အဋ္ဌကထာ > ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) > ပါစိတ္တိယ-အဋ္ဌကထာ > ၃။ နိဿဂ္ဂိယကဏ္ဍံ (ဘိက္ခုနီဝိဘင်္ဂဝဏ္ဏနာ)

၇၃၃။ အာမတ္တိကာပဏန္တိ အမတ္တာနိ ဝုစ္စန္တိ ဘာဇနာနိ၊ တာနိ ယေ ဝိက္ကိဏန္တိ၊ တေ ဝုစ္စန္တိ အာမတ္တိကာ၊ တေသံ အာပဏော အာမတ္တိကာပဏော၊ တံ ဝါ ပသာရေဿန္တီတိ အတ္ထော။

၇၃၄။ ပတ္တသန္နိစယံ ကရေယျာတိ ပတ္တသန္နိဓိံ ကရေယျ၊ ဧကာဟံ အနဓိဋ္ဌဟိတွာ ဝါ အဝိကပ္ပေတွာ ဝါ ပတ္တံ ဌပေယျာတိ အတ္ထော။ သေသံ မဟာဝိဘင်္ဂေ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အယမေဝ ဟိ ဝိသေသော – တတ္ထ ဒသာဟံ ပရိဟာရော၊ ဣဓ ဧကာဟမ္ပိ နတ္ထိ။ သေသံ တာဒိသမေဝ။

ဣဒမ္ပိ ကထိနသမုဋ္ဌာနံ – ကာယဝါစတော ကာယဝါစာစိတ္တတော စ သမုဋ္ဌာတိ၊ အကိရိယံ၊ နောသညာဝိမောက္ခံ၊ အစိတ္တကံ၊ ပဏ္ဏတ္တိဝဇ္ဇံ၊ ကာယကမ္မံ၊ ဝစီကမ္မံ၊ တိစိတ္တံ၊ တိဝေဒနန္တိ။

ဒုတိယနိဿဂ္ဂိယပါစိတ္တိယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

၇၃၈။ ဒုတိယေ – ဒုစ္စောဠာတိ ဝိရူပစောဠာ၊ ဇိဏ္ဏစောဠာတိ အတ္ထော။ အပယျာဟီတိ အပိ အယျာဟိ။

၇၄၀။ အာဒိဿ ¶ ဒိန္နန္တိ သမ္ပတ္တာ ဘာဇေန္တူတိ ဝတွာပိ ဣဒံ ဂဏဿ ဣဒံ တုမှာကံ ဒမ္မီတိ ဝတွာ ဝါ ဒါတုကမျတာယ ပါဒမူလေ ဌပေတွာ ဝါ ဒိန္နမ္ပိ အာဒိဿ ဒိန္နံ နာမ ဟောတိ။ ဧတံ သဗ္ဗမ္ပိ အကာလစီဝရံ။ အယျာယ ဒမ္မီတိ ဧဝံ ပဋိလဒ္ဓံ ပန ယထာဒါနေယေဝ ဥပနေတဗ္ဗံ။ သေသံ ဥတ္တာနမေဝ။

တိသမုဋ္ဌာနံ – ကိရိယံ၊ သညာဝိမောက္ခံ၊ သစိတ္တကံ၊ လောကဝဇ္ဇံ၊ ကာယကမ္မံ၊ ဝစီကမ္မံ၊ အကုသလစိတ္တံ၊ တိဝေဒနန္တိ။

တတိယနိဿဂ္ဂိယပါစိတ္တိယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

၇၄၃-၅။ တတိယေ ¶ ¶ – ဟန္ဒာတိ ဂဏှ။ သယံ အစ္ဆိန္ဒတီတိ ဧကံ ဒတွာ ဧကံ အစ္ဆိန္ဒန္တိယာ ဧကံ နိဿဂ္ဂိယံ၊ ဗဟူသု ဗဟူနိ။ သစေ သံဟရိတွာ ဌပိတာနိ ဧကတော အစ္ဆိန္ဒတိ၊ ဝတ္ထုဂဏနာယ အာပတ္တိယော။ ဗန္ဓိတွာ ဌပိတေသု ပန ဧကာဝ အာပတ္တိ။ သေသံ ဥတ္တာနမေဝ။

တိသမုဋ္ဌာနံ – ကိရိယံ၊ သညာဝိမောက္ခံ၊ သစိတ္တကံ၊ လောကဝဇ္ဇံ၊ ကာယကမ္မံ၊ ဝစီကမ္မံ၊ အကုသလစိတ္တံ၊ ဒုက္ခဝေဒနန္တိ။

စတုတ္ထနိဿဂ္ဂိယပါစိတ္တိယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

၇၄၈။ စတုတ္ထေ – ကယေနာတိ မူလေန။ န မေ အာဝုသော သပ္ပိနာ အတ္ထော၊ တေလေန မေ အတ္ထောတိ ဣဒံ ကိရ သာ အာဟဋသပ္ပိံ ဒတွာ တေလမ္ပိ အာဟရိဿတီတိ မညမာနာ အာဟ။ ဝိညာပေတွာတိ ဇာနာပေတွာ၊ ဣဒံ နာမ အာဟရာတိ ယာစိတွာ ဝါ။

၇၅၂။ တညေဝ ဝိညာပေတီတိ ယံ ပဌမံ ဝိညတ္တံ တံ ထောကံ နပ္ပဟောတိ၊ တသ္မာ ပုန တညေဝ ဝိညာပေတီတိ အတ္ထော။ အညဉ္စ ဝိညာပေတီတိ သစေ ပဌမံ သပ္ပိဝိညတ္တံ၊ ယမကံ ပစိတဗ္ဗန္တိ စ ဝေဇ္ဇေန ဝုတ္တတ္တာ တေလေန အတ္ထော ဟောတိ၊ တတော တေလေနာပိ မေ အတ္ထောတိ ဧဝံ အညဉ္စ ဝိညာပေတိ။ အာနိသံသံ ဒဿေတွာတိ သစေ ကဟာပဏဿ သပ္ပိ အာဘတံ ဟောတိ၊ ဣမိနာ ¶ မူလေန ဒိဂုဏံ တေလံ လဗ္ဘတိ၊ တေနာပိ စ ဣဒံ ကိစ္စံ နိပ္ဖဇ္ဇတိ၊ တသ္မာ တေလံ အာဟရာတိ ဧဝံ အာနိသံသံ ဒဿေတွာ ဝိညာပေတီတိ။ သေသံ ဥတ္တာနမေဝ။

ဆသမုဋ္ဌာနံ – ကိရိယံ၊ နောသညာဝိမောက္ခံ၊ အစိတ္တကံ၊ ပဏ္ဏတ္တိဝဇ္ဇံ၊ ကာယကမ္မံ၊ ဝစီကမ္မံ၊ တိစိတ္တံ၊ တိဝေဒနန္တိ။

ပဉ္စမနိဿဂ္ဂိယပါစိတ္တိယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

၇၅၃။ ပဉ္စမေ ¶ – န မေ သိက္ခမာနေတိ ဣဒံ ကိရ သာ ကုလဓီတာ ‘‘အယံ အဒ္ဓါ ဧဝံ ဝုတ္တာ ဣဒံ တေလံ ဌပေတွာ သပ္ပိမ္ပိ မေ အတ္တနော ကုလဃရာ အာဟရိဿတီ’’တိ မညမာနာ အာဟ။ စေတာပေတွာတိ ဇာနာပေတွာ ဣစ္စေဝ အတ္ထော။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ စတုတ္ထသဒိသမေဝါတိ။

ဆဋ္ဌနိဿဂ္ဂိယပါစိတ္တိယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

၇၅၈။ ဆဋ္ဌေ ¶ – ဆန္ဒကန္တိ ‘‘ဣဒံ နာမ ဓမ္မကိစ္စံ ကရိဿာမ၊ ယံ သက္ကောထ၊ တံ ဒေထာ’’တိ ဧဝံ ပရေသံ ဆန္ဒဉ္စ ရုစိဉ္စ ဥပ္ပာဒေတွာ ဂဟိတပရိက္ခာရဿေတံ အဓိဝစနံ။ အညဒတ္ထိကေနာတိ အညဿတ္ထာယ ဒိန္နေန။ အညုဒ္ဒိသိကေနာတိ အညံ ဥဒ္ဒိသိတွာ ဒိန္နေန။ သင်္ဃိကေနာတိ သင်္ဃဿ ပရိစ္စတ္တေန။

၇၆၂။ သေသကံ ဥပနေတီတိ ယဒတ္ထာယ ဒိန္နော၊ တံ စေတာပေတွာ အဝသေသံ အညဿတ္ထာယ ဥပနေတိ။ သာမိကေ အပလောကေတွာတိ ‘‘တုမှေဟိ စီဝရတ္ထာယ ဒိန္နော၊ အမှာကဉ္စ စီဝရံ အတ္ထိ၊ တေလာဒီဟိ ပန အတ္ထော’’တိ ဧဝံ အာပုစ္ဆိတွာ ဥပနေတိ။ အာပဒါသူတိ တထာရူပေသု ဥပဒ္ဒဝေသု၊ ဘိက္ခုနိယော ဝိဟာရံ ဆဍ္ဍေတွာ ပက္ကမန္တိ၊ ဧဝရူပါသု အာပဒါသု ယံ ဝါ တံ ဝါ စေတာပေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ သေသံ ဥတ္တာနမေဝ။

ဆသမုဋ္ဌာနံ ¶ – ကိရိယာကိရိယံ၊ နောသညာဝိမောက္ခံ၊ အစိတ္တကံ၊ ပဏ္ဏတ္တိဝဇ္ဇံ၊ ကာယကမ္မံ၊ ဝစီကမ္မံ၊ တိစိတ္တံ၊ တိဝေဒနန္တိ။

သတ္တမနိဿဂ္ဂိယပါစိတ္တိယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

၇၆၄။ သတ္တမေ – သညာစိကေနာတိ သယံ ယာစိတကေန။ ဧတဒေဝေတ္ထ နာနာကရဏံ။ သေသံ ဆဋ္ဌသဒိသမေဝါတိ။

အဋ္ဌမနိဿဂ္ဂိယပါစိတ္တိယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

၇၆၉။ အဋ္ဌမေ ¶ – မဟာဇနိကေနာတိ ဂဏဿ ပရိစ္စတ္တေန။ ဧတဒေဝေတ္ထ နာနာကရဏံ။

နဝမနိဿဂ္ဂိယပါစိတ္တိယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

၇၇၄။ နဝမသိက္ခာပဒေ – သညာစိကေနာတိ ဣဒံ ပဒံ ဣတော အဓိကတရံ။

ဒသမနိဿဂ္ဂိယပါစိတ္တိယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

၇၇၈။ ဒသမေ – ပရိဝေဏံ ဥန္ဒြိယတီတိ ပရိဝေဏံ ဝိနဿတိ၊ ပရိပတတီတိ အတ္ထော။ ဣဒဉ္စ ပဒံ ပုဂ္ဂလိကေန သညာစိကေနာတိ ဣဒဉ္စ ဧတ္တကမေဝ နာနာကရဏံ။ သေသံ ပုဗ္ဗသဒိသမေဝါတိ။

ဧကာဒသမနိဿဂ္ဂိယပါစိတ္တိယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

၇၈၄။ ဧကာဒသမေ ¶ ¶ – ဂရုပါဝုရဏန္တိ သီတကာလေ ပါဝုရဏံ။ စတုက္ကံသပရမန္တိ ဧတ္ထ ကံသော နာမ စတုက္ကဟာပဏိကော ဟောတိ၊ တသ္မာ ပဒဘာဇနေ ‘‘သောဠသကဟာပဏဂ္ဃနက’’န္တိ ဝုတ္တံ။

ဒွါဒသမနိဿဂ္ဂိယပါစိတ္တိယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

၇၈၉။ ဒွါဒသမေ – လဟုပါဝုရဏန္တိ ဥဏှကာလေ ပါဝုရဏံ။ သေသံ သိက္ခာပဒဒွယေပိ ဥတ္တာနမေဝ။

ဆသမုဋ္ဌာနံ ¶ – ကိရိယံ၊ နောသညာဝိမောက္ခံ၊ အစိတ္တကံ၊ ပဏ္ဏတ္တိဝဇ္ဇံ၊ ကာယကမ္မံ၊ ဝစီကမ္မံ၊ တိစိတ္တံ၊ တိဝေဒနန္တိ။

ဥဒ္ဒိဋ္ဌာ ခေါ အယျာယော တိံသ နိဿဂ္ဂိယာ ပါစိတ္တိယာ ဓမ္မာတိ ဧတ္ထ မဟာဝိဘင်္ဂေ စီဝရဝဂ္ဂတော ဓောဝနဉ္စ ပဋိဂ္ဂဟဏဉ္စာတိ ဒွေ သိက္ခာပဒါနိ အပနေတွာ အကာလစီဝရံ ကာလစီဝရန္တိ အဓိဋ္ဌဟိတွာ ဘာဇိတသိက္ခာပဒေန စ ပရိဝတ္တေတွာ အစ္ဆိန္နစီဝရေန စ ပဌမဝဂ္ဂေါ ပူရေတဗ္ဗော။ ပုန ဧဠကလောမဝဂ္ဂဿ အာဒိတော သတ္တ သိက္ခာပဒါနိ အပနေတွာ သတ္တ အညဒတ္ထိကာနိ ပက္ခိပိတွာ ဒုတိယဝဂ္ဂေါ ပူရေတဗ္ဗော။ တတိယဝဂ္ဂတော ပဌမပတ္တံ ဝဿိကသာဋိကံ အာရညကသိက္ခာပဒန္တိ ဣမာနိ တီဏိ အပနေတွာ ပတ္တသန္နိစယဂရုပါဝုရဏလဟုပါဝုရဏသိက္ခာပဒေဟိ တတိယဝဂ္ဂေါ ပူရေတဗ္ဗော။ ဣတိ ဘိက္ခုနီနံ ဒွါဒသ သိက္ခာပဒါနိ ဧကတောပညတ္တာနိ၊ အဋ္ဌာရသ ဥဘတောပညတ္တာနီတိ ဧဝံ သဗ္ဗေပိ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသမဂ္ဂေန ‘‘ဥဒ္ဒိဋ္ဌာ ခေါ အယျာယော တိံသ နိဿဂ္ဂိယာ ပါစိတ္တိယာ ဓမ္မာ’’တိ ဧဝမေတ္ထ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ သေသံ ဝုတ္တနယမေဝါတိ။

သမန္တပါသာဒိကာယ ဝိနယသံဝဏ္ဏနာယ ဘိက္ခုနီဝိဘင်္ဂေ