📜

၆။ ဇရာသုတ္တနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၃၉။ ဆဋ္ဌေ ဇရာသုတ္တေ အပ္ပံ ဝတ ဇီဝိတံ ဣဒန္တိ ဣဒံ ဝတ မနုဿာနံ ဇီဝိတံ အပ္ပကံ ပရိတ္တံ ဌိတိပရိတ္တတာယ သရသပရိတ္တတာယာတိ ဂုဟဋ္ဌကသုတ္တေပိ ဝုတ္တနယမေတံ။ ဩရံ ဝဿသတာပိ မိယျတီတိ ဝဿသတာ ဩရံ ကလလာဒိကာလေပိ မိယျတိ။ အတိစ္စာတိ ဝဿသတံ အတိက္ကမိတွာ။ ဇရသာပိ မိယျတီတိ ဇရာယ မိယျတိ။ ဣတော ပရံ ဂုဟဋ္ဌကသုတ္တဝဏ္ဏနာယ ဝုတ္တနယေနေဝ ဂဟေတဗ္ဗံ။

အပ္ပန္တိ မန္ဒံ။ ဂမနီယော သမ္ပရာယောတိ ပရလောကော ဂန္တဗ္ဗော။ ကလလကာလေပီတိ ဧတ္ထ ကလလကာလံ နာမ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ တီဟိ ဇာတိဥဏ္ဏံသူဟိ ကတသုတ္တဂ္ဂေ ဌိတတေလဗိန္ဒုပ္ပမာဏံ အစ္ဆံ ဝိပ္ပသန္နကလလံ ဟောတိ။ ယံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ –

‘‘တိလတေလဿ ယထာ ဗိန္ဒု၊ သပ္ပိမဏ္ဍော အနာဝိလော၊

ဧဝံ ဝဏ္ဏပ္ပဋိဘာဂံ၊ ကလလံ သမ္ပဝုစ္စတီ’’တိ။ (သံ။ နိ။ အဋ္ဌ။ ၁။၁။၂၃၅၊ ဝိဘ။ အဋ္ဌ။ ၂၆ ပကိဏ္ဏကကထာ)၊

တသ္မိံ ကလလကာလေပိ။ စဝတီတိ ဇီဝိတံ ဂဠတိ။ မရတီတိ ဇီဝိတဝိယောဂံ အာပဇ္ဇတိ။ အန္တရဓာယတီတိ အဒဿနံ ပါပုဏာတိ။ ဝိပ္ပလုဇ္ဇတီတိ ဆိဇ္ဇတိ။ ‘‘အဏ္ဍဇယောနိယာ စဝတိ။ ဇလာဗုဇယောနိယာ မရတိ။ သံသေဒဇယောနိယာ အန္တရဓာယတိ။ ဩပပါတိကယောနိယာ ဝိပ္ပလုဇ္ဇတီ’’တိ ဧဝမေကေ ဝဏ္ဏယန္တိ။ အဗ္ဗုဒကာလေပီတိ အဗ္ဗုဒံ နာမ ကလလတော သတ္တာဟစ္စယေန မံသဓောဝနဥဒကဝဏ္ဏံ ဟောတိ၊ ကလလန္တိ နာမံ အန္တရဓာယတိ။ ဝုတ္တမ္ပိ စေတံ –

‘‘သတ္တာဟံ ကလလံ ဟောတိ၊ ပရိပက္ကံ သမူဟတံ၊

ဝိဝဋ္ဋမာနံ တဗ္ဘာဝံ၊ အဗ္ဗုဒံ နာမ ဇာယတီ’’တိ။ (သံ။ နိ။ အဋ္ဌ။ ၁။၁။၂၃၅)၊

တသ္မိံ အဗ္ဗုဒကာလေပိ။ ပေသိကာလေပီတိ တသ္မာပိ အဗ္ဗုဒါ သတ္တာဟစ္စယေန ဝိလီနတိပုသဒိသာ ပေသိ နာမ သဉ္ဇာယတိ။ သာ မရိစဖာဏိတေန ဒီပေတဗ္ဗာ။ ဂါမဒါရိကာ ဟိ သုပက္ကာနိ မရိစာနိ ဂဟေတွာ သာဋကန္တေ ဘဏ္ဍိကံ ကတွာ ပီဠေတွာ မဏ္ဍံ အာဒါယ ကပါလေ ပက္ခိပိတွာ အာတပေ ဌပေန္တိ၊ တံ သုက္ခမာနံ သဗ္ဗဘာဂေဟိ မုစ္စတိ။ ဧဝရူပါ ပေသိ ဟောတိ၊ အဗ္ဗုဒန္တိ နာမံ အန္တရဓာယတိ။ ဝုတ္တမ္ပိ စေတံ –

‘‘သတ္တာဟံ အဗ္ဗုဒံ ဟောတိ၊ ပရိပက္ကံ သမူဟတံ၊

ဝိဝဋ္ဋမာနံ တဗ္ဘာဝံ၊ ပေသိ နာမ ပဇာယတီ’’တိ။ (သံ။ နိ။ အဋ္ဌ။ ၁။၁။၂၃၅)၊

တသ္မိံ ပေသိကာလေပိ။ ဃနကာလေပီတိ တတောပိ ပေသိတော သတ္တာဟစ္စယေန ကုက္ကုဋဏ္ဍသဏ္ဌာနော ဃနော နာမ မံသပိဏ္ဍော နိဗ္ဗတ္တတိ၊ ပေသီတိ နာမံ အန္တရဓာယတိ။ ဝုတ္တမ္ပိ စေတံ –

‘‘သတ္တာဟံ ပေသိ ဘဝတိ၊ ပရိပက္ကံ သမူဟတံ၊

ဝိဝဋ္ဋမာနံ တဗ္ဘာဝံ၊ ဃနောတိ နာမ ဇာယတိ။

‘‘ယထာ ကုက္ကုဋိယာ အဏ္ဍံ၊ သမန္တာ ပရိမဏ္ဍလံ၊

ဧဝံ ဃနဿ သဏ္ဌာနံ၊ နိဗ္ဗတ္တံ ကမ္မပစ္စယာ’’တိ။ (သံ။ နိ။ အဋ္ဌ။ ၁။၁။၂၃၅)၊

တသ္မိံ ဃနကာလေပိ။ ပသာခကာလေပီတိ ပဉ္စမေ သတ္တာဟေ ဒွိန္နံ ဒွိန္နံ ဟတ္ထပါဒါနံ သီသဿ စတ္ထာယ ပဉ္စ ပီဠကာ ဇာယန္တိ၊ ယံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ – ‘‘ပဉ္စမေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာဟေ ပဉ္စ ပီဠကာ သဏ္ဌဟန္တိ ကမ္မတော’’တိ။ တသ္မိံ ပသာခကာလေပိ။ တတော ပရံ ဆဋ္ဌသတ္တမာဒီနိ သတ္တာဟာနိ အတိက္ကမ္မ ဒေသနံ သင်္ခိပိတွာ ဒွါစတ္တာလီသသတ္တာဟေ ပရိဏတကာလေ ကေသလောမနခါဒီနံ ဥပ္ပတ္တိကာလဉ္စ။ တဿ စ နာဘိတော ဥဋ္ဌိတော နာဠော မာတု ဥဒရပဋလေန ဧကာဗဒ္ဓါ ဟောတိ၊ သော ဥပ္ပလဒဏ္ဍကော ဝိယ ဆိဒ္ဒေါ၊ တေန အာဟာရရသော သံသရိတွာ အာဟာရသမုဋ္ဌာနရူပံ သမုဋ္ဌာပေတိ။ ဧဝံ သော ဒသမာသေ ယာပေတိ၊ တံ သဗ္ဗံ အဝတွာ ‘‘သူတိဃရေ’’တိ အာဟ။ ယံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ –

‘‘ကေသာ လောမာ နခါနိ စ’’၊

‘‘ယဉ္စဿ ဘုဉ္ဇတီ မာတာ၊ အန္နံ ပါနဉ္စ ဘောဇနံ၊

တေန သော တတ္ထ ယာပေတိ၊ မာတုကုစ္ဆိဂတော နရော’’တိ။ (သံ။ နိ။ ၁။၂၃၅၊ ကထာ။ ၆၉၂)၊

တတ္ထ သူတိဃရေတိ သူတိကဃရေ၊ ဝိဇာယနဃရေတိ အတ္ထော။ ‘‘သူတိကာဃရေ’’တိ ဝါ ပါဌော၊ သူတိကာယာတိ ပဒစ္ဆေဒေါ။ အဒ္ဓမာသိကောပီတိ ဇာတဒိဝသတော ပဋ္ဌာယ အဒ္ဓမာသော ဧတဿ အတ္ထီတိ အဒ္ဓမာသိကော။ ဒွေမာသိကာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ ဇာတဒိဝသတော ပဋ္ဌာယ ဧကံ သံဝစ္ဆရံ ဧတဿ အတ္ထီတိ သံဝစ္ဆရိကော။ ဥပရိ ဒွေဝဿိကာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။

ယဒါ ဇိဏ္ဏော ဟောတီတိ ယသ္မိံ ကာလေ ဇရာဇိဏ္ဏော ဘဝတိ ဇဇ္ဇရီဘူတော။ ဝုဒ္ဓါတိ ဝယောဝုဒ္ဓါ။ မဟလ္လကောတိ ဇာတိမဟလ္လကော။ အဒ္ဓဂတောတိ တယော အဒ္ဓေ အတိက္ကန္တော။ ဝယောအနုပ္ပတ္တောတိ တတိယံ ဝယံ အနုပ္ပတ္တော။ ခဏ္ဍဒန္တောတိ အန္တရန္တရာ ပတိတာ ဒန္တာ ဖာလိတာ စ ဇရာနုဘာဝေန ခဏ္ဍာ ဒန္တာ ဇာတာ အဿာတိ ခဏ္ဍဒန္တော။ ပလိတကေသောတိ ပဏ္ဍရကေသော။ ဝိလူနန္တိ လုဉ္စိတွာ ဂဟိတကေသာ ဝိယ ခလ္လာဋသီသော ။ ခလိတသိရောတိ မဟာခလ္လာဋသီသော။ ဝလိနန္တိ သဉ္ဇာတဝလိ။ တိလကာဟတဂတ္တောတိ သေတတိလကကာဠတိလကေဟိ ဝိကိဏ္ဏသရီရော။ ဘောဂ္ဂေါတိ ဘဂ္ဂေါ၊ ဣမိနာပိဿ ဝင်္ကဘာဝံ ဒီပေတိ။ ဒဏ္ဍပရာယဏောတိ ဒဏ္ဍပဋိဿရဏော ဒဏ္ဍဒုတိယော။ သော ဇရာယပီတိ သော ပုဂ္ဂလော ဇရာယပိ အဘိဘူတော မရတိ။ နတ္ထိ မရဏမှာ မောက္ခောတိ မရဏတော မုဉ္စနုပါယော နတ္ထိ နုပလဗ္ဘတိ။

ဖလာနမိဝ ပက္ကာနံ၊ ပါတော ပတနတော ဘယန္တိ ပရိပါကဂတာနံ သိထိလဝဏ္ဋာနံ ပနသဖလာဒိပက္ကာနံ ပစ္စူသကာလေ အဝဿံ ပတိဿန္တီတိ ဖလသာမိကာနံ ဘာယမာနာနံ ဝိယ။ ဧဝံ ဇာတာန မစ္စာနံ၊ နိစ္စံ မရဏတော ဘယန္တိ ဧဝမေဝ ဥပ္ပန္နာနံ သတ္တာနံ မစ္စုသင်္ခါတမရဏတော သတတံ ကာလံ ဘယံ။

ယထာပိကုမ္ဘကာရဿာတိ ယထာ နာမ မတ္တိကာဘာဇနံ ကရောန္တဿ။ ကတံ မတ္တိကဘာဇနန္တိ (သု။ နိ။ ၅၈၂) တေန နိဋ္ဌာပိတဘာဇနံ။ သဗ္ဗံ ဘေဒနပရိယန္တန္တိ ပက္ကာပက္ကံ သဗ္ဗံ ဘေဒနံ ဘိဇ္ဇပရိယန္တံ အဝသာနံ အဿာတိ ဘေဒနပရိယန္တံ။ ဧဝံ မစ္စာန ဇီဝိတန္တိ ဧဝမေဝ သတ္တာနံ အာယုသင်္ခါရံ။

ဒဟရာစ မဟန္တာ စာတိ တရုဏာ စ မဟလ္လကာ စ။ ယေ ဗာလာ ယေ စ ပဏ္ဍိတာတိ ယေ စ အဿာသပဿာသာယတ္တာ ဇီဝိတာ ဗာလာ ယေ စ ပဏ္ဍိစ္စေန သမန္နာဂတာ ဗုဒ္ဓါဒယော။ သဗ္ဗေ မစ္စုဝသံ ယန္တီတိ ဧတေ ဝုတ္တပ္ပကာရာ ဒဟရာဒယော သဗ္ဗေ မစ္စုနော ဣဿရိယံ ဥပဂစ္ဆန္တိ။

တေသံ မစ္စုပရေတာနန္တိ ဧတေသံ မစ္စုနာ ပရိဝါရိတာနံ။ ဂစ္ဆတံ ပရလောကတောတိ ဣတော မနုဿလောကတော ပရလောကံ ဂစ္ဆန္တာနံ။ န ပိတာ တာယတေ ပုတ္တန္တိ ပိတာ ပုတ္တံ န ရက္ခတိ။ ဉာတီ ဝါ ပန ဉာတကေတိ မာတာပိတိပက္ခိကာ ဉာတီ ဝါ တေယေဝ ဉာတကေ ရက္ခိတုံ န သက္ကောန္တိ။

ပေက္ခတညေဝ ဉာတီနန္တိ ဝုတ္တဝိဓာနံယေဝ ဉာတီနံ ပေက္ခန္တာနံယေဝ ဩလောကေန္တာနံယေဝ။ ပဿ လာလပ္ပတံ ပုထူတိ ပဿာတိ အာလပနံ။ လာလပန္တာနံ ဝိလပန္တာနံ ပုထူနံ နာနပ္ပကာရာနံ။ ဧကမေကောဝ မစ္စာနံ၊ ဂေါဝဇ္ဈော ဝိယ နိယျတီတိ သတ္တာနံ ဧကမေကော ဝဓာယ နိယျမာနဂေါဏော ဝိယ မရဏာယ နိယျတိ ပါပုဏီယတိ။ ဧဝမဗ္ဘာဟတော လောကောတိ ဧဝမေဝ သတ္တလောကော ဘုသံ အာဟတော။ မစ္စုနာ စ ဇရာယ စာတိ မရဏေန စ ဇရာယ စ အဘိဘူတော။

၄၀။ မမာယိတေတိ မမာယိတဝတ္ထုကာရဏာ။ ဝိနာဘာဝံ သန္တမေဝိဒန္တိ သန္တံ ဝိဇ္ဇမာနံ ဝိနာဘာဝမေဝ ဣဒံ၊ န သက္ကာ အဝိနာဘာဝေန ဘဝိတုန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။

သောစန္တီတိ စိတ္တေန သောစနံ ကရောန္တိ။ ကိလမန္တီတိ ကာယေန ကိလမထံ ပါပုဏန္တိ။ ပရိဒေဝန္တီတိ နာနာဝိဓံ ဝါစာဝိလာပံ ဘဏန္တိ။ ဥရတ္တာဠိံ ကန္ဒန္တီတိ ဥရံ တာဠေတွာ တာဠေတွာ ကန္ဒန္တိ။ သမ္မောဟံ အာပဇ္ဇန္တီတိ သမ္မောဟဘာဝံ ပါပုဏန္တိ။

အနိစ္စောတိ ဟုတွာ အဘာဝဋ္ဌေန။ သင်္ခတောတိ ပစ္စယေဟိ သင်္ဂမ္မ ကတော။ ပဋိစ္စသမုပ္ပန္နောတိ ပစ္စယသာမဂ္ဂိံ ပဋိစ္စ န ပစ္စက္ခာယ သဟ သမ္မာ စ ဥပ္ပန္နော။ ခယဓမ္မောတိ ခယံ ဂမနသဘာဝေါ။ ဝယဓမ္မောတိ ဝယံ ဂမနသဘာဝေါ၊ ဘင်္ဂဝသေန ဘင်္ဂဂမနသဘာဝေါတိ အတ္ထော။ ဝိရာဂဓမ္မောတိ ဝိရဇ္ဇနသဘာဝေါ။ နိရောဓဓမ္မောတိ နိရုဇ္ဈနသဘာဝေါ။ ယွာယံ ပရိဂ္ဂဟောတိ ယော အယံ ပရိဂ္ဂဟော။ ‘‘ယာယ ပရိဂ္ဂဟော’’တိပိ ပါဌော၊ အယမေဝ ပဒစ္ဆေဒေါ။ နိစ္စောတိ သတတကာလိကော။ ဓုဝေါတိ ထိရော။ သဿတောတိ အစဝနော။ အဝိပရိဏာမဓမ္မောတိ ပကတိအဇဟနသဘာဝေါ။ သဿတိ သမံ တထေဝ ဌဿတီတိ စန္ဒသူရိယသိနေရုမဟာသမုဒ္ဒပထဝီပဗ္ဗတာဒယော ဝိယ တိဋ္ဌေယျ။

နာနာဘာဝေါတိ ဇာတိယာ နာနာဘာဝေါ။ ဝိနာဘာဝေါတိ မရဏေန ဝိယောဂဘာဝေါ။ အညထာဘာဝေါတိ သဗ္ဘာဝတော အညထာဘာဝေါ။ ပုရိမာနံ ပုရိမာနံ ခန္ဓာနန္တိ အနန္တရေ ပုရေ ဥပ္ပန္နာနံ ခန္ဓာနံ။ ဝိပရိဏာမညထာဘာဝါတိ ပကတိဘာဝံ ဇဟိတွာ အညထာဘာဝေန။ ပစ္ဆိမာ ပစ္ဆိမာ ခန္ဓာဒယော ပဝတ္တန္တိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တီတိ သမ္ဗန္ဓော။

သဗ္ဗံ ဃရာဝါသပလိဗောဓန္တိ သကလံ ဂိဟိဘာဝဇဋံ။ ဉာတိမိတ္တာမစ္စပလိဗောဓန္တိ မာတာပိတုပက္ခိကာ ဉာတီ၊ မိတ္တာ သဟာယာ၊ အမစ္စာ ဘစ္စာ။ သန္နိဓိပလိဗောဓန္တိ နိဓာနဇဋံ ဆိန္ဒိတွာ။ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာတိ ကေသေ စ မဿူနိ စ ဩရောပယိတွာ။ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနီတိ ကသာယရသပီတာနိ ဝတ္ထာနိ။

၄၁။ မာမကောတိ မမ ဥပါသကော ဘိက္ခု ဝါတိ သင်္ခံ ဂတော၊ ဗုဒ္ဓါဒီနိ ဝါ ဝတ္ထူနိ မမာယမာနော။

တေသံ တေသံ သတ္တာနန္တိ အနေကေသံ သတ္တာနံ သာဓာရဏနိဒ္ဒေသော။ ‘‘ယညဒတ္တဿ မရဏံ၊ သောမဒတ္တဿ မရဏ’’န္တိ ဧဝဉှိ ဒိဝသမ္ပိ ကထိယမာနေ နေဝ သတ္တာ ပရိယာဒါနံ ဂစ္ဆန္တိ၊ န သဗ္ဗံ အပရတ္တဒီပနံ သိဇ္ဈတိ။ ဣမေဟိ ပန ဒွီဟိ ပဒေဟိ န ကောစိ သတ္တော အပရိယာဒိန္နော ဟောတိ၊ န ကိဉ္စိ အပရတ္တာဒီပနံ န သိဇ္ဈတိ။ တမှာ တမှာတိ အယံ ဂတိဝသေန အနေကေသံ နိကာယာနံ သာဓာရဏနိဒ္ဒေသော။ သတ္တနိကာယာတိ သတ္တာနံ နိကာယာ၊ သတ္တဃဋာ သတ္တသမူဟာတိ အတ္ထော။ စုတီတိ စဝနဝသေန ဝုတ္တံ။ ဧကစတုပဉ္စက္ခန္ဓာယ စုတိယာ သာမညဝစနမေတံ။ စဝနတာတိ ဘာဝဝစနေန လက္ခဏနိဒဿနံ။ ဘေဒေါတိ စုတိခန္ဓာနံ ဘင်္ဂုပ္ပတ္တိပရိဒီပနံ။ အန္တရဓာနန္တိ ဃဋဿ ဝိယ ဘိန္နဿ ဘိန္နာနံ ခန္ဓာနံ ယေန ကေနစိ ပရိယာယေန ဌာနာဘာဝပရိဒီပနံ။ မစ္စုမရဏန္တိ မစ္စုသင်္ခါတံ မရဏံ၊ န ခဏိကမရဏံ။ ကာလော နာမ အန္တကော၊ တဿ ကိရိယာတိ ကာလံကိရိယာ။ ဧတ္တာဝတာ သမ္မုတိမရဏံ ဒီပိတံ။ ဣဒါနိ ပရမတ္ထေန ဒီပေတုံ ‘‘ခန္ဓာနံ ဘေဒေါ’’တိအာဒိမာဟ။ ပရမတ္ထေန ဟိ ခန္ဓာယေဝ ဘိဇ္ဇန္တိ၊ န သတ္တော နာမ ကောစိ မရတိ။ ခန္ဓေသု ပန ဘိဇ္ဇမာနေသု သတ္တော မရတိ၊ ဘိန္နေသု ‘‘မတော’’တိ ဝေါဟာရော ဟောတိ။

ဧတ္ထ စ စတုဝေါကာရပဉ္စဝေါကာရဝသေန ခန္ဓာနံ ဘေဒေါ၊ ဧကဝေါကာရဝသေန ကဠေဝရဿ နိက္ခေပေါ။ စတုဝေါကာရဝသေန ဝါ ခန္ဓာနံ ဘေဒေါ၊ သေသဒွယဝသေန ကဠေဝရဿ နိက္ခေပေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ကသ္မာ? ကာမရူပဘဝဒွယေပိ ရူပကာယသင်္ခါတဿ ကဠေဝရဿ သဗ္ဘာဝတော။ ယသ္မာ ဝါ စာတုမဟာရာဇိကာဒီသု ခန္ဓာ ဘိဇ္ဇန္တေဝ၊ န ကိဉ္စိ နိက္ခိပန္တိ၊ တသ္မာ တေသံ ဝသေန ခန္ဓာနံ ဘေဒေါ၊ မနုဿာဒီသု ကဠေဝရဿ နိက္ခေပေါ။ ဧတ္ထ စ ကဠေဝရဿ နိက္ခေပကရဏတော မရဏံ ‘‘ကဠေဝရဿ နိက္ခေပေါ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဇီဝိတိန္ဒြိယဿုပစ္ဆေဒေါတိ ဣမိနာ ဣန္ဒြိယဗဒ္ဓဿေဝ မရဏံ နာမ ဟောတိ၊ အနိန္ဒြိယဗဒ္ဓဿ မရဏံ နာမ နတ္ထီတိ ဒဿေတိ။ ‘‘သဿံ မတံ၊ ရုက္ခော မတော’’တိ ဣဒံ ပန ဝေါဟာရမတ္တမေဝ။ အတ္ထတော ပန ဧဝရူပါနိ ဝစနာနိ သဿာဒီနံ ခယဝယဘာဝမေဝ ဒီပေန္တိ။ ရူပဂတန္တိ ရူပမေဝ ရူပဂတံ။ ဝေဒနာဂတန္တိအာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။

တတ္ထ ပုဗ္ဗေဝ မစ္စန္တိ မစ္စံ ဝါ ဘောဂါ ပုဗ္ဗေဝ ပဌမတရညေဝ ဝိဇဟန္တိ။ မစ္စော ဝါ တေ ဘောဂေ ပုဗ္ဗတရံ ဇဟတိ။ ကာမကာမီတိ စောရရာဇာနံ အာလပတိ။ အမ္ဘော ကာမေ ကာမယမာန ကာမကာမိ ဘောဂိနော နာမ လောကေ အသဿတာ၊ ဘောဂေသု ဝါ နဋ္ဌေသု ဇီဝမာနာ စ အဘောဂိနော ဟောန္တိ။ ဘောဂေ ဝါ ပဟာယ သယံ နဿန္တိ၊ တသ္မာ အဟံ မဟာဇနဿ သောကကာလေပိ န သောစာမီတိ အတ္ထော။

ဝိဒိတာမယာ သတ္တုက လောကဓမ္မာတိ စောရရာဇာနံ အာလပန္တော အာဟ။ အမ္ဘော သတ္တုက မယာ လာဘော အလာဘော ယသော အယသောတိအာဒယော လောကဓမ္မာ ဝိဒိတာ။ ယထေဝ ဟိ စန္ဒော ဥဒေတိ စ ပူရတိ စ ပုန စ ခီယတိ၊ ယထာ စ သူရိယော အန္ဓကာရံ ဝိဓမေန္တော မဟန္တံ လောကပ္ပဒေသံ တပိတွာန ပုန သာယံ အတ္ထံ ပလေတိ အတ္ထံ ဂစ္ဆတိ န ဒိဿတိ၊ ဧဝမေဝ ဘောဂါ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ စ ဝိနဿန္တိ စ၊ တတ္ထ ကိံ သောကေန၊ တသ္မာ န သောစာမီတိ အတ္ထော။

တဏှာမညနာယ မညတီတိ တဏှာယ ဇနိတမာနမညနာယ မညတိ။ မာနံ ကရောတိ ဒိဋ္ဌိမညနာယာတိ ဒိဋ္ဌိံ ဥပနိဿယံ ကတွာ ဥပ္ပန္နာယ မညနာယ။ မာနမညနာယာတိ သဟဇာတမာနမညနာယ။ ကိလေသမညနာယာတိ ဝုတ္တပ္ပကာရာယ ဥပတာပနဋ္ဌေန ကိလေသမညနာယ မညတိ။

ကုဟာတိ ဝိမှာပကာ။ ထဒ္ဓါတိ ခါဏု ဝိယ ထဒ္ဓါ။ လပါတိ ပစ္စယနိမိတ္တေန လပနကာ။

၄၂။ သင်္ဂတန္တိ သမာဂတံ၊ ဒိဋ္ဌံ ဖုဋ္ဌံ ဝါ။ ပိယာယိတန္တိ ပိယကတံ။

သင်္ဂတန္တိ သမ္မုခီဘူတံ။ သမာဂတန္တိ သမီပံ အာဂတံ။ သမာဟိတန္တိ ဧကီဘူတံ။ သန္နိပတိတန္တိ ပိဏ္ဍိတံ။ သုပိနဂတောတိ သုပိနံ ပဝိဋ္ဌော။ သေနာဗျူဟံ ပဿတီတိ သေနာသန္နိဝေသံ ဒက္ခတိ။ အာရာမရာမဏေယျကန္တိ ပုပ္ဖာရာမာဒီနံ ရမဏီယဘာဝံ။ ဝနရာမဏေယျကာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ ပေတန္တိ ဣတော ပရလောကံ ဂတံ။ ကာလင်္ကတန္တိ မတံ။

၄၃။ နာမံယေဝါဝသိဿတိ၊ အက္ခေယျန္တိ သဗ္ဗံ ရူပါဒိဓမ္မဇာတံ ပဟီယတိ၊ နာမမတ္တမေဝ တု အဝသိဿတိ ‘‘ဗုဒ္ဓရက္ခိတော ဓမ္မရက္ခိတော’’တိ ဧဝံ အက္ခာတုံ ကထေတုံ။

ယေစက္ခုဝိညာဏာဘိသမ္ဘူတာတိ ယေ သယံ စက္ခုဝိညာဏေန အဘိသမ္ဘူတာ ရာသိကတာ ဒိဋ္ဌာ စတုသမုဋ္ဌာနိကာ ရူပါ။ သောတဝိညာဏာဘိသမ္ဘူတာတိ ပရတောဃောသေန သောတဝိညာဏေန ရာသိကတာ သုတာ ဒွိသမုဋ္ဌာနိကာ သဒ္ဒါ။

၄၄။ မုနယောတိ ခီဏာသဝမုနယော။ ခေမဒဿိနောတိ နိဗ္ဗာနဒဿိနော။

သောကောတိ သောကနိဒ္ဒေသေ – ဗျသတီတိ ဗျသနံ၊ ဟိတသုခံ ခိပတိ ဝိဒ္ဓံသေတီတိ အတ္ထော။ ဉာတီနံ ဗျသနံ ဉာတိဗျသနံ၊ စောရရောဂဘယာဒီဟိ ဉာတိက္ခယော ဉာတိဝိနာသောတိ အတ္ထော။ တေန ဉာတိဗျသနေန။ ဖုဋ္ဌဿာတိ အဇ္ဈောတ္ထဋဿ၊ အဘိဘူတဿ သမန္နာဂတဿာတိ အတ္ထော။ သေသေသုပိ ဧသေဝ နယော။ အယံ ပန ဝိသေသော – ဘောဂါနံ ဗျသနံ ဘောဂဗျသနံ၊ ရာဇစောရာဒိဝသေန ဘောဂက္ခယော ဘောဂဝိနာသောတိ အတ္ထော။ ရောဂေါယေဝ ဗျသနံ ရောဂဗျသနံ။ ရောဂေါ ဟိ အာရောဂျံ ဗျသတိ ဝိနာသေတီတိ ဗျသနံ။ သီလဿ ဗျသနံ သီလဗျသနံ၊ ဒုဿိလျဿေတံ နာမံ။ သမ္မာဒိဋ္ဌိံ ဝိနာသယမာနာ ဥပ္ပန္နာ ဒိဋ္ဌိယေဝ ဗျသနံ ဒိဋ္ဌိဗျသနံ။ ဧတ္ထ စ ပုရိမာနိ ဒွေ အနိပ္ဖန္နာနိ၊ ပစ္ဆိမာနိ တီဏိ နိပ္ဖန္နာနိ တိလက္ခဏဗ္ဘာဟတာနိ။ ပုရိမာနိ စ တီဏိ နေဝ ကုသလာနိ နာကုသလာနိ၊ သီလဒိဋ္ဌိဗျသနဒွယံ အကုသလံ။

အညတရညတရေနာတိ ဂဟိတေသု ဝါ ယေန ကေနစိ အဂ္ဂဟိတေသု ဝါ မိတ္တာမစ္စဗျသနာဒီသု ယေန ကေနစိ။ သမန္နာဂတဿာတိ သမနုဗန္ဓဿ အပရိမုစ္စမာနဿ။ အညတရညတရေန ဒုက္ခဓမ္မေနာတိ ယေန ကေနစိ သောကဒုက္ခဿ ဥပ္ပတ္တိဟေတုနာ။ သောကောတိ သောစနကဝသေန သောကော။ ဣဒံ တေဟိ ကာရဏေဟိ ဥပ္ပဇ္ဇနကသောကဿ သဘာဝပစ္စတ္တံ။ သောစနာတိ သောစနာကာရော။ သောစိတတ္တန္တိ သောစိတဘာဝေါ။ အန္တောသောကောတိ အဗ္ဘန္တရသောကော။ ဒုတိယပဒံ ဥပသဂ္ဂေန ဝဍ္ဎိတံ။ သော ဟိ အဗ္ဘန္တရံ သုက္ခာပေန္တော ဝိယ ပရိသုက္ခာပေန္တော ဝိယ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ ‘‘အန္တောသောကော အန္တောပရိသောကော’’တိ ဝုစ္စတိ။ အန္တောဒါဟောတိ အဗ္ဘန္တရဒါဟော။ ဒုတိယပဒံ ဥပသဂ္ဂေန ဝဍ္ဎိတံ။ စေတသော ပရိဇ္ဈာယနာတိ စိတ္တဿ ဈာနနာကာရော။ သောကော ဟိ ဥပ္ပဇ္ဇမာနော အဂ္ဂိ ဝိယ စိတ္တံ ဈာပေတိ ဒဟတိ၊ ‘‘စိတ္တံ မေ ဈာမံ၊ န မေ ကိဉ္စိ ပဋိဘာတီ’’တိ ဝဒါပေတိ။ ဒုက္ခိတော မနော ဒုမ္မနော၊ တဿ ဘာဝေါ ဒေါမနဿံ။ အနုပဝိဋ္ဌဋ္ဌေန သောကောဝ သလ္လန္တိ သောကသလ္လံ။

ပရိဒေဝနိဒ္ဒေသေ – ‘‘မယှံ ဓီတာ၊ မယှံ ပုတ္တော’’တိ ဧဝံ အာဒိဿ အာဒိဿ ဒေဝန္တိ ရောဒန္တိ ဧတေနာတိ အာဒေဝေါ။ တံ တံ ဝဏ္ဏံ ပရိကိတ္တေတွာ ပရိကိတ္တေတွာ ဒေဝန္တိ ဧတေနာတိ ပရိဒေဝေါ။ တတော ပရာနိ ဒွေ ဒွေ ပဒါနိ ပုရိမဒွယဿေဝ အာကာရဘာဝနိဒ္ဒေသဝသေန ဝုတ္တာနိ။ ဝါစာတိ ဝစနံ။ ပလာပေါတိ တုစ္ဆံ နိရတ္ထကဝစနံ ။ ဥပ္ပဍ္ဎဘဏိတအညဘဏိတာဒိဝသေန ဝိရူပေါ ပလာပေါ ဝိပ္ပလာပေါ။ လာလပ္ပောတိ ပုနပ္ပုနံ လပနံ။ လာလပ္ပနာကာရော လာလပ္ပနာ။ လာလပ္ပိတဿ ဘာဝေါ လာလပ္ပိတတ္တံ။ မစ္ဆရိယာဒီနိ ဝုတ္တတ္ထာနေဝ။

၄၅။ သတ္တမဂါထာ ဧဝံ မရဏဗ္ဘာဟတေ လောကေ အနုရူပပဋိပတ္တိဒဿနတ္ထံ ဝုတ္တာ။ တတ္ထ ပတိလီနစရဿာတိ တတော တတော ပတိလီနံ စိတ္တံ ကတွာ စရန္တဿ။ ဘိက္ခုနောတိ ကလျာဏပုထုဇ္ဇနဿ ဝါ သေက္ခဿ ဝါ။ သာမဂ္ဂိယမာဟု တဿ တံ၊ ယော အတ္တာနံ ဘဝနေ န ဒဿယေတိ တဿေတံ ပတိရူပမာဟု၊ ယော ဧဝံပဋိပန္နော နိရယာဒိဘေဒေ ဘဝနေ အတ္တာနံ န ဒဿယေ။ ဧဝဉှိ သော ဣမမှာ မရဏာ မုစ္စေယျာတိ အဓိပ္ပာယော။

ပတိလီနစရာ ဝုစ္စန္တီတိ တတော တတော လီနစိတ္တာစာရာ ကထီယန္တိ။ သတ္တ သေက္ခာတိ အဓိသီလာဒီသု တီသု သိက္ခာသု သိက္ခန္တီတိ သောတာပတ္တိမဂ္ဂဋ္ဌံ အာဒိံ ကတွာ ယာဝ အရဟတ္တမဂ္ဂဋ္ဌာ သတ္တ သေက္ခာ။ အရဟာတိ ဖလဋ္ဌော။ သော နိဋ္ဌိတစိတ္တတ္တာ ပတိလီနော။ သေက္ခာနံ ပတိလီနစရဏဘာဝေ ကာရဏံ ဒဿေန္တော ‘‘ကိံ ကာရဏာ’’တိအာဒိမာဟ။ တေ တတော တတောတိ တေ သတ္တ သေက္ခာ တေဟိ တေဟိ အာရမ္မဏေဟိ စိတ္တံ ပတိလီနေန္တာတိ အတ္တနော စိတ္တံ နိလီနေန္တာ။ ပတိကုဋေန္တာတိ သင်္ကောစေန္တာ။ ပတိဝဋ္ဋေန္တာတိ ကဋသာရကံ ဝိယ အာဘုဇေန္တာ။ သန္နိရုဒ္ဓန္တာတိ သန္နိရုဇ္ဈန္တာ။ သန္နိဂဏှန္တာတိ နိဂ္ဂဟံ ကုရုမာနာ။ သန္နိဝါရေန္တာတိ ဝါရယမာနာ။ ရက္ခန္တာတိ ရက္ခံ ကုရုမာနာ။ ဂေါပေန္တာတိ စိတ္တမဉ္ဇူသာယ ဂေါပယမာနာ။

ဣဒါနိ ဒွါရဝသေန ဒဿေန္တော ‘‘စက္ခုဒွါရေ’’တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ စက္ခုဒွါရေတိ စက္ခုဝိညာဏဒွါရေ။ သောတဒွါရာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ ဘိက္ခုနောတိ ပုထုဇ္ဇနကလျာဏကဿ ဝါ ဘိက္ခုနော၊ သေက္ခဿ ဝါ ဘိက္ခုနောတိ ဘိက္ခုသဒ္ဒဿ ဝစနတ္ထံ အဝတွာ ဣဓာဓိပ္ပေတဘိက္ခုယေဝ ဒဿိတော။ တတ္ထ ပုထုဇ္ဇနော စ သော ကိလေသာနံ အသမုစ္ဆိန္နတ္တာ၊ ကလျာဏော စ သီလာဒိပဋိပတ္တိယုတ္တတ္တာတိ ပုထုဇ္ဇနကလျာဏောဝ ပုထုဇ္ဇနကလျာဏကော၊ တဿ ပုထုဇ္ဇနကလျာဏကဿ။ အဓိသီလာဒီနိ သိက္ခတီတိ သေက္ခော၊ တဿ သေက္ခဿ ဝါ သောတာပန္နဿ ဝါ သကဒါဂါမိနော ဝါ အနာဂါမိနော ဝါ။

အာသန္တိ နိသီဒန္တိ ဧတ္ထာတိ အာသနံ။ ယတ္ထာတိ ယေသု မဉ္စပီဌာဒီသု။ မဉ္စောတိအာဒီနိ အာသနဿ ပဘေဒဝစနာနိ။ မဉ္စောပိ ဟိ နိသဇ္ဇာယပိ ဩကာသတ္တာ ဣဓ အာသနေသု ဝုတ္တော၊ သော ပန မသာရကဗုန္ဒိကာဗဒ္ဓကုဠီရပါဒကအာဟစ္စပါဒကာနံ အညတရော။ ပီဌမ္ပိ တေသံ အညတရမေဝ။ ဘိသီတိ ဥဏ္ဏဘိသိ စောဠဘိသိ ဝါကဘိသိ တိဏဘိသိ ပဏ္ဏဘိသီနံ အညတရာ။ တဋ္ဋိကာတိ တာလပဏ္ဏာဒီဟိ ဝိနိတွာ ကတာ။ စမ္မခဏ္ဍောတိ နိသဇ္ဇာရဟော ယော ကောစိ စမ္မခဏ္ဍော။ တိဏသန္ထာရာဒယော တိဏာဒီနိ ဂုမ္ဗေတွာ ကတာ။ အသပ္ပာယရူပဒဿနေနာတိ အသပ္ပာယာနံ ဣဋ္ဌရူပါနံ ဩလောကနေန။ ရိတ္တန္တိ အဗ္ဘန္တရတော တုစ္ဆံ။ ဝိဝိတ္တန္တိ ဗဟိဒ္ဓါပဝေသနေန သုညံ။ ပဝိဝိတ္တန္တိ ကောစိ ဂဟဋ္ဌော တတ္ထ နတ္ထီတိ အတိရေကေန သုညံ။ အသပ္ပာယသဒ္ဒဿဝနေပိ ဧသေဝ နယော။ ပဉ္စဟိ ကာမဂုဏေဟီတိ ဣတ္ထိရူပသဒ္ဒဂန္ဓရသဖောဋ္ဌဗ္ဗေဟိ ပဉ္စဟိ ကာမကောဋ္ဌာသေဟိ။ ဝုတ္တမ္ပိ စေတံ –

‘‘ရူပါ သဒ္ဒါ ရသာ ဂန္ဓာ၊ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ စ မနောရမာ၊

ပဉ္စ ကာမဂုဏာ လောကေ၊ ဣတ္ထိရူပသ္မိံ ဒိဿရေ’’တိ။ (အ။ နိ။ ၅။၅၅)၊

ဘဇတောတိ စိတ္တေန သေဝနံ ကရောန္တဿ။ သမ္ဘဇတောတိ သမ္မာ သေဝန္တဿ။ သေဝတောတိ ဥပသင်္ကမန္တဿ။ နိသေဝတောတိ နိဿယံ ကတွာ သေဝန္တဿ။ သံသေဝတောတိ သုဋ္ဌု သေဝန္တဿ။ ပဋိသေဝတောတိ ပုနပ္ပုနံ ဥပသင်္ကမန္တဿ။

ဂဏသာမဂ္ဂီတိ သမဏာနံ ဧကီဘာဝေါ သမဂ္ဂဘာဝေါ။ ဓမ္မသာမဂ္ဂီတိ သတ္တတိံသဗောဓိပက္ခိယဓမ္မာနံ သမူဟဘာဝေါ။ အနဘိနိဗ္ဗတ္တိသာမဂ္ဂီတိ အနိဗ္ဗတ္တမာနာနံ အနုပ္ပဇ္ဇမာနာနံ အနုပါဒိသေသာယ နိဗ္ဗာနဓာတုယာ ပရိနိဗ္ဗုတာနံ အရဟန္တာနံ သမူဟော။ သမဂ္ဂါတိ ကာယေန အဝိယောဂါ။ သမ္မောဒမာနာတိ စိတ္တေန သုဋ္ဌု မောဒမာနာ တုဿမာနာ။ အဝိဝဒမာနာတိ ဝါစာယ ဝိဝါဒံ အကုရုမာနာ။ ခီရောဒကီဘူတာတိ ခီရေန သံသဋ္ဌဥဒကသဒိသာ။

တေ ဧကတော ပက္ခန္ဒန္တီတိ တေ ဗောဓိပက္ခိယဓမ္မာ ဧကံ အာရမ္မဏံ ပဝိသန္တိ။ ပသီဒန္တီတိ တသ္မိံယေဝ အာရမ္မဏေ ပသာဒမာပဇ္ဇန္တိ။ အနုပါဒိသေသာယာတိ ဥပါဒိဝိရဟိတာယ။

နိဗ္ဗာနဓာတုယာတိ အမတမဟာနိဗ္ဗာနဓာတုယာ။ ဦနတ္တံ ဝါတိ ဧတ္ထ ဥနဘာဝေါ ဦနတ္တံ၊ အပရိပုဏ္ဏဘာဝေါတိ အတ္ထော။ ပုဏ္ဏတ္တံ ဝါတိ ပရိပုဏ္ဏဘာဝေါ ပုဏ္ဏတ္တံ၊ ပုဏ္ဏဘာဝေါ ဝါ န ပညာယတိ နတ္ထီတိ အတ္ထော။

နေရယိကာနန္တိ နိရယေ နိဗ္ဗတ္တနကကမ္မာနံ အတ္ထိဘာဝေန။ နိရယံ အရဟန္တီတိ နေရယိကာ၊ တေသံ နေရယိကာနံ။ နိရယော ဘဝနန္တိ နိရယော ဧဝ တေသံ ဝသနဋ္ဌာနံ ဃရံ။ တိရစ္ဆာနယောနိကာနန္တိအာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ တဿေသာ သာမဂ္ဂီတိ တဿ ခီဏာသဝဿ ဧသာ နိဗ္ဗာနသာမဂ္ဂီ။ ဧတံ ဆန္နန္တိ ဧတံ အနုစ္ဆဝိကံ။ ပတိရူပန္တိ သဒိသံ ပဋိဘာဂံ၊ အသဒိသံ အပ္ပဋိဘာဂံ န ဟောတိ။ အနုစ္ဆဝိကန္တိ ဧတံ သမဏဗြာဟ္မဏာနံ ဝါ ဓမ္မာနံ၊ မဂ္ဂဖလနိဗ္ဗာနသာသနဓမ္မာနံ ဝါ အနုစ္ဆဝိကံ။ တေသံ ဆဝိံ ဆာယံ သုန္ဒရဘာဝံ အနွေတိ အနုဂစ္ဆတိ၊ အထ ခေါ သန္တိကာဝ တေဟိ ဓမ္မေဟိ အနုစ္ဆဝိကတ္တာ ဧဝ စ အနုလောမံ။ တေသဉ္စ အနုလောမေတိ၊ အထ ခေါ န ဝိလောမံ န ပစ္စနီကဘာဝေ ဌိတံ။

၄၆။ ဣဒါနိ ‘‘ယော အတ္တာနံ ဘဝနေ န ဒဿယေ’’တိ ဧဝံ ခီဏာသဝေါ ဝိဘာဝိတော၊ တဿ ဝဏ္ဏဘဏနတ္ထံ ဣတော ပရာ တိဿော ဂါထာယော အာဟ။ တတ္ထ ပဌမဂါထာယ သဗ္ဗတ္ထာတိ ဒွါဒသသု အာယတနေသု။ န ပိယံ ကုဗ္ဗတိ နောပိ အပ္ပိယန္တိ နိဒ္ဒေသေ ပိယာတိ စိတ္တေ ပီတိကရာ။ တေ ဝိဘာဂတော ဒဿေန္တော ‘‘ကတမေ သတ္တာ ပိယာ၊ ဣဓ ယဿ တေ ဟောန္တီ’’တိ အာဟ။ တတ္ထ ယဿ တေတိ ယေ အဿ တေ။ ဟောန္တီတိ ဘဝန္တိ။ အတ္ထကာမာတိ ဝဍ္ဎိကာမာ။ ဟိတကာမာတိ သုခကာမာ။ ဖာသုကာမာတိ သုခဝိဟာရကာမာ။ ယောဂက္ခေမကာမာတိ စတူဟိ ယောဂေဟိ ခေမံ နိဗ္ဘယံ ကာမာ။ မမာယတီတိ မာတာ။ ပိယာယတီတိ ပိတာ။ ဘဇတီတိ ဘာတာ။ ဘဂိနီတိ ဧတ္ထာပိ ဧသေဝ နယော။ ပုံ တာယတိ ရက္ခတီတိ ပုတ္တော။ ကုလဝံသံ ဓာရေတီတိ ဓီတာ။ မိတ္တာ သဟာယာ။ အမစ္စာ ဘစ္စာ။ ဉာတီ ပိတုပက္ခိကာ။ သာလောဟိတာ မာတိပက္ခိကာ။ ဣမေ သတ္တာ ပိယာတိ ဣမေ သတ္တာ ပီတိဇနကာ။ ဝုတ္တဝိပရိယာယေန အပ္ပိယာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။

၄၇။ ယဒိဒံ ဒိဋ္ဌသုတမုတေသု ဝါတိ ဧတ္ထ ပန ယဒိဒံ ဒိဋ္ဌသုတံ၊ ဧတ္ထ ဝါ မုတေသု ဝါ ဓမ္မေသု၊ ဧဝံ မုနိ န ဥပလိမ္ပတီတိ ဧဝံ သမ္ဗန္ဓော ဝေဒိတဗ္ဗော။

ဥဒကထေဝေါတိ ဥဒကဿ ထေဝေါ။ ‘‘ဥဒကတ္ထေဝကော’’တိပိ ပါဌော။ ပဒုမပတ္တေတိ ပဒုမိနိပတ္တေ။

၄၈။ ဓောနော န ဟိ တေန မညတိ၊ ယဒိဒံ ဒိဋ္ဌသုတမုတေသု ဝါတိ အတြာပိ ယဒိဒံ ဒိဋ္ဌသုတံ၊ တေန ဝတ္ထုနာ န မညတိ၊ မုတေသု ဝါ ဓမ္မေသု န မညတီတိ ဧဝမေဝ သမ္ဗန္ဓော ဝေဒိတဗ္ဗော။ န ဟိ သော ရဇ္ဇတိ၊ နော ဝိရဇ္ဇတီတိ ဗာလပုထုဇ္ဇနော ဝိယ န ရဇ္ဇတိ၊ ကလျာဏပုထုဇ္ဇနသေက္ခာ ဝိယ န ဝိရဇ္ဇတိ၊ ရာဂဿ ခီဏတ္တာ ‘‘ဝိရတ္တော’’တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ သေသံ ပါကဋမေဝါတိ။

တာယပညာယ ကာယဒုစ္စရိတန္တိ သမ္ပယုတ္တာယ ပုဗ္ဗဘာဂါယေဝ ဝါ ပညာယ ပရိဂ္ဂဟေတဗ္ဗေ ပရိဂ္ဂဏှန္တော ယောဂီ တိဝိဓံ ကာယဒုစ္စရိတံ သမုစ္ဆေဒဝသေန ဓုနာတိ။ အယဉ္စ ပုဂ္ဂလော ဝိပန္နဓမ္မံ ဒေသနာဓမ္မေသု ဓုနန္တေသု တံဓမ္မသမင်္ဂီပုဂ္ဂလောပိ ဓုနာတိ နာမ။ တေ စ ဓမ္မေ ပညာယ အတ္တနော ပဝတ္တိက္ခဏေ ဓုနိတုမာရဒ္ဓါ ဓုတာတိ ဝုစ္စတိ၊ ယထာ ဘုဉ္ဇိတုမာရဒ္ဓါ ဘုတ္တောတိ ဝုစ္စတိ။ လက္ခဏံ ပနေတ္ထ သဒ္ဒသတ္ထတော ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဓုတန္တိ ကတ္တုသာဓနံ။ ဓုတံ ပဌမမဂ္ဂေန။ ဓောတံ ဒုတိယမဂ္ဂေန။ သန္ဓောတံ တတိယမဂ္ဂေန။ နိဒ္ဓါတံ စတုတ္ထမဂ္ဂေန။

ဓောနော ဒိဋ္ဌံ န မညတီတိ အရဟာ မံသစက္ခုနာ ဒိဋ္ဌံ ဒိဗ္ဗစက္ခုနာ ဒိဋ္ဌံ ရူပါယတနံ န မညတိ တီဟိ မညနာဟိ၊ ကထံ? ရူပါယတနံ သုဘသညာယ သုခသညာယ စ ပဿန္တော န တတ္ထ ဆန္ဒရာဂံ ဇနေတိ န တံ အဿာဒေတိ နာဘိနန္ဒတိ၊ ဧဝံ ဒိဋ္ဌံ တဏှာမညနာယ န မညတိ။ ‘‘ဣတိ မေ ရူပံ သိယာ အနာဂတမဒ္ဓါန’’န္တိ ဝါ ပနေတ္ထ နန္ဒိံ န သမန္နာနေတိ။ ရူပသမ္ပဒံ ဝါ အာကင်္ခမာနော ဒါနံ န ဒေတိ၊ သီလံ န သမာဒိယတိ၊ ဥပေါသထကမ္မံ န ကရောတိ။ ဧဝမ္ပိ ဒိဋ္ဌံ တဏှာမညနာယ န မညတိ၊ အတ္တနော ပန ပရဿ စ ရူပသမ္ပတ္တိဝိပတ္တိံ နိဿာယ မာနံ န ဇနေတိ။ ‘‘ဣမိနာဟံ သေယျောသ္မီတိ ဝါ၊ သဒိသောသ္မီတိ ဝါ၊ ဟီနောသ္မီတိ ဝါ’’တိ ဧဝံ ဒိဋ္ဌံ မာနမညနာယ န မညတိ။ ရူပါယတနံ ပန ‘‘နိစ္စံ ဓုဝံ သဿတ’’န္တိ န မညတိ။ အတ္တာနံ ‘‘အတ္တနိယ’’န္တိ န မညတိ။ မင်္ဂလံ ‘‘အမင်္ဂလ’’န္တိ န မညတိ။ ဧဝံ ဒိဋ္ဌံ ဒိဋ္ဌိမညနာယ န မညတိ။ ဒိဋ္ဌသ္မိံ န မညတီတိ ရူပသ္မိံ အတ္တာနံ သမနုပဿနနယေန အမညန္တော ဒိဋ္ဌသ္မိံ န မညတိ။ ယထာ ဝါ ထနေ ထညံ၊ ဧဝံ ရူပသ္မိံ ရာဂါဒယောတိ အမညန္တောပိ ဒိဋ္ဌသ္မိံ န မညတိ။ တသ္မိံယေဝ ပနဿ ဒိဋ္ဌိမညနာယ အမညိတေ ဝတ္ထုသ္မိံ သိနေဟံ မာနဉ္စ န ဥပ္ပာဒယတော တဏှာမာနမညနာပိ နတ္ထီတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဧဝံ ဒိဋ္ဌသ္မိံ န မညတိ။ ဒိဋ္ဌတော န မညတီတိ ဧတ္ထ ပန ဒိဋ္ဌတောတိ နိဿက္ကဝစနံ။ တသ္မာ သဥပကာရဏဿ အတ္တနော ဝါ ပရဿ ဝါ ယထာဝုတ္တပ္ပဘေဒတော ဒိဋ္ဌတော ဥပပတ္တိ ဝါ နိဂ္ဂမနံ ဝါ ဒိဋ္ဌတော ဝါ အညော အတ္တာတိ အမညမာနော ဒိဋ္ဌတော န မညတီတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ အယမဿ န ဒိဋ္ဌိမညနာ။ တသ္မိံယေဝ ပနဿ ဒိဋ္ဌိမညနာယ အမညိတေ ဝတ္ထုသ္မိံ သိနေဟံ မာနဉ္စ န ဥပ္ပာဒယတော န တဏှာမာနမညနာပိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။

ဒိဋ္ဌာ မေတိ န မညတီတိ ဧတ္ထ ပန ‘‘ဧတံ မမာ’’တိ တဏှာဝသေန အမမာယမာနော ဒိဋ္ဌံ တဏှာမညနာယ န မညတိ။ သုတန္တိ မံသသောတေနပိ သုတံ၊ ဒိဗ္ဗသောတေနပိ သုတံ၊ သဒ္ဒါယတနဿေတံ အဓိဝစနံ။ မုတန္တိ မုတွာ မုနိတွာ စ ဂဟိတံ အာဟစ္စ ဥပဂန္တွာတိ အတ္ထော။ ဣန္ဒြိယာနံ အာရမ္မဏာနဉ္စ အညမညံ သံကိလေသေ ဝိညာတန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဂန္ဓရသဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနာနံ ဧတံ အဓိဝစနံ။ ဝိညာတန္တိ မနသာ ဝိညာတံ၊ သေသာနံ သတ္တာနံ အာယတနာနမေတံ အဓိဝစနံ၊ ဓမ္မာရမ္မဏဿ ဝါ၊ ဣဓ ပန သက္ကာယပရိယာပန္နမေဝ လဗ္ဘတိ။ ဝိတ္ထာရော ပနေတ္ထ ဒိဋ္ဌဝါရေ ဝုတ္တနယေန ဝေဒိတဗ္ဗော။

ဣဒါနိ ဘဂဝတာ ဝုတ္တသုတ္တဝသေန ဒဿေန္တော ‘‘အသ္မီတိ ဘိက္ခဝေ’’တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ အသ္မီတိ ဘဝါမိ၊ နိစ္စဿေတံ အဓိဝစနံ။ မညိတမေတန္တိ ဒိဋ္ဌိကပ္ပနံ ဧတံ။ အယမဟမသ္မီတိ အယံ အဟံ အသ္မိ ဘဝါမိ။

အညတြ သတိပဋ္ဌာနေဟီတိ ဌပေတွာ စတုသတိပဋ္ဌာနေ။

သဗ္ဗေ ဗာလပုထုဇ္ဇနာ ရဇ္ဇန္တီတိ သကလာ အန္ဓဗာလာ နာနာဇနာ လဂ္ဂန္တိ။ သတ္တ သေက္ခာ ဝိရဇ္ဇန္တီတိ သောတာပန္နာဒယော သတ္တ အရိယဇနာ ဝိရာဂံ အာပဇ္ဇန္တိ ။ အရဟာ နေဝ ရဇ္ဇတိ နော ဝိရဇ္ဇတီတိ ကိလေသာနံ ပရိနိဗ္ဗာပိတတ္တာ ဥဘယမ္ပိ န ကရောတိ။ ခယာ ရာဂဿာတိအာဒယော တိဝိဓာပိ နိဗ္ဗာနမေဝ။

သဒ္ဓမ္မပ္ပဇ္ဇောတိကာယ မဟာနိဒ္ဒေသဋ္ဌကထာယ

ဇရာသုတ္တနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။