📜
၁၂။ ပဒုမုတ္တရဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ
နာရဒဗုဒ္ဓဿ ¶ ¶ ¶ သာသနံ နဝုတိဝဿသဟဿာနိ ပဝတ္တိတွာ အန္တရဓာယိ။ သော စ ကပ္ပော ဝိနဿိတ္ထ။ တတော ပရံ ကပ္ပာနံ အသင်္ချေယျံ ဗုဒ္ဓါ လောကေ န ဥပ္ပဇ္ဇိံသု။ ဗုဒ္ဓသုညော ဝိဂတဗုဒ္ဓါလောကော အဟောသိ။ တတော ကပ္ပေသု စ အသင်္ချေယျေသု ဝီတိဝတ္တေသု ဣတော ကပ္ပသတသဟဿမတ္ထကေ ဧကသ္မိံ ကပ္ပေ ဧကော ဝိဇိတမာရော ဩဟိတဘာရော မေရုသာရော အသံသာရော သတ္တသာရော သဗ္ဗလောကုတ္တရော ပဒုမုတ္တရော နာမ ဗုဒ္ဓါ လောကေ ဥဒပါဒိ။ သောပိ ပါရမိယော ပူရေတွာ တုသိတပုရေ နိဗ္ဗတ္တိတွာ တတော စဝိတွာ ဟံသဝတီနဂရေ သဗ္ဗဇနာနန္ဒကရဿာနန္ဒဿ နာမ ရညော အဂ္ဂမဟေသိယာ ဥဒိတောဒိတကုလေ ဇာတာယ သုဇာတာယ ဒေဝိယာ ကုစ္ဆိသ္မိံ ပဋိသန္ဓိံ အဂ္ဂဟေသိ။ သာ ဒေဝတာဟိ ကတာရက္ခာ ဒသန္နံ မာသာနံ အစ္စယေန ဟံသဝတုယျာနေ ပဒုမုတ္တရကုမာရံ ဝိဇာယိ။ ပဋိသန္ဓိယဉ္စဿ ဇာတိယဉ္စ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တပ္ပကာရာနိ ပါဋိဟာရိယာနိ အဟေသုံ။
တဿ ကိရ ဇာတိယံ ပဒုမဝဿံ ဝဿိ။ တေနဿ နာမဂ္ဂဟဏဒိဝသေ ဉာတကာ ‘‘ပဒုမုတ္တရကုမာရော’’တွေဝ နာမံ အကံသု။ သော ဒသဝဿသဟဿာနိ အဂါရံ အဇ္ဈာဝသိ။ နရဝါဟန-ယသဝါဟန-ဝသဝတ္တိနာမကာ တိဏ္ဏံ ဥတူနံ အနုစ္ဆဝိကာ တယော စဿ ပါသာဒါ အဟေသုံ။ ဝသုဒတ္တာဒေဝိပ္ပမုခါနံ ဣတ္ထီနံ သတသဟဿာနိ ဝီသတိသဟဿာနိ စ ပစ္စုပဋ္ဌိတာနိ အဟေသုံ။ သော ဝသုဒတ္တာယ ဒေဝိယာ ပုတ္တေ သဗ္ဗဂုဏာနုတ္တရေ ဥတ္တရကုမာရေ နာမ ဥပ္ပန္နေ စတ္တာရိ နိမိတ္တာနိ ဒိသွာ – ‘‘မဟာဘိနိက္ခမနံ နိက္ခမိဿာမီ’’တိ စိန္တေသိ။ တဿ စိန္တိတမတ္တေဝ ဝသဝတ္တိနာမကော ပါသာဒေါ ကုမ္ဘကာရစက္ကံ ဝိယ အာကာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ ဒေဝဝိမာနမိဝ ပုဏ္ဏစန္ဒော ဝိယ စ ဂဂနတလေန ဂန္တွာ ဗောဓိရုက္ခံ မဇ္ဈေကရောန္တော သောဘိတဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာယ အာဂတပါသာဒေါ ဝိယ ဘူမိယံ ဩတရိ။
မဟာပုရိသော ကိရ တတော ပါသာဒတော ဩတရိတွာ အရဟတ္တဒ္ဓဇဘူတာနိ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ ဒေဝဒတ္တိယာနိ ပါရုပိတွာ တတ္ထေဝ ပဗ္ဗဇိ။ ပါသာဒေါ ပနာဂန္တွာ သကဋ္ဌာနေယေဝ အဋ္ဌာသိ။ မဟာသတ္တေန သဟဂတာယ ပရိသာယ ဌပေတွာ ဣတ္ထိယော သဗ္ဗေ ပဗ္ဗဇိံသု။ မဟာပုရိသော တေဟိ သဟ သတ္တာဟံ ပဓာနစရိယံ စရိတွာ ဝိသာခပုဏ္ဏမာယ ဥဇ္ဇေနိနိဂမေ ¶ ရုစာနန္ဒသေဋ္ဌိဓီတာယ ဒိန္နံ မဓုပါယာသံ ¶ ပရိဘုဉ္ဇိတွာ သာလဝနေ ဒိဝါဝိဟာရံ ကတွာ သာယနှသမယေ သုမိတ္တာဇီဝကေန ဒိန္နာ အဋ္ဌ တိဏမုဋ္ဌိယော ဂဟေတွာ သလလဗောဓိံ ဥပဂန္တွာ တံ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ အဋ္ဌတ္တိံသဟတ္ထဝိတ္ထတံ တိဏသန္ထရံ သန္ထရိတွာ ပလ္လင်္ကံ အာဘုဇိတွာ စတုရင်္ဂဝီရိယံ အဓိဋ္ဌာယ သမာရံ မာရဗလံ ဝိဓမိတွာ ပဌမေ ယာမေ ပုဗ္ဗေနိဝါသံ အနုဿရိတွာ ဒုတိယေ ယာမေ ဒိဗ္ဗစက္ခုံ ဝိသောဓေတွာ တတိယေ ယာမေ ပစ္စယာကာရံ သမ္မသိတွာ အာနာပါနစတုတ္ထဇ္ဈာနတော ဝုဋ္ဌာယ ပဉ္စသု ခန္ဓေသု အဘိနိဝိသိတွာ ဥဒယဗ္ဗယဝသေန သမပညာသ လက္ခဏာနိ ဒိသွာ ယာဝ ဂေါတြဘုဉာဏံ ဝိပဿနံ ဝဍ္ဎေတွာ အရိယမဂ္ဂေန သကလဗုဒ္ဓဂုဏေ ¶ ပဋိဝိဇ္ဈိတွာ သဗ္ဗဗုဒ္ဓါစိဏ္ဏံ ‘‘အနေကဇာတိသံသာရံ…ပေ… တဏှာနံ ခယမဇ္ဈဂါ’’တိ ဥဒါနံ ဥဒါနေသိ။ တဒါ ကိရ ဒသသဟဿစက္ကဝါဠဗ္ဘန္တရံ သကလမ္ပိ အလင်္ကရောန္တံ ဝိယ ပဒုမဝဿံ ဝဿိ။ တေန ဝုတ္တံ –
‘‘နာရဒဿ အပရေန၊ သမ္ဗုဒ္ဓါ ဒွိပဒုတ္တမော၊
ပဒုမုတ္တရော နာမ ဇိနော၊ အက္ခောဘော သာဂရူပမော။
‘‘မဏ္ဍကပ္ပော ဝါ သော အာသိ၊ ယမှိ ဗုဒ္ဓါ အဇာယထ၊
ဥဿန္နကုသလာ ဇနတာ၊ တမှိ ကပ္ပေ အဇာယထာ’’တိ။
တတ္ထ သာဂရူပမောတိ သာဂရသဒိသဂမ္ဘီရဘာဝေါ။ မဏ္ဍကပ္ပော ဝါ သော အာသီတိ ဧတ္ထ ယသ္မိံ ကပ္ပေ ဒွေ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ အယံ မဏ္ဍကပ္ပော နာမ။ ဒုဝိဓော ဟိ ကပ္ပော သုညကပ္ပော အသုညကပ္ပော စာတိ။ တတ္ထ သုညကပ္ပေ ဗုဒ္ဓပစ္စေကဗုဒ္ဓစက္ကဝတ္တိနော န ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ တသ္မာ ဂုဏဝန္တပုဂ္ဂလသုညတ္တာ ‘‘သုညကပ္ပော’’တိ ဝုစ္စတိ။
အသုညကပ္ပော ပဉ္စဝိဓော – သာရကပ္ပော မဏ္ဍကပ္ပော ဝရကပ္ပော သာရမဏ္ဍကပ္ပော ဘဒ္ဒကပ္ပောတိ။ တတ္ထ ဂုဏသာရရဟိတေ ကပ္ပေ ဂုဏသာရုပ္ပာဒကဿ ဂုဏသာရဇနနဿ ဧကဿ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ပါတုဘာဝေန ‘‘သာရကပ္ပော’’တိ ဝုစ္စတိ။ ယသ္မိံ ပန ကပ္ပေ ဒွေ လောကနာယကာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ သော ‘‘မဏ္ဍကပ္ပော’’တိ ဝုစ္စတိ။ ယသ္မိံ ကပ္ပေ တယော ဗုဒ္ဓါ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ တေသု ပဌမော ဒုတိယံ ဗျာကရောတိ၊ ဒုတိယော တတိယန္တိ၊ တတ္ထ မနုဿာ ပမုဒိတဟဒယာ အတ္တနာ ပတ္ထိတပဏိဓာနဝသေန ဝရယန္တိ။ တသ္မာ ‘‘ဝရကပ္ပော’’တိ ဝုစ္စတိ။ ယတ္ထ ပန ကပ္ပေ ¶ စတ္တာရော ဗုဒ္ဓါ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ သော ပုရိမကပ္ပတော ဝိသိဋ္ဌတရတ္တာ သာရတရတ္တာ ‘‘သာရမဏ္ဍကပ္ပော’’တိ ဝုစ္စတိ။ ယသ္မိံ ကပ္ပေ ပဉ္စ ဗုဒ္ဓါ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ သော ‘‘ဘဒ္ဒကပ္ပော’’တိ ဝုစ္စတိ။ သော ပန အတိဒုလ္လဘော။ တသ္မိံ ပန ကပ္ပေ ယေဘုယျေန သတ္တာ ကလျာဏသုခဗဟုလာ ဟောန္တိ။ ယေဘုယျေန တိဟေတုကာ ကိလေသက္ခယံ ကရောန္တိ၊ ဒုဟေတုကာ သုဂတိဂါမိနော ¶ ဟောန္တိ၊ အဟေတုကာ ဟေတုံ ပဋိလဘန္တိ။ တသ္မာ သော ကပ္ပော ‘‘ဘဒ္ဒကပ္ပော’’တိ ဝုစ္စတိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘အသုညကပ္ပော ပဉ္စဝိဓော’’တိအာဒိ။ ဝုတ္တဉှေတံ ပေါရာဏေဟိ –
‘‘ဧကော ဗုဒ္ဓါ သာရကပ္ပေ၊ မဏ္ဍကပ္ပေ ဇိနာ ဒုဝေ၊
ဝရကပ္ပေ တယော ဗုဒ္ဓါ၊ သာရမဏ္ဍေ စတုရော ဗုဒ္ဓါ၊
ပဉ္စ ဗုဒ္ဓါ ဘဒ္ဒကပ္ပေ၊ တတော နတ္ထာဓိကာ ဇိနာ’’တိ။
ယသ္မိံ ပန ကပ္ပေ ပဒုမုတ္တရဒသဗလော ဥပ္ပဇ္ဇိ၊ သော သာရကပ္ပောပိ သမာနော ဂုဏသမ္ပတ္တိယာ မဏ္ဍကပ္ပသဒိသတ္တာ ‘‘မဏ္ဍကပ္ပော’’တိ ဝုတ္တော။ ဩပမ္မတ္ထေ ဝါ-သဒ္ဒေါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ဥဿန္နကုသလာတိ ဥပစိတပုညာ။ ဇနတာတိ ဇနသမူဟော။
ပဒုမုတ္တရော ပန ပရိသုတ္တရော ဘဂဝါ သတ္တာဟံ ဗောဓိပလ္လင်္ကေ ဝီတိနာမေတွာ – ‘‘ပထဝိယံ ပါဒံ နိက္ခိပိဿာမီ’’တိ ဒက္ခိဏံ ¶ ပါဒံ အဘိနီဟရိ။ အထ ပထဝိံ ဘိန္ဒိတွာ ဝိမလကောမလကေသရကဏ္ဏိကာနိ ဇလဇာမလာဝိကလဝိပုလပလာသာနိ ထလဇာနိ ဇလဇာနိ ဥဋ္ဌဟိံသု။ တေသံ ကိရ ဓုရပတ္တာနိ နဝုတိဟတ္ထာနိ ကေသရာနိ တိံသဟတ္ထာနိ ကဏ္ဏိကာ ဒွါဒသဟတ္ထာ ဧကေကဿ နဝဃဋပ္ပမာဏာ ရေဏဝေါ အဟေသုံ။ သတ္ထာ ပန ဥဗ္ဗေဓတော အဋ္ဌပဏ္ဏာသဟတ္ထော အဟောသိ။ တဿ ဥဘိန္နံ ဗာဟာနမန္တရံ အဋ္ဌာရသဟတ္ထံ နလာဋံ ပဉ္စဟတ္ထံ ဟတ္ထပါဒါ ဧကာဒသဟတ္ထာ အဟေသုံ။ တဿ ဧကာဒသဟတ္ထေန ပါဒေန ဒွါဒသဟတ္ထာယ ကဏ္ဏိကာယ အက္ကန္တမတ္တာယ နဝဃဋပ္ပမာဏာ ရေဏဝေါ ဥဋ္ဌဟိတွာ အဋ္ဌပဏ္ဏာသဟတ္ထံ သရီရပ္ပဒေသံ ဥဂ္ဂန္တွာ မနောသိလာစုဏ္ဏဝိစုဏ္ဏိတံ ဝိယ ကတွာ ပစ္စောတ္ထရန္တိ။ တဒုပါဒါယ သတ္ထာ ပဒုမုတ္တရောတွေဝ လောကေ ပညာယိတ္ထာတိ သံယုတ္တဘာဏကာ ဝဒန္တိ။
အထ သဗ္ဗလောကုတ္တရော ပဒုမုတ္တရော ဘဂဝါ ဗြဟ္မာယာစနံ သမ္ပဋိစ္ဆိတွာ ဓမ္မဒေသနာယ ဘာဇနဘူတေ သတ္တေ ဩလောကေန္တော မိထိလနဂရေ ဒေဝလံ ¶ သုဇာတဉ္စာတိ ဒွေ ရာဇပုတ္တေ ဥပနိဿယသမ္ပန္နေ ဒိသွာ တင်္ခဏညေဝ အနိလပထေန ဂန္တွာ မိထိလုယျာနေ ဩတရိတွာ ဥယျာနပါလေန ဒွေပိ ရာဇကုမာရေ ပက္ကောသာပေသိ။ တေပိ စ ‘‘အမှာကံ ပိတုစ္ဆာပုတ္တော ပဒုမုတ္တရကုမာရော ပဗ္ဗဇိတွာ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ ပါပုဏိတွာ အမှာကံ နဂရံ သမ္ပတ္တော၊ ဟန္ဒ နံ မယံ ဒဿနာယ ဥပသင်္ကမိဿာမာ’’တိ သပရိဝါရာ ပဒုမုတ္တရံ ဘဂဝန္တံ ဥပသင်္ကမိတွာ ပရိဝါရေတွာ နိသီဒိံသု။ တဒါ ဒသဗလော တေဟိ ပရိဝုတော တာရာဂဏပရိဝုတော ပုဏ္ဏစန္ဒော ဝိယ ဝိရောစမာနော တတ္ထ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တေသိ၊ တဒါ ကောဋိသတသဟဿာနံ ပဌမော ဓမ္မာဘိသမယော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –
‘‘ပဒုမုတ္တရဿ ¶ ဘဂဝတော၊ ပဌမေ ဓမ္မဒေသနေ၊
ကောဋိသတသဟဿာနံ၊ ဓမ္မာဘိသမယော အဟူ’’တိ။
အထာပရေန သမယေန သရဒတာပသသမာဂမေ မဟာဇနံ နိရယသန္တာပေန သန္တာပေတွာ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော သတ္တတိံသသတသဟဿသင်္ခေ သတ္တကာယေ ဓမ္မာမတံ ပါယေသိ၊ သော ဒုတိယော ဓမ္မာဘိသမယော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –
‘‘တတော ပရမ္ပိ ဝဿန္တေ၊ တပ္ပယန္တေ စ ပါဏိနော၊
သတ္တတ္တိံသသတသဟဿာနံ၊ ဒုတိယာဘိသမယော အဟူ’’တိ။
ယဒါ ပန အာနန္ဒမဟာရာဇာ ဝီသတိယာ ပုရိသသဟဿေဟိ ဝီသတိယာ အမစ္စေဟိ စ သဒ္ဓိံ ပဒုမုတ္တရဿ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သန္တိကေ မိထိလနဂရေ ပါတုရဟောသိ။ ပဒုမုတ္တရော စ ဘဂဝါ တေ သဗ္ဗေ ဧဟိဘိက္ခုပဗ္ဗဇ္ဇာယ ပဗ္ဗာဇေတွာ တေဟိ ပရိဝုတော ဂန္တွာ ပိတုသင်္ဂဟံ ကုရုမာနော ¶ ဟံသဝတိယာ ရာဇဓာနိယာ ဝသတိ။ တတ္ထ သော အမှာကံ ဘဂဝါ ဝိယ ကပိလပုရေ ဂဂနတလေ ရတနစင်္ကမေ စင်္ကမန္တော ဗုဒ္ဓဝံသံ ကထေသိ၊ တဒါ ပညာသသတသဟဿာနံ တတိယော ဓမ္မာဘိသမယော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –
‘‘ယမှိ ကာလေ မဟာဝီရော၊ အာနန္ဒံ ဥပသင်္ကမိ၊
ပိတုသန္တိကံ ဥပဂန္တွာ၊ အာဟနီ အမတဒုန္ဒုဘိံ။
‘‘အာဟတေ ¶ အမတဘေရိမှိ၊ ဝဿန္တေ ဓမ္မဝုဋ္ဌိယာ၊
ပညာသသတသဟဿာနံ၊ တတိယာဘိသမယော အဟူ’’တိ။
တတ္ထ အာနန္ဒံ ဥပသင်္ကမီတိ ပိတရံ အာနန္ဒရာဇာနံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ အာဟနီတိ အဘိဟနိ။ အာဟတေတိ အာဟတာယ။ အမတဘေရိမှီတိ အမတဘေရိယာ၊ လိင်္ဂဝိပလ္လာသော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ‘‘အာသေဝိတေ’’တိပိ ပါဌော၊ တဿ အာသေဝိတာယာတိ အတ္ထော။ ဝဿန္တေ ဓမ္မဝုဋ္ဌိယာတိ ဓမ္မဝဿံ ဝဿန္တေတိ အတ္ထော။ ဣဒါနိ အဘိသမယကရဏူပါယံ ဒဿေန္တော –
‘‘ဩဝါဒကော ဝိညာပကော၊ တာရကော သဗ္ဗပါဏိနံ၊
ဒေသနာကုသလော ဗုဒ္ဓါ၊ တာရေသိ ဇနတံ ဗဟု’’န္တိ။ – အာဟ၊
တတ္ထ ¶ ဩဝါဒကောတိ သရဏသီလဓုတင်္ဂသမာဒါနဂုဏာနိသံသဝဏ္ဏနာယ ဩဝဒတီတိ ဩဝါဒကော။ ဝိညာပကောတိ စတုသစ္စံ ဝိညာပေတီတိ ဝိညာပကော၊ ဗောဓကော။ တာရကောတိ စတုရောဃတာရကော။
ယဒါ ပန သတ္ထာ မိထိလနဂရေ မိထိလုယျာနေ ကောဋိသတသဟဿဘိက္ခုဂဏမဇ္ဈေ မာဃပုဏ္ဏမာယ ပုဏ္ဏစန္ဒသဒိသဝဒနော ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိ၊ သော ပဌမော သန္နိပါတော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –
‘‘သန္နိပါတာ တယော အာသုံ၊ ပဒုမုတ္တရဿ သတ္ထုနော၊
ကောဋိသတသဟဿာနံ၊ ပဌမော အာသိ သမာဂမော’’တိ။
ယဒါ ပန ဘဂဝါ ဝေဘာရပဗ္ဗတကူဋေ ဝဿာဝါသံ ဝသိတွာ ပဗ္ဗတသန္ဒဿနတ္ထံ အာဂတဿ မဟာဇနဿ ဓမ္မံ ဒေသေတွာ နဝုတိကောဋိသဟဿာနိ ဧဟိဘိက္ခုဘာဝေန ပဗ္ဗာဇေတွာ တေဟိ ပရိဝုတော ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိ၊ သော ဒုတိယော သန္နိပါတော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –
‘‘ယဒါ ဗုဒ္ဓါ အသမသမော၊ ဝသိ ဝေဘာရပဗ္ဗတေ၊
နဝုတိကောဋိသဟဿာနံ၊ ဒုတိယော အာသိ သမာဂမော’’တိ။
ပုန ¶ ဘဂဝတိ ဂုဏဝတိ တိလောကနာထေ မဟာဇနဿ ဗန္ဓနမောက္ခံ ကုရုမာနေ ဇနပဒစာရိကံ စရမာနေ အသီတိကောဋိသဟဿာနံ ဘိက္ခူနံ သန္နိပါတော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –
‘‘ပုန စာရိကံ ပက္ကန္တေ၊ ဂါမနိဂမရဋ္ဌတော၊
အသီတိကောဋိသဟဿာနံ၊ တတိယော အာသိ သမာဂမော’’တိ။
တတ္ထ ¶ ဂါမနိဂမရဋ္ဌတောတိ ဂါမနိဂမရဋ္ဌေဟိ။ အယမေဝ ဝါ ပါဌော၊ တဿ ဂါမနိဂမရဋ္ဌေဟိ နိက္ခမိတွာ ပဗ္ဗဇိတာနန္တိ အတ္ထော။
တဒါ အမှာကံ ဗောဓိသတ္တော အနေကဓနကောဋိကော ဇဋိလော နာမ မဟာရဋ္ဌိကော ဟုတွာ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သင်္ဃဿ သစီဝရံ ဝရဒါနမဒါသိ။ သောပိ တံ ဘတ္တာနုမောဒနာဝသာနေ ‘‘အနာဂတေ ကပ္ပသတသဟဿမတ္ထကေ ဂေါတမော နာမ ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတီ’’တိ ဗျာကာသိ။ တေန ဝုတ္တံ –
‘‘အဟံ ¶ တေန သမယေန၊ ဇဋိလော နာမ ရဋ္ဌိကော၊
သမ္ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ သင်္ဃံ၊ သဘတ္တံ ဒုဿမဒါသဟံ။
‘‘သောပိ မံ ဗုဒ္ဓါ ဗျာကာသိ၊ သင်္ဃမဇ္ဈေ နိသီဒိယ၊
သတသဟဿေ ဣတော ကပ္ပေ၊ အယံ ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတိ။
‘‘ပဓာနံ ပဒဟိတွာန…ပေ… ဟေဿာမ သမ္မုခါ ဣမံ။
‘‘တဿာပိ ဝစနံ သုတွာ၊ ဥတ္တရိံ ဝတမဓိဋ္ဌဟိံ၊
အကာသိံ ဥဂ္ဂဒဠှံ ဓိတိံ၊ ဒသပါရမိပူရိယာ’’တိ။
တတ္ထ သမ္ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ သင်္ဃန္တိ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သင်္ဃဿ၊ သာမိအတ္ထေ ဥပယောဂဝစနံ။ သဘတ္တံ ဒုဿမဒါသဟန္တိ သစီဝရံ ဘတ္တံ အဒါသိံ အဟန္တိ အတ္ထော။ ဥဂ္ဂဒဠဟန္တိ အတိဒဠှံ။ ဓိတိန္တိ ဝီရိယံ အကာသိန္တိ အတ္ထော။
ပဒုမုတ္တရဿ ပန ဘဂဝတော ကာလေ တိတ္ထိယာ နာမ နာဟေသုံ။ သဗ္ဗေ ဒေဝမနုဿာ ဗုဒ္ဓမေဝ သရဏမဂမံသု။ တေန ဝုတ္တံ –
‘‘ဗျာဟတာ တိတ္ထိယာ သဗ္ဗေ၊ ဝိမနာ ဒုမ္မနာ တဒါ၊
န တေသံ ကေစိ ပရိစရန္တိ၊ ရဋ္ဌတော နိစ္ဆုဘန္တိ တေ။
‘‘သဗ္ဗေ ¶ တတ္ထ သမာဂန္တွာ၊ ဥပဂဉ္ဆုံ ဗုဒ္ဓသန္တိကေ၊
တုဝံ နာထော မဟာဝီရ၊ သရဏံ ဟောဟိ စက္ခုမ။
‘‘အနုကမ္ပကော ကာရုဏိကော၊ ဟိတေသီ သဗ္ဗပါဏိနံ၊
သမ္ပတ္တေ တိတ္ထိယေ သဗ္ဗေ၊ ပဉ္စသီလေ ပတိဋ္ဌဟိ။
‘‘ဧဝံ ¶ နိရာကုလံ အာသိ၊ သုညကံ တိတ္ထိယေဟိ တံ၊
ဝိစိတ္တံ အရဟန္တေဟိ၊ ဝသီဘူတေဟိ တာဒိဟီ’’တိ။
တတ္ထ ¶ ဗျာဟတာတိ ဝိဟတမာနဒပ္ပာ။ တိတ္ထိယာတိ ဧတ္ထ တိတ္ထံ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ တိတ္ထကရော ဝေဒိတဗ္ဗော၊ တိတ္ထိယာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ တတ္ထ သဿတာဒိဒိဋ္ဌိဝသေန တရန္တိ ဧတ္ထာတိ တိတ္ထံ၊ လဒ္ဓိ။ တဿာ လဒ္ဓိယာ ဥပ္ပာဒကော တိတ္ထကရော၊ တိတ္ထေ ဘဝါ တိတ္ထိယာတိ။ ပဒုမုတ္တရဿ ကိရ ဘဂဝတော ကာလေ တိတ္ထိယာ နာဟေသုံ။ ယေ ပန သန္တိ၊ တေပိ ဤဒိသာ အဟေသုန္တိ ဒဿနတ္ထံ ‘‘ဗျာဟတာ တိတ္ထိယာ’’တိအာဒိ ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဝိမနာတိ ဝိရူပမာနသာ။ ဒုမ္မနာတိ တဿေဝ ဝေဝစနံ။ န တေသံ ကေစိ ပရိစရန္တီတိ တေသံ အညတိတ္ထိယာနံ ကေစိပိ ပုရိသာ ပရိကမ္မံ န ကရောန္တိ၊ န ဘိက္ခံ ဒေန္တိ၊ န သက္ကရောန္တိ၊ န ဂရုံ ကရောန္တိ၊ န မာနေန္တိ၊ န ပူဇေန္တိ၊ န အာသနာ ဝုဋ္ဌဟန္တိ၊ န အဉ္ဇလိကမ္မံ ကရောန္တီတိ အတ္ထော။ ရဋ္ဌတောတိ သကလရဋ္ဌတောပိ။ နိစ္ဆုဘန္တီတိ နီဟရန္တိ၊ ဥဿာဒေန္တိ တေသံ နိဝါသံ န ဒေန္တီတိ အတ္ထော။ တေတိ တိတ္ထိယာ။
ဥပဂဉ္ဆုံ ဗုဒ္ဓသန္တိကေတိ ဧဝံ တေဟိ ရဋ္ဌဝါသီဟိ မနုဿေဟိ ဥဿာဒိယမာနာ သဗ္ဗေပိ အညတိတ္ထိယာ သမာဂန္တွာ ပဒုမုတ္တရဒသဗလမေဝ သရဏမဂမံသု။ ‘‘တွံ အမှာကံ သတ္ထာ နာထော ဂတိ ပရာယနံ သရဏ’’န္တိ ဧဝံ ဝတွာ သရဏမဂမံသူတိ အတ္ထော။ အနုကမ္ပတီတိ အနုကမ္ပကော။ ကရုဏာယ စရတီတိ ကာရုဏိကော။ သမ္ပတ္တေတိ သမာဂတေ သရဏမုပဂတေ တိတ္ထိယေ။ ပဉ္စသီလေ ပတိဋ္ဌဟီတိ ပဉ္စသု သီလေသု ပတိဋ္ဌာပေသီတိ အတ္ထော။ နိရာကုလန္တိ အနာကုလံ၊ အညေဟိ လဒ္ဓိကေဟိ အသမ္မိဿန္တိ အတ္ထော။ သုညကန္တိ သုညံ ရိတ္တံ တေဟိ တိတ္ထိယေဟိ။ တန္တိ တံ ဘဂဝတော သာသနန္တိ ဝစနသေသော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ဝိစိတ္တန္တိ ဝိစိတ္တဝိစိတ္တံ။ ဝသီဘူတေဟီတိ ဝသီဘာဝပ္ပတ္တေဟိ။
တဿ ¶ ပန ပဒုမုတ္တရဿ ဘဂဝတော ဟံသဝတီ နာမ နဂရံ အဟောသိ။ ပိတာ ပနဿ အာနန္ဒော နာမ ခတ္တိယော၊ မာတာ သုဇာတာ နာမ ဒေဝီ၊ ဒေဝလော စ သုဇာတော စ ဒွေ အဂ္ဂသာဝကာ၊ သုမနော နာမုပဋ္ဌာကော၊ အမိတာ စ အသမာ စ ဒွေ အဂ္ဂသာဝိကာ၊ သလလရုက္ခော ဗောဓိ၊ သရီရံ အဋ္ဌပဏ္ဏာသဟတ္ထုဗ္ဗေဓံ အဟောသိ၊ သရီရပ္ပဘာ စဿ သမန္တာ ဒွါဒသ ယောဇနာနိ ¶ ဂဏှိ၊ ဝဿသတသဟဿံ အာယု အဟောသိ၊ ဝသုဒတ္တာ နာမ အဂ္ဂမဟေသီ၊ ဥတ္တရော နာမ ပုတ္တော အဟောသိ။ ပဒုမုတ္တရော ပန ဘဂဝါ ပရမာဘိရာမေ နန္ဒာရာမေ ကိရ ပရိနိဗ္ဗုတော။ ဓာတုယော ပနဿ န ဝိကိရိံသု။ သကလဇမ္ဗုဒီပဝါသိနော မနုဿာ သမာဂမ္မ ဒွါဒသယောဇနုဗ္ဗေဓံ သတ္တရတနမယံ စေတိယမကံသု။ တေန ဝုတ္တံ –
‘‘နဂရံ ဟံသဝတီ နာမ၊ အာနန္ဒော နာမ ခတ္တိယော၊
သုဇာတာ နာမ ဇနိကာ၊ ပဒုမုတ္တရဿ သတ္ထုနော။
‘‘ဒေဝလော ¶ စ သုဇာတော စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝကာ၊
သုမနော နာမုပဋ္ဌာကော၊ ပဒုမုတ္တရဿ မဟေသိနော။
‘‘အမိတာ စ အသမာ စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝိကာ၊
ဗောဓိ တဿ ဘဂဝတော၊ သလလောတိ ပဝုစ္စတိ။
‘‘အဋ္ဌပဏ္ဏာသရတနံ၊ အစ္စုဂ္ဂတော မဟာမုနိ၊
ကဉ္စနဂ္ဃိယသင်္ကာသော၊ ဒွတ္တိံသဝရလက္ခဏော။
‘‘ကုဋ္ဋာ ကဝါဋာ ဘိတ္တီ စ၊ ရုက္ခာ နဂသိလုစ္စယာ၊
န တဿာဝရဏံ အတ္ထိ၊ သမန္တာ ဒွါဒသယောဇနေ။
‘‘ဝဿသတသဟဿာနိ၊ အာယု ဝိဇ္ဇတိ တာဝဒေ၊
တာဝတာ တိဋ္ဌမာနော သော၊ တာရေသိ ဇနတံ ဗဟုံ။
‘‘သန္တာရေတွာ ဗဟုဇနံ၊ ဆိန္ဒိတွာ သဗ္ဗသံသယံ၊
ဇလိတွာ အဂ္ဂိက္ခန္ဓောဝ၊ နိဗ္ဗုတော သော သသာဝကော’’တိ။
တတ္ထ နဂသိလုစ္စယာတိ နဂသင်္ခါတာ သိလုစ္စယာ။ အာဝရဏန္တိ ပဋိစ္ဆာဒနံ တိရောကရဏံ။ ဒွါဒသယောဇနေတိ သမန္တတော ဒွါဒသယောဇနေ ဌာနေ ဘဂဝတော သရီရပ္ပဘာ ဖရိတွာ ရတ္တိန္ဒိဝံ တိဋ္ဌတီတိ အတ္ထော။ သေသဂါထာသု သဗ္ဗတ္ထ ပါကဋမေဝါတိ။
ဣတော ပဋ္ဌာယ ပါရမိပူရဏာဒိပုနပ္ပုနာဂတမတ္ထံ သင်္ခိပိတွာ ဝိသေသတ္ထမေဝ ဝတွာ ဂမိဿာမ။ ယဒိ ¶ ပန ဝုတ္တမေဝ ပုနပ္ပုနံ ဝက္ခာမ၊ ကဒါ အန္တံ ဂမိဿတိ အယံ သံဝဏ္ဏနာတိ။
ပဒုမုတ္တရဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
နိဋ္ဌိတော ဒသမော ဗုဒ္ဓဝံသော။