📜

၁၂။ စူဠဗျူဟသုတ္တနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

ဒွါဒသမေ စူဠဗျူဟသုတ္တနိဒ္ဒေသေ သကံသကံဒိဋ္ဌိပရိဗ္ဗသာနာတိ ဣဒမ္ပိ တသ္မိံယေဝ မဟာသမယေ ‘‘သဗ္ဗေပိမေ ဒိဋ္ဌိဂတိကာ ‘သာဓုရူပါမှာ’တိ ဘဏန္တိ၊ ကိံ နု ခေါ သာဓုရူပါဝ ဣမေ အတ္တနော ဧဝ ဒိဋ္ဌိယာ ပတိဋ္ဌဟန္တိ၊ ဥဒါဟု အညမ္ပိ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏှန္တီ’’တိ ဥပ္ပန္နစိတ္တာနံ ဧကစ္စာနံ ဒေဝတာနံ တမတ္ထံ ပကာသေတုံ ပုရိမနယေနေဝ နိမ္မိတဗုဒ္ဓေန အတ္တာနံ ပုစ္ဆာပေတွာ ဝုတ္တံ။

၁၁၃။ တတ္ထ အာဒိတော ဒွေပိ ဂါထာ ပုစ္ဆာဂါထာယေဝ။ တာသု သကံ သကံ ဒိဋ္ဌိပရိဗ္ဗသာနာတိ အတ္တနော အတ္တနော ဒိဋ္ဌိယာ ဝသမာနာ။ ဝိဂ္ဂယှ နာနာ ကုသလာ ဝဒန္တီတိ တံ ဒိဋ္ဌိံ ဗလဝဂ္ဂါဟံ ဂဟေတွာ ‘‘တတ္ထ ကုသလာမှာ’’တိ ပဋိဇာနမာနာ ပုထု ပုထု ဝဒန္တိ၊ ဧကံ န ဝဒန္တိ။ ယော ဧဝံ ဇာနာတိ သ ဝေဒိ ဓမ္မံ၊ ဣဒံ ပဋိက္ကောသမကေဝလီ သောတိ တဉ္စ ဒိဋ္ဌိံ သန္ဓာယ ယော ဧဝံ ဇာနာတိ၊ သော ဓမ္မံ ဝေဒိယိ။ ဣဒံ ပန ပဋိက္ကောသန္တော ဟီနော ဟောတီတိ စ ဝဒန္တိ။

နာနာ ဝဒန္တီတိ နာနာကာရဏံ ဘဏန္တိ။ ဝိဝိဓံ ဝဒန္တီတိ နာနာဝိဓံ ဘဏန္တိ။ အညောညံ ဝဒန္တီတိ ဧကံ အဝတွာ အညံ အညံ ဂဟေတွာ ဝဒန္တိ။ အကေဝလီ သောတိ ယော အကုသလော အယံ။ အသမတ္တောတိ န ပရိပူရော။ အပရိပုဏ္ဏောတိ န သမ္ပုဏ္ဏော။

၁၁၄။ ဗာလောတိ ဟီနော။ အက္ကုသလောတိ အဝိဒွါ။

၁၁၅။ ဣဒါနိ တိဿော ဝိဿဇ္ဇနဂါထာ ဟောန္တီတိ။ တာ ပုရိမဍ္ဎေန ဝုတ္တမတ္ထံ ပစ္ဆိမဍ္ဎေန ပဋိဗျူဟိတွာ ဌိတာ။ တေန ဗျူဟေန ဥတ္တရသုတ္တတော စ အပ္ပကတ္တာ ဣဒံ သုတ္တံ ‘‘စူဠဗျူဟ’’န္တိ နာမံ လဘိ။ တတ္ထ ပဌမဂါထာယံ တာဝ ပရဿ စေ ဓမ္မန္တိ ပရဿ ဒိဋ္ဌိံ။ သဗ္ဗေဝိမေ ဗာလာတိ ဧဝံ သန္တေ သဗ္ဗေဝ ဣမေ ဗာလာ ဟောန္တီတိ အဓိပ္ပာယော။ ကိံကာရဏာ? သဗ္ဗေဝိမေ ဒိဋ္ဌိပရိဗ္ဗသာနာတိ။

၁၁၆။ သန္ဒိဋ္ဌိယာစေဝ န ဝီဝဒါတာ၊ သံသုဒ္ဓပညာ ကုသလာ မုတီမာတိ သကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အနဝီဝဒါတာ အဝေါဒါတာ သံကိလိဋ္ဌာဝ သမာနာ သံသုဒ္ဓပညာ စ ကုသလာ စ မုတိမန္တော စ တေ ဟောန္တိ စေ။ အထ ဝါ ‘‘သန္ဒိဋ္ဌိယာ စေ ဝဒါတာ’’တိ ပါဌော၊ တဿတ္ထော – သကာယ ပန ဒိဋ္ဌိယာ ဝေါဒါတာ သံသုဒ္ဓပညာ ကုသလာ မုတိမန္တော ဟောန္တိ စေ၊ န တေသံ ကောစီတိ ဧဝံ သန္တေ တေသံ ဧကောပိ နိဟီနပညော န ဟောတိ၊ ကိံကာရဏာ? ဒိဋ္ဌီ ဟိ တေသမ္ပိ တထာ သမတ္တာ၊ ယထာ ဣတရေသန္တိ။

၁၁၇။ န ဝါဟမေတန္တိ ဂါထာယ သင်္ခေပတ္ထော – ယံ တေ မိထု ဒွေ ဒွေ ဇနာ အညမညံ ‘‘ဗာလော’’တိ အာဟု၊ အဟံ ဧတံ တထိယန္တိ တစ္ဆန္တိ နေဝ ဗြူမိ။ ကိံကာရဏာ? ယသ္မာ သဗ္ဗေဝ တေ သကံ သကံ ဒိဋ္ဌိံ ‘‘ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’န္တိ အကံသု၊ တေန စ ကာရဏေန ပရံ ‘‘ဗာလော’’တိ ဒဟန္တိ။ ဧတ္ထ စ တထိယံ၊ တထေဝန္တိ (သု။ နိ။ အဋ္ဌ။ ၂။၈၈၉) ဒွေပိ ပါဌာ။

တစ္ဆန္တိ အတုစ္ဆံ။ တထန္တိ အဝိပရီတံ၊ ဘူတန္တိ သန္တံ။ ယာထာဝန္တိ သံဝိဇ္ဇမာနံ။ အဝိပရိတန္တိ န ဝိသင်္ကေတံ။

၁၁၈။ ယမာဟူတိ ပုစ္ဆာဂါထာယ ‘‘ယံ ဒိဋ္ဌိသစ္စံ တထိယ’’န္တိ ဧကေ အာဟု။

၁၁၉။ ဧကဉှိ သစ္စန္တိ ဝိဿဇ္ဇနဂါထာယ ဧကံ သစ္စံ နိရောဓော မဂ္ဂေါ ဝါ။ ယသ္မိံ ပဇာ နော ဝိဝဒေ ပဇာနန္တိ ယမှိ သစ္စေ ပဇာနန္တော ပဇာ နော ဝိဝဒေယျုံ။ သယံ ထုနန္တီတိ အတ္တနာ ဝဒန္တိ။

၁၂၀။ ကသ္မာ နူတိ ပုစ္ဆာဂါထာယ ပဝါဒိယာသေတိ ဝါဒိနော။ ဥဒါဟု တေ တက္ကမနုဿရန္တီတိ တေ ဝါဒိနော ဥဒါဟု အတ္တနော တက္ကမတ္တံ အနုဂစ္ဆန္တိ။

တက္ကပရိယာဟတန္တိ ဝိတက္ကေန သမန္တတော အာဟတံ။ ဝီမံသာနုစရိတန္တိ အတ္တနော ဥပဋ္ဌိတပညာယ ဝိစရိတံ။ သယံပဋိဘာနန္တိ အတ္တနော ပဋိဘာနံ။

၁၂၁။ နဟေဝါတိ ဝိဿဇ္ဇနဂါထာယ အညတြ သညာယ နိစ္စာနီတိ ဌပေတွာ သညာမတ္တေန နိစ္စန္တိ ဂဟိတဂ္ဂဟဏာနိ။ တက္ကဉ္စ ဒိဋ္ဌီသု ပကပ္ပယိတွာတိ အတ္တနော နိစ္စသင်္ကပ္ပမတ္တံ ဒိဋ္ဌီသု ဇနေတွာ။

ယသ္မာ ပန ဒိဋ္ဌီသု ဝိတက္ကံ ဇနေန္တာ ဒိဋ္ဌိယော သဉ္ဇနေန္တိ၊ တသ္မာ ဝုတ္တံ ‘‘ဒိဋ္ဌိဂတာနိ ဇနေန္တိ သဉ္ဇနေန္တီ’’တိအာဒိ။ ဇနေန္တီတိ ဥပရူပရိ ဒိဋ္ဌိံ ဥပ္ပာဒေန္တာ ဇနေန္တိ။ သဉ္ဇနေန္တီတိအာဒီနိ ဥပသဂ္ဂဝသေန ပဒံ ဝဍ္ဎေတွာ ဝုတ္တာနိ။ မယှံ သစ္စန္တိ မမ ဝစနံ တစ္ဆံ။

၁၂၂။ ဣဒါနိ ဧဝံ နာနာသစ္စေသု အသန္တေသု တက္ကမတ္တံ အနုဿရန္တာနံ ဒိဋ္ဌိဂတိကာနံ ဝိပ္ပဋိပတ္တိံ ဒဿေတုံ ‘‘ဒိဋ္ဌေ သုတေ’’တိအာဒိကာ ဂါထာယော အဘာသိ။ တတ္ထ ဒိဋ္ဌေတိ ဒိဋ္ဌံ၊ ဒိဋ္ဌသုဒ္ဓိန္တိ အဓိပ္ပာယော။ ဧသ နယော သုတာဒီသု။ ဧတေ စ နိဿာယ ဝိမာနဒဿီတိ ဧတေ ဒိဋ္ဌိဓမ္မေ နိဿယိတွာ သုဒ္ဓိဘာဝသင်္ခါတံ ဝိမာနံ အသမ္မာနံ ပဿန္တောပိ။ ဝိနိစ္ဆယေ ဌတွာ ပဟဿမာနော၊ ဗာလော ပရော အက္ကုသလောတိ စာဟာတိ ဧဝံ ဝိမာနဒဿီပိ တသ္မိံ ဒိဋ္ဌိဝိနိစ္ဆယေ ဌတွာ တုဋ္ဌိဇာတော ဟာသဇာတော ဟုတွာ ပရော ‘‘ဟီနော စ အဝိဒွါ စာ’’တိ ဧဝံ ဝဒတိယေဝ။

န သမ္မာနေတီတိပိ ဝိမာနဒဿီတိ န ဗဟုမာနံ ကရောတီတိ ဧဝမ္ပိ ဝိမာနဒဿီ န ဗဟုမာနဒဿီ။ ဒေါမနဿံ ဇနေတီတိ ပဌမံ ဒိဋ္ဌိနိဿယံ အလ္လီယိတွာ ဒေါမနဿံ ပတွာ ပစ္ဆာ ဒိဋ္ဌိဝိနိစ္ဆယေ ဌိတကာလေ သောမနဿံ ဥပ္ပာဒေတီတိ အတ္ထော။

ဝိနိစ္ဆယဒိဋ္ဌိယာ ဌတွာတိ သန္နိဋ္ဌာနံ ကတွာ ဂဟိတဒိဋ္ဌိယာ ဌတွာ။

၁၂၃။ ဧဝံ သန္တေ ယေနေဝါတိ ဂါထာ။ တတ္ထ သယမတ္တနာတိ သယမေဝ အတ္တာနံ။ ဝိမာနေတီတိ ဂရဟတိ။ တဒေဝ ပါဝါတိ တဒေဝ ဝစနံ ဒိဋ္ဌိံ ဝဒတိ၊ တံ ဝါ ပုဂ္ဂလံ။

၁၂၄။ အတိသာရဒိဋ္ဌိယာတိ ဂါထာယတ္ထော – သော ဧဝံ တာယ လက္ခဏာတိသာရိနိယာ အတိသာရဒိဋ္ဌိယာ သမတ္တော ပရိပုဏ္ဏော ဥဒ္ဓုမာတော၊ တေန စ ဒိဋ္ဌိမာနေန မတ္တော ‘‘ပရိပုဏ္ဏော အဟံ ကေဝလီ’’တိ ဧဝံ ပရိပုဏ္ဏမာနီ။ သယမေဝ အတ္တာနံ မနသာ ‘‘အဟံ ပဏ္ဍိတော’’တိ အဘိသိဉ္စတိ။ ကိံကာရဏာ? ဒိဋ္ဌီ ဟိ သာ တဿ တထာ သမတ္တာတိ။

သဗ္ဗာ တာ ဒိဋ္ဌိယော လက္ခဏာတိက္ကန္တာတိ တာ သဗ္ဗာ ဒွါသဋ္ဌိဒိဋ္ဌိယော လက္ခဏံ အတီတာ အတိသရန္တီတိ အတိက္ကန္တာ။ အနောမောတိ အနူနော။

၁၂၅။ ပရဿ စေတိ ဂါထာယ သမ္ဗန္ဓော အတ္ထော စ – ကိဉ္စ ဘိယျော? ယော သော ဝိနိစ္ဆယေ ဌတွာ ပဟဿမာနော ‘‘ဗာလော ပရော အက္ကုသလော’’တိ စာဟ၊ တဿ ပရဿ စေ ဟိ ဝစသာ သော တေန ဝုစ္စမာနော နိဟီနော ဟောတိ၊ တုမော သဟာ ဟောတိ နိဟီနပညော၊ သောပိ တေနေဝ သဟ နိဟီနပညော ဟောတိ။ သောပိ ဟိ တံ ‘‘ဗာလော’’တိ ဝဒတိ။ အထ တဿ ဝစနံ အပ္ပမာဏံ၊ သော ပန သယမေဝ ဝေဒဂူ စ ဓီရော စ ဟောတိ။ ဧဝံ သန္တေ န ကောစိ ဗာလော သမဏေသု အတ္ထိ။ သဗ္ဗေပိ ဟိ တေ အတ္တနော ဣစ္ဆာယ ပဏ္ဍိတာ။

ဝါစာယာတိ ကထနေန။ ဝစနေနာတိ ဘာသိတေန။ နိန္ဒိတကာရဏာတိ ဂရဟဟေတုနာ။ ဂရဟိတကာရဏာတိ အဝညာတဟေတုနာ။ ဥပဝဒိတကာရဏာတိ ဥပဝါဒဟေတုနာ။

၁၂၆။ အညံ ဣတောတိ ဂါထာယ သမ္ဗန္ဓော အတ္ထော စ – ‘‘အထ စေ သယံ ဝေဒဂူ ဟောတိ ဓီရော။ န ကောစိ ဗာလော သမဏေသု အတ္ထီ’’တိ ဧဝဉှိ ဝုတ္တေပိ သိယာ ကဿစိ ‘‘ကသ္မာ’’တိ။ တတ္ထ ဝုစ္စတေ – ယသ္မာ အညံ ဣတော ယာဘိဝဒန္တိ ဓမ္မံ၊ အပရဒ္ဓါ သုဒ္ဓိမကေဝလီ တေ။ ဧဝမ္ပိ တိတ္ထျာ ပုထုသော ဝဒန္တိ၊ ယေ ဣတော အညံ ဒိဋ္ဌိံ အဘိဝဒန္တိ၊ တေ အပရဒ္ဓါ ဝိရဒ္ဓါ သုဒ္ဓိမဂ္ဂံ၊ အကေဝလိနော စ တေတိ ဧဝံ ပုထုတိတ္ထိယာ ယသ္မာ ဝဒန္တီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ကသ္မာ ပနေဝံ ဝဒန္တီတိ စေ? သန္ဒိဋ္ဌိရာဂေန ဟိ တေဘိရတ္တာ၊ ယသ္မာ သကေန ဒိဋ္ဌိရာဂေန တေ အဘိရတ္တာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။

တေ သုဒ္ဓိမဂ္ဂန္တိ တေ အညတိတ္ထိယာ အကိလိဋ္ဌမဂ္ဂံ။ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂန္တိ နိဒ္ဒေါသမဂ္ဂံ။ ပရိသုဒ္ဓိမဂ္ဂန္တိ သုက္ကမဂ္ဂံ။ ဝေါဒါတမဂ္ဂန္တိ ပဏ္ဍရမဂ္ဂံ။ ပရိယောဒါတမဂ္ဂန္တိ ပဘာဝန္တမဂ္ဂံ။ ဝိရဒ္ဓါတိ ဝုတ္တဝိဓိနာ မဂ္ဂေန ဝိရဇ္ဈိတွာ ဌိတာ။ အပရဒ္ဓါတိ အပရဇ္ဈိတွာ ဌိတာ။ ခလိတာတိ ပရိဟီနာ။ ဂလိတာတိ တတော ဘဋ္ဌာ။ အညာယာတိ အညာဏေန။ အပရဒ္ဓါတိ ပရာဇယမာပန္နာ။ အထ ဝါ ‘‘ဉာယာပရဒ္ဓါ’’တိပိ ပါဌော။ ဉာယေန မဂ္ဂေန ဝိရဒ္ဓါတိ အတ္ထော။

၁၂၇။ ဧဝံ အဘိရတ္တာ စ – ဣဓေဝ သုဒ္ဓိန္တိ ဂါထာ။ တတ္ထ သကာယနေတိ သကမဂ္ဂေ။ ဒဠှံ ဝဒါနာတိ ဒဠှဝါဒါ။

ထိရဝါဒါတိ သန္နိဋ္ဌာနဝါဒါ။ ဗလိကဝါဒါတိ ဗလဝန္တဝါဒါ။ အဝဋ္ဌိတဝါဒါတိ ပတိဋ္ဌဟိတွာ ကထိတဝါဒါ။

၁၂၈။ ယေ ဧဝဉ္စ ဒဠှဝါဒါ၊ တေသု ယော ကောစိ တိတ္ထိယော သကာယနေ ဝါပိ ဒဠှံ ဝဒါနော ကမေတ္ထ ဗာလောတိ ပရံ ဒဟေယျ၊ သင်္ခေပတော တတ္ထ သဿတုစ္ဆေဒသင်္ခါတေ ဝိတ္ထာရတော နတ္ထိကဣဿရကာရကနိယတိအာဒိဘေဒေ သကေ အယနေ ‘‘ဣဒမေဝ သစ္စ’’န္တိ ဒဠှံ ဝဒါနော ကံ ပရံ ဧတ္ထ ဒိဋ္ဌိဂတေ ‘‘ဗာလော’’တိ သဟ ဓမ္မေန ပဿေယျ၊ နနု သဗ္ဗောပိ တဿ မတေန ပဏ္ဍိတော ဧဝ သုပ္ပဋိပန္နော ဧဝ စ။ ဧဝံ သန္တေ သယမေဝ သော မေဓဂမာဝဟေယျ၊ ပရံ ဝဒံ ဗာလမသုဒ္ဓိဓမ္မံ။ သောပိ ပရံ ‘‘ဗာလော စ အသုဒ္ဓိဓမ္မော စ အယ’’န္တိ ဝဒန္တော အတ္တနာဝ ကလဟံ အာဝဟေယျ။ ကသ္မာ? ယသ္မာ သဗ္ဗောပိ တဿ မတေန ပဏ္ဍိတောယေဝ သုပ္ပဋိပန္နောယေဝ စ။

၁၂၉။ ဧဝံ သဗ္ဗထာပိ ဝိနိစ္ဆယေ ဌတွာ သယံ ပမာယ၊ ဥဒ္ဓံ သ လောကသ္မိံ ဝိဝါဒမေတီတိ ဒိဋ္ဌိယာ ဌတွာ သယဉ္စ သတ္ထာရာဒိံ မိနိတွာ သော ဘိယျော ဝိဝါဒမေတီတိ။ ဧဝံ ပန ဝိနိစ္ဆယေသု အာဒီနဝံ ဉတွာ အရိယမဂ္ဂေန ဟိတွာန သဗ္ဗာနိ ဝိနိစ္ဆယာနိ၊ န မေဓဂံ ကုဗ္ဗတိ ဇန္တု လောကေတိ အရဟတ္တနိကူဋေန ဒေသနံ နိဋ္ဌာပေသိ။

သယံ ပမာယာတိ အတ္တနာ မိနိတွာ။ ပမိနိတွာတိ ပမာဏံ ကတွာ။ ‘‘ပဝိနေတွာ’’တိပိ ပါဌော၊ တံ န သုန္ဒရံ။ ဥဒ္ဓံ ဝါဒေန သဒ္ဓိန္တိ အတ္တနော ဥပရိ ကထေန္တေန သဟ။ ဒေသနာပရိယောသာနေ ပုရာဘေဒသုတ္တေ (မဟာနိ။ ၈၃) ဝုတ္တသဒိသော ဧဝ အဘိသမယော အဟောသီတိ။

သဒ္ဓမ္မပ္ပဇ္ဇောတိကာယ မဟာနိဒ္ဒေသဋ္ဌကထာယ

စူဠဗျူဟသုတ္တနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။