📜
၄၇။ သာလကုသုမိယဝဂ္ဂေါ
၁။ သာလကုသုမိယတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ပရိနိဗ္ဗုတေ ¶ ¶ ¶ ဘဂဝတိ၊ ဇလဇုတ္တမနာမကေ၊
အာရောပိတမှိ စိတကေ၊ သာလပုပ္ဖမပူဇယိံ။
‘‘သတသဟဿိတော ကပ္ပေ၊ ယံ ပုပ္ဖမဘိရောပယိံ [ပုပ္ဖမဘိပုဇယိံ (သျာ။)]၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ စိတပူဇာယိဒံ [ဗုဒ္ဓပူဇာယိဒံ (သျာ။)] ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ၊
နာဂေါဝ ဗန္ဓနံ ဆေတွာ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ၊ မမ ဗုဒ္ဓဿ သန္တိကေ၊
တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော၊ ဝိမောက္ခာပိ စ အဋ္ဌိမေ၊
ဆဠဘိညာ သစ္ဆိကတာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ သာလကုသုမိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော
အဘာသိတ္ထာတိ။
သာလကုသုမိယတ္ထေရဿာပဒါနံ ပဌမံ။
၂။ စိတကပူဇကတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ဈာယမာနဿ ဘဂဝတော၊ သိခိနော လောကဗန္ဓုနော၊
အဋ္ဌ စမ္ပကပုပ္ဖာနိ၊ စိတကံ အဘိရောပယိံ။
‘‘ဧကတိံသေ ဣတော ကပ္ပေ၊ ယံ ပုပ္ဖမဘိရောပယိံ၊
ဒုဂ္ဂတိံ ¶ နာဘိဇာနာမိ၊ စိတပူဇာယိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ…ပေ… ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ ¶ ¶ သုဒံ အာယသ္မာ စိတကပူဇကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော
အဘာသိတ္ထာတိ။
စိတကပူဇကတ္ထေရဿာပဒါနံ ဒုတိယံ။
၃။ စိတကနိဗ္ဗာပကတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ဒယှမာနေ ¶ သရီရမှိ၊ ဝေဿဘုဿ မဟေသိနော၊
ဂန္ဓောဒကံ ဂဟေတွာန၊ စိတံ နိဗ္ဗာပယိံ အဟံ။
‘‘ဧကတိံသေ ဣတော ကပ္ပေ၊ စိတံ နိဗ္ဗာပယိံ အဟံ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဂန္ဓောဒကဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ…ပေ… ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ ¶ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ စိတကနိဗ္ဗာပကော ထေရော ဣမာ
ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
စိတကနိဗ္ဗာပကတ္ထေရဿာပဒါနံ တတိယံ။
၄။ သေတုဒါယကတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ဝိပဿိနော ဘဂဝတော၊ စင်္ကမန္တဿ သမ္မုခါ၊
ပသန္နစိတ္တော သုမနော၊ သေတုံ ကာရာပယိံ အဟံ။
‘‘ဧကနဝုတိတော ကပ္ပေ၊ ယံ သေတုံ ကာရယိံ အဟံ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ သေတုဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ…ပေ… ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ ¶ သုဒံ အာယသ္မာ သေတုဒါယကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော
အဘာသိတ္ထာတိ။
သေတုဒါယကတ္ထေရဿာပဒါနံ စတုတ္ထံ။
၅။ သုမနတာလဝဏ္ဋိယတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘သိဒ္ဓတ္ထဿ ¶ ¶ ဘဂဝတော၊ တာလဝဏ္ဋမဒါသဟံ၊
သုမနေဟိ ပဋိစ္ဆန္နံ၊ ဓာရယာမိ မဟာယသံ။
‘‘စတုန္နဝုတိတော ကပ္ပေ၊ တာလဝဏ္ဋမဒါသဟံ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ တာလဝဏ္ဋဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ…ပေ… ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ သုမနတာလဝဏ္ဋိယော ထေရော ဣမာ
ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
သုမနတာလဝဏ္ဋိယတ္ထေရဿာပဒါနံ ပဉ္စမံ။
၆။ အဝဋဖလိယတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘သတရံသီ ¶ နာမ ဘဂဝါ၊ သယမ္ဘူ အပရာဇိတော၊
ဝိဝေကကာမော သမ္ဗုဒ္ဓါ၊ ဂေါစရာယာဘိနိက္ခမိ။
‘‘ဖလဟတ္ထော အဟံ ဒိသွာ၊ ဥပဂစ္ဆိံ နရာသဘံ၊
ပသန္နစိတ္တော သုမနော၊ အဒါသိံ အဝဋံ ဖလံ။
‘‘စတုန္နဝုတိတော ¶ ကပ္ပေ၊ ယံ ဖလံ အဒဒိံ တဒါ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဖလဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ¶ ဈာပိတာ မယှံ…ပေ… ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ အဝဋဖလိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော
အဘာသိတ္ထာတိ။
အဝဋဖလိယတ္ထေရဿာပဒါနံ ဆဋ္ဌံ။
၇။ လဗုဇဖလဒါယကတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘နဂရေ ¶ ဗန္ဓုမတိယာ၊ အာရာမိကော အဟံ တဒါ၊
အဒ္ဒသံ ဝိရဇံ ဗုဒ္ဓံ၊ ဂစ္ဆန္တံ အနိလဉ္ဇသေ။
‘‘လဗုဇံ ဖလမာဒါယ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿဒါသဟံ၊
အာကာသေဝ ဌိတော သန္တော၊ ပဋိဂ္ဂဏှိ မဟာယသော။
‘‘ဝိတ္တိသဉ္ဇနနော မယှံ၊ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခါဝဟော၊
ဖလံ ဗုဒ္ဓဿ ဒတွာန၊ ဝိပ္ပသန္နေန စေတသာ။
‘‘အဓိဂဉ္ဆိံ တဒါ ပီတိံ၊ ဝိပုလံ သုခမုတ္တမံ၊
ဥပ္ပဇ္ဇတေဝ [ဥပ္ပဇ္ဇတေ မေ (သျာ။)] ရတနံ၊ နိဗ္ဗတ္တဿ တဟိံ တဟိံ။
‘‘ဧကနဝုတိတော ¶ ကပ္ပေ၊ ယံ ဖလံ အဒဒိံ တဒါ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဖလဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ…ပေ… ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ လဗုဇဖလဒါယကော ထေရော ဣမာ
ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
လဗုဇဖလဒါယကတ္ထေရဿာပဒါနံ သတ္တမံ။
၈။ ပိလက္ခဖလဒါယကတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ဝနန္တရေ ¶ ¶ ဗုဒ္ဓံ ဒိသွာ [ဝနန္တေ ဗုဒ္ဓံ ဒိသွာန (သီ။ ပီ။)]၊ အတ္ထဒဿိံ မဟာယသံ၊
ပသန္နစိတ္တော သုမနော၊ ပိလက္ခဿ [ပိလက္ခုဿ (ပီ။)] ဖလံ အဒါ။
‘‘အဋ္ဌာရသေ ကပ္ပသတေ၊ ယံ ဖလံ အဒဒိံ တဒါ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဖလဒါနဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ…ပေ… ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ ¶ ¶ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ပိလက္ခဖလဒါယကော ထေရော ဣမာ
ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
ပိလက္ခဖလဒါယကတ္ထေရဿာပဒါနံ အဋ္ဌမံ။
၉။ သယံပဋိဘာနိယတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘ကကုဓံ ဝိလသန္တံဝ၊ ဒေဝဒေဝံ နရာသဘံ၊
ရထိယံ ပဋိပဇ္ဇန္တံ၊ ကော ဒိသွာ န ပသီဒတိ။
‘‘တမန္ဓကာရံ နာသေတွာ၊ သန္တာရေတွာ ဗဟုံ ဇနံ၊
ဉာဏာလောကေန ဇောတန္တံ၊ ကော ဒိသွာ န ပသီဒတိ။
‘‘ဝသီသတသဟဿေဟိ၊ နီယန္တံ လောကနာယကံ၊
ဥဒ္ဓရန္တံ ဗဟူ သတ္တေ၊ ကော ဒိသွာ န ပသီဒတိ။
‘‘အာဟနန္တံ [အာဟနိတွာ (သျာ။ က။)] ဓမ္မဘေရိံ၊ မဒ္ဒန္တံ တိတ္ထိယေ ဂဏေ၊
သီဟနာဒံ ဝိနဒန္တံ၊ ကော ဒိသွာ န ပသီဒတိ။
‘‘ယာဝတာ ဗြဟ္မလောကတော၊ အာဂန္တွာန သဗြဟ္မကာ၊
ပုစ္ဆန္တိ နိပုဏေ ပဉှေ၊ ကော ဒိသွာ န ပသီဒတိ။
‘‘ယဿဉ္ဇလိံ ကရိတွာန၊ အာယာစန္တိ သဒေဝကာ၊
တေန ပုညံ အနုဘောန္တိ၊ ကော ဒိသွာ န ပသီဒတိ။
‘‘သဗ္ဗေ ¶ ဇနာ သမာဂန္တွာ၊ သမ္ပဝါရေန္တိ စက္ခုမံ၊
န ဝိကမ္ပတိ အဇ္ဈိဋ္ဌော၊ ကော ဒိသွာ န ပသီဒတိ။
‘‘နဂရံ ¶ ပဝိသတော ယဿ၊ ရဝန္တိ ဘေရိယော ဗဟူ၊
ဝိနဒန္တိ ဂဇာ မတ္တာ၊ ကော ဒိသွာ န ပသီဒတိ။
‘‘ဝီထိယာ [ရထိယာ (သီ။)] ဂစ္ဆတော ယဿ၊ သဗ္ဗာဘာ ဇောတတေ သဒါ၊
အဗ္ဘုန္နတာ သမာ ဟောန္တိ၊ ကော ဒိသွာ န ပသီဒတိ။
‘‘ဗျာဟရန္တဿ ¶ ဗုဒ္ဓဿ၊ စက္ကဝါဠမ္ပိ သုယျတိ၊
သဗ္ဗေ သတ္တေ ဝိညာပေတိ၊ ကော ဒိသွာ န ပသီဒတိ။
‘‘သတသဟဿိတော ¶ ကပ္ပေ၊ ယံ ဗုဒ္ဓမဘိကိတ္တယိံ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ကိတ္တနာယ ဣဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ…ပေ… ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ သယံပဋိဘာနိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော
အဘာသိတ္ထာတိ။
သယံပဋိဘာနိယတ္ထေရဿာပဒါနံ နဝမံ။
၁၀။ နိမိတ္တဗျာကရဏိယတ္ထေရအပဒါနံ
‘‘အဇ္ဈောဂါဟေတွာ ဟိမဝံ၊ မန္တေ ဝါစေ မဟံ တဒါ၊
စတုပညာသသဟဿာနိ၊ သိဿာ မယှံ ဥပဋ္ဌဟုံ။
‘‘အဓိတာ ¶ ဝေဒဂူ သဗ္ဗေ၊ ဆဠင်္ဂေ ပါရမိံ ဂတာ၊
သကဝိဇ္ဇာဟုပတ္ထဒ္ဓါ၊ ဟိမဝန္တေ ဝသန္တိ တေ။
‘‘စဝိတွာ တုသိတာ ကာယာ၊ ဒေဝပုတ္တော မဟာယသော၊
ဥပ္ပဇ္ဇိ မာတုကုစ္ဆိသ္မိံ၊ သမ္ပဇာနော ပတိဿတော။
‘‘သမ္ဗုဒ္ဓေ ဥပပဇ္ဇန္တေ၊ ဒသသဟဿိ ကမ္ပထ၊
အန္ဓာ စက္ခုံ အလဘိံသု၊ ဥပ္ပဇ္ဇန္တမှိ နာယကေ။
‘‘သဗ္ဗာကာရံ ¶ ပကမ္ပိတ္ထ၊ ကေဝလာ ဝသုဓာ အယံ၊
နိဂ္ဃောသသဒ္ဒံ သုတွာန၊ ဥဗ္ဗိဇ္ဇိံသု [ဝိမှယိံသု (သျာ။ က။)] မဟာဇနာ။
‘‘သဗ္ဗေ ဇနာ သမာဂမ္မ၊ အာဂစ္ဆုံ မမ သန္တိကံ၊
ဝသုဓာယံ ပကမ္ပိတ္ထ၊ ကိံ ဝိပါကော ဘဝိဿတိ။
‘‘အဝစာသိံ [ဝိဒဿာမိ (သျာ။)] တဒါ တေသံ၊ မာ ဘေထ [မာ ရောဒ (က။)၊ မာဘာယိတ္ထ (သျာ။)] နတ္ထိ ဝေါ ဘယံ၊
ဝိသဋ္ဌာ ဟောထ သဗ္ဗေပိ၊ ဥပ္ပာဒေါယံ သုဝတ္ထိကော [သုခတ္ထိကော (သျာ။)]။
‘‘အဋ္ဌဟေတူဟိ ¶ သမ္ဖုဿ [အဋ္ဌဟေတူဟိ သမ္ဖဿ (သျာ။ ပီ။)၊ အတ္ထဟေတု နိသံသယံ (က။)]၊ ဝသုဓာယံ ပကမ္ပတိ၊
တထာ နိမိတ္တာ ဒိဿန္တိ၊ ဩဘာသော ဝိပုလော မဟာ။
‘‘အသံသယံ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌော၊ ဥပ္ပဇ္ဇိဿတိ စက္ခုမာ၊
သညာပေတွာန ဇနတံ၊ ပဉ္စသီလေ ကထေသဟံ။
‘‘သုတွာန ¶ ပဉ္စ သီလာနိ၊ ဗုဒ္ဓုပ္ပာဒဉ္စ ဒုလ္လဘံ၊
ဥဗ္ဗေဂဇာတာ သုမနာ၊ တုဋ္ဌဟဋ္ဌာ အဟံသု တေ။
‘‘ဒွေနဝုတေ ဣတော ကပ္ပေ၊ ယံ နိမိတ္တံ ဝိယာကရိံ၊
ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဗျာကရဏဿိဒံ ဖလံ။
‘‘ကိလေသာ ¶ ဈာပိတာ မယှံ…ပေ… ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။
‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ နိမိတ္တဗျာကရဏိယော ထေရော ဣမာ
ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
နိမိတ္တဗျာကရဏိယတ္ထေရဿာပဒါနံ ဒသမံ။
သာလကုသုမိယဝဂ္ဂေါ သတ္တစတ္တာလီသမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
သာလကုသုမိယော ထေရော၊ ပူဇာ နိဗ္ဗာပကောပိ စ၊
သေတုဒေါ တာလဝဏ္ဋီ စ၊ အဝဋလဗုဇပ္ပဒေါ။
ပိလက္ခပဋိဘာနီ စ၊ ဝေယျာကရဏိယော ဒိဇော၊
ဒွေသတ္တတိ စ ဂါထာယော၊ ဂဏိတာယော ဝိဘာဝိဘိ။