📜

၂၅။ ကောဏာဂမနဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ

ကကုသန္ဓဿ ပန ဘဂဝတော အပရဘာဂေ တဿ သာသနေ စ အန္တရဟိတေ သတ္တေသု တိံသဝဿသဟဿာယုကေသု ဇာတေသု ပရဟိတကောဏာဂမနော ကောဏာဂမနော နာမ သတ္ထာ လောကေ ဥဒပါဒိ။ အထ ဝါ ကနကာဂမနတော ကောဏာဂမနော နာမ သတ္ထာ လောကေ ဥဒပါဒိ။ တတ္ထ က-ကာရဿ ကောအာဒေသံ ကတွာ န-ကာရဿ ဏာဒေသံ ကတွာ ဧကဿ က-ကာရဿ လောပံ ကတွာ နိရုတ္တိနယေန ကနကဿ ကနကာဒိအာဘရဏဿ အာဂမနံ ပဝဿနံ ယဿ ဘဂဝတော ဥပ္ပန္နကာလေ သော ကောဏာဂမနော နာမ။ ဧတ္ထ ပန အာယု အနုပုဗ္ဗေန ပရိဟီနသဒိသံ ကတံ၊ န ဧဝံ ပရိဟီနံ၊ ပုန ဝဍ္ဎိတွာ ပရိဟီနန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ကထံ? ဣမသ္မိံယေဝ ကပ္ပေ ကကုသန္ဓော ဘဂဝါ စတ္တာလီသဝဿသဟဿာယုကကာလေ နိဗ္ဗတ္တော၊ တံ ပန အာယု ပရိဟာယမာနံ ဒသဝဿကာလံ ပတွာ ပုန အသင်္ချေယျံ ပတွာ တတော ပရိဟာယမာနံ တိံသဝဿသဟဿာယုကကာလေ ဌိတံ၊ တဒါ ကောဏာဂမနော ဘဂဝါ လောကေ ဥပ္ပန္နောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။

သောပိ ပါရမိယော ပူရေတွာ တုသိတပုရေ နိဗ္ဗတ္တိတွာ တတော စဝိတွာ သောဘဝတီနဂရေ ယညဒတ္တဿ ဗြာဟ္မဏဿ ဘရိယာယ ရူပါဒီဟိ ဂုဏေဟိ အနုတ္တရာယ ဥတ္တရာယ နာမ ဗြာဟ္မဏိယာ ကုစ္ဆိသ္မိံ ပဋိသန္ဓိံ ဂဟေတွာ ဒသန္နံ မာသာနံ အစ္စယေန သုဘဝတီဥယျာနေ မာတုကုစ္ဆိတော နိက္ခမိ။ ဇာယမာနေ ပန တသ္မိံ သကလဇမ္ဗုဒီပေ ဒေဝေါ ကနကဝဿံ ဝဿိ။ တေနဿ ကနကာဂမနကာရဏတ္တာ ‘‘ကနကာဂမနော’’တိ နာမမကံသု။ တံ ပနဿ နာမံ အနုက္ကမေန ပရိဏမမာနံ ကောဏာဂမနော’’တိ ဇာတံ။ သော ပန တီဏိ ဝဿသဟဿာနိ အဂါရံ အဇ္ဈာဝသိ။ တုသိတ-သန္တုသိတ-သန္တုဋ္ဌနာမကာ ပနဿ တယော ပါသာဒါ အဟေသုံ။ ရုစိဂတ္တာဗြာဟ္မဏီပမုခါနိ သောဠသ ဣတ္ထိသဟဿာနိ အဟေသုံ။

သော စတ္တာရိ နိမိတ္တာနိ ဒိသွာ ရုစိဂတ္တာယ ဗြာဟ္မဏိယာ သတ္ထဝါဟေ နာမ ပုတ္တေ ဥပ္ပန္နေ ဟတ္ထိက္ခန္ဓဝရဂတော ဟတ္ထိယာနေန မဟာဘိနိက္ခမနံ နိက္ခမိတွာ ပဗ္ဗဇိ။ တံ တိံသပုရိသသဟဿာနိ အနုပဗ္ဗဇိံသု။ သော တေဟိ ပရိဝုတော ဆ မာသေ ပဓာနစရိယံ စရိတွာ ဝိသာခပုဏ္ဏမာယံ အဂ္ဂိသောနဗြာဟ္မဏဿ ဓီတာယ အဂ္ဂိသောနဗြာဟ္မဏကုမာရိယာ ဒိန္နံ မဓုပါယာသံ ပရိဘုဉ္ဇိတွာ ခဒိရဝနေ ဒိဝါဝိဟာရံ ကတွာ သာယနှသမယေ ဇဋာတိန္ဒုကေန နာမ ယဝပါလေန ဒိန္နာ အဋ္ဌ တိဏမုဋ္ဌိယော ဂဟေတွာ ဥဒုမ္ဗရဗောဓိံ ပုဏ္ဍရီကေ ဝုတ္တပ္ပမာဏံ ဖလဝိဘူတိသမ္ပန္နံ ဒက္ခိဏတော ဥပဂန္တွာ ဝီသတိဟတ္ထဝိတ္ထတံ တိဏသန္ထရံ သန္ထရိတွာ ပလ္လင်္ကံ အာဘုဇိတွာ မာရဗလံ ဝိဒ္ဓံသေတွာ ဒသဗလဉာဏာနိ ပဋိလဘိတွာ – ‘‘အနေကဇာတိသံသာရံ…ပေ… တဏှာနံ ခယမဇ္ဈဂါ’’တိ ဥဒါနံ ဥဒါနေတွာ သတ္တသတ္တာဟံ ဝီတိနာမေတွာ အတ္တနာ သဟ ပဗ္ဗဇိတာနံ တိံသဘိက္ခုသဟဿာနံ ဥပနိဿယသမ္ပတ္တိံ ဒိသွာ ဂဂနပထေန ဂန္တွာ သုဒဿနနဂရသမီပေ ဣသိပတနေ မိဂဒါယေ ဩတရိတွာ တေသံ မဇ္ဈဂတော ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တေသိ၊ တဒါ တိံသကောဋိသဟဿာနံ ပဌမာဘိသမယော အဟောသိ။

ပုန သုန္ဒရနဂရဒွါရေ မဟာသာလရုက္ခမူလေ ယမကပါဋိဟာရိယံ ကတွာ ဝီသတိကောဋိသဟဿာနံ ဓမ္မာမတံ ပါယေသိ၊ သော ဒုတိယော အဘိသမယော အဟောသိ။ အတ္တနော မာတရံ ဥတ္တရံ ပမုခံ ကတွာ ဒသသု စက္ကဝါဠသဟဿေသု ဒေဝတာနံ သမာဂတာနံ အဘိဓမ္မပိဋကံ ဒေသေန္တေ ဘဂဝတိ ဒသန္နံ ကောဋိသဟဿာနံ တတိယော အဘိသမယော အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၁။

‘‘ကကုသန္ဓဿ အပရေန၊ သမ္ဗုဒ္ဓါ ဒွိပဒုတ္တမော၊

ကောဏာဂမနော နာမ ဇိနော၊ လောကဇေဋ္ဌော နရာသဘော။

၂။

‘‘ဒသ ဓမ္မေ ပူရယိတွာန၊ ကန္တာရံ သမတိက္ကမိ၊

ပဝါဟိယ မလံ သဗ္ဗံ၊ ပတ္တော သမ္ဗောဓိမုတ္တမံ။

၃။

‘‘ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တေန္တေ၊ ကောဏာဂမနနာယကေ၊

တိံသကောဋိသဟဿာနံ၊ ပဌမာဘိသမယော အဟု။

၄။

‘‘ပါဋိဟီရံ ကရောန္တေ စ၊ ပရဝါဒပ္ပမဒ္ဒနေ၊

ဝီသတိကောဋိသဟဿာနံ၊ ဒုတိယာဘိသမယော အဟု။

၅။

‘‘တတော ဝိကုဗ္ဗနံ ကတွာ၊ ဇိနော ဒေဝပုရံ ဂတော၊

ဝသတေ တတ္ထ သမ္ဗုဒ္ဓါ၊ သိလာယ ပဏ္ဍုကမ္ဗလေ။

၆။

‘‘ပကရဏေ သတ္တ ဒေသေန္တော၊ ဝဿံ ဝသတိ သော မုနိ၊

ဒသကောဋိသဟဿာနံ၊ တတိယာဘိသမယော အဟူ’’တိ။

တတ္ထ ဒသ ဓမ္မေ ပူရယိတွာနာတိ ဒသ ပါရမိဓမ္မေ ပူရယိတွာ။ ကန္တာရံ သမတိက္ကမီတိ ဇာတိကန္တာရံ သမတိက္ကမိ။ ပဝါဟိယာတိ ပဝါဟေတွာ။ မလံ သဗ္ဗန္တိ ရာဂါဒိမလတ္တယံ။ ပါဋိဟီရံ ကရောန္တေ စ၊ ပရဝါဒပ္ပမဒ္ဒနေတိ ပရဝါဒိဝါဒပ္ပမဒ္ဒနေ၊ ဘဂဝတိ ပါဋိဟာရိယံ ကရောန္တေတိ အတ္ထော။ ဝိကုဗ္ဗနန္တိ ဝိကုဗ္ဗနိဒ္ဓိံ၊ သုန္ဒရနဂရဒွါရေ ယမကပါဋိဟာရိယံ ကတွာ ဒေဝပုရံ ဂတော တတ္ထ ပဏ္ဍုကမ္ဗလသိလာယံ ဝသိ။ ကထံ ဝသီတိ? ပကရဏေ သတ္တ ဒေသေန္တောတိ တတ္ထ ဒေဝါနံ သတ္တပ္ပကရဏသင်္ခါတံ အဘိဓမ္မပိဋကံ ဒေသေန္တော ဝသိ။ ဧဝံ တတ္ထ အဘိဓမ္မံ ဒေသေန္တေ ဘဂဝတိ ဒသကောဋိသဟဿာနံ ဒေဝါနံ အဘိသမယော အဟောသီတိ အတ္ထော။

ပရိသုဒ္ဓပါရမိပူရဏာဂမနဿ ကောဏာဂမနဿပိ ဧကော သာဝကသန္နိပါတော အဟောသိ။ သုရိန္ဒဝတီနဂရေ သုရိန္ဒဝတုယျာနေ ဝိဟရန္တော ဘိယျသဿ ရာဇပုတ္တဿ စ ဥတ္တရဿ စ ရာဇပုတ္တဿ ဒွိန္နမ္ပိ တိံသသဟဿပရိဝါရာနံ ဓမ္မံ ဒေသေတွာ သဗ္ဗေဝ တေ ဧဟိဘိက္ခုပဗ္ဗဇ္ဇာယ ပဗ္ဗာဇေတွာ တေသံ မဇ္ဈဂတော မာဃပုဏ္ဏမာယံ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၇။

‘‘တဿာပိ ဒေဝဒေဝဿ၊ ဧကော အာသိ သမာဂမော၊

ခီဏာသဝါနံ ဝိမလာနံ၊ သန္တစိတ္တာန တာဒိနံ။

၈။

‘‘တိံသဘိက္ခုသဟဿာနံ၊ တဒါ အာသိ သမာဂမော၊

ဩဃာနမတိက္ကန္တာနံ၊ ဘိဇ္ဇိတာနဉ္စ မစ္စုယာ’’တိ။

တတ္ထ ဩဃာနန္တိ ကာမောဃာဒီနံ၊ စတုန္နမောဃာနမေတံ အဓိဝစနံ။ ယဿ ပန တေ သံဝိဇ္ဇန္တိ၊ တံ ဝဋ္ဋသ္မိံ ဩဟနန္တိ ဩသီဒါပေန္တီတိ ဩဃာ၊ တေသံ ဩဃာနံ၊ ဥပယောဂတ္ထေ သာမိဝစနံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ စတုဗ္ဗိဓေ ဩဃေ အတိက္ကန္တာနန္တိ အတ္ထော။ ဘိဇ္ဇိတာနန္တိ ဧတ္ထာပိ ဧသေဝ နယော။ မစ္စုယာတိ မစ္စုနော။

တဒါ အမှာကံ ဗောဓိသတ္တော မိထိလနဂရေ ပဗ္ဗတော နာမ ရာဇာ အဟောသိ၊ တဒါ ‘‘သရဏဂတသဗ္ဗပါဏာဂမနံ ကောဏာဂမနံ မိထိလနဂရမနုပ္ပတ္တ’’န္တိ သုတွာ သပရိဝါရော ရာဇာ ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ဝန္ဒိတွာ ဒသဗလံ နိမန္တေတွာ မဟာဒါနံ ဒတွာ တတ္ထ ဘဂဝန္တံ ဝဿာဝါသတ္ထာယ ယာစိတွာ တေမာသံ သသာဝကသင်္ဃံ သတ္ထာရံ ဥပဋ္ဌဟိတွာ ပတ္တုဏ္ဏစီနပဋ္ဋကမ္ဗလကောသေယျဒုကူလကပ္ပာသိကာဒီနိ မဟဂ္ဃာနိ စေဝ သုခုမဝတ္ထာနိ စ သုဝဏ္ဏပါဒုကာ စေဝ အညဉ္စ ဗဟုပရိက္ခာရမဒါသိ။ သောပိ နံ ဘဂဝါ ဗျာကာသိ – ‘‘ဣမသ္မိံယေဝ ဘဒ္ဒကပ္ပေ အယံ ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတီ’’တိ ။ အထ သော မဟာပုရိသော တဿ ဘဂဝတော ဗျာကရဏံ သုတွာ မဟာရဇ္ဇံ ပရိစ္စဇိတွာ တဿေဝ ဘဂဝတော သန္တိကေ ပဗ္ဗဇိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၉။

‘‘အဟံ တေန သမယေန၊ ပဗ္ဗတော နာမ ခတ္တိယော၊

မိတ္တာမစ္စေဟိ သမ္ပန္နော၊ အနန္တဗလဝါဟနော။

၁၀။

‘‘သမ္ဗုဒ္ဓဒဿနံ ဂန္တွာ၊ သုတွာ ဓမ္မမနုတ္တရံ၊

နိမန္တေတွာ သဇိနသင်္ဃံ၊ ဒါနံ ဒတွာ ယဒိစ္ဆကံ။

၁၁။

‘‘ပတ္တုဏ္ဏံ စီနပဋ္ဋဉ္စ၊ ကောသေယျံ ကမ္ဗလမ္ပိ စ၊

သုဝဏ္ဏပါဒုကဉ္စေဝ၊ အဒါသိံ သတ္ထုသာဝကေ။

၁၂။

‘‘သောပိ မံ ဗုဒ္ဓါ ဗျာကာသိ၊ သင်္ဃမဇ္ဈေ နိသီဒိယ၊

ဣမမှိ ဘဒ္ဒကေ ကပ္ပေ၊ အယံ ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတိ။

၁၃။

‘‘အဟု ကပိလဝှယာ ရမ္မာ…ပေ… ဟေဿာမ သမ္မုခါ ဣမံ။

၁၄။

‘‘တဿာပိ ဝစနံ သုတွာ၊ ဘိယျော စိတ္တံ ပသာဒယိံ၊

ဥတ္တရိံ ဝတမဓိဋ္ဌာသိံ ဒသပါရမိပူရိယာ။

၁၅။

‘‘သဗ္ဗညုတံ ဂဝေသန္တော၊ ဒါနံ ဒတွာ နရုတ္တမေ၊

ဩဟာယာဟံ မဟာရဇ္ဇံ၊ ပဗ္ဗဇိံ ဇိနသန္တိကေ’’တိ။

တတ္ထ အနန္တဗလဝါဟနောတိ ဗဟုကံ အနန္တံ မယှံ ဗလံ အဿဟတ္ထိအာဒိကံ ဝါဟနဉ္စာတိ အတ္ထော။ သမ္ဗုဒ္ဓဒဿနန္တိ သမ္ဗုဒ္ဓဒဿနတ္ထာယ။ ယဒိစ္ဆကန္တိ ယာဝဒိစ္ဆကံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ သင်္ဃံ စတုဗ္ဗိဓေန အာဟာရေန ‘‘အလမလ’’န္တိ ပဝါရာပေတွာ၊ ဟတ္ထေန ပိဒဟာပေတွာတိ အတ္ထော။ သတ္ထုသာဝကေတိ သတ္ထုနော စေဝ သာဝကာနဉ္စ အဒါသိံ။ နရုတ္တမေတိ နရုတ္တမဿ။ ဩဟာယာတိ ပဟာယ ပရိစ္စဇိတွာ။

တဿ ပန ကောဏာဂမနဿ ဘဂဝတော သောဘဝတီ နာမ နဂရံ အဟောသိ၊ ယညဒတ္တော နာမ ဗြာဟ္မဏော ပိတာ၊ ဥတ္တရာ နာမ ဗြာဟ္မဏီ မာတာ၊ ဘိယျသော စ ဥတ္တရော စာတိ ဒွေ အဂ္ဂသာဝကာ၊ သောတ္ထိဇော နာမုပဋ္ဌာကော၊ သမုဒ္ဒါ စ ဥတ္တရာ စ ဒွေ အဂ္ဂသာဝိကာ၊ ဥဒုမ္ဗရရုက္ခော ဗောဓိ၊ သရီရံ တိံသဟတ္ထုဗ္ဗေဓံ အဟောသိ၊ တိံသဝဿသဟဿာနိ အာယု၊ ဘရိယာ ပနဿ ရုစိဂတ္တာ နာမ ဗြာဟ္မဏီ၊ သတ္ထဝါဟော နာမ ပုတ္တော၊ ဟတ္ထိယာနေန နိက္ခမိ။ တေန ဝုတ္တံ –

၁၆။

‘‘နဂရံ သောဘဝတီ နာမ၊ သောဘော နာမာသိ ခတ္တိယော၊

ဝသတေ တတ္ထ နဂရေ၊ သမ္ဗုဒ္ဓဿ မဟာကုလံ။

၁၇။

‘‘ဗြာဟ္မဏော ယညဒတ္တော စ၊ အာသိ ဗုဒ္ဓဿ သော ပိတာ၊

ဥတ္တရာ နာမ ဇနိကာ၊ ကောဏာဂမနဿ သတ္ထုနော၊

၂၂။

‘‘ဘိယျသော ဥတ္တရော နာမ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝကာ၊

သောတ္ထိဇော နာမုပဋ္ဌာကော၊ ကောဏာဂမနဿ သတ္ထုနော။

၂၃။

‘‘သမုဒ္ဒါ ဥတ္တရာ စေဝ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝိကာ၊

ဗောဓိ တဿ ဘဂဝတော၊ ဥဒုမ္ဗရောတိ ပဝုစ္စတိ။

၂၅။

‘‘ဥစ္စတ္တနေန သော ဗုဒ္ဓါ၊ တိံသဟတ္ထသမုဂ္ဂတော၊

ဥက္ကာမုခေ ယထာ ကမ္ဗု၊ ဧဝံ ရံသီဟိ မဏ္ဍိတော။

၂၆။

‘‘တိံသဝဿသဟဿာနိ၊ အာယု ဗုဒ္ဓဿ တာဝဒေ၊

တာဝတာ တိဋ္ဌမာနော သော၊ တာရေသိ ဇနတံ ဗဟုံ။

၂၇။

‘‘ဓမ္မစေတိံ သမုဿေတွာ၊ ဓမ္မဒုဿဝိဘူသိတံ၊

ဓမ္မပုပ္ဖဂုဠံ ကတွာ၊ နိဗ္ဗုတော သော သသာဝကော။

၂၈။

‘‘မဟာဝိလာသော တဿ ဇနော၊ သိရိဓမ္မပ္ပကာသနော၊

သဗ္ဗံ တမန္တရဟိတံ၊ နနု ရိတ္တာ သဗ္ဗသင်္ခါရာ’’တိ။

တတ္ထ ဥက္ကာမုခေတိ ကမ္မာရုဒ္ဓနေ။ ယထာ ကမ္ဗူတိ သုဝဏ္ဏနိက္ခံ ဝိယ။ ဧဝံ ရံသီဟိ မဏ္ဍိတောတိ ဧဝံ ရသ္မီဟိ ပဋိမဏ္ဍိတော သမလင်္ကတော။ ဓမ္မစေတိံ သမုဿေတွာတိ သတ္တတ္တိံသဗောဓိပက္ခိယဓမ္မမယံ စေတိယံ ပတိဋ္ဌာပေတွာ။ ဓမ္မဒုဿဝိဘူသိတန္တိ စတုသစ္စဓမ္မပဋာကဝိဘူသိတံ။ ဓမ္မပုပ္ဖဂုဠံ ကတွာတိ ဓမ္မမယပုပ္ဖမာလာဂုဠံ ကတွာ။ မဟာဇနဿ ဝိပဿနာစေတိယင်္ဂဏေ ဌိတဿ နမဿနတ္ထာယ ဓမ္မစေတိယံ ပတိဋ္ဌာပေတွာ သသာဝကသင်္ဃော သတ္ထာ ပရိနိဗ္ဗာယီတိ အတ္ထော။ မဟာဝိလာသောတိ မဟာဣဒ္ဓိဝိလာသပ္ပတ္တော။ တဿာတိ တဿ ဘဂဝတော။ ဇနောတိ သာဝကဇနော။ သိရိဓမ္မပ္ပကာသနောတိ လောကုတ္တရဓမ္မပ္ပကာသနော သော ဘဂဝါ စ သဗ္ဗံ တမန္တရဟိတန္တိ အတ္ထော။

‘‘သုခေန ကောဏာဂမနော ဂတာသဝေါ၊ ဝိကာမပါဏာဂမနော မဟေသီ၊

ဝနေ ဝိဝေကေ သိရိနာမဓေယျေ၊ ဝိသုဒ္ဓဝံသာဂမနော ဝသိတ္ထ’’။

သေသဂါထာသု သဗ္ဗတ္ထ ပါကဋမေဝါတိ။

ကောဏာဂမနဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

နိဋ္ဌိတော တေဝီသတိမော ဗုဒ္ဓဝံသော။