📜

၁၃။ သုမေဓဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ

ပဒုမုတ္တရေ ပန သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေ ပရိနိဗ္ဗုတေ သာသနေပိဿ အန္တရဟိတေ သတ္တတိကပ္ပသဟဿာနိ ဗုဒ္ဓါ နုပ္ပဇ္ဇိံသု၊ ဗုဒ္ဓသုညာနိ အဟေသုံ။ ဣတော ပဋ္ဌာယ တိံသကပ္ပသဟဿာနံ မတ္ထကေ ဧကသ္မိံ ကပ္ပေ သုမေဓော သုဇာတော စာတိ ဒွေ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ နိဗ္ဗတ္တိံသု။ တတ္ထ အဓိဂတမေဓော သုမေဓော နာမ ဗောဓိသတ္တော ပါရမိယော ပူရေတွာ တုသိတပုရေ နိဗ္ဗတ္တိတွာ တတော စဝိတွာ သုဒဿနနဂရေ သုဒတ္တဿ နာမ ရညော အဂ္ဂမဟေသိယာ သုဒတ္တာယ နာမ ဒေဝိယာ ကုစ္ဆိသ္မိံ ပဋိသန္ဓိံ ဂဟေတွာ ဒသန္နံ မာသာနံ အစ္စယေန သုဒဿနုယျာနေ တရုဏဒိဝသကရော ဝိယ သလိလဓရဝိဝရဂတော မာတုကုစ္ဆိတော နိက္ခမိ။ သော နဝဝဿသဟဿာနိ အဂါရံ အဇ္ဈာဝသိ။ တဿ ကိရ သုစန္ဒန-ကဉ္စန-သိရိဝဍ္ဎနနာမကာ တယော ပါသာဒါ အဟေသုံ။ သုမနမဟာဒေဝိပ္ပမုခါနိ အဋ္ဌစတ္တာလီသဣတ္ထိသဟဿာနိ ပစ္စုပဋ္ဌိတာနိ အဟေသုံ။

သော စတ္တာရိ နိမိတ္တာနိ ဒိသွာ သုမနဒေဝိယာ ပုနဗ္ဗသုမိတ္တေ နာမ ပုတ္တေ ဇာတေ ဟတ္ထိယာနေန မဟာဘိနိက္ခမနံ နိက္ခမိတွာ ပဗ္ဗဇိ။ မနုဿာနဉ္စ ကောဋိသတမနုပဗ္ဗဇိ။ သော တေဟိ ပရိဝုတော အဍ္ဎမာသံ ပဓာနစရိယံ စရိတွာ ဝိသာခပုဏ္ဏမာယ နကုလနိဂမေ နကုလသေဋ္ဌိဓီတာယ ဒိန္နံ မဓုပါယာသံ ပရိဘုဉ္ဇိတွာ သာလဝနေ ဒိဝါဝိဟာရံ ဝီတိနာမေတွာ သိရိဝဍ္ဎာဇီဝကေန ဒိန္နာ အဋ္ဌ တိဏမုဋ္ဌိယော ဂဟေတွာ နီပဗောဓိမူလေ ဝီသတိဟတ္ထဝိတ္ထတံ တိဏသန္ထရံ သန္ထရိတွာ သမာရံ မာရဗလံ ဝိဓမိတွာ အဘိသမ္ဗောဓိံ ပါပုဏိတွာ ‘‘အနေကဇာတိသံသာရံ…ပေ… တဏှာနံ ခယမဇ္ဈဂါ’’တိ ဥဒါနံ ဥဒါနေတွာ သတ္တသတ္တာဟံ ဗောဓိသမီပေယေဝ ဝီတိနာမေတွာ အဋ္ဌမေ သတ္တာဟေ ဗြဟ္မုနော ဓမ္မဒေသနာယာစနံ သမ္ပဋိစ္ဆိတွာ ဘဗ္ဗပုဂ္ဂလေ ဩလောကေန္တော အတ္တနော ကနိဋ္ဌဘာတိကံ သရဏကုမာရဉ္စ သဗ္ဗကာမိကုမာရဉ္စ အတ္တနာ သဒ္ဓိံ ပဗ္ဗဇိတာနံ ဘိက္ခူနဉ္စ ကောဋိသတံ စတုသစ္စဓမ္မပဋိဝေဓသမတ္ထေ ဒိသွာ အာကာသေန ဂန္တွာ သုဒဿနနဂရသမီပေ သုဒဿနုယျာနေ ဩတရိတွာ ဥယျာနပါလေန အတ္တနော ဘာတိကေ ပက္ကောသာပေတွာ တေသံ ပရိဝါရာနံ မဇ္ဈေ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တေသိ။ တဒါ ကောဋိသတသဟဿာနံ ဓမ္မာဘိသမယော အဟောသိ၊ အယံ ပဌမော အဘိသမယော။ တေန ဝုတ္တံ –

၁။

‘‘ပဒုမုတ္တရဿ အပရေန၊ သုမေဓော နာမ နာယကော၊

ဒုရာသဒေါ ဥဂ္ဂတေဇော၊ သဗ္ဗလောကုတ္တမော မုနိ။

၂။

‘‘ပသန္နနေတ္တော သုမုခေါ၊ ဗြဟာ ဥဇု ပတာပဝါ၊

ဟိတေသီ သဗ္ဗသတ္တာနံ၊ ဗဟူ မောစေသိ ဗန္ဓနာ။

၃။

‘‘ယဒါ ဗုဒ္ဓါ ပါပုဏိတွာ၊ ကေဝလံ ဗောဓိမုတ္တမံ၊

သုဒဿနမှိ နဂရေ၊ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တယိ။

၄။

‘‘တဿာဘိသမယာ တီဏိ၊ အဟေသုံ ဓမ္မဒေသနေ၊

ကောဋိသတသဟဿာနံ၊ ပဌမာဘိသမယော အဟူ’’တိ။

တတ္ထ ဥဂ္ဂတေဇောတိ ဥဂ္ဂတတေဇော။ ပသန္နနေတ္တောတိ သုဋ္ဌု ပသန္နနယနော၊ ဓောဝိတွာ မဇ္ဇိတွာ ဌပိတမဏိဂုဠိကာ ဝိယ ပသန္နာနိ နေတ္တာနိ ဟောန္တိ။ တသ္မာ သော ‘‘ပသန္နနေတ္တော’’တိ ဝုတ္တော။ မုဒုသိနိဒ္ဓနီလဝိမလသုခုမပခုမာစိတသုပ္ပသန္နနယနောတိ အတ္ထော။ ‘‘သုပ္ပသန္နပဉ္စနယနော’’တိပိ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိ။ သုမုခေါတိ ပရိပုဏ္ဏသရဒသမယစန္ဒသဒိသဝဒနော။ ဗြဟာတိ အဋ္ဌာသီတိဟတ္ထပ္ပမာဏသရီရတ္တာ ဗြဟာ မဟန္တော၊ အညေဟိ အသာဓာရဏသရီရပ္ပမာဏောတိ အတ္ထော။ ဥဇူတိ ဗြဟ္မုဇုဂတ္တော ဥဇုမေဝ ဥဂ္ဂတသရီရော ဒေဝနဂရေ သမုဿိတသုဝဏ္ဏတောရဏသဒိသဝရသရီရောတိ အတ္ထော။ ပတာပဝါတိ ဝိဇ္ဇောတမာနသရီရော။ ဟိတေသီတိ ဟိတဂဝေသီ။ အဘိသမယာ တီဏီတိ အဘိသမယာ တယော၊ လိင်္ဂဝိပလ္လာသော ကတောတိ။

ယဒါ ပန ဘဂဝါ ကုမ္ဘကဏ္ဏသဒိသာနုဘာဝံ ကုမ္ဘကဏ္ဏံ နာမ မနုဿဘက္ခံ ယက္ခံ မဟာအဋဝိမုခေ သန္ဒိဿမာနဃောရသရီရံ ဝတ္တနိအဋဝိသဉ္စာရံ ပစ္ဆိန္ဒိတွာ ပဝတ္တမာနံ ပစ္စူသသမယေ မဟာကရုဏာသမာပတ္တိံ သမာပဇ္ဇိတွာ တတော ဝုဋ္ဌာယ လောကံ ဩလောကေန္တော ဒိသွာ ဧကကောဝ အသဟာယော တဿ ယက္ခဿ ဘဝနံ ဂန္တွာ အန္တော ပဝိသိတွာ ပညတ္တေ သိရိသယနေ နိသီဒိ။ အထ ခေါ သော ယက္ခော မက္ခံ အသဟမာနော ဒဏ္ဍာဟတော ဃောရဝိသော အာသိဝိသော ဝိယ သံကုဒ္ဓါ ဒသဗလံ ဘိံသာပေတုကာမော အတ္တနော အတ္တဘာဝံ ဃောရတရံ ကတွာ ပဗ္ဗတသဒိသံ သီသံ ကတွာ သူရိယမဏ္ဍလသဒိသာနိ အက္ခီနိ နိမ္မိနိတွာ နင်္ဂလသီသသဒိသာတိဒီဃဝိပုလတိခိဏဒါဌာယော ကတွာ ဩလမ္ဗနီလဝိပုလဝိသမောဒရော တာလက္ခန္ဓသဒိသဗာဟုစိပိဋကဝိရူပဝင်္ကနာသော ပဗ္ဗတဗိလသဒိသဝိပုလရတ္တမုခေါ ထူလပိင်္ဂလခရဖရုသကေသော အတိဘယာနကဒဿနော ဟုတွာ အာဂန္တွာ သုမေဓဿ ဘဂဝတော ပုရတော ဌတွာ ပဓူပါယန္တော ပဇ္ဇလန္တော ပါသာဏပဗ္ဗတဂ္ဂိဇာလ-သလိလ-ကဒ္ဒမ-ဆာရိကာယုဓင်္ဂါရ-ဝါလုကပ္ပကာရာ နဝဝိဓာ ဝဿဝုဋ္ဌိယော ဝဿေတွာပိ ဘဂဝတော လောမဂ္ဂမတ္တမ္ပိ စာလေတုံ အသက္ကောန္တော ‘‘ဘဂဝန္တံ ပဉှံ ပုစ္ဆိတွာ မာရေဿာမီ’’တိ အာဠဝကော ဝိယ ပဉှံ ပုစ္ဆိ။ အယံ ဘဂဝါ ပဉှာဗျာကရဏေန တံ ယက္ခံ ဝိနယမုပနေသိ။ တတော ဒုတိယဒိဝသေ ကိရဿ ရဋ္ဌဝါသိနော မနုဿာ သကဋဘရိတေန ဘတ္တေန သဟ ရာဇကုမာရံ အာဟရိတွာ ယက္ခဿ အဒံသု။ အထ ယက္ခော ရာဇကုမာရံ ဗုဒ္ဓဿ အဒါသိ။ အဋဝိဒွါရေ ဌိတမနုဿာ ဘဂဝန္တံ ဥပသင်္ကမိံသု။ တဒါ တသ္မိံ သမာဂမေ ဒသဗလော ယက္ခဿ မနောနုကူလံ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော။ နဝုတိကောဋိသဟဿာနံ ပါဏီနံ ဓမ္မစက္ခုံ ဥပ္ပာဒေသိ၊ သော ဒုတိယော ဓမ္မာဘိသမယော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၅။

‘‘ပုနာပရံ ကုမ္ဘကဏ္ဏံ၊ ယက္ခံ သော ဒမယီ ဇိနော၊

နဝုတိကောဋိသဟဿာနံ၊ ဒုတိယာဘိသမယော အဟူ’’တိ။

ယဒါ ပန ဥပကာရိနဂရေ သိရိနန္ဒနုယျာနေ စတ္တာရိ သစ္စာနိ ပကာသယိ၊ တဒါ အသီတိကောဋိသတသဟဿာနံ တတိယော ဓမ္မာဘိသမယော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၆။

‘‘ပုနာပရံ အမိတယသော၊ စတုသစ္စံ ပကာသယိ၊

အသီတိကောဋိသဟဿာနံ၊ တတိယာဘိသမယော အဟူ’’တိ။

သုမေဓဿာပိ ဘဂဝတော တယော သာဝကသန္နိပါတာ အဟေသုံ။ ပဌမသန္နိပါတေ သုဒဿနနဂရေ ကောဋိသတခီဏာသဝါ အဟေသုံ။ ပုန ဒေဝကူဋေ ပဗ္ဗတေ ကထိနတ္ထတေ ဒုတိယေ နဝုတိကောဋိယော။ ပုန တတိယေ ဘဂဝတိ စာရိကံ စရမာနေ အသီတိကောဋိယော အဟေသုံ။ တေန ဝုတ္တံ –

၇။

‘‘သန္နိပါတာ တယော အာသုံ၊ သုမေဓဿ မဟေသိနော၊

ခီဏာသဝါနံ ဝိမလာနံ၊ သန္တစိတ္တာန တာဒိနံ။

၈။

‘‘သုဒဿနံ နာမ နဂရံ၊ ဥပဂဉ္ဆိ ဇိနော ယဒါ၊

တဒါ ခီဏာသဝါ ဘိက္ခူ၊ သမိံသု သတကောဋိယော။

၉။

‘‘ပုနာပရံ ဒေဝကူဋေ၊ ဘိက္ခူနံ ကထိနတ္ထတေ၊

တဒါ နဝုတိကောဋီနံ၊ ဒုတိယော အာသိ သမာဂမော။

၁၀။

‘‘ပုနာပရံ ဒသဗလော၊ ယဒါ စရတိ စာရိကံ၊

တဒါ အသီတိကောဋီနံ၊ တတိယော အာသိ သမာဂမော’’တိ။

တဒါ အမှာကံ ဗောဓိသတ္တော ဥတ္တရော နာမ သဗ္ဗဇနုတ္တရော မာဏဝေါ ဟုတွာ နိဒဟိတွာ ဌပိတံယေဝ အသီတိကောဋိဓနံ ဝိဿဇ္ဇေတွာ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သင်္ဃဿ မဟာဒါနံ ဒတွာ တဒါ ဒသဗလဿ ဓမ္မံ သုတွာ သရဏေသု ပတိဋ္ဌာယ နိက္ခမိတွာ ပဗ္ဗဇိ။ သောပိ နံ သတ္ထာ ဘောဇနာနုမောဒနံ ကရောန္တော – ‘‘အနာဂတေ ဂေါတမော နာမ ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတီ’’တိ ဗျာကာသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၁၁။

‘‘အဟံ တေန သမယေန၊ ဥတ္တရော နာမ မာဏဝေါ၊

အသီတိကောဋိယော မယှံ၊ ဃရေ သန္နိစိတံ ဓနံ။

၁၂။

‘‘ကေဝလံ သဗ္ဗံ ဒတွာန၊ သသင်္ဃေ လောကနာယကေ၊

သရဏံ တဿူပဂဉ္ဆိံ၊ ပဗ္ဗဇ္ဇဉ္စာဘိရောစယိံ။

၁၃။

‘‘သောပိ မံ ဗုဒ္ဓါ ဗျာကာသိ၊ ကရောန္တော အနုမောဒနံ၊

တိံသကပ္ပသဟဿမှိ၊ အယံ ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတိ။

၁၄။

‘‘ပဓာနံ ပဒဟိတွာန…ပေ… ဟေဿာမ သမ္မုခါ ဣမံ’’။

ဗျာကရဏဂါထာ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗာ။

၁၅။

‘‘တဿာပိ ဝစနံ သုတွာ၊ ဘိယျော စိတ္တံ ပသာဒယိံ၊

ဥတ္တရိံ ဝတမဓိဋ္ဌာသိံ၊ ဒသပါရမိပူရိယာ။

၁၆။

‘‘သုတ္တန္တံ ဝိနယံ စာပိ၊ နဝင်္ဂံ သတ္ထုသာသနံ၊

သဗ္ဗံ ပရိယာပုဏိတွာန၊ သောဘယိံ ဇိနသာသနံ။

၁၇။

‘‘တတ္ထပ္ပမတ္တော ဝိဟရန္တော၊ နိသဇ္ဇဋ္ဌာနစင်္ကမေ၊

အဘိညာပါရမိံ ဂန္တွာ၊ ဗြဟ္မလောကမဂဉ္ဆဟ’’န္တိ။

တတ္ထ သန္နိစိတန္တိ နိဒဟိတံ နိဓာနဝသေန။ ကေဝလန္တိ သကလန္တိ အတ္ထော။ သဗ္ဗန္တိ အသေသတော ဒတွာ။ သသင်္ဃေတိ သသင်္ဃဿ။ တဿူပဂဉ္ဆိန္တိ တံ ဥပဂဉ္ဆိံ၊ ဥပယောဂတ္ထေ သာမိဝစနံ။ အဘိရောစယိန္တိ ပဗ္ဗဇိံ။ တိံသကပ္ပသဟဿမှီတိ တိံသကပ္ပသဟဿေသု အတိက္ကန္တေသူတိ အတ္ထော။

တဿ ပန သုမေဓဿ ဘဂဝတော သုဒဿနံ နာမ နဂရံ အဟောသိ၊ သုဒတ္တော နာမ ရာဇာ ပိတာ၊ မာတာ သုဒတ္တာ နာမ၊ သရဏော စ သဗ္ဗကာမော စ ဒွေ အဂ္ဂသာဝကာ၊ သာဂရော နာမုပဋ္ဌာကော၊ ရာမာ စ သုရာမာ စ ဒွေ အဂ္ဂသာဝိကာ၊ မဟာနီပရုက္ခော ဗောဓိ၊ သရီရံ အဋ္ဌာသီတိဟတ္ထုဗ္ဗေဓံ အဟောသိ၊ အာယု နဝုတိဝဿသဟဿာနိ၊ နဝဝဿသဟဿာနိ အဂါရံ အဇ္ဈာဝသိ၊ သုမနာ နာမဿ အဂ္ဂမဟေသီ၊ ပုနဗ္ဗသုမိတ္တော နာမ ပုတ္တော၊ ဟတ္ထိယာနေန နိက္ခမိ။ သေသံ ဂါထာသု ဒိဿတိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၁၈။

‘‘သုဒဿနံ နာမ နဂရံ၊ သုဒတ္တော နာမ ခတ္တိယော၊

သုဒတ္တာ နာမ ဇနိကာ၊ သုမေဓဿ မဟေသိနော။

၂၃။

‘‘သရဏော သဗ္ဗကာမော စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝကာ၊

သာဂရော နာမုပဋ္ဌာကော၊ သုမေဓဿ မဟေသိနော။

၂၄။

‘‘ရာမာ စေဝ သုရာမာ စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝိကာ၊

ဗောဓိ တဿ ဘဂဝတော၊ မဟာနီပေါတိ ဝုစ္စတိ။

၂၆။

‘‘အဋ္ဌာသီတိရတနာနိ၊ အစ္စုဂ္ဂတော မဟာမုနိ၊

ဩဘာသေတိ ဒိသာ သဗ္ဗာ၊ စန္ဒော တာရဂဏေ ယထာ။

၂၇။

‘‘စက္ကဝတ္တိမဏီ နာမ၊ ယထာ တပတိ ယောဇနံ၊

တထေဝ တဿ ရတနံ၊ သမန္တာ ဖရတိ ယောဇနံ။

၂၈။

‘‘နဝုတိဝဿသဟဿာနိ၊ အာယု ဝိဇ္ဇတိ တာဝဒေ၊

တာဝတာ တိဋ္ဌမာနော သော၊ တာရေသိ ဇနတံ ဗဟုံ။

၂၉။

‘‘တေဝိဇ္ဇဆဠဘိညေဟိ ၊ ဗလပ္ပတ္တေဟိ တာဒိဟိ၊

သမာကုလမိဒံ အာသိ၊ အရဟန္တေဟိ သာဓုဟိ။

၃၀။

‘‘တေပိ သဗ္ဗေ အမိတယသာ၊ ဝိပ္ပမုတ္တာ နိရူပဓီ၊

ဉာဏာလောကံ ဒဿယိတွာ၊ နိဗ္ဗုတာ တေ မဟာယသာ’’တိ။

တတ္ထ စန္ဒော တာရဂဏေ ယထာတိ ယထာ နာမ ဂဂနေ ပရိပုဏ္ဏစန္ဒော တာရာဂဏေ ဩဘာသေတိ ပကာသေတိ၊ ဧဝမေဝ သဗ္ဗာပိ ဒိသာ ဩဘာသေတီတိ အတ္ထော။ ကေစိ ‘‘စန္ဒော ပန္နရသော ယထာ’’တိ ပဌန္တိ၊ သော ဥတ္တာနတ္ထောဝ။

စက္ကဝတ္တိမဏီ နာမာတိ ယထာ နာမ စက္ကဝတ္တိရညော မဏိရတနံ စတုဟတ္ထာယာမံ သကဋနာဘိသမပရိဏာဟံ စတုရာသီတိမဏိသဟဿပရိဝါရံ တာရာဂဏပရိဝုတဿ သရဒသမယပရိပုဏ္ဏရဇနိကရဿ သိရိသမုဒယသောဘံ အဝှယန္တမိဝ ဝေပုလ္လပဗ္ဗတတော ပရမရမဏီယဒဿနံ မဏိရတနမာဂစ္ဆတိ၊ တဿေဝံ အာဂစ္ဆန္တဿ သမန္တတော ယောဇနပ္ပမာဏံ ဩကာသံ အာဘာ ဖရတိ၊ ဧဝမေဝ တဿ သုမေဓဿာပိ ဘဂဝတော သရီရတော အာဘာရတနံ သမန္တတော ယောဇနံ ဖရတီတိ အတ္ထော။

တေဝိဇ္ဇဆဠဘိညေဟီတိ တေဝိဇ္ဇေဟိ ဆဠဘိညေဟိ စာတိ အတ္ထော။ ဗလပ္ပတ္တေဟီတိ ဣဒ္ဓိဗလပ္ပတ္တေဟိ။ တာဒိဟီတိ တာဒိဘာဝပ္ပတ္တေဟိ။ သမာကုလန္တိ သင်္ကိဏ္ဏံ ဧကကာသာဝပဇ္ဇောတံ။ ဣဒန္တိ သာသနံ သန္ဓာယာဟ၊ မဟီတလံ ဝါ။ အမိတယသာတိ အမိတပရိဝါရာ၊ အတုလကိတ္တိဃောသော ဝါ။ နိရူပဓီတိ စတုရူပဓိဝိရဟိတာ။ သေသမေတ္ထ ဂါထာသု သဗ္ဗတ္ထ ပါကဋမေဝါတိ။

သုမေဓဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

နိဋ္ဌိတော ဧကာဒသမော ဗုဒ္ဓဝံသော။