📜

၁၉။ တိဿဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ

တဿ ပန သိဒ္ဓတ္ထဿ ဘဂဝတော အပရဘာဂေ ဧကော ကပ္ပော ဗုဒ္ဓသုညော အဟောသိ။ ဣတော ဒွါနဝုတိကပ္ပမတ္ထကေ တိဿော၊ ဖုဿောတိ ဧကသ္မိံ ကပ္ပေ ဒွေ ဗုဒ္ဓါ နိဗ္ဗတ္တိံသု။ တတ္ထ တိဿော နာမ မဟာပုရိသော ပါရမိယော ပူရေတွာ တုသိတပုရေ နိဗ္ဗတ္တိတွာ တတော စဝိတွာ ခေမကနဂရေ ဇနသန္ဓဿ နာမ ရညော အဂ္ဂမဟေသိယာ ပဒုမဒလသဒိသနယနာယ ပဒုမာနာမာယ ဒေဝိယာ ကုစ္ဆိသ္မိံ ပဋိသန္ဓိံ ဂဟေတွာ ဒသန္နံ မာသာနံ အစ္စယေန အနောမုယျာနေ မာတုကုစ္ဆိတော နိက္ခမိ။ သတ္တဝဿသဟဿာနိ အဂါရံ အဇ္ဈာဝသိ။ တဿ ဂုဟာသေလ-နာရိသယ-နိသဘနာမကာ တယော ပါသာဒါ အဟေသုံ။ သုဘဒ္ဒါဒေဝိပ္ပမုခါနိ တေတ္တိံသ ဣတ္ထိသဟဿာနိ အဟေသုံ။

သော စတ္တာရိ နိမိတ္တာနိ ဒိသွာ သုဘဒ္ဒါဒေဝိယာ ပုတ္တေ အာနန္ဒကုမာရေ ဥပ္ပန္နေ သောနုတ္တရံ နာမ အနုတ္တရံ တုရင်္ဂဝရမာရုယှ မဟာဘိနိက္ခမနံ နိက္ခမိတွာ ပဗ္ဗဇိ။ တံ မနုဿာနံ ကောဋိ အနုပဗ္ဗဇိ။ သော တေဟိ ပရိဝုတော အဋ္ဌ မာသေ ပဓာနစရိယံ စရိတွာ ဝိသာခပုဏ္ဏမာယ ဝီရနိဂမေ ဝီရသေဋ္ဌိဿ ဓီတာယ ဒိန္နံ မဓုပါယာသံ ပရိဘုဉ္ဇိတွာ သလလဝနေ ဒိဝါဝိဟာရံ ဝီတိနာမေတွာ သာယနှသမယေ ဝိဇိတသင်္ဂါမကေန နာမ ယဝပါလေန ဥပနီတာ အဋ္ဌ တိဏမုဋ္ဌိယော ဂဟေတွာ အသနဗောဓိံ ဥပသင်္ကမိတွာ စတ္တာလီသဟတ္ထဝိတ္ထတံ တိဏသန္ထရံ သန္ထရိတွာ တတ္ထ ပလ္လင်္ကံ အာဘုဇိတွာ သမာရံ မာရဗလံ ဝိဓမိတွာ အဓိဂတသဗ္ဗညုတညာဏော – ‘‘အနေကဇာတိသံသာရံ…ပေ… တဏှာနံ ခယမဇ္ဈဂါ’’တိ ဥဒါနံ ဥဒါနေတွာ သတ္တသတ္တာဟံ ဗောဓိသမီပေယေဝ ဝီတိနာမေတွာ ယသဝတီ နဂရေ ဗြဟ္မဒေဝံ ဥဒယဉ္စ ဒွေ ရာဇပုတ္တေ သပရိဝါရေ ဥပနိဿယသမ္ပန္နေ အာကာသေန ဂန္တွာ ယသဝတီမိဂဒါယေ ဩတရိတွာ ဥယျာနပါလေန ရာဇပုတ္တေ ပက္ကောသာပေတွာ တေသံ သပရိဝါရာနံ အဝိသာရိနာ ဗျာပိနာ မဓုရေန ဗြဟ္မဿရေန ဒသသဟဿိလောကဓာတုံ ဝိညာပေန္တောဝ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တေသိ၊ တဒါ ကောဋိသတာနံ ပဌမော ဓမ္မာဘိသမယော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၁။

‘‘သိဒ္ဓတ္ထဿ အပရေန၊ အသမော အပ္ပဋိပုဂ္ဂလော၊

အနန္တတေဇော အမိတယသော၊ တိဿော လောကဂ္ဂနာယကော။

၂။

‘‘တမန္ဓကာရံ ဝိဓမိတွာ၊ ဩဘာသေတွာ သဒေဝကံ၊

အနုကမ္ပကော မဟာဝီရော၊ လောကေ ဥပ္ပဇ္ဇိ စက္ခုမာ။

၃။

‘‘တဿာပိ အတုလာ ဣဒ္ဓိ၊ အတုလံ သီလံ သမာဓိ စ၊

သဗ္ဗတ္ထ ပါရမိံ ဂန္တွာ၊ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တယိ။

၄။

‘‘သော ဗုဒ္ဓါ ဒသသဟဿိမှိ၊ ဝိညာပေသိ ဂိရံ သုစိံ၊

ကောဋိသတာနိ အဘိသမိံသု၊ ပဌမေ ဓမ္မဒေသနေ’’တိ။

တတ္ထ သဗ္ဗတ္ထာတိ သဗ္ဗေသု ဓမ္မေသု ပါရံ ဂန္တွာ။ ဒသသဟဿိမှီတိ ဒသသဟဿိယံ အထာပရေန သမယေန တိဿေန သတ္ထာရာ သဒ္ဓိံ ပဗ္ဗဇိတာနံ ဘိက္ခူနံ ကောဋိ မဟာပုရိသဿ ဂဏဝါသံ ပဟာယ ဗောဓိမူလမုပဂမနသမယေ အညတြ ဂတာ။ သာ တိဿေန သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တိတ’’န္တိ သုတွာ ယသဝတီမိဂဒါယံ အာဂန္တွာ ဒသဗလမဘိဝါဒေတွာ တံ ပရိဝါရေတွာ နိသီဒိ။ တေသံ ဘဂဝါ ဓမ္မံ ဒေသေသိ၊ တဒါ နဝုတိယာ ကောဋီနံ ဒုတိယာဘိသမယော အဟောသိ။ ပုန မဟာမင်္ဂလသမာဂမေ မင်္ဂလပရိယောသာနေ သဋ္ဌိယာ ကောဋီနံ တတိယော အဘိသမယော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၅။

‘‘ဒုတိယော နဝုတိကောဋီနံ၊ တတိယော သဋ္ဌိကောဋိယော၊

ဗန္ဓနာတော ပမောစေသိ၊ သတ္တေ နရမရူ တဒါ’’တိ။

တတ္ထ ဒုတိယော နဝုတိကောဋီနန္တိ ဒုတိယော အဘိသမယော အဟောသိ နဝုတိကောဋိပါဏီနန္တိ အတ္ထော။ ဗန္ဓနာတောတိ ဗန္ဓနတော၊ ဒသဟိ သံယောဇနေဟိ ပရိမောစေသီတိ အတ္ထော။ ဣဒါနိ ပရိမောစိတေ သတ္တေ သရူပတော ဒဿေန္တော ‘‘နရမရူ’’တိ အာဟ။ နရမရူတိ နရာမရေ။

ယသဝတီနဂရေ ကိရ အန္တောဝဿံ ပဗ္ဗဇိတာနံ အရဟန္တာနံ သတသဟဿေဟိ ပရိဝုတော ပဝါရေသိ၊ သော ပဌမော သန္နိပါတော အဟောသိ။ ဥဘတော သုဇာတဿ သုဇာတဿ နာမ ရညော နာရိဝါဟနကုမာရော နာရိဝါဟနနဂရံ အနုပ္ပတ္တေ ဘဂဝတိ လောကနာထေ သပရိဝါရော ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ဒသဗလံ သဘိက္ခုသင်္ဃံ နိမန္တေတွာ သတ္တာဟံ အသဒိသဒါနံ ဒတွာ အတ္တနော ရဇ္ဇံ ပုတ္တဿ နိယျာတေတွာ သပရိဝါရော သဗ္ဗလောကာဓိပတိဿ တိဿသမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သန္တိကေ ဧဟိဘိက္ခုပဗ္ဗဇ္ဇာယ ပဗ္ဗဇိ။ တဿ ကိရ သာ ပဗ္ဗဇ္ဇာ သဗ္ဗဒိသာသု ပါကဋာ အဟောသိ။ တသ္မာ တတော တတော အာဂန္တွာ နာရိဝါဟနကုမာရံ မဟာဇနော အနုပဗ္ဗဇိ။ တဒါ တထာဂတော နဝုတိယာ ဘိက္ခုသတသဟဿဿ မဇ္ဈဂတော ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိ ၊ သော ဒုတိယော သန္နိပါတော အဟောသိ။ ပုန ခေမဝတီနဂရေ ဉာတိသမာဂမေ ဗုဒ္ဓဝံသဓမ္မကထံ သုတွာ အသီတိသတသဟဿာနိ တဿ သန္တိကေ ပဗ္ဗဇိတွာ အရဟတ္တံ ပါပုဏိံသု၊ တေဟိ ပရိဝုတော သုဂတော ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိ၊ သော တတိယော သန္နိပါတော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၆။

‘‘သန္နိပါတာ တယော အာသုံ၊ တိဿေ လောကဂ္ဂနာယကေ၊

ခီဏာသဝါနံ ဝိမလာနံ၊ သန္တစိတ္တာန တာဒိနံ။

၇။

‘‘ခီဏာသဝသတသဟဿာနံ၊ ပဌမော အာသိ သမာဂမော၊

နဝုတိသတသဟဿာနံ၊ ဒုတိယော အာသိ သမာဂမော။

၈။

‘‘အသီတိသတသဟဿာနံ၊ တတိယော အာသိ သမာဂမော၊

ခီဏာသဝါနံ ဝိမလာနံ၊ ပုပ္ဖိတာနံ ဝိမုတ္တိယာ’’တိ။

တဒါ အမှာကံ ဗောဓိသတ္တော ယသဝတီနဂရေ သုဇာတော နာမ ရာဇာ ဟုတွာ ဣဒ္ဓံ ဖီတံ ဇနပဒံ အနေကကောဋိဓနသန္နိစယံ အနုရာဂမုပဂတဟဒယဉ္စ ပရိဇနံ တိဏနဠမိဝ ပရိစ္စဇိတွာ ဇာတိအာဒီသု သံဝိဂ္ဂဟဒယော နိက္ခမိတွာ တာပသပဗ္ဗဇ္ဇံ ပဗ္ဗဇိတွာ မဟိဒ္ဓိကော မဟာနုဘာဝေါ ဟုတွာ ‘‘ဗုဒ္ဓါ လောကေ ဥပ္ပန္နော’’တိ သုတွာ ပဉ္စဝဏ္ဏာယ ပီတိယာ ဖုဋသရီရော ဟုတွာ သပတိဿော တိဿံ ဘဂဝန္တံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဝန္ဒိတွာ စိန္တေသိ – ‘‘ဟန္ဒာဟံ မန္ဒာရဝပါရိစ္ဆတ္တကာဒီဟိ ဒိဗ္ဗကုသုမေဟိ ဘဂဝန္တံ ပူဇေဿာမီ’’တိ။ အထ သော ဧဝံ စိန္တေတွာ ဣဒ္ဓိယာ သဂ္ဂလောကံ ဂန္တွာ စိတ္တလတာဝနံ ပဝိသိတွာ ပဒုမပါရိစ္ဆတ္တကမန္ဒာရဝါဒီဟိ ဒိဗ္ဗကုသုမေဟိ ရတနမယံ စင်္ကောဋကံ ဂါဝုတပ္ပမာဏံ ပူရေတွာ ဂဟေတွာ ဂဂနတလေန အာဂန္တွာ ဒိဗ္ဗေဟိ သုရဘိကုသုမေဟိ ဘဂဝန္တံ ပူဇေသိ။ ဧကဉ္စ မဏိဒဏ္ဍကံ သုဝဏ္ဏမယကဏ္ဏိကံ ပဒုမရာဂမဏိမယပဏ္ဏံ သုဂန္ဓကေသရစ္ဆတ္တံ ဝိယ ပဒုမစ္ဆတ္တံ ဘဂဝတော သိရသိ ဓာရယန္တော စတုပရိသမဇ္ဈေ အဋ္ဌာသိ။ အထ ဘဂဝါ နံ – ‘‘ဣတော ဒွေနဝုတေ ကပ္ပေ ဂေါတမော နာမ ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတီ’’တိ ဗျာကာသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၉။

‘‘အဟံ တေန သမယေန၊ သုဇာတော နာမ ခတ္တိယော၊

မဟာဘောဂံ ဆဍ္ဍယိတွာ၊ ပဗ္ဗဇိံ ဣသိပဗ္ဗဇံ။

၁၀။

‘‘မယိ ပဗ္ဗဇိတေ သန္တေ၊ ဥပ္ပဇ္ဇိ လောကနာယကော၊

ဗုဒ္ဓါတိ သဒ္ဒံ သုတွာန၊ ပီတိ မေ ဥပပဇ္ဇထ။

၁၁။

‘‘ဒိဗ္ဗံ မန္ဒာရဝံ ပုပ္ဖံ၊ ပဒုမံ ပါရိဆတ္တကံ၊

ဥဘော ဟတ္ထေဟိ ပဂ္ဂယှ၊ ဓုနမာနော ဥပါဂမိံ။

၁၂။

‘‘စာတုဝဏ္ဏပရိဝုတံ၊ တိဿံ လောကဂ္ဂနာယကံ၊

တမဟံ ပုပ္ဖံ ဂဟေတွာ၊ မတ္ထကေ ဓာရယိံ ဇိနံ။

၁၃။

‘‘သောပိ မံ ဗုဒ္ဓါ ဗျာကာသိ၊ ဇနမဇ္ဈေ နိသီဒိယ၊

ဒွေနဝုတေ ဣတော ကပ္ပေ၊ အယံ ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတိ။

၁၄။

‘‘ပဓာနံ ပဒဟိတွာန…ပေ… ဟေဿာမ သမ္မုခါ ဣမံ။

၁၅။

‘‘တဿာပိ ဝစနံ သုတွာ၊ ဘိယျော စိတ္တံ ပသာဒယိံ၊

ဥတ္တရိံ ဝတမဓိဋ္ဌာသိံ၊ ဒသပါရမိပူရိယာ’’တိ။

တတ္ထ မယိ ပဗ္ဗဇိတေတိ မယိ ပဗ္ဗဇိတဘာဝံ ဥပဂတေ။ ‘‘မမ ပဗ္ဗဇိတံ သန္တ’’န္တိ ပေါတ္ထကေသု လိခန္တိ၊ သော ပမာဒလေခေါတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဥပပဇ္ဇထာတိ ဥပ္ပဇ္ဇိတ္ထ။ ဥဘော ဟတ္ထေဟီတိ ဥဘေဟိ ဟတ္ထေဟိ။ ပဂ္ဂယှာတိ ဂဟေတွာန။ ဓုနမာနောတိ ဝါကစီရာနိ ဝိဓုနမာနောဝ။ စာတုဝဏ္ဏပရိဝုတန္တိ စတုပရိသပရိဝုတံ၊ ခတ္တိယဗြာဟ္မဏဂဟပတိသမဏပရိဝုတန္တိ အတ္ထော။ ‘‘စတုဝဏ္ဏေဟိ ပရိဝုတ’’န္တိ ပဌန္တိ ကေစိ။

တဿ ပန ဘဂဝတော ခေမံ နာမ နဂရံ အဟောသိ။ ဇနသန္ဓော နာမ ခတ္တိယော ပိတာ၊ ပဒုမာ နာမ ဇနိကာ၊ ဗြဟ္မဒေဝေါ စ ဥဒယော စ ဒွေ အဂ္ဂသာဝကာ၊ သမင်္ဂေါ နာမုပဋ္ဌာကော၊ ဖုဿာ စ သုဒတ္တာ စ ဒွေ အဂ္ဂသာဝိကာ၊ အသနရုက္ခော ဗောဓိ၊ သရီရံ သဋ္ဌိဟတ္ထုဗ္ဗေဓံ အဟောသိ၊ ဝဿသတသဟဿံ အာယု၊ သုဘဒ္ဒါ နာမ အဂ္ဂမဟေသီ၊ အာနန္ဒော နာမ ပုတ္တော၊ တုရင်္ဂယာနေန နိက္ခမိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၁၆။

‘‘ခေမကံ နာမ နဂရံ၊ ဇနသန္ဓော နာမ ခတ္တိယော၊

ပဒုမာ နာမ ဇနိကာ၊ တိဿဿ စ မဟေသိနော။

၂၁။

‘‘ဗြဟ္မဒေဝေါ စ ဥဒယော စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝကာ၊

သမင်္ဂေါ နာမုပဋ္ဌာကော၊ တိဿဿ စ မဟေသိနော။

၂၂။

‘‘ဖုဿာ စေဝ သုဒတ္တာ စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝိကာ၊

ဗောဓိ တဿ ဘဂဝတော၊ အသနောတိ ပဝုစ္စတိ။

၂၄။

‘‘သော ဗုဒ္ဓါ သဋ္ဌိရတနော၊ အဟု ဥစ္စတ္တနေ ဇိနော၊

အနူပမော အသဒိသော၊ ဟိမဝါ ဝိယ ဒိဿတိ။

၂၅။

‘‘တဿာပိ အတုလတေဇဿ၊ အာယု အာသိ အနုတ္တရော၊

ဝဿသတသဟဿာနိ၊ လောကေ အဋ္ဌာသိ စက္ခုမာ။

၂၆။

‘‘ဥတ္တမံ ပဝရံ သေဋ္ဌံ၊ အနုဘောတွာ မဟာယသံ၊

ဇလိတွာ အဂ္ဂိက္ခန္ဓောဝ၊ နိဗ္ဗုတော သော သသာဝကော။

၂၇။

‘‘ဝလာဟကောဝ အနိလေန၊ သူရိယေန ဝိယ ဥဿဝေါ၊

အန္ဓကာရောဝ ပဒီပေန၊ နိဗ္ဗုတော သော သသာဝကော’’တိ။

တတ္ထ ဥစ္စတ္တနေတိ ဥစ္စဘာဝေန။ ဟိမဝါ ဝိယ ဒိဿတီတိ ဟိမဝါဝ ပဒိဿတိ။ အယမေဝ ဝါ ပါဌော။ ယထာ ယောဇနာနံ သတာနုစ္စော ဟိမဝါ ပဉ္စပဗ္ဗတော သုဒူရေ ဌိတာနမ္ပိ ဥစ္စဘာဝေန စ သောမ္မဘာဝေန စ အတိရမဏီယော ဟုတွာ ဒိဿတိ၊ ဧဝံ ဘဂဝါပိ ဒိဿတီတိ အတ္ထော။ အနုတ္တရောတိ နာတိဒီဃော နာတိရဿော။ အာယု ဝဿသတသဟဿန္တိ အတ္ထော။ ဥတ္တမံ ပဝရံ သေဋ္ဌန္တိ အညမညဝေဝစနာနိ။ ဥဿဝေါတိ ဟိမဗိန္ဒု ဝလာဟကဥဿဝအန္ဓကာရာ ဝိယ အနိလသူရိယဒီပေဟိ အနိစ္စတာနိလသူရိယဒီပေဟိ ဥပဒ္ဒုတော ပရိနိဗ္ဗုတော သသာဝကော ဘဂဝါတိ အတ္ထော။

တိဿော ကိရ ဘဂဝါ သုနန္ဒဝတီနဂရေ သုနန္ဒာရာမေ ပရိနိဗ္ဗာယိ။ သေသမေတ္ထ ဂါထာသု ပါကဋမေဝါတိ။

တိဿဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

နိဋ္ဌိတော သတ္တရသမော ဗုဒ္ဓဝံသော။