📜

၂၀။ ဖုဿဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ

တဿ တိဿဿ ဘဂဝတော အပရဘာဂေ အနုက္ကမေန ပရိဟာယိတွာ ပုန ဝဍ္ဎိတွာ အပရိမိတာယုကာ ဟုတွာ အနုပုဗ္ဗေန ဟာယိတွာ နဝုတိဝဿသဟဿာယုကေသု ဇာတေသု တသ္မိံယေဝ ကပ္ပေ ဖုဿော နာမ သတ္ထာ လောကေ ဥပ္ပဇ္ဇိ။ သောပိ ဘဂဝါ ပါရမိယော ပူရေတွာ တုသိတပုရေ နိဗ္ဗတ္တိတွာ တတော စဝိတွာ ကာသိကနဂရေ ဇယသေနရညော အဂ္ဂမဟေသိယာ သိရိမာယ နာမ ဒေဝိယာ ကုစ္ဆိသ္မိံ ပဋိသန္ဓိံ ဂဟေတွာ ဒသန္နံ မာသာနံ အစ္စယေန သိရိမုယျာနေ မာတုကုစ္ဆိတော နိက္ခမိ။ သော နဝဝဿသဟဿာနိ အဂါရံ အဇ္ဈာဝသိ။ တဿ ကိရ ဂရုဠပက္ခ-ဟံသ-သုဝဏ္ဏဘာရာတိ တယော ပါသာဒါ အဟေသုံ။ ကိသာဂေါတမိပ္ပမုခါနိ တိံသ ဣတ္ထိသဟဿာနိ ပစ္စုပဋ္ဌိတာနိ အဟေသုံ။

သော စတ္တာရိ နိမိတ္တာနိ ဒိသွာ ကိသာဂေါတမိယာ အနုပမေ နာမ ပုတ္တေ ဥပ္ပန္နေ အလင်္ကတဂဇဝရက္ခန္ဓဂတော မဟာဘိနိက္ခမနံ နိက္ခမိတွာ ပဗ္ဗဇိ။ တံ ပဗ္ဗဇိတံ ဇနကောဋိ အနုပဗ္ဗဇိ။ သော တေဟိ ပရိဝုတော ဆ မာသေ ပဓာနစရိယံ စရိတွာ တတော ဂဏံ ပဟာယ သတ္တာဟံ ဧကစရိယံ အနုဗြူဟယမာနော ဝသိတွာ ဝိသာခပုဏ္ဏမာယ အညတရေ နဂရေ အညတရဿ သေဋ္ဌိနော ဓီတာယ သိရိဝဍ္ဎာယ နာမ ဒိန္နံ မဓုပါယာသံ ပရိဘုဉ္ဇိတွာ သိံသပါဝနေ ဒိဝါဝိဟာရံ ဝီတိနာမေတွာ သာယနှသမယေ သိရိဝဍ္ဎေန နာမ ဥပါသကေန ဒိန္နာ အဋ္ဌ တိဏမုဋ္ဌိယော ဂဟေတွာ အာမလကဗောဓိံ ဥပသင်္ကမိတွာ သမာရံ မာရဗလံ ဝိဓမိတွာ သဗ္ဗညုတညာဏံ ပတွာ – ‘‘အနေကဇာတိသံသာရံ…ပေ… တဏှာနံ ခယမဇ္ဈဂါ’’တိ ဥဒါနံ ဥဒါနေတွာ သတ္တသတ္တာဟံ ဗောဓိသမီပေယေဝ ဝီတိနာမေတွာ အတ္တနာ သဒ္ဓိံ ပဗ္ဗဇိတာနံ ဘိက္ခူနံ ကောဋီနံ ဓမ္မပဋိဝေဓသမတ္ထတံ ဒိသွာ အာကာသေန ဂန္တွာ သင်္ကဿနဂရေ ဣသိပတနေ မိဂဒါယေ ဩတရိတွာ တေသံ မဇ္ဈေ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တေသိ။ တဒါ ကောဋိသတသဟဿာနံ ပဌမော အဘိသမယော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

‘‘တတ္ထေဝ မဏ္ဍကပ္ပမှိ၊ အဟု သတ္ထာ အနုတ္တရော၊

အနူပမော အသမသမော၊ ဖုဿော လောကဂ္ဂနာယကော။

‘‘သောပိ သဗ္ဗံ တမံ ဟန္တွာ၊ ဝိဇဋေတွာ မဟာဇဋံ၊

သဒေဝကံ တပ္ပယန္တော၊ အဘိဝဿိ အမတမ္ဗုနာ။

‘‘ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တေန္တေ၊ ဖုဿေ နက္ခတ္တမင်္ဂလေ၊

ကောဋိသတသဟဿာနံ၊ ပဌမာဘိသမယော အဟူ’’တိ။

တတ္ထ တတ္ထေဝ မဏ္ဍကပ္ပမှီတိ ယသ္မိံ ကပ္ပေ ဒွေ ဗုဒ္ဓါ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ သော ‘‘မဏ္ဍကပ္ပော’’တိ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တော။ ဝိဇဋေတွာတိ ပဋိဝိဿဇ္ဇေတွာ။ မဟာဇဋန္တိ ဧတ္ထ ဇဋာတိ တဏှာယေတံ အဓိဝစနံ။ သာ ဟိ ရူပါဒီသု အာရမ္မဏေသု ဟေဋ္ဌုပရိယဝသေန ပုနပ္ပုနံ ဥပ္ပဇ္ဇနတော သံသိဗ္ဗနတော သုတ္တဂုမ္ဗဇာလပူဝသင်္ခါတာ ဇဋာ ဝိယာတိ ဇဋာတိ ဝုတ္တံ၊ တံ မဟာဇဋံ။ သဒေဝကန္တိ သဒေဝကံ လောကံ။ အဘိဝဿီတိ ပါဝဿိ။ အမတမ္ဗုနာတိ အမတသင်္ခါတေန ဓမ္မကထာသလိလေန တပ္ပယန္တော ပါဝဿီတိ အတ္ထော။

ယဒါ ပန ဗာရာဏသီနဂရေ သိရိဝဍ္ဎော နာမ ရာဇာ မဟန္တံ ဘောဂက္ခန္ဓံ ပဟာယ တာပသပဗ္ဗဇ္ဇံ ပဗ္ဗဇိ။ တေန သဟ ပဗ္ဗဇိတာနံ တာပသာနံ နဝုတိသတသဟဿာနိ အဟေသုံ။ တေသံ ဘဂဝါ ဓမ္မံ ဒေသေသိ။ တဒါ နဝုတိယာ သတသဟဿာနံ ဒုတိယာဘိသမယော အဟောသိ။ ယဒါ ပန အတ္တနော ပုတ္တဿ အနုပမကုမာရဿ ဓမ္မံ ဒေသေသိ၊ တဒါ အသီတိယာ သတသဟဿာနံ တတိယော အဘိသမယော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

‘‘နဝုတိသတသဟဿာနံ၊ ဒုတိယာဘိသမယော အဟု၊

အသီတိသတသဟဿာနံ၊ တတိယာဘိသမယော အဟူ’’တိ။

တတော အပရေန သမယေန ကဏ္ဏကုဇ္ဇနဂရေ သုရက္ခိတော ရာဇပုတ္တော စ ပုရောဟိတပုတ္တော ဓမ္မသေနကုမာရော စ ဖုဿေ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေ အတ္တနော နဂရံ သမ္ပတ္တေ သဋ္ဌိယာ ပုရိသသတသဟဿေဟိ သဒ္ဓိံ ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ဝန္ဒိတွာ နိမန္တေတွာ သတ္တာဟံ မဟာဒါနံ ဒတွာ ဒသဗလဿ ဓမ္မကထံ သုတွာ ဘဂဝတိ ပသီဒိတွာ တေ သပရိဝါရာ ပဗ္ဗဇိတွာ အရဟတ္တံ ပါပုဏိံသု။ တေသံ သဋ္ဌိယာ ဘိက္ခုသတသဟဿာနံ မဇ္ဈေ ဘဂဝါ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိ၊ သော ပဌမော သန္နိပါတော အဟောသိ။ ပုန ကာသိနဂရေ ဇယသေနရညော သဋ္ဌိမတ္တာနံ ဉာတီနံ သမာဂမေ ဗုဒ္ဓဝံသံ ဒေသေသိ၊ တံ သုတွာ ပညာသသတသဟဿာနိ ဧဟိဘိက္ခုပဗ္ဗဇ္ဇာယ ပဗ္ဗဇိတွာ အရဟတ္တံ ပါပုဏိံသု။ တေသံ မဇ္ဈဂတော ဘဂဝါ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိ၊ သော ဒုတိယော သန္နိပါတော အဟောသိ။ ပုန မဟာမင်္ဂလသမာဂမေ မင်္ဂလကထံ သုတွာ စတ္တာလီသပုရိသသတသဟဿာနိ ပဗ္ဗဇိတွာ အရဟတ္တံ ပါပုဏိံသု။ တေသံ မဇ္ဈဂတော သုဂတော ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိ၊ သော တတိယော သန္နိပါတော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

‘‘သန္နိပါတာ တယော အာသုံ၊ ဖုဿဿပိ မဟေသိနော၊

ခီဏာသဝါနံ ဝိမလာနံ၊ သန္တစိတ္တာန တာဒိနံ။

‘‘သဋ္ဌိသတသဟဿာနံ ၊ ပဌမော အာသိ သမာဂမော၊

ပညာသသတသဟဿာနံ၊ ဒုတိယော အာသိ သမာဂမော။

‘‘စတ္တာလီသသတသဟဿာနံ၊ တတိယော အာသိ သမာဂမော၊

အနုပါဒါ ဝိမုတ္တာနံ၊ ဝေါစ္ဆိန္နပဋိသန္ဓိန’’န္တိ။

တဒါ အမှာကံ ဗောဓိသတ္တော အရိန္ဒမနဂရေ ဝိဇိတာဝီ နာမ ခတ္တိယော ဟုတွာ တဿ ဓမ္မံ သုတွာ ဘဂဝတိ ပသီဒိတွာ တဿ မဟာဒါနံ ဒတွာ မဟာရဇ္ဇံ ပဟာယ ဘဂဝတော သန္တိကေ ပဗ္ဗဇိတွာ တီဏိ ပိဋကာနိ ဥဂ္ဂဟေတွာ တေပိဋကဓရော မဟာဇနဿ ဓမ္မကထံ ကထေသိ၊ သီလပါရမိဉ္စ ပူရေသိ။ သောပိ နံ ‘‘ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတီ’’တိ ဗျာကာသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

‘‘အဟံ တေန သမယေန၊ ဝိဇိတာဝီ နာမ ခတ္တိယော၊

ဆဍ္ဍယိတွာ မဟာရဇ္ဇံ၊ ပဗ္ဗဇိံ တဿ သန္တိကေ။

‘‘သောပိ မံ ဗုဒ္ဓါ ဗျာကာသိ၊ ဖုဿော လောကဂ္ဂနာယကော၊

ဒွေနဝုတေ ဣတော ကပ္ပေ၊ အယံ ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတိ။

၁၀

‘‘ပဓာနံ ပဒဟိတွာန…ပေ… ဒသပါရမိပူရိယာ။

၁၂

‘‘သုတ္တန္တံ ဝိနယဉ္စာပိ၊ နဝင်္ဂံ သတ္ထုသာသနံ၊

သဗ္ဗံ ပရိယာပုဏိတွာ၊ သောဘယိံ ဇိနသာသနံ။

၁၃

‘‘တတ္ထပ္ပမတ္တော ဝိဟရန္တော၊ ဗြဟ္မံ ဘာဝေတွ ဘာဝနံ၊

အဘိညာပါရမိံ ဂန္တွာ၊ ဗြဟ္မလောကမဂဉ္ဆဟ’’န္တိ။

တဿ ပန ဘဂဝတော ကာသိကံ နာမ နဂရံ အဟောသိ။ ဇယသေနော နာမ ရာဇာ ပိတာ၊ သိရိမာ နာမ မာတာ၊ သုရက္ခိတော စ ဓမ္မသေနော စ ဒွေ အဂ္ဂသာဝကာ၊ သဘိယော နာမုပဋ္ဌာကော၊ စာလာ စ ဥပစာလာ စ ဒွေ အဂ္ဂသာဝိကာ၊ အာမလကရုက္ခော ဗောဓိ၊ သရီရံ အဋ္ဌပဏ္ဏာသဟတ္ထုဗ္ဗေဓံ အဟောသိ ၊ အာယု နဝုတိဝဿသဟဿာနိ၊ ကိသာဂေါတမီ နာမ အဂ္ဂမဟေသီ၊ အနုပမော နာမဿ ပုတ္တော၊ ဟတ္ထိယာနေန နိက္ခမိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၁၄

‘‘ကာသိကံ နာမ နဂရံ၊ ဇယသေနော နာမ ခတ္တိယော၊

သိရိမာ နာမ ဇနိကာ၊ ဖုဿဿာပိ မဟေသိနော…ပေ။ …၊

ဗောဓိ တဿ ဘဂဝတော၊ အာမဏ္ဍောတိ ပဝုစ္စတိ…ပေ…။

၂၂

‘‘အဋ္ဌပဏ္ဏာသရတနံ၊ သောပိ အစ္စုဂ္ဂတော မုနိ၊

သောဘတေ သတရံသီဝ၊ ဥဠုရာဇာဝ ပူရိတော။

၂၃

‘‘နဝုတိဝဿသဟဿာနိ၊ အာယု ဝိဇ္ဇတိ တာဝဒေ၊

တာဝတာ တိဋ္ဌမာနော သော၊ တာရေသိ ဇနတံ ဗဟုံ။

၂၄

‘‘ဩဝဒိတွာ ဗဟူ သတ္တေ၊ သန္တာရေတွာ ဗဟူ ဇနေ၊

သောပိ သတ္ထာ အတုလယသော၊ နိဗ္ဗုတော သော သသာဝကော’’တိ။

တတ္ထ အာမဏ္ဍောတိ အာမလကရုက္ခော။ ဩဝဒိတွာတိ ဩဝါဒံ ဒတွာ၊ အနုသာသိတွာတိ အတ္ထော။ သောပိ သတ္ထာ အတုလယသောတိ သောပိ သတ္ထာ အမိတယသောတိ အတ္ထော။ ‘‘သော ဇဟိတွာ အမိတယသော’’တိပိ ပါဌော၊ တဿ သော သဗ္ဗမေဝ ဝုတ္တပ္ပကာရံ ဝိသေသံ ဟိတွာတိ အတ္ထော။

ဖုဿော ကိရ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ ကုသိနာရာယံ သေနာရာမေ ပရိနိဗ္ဗာယိ။ ဓာတုယော ကိရဿ ဝိတ္ထာရိကာ အဟေသုံ။ သေသဂါထာသု သဗ္ဗတ္ထ ပါကဋမေဝါတိ။

ဖုဿဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

နိဋ္ဌိတော အဋ္ဌာရသမော ဗုဒ္ဓဝံသော။