📜
၉။ မာဂဏ္ဍိယသုတ္တနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ
၇၀။ နဝမေ ¶ ¶ ¶ မာဂဏ္ဍိယသုတ္တနိဒ္ဒေသေ ပဌမဂါထာယ တာဝ အဇပါလနိဂြောဓမူလေ နာနာရူပါနိ နိမ္မိနိတွာ အဘိကာမံ အာဂတံ မာရဓီတရံ ဒိသွာန တဏှံ အရတိံ ရဂဉ္စ ဆန္ဒမတ္တမ္ပိ မေထုနသ္မိံ နာဟောသိ၊ ကိမေဝိဒံ ဣမိဿာ ဒါရိကာယ မုတ္တကရီသပုဏ္ဏံ ရူပံ ဒိသွာ ဘဝိဿတိ၊ သဗ္ဗထာ ပါဒါပိ နံ သမ္ဖုသိတုံ န ဣစ္ဆေ၊ ကုတောနေန သံဝသိတုန္တိ။
မုတ္တပုဏ္ဏန္တိ အာဟာရဥတုဝသေန ဝတ္ထိပုဋန္တရံ ပူရေတွာ ဌိတမုတ္တေန ပူရိတံ။ ကရီသပုဏ္ဏန္တိ ပက္ကာသယသင်္ခါတေ ဟေဋ္ဌာနာဘိပိဋ္ဌိကဏ္ဋကမူလာနံ အန္တရေ ဥဗ္ဗေဓေန အဋ္ဌင်္ဂုလမတ္တေ အန္တာဝသာနေ ဌိတဝစ္စေန ပုဏ္ဏံ။ သေမှပုဏ္ဏန္တိ ဥဒရပဋလေ ဌိတဧကပတ္တပ္ပမာဏေန သေမှေန ပူရိတံ။ ရုဟိရပုဏ္ဏန္တိ ယကနဿ ဟေဋ္ဌာဘာဂံ ပူရေတွာ ဟဒယဝက္ကပပ္ဖာသာနံ ဥပရိ ထောကံ ထောကံ ပဂ္ဃရန္တေန ဝက္ကဟဒယယကနပပ္ဖာသေ တေမယမာနေန ဌိတေန ဧကပတ္တဿ ပူရဏမတ္တေန သန္နိစိတလောဟိတသင်္ခါတေန စ ကေသလောမနခဒန္တာနံ မံသဝိနိမုတ္တဋ္ဌာနဉ္စေဝ ထဒ္ဓသုက္ခစမ္မဉ္စ ဌပေတွာ ဓမနီဇာလာနုသာရေန သဗ္ဗံ ဥပါဒိဏ္ဏကသရီရံ ဖရိတွာ ဌိတသံသရဏလောဟိတသင်္ခါတေန စ ဒုဝိဓေန ရုဟိရေန ပုဏ္ဏံ။
အဋ္ဌိသင်္ဃာတန္တိ သကလသရီရေ ဟေဋ္ဌာ အဋ္ဌီနံ ဥပရိဋ္ဌိတာနိ သာဓိကာနိ တီဏိ အဋ္ဌိသတာနိ၊ တေဟိ အဋ္ဌီဟိ ဃဋိတံ။ နှာရုသမ္ဗန္ဓန္တိ သကလသရီရေ အဋ္ဌီနိ အာဗန္ဓိတွာ ဌိတာနိ နဝ နှာရုသတာနိ၊ တေဟိ နှာရူဟိ သမ္ဗန္ဓံ အာဗန္ဓံ။ ရုဓိရမံသာဝလေပနန္တိ သံသရဏလောဟိတေန စ သာဓိကာနိ တီဏိ အဋ္ဌိသတာနိ အနုလိမ္ပေတွာ ဌိတေန နဝမံသပေသိသတေန စ အနုလိတ္တံ သရီရံ။ စမ္မဝိနဒ္ဓန္တိ သကလသရီရံ ပရိယောနန္ဓိတွာ ပါကဋကိလောမကဿ ဥပရိ ဆဝိယာ ဟေဋ္ဌာ ¶ ဌိတံ စမ္မံ၊ တေန စမ္မေန ဝိနဒ္ဓံ ပရိယောနဒ္ဓံ။ ‘‘စမ္မာဝနဒ္ဓ’’န္တိပိ ပါဠိ။ ဆဝိယာ ပဋိစ္ဆန္နန္တိ အတိသုခုမဆဝိယာ ပဋိစ္ဆန္နံ ဆာဒေတွာ ဌိတံ။ ဆိဒ္ဒါဝဆိဒ္ဒန္တိ အနေကဆိဒ္ဒံ။ ဥဂ္ဃရန္တန္တိ အက္ခိမုခါဒီဟိ ဥဂ္ဃရန္တံ။ ပဂ္ဃရန္တန္တိ အဓောဘာဂေန ပဂ္ဃရန္တံ။ ကိမိသင်္ဃနိသေဝိတန္တိ သူစိမုခါဒီဟိ ¶ နာနာပါဏကုလသမူဟေဟိ အာသေဝိတံ။ နာနာကလိမလပရိပူရန္တိ အနေကဝိဓေဟိ အသုစိကောဋ္ဌာသေဟိ ပူရိတံ။
၇၁။ တတော ¶ မာဂဏ္ဍိယော ‘‘ပဗ္ဗဇိတာ နာမ မာနုသကေ ကာမေ ပဟာယ ဒိဗ္ဗကာမတ္ထာယ ပဗ္ဗဇန္တိ၊ အယဉ္စ ဒိဗ္ဗေပိ ကာမေ န ဣစ္ဆတိ၊ ဣဒမ္ပိ ဣတ္ထိရတနံ၊ ကာ နု အဿ ဒိဋ္ဌီ’’တိ ပုစ္ဆိတုံ ဒုတိယံ ဂါထမာဟ။ တတ္ထ ဧတာဒိသံ စေ ရတနန္တိ ဒိဗ္ဗိတ္ထိရတနံ သန္ဓာယ ဘဏတိ။ နာရိန္တိ အတ္တနော ဓီတရံ သန္ဓာယ။ ဒိဋ္ဌိဂတံ သီလဝတံ နု ဇီဝိတန္တိ ဒိဋ္ဌိဉ္စ သီလဉ္စ ဝတဉ္စ ဇီဝိတဉ္စ။ ဘဝူပပတ္တိဉ္စ ဝဒေသိ ကီဒိသန္တိ အတ္တနော ဘဝူပပတ္တိံ ဝါ တုဝံ ကီဒိသံ ဝဒေသိ။
၇၂။ ဣတော ပရာ ဒွေ ဂါထာ ဝိဿဇ္ဇနပုစ္ဆာနယေန ပဝတ္တတ္တာ ပါကဋသမ္ဗန္ဓာယေဝ။ တာသု ပဌမဂါထာယ သင်္ခေပတ္ထော – တဿ မယှံ မာဂဏ္ဍိယ ဒွါသဋ္ဌိဒိဋ္ဌိဂတဓမ္မေသု နိစ္ဆိနိတွာ ‘‘ဣဒမေဝ သစ္စံ၊ မောဃမည’’န္တိ (မ။ နိ။ ၃။၂၇၊ ၃၀၁) ဧဝံ ဣဒံ ဝဒါမီတိ သမုဂ္ဂဟီတံ န ဟောတိ နတ္ထိ န ဝိဇ္ဇတိ၊ ကိံ ကာရဏာ? အဟဉှိ ပဿန္တော ဒိဋ္ဌီသု အာဒီနဝံ ကဉ္စိ ဒိဋ္ဌိံ အဂ္ဂဟေတွာ သစ္စာနိ ပဝိစိနန္တော အဇ္ဈတ္တံ ရာဂါဒီနံ သန္တိဘာဝေန အဇ္ဈတ္တသန္တိသင်္ခါတံ နိဗ္ဗာနမေဝ အဒ္ဒသန္တိ။
အာဒီနဝန္တိ ဥပဒ္ဒဝံ။ သဒုက္ခန္တိ ကာယိကဒုက္ခေန သဒုက္ခံ။ သဝိဃာတန္တိ စေတသိကဒုက္ခေန သဟိတံ။ သဥပါယာသန္တိ ဥပါယာသသဟိတံ။ သပရိဠာဟန္တိ သဒရထံ။ န နိဗ္ဗိဒါယာတိ န ဝဋ္ဋေ နိဗ္ဗိန္ဒနတ္ထာယ။ န ဝိရာဂါယာတိ န ဝဋ္ဋေ ဝိရာဂတ္ထာယ။ န နိရောဓာယာတိ န ဝဋ္ဋဿ နိရောဓတ္ထာယ။ န ဥပသမာယာတိ န ဝဋ္ဋဿ ဥပသမတ္ထာယ။ န အဘိညာယာတိ န ဝဋ္ဋဿ အဘိဇာနနတ္ထာယ။ န သမ္ဗောဓာယာတိ န ကိလေသနိဒ္ဒါဝိဂမေန ဝဋ္ဋတော သမ္ဗုဇ္ဈနတ္ထာယ ¶ ။ န နိဗ္ဗာနာယာတိ န အမတနိဗ္ဗာနတ္ထာယ။ ဧတ္ထ ပန ‘‘နိဗ္ဗိဒါယာ’’တိ ဝိပဿနာ။ ‘‘ဝိရာဂါယာ’’တိ မဂ္ဂေါ။ ‘‘နိရောဓာယ ဥပသမာယာ’’တိ နိဗ္ဗာနံ။ ‘‘အဘိညာယ သမ္ဗောဓာယာ’’တိ မဂ္ဂေါ။ ‘‘နိဗ္ဗာနာယာ’’တိ နိဗ္ဗာနမေဝ။ ဧဝံ ဧကသ္မိံ ဌာနေ ဝိပဿနာ၊ တီသု မဂ္ဂေါ၊ တီသု နိဗ္ဗာနံ ဝုတ္တန္တိ ဧဝံ ဝဝတ္ထာနကထာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ပရိယာယေန ပန သဗ္ဗာနိပေတာနိ မဂ္ဂဝေဝစနာနိပိ နိဗ္ဗာနဝေဝစနာနိပိ ဟောန္တိယေဝ။
အဇ္ဈတ္တံ ရာဂဿ သန္တိန္တိ အဇ္ဈတ္တရာဂဿ သန္တဘာဝေန နိဗ္ဗုတဘာဝေန အဇ္ဈတ္တသန္တိသင်္ခါတံ နိဗ္ဗာနံ ဩလောကေသိံ။ ဒေါသဿ သန္တိန္တိအာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ ပစိနန္တိ နိဒ္ဒေသဿ ဥဒ္ဒေသပဒံ။ ဝိစိနန္တောတိ သစ္စာနိ ဝဍ္ဎေန္တော ဝိဘာဝေန္တော။ ပဝိစိနန္တောတိ တာနေဝ ပစ္စေကံ ဝိဘာဝေန္တော ¶ ။ ကေစိ ¶ ‘‘ဂဝေသန္တော’’တိ ဝဏ္ဏယန္တိ။ အဒဿန္တိ ဩလောကေသိံ။ အဒက္ခိန္တိ ဝိနိဝိဇ္ဈိံ။ အဖဿိန္တိ ပညာယ ဖုသိံ။ ပဋိဝိဇ္ဈိန္တိ ဉာဏေန ပစ္စက္ခံ အကာသိံ။
၇၃။ ဒုတိယဂါထာယ သင်္ခေပတ္ထော – ယာနိမာနိ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ တေဟိ တေဟိ သတ္တေဟိ ဝိနိစ္ဆိနိတွာ ဂဟိတတ္တာ ‘‘ဝိနိစ္ဆယာ’’တိ စ အတ္တနော ပစ္စယေဟိ အဘိသင်္ခတဘာဝါဒိနာ နယေန ‘‘ပကပ္ပိတာနီ’’တိ စ ဝုစ္စန္တိ၊ တေ ဝေ မုနီ ဒိဋ္ဌိဂတဓမ္မေ အဂ္ဂဟေတွာ အဇ္ဈတ္တသန္တီတိ ယမေတမတ္ထံ ဗြူသိ၊ အာစိက္ခ မေ၊ ကထံ နု ဓီရေဟိ ပဝေဒိတံ တံ ကထံ ပကာသိတံ ဓီရေဟီတိ ဝဒတိ။
ဣမိဿာ ဂါထာယ နိဒ္ဒေသော ဥတ္တာနတ္ထော ဌပေတွာ ပရမတ္ထပဒံ။ တတ္ထ ယံ ပရမတ္ထန္တိ ယံ ဥတ္တမံ နိဗ္ဗာနံ။
၇၄။ အထဿ ဘဂဝါ ယထာ ယေန ဥပါယေန တံ ပဒံ ဓီရေဟိ ပကာသိတံ၊ တံ ဥပါယံ သပဋိပက္ခံ ဒဿေန္တော ‘‘န ဒိဋ္ဌိယာ’’တိ ဂါထမာဟ။ တတ္ထ န ဒိဋ္ဌိယာတိအာဒီဟိ ဒိဋ္ဌိသုတိအဋ္ဌသမာပတ္တိဉာဏဗာဟိရသီလဗ္ဗတာနိ ပဋိက္ခိပတိ။ ‘‘သုဒ္ဓိမာဟာ’’တိ ဧတ္ထ ဝုတ္တံ အာဟ-သဒ္ဒံ သဗ္ဗတ္ထ နကာရေန သဒ္ဓိံ ယောဇေတွာ ပုရိမပဒတ္တယံ နေတွာ ‘‘ဒိဋ္ဌိယာ သုဒ္ဓိံ နာဟ ¶ န ကထေမီ’’တိ ဧဝမတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ယထာ စေတ္ထ၊ ဧဝံ ဥတ္တရပဒေသုပိ။ တတ္ထ စ အဒိဋ္ဌိယာ နာဟာတိ ဒသဝတ္ထုကံ သမ္မာဒိဋ္ဌိံ ဝိနာ န ကထေမိ။ တထာ အဿုတိယာတိ နဝင်္ဂံ သဝနံ ဝိနာ။ အဉာဏာတိ ကမ္မဿကတသစ္စာနုလောမိကဉာဏံ ဝိနာ။ အသီလတာတိ ပါတိမောက္ခသံဝရံ ဝိနာ။ အဗ္ဗတာတိ ဓုတင်္ဂဝတံ ဝိနာ။ နောပိ တေနာတိ တေသု ဧကမေကေန ဒိဋ္ဌိအာဒိမတ္တေနာပိ န ကထေမီတိ ဧဝမတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဧတေ စ နိဿဇ္ဇ အနုဂ္ဂဟာယာတိ ဧတေ စ ပုရိမဒိဋ္ဌိအာဒိဘေဒေ ကဏှပက္ခိကေ ဓမ္မေ သမုဂ္ဃာတကရဏေန နိဿဇ္ဇ၊ ပစ္ဆိမေ အဒိဋ္ဌိအာဒိဘေဒေ သုက္ကပက္ခိကေပိ အတမ္မယတာပဇ္ဇနေန အနုဂ္ဂဟာယ။ သန္တော အနိဿာယ ဘဝံ န ဇပ္ပေတိ ဣမာယ ပဋိပတ္တိယာ ရာဂါဒိဝူပသမေန သန္တော စက္ခာဒီသု ကဉ္စိ ဓမ္မံ အနိဿာယ ဧကမ္ပိ ဘဝံ န ဇပ္ပေ၊ အပိဟေတုံ အပတ္ထေတုံ သမတ္ထော သိယာ၊ အယမဿ အဇ္ဈတ္တသန္တီတိ အဓိပ္ပာယော။
သဝနမ္ပိ ဣစ္ဆိတဗ္ဗန္တိ သုတ္တာဒိဝသေန သုဏနမ္ပိ အာကင်္ခိတဗ္ဗံ။ သမ္ဘာရာ ဣမေ ဓမ္မာတိ သမ္မာဒိဋ္ဌိအာဒိကာ ဣမေ ဓမ္မာ ဥပကာရဋ္ဌေန သမ္ဘာရာ ဟောန္တိ ¶ ။ ကဏှပက္ခိကာနန္တိ အကုသလပက္ခေ ဘဝါနံ။ သမုဂ္ဃာတတော ပဟာနံ ဣစ္ဆိတဗ္ဗန္တိ သမ္မာ ဟနနတော သမုစ္ဆေဒတော ပဟာနံ အာကင်္ခိတဗ္ဗံ။ တေဓာတုကေသု ကုသလေသု ဓမ္မေသူတိ ကာမရူပါရူပသင်္ခါတေသု တေဘူမကေသု ကောသလ္လသမ္ဘူတေသု။ အတမ္မယတာတိ နိတ္တဏှဘာဝေါ။
၇၅။ ဧဝံ ¶ ဝုတ္တေ ဝစနတ္ထံ အသလ္လက္ခေန္တော မာဂဏ္ဍိယော ‘‘နော စေ ကိရာ’’တိ ဂါထမာဟ။ တတ္ထ ဒိဋ္ဌာဒီနိ ဝုတ္တနယာနေဝ။ ကဏှပက္ခိကာနိယေဝ ပန သန္ဓာယ ဥဘယတြာပိ အာဟ။ အာဟ-သဒ္ဒံ ပန ‘‘နော စေ’’တိ သဒ္ဒေန ယောဇေတွာ နော စေ ကိရ အာဟ နော စေ ကိရ ကထေသီတိ ဧဝံ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ မောမူဟန္တိ အတိမူဠှံ၊ မောဟနံ ဝါ။ ပစ္စေန္တီတိ ဇာနန္တိ။ ဣမိဿာပိ ဂါထာယ နိဒ္ဒေသော ဥတ္တာနော။
၇၆။ အထဿ ¶ ဘဂဝါ တံ ဒိဋ္ဌိံ နိဿာယ ပုစ္ဆံ ပဋိက္ခိပန္တော ‘‘ဒိဋ္ဌိဉ္စ နိဿာယာ’’တိ ဂါထမာဟ။ တဿတ္ထော – တွံ မာဂဏ္ဍိယ ဒိဋ္ဌိံ နိဿာယ ပုနပ္ပုနံ ပုစ္ဆမာနော ယာနိ တေ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ သမုဂ္ဂဟိတာနိ၊ တေသွေဝ သမုဂ္ဂဟီတေသု ပမောဟံ အာဂတော တွံ ဣတော စ မယာ ဝုတ္တအဇ္ဈတ္တသန္တိတော ပဋိပတ္တိတော ဓမ္မဒေသနတော ဝါ အဏုမ္ပိ ယုတ္တသညံ န ပဿသိ၊ တေန ကာရဏေန တွံ ဣမံ ဓမ္မံ မောမူဟတော ပဿသီတိ။
လဂ္ဂနံ နိဿာယ လဂ္ဂနန္တိ ဒိဋ္ဌိလဂ္ဂနံ အလ္လီယိတွာ ဒိဋ္ဌိလဂ္ဂနံ။ ဗန္ဓနန္တိ ဒိဋ္ဌိဗန္ဓနံ။ ပလိဗောဓန္တိ ဒိဋ္ဌိပလိဗောဓံ။
အန္ဓကာရံ ပက္ခန္ဒောသီတိ ဗဟလန္ဓကာရံ ပဝိဋ္ဌောသိ။ ယုတ္တသညန္တိ သမဏဓမ္မေ ယုတ္တသညံ။ ပတ္တသညန္တိ သမဏဓမ္မေ ပဋိလဒ္ဓသညံ။ လဂ္ဂနသညန္တိ သဉ္ဇာနိတသညံ။ ကာရဏသညန္တိ ဟေတုသညံ။ ဌာနသညန္တိ ကာရဏသညံ။ န ပဋိလဘသီတိ န ဝိန္ဒသိ။ ကုတော ဉာဏန္တိ မဂ္ဂဉာဏံ ပန ကေန ကာရဏေန လဘိဿသိ။ အနိစ္စံ ဝါတိ ဟုတွာ အဘာဝဋ္ဌေန ပဉ္စက္ခန္ဓာ အနိစ္စံ။ အနိစ္စသညာနုလောမံ ဝါတိ ‘‘ပဉ္စက္ခန္ဓာ အနိစ္စာ’’တိ ဥပ္ပန္နာ သညာ အနိစ္စသညာ၊ တာယ သညာယ အနုလောမံ အပ္ပဋိက္ကူလံ အနိစ္စသညာနုလောမံ။ ကိံ တံ? ဝိပဿနာဉာဏံ။ ဒွိန္နံ ဝိပဿနာဉာဏာနံ ဒုက္ခာနတ္တသညာနုလောမာနမ္ပိ ဧသေဝ နယော။
၇၇။ ဧဝံ သမုဂ္ဂဟိတေသု ပမောဟေန မာဂဏ္ဍိယဿ ဝိဝါဒါပတ္တိံ ဒဿေတွာ ဣဒါနိ တေသု အညေသု စ ဓမ္မေသု ဝိဂတပ္ပမောဟဿ အတ္တနော နိဗ္ဗိဝါဒတံ ¶ ဒဿေန္တော ‘‘သမော ဝိသေသီ’’တိ ဂါထမာဟ။ တဿတ္ထော – ယော ဧဝံ တိဓာ မာနေန ဝါ ဒိဋ္ဌိယာ ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ မညတိ၊ သော တေန မာနေန တာယ ဝါ ဒိဋ္ဌိယာ တေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝိဝဒေယျ။ ယော ပန အမှာဒိသော ဣမာသု တီသု ဝိဓာသု အဝိကမ္ပမာနော၊ သမော ဝိသေသီတိ န တဿ ဟောတိ၊ န စ ဟီနောတိ ပါဌသေသော။ ဣမိဿာပိ ဂါထာယ နိဒ္ဒေသော ဥတ္တာနောဝ။
၇၈။ ကိဉ္စ ¶ ဘိယျော – ‘‘သစ္စန္တိ သော’’တိ ဂါထာ။ တဿတ္ထော – သော ဧဝရူပေါ ပဟီနမာနဒိဋ္ဌိကော ‘‘မာဒိသော ‘ဗာဟိတပါပတ္တာ’ဒိနာ နယေန ဗြာဟ္မဏော၊ ဣဒမေဝ သစ္စ’’န္တိ ကိံ ဝဒေယျ ကိံ ဝတ္ထုံ ဘဏေယျ၊ ကေန ¶ ဝါ ကာရဏေန ဘဏေယျ၊ ‘‘မယှံ သစ္စံ၊ တုယှံ မုသာ’’တိ ဝါ ကေန မာနေန ဒိဋ္ဌိယာ ပုဂ္ဂလေန ဝါ ဝိဝဒေယျ။ ယသ္မိံ မာဒိသေ ခီဏာသဝေ ‘‘သဒိသောဟမသ္မီ’’တိ ပဝတ္တိယာ သမံ ဝါ၊ ဣတရဒွယဘာဝေန ပဝတ္တိယာ ဝိသမံ ဝါ မညိတံ နတ္ထိ၊ သမာနာဒီသု ကေန ဝါဒံ ပဋိသံယုဇေယျ ပဋိပ္ဖရေယျာတိ။ ဣမိဿာပိ ဂါထာယ နိဒ္ဒေသော ဥတ္တာနော။
၇၉။ နနု ဧကံသေနေဝ ဧဝရူပေါ ပုဂ္ဂလော? ‘‘ဩကံ ပဟာယာ’’တိ ဂါထာ။ တတ္ထ ဩကံ ပဟာယာတိ ရူပဓာတွာဒိဝိညာဏဿောကာသံ တတြ ဆန္ဒရာဂပ္ပဟာနေန ဆဍ္ဍေတွာ။ အနိကေတသာရီတိ ရူပနိမိတ္တနိကေတာဒီနိ တဏှာဝသေန အသရန္တော။ ဂါမေ အကုဗ္ဗံ မုနိ သန္ထဝါနီတိ ဂါမေ ဂိဟိသန္ထဝါနိ အကရောန္တော။ ကာမေဟိ ရိတ္တောတိ ကာမေသု ဆန္ဒရာဂါဘာဝေန သဗ္ဗကာမေဟိ ပုထုဘူတော။ အပုရက္ခရာနောတိ အာယတိံ အတ္တဘာဝံ အနဘိနိဗ္ဗတ္တေန္တော။ ကထံ န ဝိဂ္ဂယှ ဇနေန ကယိရာတိ ဇနေန သဒ္ဓိံ ဝိဂ္ဂါဟိကကထံ န ကထေယျ။
ဟာလိဒ္ဒကာနီတိ ဧဝံနာမကော ဂဟပတိ။ ယေနာယသ္မာ မဟာကစ္စာနော တေနုပသင်္ကမီတိ ယေနာတိ ဘုမ္မတ္ထေ ကရဏဝစနံ။ တသ္မာ ယတ္ထ မဟာကစ္စာနော၊ တတ္ထ ဥပသင်္ကမီတိ ဧဝမေတ္ထ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ယေန ဝါ ကာရဏေန မဟာကစ္စာနော ဒေဝမနုဿေဟိ ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗော၊ တေန ကာရဏေန ဥပသင်္ကမီတိ ဧဝမေတ္ထ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ကေန စ ကာရဏေန ¶ မဟာကစ္စာနော ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗော? နာနပ္ပကာရဂုဏဝိသေသာဓိဂမာဓိပ္ပာယေန၊ သာဒုဖလူပဘောဂါဓိပ္ပာယေန ဒိဇဂဏေဟိ နိစ္စဖလိတမဟာရုက္ခော ဝိယ။ ဥပသင်္ကမီတိ စ ဂတောတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဥပသင်္ကမိတွာတိ ဥပသင်္ကမနပရိယောသာနဒီပနံ။ အထ ဝါ ဧဝံ ဂတော တတော အာသန္နတရံ ဌာနံ မဟာကစ္စာနဿ သမီပသင်္ခါတံ ဂန္တွာတိပိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။
အဘိဝါဒေတွာတိ ပဉ္စပတိဋ္ဌိတေန ဝန္ဒိတွာ။ ဣဒါနိ ယေနတ္ထေန မဟာကစ္စာနဿ ဥပဋ္ဌာနံ အာဂတော၊ တံ ပုစ္ဆိတုကာမော ဒသနခသမောဓာနသမုဇ္ဇလံ အဉ္ဇလိံ သိရသိ ပတိဋ္ဌာပေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တန္တိ ဘာဝနပုံသကနိဒ္ဒေသော ¶ ‘‘ဝိသမံ စန္ဒိမသူရိယာ ပရိဝတ္တန္တီ’’တိအာဒီသု (အ။ နိ။ ၄။၇) ဝိယ။ တသ္မာ ယထာ နိသိန္နော ဧကမန္တံ နိသိန္နော ဟောတိ၊ ဧဝံ နိသီဒီတိ ဧဝမေတ္ထ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ဘုမ္မတ္ထေ ဝါ ဧတံ ဥပယောဂဝစနံ။ နိသီဒီတိ နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေသိ။ ပဏ္ဍိတာ ဟိ ဒေဝမနုဿာ ဂရုဋ္ဌာနိယံ ဥပသင်္ကမိတွာ အာသနကုသလတာယ ဧကမန္တံ နိသီဒန္တိ။ အယဉ္စ ဂဟပတိ တေသံ အညတရော၊ တသ္မာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။
ကထံ ¶ နိသိန္နော စ ပန ဧကမန္တံ နိသိန္နော ဟောတီတိ? ဆ နိသဇ္ဇဒေါသေ ဝဇ္ဇေတွာ။ သေယျထိဒံ? အတိဒူရံ အစ္စာသန္နံ ဥပရိဝါတံ ဥန္နတပ္ပဒေသံ အတိသမ္မုခံ အတိပစ္ဆာတိ။ အတိဒူရေ နိသိန္နော ဟိ သစေ ကထေတုကာမော ဟောတိ၊ ဥစ္စာသဒ္ဒေန ကထေတဗ္ဗံ ဟောတိ။ အစ္စာသန္နေ နိသိန္နော သင်္ဃဋ္ဋနံ ကရောတိ။ ဥပရိဝါတေ နိသိန္နော သရီရဂန္ဓေန ဗာဓတိ။ ဥန္နတပ္ပဒေသေ နိသိန္နော အဂါရဝံ ပကာသေတိ။ အတိသမ္မုခါ နိသိန္နော သစေ ဒဋ္ဌုကာမော ဟောတိ၊ စက္ခုနာ စက္ခုံ အာဟစ္စ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ ဟောတိ။ အတိပစ္ဆာ နိသိန္နော သစေ ဒဋ္ဌုကာမော ဟောတိ၊ ဂီဝံ ပသာရေတွာ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ ဟောတိ။ တသ္မာ အယမ္ပိ ဧတေ ဆ နိသဇ္ဇဒေါသေ ဝဇ္ဇေတွာ နိသီဒိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ဧကမန္တံ နိသီဒီ’’တိ။
ဧတဒဝေါစာတိ ဧတံ အဝေါစ။ ဝုတ္တမိဒံ ဘန္တေ ကစ္စာန ဘဂဝတာ အဋ္ဌကဝဂ္ဂိယေ မာဂဏ္ဍိယပဉှေတိ အဋ္ဌကဝဂ္ဂိယမှိ မာဂဏ္ဍိယပဉှော နာမ အတ္ထိ၊ တသ္မိံ ပဉှေ။
ရူပဓာတူတိ ရူပက္ခန္ဓော အဓိပ္ပေတော။ ရူပဓာတုရာဂဝိနိဗန္ဓန္တိ ရူပဓာတုမှိ ရာဂေန ဝိနိဗဒ္ဓံ။ ဝိညာဏန္တိ ကမ္မဝိညာဏံ။ ဩကသာရီတိ ဂေဟသာရီ အာလယသာရီ။ ကသ္မာ ပနေတ္ထ ‘‘ဝိညာဏဓာတု ခေါ ဂဟပတီ’’တိ န ဝုတ္တန္တိ? သမ္မောဟဝိဃာတတ္ထံ။ ‘‘ဩကော’’တိ ဟိ အတ္ထတော ပစ္စယော ဝုစ္စတိ၊ ပုရေဇာတဉ္စ ¶ ကမ္မဝိညာဏံ ပစ္ဆာဇာတဿ ကမ္မဝိညာဏဿပိ ဝိပါကဝိညာဏဿပိ၊ ဝိပါကဝိညာဏဉ္စ ဝိပါကဝိညာဏဿပိ ကမ္မဝိညာဏဿပိ ပစ္စယော ဟောတိ၊ တသ္မာ ‘‘ကတရံ နု ခေါ ဣဓ ဝိညာဏ’’န္တိ သမ္မောဟော ဘဝေယျ။ တဿ ဝိဃာတတ္ထံ တံ အဂ္ဂဟေတွာ အသမ္ဘိန္နာဝ ဒေသနာ ကတာတိ။ အပိစ ဝိပါကအာရမ္မဏဝသေန စတဿော အဘိသင်္ခါရဝိညာဏဋ္ဌိတိယောတိ ဝုတ္တာတိ တာ ဒဿေတုမ္ပိ ဣဓ ဝိညာဏံ န ဂဟိတံ။
ဥပယုပါဒါနာတိ ¶ တဏှူပယဒိဋ္ဌူပယဝသေန ဒွေ ဥပယာ၊ ကာမုပါဒါနာဒီနိ စတ္တာရိ ဥပါဒါနာနိ စ။ စေတသော အဓိဋ္ဌာနာဘိနိဝေသာနုသယာတိ အကုသလစိတ္တဿ အဓိဋ္ဌာနဘူတာ စေဝ အဘိနိဝေသဘူတာ စ အနုသယဘူတာ စ။ တထာဂတဿာတိ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။ သဗ္ဗေသမ္ပိ ဟိ ခီဏာသဝါနံ ဧတေ ပဟီနာဝ၊ သတ္ထု ပန ခီဏာသဝဘာဝေါ လောကေ အတိပါကဋောတိ ဥပရိမကောဋိယာ ဧဝံ ဝုတ္တံ။ ဝိညာဏဓာတုယာတိ ဣဓ ဝိညာဏံ ကသ္မာ ဂဟိတံ? ကိလေသပ္ပဟာနဒဿနတ္ထံ။ ကိလေသာ ဟိ န ကေဝလံ စတူသုယေဝ ခန္ဓေသု ပဟီနာ ပဟီယန္တိ၊ ပဉ္စသုပိ ပဟီယန္တိယေဝါတိ ကိလေသပ္ပဟာနဒဿနတ္ထံ ဂဟိတံ။ ဧဝံ ခေါ ဂဟပတိ အနောကသာရီ ဟောတီတိ ဧဝံ ကမ္မဝိညာဏေန ဩကံ အသရန္တေန အနောကသာရီ နာမ ဟောတိ။
ရူပနိမိတ္တနိကေတဝိသာရဝိနိဗန္ဓာတိ ရူပမေဝ ကိလေသာနံ ပစ္စယဋ္ဌေန နိမိတ္တံ၊ အာရမ္မဏကိရိယသင်္ခါတေန ¶ နိဝါသဋ္ဌေန နိကေတန္တိ ရူပနိမိတ္တနိကေတံ။ ဝိသာရော စ ဝိနိဗန္ဓော စ ဝိသာရဝိနိဗန္ဓာ။ ဥဘယေနပိ ဟိ ကိလေသာနံ ပတ္ထဋဘာဝေါ စ ဝိနိဗန္ဓနဘာဝေါ စ ဝုတ္တော၊ ရူပနိမိတ္တနိကေတေ ဝိသာရဝိနိဗန္ဓာတိ ရူပနိမိတ္တနိကေတဝိသာရဝိနိဗန္ဓာ၊ တသ္မာ ရူပနိမိတ္တနိကေတမှိ ဥပ္ပန္နေန ကိလေသဝိသာရေန စေဝ ကိလေသဝိနိဗန္ဓနေန စာတိ အတ္ထော။ နိကေတသာရီတိ ဝုစ္စတီတိ အာရမ္မဏကရဏဝသေန နိဝါသဋ္ဌာနဋ္ဌေန နိကေတသာရီတိ ဝုစ္စတိ။ ပဟီနာတိ တေ ရူပနိမိတ္တနိကေတေ ကိလေသဝိသာရဝိနိဗန္ဓာ ပဟီနာ။
ကသ္မာ ပနေတ္ထ ပဉ္စက္ခန္ဓာ စ ‘‘ဩကာ’’တိ ဝုတ္တာ၊ ဆ အာရမ္မဏာနိ ‘‘နိကေတ’’န္တိ? ဆန္ဒရာဂဿ ဗလဝဒုဗ္ဗလတာယ။ သမာနေပိ ဟိ ဧတေသံ အာလယဋ္ဌေန ဝိသယဘာဝေ ဩကောတိ နိပ္ပရိယာယေန သုဒ္ဓံ ဂေဟမေဝ ဝုစ္စတိ၊ နိကေတန္တိ ¶ ‘‘အဇ္ဇ အသုကဋ္ဌာနေ ကီဠိဿာမာ’’တိ ကတသင်္ကေတာနံ နိဝါသနဋ္ဌာနံ ဥယျာနာဒိ။ တတ္ထ ယထာ ပုတ္တဒါရဓနဓညပုဏ္ဏဂေဟေ ဆန္ဒရာဂေါ ဗလဝါ ဟောတိ၊ ဧဝံ အဇ္ဈတ္တိကေသု ခန္ဓေသု။ ယထာ ပန ဥယျာနဋ္ဌာနာဒီသု တတော ဒုဗ္ဗလတရော ဟောတိ၊ ဧဝံ ဗာဟိရေသု ¶ ဆသု အာရမ္မဏေသူတိ ဆန္ဒရာဂဿ ဗလဝဒုဗ္ဗလတာယ ဧဝံ ဒေသနာ ကတာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။
သုခိတေသု သုခိတောတိ ဥပဋ္ဌာကေသု ဓနဓညလာဘာဒိဝသေန သုခိတေသု ‘‘ဣဒါနာဟံ မနာပံ စီဝရံ မနာပံ ဘောဇနံ လဘိဿာမီ’’တိ ဂေဟဿိတသုခေန သုခိတော ဟောတိ၊ တေဟိ ပတ္တသမ္ပတ္တိံ အတ္တနာ အနုဘဝမာနော ဝိယ စရတိ။ ဒုက္ခိတေသု ဒုက္ခိတောတိ တေသံ ကေနစိဒေဝ ကာရဏေန ဒုက္ခေ ဥပ္ပန္နေ သယံ ဒွိဂုဏေန ဒုက္ခေန ဒုက္ခိတော ဟောတိ။ ကိစ္စကရဏီယေသူတိ ကိစ္စသင်္ခါတေသု ကရဏီယေသု။ ဝေါယောဂံ အာပဇ္ဇတီတိ ဥပယောဂံ သယံ တေသံ ကိစ္စာနံ ကတ္တဗ္ဗတံ အာပဇ္ဇတိ။
ကာမေသူတိ ဝတ္ထုကာမေသု။ ဧဝံ ခေါ ဂဟပတိ ကာမေဟိ အရိတ္တော ဟောတီတိ ဧဝံ ကိလေသကာမေဟိ အရိတ္တော ဟောတိ။
အန္တော ကာမာနံ ဘာဝေန အတုစ္ဆော။ သုက္ကပက္ခော တေသံ အဘာဝေန ရိတ္တော တုစ္ဆောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။
ပုရက္ခရာနောတိ ဝဋ္ဋံ ပုရတော ကုရုမာနော။ ဧဝံရူပေါ သိယန္တိအာဒီသု ဒီဃရဿကာဠောဒါတာဒီသု ရူပေသု ဧဝံရူပေါ နာမ ဘဝေယျန္တိ ပတ္ထေတိ။ သုခါဒီသု ဝေဒနာသု ဧဝံဝေဒနော နာမ။ နီလသညာဒီသု သညာသု ဧဝံသညော နာမ။ ပုညာဘိသင်္ခါရာဒီသု သင်္ခါရေသု ဧဝံသင်္ခါရော နာမ။ စက္ခုဝိညာဏာဒီသု ဝိညာဏေသု ဧဝံဝိညာဏော နာမ ဘဝေယျန္တိ ပတ္ထေတိ။
အပုရက္ခရာနောတိ ¶ ဝဋ္ဋံ ပုရတော အကုရုမာနော။ သဟိတံ မေ၊ အသဟိတံ တေတိ တုယှံ ဝစနံ အသဟိတံ အသိလိဋ္ဌံ၊ မယှံ သဟိတံ သိလိဋ္ဌံ မဓုရံ မဓုရပါနသဒိသံ။ အဓိစိဏ္ဏံ တေ ဝိပရာဝတ္တန္တိ ယံ တုယှံ ဒီဃေန ကာလေန ပရိစိတံ သုပ္ပဂုဏံ၊ တံ မမ ဝါဒံ အာဂမ္မ သဗ္ဗံ ခဏေန ဝိပရာဝတ္တံ နိဝတ္တံ။ အာရောပိတော တေ ဝါဒေါတိ တုယှံ ဒေါသော မယာ အာရောပိတော။ စရ ဝါဒပ္ပမောက္ခာယာတိ တံ တံ အာစရိယံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဥတ္တရံ ပရိယေသန္တော ဣမဿ ဝါဒဿ မောက္ခာယ စရ အာဟိဏ္ဍ။ နိဗ္ဗေဌေဟိ ဝါ သစေ ပဟောသီတိ အထ သယမေဝ ပဟောသိ၊ ဣဓေဝ နိဗ္ဗေဌေဟီတိ။
၈၀။ သော ¶ ဧဝရူပေါ ‘‘ယေဟိ ဝိဝိတ္တော’’တိ ဂါထာ။ တတ္ထ ယေဟီတိ ယေဟိ ဒိဋ္ဌိဂတာဒီဟိ။ ဝိဝိတ္တော ဝိစရေယျာတိ ရိတ္တော စရေယျ။ န တာနိ ¶ ဥဂ္ဂယှ ဝဒေယျ နာဂေါတိ ‘‘အာဂုံ န ကရောတီ’’တိအာဒိနာ (စူဠနိ။ ဘဒြာဝုဓမာဏဝပုစ္ဆာနိဒ္ဒေသ ၇၀၊ ပါရာယနာနုဂီတိနိဒ္ဒေသ ၁၀၂) နယေန နာဂေါ တာနိ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ ဥဂ္ဂဟေတွာ န စရေယျ။ ဧလမ္ဗုဇန္တိ ဧလသညိတေ အမ္ဗုမှိ ဇာတံ ကဏ္ဋကနာဠံ ဝါရိဇံ၊ ပဒုမန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ယထာ ဇလေန ပင်္ကေန စနူပလိတ္တန္တိ တံ ပဒုမံ ယထာ ဇလေန စ ပင်္ကေန စ အနုပလိတ္တံ ဟောတိ။ ဧဝံ မုနိ သန္တိဝါဒေါ အဂိဒ္ဓါတိ ဧဝံ အဇ္ဈတ္တသန္တိဝါဒေါ မုနိ ဂေဓာဘာဝေန အဂိဒ္ဓါ။ ကာမေ စ လောကေ စ အနူပလိတ္တောတိ ဒုဝိဓေပိ ကာမေ အပါယာဒိကေ စ လောကေ ဒွီဟိ သိလေသေဟိ အနုပလိတ္တော ဟောတိ။
အာဂုံ န ကရောတီတိ အကုသလာဒိဒေါသံ န ကရောတိ။ န ဂစ္ဆတီတိ အဂတိဝသေန န ဂစ္ဆတိ။ နာဂစ္ဆတီတိ ပဟီနကိလေသေ န ဥပေတိ။ ပါပကာတိ လာမကာ။ အကုသလာတိ အကောသလ္လသမ္ဘူတာ။ တေ ကိလေသေ န ပုနေတီတိ ယေ ကိလေသာ ပဟီနာ၊ တေ ကိလေသေ ပုန န ဧတိ။ န ပစ္စေတီတိ ပဋိ န ဥပေတိ။ န ပစ္စာဂစ္ဆတီတိ ပုန န နိဝတ္တတိ။
ခရဒဏ္ဍောတိ ခရပတ္တဒဏ္ဍော ဖရုသဒဏ္ဍော။ စတ္တဂေဓောတိ ဝိဿဋ္ဌဂေဓော။ ဝန္တဂေဓောတိ ဝမိတဂေဓော။ မုတ္တဂေဓောတိ ဆိန္နဗန္ဓနဂေဓော။ ပဟီနဂေဓောတိ ပဇဟိတဂေဓော။ ပဋိနိဿဋ္ဌဂေဓောတိ ယထာ န ပုန စိတ္တံ အာရုဟတိ၊ ဧဝံ ပဋိဝိဿဇ္ဇိတဂေဓော။ ဥပရိ ဝီတရာဂါဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ သဗ္ဗာနေဝ တာနိ ဂဟိတဂ္ဂဟဏဿ ဝိဿဋ္ဌဘာဝဝေဝစနာနိ။
၈၁။ ကိဉ္စ ဘိယျော – ‘‘န ဝေဒဂူ’’တိ ဂါထာ။ တတ္ထ န ဝေဒဂူ ဒိဋ္ဌိယာယကောတိ စတုမဂ္ဂဝေဒဂူ မာဒိသော ဒိဋ္ဌိယာယကော န ဟောတိ၊ ဒိဋ္ဌိယာ ဂစ္ဆန္တော ဝါ၊ တံ သာရတော ပစ္စေန္တော ဝါ န ဟောတိ။ တတ္ထ ဝစနတ္ထော – ယာယတီတိ ယာယကော။ ကရဏဝစနေန ဒိဋ္ဌိယာ ယာယတီတိ ဒိဋ္ဌိယာယကော။ ဥပယောဂတ္ထေ သာမိဝစနေနပိ ဒိဋ္ဌိယာ ယာတီတိပိ ဒိဋ္ဌိယာယကော။ န မုတိယာ သ မာနမေတီတိ ¶ မုတရူပါဒိဘေဒါယ မုတိယာပိ သော မာနံ န ဧတိ။ န ဟိ တမ္မယော သောတိ တဏှာဒိဋ္ဌိဝသေန တမ္မယော ဟောတိ တပ္ပရာယဏော၊ အယံ ပန န တာဒိသော။ န ကမ္မုနာ နောပိ ¶ သုတေန နေယျောတိ ပုညာဘိသင်္ခါရာဒိနာ ကမ္မုနာ ဝါ၊ သုတသုဒ္ဓိအာဒိနာ သုတေန ဝါ ¶ သော နေတဗ္ဗော န ဟောတိ။ အနူပနီတော သ နိဝေသနေသူတိ သော ဒွိန္နမ္ပိ ဥပယာနံ ပဟီနတ္တာ သဗ္ဗေသု တဏှာဒိဋ္ဌိနိဝေသနေသု အနုပနီတော။
မုတရူပေန ဝါတိ ဧတ္ထ မုတရူပံ နာမ ဂန္ဓရသဖောဋ္ဌဗ္ဗာနိ။ မာနံ နေတီတိ အသ္မိမာနံ န ဧတိ။ န ဥပေတီတိ သမီပံ န ဧတိ။ န ဥပဂစ္ဆတီတိ ဥပဂန္တွာ န တိဋ္ဌတိ။ တမ္မယောတိ တပ္ပကတော။
၈၂။ တဿ စ ဧဝံဝိဓဿ ‘‘သညာဝိရတ္တဿာ’’တိ ဂါထာ။ တတ္ထ သညာဝိရတ္တဿာတိ နေက္ခမ္မသညာပုဗ္ဗင်္ဂမာယ ဘာဝနာယ ပဟီနကာမာဒိသညဿ။ ဣမိနာ ပဒေန ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တော သမထယာနိကော အဓိပ္ပေတော။ ပညာဝိမုတ္တဿာတိ ဝိပဿနာပုဗ္ဗင်္ဂမာယ ဘာဝနာယ သဗ္ဗကိလေသေဟိ ဝိမုတ္တဿ။ ဣမိနာ သုက္ခဝိပဿကော အဓိပ္ပေတော။ သညဉ္စ ဒိဋ္ဌိဉ္စ ယေ အဂ္ဂဟေသုံ၊ တေ ဃဋ္ဋမာနာ ဝိစရန္တိ လောကေတိ ယေ ပန ကာမသညာဒိကံ သညံ အဂ္ဂဟေသုံ၊ တေ ဝိသေသတော ဂဟဋ္ဌာ ကာမာဓိကရဏံ၊ ယေ စ ဒိဋ္ဌိံ အဂ္ဂဟေသုံ၊ တေ ဝိသေသတော ပဗ္ဗဇိတာ ဓမ္မာဓိကရဏံ အညမညံ ဃဋ္ဋေန္တာ ဝိစရန္တီတိ။
ယော သမထပုဗ္ဗင်္ဂမံ အရိယမဂ္ဂံ ဘာဝေတီတိ ယော ပုဂ္ဂလော သမထပုဗ္ဗင်္ဂမံ ပုရေစာရိကံ ကတွာ သဟဝိပဿနံ အရိယမဂ္ဂံ ဘာဝေတိ၊ ပဌမံ သမာဓိံ ဥပ္ပာဒေတွာ ပစ္ဆာ သဟဝိပဿနံ အရိယမဂ္ဂံ ဥပ္ပာဒေတီတိ အတ္ထော။ တဿ အာဒိတောတိ တဿ ပုဂ္ဂလဿ ပဌမဇ္ဈာနာဒိတော။ ဥပါဒါယာတိ ပဋိစ္စ အာဂမ္မ။ ဂန္ထာ ဝိက္ခမ္ဘီတာ ဟောန္တီတိ ဂန္ထာ ဒူရီကတာ ဘဝန္တိ။ အရဟတ္တေ ပတ္တေတိ အရဟတ္တဖလံ ပတ္တေ။ အရဟတောတိ အရဟတ္တဖလေ ဌိတဿ။ ဂန္ထာ စ မောဟာ စာတိအာဒယော သဗ္ဗေ ကိလေသာ ပဟီနာ ဟောန္တိ။
ယော ဝိပဿနာပုဗ္ဗင်္ဂမံ အရိယမဂ္ဂံ ဘာဝေတီတိ ယော ပုဂ္ဂလော ဝိပဿနံ ပုဗ္ဗင်္ဂမံ ပုရေစာရိကံ ကတွာ အရိယမဂ္ဂံ ဘာဝေတိ၊ ပဌမံ ဝိပဿနံ ဥပ္ပာဒေတွာ ပစ္ဆာ အရိယမဂ္ဂသမ္ပယုတ္တံ သမာဓိံ ဘာဝေတီတိ အတ္ထော။ တဿ အာဒိတော ဥပါဒါယာတိ တဿ ပုဂ္ဂလဿ ဝိပဿနတော ပဋ္ဌာယ ဝိပဿနံ ¶ ပဋိစ္စ။ မောဟာ ဝိက္ခမ္ဘိတာ ဟောန္တီတိ ဧတ္ထ ဝိက္ခမ္ဘိတာတိ ဒူရံ ပါပိတာ သညာဝသေန။ ဃဋ္ဋေန္တီတိ ယေ ကာမသညာဒိံ ဂဏှန္တိ၊ တေ သညာဝသေန ပီဠေန္တိ။ သင်္ဃဋ္ဋေန္တီတိ တတော တတော ပီဠေန္တိ ¶ ။ ဣဒါနိ ဃဋ္ဋေန္တေ ဒဿေတုံ ‘‘ရာဇာနောပိ ¶ ရာဇူဟိ ဝိဝဒန္တီ’’တိအာဒိနာ နယေန ဝိတ္ထာရော ဝုတ္တော။ အညမညံ ပါဏီဟိပိ ဥပက္ကမန္တီတိ ဧတ္ထ အညမညံ ဟတ္ထေဟိ ပဟရန္တိ။ လေဍ္ဍူဟီတိ ကပါလခဏ္ဍေဟိ။ ဒဏ္ဍေဟီတိ အဍ္ဎဒဏ္ဍကေဟိ။ သတ္ထေဟီတိ ဥဘတောဓာရေဟိ သတ္ထေဟိ။
အဘိသင်္ခါရာနံ အပ္ပဟီနတ္တာတိ ပုညာဒိအဘိသင်္ခါရာနံ အပ္ပဟီနဘာဝေန။ ဂတိယာ ဃဋ္ဋေန္တီတိ ဂန္တဗ္ဗာယ ပတိဋ္ဌာဘူတာယ ဂတိယာ ပီဠေန္တိ ဃဋ္ဋနံ အာပဇ္ဇန္တိ။ နိရယာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ သေသမေတ္ထ ဝုတ္တနယတ္တာ ဥတ္တာနမေဝ။
သဒ္ဓမ္မပ္ပဇ္ဇောတိကာယ မဟာနိဒ္ဒေသဋ္ဌကထာယ
မာဂဏ္ဍိယသုတ္တနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။