📜

၂၃။ ဝေဿဘူဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ

သိခိဿ ပန သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အပရဘာဂေ အန္တရဟိတေ တဿ သာသနေ သတ္တတိဝဿသဟဿာယုကာ မနုဿာ အနုက္ကမေန ပရိဟာယိတွာ ဒသဝဿာယုကာ အဟေသုံ။ ပုန ဝဍ္ဎိတွာ အပရိမိတာယုကာ ဟုတွာ အနုက္ကမေန ပရိဟာယိတွာ သဋ္ဌိဝဿသဟဿာယုကာ အဟေသုံ။ တဒါ ဝိဇိတမနောဘူ သဗ္ဗလောကာဘိဘူ သယမ္ဘူ ဝေဿဘူ နာမ သတ္ထာ လောကေ ဥဒပါဒိ။ သော ပါရမိယော ပူရေတွာ တုသိတပုရေ နိဗ္ဗတ္တိတွာ တတော စဝိတွာ အနောမနဂရေ သုပ္ပတီတဿ သုပ္ပတီတဿ နာမ ရညော အဂ္ဂမဟေသိယာ သီလဝတိယာ ယသဝတိယာ နာမ ကုစ္ဆိသ္မိံ ပဋိသန္ဓိံ အဂ္ဂဟေသိ။ သော ဒသန္နံ မာသာနံ အစ္စယေန အနုပမုယျာနေ မာတုကုစ္ဆိတော နိက္ခမိ။ ဇာယမာနောဝ ဇနံ တောသေန္တော ဝသဘနာဒံ နဒိ။ တသ္မာ ဝသဘနာဒဟေတုတ္တာ တဿ နာမဂ္ဂဟဏဒိဝသေ ‘‘ဝေဿဘူ’’တိ နာမမကံသု ။ သော ဆဗ္ဗဿသဟဿာနိ အဂါရံ အဇ္ဈာဝသိ။ ရုစိ-သုရုစိ-ရတိဝဍ္ဎနနာမကာ တယော ပါသာဒါ တဿ အဟေသုံ။ သုစိတ္တာဒေဝိပ္ပမုခါနိ တိံသ ဣတ္ထိသဟဿာနိ ပစ္စုပဋ္ဌိတာနိ အဟေသုံ။

သော စတ္တာရိ နိမိတ္တာနိ ဒိသွာ သုစိတ္တာယ နာမ ဒေဝိယာ သုပ္ပဗုဒ္ဓေ နာမ ကုမာရေ ဥပ္ပန္နေ သုဝဏ္ဏသိဝိကာယ ဥယျာနဒဿနတ္ထာယ ဂန္တွာ ဒေဝဒတ္တာနိ ကာသာယာနိ ဂဟေတွာ ပဗ္ဗဇိ။ တံ သတ္တတ္တိံသသဟဿာနိ အနုပဗ္ဗဇိံသု။ အထ သော တေဟိ ပရိဝုတော ဆ မာသေ ပဓာနစရိယံ စရိတွာ ဝိသာခပုဏ္ဏမာယ သုစိတ္တနိဂမေ သန္ဒိဿမာနသရီရာယ သိရိဝဍ္ဎနာယ နာမ ဒိန္နံ မဓုပါယာသံ ပရိဘုဉ္ဇိတွာ သာလဝနေ ဒိဝါဝိဟာရံ ဝီတိနာမေတွာ သာယနှသမယေ နရိန္ဒနာဂရာဇေန ဒိန္နာ အဋ္ဌ တိဏမုဋ္ဌိယော ဂဟေတွာ သာလဗောဓိံ ပဒက္ခိဏတော ဥပါဂမိ။ တဿာပိ သာလဿ တဒေဝ ပါဋလိယာ ပမာဏမေဝ ပမာဏံ အဟောသိ။ တထေဝ ပုပ္ဖဖလသိရိဝိဘဝေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။ သော သာလမူလမုပဂန္တွာ စတ္တာလီသဟတ္ထဝိတ္ထတံ တိဏသန္ထရံ သန္ထရိတွာ ပလ္လင်္ကံ အာဘုဇိတွာ ဝိဂတနီဝရဏံ သဗ္ဗကာမမဒါဝရဏံ အနာဝရဏဉာဏံ ပဋိလဘိတွာ – ‘‘အနေကဇာတိသံသာရံ…ပေ… တဏှာနံ ခယမဇ္ဈဂါ’’တိ ဥဒါနံ ဥဒါနေတွာ သတ္တသတ္တာဟံ တတ္ထေဝ ဝီတိနာမေတွာ အတ္တနော ကနိဋ္ဌဘာတိကဿ သောဏကုမာရဿ ဥတ္တရကုမာရဿ စ ဥပနိဿယသမ္ပတ္တိံ ဒိသွာ ဒေဝပထေန ဂန္တွာ အနောမနဂရသမီပေ အရုဏုယျာနေ ဩတရိတွာ ဥယျာနပါလေန ကုမာရေ ပက္ကောသာပေတွာ တေသံ သပရိဝါရာနံ မဇ္ဈေ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တေသိ။ တဒါ အသီတိယာ ကောဋိသဟဿာနံ ပဌမော အဘိသမယော အဟောသိ။

ပုန ဇနပဒစာရိကံ စရန္တော ဘဂဝါ တတ္ထ တတ္ထ ဓမ္မံ ဒေသေန္တော သတ္တတိယာ ကောဋိသဟဿာနံ ဓမ္မာဘိသမယော အဟောသိ၊ သော ဒုတိယော အဘိသမယော အဟောသိ။ အနောမနဂရေယေဝ ဒိဋ္ဌိဇာလံ ဘိန္ဒန္တော တိတ္ထိယမာနဒ္ဓဇံ ပါတေန္တော မာနမဒံ ဝိဒ္ဓံသေန္တော ဓမ္မဒ္ဓဇံ သမုဿယန္တော နဝုတိယောဇနဝိတ္ထတာယ မနုဿပရိသာယ ပရိမာဏရဟိတာယ ဒေဝပရိသာယ ယမကပါဋိဟာရိယံ ကတွာ ဒေဝမနုဿေ ပသာဒေတွာ သဋ္ဌိကောဋိယော ဓမ္မာမတေန တပ္ပေသိ၊ သော တတိယော အဘိသမယော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၁။

‘‘တတ္ထေဝ မဏ္ဍကပ္ပမှိ၊ အသမော အပ္ပဋိပုဂ္ဂလော၊

ဝေဿဘူ နာမ နာမေန၊ လောကေ ဥပ္ပဇ္ဇိ နာယကော။

၂။

‘‘အာဒိတ္တံ ဝတ ရာဂဂ္ဂိ၊ တဏှာနံ ဝိဇိတံ တဒါ၊

နာဂေါဝ ဗန္ဓနံ ဆေတွာ၊ ပတ္တော သမ္ဗောဓိမုတ္တမံ။

၃။

‘‘ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တေန္တေ၊ ဝေဿဘူလောကနာယကေ၊

အသီတိကောဋိသဟဿာနံ၊ ပဌမာဘိသမယော အဟု။

၄။

‘‘ပက္ကန္တေ စာရိကံ ရဋ္ဌေ၊ လောကဇေဋ္ဌေ နရာသဘေ၊

သတ္တတိကောဋိသဟဿာနံ၊ ဒုတိယာဘိသမယော အဟု။

၅။

‘‘မဟာဒိဋ္ဌိံ ဝိနောဒေန္တော၊ ပါဋိဟေရံ ကရောတိ သော၊

သမာဂတာ နရမရူ၊ ဒသသဟဿီ သဒေဝကေ။

၆။

‘‘မဟာအစ္ဆရိယံ ဒိသွာ၊ အဗ္ဘုတံ လောမဟံသနံ၊

ဒေဝါ စေဝ မနုဿာ စ၊ ဗုဇ္ဈရေ သဋ္ဌိကောဋိယော’’တိ။

တတ္ထ အာဒိတ္တန္တိ သကလမိဒံ လောကတ္တယံ သမ္ပဒိတ္တံ။ ရာဂဂ္ဂီတိ ရာဂေန။ တဏှာနံ ဝိဇိတန္တိ တဏှာနံ ဝိဇိတံ ရဋ္ဌံ ဝသဝတ္တိဋ္ဌာနန္တိ ဧဝံ ဉတွာတိ အတ္ထော။ နာဂေါဝ ဗန္ဓနံ ဆေတွာတိ ဟတ္ထီ ဝိယ ပူတိလတာဗန္ဓနံ ဆိန္ဒိတွာ သမ္ဗောဓိံ ပတ္တော အဓိဂတော။ ဒသသဟဿီတိ ဒသသဟဿိယံ။ သဒေဝကေတိ သဒေဝကေ လောကေ။ ဗုဇ္ဈရေတိ ဗုဇ္ဈိံသု။

သောဏုတ္တရာနံ ပန ဒွိန္နံ အဂ္ဂသာဝကာနံ သမာဂမေ ပဗ္ဗဇိတာနံ အသီတိယာ အရဟန္တသဟဿာနံ မဇ္ဈေ မာဃပုဏ္ဏမာယံ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိ၊ သော ပဌမော သန္နိပါတော အဟောသိ။ ယဒါ ပန ဝေဿဘုနာ သဗ္ဗလောကာဘိဘုနာ သဟ ပဗ္ဗဇိတာ သတ္တတ္တိံသသဟဿသင်္ခါ ဘိက္ခူ ဂဏတော ဩဟီနသမယေ ပက္ကန္တာ၊ တေ ဝေဿဘုဿ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဓမ္မစက္ကပ္ပဝတ္တိံ သုတွာ သောရေယျံ နာမ နဂရံ အာဂန္တွာ ဘဂဝန္တံ အဒ္ဒသံသု။ တေသံ ဘဂဝါ ဓမ္မံ ဒေသေတွာ သဗ္ဗေဝ တေ ဧဟိဘိက္ခုပဗ္ဗဇ္ဇာယ ပဗ္ဗာဇေတွာ စတုရင်္ဂသမန္နာဂတာယ ပရိသာယ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိ၊ သော ဒုတိယော သန္နိပါတော အဟောသိ။

ယဒါ ပန နာရိဝါဟနနဂရေ ဥပသန္တော နာမ ရာဇပုတ္တော ရဇ္ဇံ ကာရေသိ၊ တဿာနုကမ္ပာယ ဘဂဝါ တတ္ထ အဂမာသိ၊ သောပိ ဘဂဝတော အာဂမနံ သုတွာ သပရိဝါရော ဘဂဝတော ပစ္စုဂ္ဂမနံ ကတွာ နိမန္တေတွာ မဟာဒါနံ ဒတွာ တဿ ဓမ္မံ သုတွာ ပသန္နဟဒယော ပဗ္ဗဇိ။ တံ သဋ္ဌိသဟဿသင်္ခါ ပုရိသာ အနုပဗ္ဗဇိံသု။ တေ တေန သဒ္ဓိံ အရဟတ္တံ ပါပုဏိံသု။ သော တေဟိ ပရိဝုတော ဝေဿဘူ ဘဂဝါ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိ၊ သော တတိယော သန္နိပါတော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၇။

‘‘သန္နိပါတာ တယော အာသုံ၊ ဝေဿဘုဿ မဟေသိနော၊

ခီဏာသဝါနံ ဝိမလာနံ၊ သန္တစိတ္တာန တာဒိနံ။

၈။

‘‘အသီတိဘိက္ခုသဟဿာနံ၊ ပဌမော အာသိ သမာဂမော၊

သတ္တတိဘိက္ခုသဟဿာနံ၊ ဒုတိယော အာသိ သမာဂမော။

၉။

‘‘သဋ္ဌိဘိက္ခုသဟဿာနံ ၊ တတိယော အာသိ သမာဂမော၊

ဇရာဒိဘယတီတာနံ၊ ဩရသာနံ မဟေသိနော’’တိ။

တဒါ အမှာကံ ဗောဓိသတ္တော သရဘဝတီနဂရေ ပရမပိယဒဿနော သုဒဿနော နာမ ရာဇာ ဟုတွာ ဝေဿဘုမှိ လောကနာယကေ သရဘနဂရမုပဂတေ တဿ ဓမ္မံ သုတွာ ပသန္နဟဒယော ဒသနခသမောဓာနသမုဇ္ဇလံ ဇလဇာမလာဝိကလကမလမကုလသဒိသမဉ္ဇလိံ သိရသိ ကတွာ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သင်္ဃဿ သစီဝရံ မဟာဒါနံ ဒတွာ တတ္ထေဝ ဘဂဝတော နိဝါသတ္ထာယ ဂန္ဓကုဋိံ ကတွာ တံ ပရိက္ခိပိတွာ ဝိဟာရသဟဿံ ကာရေတွာ သဗ္ဗဉ္စ ဝိဘဝဇာတံ ဘဂဝတော သာသနေ ပရိစ္စဇိတွာ တဿ သန္တိကေ ပဗ္ဗဇိတွာ အာစာရဂုဏသမ္ပန္နော တေရသဓုတဂုဏေသု နိရတော ဗောဓိသမ္ဘာရပရိယေသနာယ ရတော ဗုဒ္ဓသာသနာဘိရတော ဝိဟာသိ။ သောပိ တံ ဘဂဝါ ဗျာကာသိ – ‘‘အနာဂတေ ဣတော ဧကတ္တိံသကပ္ပေ အယံ ဂေါတမော နာမ ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတီ’’တိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၁၀။

‘‘အဟံ တေန သမယေန၊ သုဒဿနော နာမ ခတ္တိယော၊

နိမန္တေတွာ မဟာဝီရံ၊ ဒါနံ ဒတွာ မဟာရဟံ၊

အန္နပါနေန ဝတ္ထေန၊ သသင်္ဃံ ဇိနပူဇယိံ။

၁၁။

‘‘တဿ ဗုဒ္ဓဿ အသမဿ၊ စက္ကံ ဝတ္တိတမုတ္တမံ၊

သုတွာန ပဏိတံ ဓမ္မံ၊ ပဗ္ဗဇ္ဇမဘိရောစယိံ။

၁၂။

‘‘မဟာဒါနံ ပဝတ္တေတွာ၊ ရတ္တိန္ဒိဝမတန္ဒိတော၊

ပဗ္ဗဇ္ဇံ ဂုဏသမ္ပန္နံ၊ ပဗ္ဗဇိံ ဇိနသန္တိကေ။

၁၃။

‘‘အာစာရဂုဏသမ္ပန္နော၊ ဝတ္တသီလသမာဟိတော၊

သဗ္ဗညုတံ ဂဝေသန္တော၊ ရမာမိ ဇိနသာသနေ။

၁၄။

‘‘သဒ္ဓါပီတိံ ဥပဂန္တွာ၊ ဗုဒ္ဓံ ဝန္ဒာမိ သတ္ထရံ၊

ပီတိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မယှံ၊ ဗောဓိယာယေဝ ကာရဏာ။

၁၅။

‘‘အနိဝတ္တမာနသံ ဉတွာ၊ သမ္ဗုဒ္ဓါ ဧတဒဗြဝိ၊

ဧကတ္တိံသေ ဣတော ကပ္ပေ၊ အယံ ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတိ။

၁၆။

‘‘အဟု ကပိလဝှယာ ရမ္မာ…ပေ… ဟေဿာမ သမ္မုခံ ဣမံ။

၁၇။

‘‘တဿာဟံ ဝစနံ သုတွာ၊ ဘိယျော စိတ္တံ ပသာဒယိံ၊

ဥတ္တရိံ ဝတမဓိဋ္ဌာသိံ၊ ဒသပါရမိပူရိယာ’’တိ။

တတ္ထ စက္ကံ ဝတ္တိတန္တိ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တိတံ။ ပဏီတံ ဓမ္မန္တိ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ။ ပဗ္ဗဇ္ဇံ ဂုဏသမ္ပန္နန္တိ ဉတွာ ပဗ္ဗဇိန္တိ အတ္ထော။ ဝတ္တသီလသမာဟိတောတိ ဝတ္တေသု စ သီလေသု စ သမာဟိတော။ တေသံ တေသံ ပူရဏေ သမာဟိတောတိ အတ္ထော။ ရမာမီတိ အဘိရမိံ။ သဒ္ဓါပီတိန္တိ သဒ္ဓဉ္စ ပီတိဉ္စ ဥပဂန္တွာ။ ဝန္ဒာမီတိ အဘိဝန္ဒိံ၊ အတီတတ္ထေ ဝတ္တမာနဝစနံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ သတ္ထရန္တိ သတ္ထာရံ။ အနိဝတ္တမာနသန္တိ အနောသက္ကိယမာနမာနသံ။

တဿ ပန ဘဂဝတော အနောမံ နာမ နဂရံ အဟောသိ။ သုပ္ပတီတော နာမဿ ပိတာ ခတ္တိယော၊ ယသဝတီ နာမ မာတာ၊ သောဏော စ ဥတ္တရော စ ဒွေ အဂ္ဂသာဝကာ၊ ဥပသန္တော နာမုပဋ္ဌာကော၊ ရာမာ စ သမာလာ စ ဒွေ အဂ္ဂသာဝိကာ၊ သာလရုက္ခော ဗောဓိ၊ သရီရံ သဋ္ဌိဟတ္ထုဗ္ဗေဓံ အဟောသိ။ သဋ္ဌိဝဿသဟဿာနိ အာယု၊ သုစိတ္တာ နာမဿ ဘရိယာ၊ သုပ္ပဗုဒ္ဓါ နာမဿ ပုတ္တော၊ သုဝဏ္ဏသိဝိကာယ နိက္ခမိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၁၈။

‘‘အနောမံ နာမ နဂရံ၊ သုပ္ပတီတော နာမ ခတ္တိယော၊

မာတာ ယသဝတီ နာမ၊ ဝေဿဘုဿ မဟေသိနော။

၂၃။

‘‘သောဏော စ ဥတ္တရော စေဝ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝကာ၊

ဥပသန္တော နာမုပဋ္ဌာကော၊ ဝေဿဘုဿ မဟေသိနော။

၂၄။

‘‘ရာမာ စေဝ သမာလာ စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝိကာ၊

ဗောဓိ တဿ ဘဂဝတော၊ မဟာသာလောတိ ဝုစ္စတိ။

၂၅။

‘‘သောတ္ထိကော စေဝ ရမ္မော စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂုပဋ္ဌကာ၊

ဂေါတမီ သိရိမာ စေဝ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂုပဋ္ဌိကာ။

၂၆။

‘‘သဋ္ဌိရတနမုဗ္ဗေဓော၊ ဟေမယူပသမူပမော၊

ကာယာ နိစ္ဆရတီ ရသ္မိ၊ ရတ္တိံဝ ပဗ္ဗတေ သိခီ။

၂၇။

‘‘သဋ္ဌိဝဿသဟဿာနိ၊ အာယု တဿ မဟေသိနော၊

တာဝတာ တိဋ္ဌမာနော သော၊ တာရေသိ၊ ဇနတံ ဗဟုံ။

၂၈။

‘‘ဓမ္မံ ဝိတ္ထာရိကံ ကတွာ၊ ဝိဘဇိတွာ မဟာဇနံ၊

ဓမ္မနာဝံ ဌပေတွာန၊ နိဗ္ဗုတော သော သသာဝကော။

၂၉။

‘‘ဒဿနေယျံ သဗ္ဗဇနံ၊ ဝိဟာရံ ဣရိယာပထံ၊

သဗ္ဗံ တမန္တရဟိတံ၊ နနု ရိတ္တာ သဗ္ဗသင်္ခါရာ’’တိ။

တတ္ထ ဟေမယူပသမူပမောတိ သုဝဏ္ဏတ္ထမ္ဘသဒိသောတိ အတ္ထော။ နိစ္ဆရတီတိ ဣတော စိတော စ သန္ဓာဝတိ။ ရသ္မီတိ ပဘာရသ္မိ။ ရတ္တိံဝ ပဗ္ဗတေ သိခီတိ ရတ္တိယံ ပဗ္ဗတမတ္ထကေ အဂ္ဂိ ဝိယ။ ရံသိဝိဇ္ဇောတာ တဿ ကာယေတိ အတ္ထော။ ဝိဘဇိတွာတိ ဝိဘာဂံ ကတွာ၊ ဥဂ္ဃဋိတာဒိဝသေန သောတာပန္နာဒိဝသေန စာတိ အတ္ထော။ ဓမ္မနာဝန္တိ အဋ္ဌင်္ဂမဂ္ဂသင်္ခါတံ ဓမ္မနာဝံ၊ စတုရောဃနိတ္ထရဏတ္ထာယ ဌပေတွာတိ အတ္ထော။ ဒဿနေယျန္တိ ဒဿနီယော။ သဗ္ဗဇနန္တိ သဗ္ဗော ဇနော၊ သသာဝကသင်္ဃော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါတိ အတ္ထော။ ဝိဟာရန္တိ ဝိဟာရော၊ သဗ္ဗတ္ထ ပစ္စတ္တေ ဥပယောဂဝစနံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

ဝေဿဘူ ကိရ ဘဂဝါ ဥသဘဝတီနဂရေ ခေမေ မိဂဒါယေ ပရိနိဗ္ဗာယိ။ ဓာတုယော ပနဿ ဝိပ္ပကိရိံသု။

‘‘ဥသဘဝတိပုရေ ပုရုတ္တမေ၊ ဇိနဝသဘော ဘဂဝါ ဟိ ဝေဿဘူ၊

ဥပဝနဝိဟရေ မနောရမေ၊ နိရုပဓိသေသမုပါဂတော ကိရာ’’တိ။

သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဂါထာသု ပါကဋမေဝါတိ။

ဝေဿဘူဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

နိဋ္ဌိတော ဧကဝီသတိမော ဗုဒ္ဓဝံသော။