒဝေါ အနီတိ စ၊ ဟောမိ အပစိတော သဒါ၊
လာဘီ အန္နဿ ပါနဿ၊ ဝတ္ထဿ သယနဿ စ။
‘‘န ဝိနဿန္တိ မေ ဘောဂါ၊ ဌိတစိတ္တော ဘဝါမဟံ၊
ဓမ္မကာမော သဒါ ဟောမိ၊ အပ္ပက္လေသော အနာသဝေါ။
‘‘ဒေဝလောကေ မနုဿေ ဝါ၊ အနုဗန္ဓာ ဣမေ ဂုဏာ၊
ဆာယာ ယထာပိ ရုက္ခဿ၊ သဗ္ဗတ္ထ န ဇဟန္တိ မံ။
(၄။ ဝါသိအာနိသံသော)
‘‘စိတ္တဗန္ဓနသမ္ဗဒ္ဓါ [စိတ္တဗန္ဓနသမ္ပန္နာ (က။)]၊ သုကတာ ဝါသိယော ဗဟူ၊
ဒတွာန ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ၊ သင်္ဃဿ စ တထေဝဟံ။
‘‘အဋ္ဌာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ၊
သူရော ¶ ဟောမဝိသာရီ စ၊ ဝေသာရဇ္ဇေသု ပါရမီ။
‘‘ဓိတိဝီရိယဝါ ¶ ဟောမိ၊ ပဂ္ဂဟီတမနော သဒါ၊
ကိလေသစ္ဆေဒနံ ဉာဏံ၊ သုခုမံ အတုလံ သုစိံ၊
သဗ္ဗတ္ထ ပဋိလဘာမိ၊ တဿ နိဿန္ဒတော အဟံ။
(၅။ သတ္ထကာနိသံသော)
‘‘အကက္ကသေ ¶ အဖရုသေ၊ သုဓောတေ သတ္ထကေ ဗဟူ၊
ပသန္နစိတ္တော ဒတွာန၊ ဗုဒ္ဓေ သင်္ဃေ တထေဝ စ။
‘‘ပဉ္စာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ၊
ကလျာဏမိတ္တံ [ကလျာဏစိတ္တံ (သီ။)] ဝီရိယံ၊ ခန္တိဉ္စ မေတ္တသတ္ထကံ။
‘‘တဏှာသလ္လဿ ¶ ဆိန္နတ္တာ၊ ပညာသတ္ထံ အနုတ္တရံ၊
ဝဇိရေန သမံ ဉာဏံ၊ တေသံ နိဿန္ဒတော လဘေ။
(၆။ သူစိအာနိသံသော)
‘‘သူစိယော သုဂတေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ပဉ္စာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘န သံသယော ကင်္ခစ္ဆေဒေါ၊ အဘိရူပေါ စ ဘောဂဝါ၊
တိက္ခပညော သဒါ ဟောမိ၊ သံသရန္တော ဘဝါဘဝေ။
‘‘ဂမ္ဘီရံ နိပုဏံ ဌာနံ၊ အတ္ထံ ဉာဏေန ပဿယိံ၊
ဝဇိရဂ္ဂသမံ ဉာဏံ၊ ဟောတိ မေ တမဃာတနံ။
(၇။ နခစ္ဆေဒနာနိသံသော)
‘‘နခစ္ဆေဒနေ သုဂတေ၊ ဒတွာ သင်္ဃေ ဂဏုတ္တမေ၊
ပဉ္စာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘ဒါသိဒါသေ [ဒါသိဒါသ (က။)] ဂဝဿေ စ၊ ဘတကေ နာဋကေ [အာရက္ခကေ (သီ။)] ဗဟူ၊
နှာပိတေ ဘတ္တကေ သူဒေ၊ သဗ္ဗတ္ထေဝ လဘာမဟံ။
(၈။ ဝိဓူပနတာလဝဏ္ဋာနိသံသော)
‘‘ဝိဓူပနေ သုဂတေ ဒတွာ၊ တာလဝဏ္ဋေ စ သောဘဏေ၊
အဋ္ဌာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သီတံ ဥဏှံ န ဇာနာမိ၊ ပရိဠာဟော န ဝိဇ္ဇတိ၊
ဒရထံ နာဘိဇာနာမိ၊ စိတ္တသန္တာပနံ မမ။
‘‘ရာဂဂ္ဂိ ¶ ဒေါသမောဟဂ္ဂိ၊ မာနဂ္ဂိ ဒိဋ္ဌိအဂ္ဂိ စ၊
သဗ္ဗဂ္ဂီ နိဗ္ဗုတာ မယှံ၊ တဿ နိဿန္ဒတော မမ။
(၉။ မောရဟတ္ထ-စာမရံ)
‘‘မောရဟတ္ထေ ¶ စာမရိယော၊ ဒတွာ သင်္ဃေ ဂဏုတ္တမေ၊
ဥပသန္တကိလေသောဟံ၊ ဝိဟရာမိ အနင်္ဂဏော။
(၁၀။ ပရိဿာဝန-ဓမ္မကရံ)
‘‘ပရိဿာဝနေ ¶ ¶ သုဂတေ၊ ဒတွာ ဓမ္မကရုတ္တမေ [ဒတွာ သုကတေ ဓမ္မကုတ္တရေ (သျာ။ က။)]၊
ပဉ္စာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သဗ္ဗေသံ သမတိက္ကမ္မ၊ ဒိဗ္ဗံ အာယုံ လဘာမဟံ၊
အပ္ပသယှော သဒါ ဟောမိ၊ စောရပစ္စတ္ထိကေဟိ ဝါ။
‘‘သတ္ထေန ဝါ ဝိသေန ဝါ၊ ဝိဟေသမ္ပိ န ကုဗ္ဗတေ၊
အန္တရာမရဏံ နတ္ထိ၊ တေသံ နိဿန္ဒတော မမ။
(၁၁။ တေလဓာရာနိသံသော)
‘‘တေလဓာရေ သုဂတေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ပဉ္စာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သုစာရုရူပေါ သုဘဒ္ဒေါ [သုဂဒေါ (သီ။)၊ သုဝါစော (?)]၊ သုသမုဂ္ဂတမာနသော၊
အဝိက္ခိတ္တမနော ဟောမိ၊ သဗ္ဗာရက္ခေဟိ ရက္ခိတော။
(၁၂။ သူစိဃရာနိသံသော)
‘‘သူစိဃရေ သုဂတေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
တီဏာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘စေတောသုခံ ကာယသုခံ၊ ဣရိယာပထဇံ သုခံ၊
ဣမေ ဂုဏေ ပဋိလဘေ၊ တဿ နိဿန္ဒတော အဟံ။
(၁၃။ အံသဗဒ္ဓါနိသံသော)
‘‘အံသဗဒ္ဓေ ဇိနေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
တီဏာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သဒ္ဓမ္မေ ¶ ဂါဓံ [စေတောဉာဏံ စ (သီ။)] ဝိန္ဒာမိ၊ သရာမိ ဒုတိယံ ဘဝံ၊
သဗ္ဗတ္ထ သုစ္ဆဝီ ဟောမိ၊ တဿ နိဿန္ဒတော အဟံ။
(၁၄။ ကာယဗန္ဓနာနိသံသော)
‘‘ကာယဗန္ဓေ ဇိနေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ဆာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သမာဓီသု ¶ ¶ န ကမ္ပာမိ၊ ဝသီ ဟောမိ သမာဓိသု၊
အဘေဇ္ဇပရိသော ဟောမိ၊ အာဒေယျဝစနော သဒါ။
‘‘ဥပဋ္ဌိတသတိ ဟောမိ၊ တာသော မယှံ န ဝိဇ္ဇတိ၊
ဒေဝလောကေ မနုဿေ ဝါ၊ အနုဗန္ဓာ ဣမေ ဂုဏာ။
(၁၅။ အာဓာရကာနိသံသော)
‘‘အာဓာရကေ ဇိနေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ပဉ္စဝဏ္ဏေဟိ ဒါယာဒေါ [ပဉ္စဝဏ္ဏေ ဘယာဘာဝေါ (သျာ။)]၊ အစလော ဟောမိ ကေနစိ။
‘‘ယေ ¶ ကေစိ မေ သုတာ ဓမ္မာ၊ သတိဉာဏပ္ပဗောဓနာ၊
ဓတာ [ဌိတာ (က။)] မေ န ဝိနဿန္တိ၊ ဘဝန္တိ သုဝိနိစ္ဆိတာ။
(၁၆။ ဘာဇနာနိသံသော)
‘‘ဘာဇနေ ပရိဘောဂေ စ၊ ဒတွာ ဗုဒ္ဓေ ဂဏုတ္တမေ၊
တီဏာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သောဏ္ဏမယေ မဏိမယေ၊ အထောပိ ဖလိကာမယေ၊
လောဟိတင်္ဂမယေ စေဝ၊ လဘာမိ ဘာဇနေ အဟံ။
‘‘ဘရိယာ ဒါသဒါသီ [သဗ္ဗတ္ထပိ ဧဝမေဝ ဒိဿတိ] စ၊ ဟတ္ထိဿရထပတ္တိကေ၊
ဣတ္ထီ ပတိဗ္ဗတာ စေဝ၊ ပရိဘောဂါနိ သဗ္ဗဒါ။
‘‘ဝိဇ္ဇာ မန္တပဒေ စေဝ၊ ဝိဝိဓေ အာဂမေ ဗဟူ၊
သဗ္ဗံ သိပ္ပံ နိသာမေမိ၊ ပရိဘောဂါနိ သဗ္ဗဒါ။
(၁၇။ ထာလကာနိသံသော)
‘‘ထာလကေ သုဂတေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
တီဏာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သောဏ္ဏမယေ ¶ မဏိမယေ၊ အထောပိ ဖလိကာမယေ၊
လောဟိတင်္ဂမယေ စေဝ၊ လဘာမိ ထာလကေ အဟံ။
‘‘အသတ္ထကေ ¶ [အသတ္ထကေ (သီ။)၊ အဿဋ္ဌကေ (သျာ။)] ဖလမယေ၊ အထော ပေါက္ခရပတ္တကေ၊
မဓုပါနကသင်္ခေ စ၊ လဘာမိ ထာလကေ အဟံ။
‘‘ဝတ္တေ ဂုဏေ ပဋိပတ္တိ၊ အာစာရကိရိယာသု စ၊
ဣမေ ဂုဏေ ပဋိလဘေ၊ တဿ နိဿန္ဒတော အဟံ။
(၁၈။ ဘေသဇ္ဇာနိသံသော)
‘‘ဘေသဇ္ဇံ ¶ သုဂတေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ဒသာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘အာယုဝါ ဗလဝါ ဓီရော၊ ဝဏ္ဏဝါ ယသဝါ သုခီ၊
အနုပဒ္ဒဝေါ အနီတိ စ၊ ဟောမိ အပစိတော သဒါ၊
န မေ ပိယဝိယောဂတ္ထိ၊ တဿ နိဿန္ဒတော မမ။
(၁၉။ ဥပါဟနာနိသံသော)
‘‘ဥပါဟနေ ဇိနေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
တီဏာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘ဟတ္ထိယာနံ အဿယာနံ၊ သိဝိကာ သန္ဒမာနိကာ၊
သဋ္ဌိသတသဟဿာနိ၊ ပရိဝါရေန္တိ မံ သဒါ။
‘‘မဏိမယာ တမ္ဗမယာ [ကမ္ဗလိကာ (သီ။ က။)]၊ သောဏ္ဏရဇတပါဒုကာ၊
နိဗ္ဗတ္တန္တိ ပဒုဒ္ဓါရေ၊ ဘဝေ သံသရတော မမ။
‘‘နိယာမံ ¶ သတိ ဓာဝန္တိ [နိယမံ ပဋိဓာဝန္တီ (သီ။)၊ နိယာမံ ပဋိဓာဝန္တိ (သျာ။)]၊ အာဂုအာစာရသောဓနံ [အာစာရဂုဏသောဓနံ (သီ။ သျာ။)]၊
ဣမေ ဂုဏေ ပဋိလဘေ၊ တဿ နိဿန္ဒတော အဟံ။
(၂၀။ ပါဒုကာနိသံသော)
‘‘ပါဒုကေ သုဂတေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ဣဒ္ဓိပါဒုကမာရုယှ၊ ဝိဟရာမိ ယဒိစ္ဆကံ။
(၂၁။ ဥဒကပုဉ္ဆနာနိသံသော)
‘‘ဥဒကပုစ္ဆနစောဠေ ¶ ၊ ဒတွာ ဗုဒ္ဓေ ဂဏုတ္တမေ၊
ပဉ္စာနိသံသေ ¶ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏော ဝိရဇော၊ သပ္ပဘာသော ပတာပဝါ၊
သိနိဒ္ဓံ ဟောတိ မေ ဂတ္တံ၊ ရဇောဇလ္လံ န လိမ္ပတိ၊
ဣမေ ဂုဏေ ပဋိလဘေ၊ တဿ နိဿန္ဒတော အဟံ။
(၂၂။ ကတ္တရဒဏ္ဍာနိသံသော)
‘‘ကတ္တရဒဏ္ဍေ သုဂတေ၊ ဒတွာ သင်္ဃေ ဂဏုတ္တမေ၊
ဆာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘ပုတ္တာ ¶ မယှံ ဗဟူ ဟောန္တိ၊ တာသော မယှံ န ဝိဇ္ဇတိ၊
အပ္ပသယှော သဒါ ဟောမိ၊ သဗ္ဗာရက္ခေဟိ ရက္ခိတော၊
ခလိတမ္ပိ [ခလိတံ မံ (သီ။ က။)] န ဇာနာမိ၊ အဘန္တံ မာနသံ မမ။
(၂၃။ ဩသဓဉ္ဇနာနိသံသော)
‘‘ဩသဓံ အဉ္ဇနံ ဒတွာ၊ ဗုဒ္ဓေ သင်္ဃေ ဂဏုတ္တမေ၊
အဋ္ဌာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘ဝိသာလနယနော ဟောမိ၊ သေတပီတော စ လောဟိတော၊
အနာဝိလပသန္နက္ခော၊ သဗ္ဗရောဂဝိဝဇ္ဇိတော။
‘‘လဘာမိ ဒိဗ္ဗနယနံ၊ ပညာစက္ခုံ အနုတ္တရံ၊
ဣမေ ဂုဏေ ပဋိလဘေ၊ တဿ နိဿန္ဒတော အဟံ။
(၂၄။ ကုဉ္စိကာနိသံသော)
‘‘ကုဉ္စိကေ သုဂတေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ဓမ္မဒွါရဝိဝရဏံ၊ လဘာမိ ဉာဏကုဉ္စိကံ။
(၂၅။ ကုဉ္စိကာဃရာနိသံသော)
‘‘ကုဉ္စိကာနံ ဃရေ ဒတွာ၊ ဗုဒ္ဓေ သင်္ဃေ ဂဏုတ္တမေ၊
ဒွါနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ၊
အပ္ပကောဓော ¶ အနာယာသော၊ သံသရန္တော ဘဝေ အဟံ။
(၂၆။ အာယောဂါနိသံသော)
‘‘အာယောဂေ ¶ သုဂတေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ပဉ္စာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သမာဓီသု န ကမ္ပာမိ၊ ဝသီ ဟောမိ သမာဓိသု၊
အဘေဇ္ဇပရိသော ဟောမိ၊ အာဒေယျဝစနော သဒါ၊
ဇာယတိ ဘောဂသမ္ပတ္တိ၊ ဘဝေ သံသရတော မမ။
(၂၇။ ဓူမနေတ္တာနိသံသော)
‘‘ဓူမနေတ္တေ ဇိနေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
တီဏာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သတိ ¶ မေ ဥဇုကာ ဟောတိ၊ သုသမ္ဗန္ဓာ စ နှာရဝေါ၊
လဘာမိ ဒိဗ္ဗနယနံ [ဒိဗ္ဗသယနံ (သျာ။)]၊ တဿ နိဿန္ဒတော အဟံ။
(၂၈။ ဒီပဓာရာနိသံသော)
‘‘ဒီပဓာရေ ¶ [ဒီပဋ္ဌာနေ (သီ။)၊ ဒီပဒါနေ (သျာ။)၊ ဒီပဋ္ဌာပေ (က။)] ဇိနေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
တီဏာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘ဇာတိမာ အင်္ဂသမ္ပန္နော၊ ပညဝါ ဗုဒ္ဓသမ္မတော [ဗုဒ္ဓိသမ္မတော (သီ။ က။)]၊
ဣမေ ဂုဏေ ပဋိလဘေ၊ တဿ နိဿန္ဒတော အဟံ။
(၂၉။ တုမ္ဗက-ကရဏ္ဍော)
‘‘တုမ္ဗကေ စ ကရဏ္ဍေ စ၊ ဒတွာ ဗုဒ္ဓေ ဂဏုတ္တမေ၊
ဒသာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သုဂုတ္တော [သဒါဂုတ္တော (သီ။ သျာ။) သံဂုတ္တော (က။)] သုခသမင်္ဂီ၊ မဟာယသော တထာဂတိ၊
ဝိပတ္တိဝိဂတော [ဝိဘတ္တိဂတ္တော (သျာ။)] သုခုမာလော၊ သဗ္ဗီတိပရိဝဇ္ဇိတော။
‘‘ဝိပုလေ စ ဂုဏေ လာဘီ၊ သမာဝ စလနာ မမ၊
သုဝိဝဇ္ဇိတဥဗ္ဗေဂေါ၊ တုမ္ဗကေ စ ကရဏ္ဍကေ။
‘‘လဘာမိ ¶ စတုရော ဝဏ္ဏေ၊ ဟတ္ထိဿရတနာနိ စ၊
တာနိ မေ န ဝိနဿန္တိ၊ တုမ္ဗဒါနေ ဣဒံ ဖလံ။
(၃၀။ မလဟရဏာနိသံသော)
‘‘မလဟရဏိယော ¶ [အဉ္ဇနနာဠိယော (သီ။)၊ ဟတ္ထလိလင်္ဂကေ (သျာ။ ပီ။)၊ ဟတ္ထလိလင်္ဂတေ (က။)] ဒတွာ၊ ဗုဒ္ဓေ သင်္ဃေ ဂဏုတ္တမေ၊
ပဉ္စာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သဗ္ဗလက္ခဏသမ္ပန္နော၊ အာယုပညာသမာဟိတော၊
သဗ္ဗာယာသဝိနိမုတ္တော၊ ကာယော မေ ဟောတိ သဗ္ဗဒါ။
(၃၁။ ပိပ္ဖလာနိသံသော)
‘‘တဏုဓာရေ သုနိသိတေ၊ သင်္ဃေ ဒတွာန ပိပ္ဖလေ၊
ကိလေသကန္တနံ ဉာဏံ၊ လဘာမိ အတုလံ သုစိံ။
(၃၂။ ဘဏ္ဍာသာနိသံသော)
‘‘သဏ္ဍာသေ သုဂတေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ကိလေသဘဉ္ဇနံ [ကိလေသလုဉ္စနံ (သီ။ သျာ။ ပီ။)] ဉာဏံ၊ လဘာမိ အတုလံ သုစိံ။
(၃၃။ နတ္ထုကာနိသံသော)
‘‘နတ္ထုကေ [ထဝိကေ (?) ဘေသဇ္ဇထဝိကေတိ ဟိ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တံ] သုဂတေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
အဋ္ဌာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သဒ္ဓံ ¶ သီလံ ဟိရိဉ္စာပိ၊ အထ ဩတ္တပ္ပိယံ ဂုဏံ၊
သုတံ စာဂဉ္စ ခန္တိဉ္စ၊ ပညံ မေ အဋ္ဌမံ ဂုဏံ။
(၃၄။ ပီဌကာနိသံသော)
‘‘ပီဌကေ ¶ သုဂတေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ပဉ္စာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘ဥစ္စေ ကုလေ ပဇာယာမိ၊ မဟာဘောဂေါ ဘဝါမဟံ၊
သဗ္ဗေ မံ အပစာယန္တိ၊ ကိတ္တိ အဗ္ဘုဂ္ဂတာ မမ။
‘‘ကပ္ပသတသဟဿာနိ၊ ပလ္လင်္ကာ စတုရဿကာ၊
ပရိဝါရေန္တိ မံ နိစ္စံ၊ သံဝိဘာဂရတော အဟံ။
(၃၅။ ဘိသိအာနိသံသော)
‘‘ဘိသိယော ¶ ¶ သုဂတေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ဆာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သမသုဂတ္တောပစိတော၊ မုဒုကော စာရုဒဿနော၊
လဘာမိ ဉာဏပရိဝါရံ၊ ဘိသိဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘တူလိကာ ဝိကတိကာယော၊ ကဋ္ဋိဿာ [ကဋ္ဌိဿာ (သီ။)၊ ကုဋ္ဋကာ (က။)] စိတ္တကာ ဗဟူ၊
ဝရပေါတ္ထကေ ကမ္ဗလေ စ၊ လဘာမိ ဝိဝိဓေ အဟံ။
‘‘ပါဝါရိကေ စ မုဒုကေ၊ မုဒုကာဇိနဝေဏိယော၊
လဘာမိ ဝိဝိဓတ္ထာရေ [ဝိဝိဓဋ္ဌာနေ (သျာ။ က။)]၊ ဘိသိဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ယတော သရာမိ အတ္တာနံ၊ ယတော ပတ္တောသ္မိ ဝိညုတံ၊
အတုစ္ဆော ဈာနမဉ္စောမှိ၊ ဘိသိဒါနဿိဒံ ဖလံ။
(၃၆။ ဗိဗ္ဗောဟနာနိသံသော)
‘‘ဗိဗ္ဗောဟနေ ဇိနေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ဆာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘ဥဏ္ဏိကေ ပဒုမကေ စ၊ အထော လောဟိတစန္ဒနေ၊
ဗိဗ္ဗောဟနေ ဥပါဓေမိ၊ ဥတ္တမင်္ဂံ သဒါ မမ။
‘‘အဋ္ဌင်္ဂိကေ မဂ္ဂဝရေ၊ သာမညေ စတုရော ဖလေ၊
တေသု ဉာဏံ ဥပ္ပာဒေတွာ [ဥပနေတွာ (သီ။)]၊ ဝိဟရေ နိစ္စကာလိကံ။
‘‘ဒါနေ ¶ ဒမေ သံယမေ စ၊ အပ္ပမညာသု ရူပိသု၊
တေသု ဉာဏံ ဥပ္ပာဒေတွာ [ဥပနေတွာ (သီ။)]၊ ဝိဟရေ သဗ္ဗကာလိကံ။
‘‘ဝတ္တေ ဂုဏေ ပဋိပတ္တိ၊ အာစာရကိရိယာသု စ၊
တေသု ဉာဏံ ဥပ္ပာဒေတွာ [ဉာဏံ ဥပဒဟိတွာန (သီ။)]၊ ဝိဟရေ သဗ္ဗဒါ အဟံ။
‘‘စင်္ကမေ ¶ ဝါ ပဓာနေ ဝါ၊ ဝီရိယေ ဗောဓိပက္ခိယေ၊
တေသု ဉာဏံ ဥပ္ပာဒေတွာ၊ ဝိဟရာမိ ယဒိစ္ဆကံ။
‘‘သီလံ ¶ ¶ သမာဓိ ပညာ စ၊ ဝိမုတ္တိ စ အနုတ္တရာ၊
တေသု ဉာဏံ ဥပ္ပာဒေတွာ [ဉာဏံ ဥပဒဟိတွာန (သီ။)]၊ ဝိဟရာမိ သုခံ အဟံ။
(၃၇။ ဖလပီဌာနိသံသော)
‘‘ဖလပီဌေ [ပလာလပီဋ္ဌေ (သီ။)] ဇိနေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ဒွါနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သောဏ္ဏမယေ မဏိမယေ၊ ဒန္တသာရမယေ ဗဟူ၊
ပလ္လင်္ကသေဋ္ဌေ ဝိန္ဒာမိ၊ ဖလပီဌဿိဒံ ဖလံ။
(၃၈။ ပါဒပီဌာနိသံသော)
‘‘ပါဒပီဌေ ဇိနေ ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ဒွါနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ၊
လဘာမိ ဗဟုကေ ယာနေ၊ ပါဒပီဌဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ဒါသီ ဒါသာ စ ဘရိယာ၊ ယေ စညေ အနုဇီဝိနော၊
သမ္မာ ပရိစရန္တေ မံ၊ ပါဒပီဌဿိဒံ ဖလံ။
(၃၉။ တေလဗ္ဘဉ္ဇနာနိသံသော)
‘‘တေလအဗ္ဘဉ္ဇနေ [တေလာနဗ္ဘဉ္ဇနေ (သီ။)] ဒတွာ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ပဉ္စာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘အဗျာဓိတာ ရူပဝတာ၊ ခိပ္ပံ ဓမ္မနိသန္တိတာ၊
လာဘိတာ အန္နပါနဿ၊ အာယုပဉ္စမကံ မမ။
(၄၀။ သပ္ပိတေလာနိသံသော)
‘‘သပ္ပိတေလဉ္စ ဒတွာန၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ပဉ္စာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘ထာမဝါ ရူပသမ္ပန္နော၊ ပဟဋ္ဌတနုဇော သဒါ၊
အဗျာဓိ ¶ ဝိသဒေါ ဟောမိ၊ သပ္ပိတေလဿိဒံ ဖလံ။
(၄၁။ မုခသောဓနကာနိသံသော)
‘‘မုခသောဓနကံ ¶ ¶ ဒတွာ၊ ဗုဒ္ဓေ သင်္ဃေ ဂဏုတ္တမေ၊
ပဉ္စာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘ဝိသုဒ္ဓကဏ္ဌော မဓုရဿရော၊ ကာသသာသဝိဝဇ္ဇိတော၊
ဥပ္ပလဂန္ဓော မုခတော၊ ဥပဝါယတိ မေ သဒါ။
(၄၂။ ဒဓိအာနိသံသော)
‘‘ဒဓိံ ဒတွာန သမ္ပန္နံ၊ ဗုဒ္ဓေ သင်္ဃေ ဂဏုတ္တမေ၊
ဘုဉ္ဇာမိ အမတံ ဘတ္တံ [ဝိတ္တံ (သီ။ က။)]၊ ဝရံ ကာယဂတာသတိံ။
(၄၃။ မဓုအာနိသံသော)
‘‘ဝဏ္ဏဂန္ဓရသောပေတံ၊ မဓုံ ဒတွာ ဇိနေ ဂဏေ၊
အနူပမံ အတုလိယံ၊ ပိဝေ မုတ္တိရသံ အဟံ။
(၄၄။ရသာနိသံသော)
‘‘ယထာဘူတံ ¶ ရသံ ဒတွာ၊ ဗုဒ္ဓေ သင်္ဃေ ဂဏုတ္တမေ၊
စတုရော ဖလေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
(၄၅။ အန္နပါနာနိသံသော)
‘‘အန္နံ ပါနဉ္စ ဒတွာန၊ ဗုဒ္ဓေ သင်္ဃေ ဂဏုတ္တမေ၊
ဒသာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘အာယုဝါ ဗလဝါ ဓီရော၊ ဝဏ္ဏဝါ ယသဝါ သုခီ၊
လာဘီ အန္နဿ ပါနဿ၊ သူရော ပညာဏဝါ သဒါ၊
ဣမေ ဂုဏေ ပဋိလဘေ၊ သံသရန္တော ဘဝေ အဟံ။
(၄၆။ ဓူပါနိသံသော)
‘‘ဓူပံ [ဓူမံ (သီ။ က။)] ဒတွာန သုဂတေ၊ သင်္ဃေ ဂဏဝရုတ္တမေ၊
ဒသာနိသံသေ အနုဘောမိ၊ ကမ္မာနုစ္ဆဝိကေ မမ။
‘‘သုဂန္ဓဒေဟော ယသဝါ၊ သီဃပညော စ ကိတ္တိမာ၊
တိက္ခပညော ဘူရိပညော၊ ဟာသဂမ္ဘီရပညဝါ။
‘‘ဝေပုလ္လဇဝနပညော ¶ ¶ ၊ သံသရန္တော ဘဝါဘဝေ၊
တဿေဝ ဝါဟသာ ဒါနိ၊ ပတ္တော သန္တိသုခံ သိဝံ။
(သာဓာရဏာနိသံသော)
‘‘ကိလေသာ ¶ ဈာပိတာ မယှံ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ၊
နာဂေါဝ ဗန္ဓနံ ဆေတွာ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ၊ မမ ဗုဒ္ဓဿ သန္တိကေ [ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ သန္တိကေ (?) ဧဝမုပရိပိ၊ ဧတဒေဝ ဟိ ဥပါလိတ္ထေရာပဒါနဋ္ဌကထာယံ ဝဏ္ဏိတံ]၊
တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော၊ ဝိမောက္ခာပိ စ အဋ္ဌိမေ၊
ဆဠဘိညာ သစ္ဆိကတာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ပိလိန္ဒဝစ္ဆော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
ပိလိန္ဒဝစ္ဆတ္ထေရဿာပဒါနံ ပဌမံ။
၂။ သေလတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘နဂရေ ဟံသဝတိယာ၊ ဝီထိသာမီ အဟောသဟံ၊
မမ ဉာတီ သမာနေတွာ၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိံ။
‘‘‘ဗုဒ္ဓါ လောကေ သမုပ္ပန္နော၊ ပုညက္ခေတ္တော အနုတ္တရော [ပုညက္ခေတ္တံ အနုတ္တရံ (သီ။)]၊
အာသိ သော [အာသီသော (သီ။)၊ အာဓာရော (ပီ။)] သဗ္ဗလောကဿ၊ အာဟုတီနံ ပဋိဂ္ဂဟော။
‘‘‘ခတ္တိယာ နေဂမာ စေဝ၊ မဟာသာလာ စ ဗြာဟ္မဏာ၊
ပသန္နစိတ္တာ သုမနာ၊ ပူဂဓမ္မံ အကံသု တေ။
‘‘‘ဟတ္ထာရောဟာ ¶ အနီကဋ္ဌာ၊ ရထိကာ ပတ္တိကာရကာ၊
ပသန္နစိတ္တာ သုမနာ၊ ပူဂဓမ္မံ အကံသု တေ။
‘‘‘ဥဂ္ဂါ ¶ စ ရာဇပုတ္တာ စ၊ ဝေသိယာနာ စ ဗြာဟ္မဏာ၊
ပသန္နစိတ္တာ သုမနာ၊ ပူဂဓမ္မံ အကံသု တေ။
‘‘‘အာဠာရိကာ ¶ ကပ္ပကာ [အာဠာရိကာ စ သူဒါ (သျာ။)] စ၊ နှာပကာ မာလကာရကာ၊
ပသန္နစိတ္တာ သုမနာ၊ ပူဂဓမ္မံ အကံသု တေ။
‘‘‘ရဇကာ ပေသကာရာ စ၊ စမ္မကာရာ စ နှာပိတာ၊
ပသန္နစိတ္တာ သုမနာ၊ ပူဂဓမ္မံ အကံသု တေ။
‘‘‘ဥသုကာရာ ဘမကာရာ၊ စမ္မကာရာ စ တစ္ဆကာ၊
ပသန္နစိတ္တာ သုမနာ၊ ပူဂဓမ္မံ အကံသု တေ။
‘‘‘ကမ္မာရာ ¶ သောဏ္ဏကာရာ စ၊ တိပုလောဟကရာ တထာ၊
ပသန္နစိတ္တာ သုမနာ၊ ပူဂဓမ္မံ အကံသု တေ။
‘‘‘ဘတကာ စေဋကာ စေဝ၊ ဒါသကမ္မကရာ ဗဟူ၊
ယထာသကေန ထာမေန၊ ပူဂဓမ္မံ အကံသု တေ။
‘‘‘ဥဒဟာရာ ကဋ္ဌဟာရာ၊ ကဿကာ တိဏဟာရကာ၊
ယထာသကေန ထာမေန၊ ပူဂဓမ္မံ အကံသု တေ။
‘‘‘ပုပ္ဖိကာ မာလိကာ စေဝ၊ ပဏ္ဏိကာ ဖလဟာရကာ၊
ယထာသကေန ထာမေန၊ ပူဂဓမ္မံ အကံသု တေ။
‘‘‘ဂဏိကာ ကုမ္ဘဒါသီ စ၊ ပူဝိကာ [သူပိကာ (က။)] မစ္ဆိကာပိ စ၊
ယထာသကေန ထာမေန၊ ပူဂဓမ္မံ အကံသု တေ။
‘‘‘ဧထ ¶ သဗ္ဗေ သမာဂန္တွာ၊ ဂဏံ ဗန္ဓာမ ဧကတော၊
အဓိကာရံ ကရိဿာမ၊ ပုညက္ခေတ္တေ အနုတ္တရေ’။
‘‘တေ မေ သုတွာန ဝစနံ၊ ဂဏံ ဗန္ဓိံသု တာဝဒေ၊
ဥပဋ္ဌာနသာလံ သုကတံ၊ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ ကာရယုံ။
‘‘နိဋ္ဌာပေတွာန တံ သာလံ၊ ဥဒဂ္ဂေါ တုဋ္ဌမာနသော၊
ပရေတော တေဟိ သဗ္ဗေဟိ၊ သမ္ဗုဒ္ဓမုပသင်္ကမိံ။
‘‘ဥပသင်္ကမ္မ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ လောကနာထံ နရာသဘံ၊
ဝန္ဒိတွာ သတ္ထုနော ပါဒေ၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိံ။
‘‘‘ဣမေ တီဏိ သတာ ဝီရ၊ ပုရိသာ ဧကတော ဂဏာ၊
ဥပဋ္ဌာနသာလံ သုကတံ၊ နိယျာဒေန္တိ [နိယျာတေန္တိ (သီ။)] တုဝံ [တဝံ (သီ။)၊ တဝ (သျာ။)] မုနိ’။
‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃဿ ¶ ပုရတော၊ သမ္ပဋိစ္ဆတွ စက္ခုမာ၊
တိဏ္ဏံ သတာနံ ပုရတော၊ ဣမာ ဂါထာ အဘာသထ။
‘‘‘တိသတာပိ စ ဇေဋ္ဌော စ၊ အနုဝတ္တိံသု ဧကတော၊
သမ္ပတ္တိဉှိ [သမ္ပတ္တီဟိ (သျာ။ က။)] ကရိတွာန၊ သဗ္ဗေ အနုဘဝိဿထ။
‘‘‘ပစ္ဆိမေ ¶ ဘဝေ သမ္ပတ္တေ၊ သီတိဘာဝမနုတ္တရံ၊
အဇရံ အမတံ သန္တံ၊ နိဗ္ဗာနံ ဖဿယိဿထ’။
‘‘ဧဝံ ဗုဒ္ဓါ ဝိယာကာသိ၊ သဗ္ဗညူ သမဏုတ္တရော၊
ဗုဒ္ဓဿ ဝစနံ သုတွာ၊ သောမနဿံ ပဝေဒယိံ။
‘‘တိံသ ¶ ကပ္ပသဟဿာနိ၊ ဒေဝလောကေ ရမိံ အဟံ၊
ဒေဝါဓိပေါ ပဉ္စသတံ၊ ဒေဝရဇ္ဇမကာရယိံ။
‘‘သဟဿက္ခတ္တုံ ¶ ရာဇာ စ၊ စက္ကဝတ္တီ အဟောသဟံ၊
ဒေဝရဇ္ဇံ ကရောန္တဿ၊ မဟာဒေဝါ အဝန္ဒိသုံ။
‘‘ဣဓ မာနုသကေ ရဇ္ဇံ [ရဇ္ဇေ (သီ။)]၊ ပရိသာ ဟောန္တိ ဗန္ဓဝါ၊
ပစ္ဆိမေ ဘဝေ သမ္ပတ္တေ၊ ဝါသေဋ္ဌော နာမ ဗြာဟ္မဏော။
‘‘အသီတိကောဋိ နိစယော၊ တဿ ပုတ္တော အဟောသဟံ၊
သေလော ဣတိ မမ နာမံ၊ ဆဠင်္ဂေ ပါရမိံ ဂတော။
‘‘ဇင်္ဃာဝိဟာရံ ဝိစရံ၊ သသိဿေဟိ ပုရက္ခတော၊
ဇဋာဘာရိကဘရိတံ၊ ကေဏိယံ နာမ တာပသံ။
‘‘ပဋိယတ္တာဟုတိံ ဒိသွာ၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိံ၊
‘အာဝါဟော ဝါ ဝိဝါဟော ဝါ၊ ရာဇာ ဝါ တေ နိမန္တိတော’။
‘‘အာဟုတိံ [နာဟုတိံ (?)] ယိဋ္ဌုကာမောဟံ၊ ဗြာဟ္မဏေ ဒေဝသမ္မတေ၊
န နိမန္တေမိ ရာဇာနံ၊ အာဟုတီ မေ န ဝိဇ္ဇတိ။
‘‘န စတ္ထိ မယှမာဝါဟော၊ ဝိဝါဟော မေ န ဝိဇ္ဇတိ၊
သကျာနံ နန္ဒိဇနနော၊ သေဋ္ဌော လောကေ သဒေဝကေ။
‘‘သဗ္ဗလောကဟိတတ္ထာယ၊ သဗ္ဗသတ္တသုခါဝဟော၊
သော မေ နိမန္တိတော အဇ္ဇ၊ တဿေတံ ပဋိယာဒနံ။
‘‘တိမ္ဗရူသကဝဏ္ဏာဘော ¶ ၊ အပ္ပမေယျော အနူပမော၊
ရူပေနာသဒိသော ဗုဒ္ဓါ၊ သွာတနာယ နိမန္တိတော။
‘‘ဥက္ကာမုခပဟဋ္ဌောဝ၊ ခဒိရင်္ဂါရသန္နိဘော၊
ဝိဇ္ဇူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘ပဗ္ဗတဂ္ဂေ ¶ ယထာ အစ္စိ၊ ပုဏ္ဏမာယေဝ စန္ဒိမာ၊
နဠဂ္ဂိဝဏ္ဏသင်္ကာသော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘အသမ္ဘီတော ဘယာတီတော၊ ဘဝန္တကရဏော မုနိ၊
သီဟူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘ကုသလော ¶ ဗုဒ္ဓဓမ္မေဟိ၊ အပသယှော ပရေဟိ သော၊
နာဂူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘သဒ္ဓမ္မာစာရကုသလော ¶ ၊ ဗုဒ္ဓနာဂေါ အသာဒိသော၊
ဥသဘူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘အနန္တဝဏ္ဏော အမိတယသော၊ ဝိစိတ္တသဗ္ဗလက္ခဏော၊
သက္ကူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘ဝသီ ဂဏီ ပတာပီ စ၊ တေဇဿီ စ ဒုရာသဒေါ၊
ဗြဟ္မူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘ပတ္တဓမ္မော ဒသဗလော၊ ဗလာတိဗလပါရဂေါ၊
ဓရဏူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘သီလဝီစိသမာကိဏ္ဏော၊ ဓမ္မဝိညာဏခေါဘိတော၊
ဥဒဓူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘ဒုရာသဒေါ ဒုပ္ပသဟော၊ အစလော ဥဂ္ဂတော ဗြဟာ၊
နေရူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘အနန္တဉာဏော အသမသမော၊ အတုလော အဂ္ဂတံ ဂတော၊
ဂဂနူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
ပန္နရသမံ ဘာဏဝါရံ။
‘‘ပတိဋ္ဌာ ¶ ဘယဘီတာနံ၊ တာဏော သရဏဂါမိနံ၊
အဿာသကော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘အာသယော ¶ ဗုဒ္ဓိမန္တာနံ၊ ပုညက္ခေတ္တံ သုခေသိနံ၊
ရတနာကရော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘အဿာသကော ဝေဒကရော၊ သာမညဖလဒါယကော၊
မေဃူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘လောကစက္ခု မဟာတေဇော၊ သဗ္ဗတမဝိနောဒနော၊
သူရိယူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘အာရမ္မဏဝိမုတ္တီသု၊ သဘာဝဒဿနော မုနိ၊
စန္ဒူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘ဗုဒ္ဓါ သမုဿိတော လောကေ၊ လက္ခဏေဟိ အလင်္ကတော၊
အပ္ပမေယျော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘ယဿ ဉာဏံ အပ္ပမေယျံ၊ သီလံ ယဿ အနူပမံ၊
ဝိမုတ္တိ အသဒိသာ ယဿ၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘ယဿ ဓီတိ အသဒိသာ၊ ထာမော ယဿ အစိန္တိယော၊
ယဿ ပရက္ကမော ဇေဋ္ဌော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘ရာဂေါ ¶ ဒေါသော စ မောဟော စ၊ ဝိသာ သဗ္ဗေ သမူဟတာ၊
အဂဒူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘က္လေသဗျာဓိဗဟုဒုက္ခ ¶ သဗ္ဗတမဝိနောဒနော [ဝိနောဒကော (သီ။ သျာ။)]၊
ဝေဇ္ဇူပမော မဟာဝီရော၊ သော မေ ဗုဒ္ဓါ နိမန္တိတော။
‘‘ဗုဒ္ဓါတိ ¶ ဘော ယံ ဝဒေသိ၊ ဃောသောပေသော သုဒုလ္လဘော၊
ဗုဒ္ဓါ ဗုဒ္ဓါတိ သုတွာန၊ ပီတိ မေ ဥဒပဇ္ဇထ။
‘‘အဗ္ဘန္တရံ အဂဏှန္တံ၊ ပီတိ မေ ဗဟိ နိစ္ဆရေ၊
သောဟံ ပီတိမနော သန္တော၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိံ။
‘‘‘ကဟံ နု ခေါ သော ဘဂဝါ၊ လောကဇေဋ္ဌော နရာသဘော၊
တတ္ထ ဂန္တွာ နမဿိဿံ၊ သာမညဖလဒါယကံ’။
‘‘‘ပဂ္ဂယှ ဒက္ခိဏံ ဗာဟုံ၊ ဝေဒဇာတော ကတဉ္ဇလီ၊
အာစိက္ခိ မေ ဓမ္မရာဇံ၊ သောကသလ္လဝိနောဒနံ။
‘‘‘ဥဒေန္တံဝ ¶ မဟာမေဃံ၊ နီလံ အဉ္ဇနသန္နိဘံ၊
သာဂရံ ဝိယ ဒိဿန္တံ၊ ပဿသေတံ မဟာဝနံ။
‘‘‘ဧတ္ထ သော ဝသတေ ဗုဒ္ဓါ၊ အဒန္တဒမကော မုနိ၊
ဝိနယန္တော စ ဝေနေယျေ၊ ဗောဓေန္တော ဗောဓိပက္ခိယေ။
‘‘‘ပိပါသိတောဝ ဥဒကံ၊ ဘောဇနံဝ ဇိဃစ္ဆိတော၊
ဂါဝီ ယထာ ဝစ္ဆဂိဒ္ဓါ၊ ဧဝါဟံ ဝိစိနိံ ဇိနံ။
‘‘‘အာစာရဥပစာရညူ၊ ဓမ္မာနုစ္ဆဝိသံဝရံ၊
သိက္ခာပေမိ သကေ သိဿေ၊ ဂစ္ဆန္တေ ဇိနသန္တိကံ။
‘‘‘ဒုရာသဒါ ဘဂဝန္တော၊ သီဟာဝ ဧကစာရိနော၊
ပဒေ ပဒံ နိက္ခိပန္တာ၊ အာဂစ္ဆေယျာထ မာဏဝါ။
‘‘‘အာသီဝိသော ယထာ ဃောရော၊ မိဂရာဇာဝ ကေသရီ၊
မတ္တောဝ ကုဉ္ဇရော ဒန္တီ၊ ဧဝံ ဗုဒ္ဓါ ဒုရာသဒါ။
‘‘‘ဥက္ကာသိတဉ္စ ¶ ခိပိတံ၊ အဇ္ဈုပေက္ခိယ မာဏဝါ၊
ပဒေ ပဒံ နိက္ခိပန္တာ၊ ဥပေထ ဗုဒ္ဓသန္တိကံ။
‘‘‘ပဋိသလ္လာနဂရုကာ၊ အပ္ပသဒ္ဒါ ဒုရာသဒါ၊
ဒုရူပသင်္ကမာ ဗုဒ္ဓါ၊ ဂရူ ဟောန္တိ သဒေဝကေ။
‘‘‘ယဒါဟံ ¶ ပဉှံ ပုစ္ဆာမိ၊ ပဋိသမ္မောဒယာမိ ဝါ၊
အပ္ပသဒ္ဒါ တဒါ ဟောထ၊ မုနိဘူတာဝ တိဋ္ဌထ။
‘‘‘ယံ ¶ သော ဒေသေတိ သမ္ဗုဒ္ဓါ [သဒ္ဓမ္မံ (သီ။ သျာ။)]၊ ခေမံ နိဗ္ဗာနပတ္တိယာ၊
တမေဝတ္ထံ နိသာမေထ၊ သဒ္ဓမ္မသဝနံ သုခံ’။
‘‘ဥပသင်္ကမ္မ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ သမ္မောဒိံ မုနိနာ အဟံ၊
တံ ကထံ ဝီတိသာရေတွာ၊ လက္ခဏေ ဥပဓာရယိံ။
‘‘လက္ခဏေ ဒွေ စ ကင်္ခါမိ၊ ပဿာမိ တိံသလက္ခဏေ၊
ကောသောဟိတဝတ္ထဂုယှံ၊ ဣဒ္ဓိယာ ဒဿယီ မုနိ။
‘‘ဇိဝှံ နိန္နာမယိတွာန၊ ကဏ္ဏသောတေ စ နာသိကေ၊
ပဋိမသိ နလာဋန္တံ၊ ကေဝလံ ဆာဒယီ ဇိနော။
‘‘တဿာဟံ ¶ လက္ခဏေ ဒိသွာ၊ ပရိပုဏ္ဏေ သဗျဉ္ဇနေ၊
ဗုဒ္ဓါတိ နိဋ္ဌံ ဂန္တွာန၊ သဟ သိဿေဟိ ပဗ္ဗဇိံ။
‘‘သတေဟိ တီဟိ သဟိတော၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ၊
အဒ္ဓမာသေ အသမ္ပတ္တေ၊ သဗ္ဗေ ပတ္တာမှ နိဗ္ဗုတိံ။
‘‘ဧကတော ကမ္မံ ကတွာန၊ ပုညက္ခေတ္တေ အနုတ္တရေ၊
ဧကတော သံသရိတွာန၊ ဧကတော ဝိနိဝတ္တယုံ။
‘‘ဂေါပါနသိယော ¶ ဒတွာန၊ ပူဂဓမ္မေ ဝသိံ အဟံ၊
တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ အဋ္ဌ ဟေတူ လဘာမဟံ။
‘‘ဒိသာသု ပူဇိတော ဟောမိ၊ ဘောဂါ စ အမိတာ မမ၊
ပတိဋ္ဌာ ဟောမိ သဗ္ဗေသံ၊ တာသော မမ န ဝိဇ္ဇတိ။
‘‘ဗျာဓယော မေ န ဝိဇ္ဇန္တိ၊ ဒီဃာယုံ ပါလယာမိ စ၊
သုခုမစ္ဆဝိကော ဟောမိ၊ အာဝါသေ ပတ္ထိတေ ဝသေ [အာဝါသေ ပတ္တေ ဝဿေ (သျာ။)၊ အာဝါသေဝ ဌိတေ ဝသေ (က။)]။
‘‘အဋ္ဌ ဂေါပါနသီ ဒတွာ၊ ပူဂဓမ္မေ ဝသိံ အဟံ၊
ပဋိသမ္ဘိဒါရဟတ္တဉ္စ၊ ဧတံ မေ အပရဋ္ဌမံ။
‘‘သဗ္ဗဝေါသိတဝေါသာနော၊ ကတကိစ္စော အနာသဝေါ၊
အဋ္ဌဂေါပါနသီ နာမ၊ တဝ ပုတ္တော မဟာမုနိ။
‘‘ပဉ္စ ထမ္ဘာနိ ဒတွာန၊ ပူဂဓမ္မေ ဝသိံ အဟံ၊
တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ ပဉ္စ ဟေတူ လဘာမဟံ။
‘‘အစလော ¶ ဟောမိ မေတ္တာယ၊ အနူနင်္ဂေါ ဘဝါမဟံ၊
အာဒေယျဝစနော ဟောမိ၊ န ဓံသေမိ ယထာ အဟံ။
‘‘အဘန္တံ ဟောတိ မေ စိတ္တံ၊ အခိလော ဟောမိ ကဿစိ၊
တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ ဝိမလော ဟောမိ သာသနေ။
‘‘သဂါရဝေါ ¶ သပ္ပတိဿော၊ ကတကိစ္စော အနာသဝေါ၊
သာဝကော တေ မဟာဝီရ၊ ဘိက္ခု တံ ဝန္ဒတေ မုနိ။
‘‘ကတွာ သုကတပလ္လင်္ကံ၊ သာလာယံ ပညပေသဟံ၊
တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ ပဉ္စ ဟေတူ လဘာမဟံ။
‘‘ဥစ္စေ ¶ ¶ ကုလေ ပဇာယိတွာ၊ မဟာဘောဂေါ ဘဝါမဟံ၊
သဗ္ဗသမ္ပတ္တိကော ဟောမိ၊ မစ္ဆေရံ မေ န ဝိဇ္ဇတိ။
‘‘ဂမနေ ပတ္ထိတေ မယှံ၊ ပလ္လင်္ကော ဥပတိဋ္ဌတိ၊
သဟ ပလ္လင်္ကသေဋ္ဌေန၊ ဂစ္ဆာမိ မမ ပတ္ထိတံ။
‘‘တေန ပလ္လင်္ကဒါနေန၊ တမံ သဗ္ဗံ ဝိနောဒယိံ၊
သဗ္ဗာဘိညာဗလပ္ပတ္တော၊ ထေရော [သေလော (?)] ဝန္ဒတိ တံ မုနိ။
‘‘ပရကိစ္စတ္တကိစ္စာနိ၊ သဗ္ဗကိစ္စာနိ သာဓယိံ၊
တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ ပါဝိသိံ အဘယံ ပုရံ။
‘‘ပရိနိဋ္ဌိတသာလမှိ၊ ပရိဘောဂမဒါသဟံ၊
တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ သေဋ္ဌတ္တံ အဇ္ဈုပါဂတော။
‘‘ယေ ကေစိ ဒမကာ လောကေ၊ ဟတ္ထိအဿေ ဒမေန္တိ ယေ၊
ကရိတွာ ကာရဏာ နာနာ၊ ဒါရုဏေန ဒမေန္တိ တေ။
‘‘န ဟေဝံ တွံ မဟာဝီရ၊ ဒမေသိ နရနာရိယော၊
အဒဏ္ဍေန အသတ္ထေန၊ ဒမေသိ ဥတ္တမေ ဒမေ။
‘‘ဒါနဿ ဝဏ္ဏေ ကိတ္တေန္တော၊ ဒေသနာကုသလော မုနိ၊
ဧကပဉှံ ကထေန္တောဝ၊ ဗောဓေသိ တိသတေ မုနိ။
‘‘ဒန္တာ မယံ သာရထိနာ၊ သုဝိမုတ္တာ အနာသဝါ၊
သဗ္ဗာဘိညာဗလပတ္တာ၊ နိဗ္ဗုတာ ဥပဓိက္ခယေ။
‘‘သတသဟဿိတော ကပ္ပေ၊ ယံ ဒါနမဒဒိံ တဒါ၊
အတိက္ကန္တာ ဘယာ သဗ္ဗေ၊ သာလာဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ¶ ဈာပိတာ မယှံ…ပေ… ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ¶ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ သေလော သပရိသော ဘဂဝတော သန္တိကေ ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
သေလတ္ထေရဿာပဒါနံ ဒုတိယံ။
၃။ သဗ္ဗကိတ္တိကတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ကဏိကာရံဝ ¶ ¶ ဇလိတံ [ဇောတန္တံ (သီ။)]၊ ဒီပရုက္ခံဝ ဥဇ္ဇလံ [ဇောတိတံ (သျာ။)]၊
ဩသဓိံဝ ဝိရောစန္တံ၊ ဝိဇ္ဇုတံ ဂဂနေ ယထာ။
‘‘အသမ္ဘီတံ အနုတ္တာသိံ၊ မိဂရာဇံဝ ကေသရိံ၊
ဉာဏာလောကံ ပကာသေန္တံ၊ မဒ္ဒန္တံ တိတ္ထိယေ ဂဏေ။
‘‘ဥဒ္ဓရန္တံ ဣမံ လောကံ၊ ဆိဒ္ဒန္တံ သဗ္ဗသံသယံ၊
ဂဇ္ဇန္တံ [အသမ္ဘီတံ (သျာ။)၊ ဂစ္ဆန္တံ (က။)] မိဂရာဇံဝ၊ အဒ္ဒသံ လောကနာယကံ။
‘‘ဇဋာဇိနဓရော အာသိံ၊ ဗြဟာ ဥဇု ပတာပဝါ၊
ဝါကစီရံ ဂဟေတွာန၊ ပါဒမူလေ အပတ္ထရိံ။
‘‘ကာဠာနုသာရိယံ ဂယှ၊ အနုလိမ္ပိံ တထာဂတံ၊
သမ္ဗုဒ္ဓမနုလိမ္ပေတွာ၊ သန္ထဝိံ လောကနာယကံ။
‘‘သမုဒ္ဓရသိမံ ¶ လောကံ၊ ဩဃတိဏ္ဏ [ဩဃတိဏ္ဏော (သျာ။ က။)] မဟာမုနိ၊
ဉာဏာလောကေန ဇောတေသိ၊ နာဝဋံ [ပဝရံ (သျာ။)၊ ဝဇိရ (ပီ။)] ဉာဏမုတ္တမံ။
‘‘ဓမ္မစက္ကံ [တုဝံ စက္ကံ (က။)] ပဝတ္တေသိ၊ မဒ္ဒသေ ပရတိတ္ထိယေ၊
ဥသဘော ဇိတသင်္ဂါမော၊ သမ္ပကမ္ပေသိ မေဒနိံ။
‘‘မဟာသမုဒ္ဒေ ဦမိယော၊ ဝေလန္တမှိ ပဘိဇ္ဇရေ၊
တထေဝ တဝ ဉာဏမှိ၊ သဗ္ဗဒိဋ္ဌီ ပဘိဇ္ဇရေ။
‘‘သုခုမစ္ဆိကဇာလေန၊ သရမှိ သမ္ပတာနိတေ၊
အန္တောဇာလိကတာ [ဇာလဂတာ (သီ။)] ပါဏာ၊ ပီဠိတာ ဟောန္တိ တာဝဒေ။
‘‘တထေဝ တိတ္ထိယာ လောကေ၊ ပုထုပါသဏ္ဍနိဿိတာ [မူဠှာ သစ္စဝိနိဿဋာ (သျာ။)၊ မုဋ္ဌသစ္စဝိနိဿဋာ (က။)]၊
အန္တောဉာဏဝရေ တုယှံ၊ ပရိဝတ္တန္တိ မာရိသ။
‘‘ပတိဋ္ဌာ ¶ ဝုယှတံ ဩဃေ၊ တွဉှိ နာထော အဗန္ဓုနံ၊
ဘယဋ္ဋိတာနံ သရဏံ၊ မုတ္တိတ္ထီနံ ပရာယဏံ။
‘‘ဧကဝီရော ¶ အသဒိသော၊ မေတ္တာကရုဏသဉ္စယော [သညုတော (သျာ။)]၊
အသမော သုသမော သန္တော [သုသီလော အသမော သန္တော (သီ။)၊ ပညဝါ ယုတ္တစာဂေါ စ (သျာ။)]၊ ဝသီ တာဒီ ဇိတဉ္ဇယော။
‘‘ဓီရော ¶ ဝိဂတသမ္မောဟော၊ အနေဇော အကထံကထီ၊
တုသိတော [ဝုသိတော (သီ။)] ဝန္တဒေါသောသိ၊ နိမ္မလော သံယတော သုစိ။
‘‘သင်္ဂါတိဂေါ ဟတမဒေါ [ဂတမဒေါ (သျာ။)၊ တမနုဒေါ (က။)]၊ တေဝိဇ္ဇော တိဘဝန္တဂေါ၊
သီမာတိဂေါ ဓမ္မဂရု၊ ဂတတ္ထော ဟိတဝဗ္ဘုတော [ဟိတဝပ္ပထော (သီ။ သျာ။)]။
‘‘တာရကော ¶ တွံ ယထာ နာဝါ၊ နိဓီဝဿာသကာရကော၊
အသမ္ဘီတော ယထာ သီဟော၊ ဂဇရာဇာဝ ဒပ္ပိတော။
‘‘ထောမေတွာ ဒသဂါထာဟိ၊ ပဒုမုတ္တရံ မဟာယသံ၊
ဝန္ဒိတွာ သတ္ထုနော ပါဒေ၊ တုဏှီ အဋ္ဌာသဟံ တဒါ။
‘‘ပဒုမုတ္တရော လောကဝိဒူ၊ အာဟုတီနံ ပဋိဂ္ဂဟော၊
ဘိက္ခုသင်္ဃေ ဌိတော သတ္ထာ၊ ဣမာ ဂါထာ အဘာသထ။
‘‘‘ယော မေ သီလဉ္စ ဉာဏဉ္စ၊ သဒ္ဓမ္မဉ္စာပိ ဝဏ္ဏယိ [ဓမ္မဉ္စာပိ ပကိတ္တယိ (သီ။ သျာ။)]၊
တမဟံ ကိတ္တယိဿာမိ၊ သုဏာထ မမ ဘာသတော။
‘‘‘သဋ္ဌိ ကပ္ပသဟဿာနိ၊ ဒေဝလောကေ ရမိဿတိ၊
အညေ ဒေဝေဘိဘဝိတွာ၊ ဣဿရံ ကာရယိဿတိ။
‘‘‘သော ပစ္ဆာ ပဗ္ဗဇိတွာန၊ သုက္ကမူလေန စောဒိတော၊
ဂေါတမဿ ဘဂဝတော၊ သာသနေ ပဗ္ဗဇိဿတိ။
‘‘‘ပဗ္ဗဇိတွာန ကာယေန၊ ပါပကမ္မံ ဝိဝဇ္ဇိယ၊
သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ နိဗ္ဗာယိဿတိနာသဝေါ’။
‘‘ယထာပိ မေဃော ထနယံ၊ တပ္ပေတိ မေဒိနိံ ဣမံ၊
တထေဝ တွံ မဟာဝီရ၊ ဓမ္မေန တပ္ပယီ မမံ။
‘‘သီလံ ပညဉ္စ ဓမ္မဉ္စ၊ ထဝိတွာ လောကနာယကံ၊
ပတ္တောမှိ ပရမံ သန္တိံ၊ နိဗ္ဗာနံ ပဒမစ္စုတံ။
‘‘အဟော ¶ နူန သ ဘဂဝါ၊ စိရံ တိဋ္ဌေယျ စက္ခုမာ၊
အညာတဉ္စ ဝိဇာနေယျုံ၊ ဖုသေယျုံ [အညာတဉ္စာပိ ဇာနေယျ၊ ပဿေယျ (က။)] အမတံ ပဒံ။
‘‘အယံ ¶ ¶ မေ ပစ္ဆိမာ ဇာတိ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ၊
သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သတသဟဿိတော ကပ္ပေ၊ ယံ ဗုဒ္ဓမဘိထောမယိံ
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ကိတ္တနာယ ဣဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ¶ ဈာပိတာ မယှံ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ၊
သဗ္ဗာသဝါ ပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ သဗ္ဗကိတ္တိကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
သဗ္ဗကိတ္တိကတ္ထေရဿာပဒါနံ တတိယံ။
၄။ မဓုဒါယကတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘သိန္ဓုယာ နဒိယာ တီရေ၊ သုကတော အဿမော မမ၊
တတ္ထ ဝါစေမဟံ သိဿေ၊ ဣတိဟာသံ သလက္ခဏံ။
‘‘ဓမ္မကာမာ ဝိနီတာ တေ၊ သောတုကာမာ သုသာသနံ၊
ဆဠင်္ဂေ ပါရမိပ္ပတ္တာ၊ သိန္ဓုကူလေ ဝသန္တိ တေ။
‘‘ဥပ္ပာတဂမနေ ¶ စေဝ၊ လက္ခဏေသု စ ကောဝိဒါ၊
ဥတ္တမတ္ထံ ဂဝေသန္တာ၊ ဝသန္တိ ဝိပိနေ တဒါ။
‘‘သုမေဓော နာမ သမ္ဗုဒ္ဓါ၊ လောကေ ဥပ္ပဇ္ဇိ တာဝဒေ၊
အမှာကံ အနုကမ္ပန္တော၊ ဥပါဂစ္ဆိ ဝိနာယကော။
‘‘ဥပါဂတံ မဟာဝီရံ၊ သုမေဓံ လောကနာယကံ၊
တိဏသန္ထာရကံ ကတွာ၊ လောကဇေဋ္ဌဿဒါသဟံ။
‘‘ဝိပိနာတော ¶ မဓုံ ဂယှ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿဒါသဟံ၊
သမ္ဗုဒ္ဓါ ပရိဘုဉ္ဇိတွာ၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိ။
‘‘‘ယော တံ အဒါသိ မဓုံ မေ၊ ပသန္နော သေဟိ ပါဏိဘိ၊
တမဟံ ကိတ္တယိဿာမိ၊ သုဏာထ မမ ဘာသတော။
‘‘‘ဣမိနာ မဓုဒါနေန၊ တိဏသန္ထာရကေန စ၊
တိံသ ကပ္ပသဟဿာနိ၊ ဒေဝလောကေ ရမိဿတိ။
‘‘‘တိံသ ¶ ကပ္ပသဟဿမှိ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝေါ၊
ဂေါတမော နာမ ဂေါတ္တေန၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိဿတိ။
‘‘‘တဿ ဓမ္မေသု ဒါယာဒေါ၊ ဩရသော ဓမ္မနိမ္မိတော၊
သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ နိဗ္ဗာယိဿတိနာသဝေါ။
‘‘‘ဒေဝလောကာ ဣဓာဂန္တွာ၊ မာတုကုစ္ဆိံ ဥပါဂတေ၊
မဓုဝဿံ ပဝဿိတ္ထ၊ ဆာဒယံ မဓုနာ မဟိံ’။
‘‘မယိ နိက္ခန္တမတ္တမှိ၊ ကုစ္ဆိယာ စ သုဒုတ္တရာ၊
တတြာပိ မဓုဝဿံ မေ၊ ဝဿတေ နိစ္စကာလိကံ။
‘‘အဂါရာ ¶ ¶ အဘိနိက္ခမ္မ၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ၊
လာဘီ အန္နဿ ပါနဿ၊ မဓုဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘သဗ္ဗကာမသမိဒ္ဓါဟံ၊ ဘဝိတွာ ဒေဝမာနုသေ၊
တေနေဝ မဓုဒါနေန၊ ပတ္တောမှိ အာသဝက္ခယံ။
‘‘ဝုဋ္ဌမှိ ဒေဝေ စတုရင်္ဂုလေ တိဏေ၊ သမ္ပုပ္ဖိတေ [သုပုပ္ဖိတေ (သျာ။)] ဓရဏီရုဟေ သဉ္ဆန္နေ [ဝပ္ပဒေသေ (သျာ။)]၊
သုညေ ဃရေ မဏ္ဍပရုက္ခမူလကေ၊ ဝသာမိ နိစ္စံ သုခိတော အနာသဝေါ။
‘‘မဇ္ဈေ မဟန္တေ ဟီနေ စ [မဇ္ဈေ မယှံ ဘဝါ အဿု (သျာ။ ပီ။ က။)]၊ ဘဝေ သဗ္ဗေ အတိက္ကမိံ [ယေ ဘဝေ သမတိက္ကမိံ (သျာ။ က။)၊ ယော ဘဝေသု ပကိတ္တယိ (က။)]၊
အဇ္ဇ မေ အာသဝါ ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။
‘‘တိံသကပ္ပသဟဿမှိ၊ ယံ ဒါနမဒဒိံ တဒါ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ မဓုဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ¶ ဈာပိတာ မယှံ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ၊
သဗ္ဗာသဝါ ပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ မဓုဒါယကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
မဓုဒါယကတ္ထေရဿာပဒါနံ စတုတ္ထံ။
၅။ ပဒုမကူဋာဂါရိယတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ပိယဒဿီ ¶ နာမ ဘဂဝါ၊ သယမ္ဘူ လောကနာယကော၊
ဝိဝေကကာမော သမ္ဗုဒ္ဓါ၊ သမာဓိကုသလော မုနိ။
‘‘ဝနသဏ္ဍံ ¶ သမောဂယှ၊ ပိယဒဿီ မဟာမုနိ၊
ပံသုကူလံ ပတ္ထရိတွာ၊ နိသီဒိ ပုရိသုတ္တမော။
‘‘မိဂလုဒ္ဒေါ ပုရေ အာသိံ၊ အရညေ [ဝိပိနေ (သီ။)၊ ဣရိနေ (သျာ။ က။)] ကာနနေ အဟံ၊
ပသဒံ မိဂမေသန္တော၊ အာဟိဏ္ဍာမိ အဟံ တဒါ။
‘‘တတ္ထဒ္ဒသာသိံ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ဩဃတိဏ္ဏမနာသဝံ၊
ပုပ္ဖိတံ သာလရာဇံဝ၊ သတရံသိံဝ ဥဂ္ဂတံ။
‘‘ဒိသွာနဟံ ဒေဝဒေဝံ၊ ပိယဒဿိံ မဟာယသံ၊
ဇာတဿရံ သမောဂယှ၊ ပဒုမံ အာဟရိံ တဒါ။
‘‘အာဟရိတွာန ပဒုမံ၊ သတပတ္တံ မနောရမံ၊
ကူဋာဂါရံ ကရိတွာန၊ ဆာဒယိံ ပဒုမေနဟံ။
‘‘အနုကမ္ပကော ¶ ကာရုဏိကော၊ ပိယဒဿီ မဟာမုနိ၊
သတ္တရတ္တိန္ဒိဝံ ဗုဒ္ဓါ၊ ကူဋာဂါရေ ဝသီ ဇိနော။
‘‘ပုရာဏံ ဆဍ္ဍယိတွာန၊ နဝေန ဆာဒယိံ အဟံ၊
အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာန၊ အဋ္ဌာသိံ တာဝဒေ အဟံ။
‘‘ဝုဋ္ဌဟိတွာ ¶ သမာဓိမှာ၊ ပိယဒဿီ မဟာမုနိ၊
ဒိသံ အနုဝိလောကေန္တော၊ နိသီဒိ လောကနာယကော။
‘‘တဒါ ¶ သုဒဿနော နာမ၊ ဥပဋ္ဌာကော မဟိဒ္ဓိကော၊
စိတ္တမညာယ ဗုဒ္ဓဿ၊ ပိယဒဿိဿ သတ္ထုနော။
‘‘အသီတိယာ သဟဿေဟိ၊ ဘိက္ခူဟိ ပရိဝါရိတော၊
ဝနန္တေ သုခမာသီနံ၊ ဥပေသိ လောကနာယကံ။
‘‘ယာဝတာ ဝနသဏ္ဍမှိ၊ အဓိဝတ္ထာ စ ဒေဝတာ၊
ဗုဒ္ဓဿ စိတ္တမညာယ၊ သဗ္ဗေ သန္နိပတုံ တဒါ။
‘‘သမာဂတေသု ယက္ခေသု၊ ကုမ္ဘဏ္ဍေ သဟရက္ခသေ၊
ဘိက္ခုသင်္ဃေ စ သမ္ပတ္တေ၊ ဂါထာ ပဗျာဟရီ [သဗျာဟရီ (သျာ။)၊ မာဗျာဟရီ (သီ။)] ဇိနော။
‘‘‘ယော မံ သတ္တာဟံ ပူဇေသိ၊ အာဝါသဉ္စ အကာသိ မေ၊
တမဟံ ကိတ္တယိဿာမိ၊ သုဏာထ မမ ဘာသတော။
‘‘‘သုဒုဒ္ဒသံ သုနိပုဏံ၊ ဂမ္ဘီရံ သုပ္ပကာသိတံ၊
ဉာဏေန ကိတ္တယိဿာမိ၊ သုဏာထ မမ ဘာသတော။
‘‘‘စတုဒ္ဒသာနိ ¶ ကပ္ပာနိ၊ ဒေဝရဇ္ဇံ ကရိဿတိ၊
ကူဋာဂါရံ မဟန္တဿ [ဗြဟံ တဿ (သီ။ သျာ။)]၊ ပဒ္မပုပ္ဖေဟိ ဆာဒိတံ။
‘‘‘အာကာသေ ဓာရယိဿတိ၊ ပုပ္ဖကမ္မဿိဒံ [ပုဗ္ဗကမ္မဿိဒံ (သျာ။)] ဖလံ၊
စတုဗ္ဗီသေ [စတုဒ္ဒသေ (သျာ။)] ကပ္ပသတေ၊ ဝေါကိဏ္ဏံ သံသရိဿတိ။
‘‘‘တတ္ထ ပုပ္ဖမယံ ဗျမှံ၊ အာကာသေ ဓာရယိဿတိ၊
ယထာ ပဒုမပတ္တမှိ၊ တောယံ န ဥပလိမ္ပတိ။
‘‘‘တထေဝီမဿ ဉာဏမှိ၊ ကိလေသာ နောပလိမ္ပရေ၊
မနသာ ဝိနိဝဋ္ဋေတွာ၊ ပဉ္စ နီဝရဏေ အယံ။
‘‘‘စိတ္တံ ¶ ဇနေတွာ နေက္ခမ္မေ၊ အဂါရာ ပဗ္ဗဇိဿတိ၊
တတော ပုပ္ဖမယေ ဗျမှေ၊ ဓာရေန္တေ [ပုပ္ဖမယံ ဗျမှံ၊ ဓာရေန္တံ (သျာ။ က။)] နိက္ခမိဿတိ။
‘‘‘ရုက္ခမူလေ ဝသန္တဿ၊ နိပကဿ သတီမတော၊
တတ္ထ ပုပ္ဖမယံ ဗျမှံ၊ မတ္ထကေ ဓာရယိဿတိ။
‘‘‘စီဝရံ ¶ ¶ ပိဏ္ဍပါတဉ္စ၊ ပစ္စယံ သယနာသနံ၊
ဒတွာန ဘိက္ခုသင်္ဃဿ၊ နိဗ္ဗာယိဿတိနာသဝေါ’။
‘‘ကူဋာဂါရေန စရတာ [စရဏာ (သီ။ ပီ။ က။)၊ စရိတေ (သျာ။)]၊ ပဗ္ဗဇ္ဇံ အဘိနိက္ခမိံ၊
ရုက္ခမူလေ ဝသန္တမ္ပိ [ဝသန္တမှိ (သီ။)၊ ဝသတောပိ (?)]၊ ကူဋာဂါရံ ဓရီယတိ။
‘‘စီဝရေ ပိဏ္ဍပါတေ စ၊ စေတနာ မေ န ဝိဇ္ဇတိ၊
ပုညကမ္မေန သံယုတ္တော၊ လဘာမိ ပရိနိဋ္ဌိတံ။
‘‘ဂဏနာတော အသင်္ခေယျာ၊ ကပ္ပကောဋီ ဗဟူ မမ၊
ရိတ္တကာ တေ အတိက္ကန္တာ၊ ပမုတ္တာ လောကနာယကာ။
‘‘အဋ္ဌာရသေ ကပ္ပသတေ၊ ပိယဒဿီ ဝိနာယကော၊
တမဟံ ပယိရုပါသိတွာ၊ ဣမံ ယောနိံ ဥပါဂတော။
‘‘ဣဓ ပဿာမိ [ဣဓဒ္ဒသာသိံ (သီ။)] သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ အနောမံ နာမ စက္ခုမံ၊
တမဟံ ဥပဂန္တွာန၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ။
‘‘ဒုက္ခဿန္တကရော ဗုဒ္ဓါ၊ မဂ္ဂံ မေ ဒေသယီ ဇိနော၊
တဿ ဓမ္မံ သုဏိတွာန၊ ပတ္တောမှိ အစလံ ပဒံ။
‘‘တောသယိတွာန သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ဂေါတမံ သကျပုင်္ဂဝံ၊
သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘အဋ္ဌာရသေ ¶ ¶ ကပ္ပသတေ၊ ယံ ဗုဒ္ဓမဘိပူဇယိံ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဗုဒ္ဓပူဇာယိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ၊
သဗ္ဗာသဝါ ပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ပဒုမကူဋာဂါရိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
ပဒုမကူဋာဂါရိယတ္ထေရဿာပဒါနံ ပဉ္စမံ။
၆။ ဗာကုလတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ဟိမဝန္တဿာဝိဒူရေ ¶ ၊ သောဘိတော နာမ ပဗ္ဗတော၊
အဿမော သုကတော မယှံ၊ သကသိဿေဟိ မာပိတော။
‘‘မဏ္ဍပါ စ ဗဟူ တတ္ထ၊ ပုပ္ဖိတာ သိန္ဒုဝါရကာ၊
ကပိတ္ထာ စ ဗဟူ တတ္ထ၊ ပုပ္ဖိတာ ဇီဝဇီဝကာ [စမ္ပကာ နာဂကေတကာ (သျာ။)]။
‘‘နိဂ္ဂုဏ္ဍိယော ဗဟူ တတ္ထ၊ ဗဒရာမလကာနိ စ၊
ဖာရုသကာ အလာဗူ စ၊ ပုဏ္ဍရီကာ စ ပုပ္ဖိတာ။
‘‘အာဠကာ ¶ [အဠက္ကာ (သျာ။)] ဗေလုဝါ တတ္ထ၊ ကဒလီ မာတုလုင်္ဂကာ၊
မဟာနာမာ ဗဟူ တတ္ထ၊ အဇ္ဇုနာ စ ပိယင်္ဂုကာ။
‘‘ကောသမ္ဗာ ¶ သဠလာ နိမ္ဗာ [နီပါ (သီ။)]၊ နိဂြောဓာ စ ကပိတ္ထနာ၊
ဧဒိသော အဿမော မယှံ၊ သသိဿောဟံ တဟိံ ဝသိံ။
‘‘အနောမဒဿီ ဘဂဝါ၊ သယမ္ဘူ လောကနာယကော၊
ဂဝေသံ ပဋိသလ္လာနံ၊ မမဿမမုပါဂမိ။
‘‘ဥပေတမှိ မဟာဝီရေ၊ အနောမဒဿိမဟာယသေ၊
ခဏေန လောကနာထဿ၊ ဝါတာဗာဓော သမုဋ္ဌဟိ။
‘‘ဝိစရန္တော အရညမှိ၊ အဒ္ဒသံ လောကနာယကံ၊
ဥပဂန္တွာန သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ စက္ခုမန္တံ မဟာယသံ။
‘‘ဣရိယဉ္စာပိ ဒိသွာန၊ ဥပလက္ခေသဟံ တဒါ၊
အသံသယဉှိ ဗုဒ္ဓဿ၊ ဗျာဓိ နော ဥဒပဇ္ဇထ။
‘‘ခိပ္ပံ ¶ အဿမမာဂဉ္ဆိံ၊ မမ သိဿာန သန္တိကေ၊
ဘေသဇ္ဇံ ကတ္တုကာမောဟံ၊ သိဿေ အာမန္တယိံ တဒါ။
‘‘ပဋိဿုဏိတွာန မေ ဝါကျံ၊ သိဿာ သဗ္ဗေ သဂါရဝါ၊
ဧကဇ္ဈံ သန္နိပတိံသု၊ သတ္ထုဂါရဝတာ မမ။
‘‘ခိပ္ပံ ပဗ္ဗတမာရုယှ၊ သဗ္ဗောသဓမဟာသဟံ [မကာသဟံ (သျာ။ က။)]၊
ပါနီယယောဂံ [ပါနီယယောဂ္ဂံ (သီ။)] ကတွာန၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿဒါသဟံ။
‘‘ပရိဘုတ္တေ ¶ မဟာဝီရေ၊ သဗ္ဗညုလောကနာယကေ၊
ခိပ္ပံ ဝါတော ဝူပသမိ၊ သုဂတဿ မဟေသိနော။
‘‘ပဿဒ္ဓံ ¶ ဒရထံ ဒိသွာ၊ အနောမဒဿီ မဟာယသော၊
သကာသနေ နိသီဒိတွာ၊ ဣမာ ဂါထာ အဘာသထ။
‘‘‘ယော မေ ပါဒါသိ ဘေသဇ္ဇံ၊ ဗျာဓိဉ္စ သမယီ မမ၊
တမဟံ ကိတ္တယိဿာမိ၊ သုဏာထ မမ ဘာသတော။
‘‘‘ကပ္ပသတသဟဿာနိ၊ ဒေဝလောကေ ရမိဿတိ၊
ဝါဒိတေ တူရိယေ တတ္ထ၊ မောဒိဿတိ သဒါ အယံ။
‘‘‘မနုဿလောကမာဂန္တွာ၊ သုက္ကမူလေန စောဒိတော၊
သဟဿက္ခတ္တုံ ရာဇာ စ၊ စက္ကဝတ္တီ ဘဝိဿတိ။
‘‘‘ပဉ္စပညာသကပ္ပမှိ၊ အနောမော နာမ ခတ္တိယော၊
စာတုရန္တော ဝိဇိတာဝီ၊ ဇမ္ဗုမဏ္ဍဿ [ဇမ္ဗုဒီပဿ (သျာ။)] ဣဿရော။
‘‘‘သတ္တရတနသမ္ပန္နော၊ စက္ကဝတ္တီ မဟဗ္ဗလော၊
တာဝတိံသေပိ ခေါဘေတွာ၊ ဣဿရံ ကာရယိဿတိ။
‘‘‘ဒေဝဘူတော ¶ မနုဿော ဝါ၊ အပ္ပာဗာဓော ဘဝိဿတိ၊
ပရိဂ္ဂဟံ ဝိဝဇ္ဇေတွာ၊ ဗျာဓိံ လောကေ တရိဿတိ။
‘‘‘အပ္ပရိမေယျေ ဣတော ကပ္ပေ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝေါ၊
ဂေါတမော နာမ ဂေါတ္တေန၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိဿတိ။
‘‘‘တဿ ဓမ္မေသု ဒါယာဒေါ၊ ဩရသော ဓမ္မနိမ္မိတော၊
သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ နိဗ္ဗာယိဿတိနာသဝေါ။
‘‘‘ကိလေသေ ဈာပယိတွာန၊ တဏှာသောတံ တရိဿတိ၊
ဗာကုလော [ဗက္ကုလော (သီ။ သျာ။)] နာမ နာမေန၊ ဟေဿတိ သတ္ထု သာဝကော။
‘‘‘ဣဒံ ¶ ¶ သဗ္ဗံ အဘိညာယ၊ ဂေါတမော သကျပုင်္ဂဝေါ၊
ဘိက္ခုသင်္ဃေ နိသီဒိတွာ၊ ဧတဒဂ္ဂေ ဌပေဿတိ’။
‘‘အနောမဒဿီ ဘဂဝါ၊ သယမ္ဘူ လောကနာယကော၊
ဝိဝေကာနုဝိလောကေန္တော၊ မမဿမမုပါဂမိ။
‘‘ဥပါဂတံ ¶ မဟာဝီရံ၊ သဗ္ဗညုံ လောကနာယကံ၊
သဗ္ဗောသဓေန တပ္ပေသိံ၊ ပသန္နော သေဟိ ပါဏိဘိ။
‘‘တဿ မေ သုကတံ ကမ္မံ၊ သုခေတ္တေ ဗီဇသမ္ပဒါ၊
ခေပေတုံ နေဝ သက္ကောမိ၊ တဒါ ဟိ သုကတံ မမ။
‘‘လာဘာ မမ သုလဒ္ဓံ မေ၊ ယောဟံ အဒ္ဒက္ခိ နာယကံ၊
တေန ကမ္မာဝသေသေန၊ ပတ္တောမှိ အစလံ ပဒံ။
‘‘သဗ္ဗမေတံ အဘိညာယ၊ ဂေါတမော သကျပုင်္ဂဝေါ၊
ဘိက္ခုသင်္ဃေ နိသီဒိတွာ၊ ဧတဒဂ္ဂေ ဌပေသိ မံ။
‘‘အပရိမေယျေ ဣတော ကပ္ပေ၊ ယံ ကမ္မမကရိံ တဒါ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဘေသဇ္ဇဿ ဣဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ၊
သဗ္ဗာသဝါ ပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ ¶ သုဒံ အာယသ္မာ ဗာကုလော [ဗက္ကုလော (သီ။ သျာ။)] ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ၊
ဗာကုလတ္ထေရဿာပဒါနံ ဆဋ္ဌံ။
၇။ ဂိရိမာနန္ဒတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ဘရိယာ မေ ကာလင်္ကတာ၊ ပုတ္တော သီဝထိကံ ဂတော၊
မာတာ ပိတာ မတာ ဘာတာ၊ ဧကစိတမှိ [မာတာ ပိတာ စ ဘာတာ စ၊ ဧကစိတကမှိ (သီ။ သျာ။)] ဍယှရေ။
‘‘တေန သောကေန သန္တတ္တော၊ ကိသော ပဏ္ဍု အဟောသဟံ၊
စိတ္တက္ခေပေါ စ မေ အာသိ၊ တေန သောကေန အဋ္ဋိတော။
‘‘သောကသလ္လပရေတောဟံ ¶ ၊ ဝနန္တမုပသင်္ကမိံ၊
ပဝတ္တဖလံ ဘုဉ္ဇိတွာ၊ ရုက္ခမူလေ ဝသာမဟံ။
‘‘သုမေဓော ¶ ¶ နာမ သမ္ဗုဒ္ဓါ၊ ဒုက္ခဿန္တကရော ဇိနော၊
မမုဒ္ဓရိတုကာမော သော၊ အာဂဉ္ဆိ မမ သန္တိကံ။
‘‘ပဒသဒ္ဒံ သုဏိတွာန၊ သုမေဓဿ မဟေသိနော၊
ပဂ္ဂဟေတွာနဟံ သီသံ၊ ဥလ္လောကေသိံ မဟာမုနိံ။
‘‘ဥပါဂတေ မဟာဝီရေ၊ ပီတိ မေ ဥဒပဇ္ဇထ၊
တဒါသိမေကဂ္ဂမနော၊ ဒိသွာ တံ လောကနာယကံ။
‘‘သတိံ ပဋိလဘိတွာန၊ ပဏ္ဏမုဋ္ဌိမဒါသဟံ၊
နိသီဒိ ဘဂဝါ တတ္ထ၊ အနုကမ္ပာယ စက္ခုမာ။
‘‘နိသဇ္ဇ ¶ တတ္ထ ဘဂဝါ၊ သုမေဓော လောကနာယကော၊
ဓမ္မံ မေ ကထယီ ဗုဒ္ဓါ၊ သောကသလ္လဝိနောဒနံ။
‘‘‘အနဝှိတာ တတော အာဂုံ၊ အနနုညာတာ ဣတော ဂတာ၊
ယထာဂတာ တထာ ဂတာ၊ တတ္ထ ကာ ပရိဒေဝနာ။
‘‘‘ယထာပိ ပထိကာ သတ္တာ၊ ဝဿမာနာယ ဝုဋ္ဌိယာ၊
သဘဏ္ဍာ ဥပဂစ္ဆန္တိ၊ ဝဿဿာပတနာယ တေ။
‘‘‘ဝဿေ စ တေ ဩရမိတေ၊ သမ္ပယန္တိ ယဒိစ္ဆကံ၊
ဧဝံ မာတာ ပိတာ တုယှံ၊ တတ္ထ ကာ ပရိဒေဝနာ။
‘‘‘အာဂန္တုကာ ပါဟုနကာ၊ စလိတေရိတကမ္ပိတာ၊
ဧဝံ မာတာ ပိတာ တုယှံ၊ တတ္ထ ကာ ပရိဒေဝနာ။
‘‘‘ယထာပိ ဥရဂေါ ဇိဏ္ဏံ၊ ဟိတွာ ဂစ္ဆတိ သံ တစံ [သံတနုံ (သျာ။ က။)]၊
ဧဝံ မာတာ ပိတာ တုယှံ၊ သံ တနုံ ဣဓ ဟီယရေ’။
‘‘ဗုဒ္ဓဿ ဂိရမညာယ၊ သောကသလ္လံ ဝိဝဇ္ဇယိံ၊
ပါမောဇ္ဇံ ဇနယိတွာန၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌံ အဝန္ဒဟံ။
‘‘ဝန္ဒိတွာန မဟာနာဂံ၊ ပူဇယိံ ဂိရိမဉ္ဇရိံ [ဂိရိမဉ္ဇရိမပူဇယိံ (သီ။ သျာ။)]၊
ဒိဗ္ဗဂန္ဓံ သမ္ပဝန္တံ [ဒိဗ္ဗဂန္ဓေန သမ္ပန္နံ (သီ။ သျာ။)]၊ သုမေဓံ လောကနာယကံ။
‘‘ပူဇယိတွာန သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ သိရေ ကတွာန အဉ္ဇလိံ၊
အနုဿရံ ဂုဏဂ္ဂါနိ၊ သန္ထဝိံ လောကနာယကံ။
‘‘နိတ္တိဏ္ဏောသိ ¶ ¶ [နိတ္တဏှောသိ (သီ။)၊ ဝိတိဏ္ဏောသိ (သျာ။)] မဟာဝီရ၊ သဗ္ဗညု လောကနာယက၊
သဗ္ဗေ သတ္တေ ဥဒ္ဓရသိ၊ ဉာဏေန တွံ မဟာမုနေ။
‘‘ဝိမတိံ ¶ ¶ ဒွေဠှကံ ဝါပိ၊ သဉ္ဆိန္ဒသိ မဟာမုနေ၊
ပဋိပါဒေသိ မေ မဂ္ဂံ၊ တဝ ဉာဏေန စက္ခုမ။
‘‘အရဟာ ဝသိပတ္တာ [သိဒ္ဓိပတ္တာ (သီ။ သျာ။)] စ၊ ဆဠဘိညာ မဟိဒ္ဓိကာ၊
အန္တလိက္ခစရာ ဓီရာ၊ ပရိဝါရေန္တိ တာဝဒေ။
‘‘ပဋိပန္နာ စ သေခါ စ၊ ဖလဋ္ဌာ သန္တိ သာဝကာ၊
သူရောဒယေဝ ပဒုမာ၊ ပုပ္ဖန္တိ တဝ သာဝကာ။
‘‘မဟာသမုဒ္ဒေါဝက္ခောဘော၊ အတုလောပိ [ယထာ သမုဒ္ဒေါ အက္ခောဘော၊ အတုလော စ (သီ။)] ဒုရုတ္တရော၊
ဧဝံ ဉာဏေန သမ္ပန္နော၊ အပ္ပမေယျောသိ စက္ခုမ။
‘‘ဝန္ဒိတွာဟံ လောကဇိနံ၊ စက္ခုမန္တံ မဟာယသံ၊
ပုထု ဒိသာ နမဿန္တော၊ ပဋိကုဋိကော အဂဉ္ဆဟံ။
‘‘ဒေဝလောကာ စဝိတွာန၊ သမ္ပဇာနော ပတိဿတော၊
ဩက္ကမိံ မာတုယာ ကုစ္ဆိံ၊ သန္ဓာဝန္တော ဘဝါဘဝေ။
‘‘အဂါရာ အဘိနိက္ခမ္မ၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ၊
အာတာပီ နိပကော ဈာယီ၊ ပဋိသလ္လာနဂေါစရော။
‘‘ပဓာနံ ပဒဟိတွာန၊ တောသယိတွာ မဟာမုနိံ၊
စန္ဒောဝဗ္ဘဃနာ မုတ္တော၊ ဝိစရာမိ အဟံ သဒါ။
‘‘ဝိဝေကမနုယုတ္တောမှိ၊ ဥပသန္တော နိရူပဓိ၊
သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘တိံသကပ္ပသဟဿမှိ၊ ယံ ဗုဒ္ဓမဘိပူဇယိံ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဗုဒ္ဓပူဇာယိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ¶ ဈာပိတာ မယှံ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ၊
သဗ္ဗာသဝါ ပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ ¶ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဂိရိမာနန္ဒော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
ဂိရိမာနန္ဒတ္ထေရဿာပဒါနံ သတ္တမံ။
၈။ သဠလမဏ္ဍပိယတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘နိဗ္ဗုတေ ¶ ¶ ကကုသန္ဓမှိ၊ ဗြာဟ္မဏမှိ ဝုသီမတိ၊
ဂဟေတွာ သဠလံ မာလံ၊ မဏ္ဍပံ ကာရယိံ အဟံ။
‘‘တာဝတိံသဂတော သန္တော၊ လဘာမိ ဗျမှမုတ္တမံ၊
အညေ ဒေဝေတိရောစာမိ၊ ပုညကမ္မဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ဒိဝါ ဝါ ယဒိ ဝါ ရတ္တိံ၊ စင်္ကမန္တော ဌိတော စဟံ၊
ဆန္နော သဠလပုပ္ဖေဟိ၊ ပုညကမ္မဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ဣမသ္မိံယေဝ ကပ္ပမှိ၊ ယံ ဗုဒ္ဓမဘိပူဇယိံ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဗုဒ္ဓပူဇာယိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ¶ ဈာပိတာ မယှံ…ပေ… ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ သဠလမဏ္ဍပိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
သဠလမဏ္ဍပိယတ္ထေရဿာပဒါနံ အဋ္ဌမံ။
၉။ သဗ္ဗဒါယကတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘မဟာသမုဒ္ဒံ ဩဂယှ၊ ဘဝနံ မေ သုနိမ္မိတံ၊
သုနိမ္မိတာ ပေါက္ခရဏီ၊ စက္ကဝါကပကူဇိတာ။
‘‘မန္ဒာလကေဟိ သဉ္ဆန္နာ၊ ပဒုမုပ္ပလကေဟိ စ၊
နဒီ စ သန္ဒတေ တတ္ထ၊ သုပတိတ္ထာ မနောရမာ။
‘‘မစ္ဆကစ္ဆပသဉ္ဆန္နာ ¶ ၊ နာနာဒိဇသမောတ္ထတာ၊
မယူရကောဉ္စာဘိရုဒါ၊ ကောကိလာဒီဟိ ဝဂ္ဂုဟိ။
‘‘ပါရေဝတာ ရဝိဟံသာ စ၊ စက္ကဝါကာ နဒီစရာ၊
ဒိန္ဒိဘာ သာဠိကာ စေတ္ထ၊ ပမ္မကာ [ပမ္ပကာ (သီ။)၊ စပ္ပကာ (သျာ။)] ဇီဝဇီဝကာ။
‘‘ဟံသာ ¶ ကောဉ္စာပိ နဒိတာ [ကောဉ္စာဘိနဒိတာ (သီ။ သျာ။)]၊ ကောသိယာ ပိင်္ဂလာ ဗဟူ၊
သတ္တရတနသမ္ပန္နာ၊ မဏိမုတ္တိကဝါလုကာ။
‘‘သဗ္ဗသောဏ္ဏမယာ ¶ ရုက္ခာ၊ နာနာဂန္ဓသမေရိတာ၊
ဥဇ္ဇောတေန္တိ ဒိဝါရတ္တိံ၊ ဘဝနံ သဗ္ဗကာလိကံ။
‘‘သဋ္ဌိ ¶ တူရိယသဟဿာနိ၊ သာယံ ပါတော ပဝဇ္ဇရေ၊
သောဠသိတ္ထိသဟဿာနိ၊ ပရိဝါရေန္တိ မံ သဒါ။
‘‘အဘိနိက္ခမ္မ ဘဝနာ၊ သုမေဓံ လောကနာယကံ၊
ပသန္နစိတ္တော သုမနော၊ ဝန္ဒယိံ တံ မဟာယသံ။
‘‘သမ္ဗုဒ္ဓံ အဘိဝါဒေတွာ၊ သသင်္ဃံ တံ နိမန္တယိံ၊
အဓိဝါသေသိ သော ဓီရော၊ သုမေဓော လောကနာယကော။
‘‘မမ ဓမ္မကထံ ကတွာ၊ ဥယျောဇေသိ မဟာမုနိ၊
သမ္ဗုဒ္ဓံ အဘိဝါဒေတွာ၊ ဘဝနံ မေ ဥပါဂမိံ။
‘‘အာမန္တယိံ ပရိဇနံ၊ သဗ္ဗေ သန္နိပတာထ [သန္နိပတတ္ထ (က။)] ဝေါ၊
ပုဗ္ဗဏှသမယံ ဗုဒ္ဓါ၊ ဘဝနံ အာဂမိဿတိ။
‘‘လာဘာ အမှံ သုလဒ္ဓံ နော၊ ယေ ဝသာမ တဝန္တိကေ၊
မယမ္ပိ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ၊ ပူဇံ ကဿာမ သတ္ထုနော။
‘‘အန္နပနံ ပဋ္ဌပေတွာ၊ ကာလံ အာရောစယိံ အဟံ၊
ဝသီသတသဟဿေဟိ၊ ဥပေသိ လောကနာယကော။
‘‘ပဉ္စင်္ဂိကေဟိ တူရိယေဟိ၊ ပစ္စုဂ္ဂမနမကာသဟံ၊
သဗ္ဗသောဏ္ဏမယေ ပီဌေ၊ နိသီဒိ ပုရိသုတ္တမော။
‘‘ဥပရိစ္ဆဒနံ ¶ အာသိ၊ သဗ္ဗသောဏ္ဏမယံ တဒါ၊
ဗီဇနိယော ပဝါယန္တိ၊ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ အန္တရေ။
‘‘ပဟူတေနန္နပါနေန ¶ ၊ ဘိက္ခုသင်္ဃမတပ္ပယိံ၊
ပစ္စေကဒုဿယုဂဠေ၊ ဘိက္ခုသင်္ဃဿဒါသဟံ။
‘‘ယံ ဝဒန္တိ သုမေဓောတိ၊ လောကာဟုတိပဋိဂ္ဂဟံ၊
ဘိက္ခုသင်္ဃေ နိသီဒိတွာ၊ ဣမာ ဂါထာ အဘာသထ။
‘‘ယော မေ အန္နေန ပါနေန၊ သဗ္ဗေ ဣမေ စ တပ္ပယိံ၊
တမဟံ ကိတ္တယိဿာမိ၊ သုဏာထ မမ ဘာသတော။
‘‘အဋ္ဌာရသေ ကပ္ပသတေ၊ ဒေဝလောကေ ရမိဿတိ၊
သဟဿက္ခတ္တုံ ရာဇာ စ၊ စက္ကဝတ္တီ ဘဝိဿတိ။
‘‘ဥပ္ပဇ္ဇတိ ¶ [ဥပဂစ္ဆတိ (သီ။)] ယံ ယောနိံ၊ ဒေဝတ္တံ အထ မာနုသံ၊
သဗ္ဗဒါ သဗ္ဗသောဝဏ္ဏံ၊ ဆဒနံ ဓာရယိဿတိ။
‘‘တိံသကပ္ပသဟဿမှိ၊ ဩက္ကာကကုသလသမ္ဘဝေါ၊
ဂေါတမော နာမ ဂေါတ္တေန၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိဿတိ။
‘‘တဿ ¶ ဓမ္မေသု ဒါယာဒေါ၊ ဩရသော ဓမ္မနိမ္မိတော၊
သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ နိဗ္ဗာယိဿတိနာသဝေါ။
‘‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃေ နိသီဒိတွာ၊ သီဟနာဒံ နဒိဿတိ၊
စိတကေ ဆတ္တံ ဓာရေန္တိ၊ ဟေဋ္ဌာ ဆတ္တမှိ ဍယှထ’။
‘‘သာမညံ မေ အနုပ္ပတ္တံ၊ ကိလေသာ ဈာပိတာ မယာ၊
မဏ္ဍပေ ရုက္ခမူလေ ဝါ၊ သန္တာပေါ မေ န ဝိဇ္ဇတိ။
‘‘တိံသကပ္ပသဟဿမှိ ¶ ၊ ယံ ဒါနမဒဒိံ တဒါ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ သဗ္ဗဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ…ပေ… ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ သဗ္ဗဒါယကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
သဗ္ဗဒါယကတ္ထေရဿာပဒါနံ နဝမံ။
၁၀။ အဇိတတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ပဒုမုတ္တရော ¶ နာမ ဇိနော၊ သဗ္ဗဓမ္မာန ပါရဂူ၊
အဇ္ဈောဂါဟေတွာ ဟိမဝန္တံ၊ နိသီဒိ လောကနာယကော။
‘‘နာဟံ အဒ္ဒက္ခိံ [ပဿာမိ (?)] သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ နပိ သဒ္ဒံ သုဏောမဟံ၊
မမ ဘက္ခံ ဂဝေသန္တော၊ အာဟိဏ္ဍာမိ ဝနေ အဟံ [တဒါ (သီ။)]။
‘‘တတ္ထဒ္ဒဿာသိံ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ဒွတ္တိံသဝရလက္ခဏံ၊
ဒိသွာန ဝိတ္တိမာပဇ္ဇိံ [စိတ္တမာပဇ္ဇိ (သီ။)၊ စိတ္တမာပဇ္ဇိံ (သျာ။)]၊ သတ္တော ကော နာမယံ ဘဝေ။
‘‘လက္ခဏာနိ ¶ ဝိလောကေတွာ၊ မမ ဝိဇ္ဇံ အနုဿရိံ၊
သုတဉှိ မေတံ ဝုဍ္ဎာနံ၊ ပဏ္ဍိတာနံ သုဘာသိတံ။
‘‘တေသံ ¶ ယထာ တံ ဝစနံ၊ အယံ ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတိ၊
ယံနူနာဟံ သက္ကရေယျံ၊ ဂတိံ မေ သောဓယိဿတိ။
‘‘ခိပ္ပံ အဿမမာဂန္တွာ၊ မဓုတေလံ ဂဟိံ အဟံ၊
ကောလမ္ဗကံ ဂဟေတွာန၊ ဥပဂစ္ဆိံ ဝိနာယကံ [နရာသဘံ (သီ။)]။
‘‘တိဒဏ္ဍကေ ဂဟေတွာန၊ အဗ္ဘောကာသေ ဌပေသဟံ၊
ပဒီပံ ပဇ္ဇလိတွာန၊ အဋ္ဌက္ခတ္တုံ အဝန္ဒဟံ။
‘‘သတ္တရတ္တိန္ဒိဝံ ¶ ဗုဒ္ဓါ၊ နိသီဒိ ပုရိသုတ္တမော၊
တတော ရတျာ ဝိဝသာနေ၊ ဝုဋ္ဌာသိ လောကနာယကော။
‘‘ပသန္နစိတ္တော သုမနော၊ သဗ္ဗရတ္တိန္ဒိဝံ အဟံ၊
ဒီပံ ဗုဒ္ဓဿ ပါဒါသိံ၊ ပသန္နော သေဟိ ပါဏိဘိ။
‘‘သဗ္ဗေ ဝနာ ဂန္ဓမယာ၊ ပဗ္ဗတေ ဂန္ဓမာဒနေ၊
ဗုဒ္ဓဿ အာနုဘာဝေန၊ အာဂစ္ဆုံ ဗုဒ္ဓသန္တိကံ [ဥပဂစ္ဆုံ တဒါ ဇိနံ (သီ။)]။
‘‘ယေ ကေစိ ပုပ္ဖဂန္ဓာသေ၊ ပုပ္ဖိတာ ဓရဏီရုဟာ၊
ဗုဒ္ဓဿ အာနုဘာဝေန၊ သဗ္ဗေ သန္နိပတုံ တဒါ။
‘‘ယာဝတာ ဟိမဝန္တမှိ၊ နာဂါ စ ဂရုဠာ ဥဘော၊
ဓမ္မဉ္စ သောတုကာမာ တေ၊ အာဂစ္ဆုံ ဗုဒ္ဓသန္တိကံ။
‘‘ဒေဝလော ¶ နာမ သမဏော၊ ဗုဒ္ဓဿ အဂ္ဂသာဝကော၊
ဝသီသတသဟဿေဟိ၊ ဗုဒ္ဓသန္တိကုပါဂမိ။
‘‘ပဒုမုတ္တရော ¶ လောကဝိဒူ၊ အာဟုတီနံ ပဋိဂ္ဂဟော၊
ဘိက္ခုသင်္ဃေ နိသီဒိတွာ၊ ဣမာ ဂါထာ အဘာသထ။
‘‘‘ယော မေ ဒီပံ ပဒီပေသိ၊ ပသန္နော သေဟိ ပါဏိဘိ၊
တမဟံ ကိတ္တယိဿာမိ၊ သုဏာထ မမ ဘာသတော။
‘‘‘သဋ္ဌိ ကပ္ပသဟဿာနိ၊ ဒေဝလောကေ ရမိဿတိ၊
သဟဿက္ခတ္တုံ ရာဇာ စ၊ စက္ကဝတ္တီ ဘဝိဿတိ။
သောဠသမံ ဘာဏဝါရံ။
‘‘‘ဆတ္တိသက္ခတ္တုံ ဒေဝိန္ဒော၊ ဒေဝရဇ္ဇံ ကရိဿတိ၊
ပထဝိယံ သတ္တသတံ၊ ဝိပုလံ ရဇ္ဇံ ကရိဿတိ။
‘‘‘ပဒေသရဇ္ဇံ ¶ ဝိပုလံ၊ ဂဏနာတော အသင်္ခိယံ၊
ဣမိနာ ဒီပဒါနေန၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဘဝိဿတိ။
‘‘‘သမန္တတော အဋ္ဌကောသံ [အဍ္ဎကောသံ (သီ။ သျာ။)]၊ ပဿိဿတိ အယံ သဒါ၊
ဒေဝလောကာ စဝန္တဿ၊ နိဗ္ဗတ္တန္တဿ ဇန္တုနော။
‘‘‘ဒိဝါ ဝါ ယဒိ ဝါ ရတ္တိံ၊ ပဒီပံ ဓာရယိဿတိ၊
ဇာယမာနဿ သတ္တဿ၊ ပုညကမ္မသမင်္ဂိနော။
‘‘‘ယာဝတာ နဂရံ အာသိ၊ တာဝတာ ဇောတယိဿတိ၊
ဥပပဇ္ဇတိ ယံ ယောနိံ၊ ဒေဝတ္တံ အထ မာနုသံ။
‘‘‘အဿေဝ ဒီပဒါနဿ၊ [အဋ္ဌဒီပဖလေန ဟိ၊ ဥပဋ္ဌိဿန္တိမံ ဇန္တုံ (သျာ။)၊ အဋ္ဌ ဒီပါ ဖလေန ဟိ၊ န ဇဟိဿန္တိ’မံ ဇန္တုံ (?)] အဋ္ဌဒီပဖလေန ဟိ၊
န ဇယိဿန္တိမံ ဇန္တူ [အဋ္ဌဒီပဖလေန ဟိ၊ ဥပဋ္ဌိဿန္တိမံ ဇန္တုံ (သျာ။)၊ အဋ္ဌ ဒီပါ ဖလေန ဟိ၊ န ဇဟိဿန္တိ’မံ ဇန္တုံ (?)]၊ ဒီပဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘‘ကပ္ပသတသဟဿမှိ ¶ ¶ ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝေါ၊
ဂေါတမော နာမ ဂေါတ္တေန၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိဿတိ။
‘‘‘တဿ ဓမ္မေသု ဒါယာဒေါ၊ ဩရသော ဓမ္မနိမ္မိတော၊
သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ နိဗ္ဗာယိဿတိနာသဝေါ။
‘‘‘တောသယိတွာန ¶ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ဂေါတမံ သကျပုင်္ဂဝံ၊
အဇိတော နာမ နာမေန၊ ဟေဿတိ သတ္ထု သာဝကော’။
‘‘သဋ္ဌိ ကပ္ပသဟဿာနိ၊ ဒေဝလောကေ ရမိံ အဟံ၊
တတြာပိ မေ ဒီပသတံ၊ ဇောတတေ နိစ္စကာလိကံ [သဗ္ဗကာလိကံ (သီ။)]။
‘‘ဒေဝလောကေ မနုဿေ ဝါ၊ နိဒ္ဓါဝန္တိ ပဘာ မမ၊
ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌံ သရိတွာန၊ ဘိယျော ဟာသံ ဇနေသဟံ။
‘‘တုသိတာဟံ စဝိတွာန၊ ဩက္ကမိံ မာတုကုစ္ဆိယံ၊
ဇာယမာနဿ သန္တဿ၊ အာလောကော ဝိပုလော အဟု။
‘‘အဂါရာ အဘိနိက္ခမ္မ၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ၊
ဗာဝရိံ ဥပသင်္ကမ္မ၊ သိဿတ္တံ အဇ္ဈုပါဂမိံ။
‘‘ဟိမဝန္တေ ဝသန္တောဟံ၊ အဿောသိံ လောကနာယကံ၊
ဥတ္တမတ္ထံ ဂဝေသန္တော၊ ဥပဂစ္ဆိံ ဝိနာယကံ။
‘‘ဒန္တော ဗုဒ္ဓါ ဒမေတာဝီ၊ ဩဃတိဏ္ဏော နိရူပဓိ၊
နိဗ္ဗာနံ ကထယီ ဗုဒ္ဓါ၊ သဗ္ဗဒုက္ခပ္ပမောစနံ။
‘‘တံ ¶ မေ အာဂမနံ သိဒ္ဓံ၊ တောသိတောဟံ မဟာမုနိံ၊
တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘သတသဟဿိတော ¶ ကပ္ပေ၊ ယံ ဒီပမဒဒိံ တဒါ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဒီပဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ…ပေ… ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ အဇိတော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
အဇိတတ္ထေရဿာပဒါနံ ဒသမံ။
ပိလိန္ဒဝစ္ဆဝဂ္ဂေါ စတ္တာလီသမော။
တဿုဒ္ဒါနံ ¶ –
ပိလိန္ဒဝစ္ဆော သေလော စ၊ သဗ္ဗကိတ္တီ မဓုံဒဒေါ၊
ကူဋာဂါရီ ဗာကုလော စ၊ ဂိရိ သဠလသဝှယော။
သဗ္ဗဒေါ ¶ အဇိတော စေဝ၊ ဂါထာယော ဂဏိတာ ဣဟ၊
သတာနိ ပဉ္စ ဂါထာနံ၊ ဝီသတိ စ တဒုတ္တရီတိ။
အထ ဝဂ္ဂုဒ္ဒါနံ –
ပဒုမာရက္ခဒေါ ¶ စေဝ၊ ဥမာ ဂန္ဓောဒကေန စ၊
ဧကပဒ္မ သဒ္ဒသညီ၊ မန္ဒာရံ ဗောဓိဝန္ဒကော။
အဝဋဉ္စ ပိလိန္ဒိ [ဧဝမေဝ ဒိဿတိ] စ၊ ဂါထာယော ဂဏိတာ ဣဟ၊
စတုသတ္တတိ ဂါထာယော၊ ဧကာဒသ သတာနိ စ။
ပဒုမဝဂ္ဂဒသကံ။
စတုတ္ထသတကံ သမတ္တံ။