📜

၄။ ပဝါရဏာက္ခန္ဓကံ

အဖာသုကဝိဟာရကထာ

၂၀၉။ ပဝါရဏာက္ခန္ဓကေ နေဝ အာလပေယျာမ န သလ္လပေယျာမာတိ ဧတ္ထ အာလာပေါ နာမ ပဌမဝစနံ၊ သလ္လာပေါ ပစ္ဆိမဝစနံ။ ဟတ္ထဝိလင်္ဃကေနာတိ ဟတ္ထုက္ခေပကေန။ ပသုသံဝါသန္တိ ပသူနံ ဝိယ သံဝါသံ။ ပသဝေါပိ ဟိ အတ္တနော ဥပ္ပန္နံ သုခဒုက္ခံ အညမညဿ န အာရောစေန္တိ၊ ပဋိသန္ထာရံ န ကရောန္တိ၊ တထာ ဧတေပိ န အကံသု၊ တသ္မာ နေသံ သံဝါသော ‘‘ပသုသံဝါသော’’တိ ဝုစ္စတိ။ ဧသ နယော သဗ္ဗတ္ထ။ န ဘိက္ခဝေ မူဂဗ္ဗတံ တိတ္ထိယသမာဒါနန္တိ ‘‘ဣမံ တေမာသံ န ကထေတဗ္ဗ’’န္တိ ဧဝရူပံ ဝတသမာဒါနံ န ကာတဗ္ဗံ၊ အဓမ္မကတိကာ ဟေသာ။ အညမညာနုလောမတာတိ အညမညံ ဝတ္တုံ အနုလောမဘာဝေါ။ ‘‘ဝဒန္တု မံ အာယသ္မန္တော’’တိ ဟိ ဝဒန္တံ သက္ကာ ဟောတိ ကိဉ္စိ ဝတ္တုံ၊ န ဣတရံ။ အာပတ္တိဝုဋ္ဌာနတာ ဝိနယပုရေက္ခာရတာတိ အာပတ္တီဟိ ဝုဋ္ဌာနဘာဝေါ ဝိနယံ ပုရတော ကတွာ စရဏဘာဝေါ။ ‘‘ဝဒန္တု မံ အာယသ္မန္တော’’တိ ဟိ ဧဝံ ဝဒန္တော အာပတ္တီဟိ ဝုဋ္ဌဟိဿတိ၊ ဝိနယဉ္စ ပုရက္ခတွာ ဝိဟရိဿတီတိ ဝုစ္စတိ။

၂၁၀သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော အဇ္ဇ ပဝါရဏာ၊ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ပဝါရေယျာတိ အယံ သဗ္ဗသင်္ဂါဟိကာ နာမ ဉတ္တိ၊ ဧဝဉှိ ဝုတ္တေ တေဝါစိကံ ဒွေဝါစိကံ ဧကဝါစိကဉ္စ ပဝါရေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ သမာနဝဿိကံ န ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘တေဝါစိကံ ပဝါရေယျာ’’တိ ဝုတ္တေ ပန တေဝါစိကမေဝ ဝဋ္ဋတိ၊ အညံ န ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘ဒွေဝါစိကံ ပဝါရေယျာ’’တိ ဝုတ္တေ ဒွေဝါစိကဉ္စ တေဝါစိကဉ္စ ဝဋ္ဋတိ၊ ဧကဝါစိကဉ္စ သမာနဝဿိကဉ္စ န ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘ဧကဝါစိကံ ပဝါရေယျာ’’တိ ဝုတ္တေ ပန ဧကဝါစိက-ဒွေဝါစိက-တေဝါစိကာနိ ဝဋ္ဋန္တိ၊ သမာနဝဿိကမေဝ န ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘သမာနဝဿိက’’န္တိ ဝုတ္တေ သဗ္ဗံ ဝဋ္ဋတိ။

၂၁၁အစ္ဆန္တီတိ နိသိန္နာဝ ဟောန္တိ၊ န ဥဋ္ဌဟန္တိ။ တဒမန္တရာတိ တဒန္တရာ၊ တာဝတကံ ကာလန္တိ အတ္ထော။

ပဝါရဏာဘေဒကထာ

၂၁၂စာတုဒ္ဒသိကာစ ပန္နရသိကာ စာတိ ဧတ္ထ စာတုဒ္ဒသိကာယ ‘‘အဇ္ဇ ပဝါရဏာ စာတုဒ္ဒသီ’’တိ ဧဝံ ပုဗ္ဗကိစ္စံ ကာတဗ္ဗံ၊ ပန္နရသိကာယ ‘‘အဇ္ဇ ပဝါရဏာ ပန္နရသီ’’တိ။

ပဝါရဏကမ္မေသု သစေ ဧကသ္မိံ ဝိဟာရေ ပဉ္စသု ဘိက္ခူသု ဝသန္တေသု ဧကဿ ပဝါရဏံ အာဟရိတွာ စတ္တာရော ဂဏဉတ္တိံ ဌပေတွာ ပဝါရေန္တိ၊ စတူသု တီသု ဝါ ဝသန္တေသု ဧကဿ ပဝါရဏံ အာဟရိတွာ တယော ဝါ ဒွေ ဝါ သင်္ဃဉတ္တိံ ဌပေတွာ ပဝါရေန္တိ၊ သဗ္ဗမေတံ အဓမ္မေနဝဂ္ဂံ ပဝါရဏကမ္မံ။

သစေ ပန သဗ္ဗေပိ ပဉ္စ ဇနာ ဧကတော သန္နိပတိတွာ ဂဏဉတ္တိံ ဌပေတွာ ပဝါရေန္တိ၊ စတ္တာရော တယော ဝါ ဒွေ ဝါ ဝသန္တာ ဧကတော သန္နိပတိတွာ သင်္ဃဉတ္တိံ ဌပေတွာ ပဝါရေန္တိ၊ သဗ္ဗမေတံ အဓမ္မေနသမဂ္ဂံ ပဝါရဏကမ္မံ။

သစေ ပဉ္စသု ဇနေသု ဧကဿ ပဝါရဏံ အာဟရိတွာ စတ္တာရော သင်္ဃဉတ္တိံ ဌပေတွာ ပဝါရေန္တိ၊ စတူသု တီသု ဝါ ဧကဿ ပဝါရဏံ အာဟရိတွာ တယော ဝါ ဒွေ ဝါ ဂဏဉတ္တိံ ဌပေတွာ ပဝါရေန္တိ၊ သဗ္ဗမေတံ ဓမ္မေနဝဂ္ဂံ ပဝါရဏကမ္မံ

သစေ ပန သဗ္ဗေပိ ပဉ္စ ဇနာ ဧကတော သန္နိပတိတွာ သင်္ဃဉတ္တိံ ဌပေတွာ ပဝါရေန္တိ၊ စတ္တာရော ဝါ တယော ဝါ ဧကတော သန္နိပတိတွာ ဂဏဉတ္တိံ ဌပေတွာ ပဝါရေန္တိ၊ ဒွေ အညမညံ ပဝါရေန္တိ၊ ဧကကော ဝသန္တော အဓိဋ္ဌာနပဝါရဏံ ကရောတိ၊ သဗ္ဗမေတံ ဓမ္မေနသမဂ္ဂံ နာမ ပဝါရဏကမ္မန္တိ။

ပဝါရဏာဒါနာနုဇာနနကထာ

၂၁၃ဒိန္နာ ဟောတိ ပဝါရဏာတိ ဧတ္ထ ဧဝံ ဒိန္နာယ ပဝါရဏာယ ပဝါရဏာဟာရကေန သင်္ဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ပဝါရေတဗ္ဗံ – ‘‘တိဿော ဘန္တေ ဘိက္ခု သင်္ဃံ ပဝါရေတိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ၊ ဝဒတု တံ ဘန္တေ သင်္ဃော အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ၊ ပဿန္တော ပဋိကရိဿတိ။ ဒုတိယမ္ပိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဘန္တေ တိဿော ဘိက္ခု သင်္ဃံ ပဝါရေတိ…ပေ… ပဋိကရိဿတီ’’တိ ။ သစေ ပန ဝုဍ္ဎတရော ဟောတိ၊ ‘‘အာယသ္မာ ဘန္တေ တိဿော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဧဝဉှိ တေန တဿတ္ထာယ ပဝါရိတံ ဟောတီတိ။

ပဝါရဏံဒေန္တေန ဆန္ဒမ္ပိ ဒါတုန္တိ ဧတ္ထ ဆန္ဒဒါနံ ဥပေါသထက္ခန္ဓကေ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဣဓာပိ စ ဆန္ဒဒါနံ အဝသေသကမ္မတ္ထာယ။ တသ္မာ သစေ ပဝါရဏံ ဒေန္တော ဆန္ဒံ ဒေတိ၊ ဝုတ္တနယေန အာဟဋာယ ပဝါရဏာယ တေန စ ဘိက္ခုနာ သင်္ဃေန စ ပဝါရိတမေဝ ဟောတိ။ အထ ပဝါရဏမေဝ ဒေတိ၊ န ဆန္ဒံ၊ တဿ စ ပဝါရဏာယ အာရောစိတာယ သင်္ဃေန စ ပဝါရိတေ သဗ္ဗေသံ သုပ္ပဝါရိတံ ဟောတိ၊ အညံ ပန ကမ္မံ ကုပ္ပတိ။ သစေ ဆန္ဒမေဝ ဒေတိ န ပဝါရဏံ၊ သင်္ဃဿ ပဝါရဏာ စ သေသကမ္မာနိ စ န ကုပ္ပန္တိ၊ တေန ပန ဘိက္ခုနာ အပ္ပဝါရိတံ ဟောတိ။ ပဝါရဏဒိဝသေ ပန ဗဟိသီမာယံ ပဝါရဏံ အဓိဋ္ဌဟိတွာ အာဂတေနပိ ဆန္ဒော ဒါတဗ္ဗော၊ တေန သင်္ဃဿ ပဝါရဏကမ္မံ န ကုပ္ပတိ။

၂၁၈အဇ္ဇ မေ ပဝါရဏာတိ ဧတ္ထ သစေ စာတုဒ္ဒသိကာ ဟောတိ၊ ‘‘အဇ္ဇ မေ ပဝါရဏာ စာတုဒ္ဒသီ’’တိ သစေ ပန္နရသိကာ ‘‘အဇ္ဇ မေ ပဝါရဏာ ပန္နရသီ’’တိ ဧဝံ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗံ။

၂၁၉တဒဟုပဝါရဏာယ အာပတ္တိန္တိအာဒိ ဝုတ္တနယမေဝ။

အနာပတ္တိပန္နရသကာဒိကထာ

၂၂၂ပုန ပဝါရေတဗ္ဗန္တိ ပုန ပုဗ္ဗကိစ္စံ ကတွာ ဉတ္တိံ ဌပေတွာ သင်္ဃတ္ထေရတော ပဋ္ဌာယ ပဝါရေတဗ္ဗံ။ သေသံ ဥပေါသထက္ခန္ဓကဝဏ္ဏနာယံ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

၂၂၈အာဂန္တုကေဟိအာဝါသိကာနံ အနုဝတ္တိတဗ္ဗန္တိ ‘‘အဇ္ဇ ပဝါရဏာ စာတုဒ္ဒသီ’’တိ ဧတဒေဝ ပုဗ္ဗကိစ္စံ ကာတဗ္ဗံ။ ပန္နရသိကဝါရေပိ ဧသေဝ နယော။ အာဝါသိကေဟိ နိဿီမံ ဂန္တွာ ပဝါရေတဗ္ဗန္တိ အဿာဝသာနေ အယံ ပါဠိမုတ္တကဝိနိစ္ဆယော – သစေ ပုရိမိကာယ ပဉ္စ ဘိက္ခူ ဝဿံ ဥပဂတာ၊ ပစ္ဆိမိကာယပိ ပဉ္စ၊ ပုရိမေဟိ ဉတ္တိံ ဌပေတွာ ပဝါရိတေ ပစ္ဆိမေဟိ တေသံ သန္တိကေ ပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသထော ကာတဗ္ဗော၊ န ဧကသ္မိံ ဥပေါသထဂ္ဂေ ဒွေ ဉတ္တိယော ဌပေတဗ္ဗာ။ သစေပိ ပစ္ဆိမိကာယ ဥပဂတာ စတ္တာရော တယော ဒွေ ဧကော ဝါ ဟောတိ၊ ဧသေဝ နယော။ အထ ပုရိမိကာယ စတ္တာရော ပစ္ဆိမိကာယပိ စတ္တာရော တယော ဒွေ ဧကော ဝါ ဧသေဝ နယော။ အထာပိ ပုရိမိကာယ တယော၊ ပစ္ဆိမိကာယပိ တယော ဒွေ ဝါ၊ ဧသေဝ နယော။ ဣဒဉှေတ္ထ လက္ခဏံ – သစေ ပုရိမိကာယ ဥပဂတေဟိ ပစ္ဆိမိကာယ ဥပဂတာ ထောကတရာ စေဝ ဟောန္တိ သမသမာ စ၊ သင်္ဃပဝါရဏာယ ဂဏံ ပူရေန္တိ၊ သင်္ဃပဝါရဏာဝသေန ဉတ္တိ ဌပေတဗ္ဗာတိ။

သစေ ပန ပုရိမိကာယ တယော၊ ပစ္ဆိမိကာယ ဧကော ဟောတိ၊ တေန သဒ္ဓိံ တေ စတ္တာရော ဟောန္တိ၊ စတုန္နံ သင်္ဃဉတ္တိံ ဌပေတွာ ပဝါရေတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ ဂဏဉတ္တိယာ ပန သော ဂဏပူရကော ဟောတိ၊ တသ္မာ ဂဏဝသေန ဉတ္တိံ ဌပေတွာ ပုရိမေဟိ ပဝါရေတဗ္ဗံ။ ဣတရေန တေသံ သန္တိကေ ပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသထော ကာတဗ္ဗော။ သစေ ပုရိမိကာယ ဒွေ ပစ္ဆိမိကာယ ဒွေ ဝါ ဧကော ဝါ ဟောတိ၊ ဧသေဝ နယော။ သစေ ပုရိမိကာယ ဧကော၊ ပစ္ဆိမိကာယပိ ဧကော ဟောတိ၊ ဧကေန ဧကဿ သန္တိကေ ပဝါရေတဗ္ဗံ၊ ဧကေန ပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသထော ကာတဗ္ဗော။ သစေ ပန ပုရိမဝဿူပဂတေဟိ ပစ္ဆိမဝဿူပဂတာ ဧကေနပိ အဓိကတရာ ဟောန္တိ၊ ပဌမံ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတွာ ပစ္ဆာ ထောကတရေဟိ တေသံ သန္တိကေ ပဝါရေတဗ္ဗံ။

ကတ္တိကစာတုမာသိနိယာ ပဝါရဏာယ ပန သစေ ပဌမံ ဝဿူပဂတေဟိ မဟာပဝါရဏာယ ပဝါရိတေဟိ ပစ္ဆာ ဥပဂတာ အဓိကတရာ ဝါ သမသမာ ဝါ ဟောန္တိ၊ ပဝါရဏာဉတ္တိံ ဌပေတွာ ပဝါရေတဗ္ဗံ။ တေဟိ ပဝါရိတေ ပစ္ဆာ ဣတရေဟိ ပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသထော ကာတဗ္ဗော။ အထ မဟာပဝါရဏာယ ပဝါရိတာ ဗဟူ ဘိက္ခူ ဟောန္တိ၊ ပစ္ဆိမဝဿူပဂတာ ထောကတရာ ဝါ ဧကော ဝါ၊ ပါတိမောက္ခေ ဥဒ္ဒိဋ္ဌေ ပစ္ဆာ တေသံ သန္တိကေ တေန ပဝါရေတဗ္ဗံ။

၂၃၃န စ ဘိက္ခဝေ အပ္ပဝါရဏာယ ပဝါရေတဗ္ဗံ၊ အညတြ သင်္ဃသာမဂ္ဂိယာတိ ဧတ္ထ ကောသမ္ဗကသာမဂ္ဂီသဒိသာဝ သာမဂ္ဂီ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ‘‘အဇ္ဇ ပဝါရဏာ သာမဂ္ဂီ’’တိ ဧဝဉ္စေတ္ထ ပုဗ္ဗကိစ္စံ ကာတဗ္ဗံ။ ယေ ပန ကိသ္မိဉ္စိဒေဝ အပ္ပမတ္တကေ ပဝါရဏံ ဌပေတွာ သမဂ္ဂါ ဟောန္တိ၊ တေဟိ ပဝါရဏာယမေဝ ပဝါရဏာ ကာတဗ္ဗာ။ သာမဂ္ဂီပဝါရဏံ ကရောန္တေဟိ စ ပဌမပဝါရဏံ ဌပေတွာ ပါဋိပဒတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ ကတ္တိကစာတုမာသိနီ ပုဏ္ဏမာ၊ ဧတ္ထန္တရေ ကာတဗ္ဗာ၊ တတော ပစ္ဆာ ဝါ ပုရေ ဝါ န ဝဋ္ဋတိ။

ဒွေဝါစိကာဒိပဝါရဏာကထာ

၂၃၄ဒွေဝါစိကံ ပဝါရေတုန္တိ ဧတ္ထ ဉတ္တိံ ဌပေန္တေနာပိ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ သင်္ဃော ဒွေဝါစိကံ ပဝါရေယျာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဧကဝါစိကေ ‘‘ဧကဝါစိကံ ပဝါရေယျာ’’တိ၊ သမာနဝဿိကေပိ ‘‘သမာနဝဿိကံ ပဝါရေယျာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဧတ္ထ စ ဗဟူပိ သမာနဝဿာ ဧကတော ပဝါရေတုံ လဘန္တိ။

ပဝါရဏာဌပနကထာ

၂၃၆ဘာသိတာယလပိတာယ အပရိယောသိတာယာတိ ဧတ္ထ သဗ္ဗသင်္ဂါဟိကဉ္စ ပုဂ္ဂလိကဉ္စာတိ ဒုဝိဓံ ပဝါရဏာဌပနံ။ တတ္ထ သဗ္ဗသင်္ဂါဟိကေ ‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော…ပေ… သင်္ဃော တေဝါစိကံ ပဝါရေ’’ ဣတိ သုကာရတော ယာဝ ရေကာရော၊ တာဝ ဘာသိတာ လပိတာ အပရိယောသိတာဝ ဟောတိ ပဝါရဏာ။ ဧတ္ထန္တရေ ဧကပဒေပိ ဌပေန္တေန ဌပိတာ ဟောတိ ပဝါရဏာ။ ‘ယျ’ကာရေ ပန ပတ္တေ ပရိယောသိတာ ဟောတိ၊ တသ္မာ တတော ပဋ္ဌာယ ဌပေန္တေန ဌပိတာပိ အဋ္ဌပိတာ ဟောတိ။ ပုဂ္ဂလိကဌပနေ ပန – ‘‘သင်္ဃံ ဘန္တေ ပဝါရေမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဘန္တေ သင်္ဃံ ပဝါရေမိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ…ပေ… ပဿန္တော ပဋီ’’တိ သင်္ကာရတော ယာဝ အယံ သဗ္ဗပစ္ဆိမော ‘ဋိ’ကာရော တာဝ ဘာသိတာ လပိတာ အပရိယောသိတာဝ ဟောတိ ပဝါရဏာ၊ ဧတ္ထန္တရေ ဧကပဒေပိ ဌပေန္တေန ဌပိတာ ဟောတိ ပဝါရဏာ၊ ‘‘ကရိဿာမီ’’တိ ဝုတ္တေ ပန ပရိယောသိတာ ဟောတိ၊ တသ္မာ ‘‘ကရိဿာမီ’’တိ ဧတသ္မိံ ပဒေ ပတ္တေ ဌပိတာပိ အဋ္ဌပိတာ ဟောတိ။ ဧသ နယော ဒွေဝါစိကဧကဝါစိကသမာနဝဿိကာသုပိ။ ဧတာသုပိ ဟိ ဋိကာရာဝသာနံယေဝ ဌပနခေတ္တန္တိ။

၂၃၇အနုယုဉ္ဇိယမာနောတိ ‘‘ကိမှိ နံ ဌပေသီ’’တိ ပရတော ဝုတ္တနယေန ပုစ္ဆိယမာနော။ ဩမဒ္ဒိတွာတိ ဧတာနိ ‘‘အလံ ဘိက္ခု မာ ဘဏ္ဍန’’န္တိအာဒီနိ ဝစနာနိ ဝတွာ၊ ဝစနောမဒ္ဒနာ ဟိ ဣဓ ဩမဒ္ဒနာတိ အဓိပ္ပေတာ။ အနုဒ္ဓံသိတံ ပဋိဇာနာတီတိ ‘‘အမူလကေန ပါရာဇိကေန အနုဒ္ဓံသိတော အယံ မယာ’’တိ ဧဝံ ပဋိဇာနာတိ။ ယထာဓမ္မန္တိ သင်္ဃာဒိသေသေန အနုဒ္ဓံသနေ ပါစိတ္တိယံ၊ ဣတရေဟိ ဒုက္ကဋံ။ နာသေတွာတိ လိင်္ဂနာသနာယ နာသေတွာ။

၂၃၈သာဿ ယထာဓမ္မံ ပဋိကတာတိ ဧတ္တကမေဝ ဝတွာ ပဝါရေထာတိ ဝတ္တဗ္ဗာ၊ အသုကာ နာမ အာပတ္တီတိ ဣဒံ ပန န ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဧတဉှိ ကလဟဿ မုခံ ဟောတိ။

ဝတ္ထုဌပနာဒိကထာ

၂၃၉ဣဒံ ဝတ္ထု ပညာယတိ န ပုဂ္ဂလောတိ ဧတ္ထ စောရာ ကိရ အရညဝိဟာရေ ပေါက္ခရဏိတော မစ္ဆေ ဂဟေတွာ ပစိတွာ ခါဒိတွာ အဂမံသု။ သော တံ ဝိပ္ပကာရံ ဒိသွာ အာရာမေ ဝါ ကိဉ္စိ ဓုတ္တေန ကတံ ဝိပ္ပကာရံ ဒိသွာ ‘‘ဘိက္ခုဿ ဣမိနာ ကမ္မေန ဘဝိတဗ္ဗ’’န္တိ သလ္လက္ခေတွာ ဧဝမာဟ။ ဝတ္ထုံ ဌပေတွာ သင်္ဃော ပဝါရေယျာတိ ‘‘ယဒါ တံ ပုဂ္ဂလံ ဇာနိဿာမ၊ တဒါ နံ စောဒေဿာမ။ ဣဒါနိ ပန သင်္ဃော ပဝါရေတူ’’တိ အယမေတ္ထ အတ္ထော။ ဣဒါနေဝ နံ ဝဒေဟီတိ သစေ ဣမိနာ ဝတ္ထုနာ ကဉ္စိ ပုဂ္ဂလံ ပရိသင်္ကသိ၊ ဣဒါနေဝ နံ အပဒိသာဟီတိ အတ္ထော။ သစေ အပဒိသတိ၊ တံ ပုဂ္ဂလံ အနုဝိဇ္ဇိတွာ ပဝါရေတဗ္ဗံ၊ နော စေ အပဒိသတိ၊ ဥပပရိက္ခိတွာ ဇာနိဿာမာတိ ပဝါရေတဗ္ဗံ။

အယံ ပုဂ္ဂလော ပညာယတိ န ဝတ္ထူတိ ဧတ္ထ ဧကော ဘိက္ခု မာလာဂန္ဓဝိလေပနေဟိ စေတိယံ ဝါ ပူဇေသိ၊ အရိဋ္ဌံ ဝါ ပိဝိ၊ တဿ တဒနုရူပေါ သရီရဂန္ဓော အဟောသိ၊ သော တံ ဂန္ဓံ သန္ဓာယ ‘‘ဣမဿ ဘိက္ခုနော ဧဝရူပေါ သရီရဂန္ဓော’’တိ ဝတ္ထုံ ပကာသေန္တော ဧဝမာဟ။ ပုဂ္ဂလံ ဌပေတွာ သင်္ဃော ပဝါရေယျာတိ ဧတံ ပုဂ္ဂလံ ဌပေတွာ သင်္ဃော ပဝါရေတု။ ဣဒါနေဝ နံ ဝဒေဟီတိ ယံ တွံ ပုဂ္ဂလံ ဌပေသိ၊ တဿ ပုဂ္ဂလဿ ဣဒါနေဝ ဒေါသံ ဝဒ။ သစေ အယမဿ ဒေါသောတိ ဝဒတိ၊ တံ ပုဂ္ဂလံ သောဓေတွာ ပဝါရေတဗ္ဗံ။ အထ နာဟံ ဇာနာမီတိ ဝဒတိ၊ ဥပပရိက္ခိတွာ ဇာနိဿာမာတိ ပဝါရေတဗ္ဗံ။

ဣဒံ ဝတ္ထု စ ပုဂ္ဂလော စ ပညာယတီတိ ပုရိမနယေနေဝ စောရေဟိ မစ္ဆေ ဂဟေတွာ ပစိတွာ ပရိဘုတ္တဋ္ဌာနဉ္စ ဂန္ဓာဒီဟိ နဟာနဋ္ဌာနဉ္စ ဒိသွာ ‘‘ပဗ္ဗဇိတဿ ကမ္မ’’န္တိ မညမာနော သော ဧဝမာဟ။ ဣဒါနေဝ နံ ဝဒေဟီတိ ဣဒါနေဝ တေန ဝတ္ထုနာ ပရိသင်္ကိတံ ပုဂ္ဂလံ ဝဒေဟိ၊ ဣဒံ ပန ဥဘယမ္ပိ ဒိသွာ ဒိဋ္ဌကာလတော ပဋ္ဌာယ ဝိနိစ္ဆိနိတွာဝ ပဝါရေတဗ္ဗံ။ ကလ္လံ ဝစနာယာတိ ကလ္လံ စောဒနာယ၊ စောဒေတုံ ဝဋ္ဋတီတိ အတ္ထော။ ကသ္မာ? ပဝါရဏတော ပုဗ္ဗေ အဝိနိစ္ဆိတတ္တာ ပစ္ဆာ စ ဒိသွာ စောဒိတတ္တာတိ။ ဥက္ကောဋနကံ ပါစိတ္တိယန္တိ ဣဒဉှိ ဥဘယံ ပုဗ္ဗေ ပဝါရဏာယ ဒိသွာ ဝိနိစ္ဆိနိတွာဝ ဘိက္ခူ ပဝါရေန္တိ၊ တသ္မာ ပုန တံ ဥက္ကောဋေန္တဿ အာပတ္တိ။

ဘဏ္ဍနကာရကဝတ္ထုကထာ

၂၄၀ဒွေ တယော ဥပေါသထေ စာတုဒ္ဒသိကေ ကာတုန္တိ ဧတ္ထ စတုတ္ထပဉ္စမာ ဒွေ၊ တတိယော ပန ပကတိယာပိ စတုဒ္ဒသိကောယေဝါတိ။ တသ္မာ တတိယစတုတ္ထာ ဝါ တတိယစတုတ္ထပဉ္စမာ ဝါ ဒွေ တယော စာတုဒ္ဒသိကာ ကာတဗ္ဗာ။ အထ စတုတ္ထေ ကတေ သုဏန္တိ၊ ပဉ္စမော စာတုဒ္ဒသိကော ကာတဗ္ဗော။ ဧဝမ္ပိ ဒွေ စာတုဒ္ဒသိကာ ဟောန္တိ။ ဧဝံ ကရောန္တာ ဘဏ္ဍနကာရကာနံ တေရသေ ဝါ စာတုဒ္ဒသေ ဝါ ဣမေ ပန္နရသီပဝါရဏံ ပဝါရေဿန္တိ။ ဧဝံ ပဝါရေန္တေဟိ စ ဗဟိသီမာယ သာမဏေရေ ဌပေတွာ ‘‘တေ အာဂစ္ဆန္တီ’’တိ သုတွာ လဟုံ လဟုံ သန္နိပတိတွာ ပဝါရေတဗ္ဗံ။ ဧတမတ္ထံ ဒဿေတုံ ‘‘တေ စေ ဘိက္ခဝေ…ပေ… တထာ ကရောန္တူ’’တိ ဝုတ္တံ။

အသံဝိဟိတာတိ သံဝိဒဟနရဟိတာ အာဂမနဇာနနတ္ထာယ အကတသံဝိဒဟိတာ၊ အဝိညာတာဝ ဟုတွာတိ အတ္ထော။ တေသံ ဝိက္ခိတွာတိ ‘‘ကိလန္တတ္ထ မုဟုတ္တံ ဝိဿမထာ’’တိအာဒိနာ နယေန သမ္မောဟံ ကတွာတိ အတ္ထော။ နော စေ လဘေထာတိ နော စေ ဗဟိသီမံ ဂန္တုံ လဘေယျုံ၊ ဘဏ္ဍနကာရကာနံ သာမဏေရေဟိ စ ဒဟရဘိက္ခူဟိ စ နိရန္တရံ အနုဗဒ္ဓါဝ ဟောန္တိ။ အာဂမေ ဇုဏှေတိ ယံ သန္ဓာယ အာဂမေ ဇုဏှေ ပဝါရေယျာမာတိ ဉတ္တိံ ဌပေသုံ၊ တသ္မိံ အာဂမေ ဇုဏှေ ကောမုဒိယာ စာတုမာသိနိယာ အကာမာ ပဝါရေတဗ္ဗံ၊ အဝဿံ ပဝါရေတဗ္ဗံ၊ န ဟိ တံ အတိက္ကမိတွာ ပဝါရေတုံ လဗ္ဘတိ။ တေဟိ စေ ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခူဟိ ပဝါရိယမာနေတိ ဧဝံ စာတုမာသိနိယာ ပဝါရိယမာနေ။

ပဝါရဏာသင်္ဂဟကထာ

၂၄၁အညတရော ဖာသုဝိဟာရောတိ တရုဏသမထော ဝါ တရုဏဝိပဿနာ ဝါ။ ပရိဗာဟိရာ ဘဝိဿာမာတိ အနိဗဒ္ဓရတ္တိဋ္ဌာနဒိဝါဋ္ဌာနာဒိဘာဝေန ဘာဝနာနုယောဂံ သမ္ပာဒေတုံ အသက္ကောန္တာ ဗာဟိရာ ဘဝိဿာမ။ သဗ္ဗေဟေဝ ဧကဇ္ဈံ သန္နိပတိတဗ္ဗန္တိ ဣမိနာ ဆန္ဒဒါနံ ပဋိက္ခိပတိ။ ဘိန္နဿ ဟိ သင်္ဃဿ သမဂ္ဂကရဏကာလေ တိဏဝတ္ထာရကသမထေ ဣမသ္မိဉ္စ ပဝါရဏာသင်္ဂဟေတိ ဣမေသု တီသု ဌာနေသု ဆန္ဒံ ဒါတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ ပဝါရဏာသင်္ဂဟော နာမာယံ ဝိဿဋ္ဌကမ္မဋ္ဌာနာနံ ထာမဂတသမထဝိပဿနာနံ သောတာပန္နာဒီနဉ္စ န ဒါတဗ္ဗော။ တရုဏသမထဝိပဿနာလာဘိနော ပန သဗ္ဗေ ဝါ ဟောန္တု၊ ဥပဍ္ဎာ ဝါ၊ ဧကပုဂ္ဂလော ဝါ ဧကဿပိ ဝသေန ဒါတဗ္ဗောယေဝ။ ဒိန္နေ ပဝါရဏာသင်္ဂဟေ အန္တောဝဿေ ပရိဟာရောဝ ဟောတိ၊ အာဂန္တုကာ တေသံ သေနာသနံ ဂဟေတုံ န လဘန္တိ။ တေဟိပိ ဆိန္နဝဿေဟိ န ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ပဝါရေတွာ ပန အန္တရာပိ စာရိကံ ပက္ကမိတုံ လဘန္တီတိ ဒဿနတ္ထံ ‘‘တေဟိ စေ ဘိက္ခဝေ’’တိအာဒိမာဟ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝါတိ။

ပဝါရဏာက္ခန္ဓကဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။