📜

၇။ တိဿမေတ္တေယျသုတ္တနိဒ္ဒေသော

အထ တိဿမေတ္တေယျသုတ္တနိဒ္ဒေသံ ဝက္ခတိ –

၄၉။

မေထုနမနုယုတ္တဿ၊ [ဣစ္စာယသ္မာ တိဿော မေတ္တေယျော]

ဝိဃာတံ ဗြူဟိ မာရိသ၊

သုတွာန တဝ သာသနံ၊ ဝိဝေကေ သိက္ခိဿာမသေ။

မေထုနမနုယုတ္တဿာတိ။ မေထုနဓမ္မော နာမ ယော သော အသဒ္ဓမ္မော ဂါမဓမ္မော ဝသလဓမ္မော ဒုဋ္ဌုလ္လော ဩဒကန္တိကော ရဟဿော ဒွယံဒွယသမာပတ္တိ။ ကိံကာရဏာ ဝုစ္စတိ မေထုနဓမ္မော? ဥဘိန္နံ ရတ္တာနံ သာရတ္တာနံ အဝဿုတာနံ ပရိယုဋ္ဌိတာနံ ပရိယာဒိန္နစိတ္တာနံ ဥဘိန္နံ သဒိသာနံ ဓမ္မောတိ – တံကာရဏာ ဝုစ္စတိ မေထုနဓမ္မော။ ယထာ ဥဘော ကလဟကာရကာ မေထုနကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဥဘော ဘဏ္ဍနကာရကာ မေထုနကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဥဘော ဘဿကာရကာ မေထုနကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဥဘော ဝိဝါဒကာရကာ မေထုနကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဥဘော အဓိကရဏကာရကာ မေထုနကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဥဘော ဝါဒိနော မေထုနကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဥဘော သလ္လာပကာ မေထုနကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဧဝမေဝံ ဥဘိန္နံ ရတ္တာနံ သာရတ္တာနံ အဝဿုတာနံ ပရိယုဋ္ဌိတာနံ ပရိယာဒိန္နစိတ္တာနံ ဥဘိန္နံ သဒိသာနံ ဓမ္မောတိ – တံကာရဏာ ဝုစ္စတိ မေထုနဓမ္မော။

မေထုနမနုယုတ္တဿာတိ။ မေထုနဓမ္မေ ယုတ္တဿ ပယုတ္တဿ အာယုတ္တဿ သမာယုတ္တဿ တစ္စရိတဿ တဗ္ဗဟုလဿ တဂ္ဂရုကဿ တန္နိန္နဿ တပ္ပောဏဿ တပ္ပဗ္ဘာရဿ တဒဓိမုတ္တဿ တဒဓိပတေယျဿာတိ – မေထုနမနုယုတ္တဿ။

ဣစ္စာယသ္မာ တိဿော မေတ္တေယျောတိ။ ဣစ္စာတိ ပဒသန္ဓိ ပဒသံသဂ္ဂေါ ပဒပါရိပူရီ အက္ခရသမဝါယော ဗျဉ္ဇနသိလိဋ္ဌတာ ပဒါနုပုဗ္ဗတာပေတံ – ဣစ္စာတိ။ အာယသ္မာတိ ပိယဝစနံ ဂရုဝစနံ သဂါရဝဝစနံ သပ္ပတိဿဝစနမေတံ – အာယသ္မာတိ။ တိဿောတိ တဿ ထေရဿ နာမံ သင်္ခါ သမညာ ပညတ္တိ ဝေါဟာရော နာမံ နာမကမ္မံ နာမဓေယျံ နိရုတ္တိ ဗျဉ္ဇနံ အဘိလာပေါ။ မေတ္တေယျောတိ တဿ ထေရဿ ဂေါတ္တံ သင်္ခါ သမညာ ပညတ္တိ ဝေါဟာရောတိ – ဣစ္စာယသ္မာ တိဿော မေတ္တေယျော။

ဝိဃာတံ ဗြူဟိ မာရိသာတိ။ ဝိဃာတန္တိ ဝိဃာတံ ဥပဃာတံ ပီဠနံ ဃဋ္ဋနံ ဥပဒ္ဒဝံ ဥပသဂ္ဂံ ဗြူဟိ အာစိက္ခ ဒေသေဟိ ပညပေဟိ ပဋ္ဌပေဟိ ဝိဝရ ဝိဘဇ ဥတ္တာနီကရောဟိ [ဥတ္တာနိံ ကရောဟိ (က။)] ပကာသေဟိ။ မာရိသာတိ ပိယဝစနံ ဂရုဝစနံ သဂါရဝဝစနံ သပ္ပတိဿဝစနမေတံ မာရိသာတိ – ဝိဃာတံ ဗြူဟိ မာရိသ။

သုတွာန တဝ သာသနန္တိ။ တုယှံ ဝစနံ ဗျပ္ပထံ ဒေသနံ အနုသာသနံ အနုသိဋ္ဌိံ သုတွာ သုဏိတွာ ဥဂ္ဂဟေတွာ ဥပဓာရယိတွာ ဥပလက္ခယိတွာတိ – သုတွာန တဝ သာသနံ။

ဝိဝေကေ သိက္ခိဿာမသေတိ။ ဝိဝေကောတိ တယော ဝိဝေကာ – ကာယဝိဝေကော၊ စိတ္တဝိဝေကော၊ ဥပဓိဝိဝေကော။ ကတမော ကာယဝိဝေကော? ဣဓ ဘိက္ခု ဝိဝိတ္တံ သေနာသနံ ဘဇတိ အရညံ ရုက္ခမူလံ ပဗ္ဗတံ ကန္ဒရံ ဂိရိဂုဟံ သုသာနံ ဝနပတ္ထံ အဗ္ဘောကာသံ ပလာသပုဉ္ဇံ ၊ ကာယေန ဝိဝိတ္တော ဝိဟရတိ။ သော ဧကော ဂစ္ဆတိ၊ ဧကော တိဋ္ဌတိ၊ ဧကော နိသီဒတိ၊ ဧကော သေယျံ ကပ္ပေတိ၊ ဧကော ဂါမံ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသတိ၊ ဧကော ပဋိက္ကမတိ၊ ဧကော ရဟော နိသီဒတိ ၊ ဧကော စင်္ကမံ အဓိဋ္ဌာတိ၊ ဧကော စရတိ၊ ဧကော ဝိဟရတိ ဣရိယတိ ဝတ္တတိ ပါလေတိ ယပေတိ ယာပေတိ – အယံ ကာယဝိဝေကော။

ကတမော စိတ္တဝိဝေကော? ပဌမံ ဈာနံ သမာပန္နဿ နီဝရဏေဟိ စိတ္တံ ဝိဝိတ္တံ ဟောတိ၊ ဒုတိယံ ဈာနံ သမာပန္နဿ ဝိတက္ကဝိစာရေဟိ စိတ္တံ ဝိဝိတ္တံ ဟောတိ၊ တတိယံ ဈာနံ သမာပန္နဿ ပီတိယာ စိတ္တံ ဝိဝိတ္တံ ဟောတိ၊ စတုတ္ထံ ဈာနံ သမာပန္နဿ သုခဒုက္ခေဟိ စိတ္တံ ဝိဝိတ္တံ ဟောတိ၊ အာကာသာနဉ္စာယတနံ သမာပန္နဿ ရူပသညာယ ပဋိဃသညာယ နာနတ္တသညာယ စိတ္တံ ဝိဝိတ္တံ ဟောတိ၊ ဝိညာဏဉ္စာယတနံ သမာပန္နဿ အာကာသာနဉ္စာယတနသညာယ စိတ္တံ ဝိဝိတ္တံ ဟောတိ၊ အာကိဉ္စညာယတနံ သမာပန္နဿ ဝိညာဏဉ္စာယတနသညာယ စိတ္တံ ဝိဝိတ္တံ ဟောတိ၊ နေဝသညာနာသညာယတနံ သမာပန္နဿ အာကိဉ္စညာယတနသညာယ စိတ္တံ ဝိဝိတ္တံ ဟောတိ၊ သောတာပန္နဿ သက္ကာယဒိဋ္ဌိယာ ဝိစိကိစ္ဆာယ သီလဗ္ဗတပရာမာသာ ဒိဋ္ဌာနုသယာ ဝိစိကိစ္ဆာနုသယာ တဒေကဋ္ဌေဟိ စ ကိလေသေဟိ စိတ္တံ ဝိဝိတ္တံ ဟောတိ၊ သကဒါဂါမိဿ ဩဠာရိကာ ကာမရာဂသညောဇနာ ပဋိဃသညောဇနာ ဩဠာရိကာ ကာမရာဂါနုသယာ ပဋိဃာနုသယာ တဒေကဋ္ဌေဟိ စ ကိလေသေဟိ စိတ္တံ ဝိဝိတ္တံ ဟောတိ၊ အနာဂါမိဿ အနုသဟဂတာ ကာမရာဂသညောဇနာ ပဋိဃသညောဇနာ အနုသဟဂတာ ကာမရာဂါနုသယာ ပဋိဃာနုသယာ တဒေကဋ္ဌေဟိ စ ကိလေသေဟိ စိတ္တံ ဝိဝိတ္တံ ဟောတိ၊ အရဟတော ရူပရာဂါ အရူပရာဂါ မာနာ ဥဒ္ဓစ္စာ အဝိဇ္ဇာယ မာနာနုသယာ ဘဝရာဂါနုသယာ အဝိဇ္ဇာနုသယာ တဒေကဋ္ဌေဟိ စ ကိလေသေဟိ ဗဟိဒ္ဓါ စ သဗ္ဗနိမိတ္တေဟိ စိတ္တံ ဝိဝိတ္တံ ဟောတိ – အယံ စိတ္တဝိဝေကော။

ကတမော ဥပဓိဝိဝေကော? ဥပဓိ ဝုစ္စန္တိ ကိလေသာ စ ခန္ဓာ စ အဘိသင်္ခါရာ စ။ ဥပဓိဝိဝေကော ဝုစ္စတိ အမတံ နိဗ္ဗာနံ။ ယော သော သဗ္ဗသင်္ခါရသမထော သဗ္ဗူပဓိပဋိနိဿဂ္ဂေါ တဏှက္ခယော ဝိရာဂေါ နိရောဓော နိဗ္ဗာနံ – အယံ ဥပဓိဝိဝေကော။ ကာယဝိဝေကော စ ဝိဝေကဋ္ဌကာယာနံ နေက္ခမ္မာဘိရတာနံ၊ စိတ္တဝိဝေကော စ ပရိသုဒ္ဓစိတ္တာနံ ပရမဝေါဒါနပတ္တာနံ၊ ဥပဓိဝိဝေကော စ နိရူပဓီနံ ပုဂ္ဂလာနံ ဝိသင်္ခါရဂတာနံ။ ဝိဝေကေ သိက္ခိဿာမသေတိ။ သော ထေရော ပကတိယာ သိက္ခိတသိက္ခော။ အပိ စ ဓမ္မဒေသနံ ဥပါဒါယ ဓမ္မဒေသနံ သာဝေန္တော [ယာစန္တော (သီ။ သျာ။)] ဧဝမာဟ – ဝိဝေကေ သိက္ခိဿာမသေတိ။

တေနာဟ ထေရော တိဿမေတ္တေယျော –

‘‘မေထုနမနုယုတ္တဿ ၊ [ဣစ္စာယသ္မာ တိဿော မေတ္တေယျော]

ဝိဃာတံ ဗြူဟိ မာရိသ၊

သုတွာန တဝ သာသနံ၊ ဝိဝေကေ သိက္ခိဿာမသေ’’တိ။

၅၀။

မေထုနမနုယုတ္တဿ၊ [မေတ္တေယျာတိ ဘဂဝါ]

မုဿတေ ဝါပိ သာသနံ၊

မိစ္ဆာ စ ပဋိပဇ္ဇတိ၊ ဧတံ တသ္မိံ အနာရိယံ။

မေထုနမနုယုတ္တဿာတိ။ မေထုနဓမ္မော နာမ ယော သော အသဒ္ဓမ္မော ဂါမဓမ္မော ဝသလဓမ္မော ဒုဋ္ဌုလ္လော ဩဒကန္တိကော ရဟဿော ဒွယံဒွယသမာပတ္တိ။ ကိံကာရဏာ ဝုစ္စတိ မေထုနဓမ္မော? ဥဘိန္နံ ရတ္တာနံ သာရတ္တာနံ အဝဿုတာနံ ပရိယုဋ္ဌိတာနံ ပရိယာဒိန္နစိတ္တာနံ ဥဘိန္နံ သဒိသာနံ ဓမ္မောတိ – တံကာရဏာ ဝုစ္စတိ မေထုနဓမ္မော။ ယထာ ဥဘော ကလဟကာရကာ မေထုနကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဥဘော ဘဏ္ဍနကာရကာ မေထုနကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဥဘော ဘဿကာရကာ မေထုနကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဥဘော ဝိဝါဒကာရကာ မေထုနကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဥဘော အဓိကရဏကာရကာ မေထုနကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဥဘော ဝါဒိနော မေထုနကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဥဘော သလ္လာပကာ မေထုနကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဧဝမေဝံ ဥဘိန္နံ ရတ္တာနံ သာရတ္တာနံ အဝဿုတာနံ ပရိယုဋ္ဌိတာနံ ပရိယာဒိန္နစိတ္တာနံ ဥဘိန္နံ သဒိသာနံ ဓမ္မောတိ – တံကာရဏာ ဝုစ္စတိ မေထုနဓမ္မော။

မေထုနမနုယုတ္တဿာတိ။ မေထုနဓမ္မေ ယုတ္တဿ ပယုတ္တဿ အာယုတ္တဿ သမာယုတ္တဿ တစ္စရိတဿ တဗ္ဗဟုလဿ တဂ္ဂရုကဿ တန္နိန္နဿ တပ္ပောဏဿ တပ္ပဗ္ဘာရဿ တဒဓိမုတ္တဿ တဒဓိပတေယျဿာတိ – မေထုနမနုယုတ္တဿ။

မေတ္တေယျာတိ ဘဂဝါ တံ ထေရံ ဂေါတ္တေန အာလပတိ။ ဘဂဝါတိ ဂါရဝါဓိဝစနံ။ အပိ စ ဘဂ္ဂရာဂေါတိ ဘဂဝါ၊ ဘဂ္ဂဒေါသောတိ ဘဂဝါ၊ ဘဂ္ဂမောဟောတိ ဘဂဝါ၊ ဘဂ္ဂမာနောတိ ဘဂဝါ၊ ဘဂ္ဂဒိဋ္ဌီတိ ဘဂဝါ၊ ဘဂ္ဂကဏ္ဍကောတိ [ဘဂ္ဂကဏ္ဍကောတိ (သီ။ သျာ။)] ဘဂဝါ၊ ဘဂ္ဂကိလေသောတိ ဘဂဝါ၊ ဘဇိ ဝိဘဇိ ပဝိဘဇိ ဓမ္မရတနန္တိ ဘဂဝါ၊ ဘဝါနံ အန္တကရောတိ ဘဂဝါ၊ ဘာဝိတကာယော ဘာဝိတသီလော ဘာဝိတစိတ္တော ဘာဝိတပညောတိ ဘဂဝါ၊ ဘဇိ ဝါ ဘဂဝါ အရညဝနပတ္ထာနိ [အရညေ ဝနပတ္ထာနိ (သီ။)] ပန္တာနိ သေနာသနာနိ အပ္ပသဒ္ဒါနိ အပ္ပနိဂ္ဃောသာနိ ဝိဇနဝါတာနိ မနုဿရာဟဿေယျကာနိ [မနုဿရာဟသေယျကာနိ (သီ။ သျာ။)] ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပာနီတိ ဘဂဝါ၊ ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာနန္တိ ဘဂဝါ၊ ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ အတ္ထရသဿ ဓမ္မရသဿ ဝိမုတ္တိရသဿ အဓိသီလဿ အဓိစိတ္တဿ အဓိပညာယာတိ ဘဂဝါ၊ ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ စတုန္နံ ဈာနာနံ စတုန္နံ အပ္ပမညာနံ စတုန္နံ အရူပသမာပတ္တီနန္တိ ဘဂဝါ၊ ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ အဋ္ဌန္နံ ဝိမောက္ခာနံ အဋ္ဌန္နံ အဘိဘာယတနာနံ နဝန္နံ အနုပုဗ္ဗဝိဟာရသမာပတ္တီနန္တိ ဘဂဝါ၊ ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ ဒသန္နံ သညာဘာဝနာနံ ဒသန္နံ ကသိဏသမာပတ္တီနံ အာနာပါနဿတိသမာဓိဿ အသုဘသမာပတ္တိယာတိ ဘဂဝါ၊ ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ စတုန္နံ သတိပဋ္ဌာနာနံ စတုန္နံ သမ္မပ္ပဓာနာနံ စတုန္နံ ဣဒ္ဓိပါဒါနံ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒြိယာနံ ပဉ္စန္နံ ဗလာနံ သတ္တန္နံ ဗောဇ္ဈင်္ဂါနံ အရိယဿ အဋ္ဌင်္ဂိကဿ မဂ္ဂဿာတိ ဘဂဝါ၊ ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ ဒသန္နံ တထာဂတဗလာနံ စတုန္နံ ဝေသာရဇ္ဇာနံ စတုန္နံ ပဋိသမ္ဘိဒါနံ ဆန္နံ အဘိညာနံ [အဘိညာဏာနံ (သီ။)] ဆန္နံ ဗုဒ္ဓဓမ္မာနန္တိ ဘဂဝါ။ ဘဂဝါတိ နေတံ နာမံ မာတရာ ကတံ၊ န ပိတရာ ကတံ၊ န ဘာတရာ ကတံ၊ န ဘဂိနိယာ ကတံ၊ န မိတ္တာမစ္စေဟိ ကတံ၊ န ဉာတိသာလောဟိတေဟိ ကတံ န သမဏဗြာဟ္မဏေဟိ ကတံ၊ န ဒေဝတာဟိ ကတံ။ ဝိမောက္ခန္တိကမေတံ ဗုဒ္ဓါနံ ဘဂဝန္တာနံ ဗောဓိယာ မူလေ သဟ သဗ္ဗညုတညာဏဿ ပဋိလာဘာ သစ္ဆိကာ ပညတ္တိ ယဒိဒံ ဘဂဝါတိ – မေတ္တေယျာတိ ဘဂဝါ။

မုဿတေ ဝါပိ သာသနန္တိ။ ဒွီဟိ ကာရဏေဟိ သာသနံ မုဿတိ – ပရိယတ္တိသာသနမ္ပိ မုဿတိ၊ ပဋိပတ္တိသာသနမ္ပိ မုဿတိ။ ကတမံ ပရိယတ္တိသာသနံ? ယံ တဿ ပရိယာပုဋံ – သုတ္တံ ဂေယျံ ဝေယျာကရဏံ ဂါထာ ဥဒါနံ ဣတိဝုတ္တကံ ဇာတကံ အဗ္ဘုတဓမ္မံ ဝေဒလ္လံ – ဣဒံ ပရိယတ္တိသာသနံ။ တမ္ပိ မုဿတိ သမ္မုဿတိ ပမုဿတိ သမ္ပမုဿတိ ပရိဗာဟိရော ဟောတီတိ – ဧဝမ္ပိ မုဿတေ ဝါပိ သာသနံ။

ကတမံ ပဋိပတ္တိသာသနံ? သမ္မာပဋိပဒါ အနုလောမပဋိပဒါ အပစ္စနီကပဋိပဒါ အနွတ္ထပဋိပဒါ ဓမ္မာနုဓမ္မပဋိပဒါ သီလေသု ပရိပူရကာရိတာ ဣန္ဒြိယေသု ဂုတ္တဒွါရတာ ဘောဇနေ မတ္တညုတာ ဇာဂရိယာနုယောဂေါ သတိသမ္ပဇညံ စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ စတ္တာရော သမ္မပ္ပဓာနာ စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပါဒါ ပဉ္စိန္ဒြိယာနိ ပဉ္စ ဗလာနိ သတ္တ ဗောဇ္ဈင်္ဂါ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ – ဣဒံ ပဋိပတ္တိသာသနံ။ တမ္ပိ မုဿတိ သမ္မုဿတိ ပမုဿတိ သမ္ပမုဿတိ ပရိဗာဟိရော ဟောတီတိ။ ဧဝမ္ပိ မုဿတေ ဝါပိ သာသနံ။

မိစ္ဆာစ ပဋိပဇ္ဇတီတိ။ ပါဏမ္ပိ ဟနတိ၊ အဒိန္နမ္ပိ အာဒိယတိ ၊ သန္ဓိမ္ပိ ဆိန္ဒတိ၊ နိလ္လောပမ္ပိ ဟရတိ၊ ဧကာဂါရိကမ္ပိ ကရောတိ၊ ပရိပန္ထေပိ တိဋ္ဌတိ၊ ပရဒါရမ္ပိ ဂစ္ဆတိ၊ မုသာပိ ဘဏတီတိ – မိစ္ဆာ စ ပဋိပဇ္ဇတိ။

ဧတံ တသ္မိံ အနာရိယန္တိ။ ဧတံ တသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ အနရိယဓမ္မော ဗာလဓမ္မော မူဠှဓမ္မော အညာဏဓမ္မော အမရာဝိက္ခေပဓမ္မော၊ ယဒိဒံ မိစ္ဆာပဋိပဒါတိ – ဧတံ တသ္မိံ အနာရိယံ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘မေထုနမနုယုတ္တဿ၊ [မေတ္တေယျာတိ ဘဂဝါ]

မုဿတေ ဝါပိ သာသနံ၊

မိစ္ဆာ စ ပဋိပဇ္ဇတိ၊ ဧတံ တသ္မိံ အနာရိယ’’န္တိ။

၅၁။

ဧကော ပုဗ္ဗေ စရိတွာန၊ မေထုနံ ယော နိသေဝတိ၊

ယာနံ ဘန္တံဝ တံ လောကေ၊ ဟီနမာဟု ပုထုဇ္ဇနံ။

ဧကော ပုဗ္ဗေ စရိတွာနာတိ။ ဒွီဟိ ကာရဏေဟိ ဧကော ပုဗ္ဗေ စရိတွာန – ပဗ္ဗဇ္ဇာသင်္ခါတေန ဝါ ဂဏာဝဝဿဂ္ဂဋ္ဌေန ဝါ။ ကထံ ပဗ္ဗဇ္ဇာသင်္ခါတေန ဧကော ပုဗ္ဗေ စရိတွာန? သဗ္ဗံ ဃရာဝါသပလိဗောဓံ ဆိန္ဒိတွာ ပုတ္တဒါရပလိဗောဓံ ဆိန္ဒိတွာ ဉာတိပလိဗောဓံ ဆိန္ဒိတွာ မိတ္တာမစ္စပလိဗောဓံ ဆိန္ဒိတွာ သန္နိဓိပလိဗောဓံ ဆိန္ဒိတွာ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတွာ အကိဉ္စနဘာဝံ ဥပဂန္တွာ ဧကော စရတိ ဝိဟရတိ ဣရိယတိ ဝတ္တတိ ပါလေတိ ယပေတိ ယာပေတိ။ ဧဝံ ပဗ္ဗဇ္ဇာသင်္ခါတေန ဧကော ပုဗ္ဗေ စရိတွာန။

ကထံ ဂဏာဝဝဿဂ္ဂဋ္ဌေန ဧကော ပုဗ္ဗေ စရိတွာန? သော ဧဝံ ပဗ္ဗဇိတော သမာနော ဧကော အရညဝနပတ္ထာနိ ပန္တာနိ သေနာသနာနိ ပဋိသေဝတိ အပ္ပသဒ္ဒါနိ အပ္ပနိဂ္ဃောသာနိ ဝိဇနဝါတာနိ မနုဿရာဟဿေယျကာနိ ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပာနိ။ သော ဧကော ဂစ္ဆတိ၊ ဧကော တိဋ္ဌတိ၊ ဧကော နိသီဒတိ၊ ဧကော သေယျံ ကပ္ပေတိ၊ ဧကော ဂါမံ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသတိ၊ ဧကော ပဋိက္ကမတိ၊ ဧကော ရဟော နိသီဒတိ၊ ဧကော စင်္ကမံ အဓိဋ္ဌာတိ၊ ဧကော စရတိ ဝိဟရတိ ဣရိယတိ ဝတ္တတိ ပါလေတိ ယပေတိ ယာပေတိ။ ဧဝံ ဂဏာဝဝဿဂ္ဂဋ္ဌေန ဧကော ပုဗ္ဗေ စရိတွာန။

မေထုနံ ယော နိသေဝတီတိ။ မေထုနဓမ္မော နာမ ယော သော အသဒ္ဓမ္မော…ပေ… တံကာရဏာ ဝုစ္စတိ မေထုနဓမ္မော။ မေထုနံ ယော နိသေဝတီတိ ။ ယော အပရေန သမယေန ဗုဒ္ဓံ ဓမ္မံ သင်္ဃံ သိက္ခံ ပစ္စက္ခာယ ဟီနာယာဝတ္တိတွာ မေထုနံ ဓမ္မံ သေဝတိ နိသေဝတိ သံသေဝတိ ပဋိသေဝတီတိ – မေထုနံ ယော နိသေဝတိ။

ယာနံ ဘန္တံဝ တံ လောကေတိ။ ယာနန္တိ ဟတ္ထိယာနံ အဿယာနံ ဂေါယာနံ အဇယာနံ မေဏ္ဍယာနံ ဩဋ္ဌယာနံ ခရယာနံ ဘန္တံ အဒန္တံ အကာရိတံ အဝိနီတံ ဥပ္ပထံ ဂဏှာတိ၊ ဝိသမံ ခါဏုမ္ပိ ပါသာဏမ္ပိ အဘိရုဟတိ၊ ယာနမ္ပိ အာရောဟနကမ္ပိ ဘဉ္ဇတိ၊ ပပါတေပိ ပပတတိ။ ယထာ တံ ဘန္တံ ယာနံ အဒန္တံ အကာရိတံ အဝိနီတံ ဥပ္ပထံ ဂဏှာတိ၊ ဧဝမေဝံ သော ဝိဗ္ဘန္တကော ဘန္တယာနပဋိဘာဂေါ ဥပ္ပထံ ဂဏှာတိ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိံ ဂဏှာတိ…ပေ… မိစ္ဆာသမာဓိံ ဂဏှာတိ။ ယထာ တံ ဘန္တံ ယာနံ အဒန္တံ အကာရိတံ အဝိနီတံ ဝိသမံ ခါဏုမ္ပိ ပါသာဏမ္ပိ အဘိရုဟတိ၊ ဧဝမေဝံ သော ဝိဗ္ဘန္တကော ဘန္တယာနပဋိဘာဂေါ ဝိသမံ ကာယကမ္မံ အဘိရုဟတိ၊ ဝိသမံ ဝစီကမ္မံ အဘိရုဟတိ၊ ဝိသမံ မနောကမ္မံ အဘိရုဟတိ၊ ဝိသမံ ပါဏာတိပါတံ အဘိရုဟတိ၊ ဝိသမံ အဒိန္နာဒါနံ အဘိရုဟတိ၊ ဝိသမံ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရံ အဘိရုဟတိ၊ ဝိသမံ မုသာဝါဒံ အဘိရုဟတိ၊ ဝိသမံ ပိသုဏဝါစံ အဘိရုဟတိ၊ ဝိသမံ ဖရုသဝါစံ အဘိရုဟတိ၊ ဝိသမံ သမ္ဖပ္ပလာပံ အဘိရုဟတိ ၊ ဝိသမံ အဘိဇ္ဈံ အဘိရုဟတိ၊ ဝိသမံ ဗျာပါဒံ အဘိရုဟတိ၊ ဝိသမံ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိံ အဘိရုဟတိ၊ ဝိသမေ သင်္ခါရေ အဘိရုဟတိ၊ ဝိသမေ ပဉ္စ ကာမဂုဏေ အဘိရုဟတိ၊ ဝိသမေ နီဝရဏေ အဘိရုဟတိ။ ယထာ တံ ဘန္တံ ယာနံ အဒန္တံ အကာရိတံ အဝိနီတံ ယာနမ္ပိ အာရောဟနကမ္ပိ ဘဉ္ဇတိ၊ ဧဝမေဝံ သော ဝိဗ္ဘန္တကော ဘန္တယာနပဋိဘာဂေါ နိရယေ အတ္တာနံ ဘဉ္ဇတိ ၊ တိရစ္ဆာနယောနိယံ အတ္တာနံ ဘဉ္ဇတိ၊ ပေတ္တိဝိသယေ အတ္တာနံ ဘဉ္ဇတိ၊ မနုဿလောကေ အတ္တာနံ ဘဉ္ဇတိ၊ ဒေဝလောကေ အတ္တာနံ ဘဉ္ဇတိ။ ယထာ တံ ဘန္တံ ယာနံ အဒန္တံ အကာရိတံ အဝိနီတံ ပပါတေ ပပတတိ၊ ဧဝမေဝံ သော ဝိဗ္ဘန္တကော ဘန္တယာနပဋိဘာဂေါ ဇာတိပပါတမ္ပိ ပပတတိ၊ ဇရာပပါတမ္ပိ ပပတတိ၊ ဗျာဓိပပါတမ္ပိ ပပတတိ၊ မရဏပပါတမ္ပိ ပပတတိ၊ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသပပါတမ္ပိ ပပတတိ။ လောကေတိ အပါယလောကေ မနုဿလောကေတိ – ယာနံ ဘန္တံဝ တံ လောကေ။

ဟီနမာဟု ပုထုဇ္ဇနန္တိ။ ပုထုဇ္ဇနာတိ ကေနဋ္ဌေန ပုထုဇ္ဇနာ? ပုထု ကိလေသေ ဇနေန္တီတိ ပုထုဇ္ဇနာ၊ ပုထု အဝိဟတသက္ကာယဒိဋ္ဌိကာတိ ပုထုဇ္ဇနာ၊ ပုထု သတ္ထာရာနံ မုခုလ္လောကိကာတိ ပုထုဇ္ဇနာ၊ ပုထု သဗ္ဗဂတီဟိ အဝုဋ္ဌိတာတိ ပုထုဇ္ဇနာ ၊ ပုထု နာနာဘိသင်္ခါရေ [နာနာဘိသင်္ခါရေဟိ (သျာ။)] အဘိသင်္ခရောန္တီတိ ပုထုဇ္ဇနာ၊ ပုထု နာနာဩဃေဟိ ဝုယှန္တီတိ ပုထုဇ္ဇနာ၊ ပုထု နာနာသန္တာပေဟိ သန္တပန္တီတိ ပုထုဇ္ဇနာ၊ ပုထု နာနာပရိဠာဟေဟိ ပရိဒယှန္တီတိ ပုထုဇ္ဇနာ၊ ပုထု ပဉ္စသု ကာမဂုဏေသု ရတ္တာ ဂိဒ္ဓါ ဂဓိတာ မုစ္ဆိတာ အဇ္ဈောသန္နာ [အဇ္ဈောပန္နာ (သီ။ သျာ။)] လဂ္ဂါ လဂ္ဂိတာ ပလိဗုဒ္ဓါတိ ပုထုဇ္ဇနာ၊ ပုထု ပဉ္စဟိ နီဝရဏေဟိ အာဝုတာ နိဝုတာ ဩဝုတာ ပိဟိတာ ပဋိစ္ဆန္နာ ပဋိကုဇ္ဇိတာတိ ပုထုဇ္ဇနာ။ ဟီနမာဟု ပုထုဇ္ဇနန္တိ။ ပုထုဇ္ဇနံ ဟီနံ နိဟီနံ ဩမကံ လာမကံ ဆတုက္ကံ ပရိတ္တန္တိ ဧဝမာဟံသု ဧဝံ ကထေန္တိ ဧဝံ ဘဏန္တိ ဧဝံ ဒီပယန္တိ ဧဝံ ဝေါဟရန္တီတိ – ဟီနမာဟု ပုထုဇ္ဇနံ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ဧကော ပုဗ္ဗေ စရိတွာန၊ မေထုနံ ယော နိသေဝတိ၊

ယာနံ ဘန္တံဝ တံ လောကေ၊ ဟီနမာဟု ပုထုဇ္ဇန’’န္တိ။

၅၂။

ယသော ကိတ္တိ စ ယာ ပုဗ္ဗေ၊ ဟာယတေ ဝါပိ တဿ သာ၊

ဧတမ္ပိ ဒိသွာ သိက္ခေထ၊ မေထုနံ ဝိပ္ပဟာတဝေ။

ယသော ကိတ္တိ စ ယာ ပုဗ္ဗေ၊ ဟာယတေ ဝါပိ တဿ သာတိ။ ကတမော ယသော? ဣဓေကစ္စော ပုဗ္ဗေ သမဏဘာဝေ သက္ကတော ဟောတိ ဂရုကတော မာနိတော ပူဇိတော အပစိတော လာဘီ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာနံ – အယံ ယသော။ ကတမာ ကိတ္တိ? ဣဓေကစ္စော ပုဗ္ဗေ သမဏဘာဝေ ကိတ္တိဝဏ္ဏဂတော ဟောတိ ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော မေဓာဝီ ဗဟုဿုတော စိတ္တကထီ ကလျာဏပဋိဘာနော – သုတ္တန္တိကောတိ ဝါ ဝိနယဓရောတိ ဝါ ဓမ္မကထိကောတိ ဝါ အာရညိကောတိ ဝါ ပိဏ္ဍပါတိကောတိ ဝါ ပံသုကူလိကောတိ ဝါ တေစီဝရိကောတိ ဝါ သပဒါနစာရိကောတိ ဝါ ခလုပစ္ဆာဘတ္တိကောတိ ဝါ နေသဇ္ဇိကောတိ ဝါ ယထာသန္ထတိကောတိ ဝါ ပဌမဿ ဈာနဿ လာဘီတိ ဝါ ဒုတိယဿ ဈာနဿ လာဘီတိ ဝါ တတိယဿ ဈာနဿ လာဘီတိ ဝါ စတုတ္ထဿ ဈာနဿ လာဘီတိ ဝါ အာကာသာနဉ္စာယတနသမာပတ္တိယာ လာဘီတိ ဝါ ဝိညာဏဉ္စာယတနသမာပတ္တိယာ လာဘီတိ ဝါ အာကိဉ္စညာယတနသမာပတ္တိယာ လာဘီတိ ဝါ နေဝသညာနာသညာယတနသမာပတ္တိယာ လာဘီတိ ဝါ၊ အယံ ကိတ္တီတိ – ယသော ကိတ္တိ စ ယာ ပုဗ္ဗေ။

ဟာယတေဝါပိ တဿ သာတိ။ တဿ အပရေန သမယေန ဗုဒ္ဓံ ဓမ္မံ သင်္ဃံ သိက္ခံ ပစ္စက္ခာယ ဟီနာယာဝတ္တဿ သော စ ယသော သာ စ ကိတ္တိ ဟာယတိ ပရိဟာယတိ ပရိဓံသတိ ပရိပတတိ အန္တရဓာယတိ ဝိပ္ပလုဇ္ဇတီတိ – ယသော ကိတ္တိ စ ယာ ပုဗ္ဗေ ဟာယတေ ဝါပိ တဿ သာ။

ဧတမ္ပိ ဒိသွာ သိက္ခေထ မေထုနံ ဝိပ္ပဟာတဝေတိ။ ဧတန္တိ ပုဗ္ဗေ သမဏဘာဝေ ယသော ကိတ္တိ စ၊ အပရဘာဂေ ဗုဒ္ဓံ ဓမ္မံ သင်္ဃံ သိက္ခံ ပစ္စက္ခာယ ဟီနာယာဝတ္တဿ အယသော စ အကိတ္တိ စ၊ ဧတံ သမ္ပတ္တိံ ဝိပတ္တိံ။ ဒိသွာတိ ပဿိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာတိ – ဧတမ္ပိ ဒိသွာ။ သိက္ခေထာတိ တိဿော သိက္ခာ – အဓိသီလသိက္ခာ၊ အဓိစိတ္တသိက္ခာ၊ အဓိပညာသိက္ခာ။ ကတမာ အဓိသီလသိက္ခာ? ဣဓ ဘိက္ခု သီလဝါ ဟောတိ၊ ပါတိမောက္ခသံဝရသံဝုတော ဝိဟရတိ အာစာရဂေါစရသမ္ပန္နော အဏုမတ္တေသု ဝဇ္ဇေသု ဘယဒဿာဝီ၊ သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု။ ခုဒ္ဒကော သီလက္ခန္ဓော၊ မဟန္တော သီလက္ခန္ဓော။ သီလံ ပတိဋ္ဌာ အာဒိ စရဏံ သံယမော သံဝရော မုခံ ပမုခံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ သမာပတ္တိယာ – အယံ အဓိသီလသိက္ခာ။

ကတမာ အဓိစိတ္တသိက္ခာ? ဣဓ ဘိက္ခု ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ သဝိတက္ကံ သဝိစာရံ ဝိဝေကဇံ ပီတိသုခံ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ…ပေ… ဒုတိယံ ဈာနံ… တတိယံ ဈာနံ… စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ – အယံ အဓိစိတ္တသိက္ခာ။

ကတမာ အဓိပညာသိက္ခာ? ဣဓ ဘိက္ခု ပညဝါ ဟောတိ ဥဒယတ္ထဂါမိနိယာ ပညာယ သမန္နာဂတော အရိယာယ နိဗ္ဗေဓိကာယ သမ္မာ ဒုက္ခက္ခယဂါမိနိယာ။ သော ဣဒံ ဒုက္ခန္တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ၊ အယံ ဒုက္ခသမုဒယောတိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ၊ အယံ ဒုက္ခနိရောဓောတိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ၊ အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါတိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ၊ ဣမေ အာသဝါတိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ၊ အယံ အာသဝသမုဒယောတိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ၊ အယံ အာသဝနိရောဓောတိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ ၊ အယံ အာသဝနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါတိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ – အယံ အဓိပညာသိက္ခာ။ မေထုနဓမ္မော နာမ ယော သော အသဒ္ဓမ္မော…ပေ… တံကာရဏာ ဝုစ္စတိ မေထုနဓမ္မော။

ဧတမ္ပိဒိသွာ သိက္ခေထ၊ မေထုနံ ဝိပ္ပဟာတဝေတိ။ မေထုနဓမ္မဿ ပဟာနာယ ဝူပသမာယ ပဋိနိဿဂ္ဂါယ ပဋိပဿဒ္ဓိယာ အဓိသီလမ္ပိ သိက္ခေယျ၊ အဓိစိတ္တမ္ပိ သိက္ခေယျ၊ အဓိပညမ္ပိ သိက္ခေယျ။ ဣမာ တိဿော သိက္ခာယော အာဝဇ္ဇန္တော သိက္ခေယျ၊ ဇာနန္တော သိက္ခေယျ၊ ပဿန္တော သိက္ခေယျ၊ ပစ္စဝေက္ခန္တော သိက္ခေယျ၊ စိတ္တံ အဓိဋ္ဌဟန္တော သိက္ခေယျ၊ သဒ္ဓါယ အဓိမုစ္စန္တော သိက္ခေယျ၊ ဝီရိယံ ပဂ္ဂဏှန္တော သိက္ခေယျ၊ သတိံ ဥပဋ္ဌပေန္တော သိက္ခေယျ၊ စိတ္တံ သမာဒဟန္တော သိက္ခေယျ၊ ပညာယ ပဇာနန္တော သိက္ခေယျ၊ အဘိညေယျံ အဘိဇာနန္တော သိက္ခေယျ၊ ပရိညေယျံ ပရိဇာနန္တော သိက္ခေယျ၊ ပဟာတဗ္ဗံ ပဇဟန္တော သိက္ခေယျ၊ ဘာဝေတဗ္ဗံ ဘာဝေန္တော သိက္ခေယျ၊ သစ္ဆိကာတဗ္ဗံ သစ္ဆိကရောန္တော သိက္ခေယျ အာစရေယျ သမာစရေယျ သမာဒါယ ဝတ္တေယျာတိ – ဧတမ္ပိ ဒိသွာ သိက္ခေထ၊ မေထုနံ ဝိပ္ပဟာတဝေ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ယသော ကိတ္တိ စ ယာ ပုဗ္ဗေ၊ ဟာယတေ ဝါပိ တဿ သာ၊

ဧတမ္ပိ ဒိသွာ သိက္ခေထ၊ မေထုနံ ဝိပ္ပဟာတဝေ’’တိ။

၅၃။

သင်္ကပ္ပေဟိ ပရေတော သော၊ ကပဏော ဝိယ ဈာယတိ၊

သုတွာ ပရေသံ နိဂ္ဃောသံ၊ မင်္ကု ဟောတိ တထာဝိဓော။

သင်္ကပ္ပေဟိပရေတော သော၊ ကပဏော ဝိယ ဈာယတီတိ။ ကာမသင်္ကပ္ပေန ဗျာပါဒသင်္ကပ္ပေန ဝိဟိံသာသင်္ကပ္ပေန ဒိဋ္ဌိသင်္ကပ္ပေန ဖုဋ္ဌော ပရေတော သမောဟိတော သမန္နာဂတော ပိဟိတော ကပဏော ဝိယ မန္ဒော ဝိယ မောမူဟော ဝိယ ဈာယတိ ပဇ္ဈာယတိ နိဇ္ဈာယတိ အပဇ္ဈာယတိ [အဝဇ္ဈာယတိ (သျာ။)]။ ယထာ ဥလူကော ရုက္ခသာခါယံ မူသိကံ မဂယမာနော ဈာယတိ ပဇ္ဈာယတိ နိဇ္ဈာယတိ အပဇ္ဈာယတိ၊ ယထာ ကောတ္ထု နဒီတီရေ မစ္ဆေ မဂယမာနော ဈာယတိ ပဇ္ဈာယတိ နိဇ္ဈာယတိ အပဇ္ဈာယတိ၊ ယထာ ဗိဠာရော သန္ဓိသမလသင်္ကဋိရေ မူသိကံ မဂယမာနော ဈာယတိ ပဇ္ဈာယတိ နိဇ္ဈာယတိ အပဇ္ဈာယတိ၊ ယထာ ဂဒြဘော ဝဟစ္ဆိန္နော သန္ဓိသမလသင်္ကဋိရေ ဈာယတိ ပဇ္ဈာယတိ နိဇ္ဈာယတိ အပဇ္ဈာယတိ၊ ဧဝမေဝံ သော ဝိဗ္ဘန္တကော ကာမသင်္ကပ္ပေန ဗျာပါဒသင်္ကပ္ပေန ဝိဟိံသာသင်္ကပ္ပေန ဒိဋ္ဌိသင်္ကပ္ပေန ဖုဋ္ဌော ပရေတော သမောဟိတော သမန္နာဂတော ပိဟိတော ကပဏော ဝိယ မန္ဒော ဝိယ မောမူဟော ဝိယ ဈာယတိ ပဇ္ဈာယတိ နိဇ္ဈာယတိ အပဇ္ဈာယတီတိ – သင်္ကပ္ပေဟိ ပရေတော သော ကပဏော ဝိယ ဈာယတိ။

သုတွာပရေသံ နိဂ္ဃောသံ၊ မင်္ကု ဟောတိ တထာဝိဓောတိ။ ပရေသန္တိ ဥပဇ္ဈာယာ ဝါ အာစရိယာ ဝါ သမာနုပဇ္ဈာယကာ ဝါ သမာနာစရိယကာ ဝါ မိတ္တာ ဝါ သန္ဒိဋ္ဌာ ဝါ သမ္ဘတ္တာ ဝါ သဟာယာ ဝါ စောဒေန္တိ – ‘‘တဿ တေ၊ အာဝုသော၊ အလာဘာ၊ တဿ တေ ဒုလ္လဒ္ဓံ၊ ယံ တွံ ဧဝရူပံ ဥဠာရံ သတ္ထာရံ လဘိတွာ ဧဝံ သွာက္ခာတေ ဓမ္မဝိနယေ ပဗ္ဗဇိတွာ ဧဝရူပံ အရိယဂဏံ လဘိတွာ ဟီနဿ မေထုနဓမ္မဿ ကာရဏာ ဗုဒ္ဓံ ဓမ္မံ သင်္ဃံ သိက္ခံ ပစ္စက္ခာယ ဟီနာယာဝတ္တောသိ။ သဒ္ဓါပိ နာမ တေ နာဟောသိ ကုသလေသု ဓမ္မေသု၊ ဟိရီပိ နာမ တေ နာဟောသိ ကုသလေသု ဓမ္မေသု၊ ဩတ္တပ္ပမ္ပိ နာမ တေ နာဟောသိ ကုသလေသု ဓမ္မေသု၊ ဝီရိယမ္ပိ နာမ တေ နာဟောသိ ကုသလေသု ဓမ္မေသု၊ သတိပိ နာမ တေ နာဟောသိ ကုသလေသု ဓမ္မေသု၊ ပညာပိ နာမ တေ နာဟောသိ ကုသလေသု ဓမ္မေသူ’’တိ။ တေသံ ဝစနံ ဗျပ္ပထံ ဒေသနံ အနုသာသနံ အနုသိဋ္ဌိံ သုတွာ သုဏိတွာ ဥဂ္ဂဟေတွာ ဥပဓာရယိတွာ ဥပလက္ခယိတွာ မင်္ကု ဟောတိ၊ ပီဠိတော ဃဋ္ဋိတော ဗျာဓိတော ဒေါမနဿိတော ဟောတိ။ တထာဝိဓောတိ တထာဝိဓော တာဒိသော တဿဏ္ဌိတော တပ္ပကာရော တပ္ပဋိဘာဂေါ။ ယော သော ဝိဗ္ဘန္တကောတိ – သုတွာ ပရေသံ နိဂ္ဃောသံ မင်္ကု ဟောတိ တထာဝိဓော။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘သင်္ကပ္ပေဟိ ပရေတော သော၊ ကပဏော ဝိယ ဈာယတိ၊

သုတွာ ပရေသံ နိဂ္ဃောသံ၊ မင်္ကု ဟောတိ တထာဝိဓော’’တိ။

၅၄။

အထ သတ္ထာနိ ကုရုတေ၊ ပရဝါဒေဟိ စောဒိတော၊

ဧသ ခွဿ မဟာဂေဓော၊ မောသဝဇ္ဇံ ပဂါဟတိ[သံဂါဟတိ (က။)]။

အထ သတ္ထာနိ ကုရုတေ၊ ပရဝါဒေဟိ စောဒိတောတိ။ အထာတိ ပဒသန္ဓိ ပဒသံသဂ္ဂေါ ပဒပါရိပူရီ အက္ခရသမဝါယော ဗျဉ္ဇနသိလိဋ္ဌတာ ပဒါနုပုဗ္ဗတာပေတံ – အထာတိ။ သတ္ထာနီတိ တီဏိ သတ္ထာနိ – ကာယသတ္ထံ၊ ဝစီသတ္ထံ၊ မနောသတ္ထံ။ တိဝိဓံ ကာယဒုစ္စရိတံ ကာယသတ္ထံ၊ စတုဗ္ဗိဓံ ဝစီဒုစ္စရိတံ ဝစီသတ္ထံ၊ တိဝိဓံ မနောဒုစ္စရိတံ မနောသတ္ထံ။ ပရဝါဒေဟိ စောဒိတောတိ။ ဥပဇ္ဈာယေဟိ ဝါ အာစရိယေဟိ ဝါ သမာနုပဇ္ဈာယကေဟိ ဝါ သမာနာစရိယကေဟိ ဝါ မိတ္တေဟိ ဝါ သန္ဒိဋ္ဌေဟိ ဝါ သမ္ဘတ္တေဟိ ဝါ သဟာယေဟိ ဝါ စောဒိတော သမ္ပဇာနမုသာ ဘာသတိ။ ‘‘အဘိရတော အဟံ၊ ဘန္တေ၊ အဟောသိံ ပဗ္ဗဇ္ဇာယ။ မာတာ မေ ပေါသေတဗ္ဗာ၊ တေနမှိ ဝိဗ္ဘန္တော’’တိ ဘဏတိ ။ ‘‘ပိတာ မေ ပေါသေတဗ္ဗော ၊ တေနမှိ ဝိဗ္ဘန္တော’’တိ ဘဏတိ။ ‘‘ဘာတာ မေ ပေါသေတဗ္ဗော… ဘဂိနီ မေ ပေါသေတဗ္ဗာ… ပုတ္တော မေ ပေါသေတဗ္ဗော… ဓီတာ မေ ပေါသေတဗ္ဗာ… မိတ္တာ မေ ပေါသေတဗ္ဗာ… အမစ္စာ မေ ပေါသေတဗ္ဗာ… ဉာတကာ မေ ပေါသေတဗ္ဗာ… သာလောဟိတာ မေ ပေါသေတဗ္ဗာ၊ တေနမှိ ဝိဗ္ဘန္တော’’တိ ဘဏတိ။ ဝစီသတ္ထံ ကရောတိ သင်္ကရောတိ ဇနေတိ သဉ္ဇနေတိ နိဗ္ဗတ္တေတိ အဘိနိဗ္ဗတ္တေတီတိ – အထ သတ္ထာနိ ကုရုတေ၊ ပရဝါဒေဟိ စောဒိတော။

ဧသ ခွဿ မဟာဂေဓောတိ။ ဧသော တဿ မဟာဂေဓော မဟာဝနံ မဟာဂဟနံ မဟာကန္တာရော မဟာဝိသမော မဟာကုဋိလော မဟာပင်္ကော မဟာပလိပေါ မဟာပလိဗောဓော မဟာဗန္ဓနံ၊ ယဒိဒံ သမ္ပဇာနမုသာဝါဒေါတိ – ဧသ ခွဿ မဟာဂေဓော။

မောသဝဇ္ဇံ ပဂါဟတီတိ။ မောသဝဇ္ဇံ ဝုစ္စတိ မုသာဝါဒေါ။ ဣဓေကစ္စော သဘဂ္ဂတော ဝါ ပရိသဂ္ဂတော ဝါ ဉာတိမဇ္ဈဂတော ဝါ ပူဂမဇ္ဈဂတော ဝါ ရာဇကုလမဇ္ဈဂတော ဝါ အဘိနီတော သက္ခိပုဋ္ဌော – ‘‘ဧဟမ္ဘော ပုရိသ၊ ယံ ဇာနာသိ တံ ဝဒေဟီ’’တိ၊ သော အဇာနံ ဝါ အာဟ – ‘‘ဇာနာမီ’’တိ၊ ‘‘ဇာနံ’’ ဝါ အာဟ – ‘‘န ဇာနာမီ’’တိ၊ အပဿံ ဝါ အာဟ – ‘‘ပဿာမီ’’တိ၊ ပဿံ ဝါ အာဟ – ‘‘န ပဿာမီ’’တိ။ ဣတိ အတ္တဟေတု ဝါ ပရဟေတု ဝါ အာမိသကိဉ္စိက္ခဟေတု ဝါ သမ္ပဇာနမုသာ ဘာသတိ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ မောသဝဇ္ဇံ။

အပိ စ တီဟာကာရေဟိ မုသာဝါဒေါ ဟောတိ။ ပုဗ္ဗေဝဿ ဟောတိ – ‘‘မုသာ ဘဏိဿ’’န္တိ၊ ဘဏန္တဿ ဟောတိ – ‘‘မုသာ ဘဏာမီ’’တိ၊ ဘဏိတဿ ဟောတိ – ‘‘မုသာ မယာ ဘဏိတ’’န္တိ။ ဣမေဟိ တီဟာကာရေဟိ မုသာဝါဒေါ ဟောတိ။ အပိ စ စတူဟာကာရေဟိ မုသာဝါဒေါ ဟောတိ။ ပုဗ္ဗေဝဿ ဟောတိ – ‘‘မုသာ ဘဏိဿ’’န္တိ၊ ဘဏန္တဿ ဟောတိ – ‘‘မုသာ ဘဏာမီ’’တိ၊ ဘဏိတဿ ဟောတိ – ‘‘မုသာ မယာ ဘဏိတ’’န္တိ၊ ဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ။ ဣမေဟိ စတူဟာကာရေဟိ မုသာဝါဒေါ ဟောတိ။ အပိ စ ပဉ္စဟာကာရေဟိ… ဆဟာကာရေဟိ… သတ္တဟာကာရေဟိ… အဋ္ဌဟာကာရေဟိ မုသာဝါဒေါ ဟောတိ။ ပုဗ္ဗေဝဿ ဟောတိ – ‘‘မုသာ ဘဏိဿ’’န္တိ၊ ဘဏန္တဿ ဟောတိ – ‘‘မုသာ ဘဏာမီ’’တိ၊ ဘဏိတဿ ဟောတိ – ‘‘မုသာ မယာ ဘဏိတ’’န္တိ၊ ဝိနိဓာယ ဒိဋ္ဌိံ၊ ဝိနိဓာယ ခန္တိံ၊ ဝိနိဓာယ ရုစိံ၊ ဝိနိဓာယ သညံ၊ ဝိနိဓာယ ဘာဝံ။ ဣမေဟိ အဋ္ဌဟာကာရေဟိ မုသာဝါဒေါ ဟောတိ။ မောသဝဇ္ဇံ ပဂါဟတီတိ။ မောသဝဇ္ဇံ ပဂါဟတိ ဩဂါဟတိ အဇ္ဈောဂါဟတိ ပဝိသတီတိ – မောသဝဇ္ဇံ ပဂါဟတိ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘အထ သတ္ထာနိ ကုရုတေ၊ ပရဝါဒေဟိ စောဒိတော၊

ဧသ ခွဿ မဟာဂေဓော၊ မောသဝဇ္ဇံ ပဂါဟတီ’’တိ။

၅၅။

ပဏ္ဍိတောတိ သမညာတော၊ ဧကစ္စရိယံ[ဧကစရိယံ (သီ။ သျာ။)]အဓိဋ္ဌိတော၊

သ စာပိ မေထုနေ ယုတ္တော၊ မန္ဒောဝ ပရိကိဿတိ။

ပဏ္ဍိတောတိ သမညာတောတိ။ ဣဓေကစ္စော ပုဗ္ဗေ သမဏဘာဝေ ကိတ္တိ ဝဏ္ဏဂတော ဟောတိ – ‘‘ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော မေဓာဝီ ဗဟုဿုတော စိတ္တကထီ ကလျာဏပဋိဘာနော သုတ္တန္တိကောတိ ဝါ ဝိနယဓရောတိ ဝါ ဓမ္မကထိကောတိ ဝါ…ပေ… နေဝသညာနာသညာယတနသမာပတ္တိယာ လာဘီ’’တိ ဝါ ။ ဧဝံ ဉာတော ဟောတိ ပညာတော သမညာတော ဟောတီတိ – ပဏ္ဍိတောတိ သမညာတော။

ဧကစ္စရိယံ အဓိဋ္ဌိတောတိ။ ဒွီဟိ ကာရဏေဟိ ဧကစ္စရိယံ အဓိဋ္ဌိတော – ပဗ္ဗဇ္ဇာသင်္ခါတေန ဝါ ဂဏာဝဝဿဂ္ဂဋ္ဌေန ဝါ။ ကထံ ပဗ္ဗဇ္ဇာသင်္ခါတေန ဧကစ္စရိယံ အဓိဋ္ဌိတော? သဗ္ဗံ ဃရာဝါသပလိဗောဓံ ဆိန္ဒိတွာ…ပေ… ဧဝံ ပဗ္ဗဇ္ဇာသင်္ခါတေန ဧကစ္စရိယံ အဓိဋ္ဌိတော။ ကထံ ဂဏာဝဝဿဂ္ဂဋ္ဌေန ဧကစ္စရိယံ အဓိဋ္ဌိတော? သော ဧဝံ ပဗ္ဗဇိတော သမာနော ဧကော အရညဝနပတ္ထာနိ ပန္တာနိ…ပေ… ဧဝံ ဂဏာဝဝဿဂ္ဂဋ္ဌေန ဧကစ္စရိယံ အဓိဋ္ဌိတောတိ – ဧကစ္စရိယံ အဓိဋ္ဌိတော။

သ စာပိ မေထုနေ ယုတ္တောတိ။ မေထုနဓမ္မော နာမ ယော သော အသဒ္ဓမ္မော ဂါမဓမ္မော…ပေ… တံကာရဏာ ဝုစ္စတိ မေထုနဓမ္မော။ သ စာပိ မေထုနေ ယုတ္တောတိ။ သော အပရေန သမယေန ဗုဒ္ဓံ ဓမ္မံ သင်္ဃံ သိက္ခံ ပစ္စက္ခာယ ဟီနာယာဝတ္တိတွာ မေထုနဓမ္မေ ယုတ္တော [ယုတ္တော သံယုတ္တော (သီ။)] ပယုတ္တော အာယုတ္တော သမာယုတ္တောတိ – သ စာပိ မေထုနေ ယုတ္တော။

မန္ဒောဝ ပရိကိဿတီတိ။ ကပဏော ဝိယ မန္ဒော ဝိယ မောမူဟော ဝိယ ကိဿတိ ပရိကိဿတိ ပရိကိလိဿတိ။ ပါဏမ္ပိ ဟနတိ၊ အဒိန္နမ္ပိ အာဒိယတိ၊ သန္ဓိမ္ပိ ဆိန္ဒတိ၊ နိလ္လောပမ္ပိ ဟရတိ၊ ဧကာဂါရိကမ္ပိ ကရောတိ၊ ပရိပန္ထေပိ တိဋ္ဌတိ၊ ပရဒါရမ္ပိ ဂစ္ဆတိ၊ မုသာပိ ဘဏတိ။ ဧဝမ္ပိ ကိဿတိ ပရိကိဿတိ ပရိကိလိဿတိ။ တမေနံ ရာဇာနော ဂဟေတွာ ဝိဝိဓာ ကမ္မကာရဏာ ကာရေန္တိ – ကသာဟိပိ တာဠေန္တိ၊ ဝေတ္တေဟိပိ တာဠေန္တိ၊ အဒ္ဓဒဏ္ဍကေဟိပိ တာဠေန္တိ၊ ဟတ္ထမ္ပိ ဆိန္ဒန္တိ၊ ပါဒမ္ပိ ဆိန္ဒန္တိ၊ ဟတ္ထပါဒမ္ပိ ဆိန္ဒန္တိ၊ ကဏ္ဏမ္ပိ ဆိန္ဒန္တိ၊ နာသမ္ပိ ဆိန္ဒန္တိ ၊ ကဏ္ဏနာသမ္ပိ ဆိန္ဒန္တိ၊ ဗိလင်္ဂထာလိကမ္ပိ ကရောန္တိ၊ သင်္ခမုဏ္ဍိကမ္ပိ ကရောန္တိ၊ ရာဟုမုခမ္ပိ ကရောန္တိ၊ ဇောတိမာလိကမ္ပိ ကရောန္တိ၊ ဟတ္ထပဇ္ဇောတိကမ္ပိ ကရောန္တိ၊ ဧရကဝတ္တိကမ္ပိ ကရောန္တိ၊ စိရကဝါသိကမ္ပိ ကရောန္တိ၊ ဧဏေယျကမ္ပိ ကရောန္တိ၊ ဗဠိသမံသိကမ္ပိ ကရောန္တိ၊ ကဟာပဏိကမ္ပိ ကရောန္တိ၊ ခါရာပတစ္ဆိကမ္ပိ [ခါရာပဋိစ္ဆကမ္ပိ (က။)] ကရောန္တိ၊ ပလိဃပရိဝတ္တိကမ္ပိ ကရောန္တိ၊ ပလာလပီဌကမ္ပိ ကရောန္တိ၊ တတ္တေနပိ တေလေန ဩသိဉ္စန္တိ၊ သုနခေဟိပိ ခါဒါပေန္တိ၊ ဇီဝန္တမ္ပိ သူလေ ဥတ္တာသေန္တိ၊ အသိနာပိ သီသံ ဆိန္ဒန္တိ။ ဧဝမ္ပိ ကိဿတိ ပရိကိဿတိ ပရိကိလိဿတိ။

အထ ဝါ ကာမတဏှာယ အဘိဘူတော ပရိယာဒိန္နစိတ္တော ဘောဂေ ပရိယေသန္တော နာဝါယ မဟာသမုဒ္ဒံ ပက္ခန္ဒတိ၊ သီတဿ ပုရက္ခတော ဥဏှဿ ပုရက္ခတော ဍံသမကသဝါတာတပသရီသပသမ္ဖဿေဟိ ပီဠိယမာနော ခုပ္ပိပါသာယ မိယျမာနော တိဂုမ္ဗံ ဂစ္ဆတိ၊ တက္ကောလံ ဂစ္ဆတိ၊ တက္ကသီလံ ဂစ္ဆတိ၊ ကာလမုခံ ဂစ္ဆတိ၊ ပုရပူရံ ဂစ္ဆတိ၊ ဝေသုင်္ဂံ ဂစ္ဆတိ၊ ဝေရာပထံ ဂစ္ဆတိ၊ ဇဝံ ဂစ္ဆတိ၊ တာမလိံ [ကမလိံ (သျာ။)၊ တံမလိံ (က။)] ဂစ္ဆတိ၊ ဝင်္ဂံ ဂစ္ဆတိ၊ ဧဠဗန္ဓနံ ဂစ္ဆတိ၊ သုဝဏ္ဏကူဋံ ဂစ္ဆတိ၊ သုဝဏ္ဏဘူမိံ ဂစ္ဆတိ၊ တမ္ဗပါဏိံ ဂစ္ဆတိ၊ သုပ္ပာဒကံ ဂစ္ဆတိ၊ ဘာရုကစ္ဆံ ဂစ္ဆတိ၊ သုရဋ္ဌံ ဂစ္ဆတိ၊ ဘင်္ဂလောကံ ဂစ္ဆတိ၊ ဘင်္ဂဏံ ဂစ္ဆတိ၊ သရမတံ ဂဏံ ဂစ္ဆတိ၊ ယောနံ ဂစ္ဆတိ ၊ ပရမယောနံ [ပီနံ (သျာ။)] ဂစ္ဆတိ၊ ဝိနကံ [နဝကံ (သီ။)] ဂစ္ဆတိ၊ မူလပဒံ ဂစ္ဆတိ၊ မရုကန္တာရံ ဂစ္ဆတိ၊ ဇဏ္ဏုပထံ ဂစ္ဆတိ၊ အဇပထံ ဂစ္ဆတိ၊ မေဏ္ဍပထံ ဂစ္ဆတိ၊ သင်္ကုပထံ ဂစ္ဆတိ၊ ဆတ္တပထံ ဂစ္ဆတိ၊ ဝံသပထံ ဂစ္ဆတိ၊ သကုဏပထံ ဂစ္ဆတိ၊ မူသိကပထံ ဂစ္ဆတိ၊ ဒရိပထံ ဂစ္ဆတိ၊ ဝေတ္တာစာရံ ဂစ္ဆတိ။ ဧဝမ္ပိ ကိဿတိ ပရိကိဿတိ ပရိကိလိဿတိ။

ဂဝေသန္တော န ဝိန္ဒတိ၊ အလာဘမူလကမ္ပိ ဒုက္ခံ ဒေါမနဿံ ပဋိသံဝေဒေတိ။ ဧဝမ္ပိ ကိဿတိ ပရိကိဿတိ ပရိကိလိဿတိ။

ဂဝေသန္တော ဝိန္ဒတိ၊ လဒ္ဓါပိ အာရက္ခမူလကမ္ပိ ဒုက္ခံ ဒေါမနဿံ ပဋိသံဝေဒေတိ – ‘‘ကိန္တိ မေ ဘောဂေ နေဝ ရာဇာနော ဟရေယျုံ၊ န စောရာ ဟရေယျုံ၊ န အဂ္ဂီ ဒဟေယျုံ၊ န ဥဒကံ ဝဟေယျ၊ န အပိယာ ဒါယာဒါ ဟရေယျု’’န္တိ။ တဿ ဧဝံ အာရက္ခတော ဂေါပယတော တေ ဘောဂါ ဝိပ္ပလုဇ္ဇန္တိ။ သော ဝိပ္ပယောဂမူလကမ္ပိ ဒုက္ခံ ဒေါမနဿံ ပဋိသံဝေဒေတိ။ ဧဝမ္ပိ ကိဿတိ ပရိကိဿတိ ပရိကိလိဿတီတိ – သ စာပိ မေထုနေ ယုတ္တော၊ မန္ဒောဝ ပရိကိဿတိ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ပဏ္ဍိတောတိ သမညာတော၊ ဧကစ္စရိယံ အဓိဋ္ဌိတော၊

သ စာပိ မေထုနေ ယုတ္တော၊ မန္ဒောဝ ပရိကိဿတီ’’တိ။

၅၆။

ဧတမာဒီနဝံ ဉတွာ၊ မုနိံ ပုဗ္ဗာပရေ ဣဓ၊

ဧကစ္စရိယံ ဒဠှံ ကယိရာ၊ န နိသေဝေထ မေထုနံ။

ဧတမာဒီနဝံ ဉတွာ၊ မုနိ ပုဗ္ဗာပရေ ဣဓာတိ။ ဧတန္တိ ပုဗ္ဗေ သမဏဘာဝေ ယသော စ ကိတ္တိ စ၊ အပရဘာဂေ ဗုဒ္ဓံ ဓမ္မံ သင်္ဃံ သိက္ခံ ပစ္စက္ခာယ ဟီနာယာဝတ္တဿ အယသော စ အကိတ္တိ စ၊ ဧတံ သမ္ပတ္တိံ ဝိပတ္တိဉ္စ။ ဉတွာတိ ဇာနိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ။ မုနီတိ။ မောနံ ဝုစ္စတိ ဉာဏံ။ ယာ ပညာ ပဇာနနာ…ပေ… သင်္ဂဇာလမတိစ္စ သော မုနိ။ ဣဓာတိ ဣမိဿာ ဒိဋ္ဌိယာ ဣမိဿာ ခန္တိယာ ဣမိဿာ ရုစိယာ ဣမသ္မိံ အာဒါယေ ဣမသ္မိံ ဓမ္မေ ဣမသ္မိံ ဝိနယေ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဣမသ္မိံ ပါဝစနေ ဣမသ္မိံ ဗြဟ္မစရိယေ ဣမသ္မိံ သတ္ထုသာသနေ ဣမသ္မိံ အတ္တဘာဝေ ဣမသ္မိံ မနုဿလောကေတိ – ဧတမာဒီနဝံ ဉတွာ မုနိ ပုဗ္ဗာပရေ ဣဓ။

ဧကစ္စရိယံ ဒဠှံ ကယိရာတိ။ ဒွီဟိ ကာရဏေဟိ ဧကစ္စရိယံ ဒဠဟံ ကရေယျ – ပဗ္ဗဇ္ဇာသင်္ခါတေန ဝါ ဂဏာဝဝဿဂ္ဂဋ္ဌေန ဝါ။ ကထံ ပဗ္ဗဇ္ဇာသင်္ခါတေန ဧကစ္စရိယံ ဒဠှံ ကရေယျ? သဗ္ဗံ ဃရာဝါသပလိဗောဓံ ဆိန္ဒိတွာ ပုတ္တဒါရပလိဗောဓံ ဆိန္ဒိတွာ ဉာတိပလိဗောဓံ ဆိန္ဒိတွာ မိတ္တာမစ္စပလိဗောဓံ ဆိန္ဒိတွာ သန္နိဓိပလိဗောဓံ ဆိန္ဒိတွာ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတွာ အကိဉ္စနဘာဝံ ဥပဂန္တွာ ဧကော စရေယျ ဝိဟရေယျ ဣရိယေယျ ဝတ္တေယျ ပါလေယျ ယပေယျ ယာပေယျ။ ဧဝံ ပဗ္ဗဇ္ဇာသင်္ခါတေန ဧကစ္စရိယံ ဒဠှံ ကရေယျ။

ကထံ ဂဏာဝဝဿဂ္ဂဋ္ဌေန ဧကစ္စရိယံ ဒဠှံ ကရေယျ? သော ဧဝံ ပဗ္ဗဇိတော သမာနော ဧကော အရညဝနပတ္ထာနိ ပန္တာနိ သေနာသနာနိ ပဋိသေဝေယျ အပ္ပသဒ္ဒါနိ အပ္ပနိဂ္ဃောသာနိ ဝိဇနဝါတာနိ မနုဿရာဟဿေယျကာနိ ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပာနိ။ သော ဧကော ဂစ္ဆေယျ၊ ဧကော တိဋ္ဌေယျ၊ ဧကော နိသီဒေယျ၊ ဧကော သေယျံ ကပ္ပေယျ၊ ဧကော ဂါမံ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသေယျ၊ ဧကော ပဋိက္ကမေယျ၊ ဧကော ရဟော နိသီဒေယျ၊ ဧကော စင်္ကမံ အဓိဋ္ဌေယျ၊ ဧကော စရေယျ ဝိဟရေယျ ဣရိယေယျ ဝတ္တေယျ ပါလေယျ ယပေယျ ယာပေယျ။ ဧဝံ ဂဏာဝဝဿဂ္ဂဋ္ဌေန ဧကစ္စရိယံ ဒဠှံ ကရေယျာတိ – ဧကစ္စရိယံ ဒဠှံ ကရေယျ၊ ထိရံ ကရေယျ၊ ဒဠှံ သမာဒါနော အဿ၊ အဝဋ္ဌိတသမာဒါနော အဿ ကုသလေသု ဓမ္မေသူတိ – ဧကစ္စရိယံ ဒဠှံ ကယိရာ။

န နိသေဝေထ မေထုနန္တိ။ မေထုနဓမ္မော နာမ ယော သော အသဒ္ဓမ္မော ဂါမဓမ္မော…ပေ… တံကာရဏာ ဝုစ္စတိ မေထုနဓမ္မော။ မေထုနဓမ္မံ န သေဝေယျ န နိသေဝေယျ န သံသေဝေယျ န ပဋိသေဝေယျ န စရေယျ န သမာစရေယျ န သမာဒါယ ဝတ္တေယျာတိ – န နိသေဝေထ မေထုနံ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ဧတမာဒီနဝံ ဉတွာ၊ မုနိ ပုဗ္ဗာပရေ ဣဓ၊

ဧကစ္စရိယံ ဒဠှံ ကယိရာ၊ န နိသေဝေထ မေထုန’’န္တိ။

၅၇။

ဝိဝေကညေဝ သိက္ခေထ၊ ဧတံ အရိယာနမုတ္တမံ၊

န တေန သေဋ္ဌော မညေထ၊ သ ဝေ နိဗ္ဗာနသန္တိကေ။

ဝိဝေကညေဝ သိက္ခေထာတိ။ ဝိဝေကောတိ တယော ဝိဝေကာ – ကာယဝိဝေကော၊ စိတ္တဝိဝေကော၊ ဥပဓိဝိဝေကော။ ကတမော ကာယဝိဝေကော…ပေ… အယံ ဥပဓိဝိဝေကော။ ကာယဝိဝေကော စ ဝိဝေကဋ္ဌကာယာနံ နေက္ခမ္မာဘိရတာနံ။ စိတ္တဝိဝေကော စ ပရိသုဒ္ဓစိတ္တာနံ ပရမဝေါဒါနပ္ပတ္တာနံ။ ဥပဓိဝိဝေကော စ နိရူပဓီနံ ပုဂ္ဂလာနံ ဝိသင်္ခါရဂတာနံ။ သိက္ခာတိ တိဿော သိက္ခာ – အဓိသီလသိက္ခာ၊ အဓိစိတ္တသိက္ခာ၊ အဓိပညာသိက္ခာ…ပေ… အယံ အဓိပညာသိက္ခာ။ ဝိဝေကညေဝ သိက္ခေထာတိ ဝိဝေကညေဝ သိက္ခေယျ အာစရေယျ သမာစရေယျ သမာဒါယ ဝတ္တေယျာတိ – ဝိဝေကညေဝ သိက္ခေထ။

ဧတံ အရိယာနမုတ္တမန္တိ။ အရိယာ ဝုစ္စန္တိ ဗုဒ္ဓါ စ ဗုဒ္ဓသာဝကာ စ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ စ။ အရိယာနံ ဧတံ အဂ္ဂံ သေဋ္ဌံ ဝိသိဋ္ဌံ ပါမောက္ခံ ဥတ္တမံ ပဝရံ ယဒိဒံ ဝိဝေကစရိယာတိ – ဧတံ အရိယာနမုတ္တမံ။

န တေန သေဋ္ဌော မညေထာတိ။ ကာယဝိဝေကစရိယာယ ဥန္နတိံ န ကရေယျ၊ ဥန္နမံ န ကရေယျ၊ မာနံ န ကရေယျ၊ ထာမံ န ကရေယျ၊ ထမ္ဘံ န ကရေယျ၊ န တေန မာနံ ဇနေယျ၊ န တေန ထဒ္ဓါ အဿ ပတ္ထဒ္ဓါ ပဂ္ဂဟိတသိရောတိ – တေန သေဋ္ဌော န မညေထ။

သဝေ နိဗ္ဗာနသန္တိကေတိ။ သော နိဗ္ဗာနဿ သန္တိကေ သာမန္တာ အာသန္နေ အဝိဒူရေ ဥပကဋ္ဌေတိ – သ ဝေ နိဗ္ဗာနသန္တိကေ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ဝိဝေကညေဝ သိက္ခေထ၊ ဧတံ အရိယာနမုတ္တမံ၊

န တေန သေဋ္ဌော မညေထ၊ သ ဝေ နိဗ္ဗာနသန္တိကေ’’တိ။

၅၈။

ရိတ္တဿ မုနိနော စရတော၊ ကာမေသု အနပေက္ခိနော၊

ဩဃတိဏ္ဏဿ ပိဟယန္တိ၊ ကာမေသု ဂဓိတာ ပဇာ။

ရိတ္တဿ မုနိနော စရတောတိ။ ရိတ္တဿ ဝိဝိတ္တဿ ပဝိဝိတ္တဿ ၊ ကာယဒုစ္စရိတေန ရိတ္တဿ ဝိဝိတ္တဿ ပဝိဝိတ္တဿ။ ဝစီဒုစ္စရိတေန…ပေ… မနောဒုစ္စရိတေန… ရာဂေန… ဒေါသေန… မောဟေန… ကောဓေန… ဥပနာဟေန… မက္ခေန… ပဠာသေန… ဣဿာယ… မစ္ဆရိယေန… မာယာယ… သာဌေယျေန… ထမ္ဘေန… သာရမ္ဘေန… မာနေန… အတိမာနေန… မဒေန… ပမာဒေန… သဗ္ဗကိလေသေဟိ… သဗ္ဗဒုစ္စရိတေဟိ… သဗ္ဗဒရထေဟိ… သဗ္ဗပရိဠာဟေဟိ… သဗ္ဗသန္တာပေဟိ… သဗ္ဗာကုသလာဘိသင်္ခါရေဟိ ရိတ္တဿ ဝိဝိတ္တဿ ပဝိဝိတ္တဿ။ မုနိနောတိ။ မောနံ ဝုစ္စတိ ဉာဏံ…ပေ… သင်္ဂဇာလမတိစ္စ သော မုနိ။ စရတောတိ စရတော ဝိဟရတော ဣရိယတော ဝတ္တတော ပါလယတော ယပယတော ယာပယတောတိ – ရိတ္တဿ မုနိနော စရတော။

ကာမေသု အနပေက္ခိနောတိ။ ကာမာတိ ဥဒ္ဒါနတော ဒွေ ကာမာ – ဝတ္ထုကာမာ စ ကိလေသကာမာ စ…ပေ… ဣမေ ဝုစ္စန္တိ ဝတ္ထုကာမာ…ပေ… ဣမေ ဝုစ္စန္တိ ကိလေသကာမာ။ ဝတ္ထုကာမေ ပရိဇာနိတွာ ကိလေသကာမေ ပဟာယ ပဇဟိတွာ ဝိနောဒေတွာ ဗျန္တိံ ကရိတွာ အနဘာဝံ ဂမေတွာ ကာမေသု အနပေက္ခမာနော စတ္တကာမော ဝန္တကာမော မုတ္တကာမော ပဟီနကာမော ပဋိနိဿဋ္ဌကာမော၊ ဝီတရာဂေါ စတ္တရာဂေါ ဝန္တရာဂေါ မုတ္တရာဂေါ ပဟီနရာဂေါ ပဋိနိဿဋ္ဌရာဂေါ နိစ္ဆာတော နိဗ္ဗုတော သီတိဘူတော [သီတီဘူတော (သီ။)] သုခပ္ပဋိသံဝေဒီ ဗြဟ္မဘူတေန အတ္တနာ ဝိဟရတီတိ – ကာမေသု အနပေက္ခိနော။

ဩဃတိဏ္ဏဿ ပိဟယန္တိ၊ ကာမေသု ဂဓိတာ ပဇာတိ။ ပဇာတိ သတ္တာဓိဝစနံ ပဇာ ကာမေသု ရတ္တာ ဂိဒ္ဓါ ဂဓိတာ မုစ္ဆိတာ အဇ္ဈောသန္နာ လဂ္ဂါ လဂ္ဂိတာ ပလိဗုဒ္ဓါ။ တေ ကာမောဃံ တိဏ္ဏဿ ဘဝေါဃံ တိဏ္ဏဿ ဒိဋ္ဌောဃံ တိဏ္ဏဿ အဝိဇ္ဇောဃံ တိဏ္ဏဿ သဗ္ဗသင်္ခါရပထံ တိဏ္ဏဿ ဥတ္တိဏ္ဏဿ နိတ္တိဏ္ဏဿ အတိက္ကန္တဿ သမတိက္ကန္တဿ ဝီတိဝတ္တဿ ပါရံ ဂတဿ ပါရံ ပတ္တဿ အန္တံ ဂတဿ အန္တံ ပတ္တဿ ကောဋိံ ဂတဿ ကောဋိံ ပတ္တဿ ပရိယန္တံ ဂတဿ ပရိယန္တံ ပတ္တဿ ဝေါသာနံ ဂတဿ ဝေါသာနံ ပတ္တဿ တာဏံ ဂတဿ တာဏံ ပတ္တဿ လေဏံ ဂတဿ လေဏံ ပတ္တဿ သရဏံ ဂတဿ သရဏံ ပတ္တဿ အဘယံ ဂတဿ အဘယံ ပတ္တဿ အစ္စုတံ ဂတဿ အစ္စုတံ ပတ္တဿ အမတံ ဂတဿ အမတံ ပတ္တဿ နိဗ္ဗာနံ ဂတဿ နိဗ္ဗာနံ ပတ္တဿ ဣစ္ဆန္တိ သာဒိယန္တိ ပတ္ထယန္တိ ပိဟယန္တိ အဘိဇပ္ပန္တိ။ ယထာ ဣဏာယိကာ အာနဏျံ [အာဏဏျံ (အဋ္ဌ။)] ပတ္ထေန္တိ ပိဟယန္တိ၊ ယထာ အာဗာဓိကာ အာရောဂျံ ပတ္ထေန္တိ ပိဟယန္တိ၊ ယထာ ဗန္ဓနဗဒ္ဓါ ဗန္ဓနမောက္ခံ ပတ္ထေန္တိ ပိဟယန္တိ၊ ယထာ ဒါသာ ဘုဇိဿံ ပတ္ထေန္တိ ပိဟယန္တိ၊ ယထာ ကန္တာရဒ္ဓါနပက္ခန္ဒာ [ကန္တာရဒ္ဓါနပက္ခန္တာ (သီ။)၊ ကန္တာရဒ္ဓါနပက္ခန္နာ (သျာ။)] ခေမန္တဘူမိံ ပတ္ထေန္တိ ပိဟယန္တိ၊ ဧဝမေဝံ ပဇာ ကာမေသု ရတ္တာ ဂိဒ္ဓါ ဂဓိတာ မုစ္ဆိတာ အဇ္ဈောသန္နာ လဂ္ဂါ လဂ္ဂိတာ ပလိဗုဒ္ဓါ တေ ကာမောဃံ တိဏ္ဏဿ ဘဝေါဃံ တိဏ္ဏဿ…ပေ… နိဗ္ဗာနံ ဂတဿ နိဗ္ဗာနံ ပတ္တဿ ဣစ္ဆန္တိ သာဒိယန္တိ ပတ္ထယန္တိ ပိဟယန္တိ အဘိဇပ္ပန္တီတိ – ဩဃတိဏ္ဏဿ ပိဟယန္တိ၊ ကာမေသု ဂဓိတာ ပဇာ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ရိတ္တဿ မုနိနော စရတော၊ ကာမေသု အနပေက္ခိနော၊

ဩဃတိဏ္ဏဿ ပိဟယန္တိ၊ ကာမေသု ဂဓိတာ ပဇာ’’တိ။

တိဿမေတ္တေယျသုတ္တနိဒ္ဒေသော သတ္တမော။