📜

၁၀။ မဏ္ဍပေယျကထာ

မဏ္ဍပေယျကထာဝဏ္ဏနာ

၂၃၈။ ဣဒါနိ တဿ မဂ္ဂဿ မဏ္ဍပေယျတ္တံ ဒဿေန္တေန ကထိတာယ ဘဂဝတော ဝစနေကဒေသပုဗ္ဗင်္ဂမာယ မဏ္ဍပေယျကထာယ အပုဗ္ဗတ္ထာနုဝဏ္ဏနာ။ တတ္ထ မဏ္ဍပေယျန္တိ ယထာ သမ္ပန္နံ နိမ္မလံ ဝိပ္ပသန္နံ သပ္ပိ သပ္ပိမဏ္ဍောတိ ဝုစ္စတိ၊ ဧဝံ ဝိပ္ပသန္နဋ္ဌေန မဏ္ဍော၊ ပါတဗ္ဗဋ္ဌေန ပေယျံ။ ယဉှိ ပိဝိတွာ အန္တရဝီထိယံ ပတိတာ ဝိသညိနော အတ္တနော သာဋကာဒီနမ္ပိ အဿာမိကာ ဟောန္တိ၊ တံ ပသန္နမ္ပိ န ပါတဗ္ဗံ။ မယှံ ပန ဣဒံ သိက္ခတ္တယသင်္ဂဟိတံ သာသနဗြဟ္မစရိယံ သမ္ပန္နတ္တာ နိမ္မလတ္တာ ဝိပ္ပသန္နတ္တာ မဏ္ဍဉ္စ ဟိတသုခါဝဟတ္တာ ပေယျဉ္စာတိ မဏ္ဍပေယျန္တိ ဒီပေတိ။ မဏ္ဍော ပေယျော ဧတ္ထာတိ မဏ္ဍပေယျံ။ ကိံ တံ? သာသနဗြဟ္မစရိယံ။ ကသ္မာ သိက္ခတ္တယံ ဗြဟ္မစရိယံ နာမ? ဥတ္တမဋ္ဌေန နိဗ္ဗာနံ ဗြဟ္မံ နာမ၊ သိက္ခတ္တယံ နိဗ္ဗာနတ္ထာယ ပဝတ္တနတော ဗြဟ္မတ္ထာယ စရိယာတိ ဗြဟ္မစရိယန္တိ ဝုစ္စတိ။ သာသနဗြဟ္မစရိယန္တိ တံယေဝ။ သတ္ထာသမ္မုခီဘူတောတိ ဣဒမေတ္ထ ကာရဏဝစနံ။ ယသ္မာ ပန သတ္ထာ သမ္မုခီဘူတော၊ တသ္မာ ဝီရိယပယောဂံ ကတွာ ပိဝထေတံ မဏ္ဍံ။ ဗာဟိရကဉှိ ဘေသဇ္ဇမဏ္ဍံ ဝေဇ္ဇဿ အသမ္မုခါ ပိဝန္တာနံ ပမာဏံ ဝါ ဥဂ္ဂမနနိဂ္ဂမနံ ဝါ န ဇာနာမာတိ အာသင်္ကာ ဟောတိ။ ဝေဇ္ဇဿ သမ္မုခါ ပန ဝေဇ္ဇော ဇာနိဿတီတိ နိရာသင်္ကာ ပိဝန္တိ။ ဧဝမေဝံ အမှာကဉ္စ ဓမ္မဿာမီ သတ္ထာ သမ္မုခီဘူတောတိ ဝီရိယံ ကတွာ ပိဝထာတိ မဏ္ဍပါနေ သန္နိယောဇေတိ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကသမ္ပရာယိကပရမတ္ထေဟိ ယထာရဟံ အနုသာသတီတိ သတ္ထာ။ အပိစ ‘‘သတ္ထာ ဘဂဝါ သတ္ထဝါဟော’’တိအာဒိနာ (မဟာနိ။ ၁၉၀) နိဒ္ဒေသနယေနပေတ္ထ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ သန္ဒိဿမာနော မုခေါ ဘူတောတိ သမ္မုခီဘူတော။

မဏ္ဍပေယျနိဒ္ဒေသေ တိဓတ္တမဏ္ဍောတိ တိဓာဘာဝေါ တိဓတ္တံ။ တိဓတ္တေန မဏ္ဍော တိဓတ္တမဏ္ဍော၊ တိဝိဓေန မဏ္ဍောတိ အတ္ထော။ သတ္ထရိ သမ္မုခီဘူတေတိ ဣဒံ သဗ္ဗာကာရပရိပုဏ္ဏမဏ္ဍတ္တယဒဿနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ ပရိနိဗ္ဗုတေပိ ပန သတ္ထရိ ဧကဒေသေန မဏ္ဍတ္တယံ ပဝတ္တတိယေဝ။ တေနေဝ စဿ နိဒ္ဒေသေ ‘‘သတ္ထရိ သမ္မုခီဘူတေ’’တိ အဝတွာ ကတမော ဒေသနာမဏ္ဍောတိအာဒိ ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

ဒေသနာမဏ္ဍောတိ ဓမ္မဒေသနာ ဧဝ မဏ္ဍော။ ပဋိဂ္ဂဟမဏ္ဍောတိ ဒေသနာပဋိဂ္ဂါဟကော ဧဝ မဏ္ဍော။ ဗြဟ္မစရိယမဏ္ဍောတိ မဂ္ဂဗြဟ္မစရိယမေဝ မဏ္ဍော။

အာစိက္ခနာတိ ဒေသေတဗ္ဗာနံ သစ္စာဒီနံ ဣမာနိ နာမာနီတိ နာမဝသေန ကထနာ။ ဒေသနာတိ ဒဿနာ။ ပညာပနာတိ ဇာနာပနာ၊ ဉာဏမုခေ ဌပနာ ဝါ။ အာသနံ ဌပေန္တော ဟိ ‘‘အာသနံ ပညာပေတီ’’တိ ဝုစ္စတိ။ ပဋ္ဌပနာတိ ပညာပနာ၊ ပဝတ္တနာတိ အတ္ထော၊ ဉာဏမုခေ ဌပနာ ဝါ။ ဝိဝရဏာတိ ဝိဝဋကရဏံ၊ ဝိဝရိတွာ ဒဿနာတိ အတ္ထော။ ဝိဘဇနာတိ ဝိဘာဂကိရိယာ၊ ဝိဘာဂတော ဒဿနာတိ အတ္ထော။ ဥတ္တာနီကမ္မန္တိ ပါကဋဘာဝကရဏံ။ အထ ဝါ အာစိက္ခနာတိ ဒေသနာဒီနံ ဆန္နံ ပဒါနံ မူလပဒံ။ ဒေသနာဒီနိ ဆ ပဒါနိ တဿ အတ္ထဝိဝရဏတ္ထံ ဝုတ္တာနိ။ တတ္ထ ဒေသနာတိ ဥဂ္ဃဋိတညူနံ ဝသေန သင်္ခေပတော ပဌမံ ဥဒ္ဒေသဝသေန ဒေသနာ။ ဥဂ္ဃဋိတညူ ဟိ သင်္ခေပေန ဝုတ္တံ ပဌမံ ဝုတ္တဉ္စ ပဋိဝိဇ္ဈန္တိ။ ပညာပနာတိ ဝိပဉ္စိတညူနံ ဝသေန တေသံ စိတ္တတောသနေန ဗုဒ္ဓိနိသာနေန စ ပဌမံ သင်္ခိတ္တဿ ဝိတ္ထာရတော နိဒ္ဒေသဝသေန ပညာပနာ။ ပဋ္ဌပနာတိ တေသံယေဝ နိဒ္ဒိဋ္ဌဿ နိဒ္ဒေသဿ ပဋိနိဒ္ဒေသဝသေန ဝိတ္ထာရတရဝစနေန ပညာပနာ။ ဝိဝရဏာတိ နိဒ္ဒိဋ္ဌဿာပိ ပုနပ္ပုနံ ဝစနေန ဝိဝရဏာ။ ဝိဘဇနာတိ ပုနပ္ပုနံ ဝုတ္တဿာပိ ဝိဘာဂကရဏေန ဝိဘဇနာ။ ဥတ္တာနီကမ္မန္တိ ဝိဝဋဿ ဝိတ္ထာရတရဝစနေန၊ ဝိဘတ္တဿ စ နိဒဿနဝစနေန ဥတ္တာနီကရဏံ။ အယံ ဒေသနာ နေယျာနမ္ပိ ပဋိဝေဓာယ ဟောတိ။ ယေဝါပနညေပိ ကေစီတိ ပိယင်္ကရမာတာဒိကာ ဝိနိပါတိကာ ဂဟိတာ။ ဝိညာတာရောတိ ပဋိဝေဓဝသေန လောကုတ္တရဓမ္မံ ဝိညာတာရော။ ဧတေ ဟိ ဘိက္ခုအာဒယော ပဋိဝေဓဝသေန ဓမ္မဒေသနံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တီတိ ပဋိဂ္ဂဟာ။ အယမေဝါတိအာဒီနိ ပဌမဉာဏနိဒ္ဒေသေ ဝုတ္တတ္ထာနိ။ အရိယမဂ္ဂေါ နိဗ္ဗာနေန သံသန္ဒနတော ဗြဟ္မတ္ထာယ စရိယာတိ ဗြဟ္မစရိယန္တိ ဝုစ္စတိ။

၂၃၉။ ဣဒါနိ အဓိမောက္ခမဏ္ဍောတိအာဒီဟိ တသ္မိံ မဂ္ဂက္ခဏေ ဝိဇ္ဇမာနာနိ ဣန္ဒြိယဗလဗောဇ္ဈင်္ဂမဂ္ဂင်္ဂါနိ မဏ္ဍပေယျဝိဓာနေ ယောဇေတွာ ဒဿေတိ။ တတ္ထ အဓိမောက္ခမဏ္ဍောတိ အဓိမောက္ခသင်္ခါတော မဏ္ဍော။ ကသဋောတိ ပသာဒဝိရဟိတော အာဝိလော။ ဆဍ္ဍေတွာတိ သမုစ္ဆေဒဝသေန ပဟာယ။ သဒ္ဓိန္ဒြိယဿ အဓိမောက္ခမဏ္ဍံ ပိဝတီတိ မဏ္ဍပေယျန္တိ သဒ္ဓိန္ဒြိယတော အဓိမောက္ခမဏ္ဍဿ အနညတ္တေပိ သတိ အညံ ဝိယ ကတွာ ဝေါဟာရဝသေန ဝုစ္စတိ၊ ယထာ လောကေ နိသဒပေါတကော နိသဒပေါတသရီရဿ အနညတ္တေပိ သတိ နိသဒပေါတဿ သရီရန္တိ ဝုစ္စတိ၊ ယထာ စ ပါဠိယံ ‘‘ဖုသိတတ္တ’’န္တိအာဒီသု ဓမ္မတော အနညောပိ ဘာဝေါ အညော ဝိယ ဝုတ္တော၊ ယထာ စ အဋ္ဌကထာယံ ‘‘ဖုသနလက္ခဏော ဖဿော’’တိအာဒီသု (ဓ။ သ။ အဋ္ဌ။ ၁ ဓမ္မုဒ္ဒေသဝါရ ဖဿပဉ္စမကရာသိဝဏ္ဏနာ) ဓမ္မတော အနညမ္ပိ လက္ခဏံ အညံ ဝိယ ဝုတ္တံ၊ ဧဝမိဒန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ ။ ပိဝတီတိ စေတ္ထ တံသမင်္ဂိပုဂ္ဂလောတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ တံသမင်္ဂိပုဂ္ဂလော တံ မဏ္ဍံ ပိဝတီတိ ကတွာ တေန ပုဂ္ဂလေန သော မဏ္ဍော ပါတဗ္ဗတော မဏ္ဍပေယျံ နာမ ဟောတီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ‘‘မဏ္ဍပေယျော’’တိ စ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘မဏ္ဍပေယျ’’န္တိ လိင်္ဂဝိပလ္လာသော ကတော။ သေသာနမ္ပိ ဣမိနာ နယေန အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ အပုဗ္ဗေသု ပန ပရိဠာဟောတိ ပီဏနလက္ခဏာယ ပီတိယာ ပဋိပက္ခော ကိလေသသန္တာပေါ။ ဒုဋ္ဌုလ္လန္တိ ဥပသမပဋိပက္ခော ကိလေသဝသေန ဩဠာရိကဘာဝေါ အသန္တဘာဝေါ။ အပ္ပဋိသင်္ခါတိ ပဋိသင်္ခါနပဋိပက္ခော ကိလေသဝသေန အသမဝါဟိတဘာဝေါ။

၂၄၀။ ပုန အညေန ပရိယာယေန မဏ္ဍပေယျဝိဓိံ နိဒ္ဒိသိတုကာမော အတ္ထိ မဏ္ဍောတိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ တတ္ထာတိ တသ္မိံ သဒ္ဓိန္ဒြိယေ။ အတ္ထရသောတိအာဒီသု သဒ္ဓိန္ဒြိယဿ အဓိမုစ္စနံ အတ္ထော၊ သဒ္ဓိန္ဒြိယံ ဓမ္မော၊ တဒေဝ နာနာကိလေသေဟိ ဝိမုတ္တတ္တာ ဝိမုတ္တိ၊ တဿ အတ္ထဿ သမ္ပတ္တိ အတ္ထရသော။ တဿ ဓမ္မဿ သမ္ပတ္တိ ဓမ္မရသော။ တဿာ ဝိမုတ္တိယာ သမ္ပတ္တိ ဝိမုတ္တိရသော။ အထ ဝါ အတ္ထပဋိလာဘရတိ အတ္ထရသော၊ ဓမ္မပဋိလာဘရတိ ဓမ္မရသော၊ ဝိမုတ္တိပဋိလာဘရတိ ဝိမုတ္တိရသော။ ရတီတိ စ တံသမ္ပယုတ္တာ၊ တဒါရမ္မဏာ ဝါ ပီတိ။ ဣမိနာ နယေန သေသပဒေသုပိ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဣမသ္မိံ ပရိယာယေ မဏ္ဍဿ ပေယျံ မဏ္ဍပေယျန္တိ အတ္ထော ဝုတ္တော ဟောတိ။

ဧဝံ ဣန္ဒြိယာဒိဗောဓိပက္ခိယဓမ္မပဋိပါဋိယာ ဣန္ဒြိယဗလဗောဇ္ဈင်္ဂမဂ္ဂင်္ဂါနံ ဝသေန မဏ္ဍပေယျံ ဒဿေတွာ ပုန အန္တေ ဌိတံ ဗြဟ္မစရိယမဏ္ဍံ ဒဿေန္တော မဂ္ဂဿ ပဓာနတ္တာ မဂ္ဂံ ပုဗ္ဗင်္ဂမံ ကတွာ ဥပ္ပဋိပါဋိဝသေန မဂ္ဂင်္ဂဗောဇ္ဈင်္ဂဗလဣန္ဒြိယာနိ ဒဿေသိ ။ အာဓိပတေယျဋ္ဌေန ဣန္ဒြိယာ မဏ္ဍောတိအာဒယော ယထာယောဂံ လောကိယလောကုတ္တရာ မဏ္ဍာ။ တံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ။ တထဋ္ဌေန သစ္စာ မဏ္ဍောတိ ဧတ္ထ ပန ဒုက္ခသမုဒယာနံ မဏ္ဍတ္တာဘာဝါ မဟာဟတ္ထိပဒသုတ္တေ (မ။ နိ။ ၁။၃၀၀) ဝိယ သစ္စဉာဏာနိ သစ္စာတိ ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

သဒ္ဓမ္မပ္ပကာသိနိယာ ပဋိသမ္ဘိဒါမဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာယ

မဏ္ဍပေယျကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

နိဋ္ဌိတာ စ မဟာဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ။