📜

၈။ စီဝရက္ခန္ဓကံ

ဇီဝကဝတ္ထုကထာ

၃၂၆။ စီဝရက္ခန္ဓကေ – ပဒက္ခိဏာတိ ဆေကာ ကုသလာ။ အဘိသဋာတိ အဘိဂတာ။ ကေဟိ အဘိဂတာတိ? အတ္ထိကေဟိ အတ္ထိကေဟိ မနုဿေဟိ၊ ကရဏတ္ထေ ပန သာမိဝစနံ ကတွာ ‘‘အတ္ထိကာနံ အတ္ထိကာနံ မနုဿာန’’န္တိ ဝုတ္တံ။ ပညာသာယ စ ရတ္တိံ ဂစ္ဆတီတိ ပညာသ ကဟာပဏေ ဂဟေတွာ ရတ္တိံ ဂစ္ဆတိ။ နေဂမောတိ ကုဋုမ္ဗိယဂဏော။

၃၂၇။ သာလဝတိံ ကုမာရိံ ဂဏိကံ ဝုဋ္ဌာပေသီတိ နာဂရာ ဒွေ သတသဟဿာနိ၊ ရာဇာ သတသဟဿန္တိ တီဏိ သတသဟဿာနိ၊ အညဉ္စ အာရာမုယျာနဝါဟနာဒိပရိစ္ဆေဒံ ဒတွာ ဝုဋ္ဌာပေသုံ၊ ဂဏိကဋ္ဌာနေ ဌပေသုန္တိ အတ္ထော။ ပဋိသတေန စ ရတ္တိံ ဂစ္ဆတီတိ ရတ္တိံ ပဋိသတေန ဂစ္ဆတိ။ ဂိလာနံ ပဋိဝေဒေယျန္တိ ဂိလာနဘာဝံ ဇာနာပေယျံ။ ကတ္တရသုပ္ပေတိ ဇိဏ္ဏသုပ္ပေ။

၃၂၈။ ကာ မေ ဒေဝ မာတာ၊ ကော ပိတာတိ ကသ္မာ ပုစ္ဆိ? တံ ကိရ အညေ ရာဇဒါရကာ ကီဠန္တာ ကလဟေ ဥဋ္ဌိတေ ‘‘နိမ္မာတိကော နိပ္ပိတိကော’’တိ ဝဒန္တိ။ ယထာ စ အညေသံ ဒါရကာနံ ဆဏာဒီသု စုဠမာတာမဟာမာတာဒယော ကိဉ္စိ ပဏ္ဏာကာရံ ပေသေန္တိ၊ တထာ တဿ န ကောစိ ကိဉ္စိ ပေသေတိ။ ဣတိ သော တံ သဗ္ဗံ စိန္တေတွာ ‘‘နိမ္မာတိကောယေဝ နု ခေါ အဟ’’န္တိ ဇာနနတ္ထံ ‘‘ကာ မေ ဒေဝ မာတာ၊ ကော ပိတာ’’တိ ပုစ္ဆိ။

ယန္နူနာဟံ သိပ္ပံ သိက္ခေယျန္တိ ယံနူန အဟံ ဝေဇ္ဇသိပ္ပံ သိက္ခေယျန္တိ စိန္တေသိ။ တဿ ကိရ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဣမာနိ ခေါ ဟတ္ထိအဿသိပ္ပာဒီနိ ပရူပဃာတပဋိသံယုတ္တာနိ၊ ဝေဇ္ဇသိပ္ပံ မေတ္တာပုဗ္ဗဘာဂံ သတ္တာနံ ဟိတပဋိသံယုတ္တ’’န္တိ။ တသ္မာ ဝေဇ္ဇသိပ္ပမေဝ သန္ဓာယ ‘‘ယံနူနာဟံ သိပ္ပံ သိက္ခေယျ’’န္တိ စိန္တေသိ။ အပိစာယံ ဣတော ကပ္ပသတသဟဿဿ ဥပရိ ပဒုမုတ္တရဿ ဘဂဝတော ဥပဋ္ဌာကံ ‘‘ဗုဒ္ဓုပဋ္ဌာကော အယ’’န္တိ စတုပရိသန္တရေ ပတ္ထတဂုဏံ ဝေဇ္ဇံ ဒိသွာ ‘‘အဟော ဝတာဟမ္ပိ ဧဝရူပံ ဌာနန္တရံ ပါပုဏေယျ’’န္တိ စိန္တေတွာ သတ္တာဟံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သင်္ဃဿ ဒါနံ ဒတွာ ဘဂဝန္တံ ဝန္ဒိတွာ ‘‘အဟမ္ပိ ဘဂဝါ တုမှာကံ ဥပဋ္ဌာကော အသုကဝေဇ္ဇော ဝိယ အနာဂတေ ဗုဒ္ဓုပဋ္ဌာကော ဘဝေယျ’’န္တိ ပတ္ထနမကာသိ။ တာယ ပုရိမပတ္ထနာယ စောဒိယမာနောပေသ ဝေဇ္ဇသိပ္ပမေဝ သန္ဓာယ ‘‘ယံနူနာဟံ သိပ္ပံ သိက္ခေယျ’’န္တိ စိန္တေသိ။

၃၂၉။ ဒိသာပါမောက္ခောတိ သဗ္ဗဒိသာသု ဝိဒိတော ပါကဋော ပဓာနော ဝါတိ အတ္ထော။ တသ္မိဉ္စ သမယေ တက္ကသီလတော ဝါဏိဇာ အဘယရာဇကုမာရံ ဒဿနာယ အဂမံသု။ တေ ဇီဝကော ‘‘ကုတော တုမှေ အာဂတာ’’တိ ပုစ္ဆိ။ ‘‘တက္ကသီလတော’’တိ ဝုတ္တေ ‘‘အတ္ထိ တတ္ထ ဝေဇ္ဇသိပ္ပာစရိယော’’တိ ပုစ္ဆိ။ ‘‘အာမ ကုမာရ၊ တက္ကသီလာယံ ဒိသာပါမောက္ခော ဝေဇ္ဇော ပဋိဝသတီ’’တိ သုတွာ ‘‘တေန ဟိ ယဒါ ဂစ္ဆထ၊ မယှံ အာရောစေယျာထာ’’တိ အာဟ။ တေ တထာ အကံသု။ သော ပိတရံ အနာပုစ္ဆာ တေဟိ သဒ္ဓိံ တက္ကသီလံ အဂမာသိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘အဘယံ ရာဇကုမာရံ အနာပုစ္ဆာ’’တိအာဒိ။

ဣစ္ဆာမဟံ အာစရိယ သိပ္ပံ သိက္ခိတုန္တိ တံ ကိရ ဥပသင်္ကမန္တံ ဒိသွာ သော ဝေဇ္ဇော ‘‘ကောသိ တွံ တာတာ’’တိ ပုစ္ဆိ။ သော ‘‘ဗိမ္ဗိသာရမဟာရာဇဿ နတ္တာ အဘယကုမာရဿ ပုတ္တောမှီ’’တိ အာဟ။ ‘‘ကသ္မာ ပန တွမသိ တာတ ဣဓာဂတော’’တိ၊ တတော သော ‘‘တုမှာကံ သန္တိကေ သိပ္ပံ သိက္ခိတု’’န္တိ ဝတွာ ဣစ္ဆာမဟံ အာစရိယ သိပ္ပံ သိက္ခိတုန္တိ အာဟ။ ဗဟုဉ္စ ဂဏှာတီတိ ယထာ အညေ ခတ္တိယကုမာရာဒယော အာစရိယဿ ဓနံ ဒတွာ ကိဉ္စိ ကမ္မံ အကတွာ သိက္ခန္တိယေဝ၊ န သော ဧဝံ။ သော ပန ကိဉ္စိ ဓနံ အဒတွာ ဓမ္မန္တေဝါသိကောဝ ဟုတွာ ဧကံ ကာလံ ဥပဇ္ဈာယဿ ကမ္မံ ကရောတိ၊ ဧကံ ကာလံ သိက္ခတိ။ ဧဝံ သန္တေပိ အဘိနီဟာရသမ္ပန္နော ကုလပုတ္တော အတ္တနော မေဓာဝိတာယ ဗဟုဉ္စ ဂဏှာတိ၊ လဟုဉ္စ ဂဏှာတိ၊ သုဋ္ဌု စ ဥပဓာရေတိ၊ ဂဟိတဉ္စဿ န သမ္မုဿတိ။

သတ္တ စ မေ ဝဿာနိ အဓီယန္တဿ နယိမဿ သိပ္ပဿ အန္တော ပညာယတီတိ ဧတ္ထ အယံ ကိရ ဇီဝကော ယတ္တကံ အာစရိယော ဇာနာတိ၊ ယံ အညေ သောဠသဟိ ဝဿေဟိ ဥဂ္ဂဏှန္တိ၊ တံ သဗ္ဗံ သတ္တဟိ ဝဿေဟိ ဥဂ္ဂဟေသိ ။ သက္ကဿ ပန ဒေဝရညော ဧတဒဟောသိ – ‘‘အယံ ဗုဒ္ဓါနံ ဥပဋ္ဌာကော အဂ္ဂဝိဿာသကော ဘဝိဿတိ၊ ဟန္ဒ နံ ဘေသဇ္ဇယောဇနံ သိက္ခာပေမီ’’တိ အာစရိယဿ သရီရေ အဇ္ဈာဝသိတွာ ယထာ ဌပေတွာ ကမ္မဝိပါကံ အဝသေသရောဂံ ဧကေနေဝ ဘေသဇ္ဇယောဂေန တိကိစ္ဆိတုံ သက္ကောတိ၊ တထာ နံ ဘေသဇ္ဇယောဇနံ သိက္ခာပေသိ။ သော ပန ‘‘အာစရိယဿ သန္တိကေ သိက္ခာမီ’’တိ မညတိ၊ တသ္မာ ‘‘သမတ္ထော ဣဒါနိ ဇီဝကော တိကိစ္ဆိတု’’န္တိ သက္ကေန ဝိဿဋ္ဌမတ္တေ ဧဝံ စိန္တေတွာ အာစရိယံ ပုစ္ဆိ။ အာစရိယော ပန ‘‘န ဣမိနာ မမာနုဘာဝေန ဥဂ္ဂဟိတံ၊ ဒေဝတာနုဘာဝေန ဥဂ္ဂဟိတ’’န္တိ ဉတွာဝ တေန ဟိ ဘဏေတိအာဒိမာဟ။ သမန္တာ ယောဇနံ အာဟိဏ္ဍန္တောတိ ဒိဝသေ ဒိဝသေ ဧကေကေန ဒွါရေန နိက္ခမိတွာ စတ္တာရော ဒိဝသေ အာဟိဏ္ဍန္တော။ ပရိတ္တံ ပါထေယျံ ပါဒါသီတိ အပ္ပမတ္တကံ အဒါသိ။ ကသ္မာ? တဿ ကိရ ဧတဒဟောသိ – ‘‘အယံ မဟာကုလဿ ပုတ္တော ဂတမတ္တောယေဝ ပိတိပိတာမဟာနံ သန္တိကာ မဟာသက္ကာရံ လဘိဿတိ၊ တတော မယှံ ဝါ သိပ္ပဿ ဝါ ဂုဏံ န ဇာနိဿတိ၊ အန္တရာမဂ္ဂေ ပန ခီဏပါထေယျော သိပ္ပံ ပယောဇေတွာ အဝဿံ မယှဉ္စ သိပ္ပဿ စ ဂုဏံ ဇာနိဿတီ’’တိ ပရိတ္တံ ဒါပေသိ။

သေဋ္ဌိဘရိယာဒိဝတ္ထုကထာ

၃၃၀။ ပသတေနာတိ ဧကဟတ္ထပုဋေန။ ပိစုနာတိ ကပ္ပာသပဋလေန။ ယတြဟိ နာမာတိ ယာ နာမ။ ကိမ္ပိမာယန္တိ ကိမ္ပိ မေ အယံ။ ဥပဇာနာမေတဿ သံယမဿာတိ ကတဿ စ ရောဂူပသမဿ စ ဥပကာရံ ဇာနာမာတိ အဓိပ္ပာယော။

၃၃၁။ သဗ္ဗာလင်္ကာရံ တုယှံ ဟောတူတိ ရာဇာ ကိရ ‘‘သစေ ဣမံ ဂဏှိဿတိ၊ ပမာဏယုတ္တေ ဌာနေ နံ ဌပေဿာမိ။ သစေ န ဂဏှိဿတိ၊ အဗ္ဘန္တရိကံ နံ ဝိဿာသကံ ကရိဿာမီ’’တိ စိန္တေတွာ ဧဝမာဟ။ အဘယကုမာရဿာပိ နာဋကာနမ္ပိ စိတ္တံ ဥပ္ပဇ္ဇိ ‘‘အဟော ဝတ န ဂဏှေယျာ’’တိ။ သောပိ တေသံ စိတ္တံ ဉတွာ ဝိယ ‘‘ဣဒံ မေ ဒေဝ အယျိကာနံ အာဘရဏံ၊ နယိဒံ မယှံ ဂဏှိတုံ ပတိရူပ’’န္တိ ဝတွာ အလံ ဒေဝါတိအာဒိမာဟ။ အဓိကာရံ မေ ဒေဝေါ သရတူတိ ကတဿ ဥပကာရံ မေ ဒေဝေါ သရတူတိ အတ္ထော။ ရာဇာ ပသန္နော သဗ္ဗာကာရသမ္ပန္နံ ဂေဟဉ္စ အမ္ဗဝနုယျာနဉ္စ အနုသံဝစ္ဆရံ သတသဟဿဥဋ္ဌာနကံ ဂါမဉ္စ မဟာသက္ကာရဉ္စ ဒတွာ တေန ဟိ ဘဏေတိအာဒိမာဟ။

ရာဇဂဟသေဋ္ဌိဝတ္ထုကထာ

၃၃၂။ သက္ခိဿသိပန တွံ ဂဟပတီတိ ကသ္မာ အာဟ? ဣရိယာပထသမ္ပရိဝတ္တနေန ကိရ မတ္ထလုင်္ဂံ န သဏ္ဌာတိ၊ အဿ စ တီဟိ သတ္တာဟေဟိ နိစ္စလဿ နိပန္နဿ မတ္ထလုင်္ဂံ သဏ္ဌဟိဿတီတိ ဉတွာ အပ္ပေဝ နာမ သတ္တသတ္တမာသေ ပဋိဇာနိတွာ သတ္တသတ္တဒိဝသေပိ နိပဇ္ဇေယျာတိ နံ ဧဝမာဟ။ တေနေဝ ပရတော ဝုတ္တံ ‘‘အပိ စ ပဋိကစ္စေဝ မယာ ဉာတော’’တိ။ သီသစ္ဆဝိံ ဥပ္ပာဋေတွာတိ သီသစမ္မံ အပနေတွာ။ သိဗ္ဗိနိံ ဝိနာမေတွာတိ သိဗ္ဗိနိံ ဝိဝရိတွာ။ နာဟံ အာစရိယ သက္ကောမီတိ တဿ ကိရ သရီရေ မဟာဍာဟော ဥပ္ပဇ္ဇိ၊ တသ္မာ ဧဝမာဟ။ တီဟိ သတ္တာဟေဟီတိ တီဟိ ပဿေဟိ ဧကေကေန သတ္တာဟေန။

၃၃၃။ ဇနံဥဿာရေတွာတိ ဇနံ နီဟရာပေတွာ။

ပဇ္ဇောတရာဇဝတ္ထုကထာ

၃၃၄။ ဇေဂုစ္ဆံ မေ သပ္ပီတိ အယံ ကိရ ရာဇာ ဝိစ္ဆိကဿ ဇာတော၊ ဝိစ္ဆိကဝိသပဋိဃာတာယ စ သပ္ပိ ဘေသဇ္ဇံ ဟောတိ ဝိစ္ဆိကာနံ ပဋိကူလံ၊ တသ္မာ ဧဝမာဟ။ ဥဒ္ဒေကံ ဒဿတီတိ ဥဂ္ဂါရံ ဒဿတိ။ ပညာသ ယောဇနိကာ ဟောတီတိ ပညာသ ယောဇနာနိ ဂန္တုံ သမတ္ထာ ဟောတိ။ န ကေဝလဉ္စဿ ရညော ဟတ္ထိနီယေဝ၊ နာဠာဂိရိ နာမ ဟတ္ထီ ယောဇနသတံ ဂစ္ဆတိ၊ စေလကဏ္ဏော စ မုဉ္စကေသော စာတိ ဒွေ အဿာ ဝီသယောဇနသတံ ဂစ္ဆန္တိ၊ ကာကော ဒါသော သဋ္ဌိယောဇနာနိ ဂစ္ဆတိ။

ဧကဿ ကိရ ကုလပုတ္တဿ အနုပ္ပန္နေ ဗုဒ္ဓေ ဧကဒိဝသံ ဘုဉ္ဇိတုံ နိသိန္နဿ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ ဒွါရေ ဌတွာ အဂမာသိ၊ တဿေကော ပုရိသော ‘‘ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ အာဂန္တွာ ဂတော’’တိ အာရောစေသိ။ သော သုတွာ ‘‘ဂစ္ဆ၊ ဝေဂေန ပတ္တံ အာဟရာ’’တိ အာဟရာပေတွာ အတ္တနော သဇ္ဇိတံ ဘတ္တံ သဗ္ဗံ ဒတွာ ပေသေသိ။ ဣတရော တံ အာဟရိတွာ ပစ္စေကဗုဒ္ဓဿ ဟတ္ထေ ဌပေတွာ ‘‘အဟံ ဘန္တေ တုမှာကံ ကတေန ဣမိနာ ကာယဝေယျာဝတိကေန ယတ္ထ ယတ္ထ နိဗ္ဗတ္တောပိ ဝါဟနသမ္ပန္နော ဟောမီ’’တိ ပတ္ထနံ အကာသိ။ သော အယံ ဧတရဟိ ပဇ္ဇောတော နာမ ရာဇာ ဇာတော၊ တာယ ပတ္ထနာယ အယံ ဝါဟနသမ္ပတ္တိ။

သပ္ပိံ ပါယေတွာတိ သပ္ပိဉ္စ ပါယေတွာ၊ ပရိစာရိကာနဉ္စ အာဟာရာစာရေ ဝိဓိံ အာစိက္ခိတွာ။ နခေန ဘေသဇ္ဇံ ဩလုမ္ပေတွာတိ နခေန ဘေသဇ္ဇံ ဩဒဟိတွာ၊ ပက္ခိပိတွာတိ အတ္ထော။ နိစ္ဆာရေသီတိ ဝိရေစေသိ။

သိဝေယျကဒုဿယုဂကထာ

၃၃၅။ သိဝေယျကံ နာမ ဥတ္တရကုရူသု သိဝထိကံ အဝမင်္ဂလဝတ္ထံ။ တတ္ထ ကိရ မနုဿာ မတံ တေန ဝတ္ထေန ဝေဌေတွာ နိက္ခိပန္တိ၊ တံ ‘‘မံသပေသီ’’တိ သလ္လက္ခေတွာ ဟတ္ထိသောဏ္ဍကသကုဏာ ဥက္ခိပိတွာ ဟိမဝန္တကူဋေ ဌပေတွာ ဝတ္ထံ အပနေတွာ ခါဒန္တိ။ အထ ဝနစရကာ ဝတ္ထံ ဒိသွာ ရညော အာဟရန္တိ။ ဧဝမိဒံ ပဇ္ဇောတေန လဒ္ဓံ။ သိဝိရဋ္ဌေ ကုသလာ ဣတ္ထိယော တီဟိ အံသူဟိ သုတ္တံ ကန္တန္တိ၊ တေန သုတ္တေန ဝါယိတဝတ္ထံ ဧတန္တိပိ ဝဒန္တိ။

သမတ္တိံသဝိရေစနကထာ

၃၃၆။ သိနေဟေထာတိ ကိံ ပန ဘဂဝတော ကာယော လူခေါတိ န လူခေါ? ဘဂဝတော ဟိ အာဟာရေ သဒါ ဒေဝတာ ဒိဗ္ဗောဇံ ပက္ခိပန္တိ၊ သိနေဟပါနံ ပန သဗ္ဗတ္ထ ဒေါသေ တေမေတိ၊ သိရာ မုဒုကာ ကရောတိ၊ တေနာယံ ဧဝမာဟ။ တီဏိ ဥပ္ပလဟတ္ထာနီတိ ဧကံ ဩဠာရိကဒေါသဟရဏတ္ထံ၊ ဧကံ မဇ္ဈိမဒေါသဟရဏတ္ထံ၊ ဧကံ သုခုမဒေါသဟရဏတ္ထံ။ နစိရဿေဝ ပကတတ္တော အဟောသီတိ ဧဝံ ပကတတ္တေ ပန ကာယေ နာဂရာ ဒါနံ သမ္ပာဒေသုံ။ ဇီဝကော အာဂန္တွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဘဂဝါ အဇ္ဇ နာဂရာ တုမှာကံ ဒါနံ ဒါတုကာမာ၊ မာ အန္တောဂါမံ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသထာ’’တိ။ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနတ္ထေရော စိန္တေသိ – ‘‘ကုတော နု ခေါ အဇ္ဇ ဘဂဝတော ပဌမံ ပိဏ္ဍပါတော လဒ္ဓုံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ။ တတော စိန္တေသိ – ‘‘သောဏော သေဋ္ဌိပုတ္တော ခေတ္တပရိကမ္မတော ပဋ္ဌာယ အညေဟိ အသာဓာရဏာနံ ခီရောဒကသေစနသံဝဒ္ဓါနံ ဂန္ဓသာလီနံ ဩဒနံ ဘုဉ္ဇတိ၊ တတော ဘဂဝတော ပိဏ္ဍပါတံ အာဟရိဿာမီ’’တိ ဣဒ္ဓိယာ ဂန္တွာ တဿ ပါသာဒတလေ အတ္တာနံ ဒဿေသိ။ သော ထေရဿ ပတ္တံ ဂဟေတွာ ပဏီတံ ပိဏ္ဍပါတံ အဒါသိ။ ထေရဿ စ ဂမနာကာရံ ဒိသွာ ‘‘ဘုဉ္ဇထ ဘန္တေ’’တိ အာဟ။ ထေရော တမတ္ထံ အာရောစေသိ ‘‘ဘုဉ္ဇထ ဘန္တေ၊ အဟံ အညံ ဘဂဝတော ဒဿာမီ’’တိ ထေရံ ဘောဇေတွာ ဂန္ဓေဟိ ပတ္တံ ဥဗ္ဗဋ္ဋေတွာ ပိဏ္ဍပါတဿ ပူရေတွာ အဒါသိ၊ တံ ထေရော အာဟရိတွာ ဘဂဝတော အဒါသိ။

ရာဇာပိ ခေါ ဗိမ္ဗိသာရော ‘‘အဇ္ဇ ဘဂဝါ ကိံ ဘုဉ္ဇိဿတီ’’တိ ဝိဟာရံ အာဂန္တွာ ပဝိသမာနောဝ ပိဏ္ဍပါတဂန္ဓံ ဃာယိတွာ ဘုဉ္ဇိတုကာမော အဟောသိ ။ ဘဂဝတော ဒွီသုယေဝ ပိဏ္ဍပါတေသု ဘာဇနဂတေသု ဒေဝတာ ဩဇံ ပက္ခိပိံသု – ယဉ္စ သုဇာတာ အဒါသိ၊ ယဉ္စ ပရိနိဗ္ဗာနကာလေ စုန္ဒော ကမ္မာရပုတ္တော၊ အညေသု ကဗဠေ ကဗဠေ ပက္ခိပိံသု၊ တသ္မာ ဘဂဝါ ရညော ဣစ္ဆံ ဇာနိတွာ အပက္ခိတ္တောဇမေဝ ထောကံ ပိဏ္ဍပါတံ ရညော ဒါပေသိ။ သော ပရိဘုဉ္ဇိတွာ ပုစ္ဆိ – ‘‘ကိံ ဘန္တေ၊ ဥတ္တရကုရုတော အာဘတံ ဘောဇန’’န္တိ? ‘‘န မဟာရာဇ၊ ဥတ္တရကုရုတော၊ အပိစ ခေါ တဝေဝ ရဋ္ဌဝါသိနော ဂဟပတိပုတ္တဿ ဘောဇနံ ဧတ’’န္တိ ဝတွာ သောဏဿ သမ္ပတ္တိံ အာစိက္ခိ။ တံ သုတွာ ရာဇာ သောဏံ ဒဋ္ဌုကာမော ဟုတွာ စမ္မက္ခန္ဓကေ ဝုတ္တနယေန အသီတိယာ ကုလပုတ္တသဟဿေဟိ သဒ္ဓိံ သောဏဿ အာဂမနံ အကာသိ။ တေ ဘဂဝတော ဓမ္မဒေသနံ သုတွာ သောတာပန္နာ ဇာတာ။ သောဏော ပန ပဗ္ဗဇိတွာ အရဟတ္တေ ပတိဋ္ဌိတော။ ဘဂဝါပိ ဧတဒတ္ထမေဝ ရညော ပိဏ္ဍပါတံ ဒါပေသိ။

ဝရယာစနကထာ

၃၃၇။ ဧဝံ ကတဘတ္တကိစ္စေ ဘဂဝတိ အထ ခေါ ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော တံ သိဝေယျကံ ဒုဿယုဂံ အာဒါယ…ပေ… ဧတဒဝေါစ။ အတိက္ကန္တဝရာတိ ဧတ္ထ ဝိနိစ္ဆယော မဟာခန္ဓကေ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဘဂဝါ ဘန္တေ ပံသုကူလိကော ဘိက္ခုသင်္ဃော စာတိ ဘဂဝတော ဟိ ဗုဒ္ဓတ္တံ ပတ္တတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ ဣဒံ ဝတ္ထံ၊ ဧတ္ထန္တရေ ဝီသတိ ဝဿာနိ န ကောစိ ဂဟပတိစီဝရံ သာဒိယိ၊ သဗ္ဗေ ပံသုကူလိကာဝ အဟေသုံ။ တေနာယံ ဧဝမာဟ။ ဂဟပတိစီဝရန္တိ ဂဟပတီဟိ ဒိန္နစီဝရံ။ ဓမ္မိယာ ကထာယာတိ ဝတ္ထဒါနာနိသံသပဋိသံယုတ္တာယ ကထာယ။ ဣတရီတရေနာပီတိ အပ္ပဂ္ဃေနပိ မဟဂ္ဃေနပိ၊ ယေန ကေနစီတိ အတ္ထော။ ပါဝါရောတိ သလောမကော ကပ္ပာသာဒိဘေဒေါ။ အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ ကောဇဝန္တိ ဧတ္ထ ပကတိကောဇဝမေဝ ဝဋ္ဋတိ၊ မဟာပိဋ္ဌိယကောဇဝံ န ဝဋ္ဋတိ။ မဟာပိဋ္ဌိယကောဇဝန္တိ ဥဏ္ဏာမယော ပါဝါရသဒိသော ကောဇဝေါ။

ကမ္ဗလာနုဇာနနာဒိကထာ

၃၃၈။ ကာသိရာဇာတိ ကာသီနံ ရာဇာ၊ ပသေနဒိဿ ဧကပိတိကဘာတာ ဧသ။ အဍ္ဎကာသိယန္တိ ဧတ္ထ ကာသီတိ သဟဿံ ဝုစ္စတိ တံ အဂ္ဃနကော ကာသိယော ။ အယံ ပန ပဉ္စသတာနိ အဂ္ဃတိ၊ တသ္မာ ‘‘အဍ္ဎကာသိယော’’တိ ဝုတ္တော။ တေနေဝါဟ – ‘‘ဥပဍ္ဎကာသီနံ ခမမာန’’န္တိ။

၃၃၉။ ဥစ္စာဝစာနီတိ သုန္ဒရာနိ စ အသုန္ဒရာနိ စ။ ဘင်္ဂံ နာမ ခေါမာဒီဟိ ပဉ္စဟိ သုတ္တေဟိ မိဿေတွာ ကတံ၊ ဝါကမယမေဝါတိပိ ဝဒန္တိ။

၃၄၀။ ဧကံယေဝ ဘဂဝတာ စီဝရံ အနုညာတံ န ဒွေတိ တေ ကိရ ဣတရီတရေန စီဝရေနာတိ ဧတဿ ‘‘ဂဟပတိကေန ဝါ ပံသုကူလေန ဝါ’’တိ ဧဝံ အတ္ထံ သလ္လက္ခိံသု။ နာဂမေသုန္တိ ယာဝ တေ သုသာနတော အာဂစ္ဆန္တိ၊ တာဝ တေ န အစ္ဆိံသု၊ ပက္ကမိံသုယေဝ။ နာကာမာ ဘာဂံ ဒါတုန္တိ န အနိစ္ဆာယ ဒါတုံ၊ ယဒိ ပန ဣစ္ဆန္တိ၊ ဒါတဗ္ဗော။ အာဂမေသုန္တိ ဥပစာရေ အစ္ဆိံသု။ တေနာဟ ဘဂဝါ အာဟ – ‘‘အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ အာဂမေန္တာနံ အကာမာ ဘာဂံ ဒါတု’’န္တိ။ ယဒိ ပန မနုဿာ ‘‘ဣဓာဂတာ ဧဝ ဂဏှန္တူ’’တိ ဒေန္တိ၊ သညာဏံ ဝါ ကတွာ ဂစ္ဆန္တိ ‘‘သမ္ပတ္တာ ဂဏှန္တူ’’တိ သမ္ပတ္တာနံ သဗ္ဗေသမ္ပိ ပါပုဏန္တိ။ သစေ ဆဍ္ဍေတွာ ဂတာ၊ ယေန ဂဟိတံ၊ သော ဧဝ သာမီ။ သဒိသာ သုသာနံ ဩက္ကမိံသူတိ သဗ္ဗေ သမံ ဩက္ကမိံသု၊ ဧကဒိသာယ ဝါ ဩက္ကမိံသူတိပိ အတ္ထော။ တေ ကတိကံ ကတွာတိ လဒ္ဓံ ပံသုကူလံ သဗ္ဗေ ဘာဇေတွာ ဂဏှိဿာမာတိ ဗဟိမေဝ ကတိကံ ကတွာ။

၃၄၂။ စီဝရပဋိဂ္ဂါဟကန္တိ ယော ဂဟပတိကေဟိ သင်္ဃဿ ဒီယမာနံ စီဝရံ ဂဏှာတိ။ ယော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆေယျာတိအာဒီသု စီဝရပဋိဂ္ဂါဟကေသု ပစ္ဆာ အာဂတာနမ္ပိ အတ္တနော ဉာတကာဒီနံ ပဌမတရံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တော ဝါ ဧကစ္စသ္မိံ ပေမံ ဒဿေတွာ ဂဏှန္တော ဝါ လောဘပကတိကတာယ အတ္တနော ပရိဏာမေန္တော ဝါ ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ ပဌမတရံ အာဂတဿာပိ ကောဓဝသေန ပစ္ဆာ ဂဏှန္တော ဝါ ဒုဂ္ဂတမနုဿေသု အဝမညံ ကတွာ ဂဏှန္တော ဝါ ‘‘ကိံ ဝေါ ဃရေ ဌပနောကာသော နတ္ထိ၊ တုမှာကံ သန္တကံ ဂဟေတွာ ဂစ္ဆထာ’’တိ ဧဝံ သင်္ဃဿ လာဘန္တရာယံ ကရောန္တော ဝါ ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ ယော ပန မုဋ္ဌဿတိ အသမ္ပဇာနော၊ အယံ မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ ပစ္ဆာ အာဂတာနမ္ပိ ဣဿရာနမ္ပိ ဘယေန ပဌမတရံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တော ဝါ ‘‘စီဝရပဋိဂ္ဂါဟကဋ္ဌာနံ နာမေတံ ဘာရိယ’’န္တိ သန္တသန္တော ဝါ ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ ‘‘မယာ ဣဒဉ္စိဒဉ္စ ဂဟိတံ၊ ဣဒဉ္စိံဒဉ္စ န ဂဟိတ’’န္တိ ဧဝံ ဇာနန္တော ဂဟိတာဂဟိတံ ဇာနာတိ နာမ။ တသ္မာ ယော န ဆန္ဒာဂတိအာဒိဝသေန ဂစ္ဆတိ၊ ဉာတကအညာတကအဍ္ဎဒုဂ္ဂတေသု ဝိသေသံ အကတွာ အာဂတပအပါဋိယာ ဂဏှာတိ၊ သီလာစာရပဋိပတ္တိယုတ္တော ဟောတိ၊ သတိမာ မေဓာဝီ ဗဟုဿုတော၊ သက္ကောတိ ဒါယကာနံ ဝိဿဋ္ဌဝါစာယ ပရိမဏ္ဍလေဟိ ပဒဗျဉ္ဇနေဟိ အနုမောဒနံ ကရောန္တော ပသာဒံ ဇနေတုံ၊ ဧဝရူပေါ သမ္မန္နိတဗ္ဗော။

ဧဝဉ္စ ပန ဘိက္ခဝေ သမ္မန္နိတဗ္ဗောတိ ဧတ္ထ ပန ဧတာယ ယထာဝုတ္တာယ ကမ္မဝါစာယပိ အပလောကနေနာပိ အန္တောဝိဟာရေ သဗ္ဗသင်္ဃမဇ္ဈေပိ ခဏ္ဍသီမာယပိ သမ္မန္နိတုံ ဝဋ္ဋတိယေဝ။ ဧဝံ သမ္မတေန စ ဝိဟာရပစ္စန္တေ ဝါ ပဓာနဃရေ ဝါ န အစ္ဆိတဗ္ဗံ။ ယတ္ထ ပန အာဂတာဂတာ မနုဿာ သုခံ ပဿန္တိ၊ တာဒိသေ ဓုရဝိဟာရဋ္ဌာနေ ဗီဇနိံ ပဿေ ဌပေတွာ သုနိဝတ္ထေန သုပါရုတေန နိသီဒိတဗ္ဗန္တိ။

တတ္ထေဝ ဥဇ္ဈိတွာတိ ‘‘ပဋိဂ္ဂဟဏမေဝ အမှာကံ ဘာရော’’တိ ဝတွာ ဂဟိတဋ္ဌာနေယေဝ ဆဍ္ဍေတွာ ဂစ္ဆန္တိ။ စီဝရနိဒဟကန္တိ စီဝရပဋိသာမကံ။ ယော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆေယျာတိအာဒီသု စေတ္ထ ဣတော ပရဉ္စ သဗ္ဗတ္ထ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝိနိစ္ဆယော ဝေဒိတဗ္ဗော။ သမ္မုတိဝိနိစ္ဆယောပိ ကထိတာနုသာရေနေဝ ဇာနိတဗ္ဗော။

ဘဏ္ဍာဂါရသမ္မုတိအာဒိကထာ

၃၄၃။ ဝိဟာရံဝါတိအာဒီသု ယော အာရာမမဇ္ဈေ အာရာမိကသာမဏေရာဒီဟိ အဝိဝိတ္တော သဗ္ဗေသံ သမောသရဏဋ္ဌာနေ ဝိဟာရော ဝါ အဍ္ဎယောဂေါ ဝါ ဟောတိ၊ သော သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပစ္စန္တသေနာသနံ ပန န သမ္မန္နိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ပန ဘဏ္ဍာဂါရံ ခဏ္ဍသီမံ ဂန္တွာ ခဏ္ဍသီမာယ နိသိန္နေဟိ သမ္မန္နိတုံ န ဝဋ္ဋတိ၊ ဝိဟာရမဇ္ဈေယေဝ သမ္မန္နိတဗ္ဗံ။

ဂုတ္တာဂုတ္တဉ္စ ဇာနေယျာတိ ဧတ္ထ ယဿ တာဝ ဆဒနာဒီသု ကောစိ ဒေါသော နတ္ထိ၊ တံ ဂုတ္တံ။ ယဿ ပန ဆဒနတိဏံ ဝါ ဆဒနိဋ္ဌကာ ဝါ ယတ္ထ ကတ္ထစိ ပတိတာ၊ ယေန ဩဝဿတိ ဝါ၊ မူသိကာဒီနံ ဝါ ပဝေသော ဟောတိ၊ ဘိတ္တိအာဒီသု ဝါ ကတ္ထစိ ဆိဒ္ဒံ ဟောတိ၊ ဥပစိကာ ဝါ ဥဋ္ဌဟန္တိ၊ တံ သဗ္ဗံ အဂုတ္တံ နာမ။ တံ သလ္လက္ခေတွာ ပဋိသင်္ခရိတဗ္ဗံ။ သီတသမယေ ဒွါရဉ္စ ဝါတပါနဉ္စ သုပိဟိတံ ကာတဗ္ဗံ၊ သီတေန ဟိ စီဝရာနိ ကဏ္ဏကိတာနိ ဟောန္တိ။ ဥဏှသမယေ အန္တရန္တရာ ဝါတပ္ပဝေသနတ္ထံ ဝိဝရိတဗ္ဗံ။ ဧဝံ ကရောန္တော ဟိ ဂုတ္တာဂုတ္တံ ဇာနာတိ နာမ။

ဣမေဟိ ပန စီဝရပဋိဂ္ဂါဟကာဒီဟိ တီဟိပိ အတ္တနော ဝတ္တံ ဇာနိတဗ္ဗံ။ တတ္ထ စီဝရပဋိဂ္ဂါဟကေန တာဝ ယံ ယံ မနုဿာ ‘‘ကာလစီဝရ’’န္တိ ဝါ ‘‘အကာလစီဝရ’’န္တိ ဝါ ‘‘အစ္စေကစီဝရ’’န္တိ ဝါ ‘‘ဝဿိကသာဋိက’’န္တိ ဝါ ‘‘နိသီဒန’’န္တိ ဝါ ‘‘ပစ္စတ္ထရဏ’’န္တိ ဝါ ‘‘မုခပုဉ္ဆနစောဠ’’န္တိ ဝါ ဒေန္တိ၊ တံ သဗ္ဗံ ဧကရာသိံ ကတွာ မိဿေတွာ န ဂဏှိတဗ္ဗံ၊ ဝိသုံ ဝိသုံ ကတွာဝ ဂဏှိတွာ စီဝရနိဒဟကဿ တထေဝ အာစိက္ခိတွာ ဒါတဗ္ဗံ။ စီဝရနိဒဟကေနာပိ ဘဏ္ဍာဂါရိကဿ ဒဒမာနေန ဣဒံ ကာလစီဝရံ…ပေ… ဣဒံ မုခပုဉ္ဆနစောဠန္တိ အာစိက္ခိတွာဝ ဒါတဗ္ဗံ။ ဘဏ္ဍာဂါရိကေနာပိ တထေဝ ဝိသုံ ဝိသုံ ဝိယ သညာဏံ ကတွာ ဌပေတဗ္ဗံ။ တတော သင်္ဃေန ‘‘ကာလစီဝရံ အာဟရာ’’တိ ဝုတ္တေ ကာလစီဝရမေဝ ဒါတဗ္ဗံ…ပေ… မုခပုဉ္ဆနစောဠကံ အာဟရာတိ ဝုတ္တေ တဒေဝ ဒါတဗ္ဗံ။

ဣတိ ဘဂဝတာ စီဝရပဋိဂ္ဂါဟကော အနုညာတော၊ စီဝရနိဒဟကော အနုညာတော၊ ဘဏ္ဍာဂါရံ အနုညာတံ၊ ဘဏ္ဍာဂါရိကော အနုညာတော၊ န ဗာဟုလိကတာယ န အသန္တုဋ္ဌိယာ၊ အပိစ ခေါ သင်္ဃဿာနုဂ္ဂဟာယ။ သစေ ဟိ အာဟဋာဟဋံ ဂဟေတွာ ဘိက္ခူ ဘာဇေယျုံ၊ နေဝ အာဟဋံ န အနာဟဋံ န ဒိန္နံ နာဒိန္နံ န လဒ္ဓံ နာလဒ္ဓံ ဇာနေယျုံ၊ အာဟဋာဟဋံ ထေရာသနေ ဝါ ဒဒေယျုံ၊ ခဏ္ဍာခဏ္ဍံ ဝါ ဆိန္ဒိတွာ ဂဏှေယျုံ၊ ဧဝံ သတိ အယုတ္တပရိဘောဂေါ စ ဟောတိ၊ န စ သဗ္ဗေသံ သင်္ဂဟော ကတော ဟောတိ။ ဘဏ္ဍာဂါရေ ပန စီဝရံ ဌပေတွာ ဥဿန္နကာလေ ဧကေကဿ ဘိက္ခုနော တိစီဝရံ ဝါ ဒွေ ဒွေ ဝါ ဧကေကံ ဝါ စီဝရံ ဒဿန္တိ၊ လဒ္ဓါလဒ္ဓံ ဇာနိဿန္တိ၊ အလဒ္ဓဘာဝံ ဉတွာ သင်္ဂဟံ ကာတုံ မညိဿန္တီတိ။

န ဘိက္ခဝေ ဘဏ္ဍာဂါရိကော ဝုဋ္ဌာပေတဗ္ဗောတိ ဧတ္ထ အညေပိ အဝုဋ္ဌာပနီယာ ဇာနိတဗ္ဗာ။ စတ္တာရော ဟိ န ဝုဋ္ဌာပေတဗ္ဗာ – ဝုဍ္ဎတရော ၊ ဘဏ္ဍာဂါရိကော၊ ဂိလာနော၊ သင်္ဃတော လဒ္ဓသေနာသနောတိ။ တတ္ထ ဝုဍ္ဎတရော အတ္တနော ဝုဍ္ဎတာယ နဝကတရေန န ဝုဋ္ဌာပေတဗ္ဗော၊ ဘဏ္ဍာဂါရိကော သင်္ဃေန သမ္မန္နိတွာ ဘဏ္ဍာဂါရဿ ဒိန္နတာယ၊ ဂိလာနော အတ္တနော ဂိလာနတာယ၊ သင်္ဃော ပန ဗဟုဿုတဿ ဥဒ္ဒေသပရိပုစ္ဆာဒီဟိ ဗဟုပကာရဿ ဘာရနိတ္ထာရကဿ ဖာသုကံ အာဝါသံ အနုဋ္ဌာပနီယံ ကတွာ ဒေတိ၊ တသ္မာ သော ဥပကာရတာယ စ သင်္ဃတော လဒ္ဓတာယ စ န ဝုဋ္ဌာပေတဗ္ဗောတိ။

ဥဿန္နံဟောတီတိ ဗဟု ရာသိကတံ ဟောတိ၊ ဘဏ္ဍာဂါရံ န ဂဏှာတိ။ သမ္မုခီဘူတေနာတိ အန္တောဥပစာရသီမာယံ ဌိတေန။ ဘာဇေတုန္တိ ကာလံ ဃောသေတွာ ပဋိပါဋိယာ ဘာဇေတုံ။ ကောလာဟလံ အကာသီတိ ‘‘အမှာကံ အာစရိယဿ ဒေထ၊ ဥပဇ္ဈာယဿ ဒေထာ’’တိ ဧဝံ မဟာသဒ္ဒံ အကာသိ။ စီဝရဘာဇနကင်္ဂေသု သဘာဂါနံ ဘိက္ခူနံ အပါပုဏန္တမ္ပိ မဟဂ္ဃံ စီဝရံ ဒေန္တော ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ အညေသံ ဝုဍ္ဎတရာနံ ပါပုဏန္တမ္ပိ မဟဂ္ဃံ စီဝရံ အဒတွာ အပ္ပဂ္ဃံ ဒေန္တော ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ မောဟမူဠှော စီဝရဒါနဝတ္တံ အဇာနန္တော မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ မုခရာနံ နဝကာနမ္ပိ ဘယေန အပါပုဏန္တမေဝ မဟဂ္ဃံ စီဝရံ ဒေန္တော ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ ယော ဧဝံ န ဂစ္ဆတိ၊ သဗ္ဗေသံ တုလာဘူတော ပမာဏဘူတော မဇ္ဈတ္တော ဟောတိ၊ သော သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ဘာဇိတာဘာဇိတန္တိ ‘‘ဧတ္တကာနိ ဝတ္ထာနိ ဘာဇိတာနိ၊ ဧတ္တကာနိ အဘာဇိတာနီ’’တိ ဇာနန္တော ‘‘ဘာဇိတာဘာဇိတဉ္စ ဇာနေယျာ’’တိ ဝုစ္စတိ။

ဥစ္စိနိတွာတိ ‘‘ဣဒံ ထူလံ၊ ဣဒံ သဏှံ၊ ဣဒံ ဃနံ၊ ဣဒံ တနုကံ၊ ဣဒံ ပရိဘုတ္တံ၊ ဣဒံ အပရိဘုတ္တံ၊ ဣဒံ ဒီဃတော ဧတ္တကံ ပုထုလတော ဧတ္တက’’န္တိ ဧဝံ ဝတ္ထာနိ ဝိစိနိတွာ။ တုလယိတွာတိ ‘‘ဣဒံ ဧတ္တကံ အဂ္ဃတိ၊ ဣဒံ ဧတ္တက’’န္တိ ဧဝံ အဂ္ဃပရိစ္ဆေဒံ ကတွာ။ ဝဏ္ဏာဝဏ္ဏံ ကတွာတိ သစေ သဗ္ဗေသံ ဧကေကမေဝ ဒသဂ္ဃနကံ ပါပုဏာတိ၊ ဣစ္စေတံ ကုသလံ၊ နော စေ ပါပုဏာတိ၊ ယံ နဝ ဝါ အဋ္ဌ ဝါ အဂ္ဃတိ၊ တံ အညေန ဧကအဂ္ဃနကေန စ ဒွိအဂ္ဃနကေန စ သဒ္ဓိံ ဗန္ဓိတွာ ဧတေန ဥပါယေန သမေ ပဋိဝီသေ ဌပေတွာတိ အတ္ထော။ ဘိက္ခူ ဂဏေတွာ ဝဂ္ဂံ ဗန္ဓိတွာတိ သစေ ဧကေကဿ ဒိယမာနေ ဒိဝသော နပ္ပဟောတိ၊ ဒသ ဒသ ဘိက္ခူ ဂဏေတွာ ဒသ ဒသ စီဝရပဋိဝီသေ ဧကဝဂ္ဂံ ဗန္ဓိတွာ ဧကံ ဘဏ္ဍိကံ ကတွာ ဧဝံ စီဝရပဋိဝီသံ ဌပေတုံ အနုဇာနာမီတိ အတ္ထော။ ဧဝံ ဌပိတေသု စီဝရပဋိဝီသေသု ကုသော ပါတေတဗ္ဗော။ တေဟိပိ ဘိက္ခူဟိ ပုန ကုသပါတံ ကတွာ ဘာဇေတဗ္ဗံ။

သာမဏေရာနံ ဥပဍ္ဎပဋိဝီသန္တိ ဧတ္ထ ယေ သာမဏေရာ အတ္တိဿရာ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ ကတ္တဗ္ဗကမ္မံ န ကရောန္တိ၊ ဥဒ္ဒေသပရိပုစ္ဆာသု ယုတ္တာ အာစရိယုပဇ္ဈာယာနံယေဝ ဝတ္တပဋိပတ္တိံ ကရောန္တိ၊ အညေသံ န ကရောန္တိ၊ ဧတေသံယေဝ ဥပဍ္ဎဘာဂေါ ဒါတဗ္ဗော။ ယေ ပန ပုရေဘတ္တဉ္စ ပစ္ဆာဘတ္တဉ္စ ဘိက္ခုသင်္ဃဿေဝ ကတ္တဗ္ဗကိစ္စံ ကရောန္တိ၊ တေသံ သမကော ဒါတဗ္ဗော။ ဣဒဉ္စ ပိဋ္ဌိသမယေ ဥပ္ပန္နေန ဘဏ္ဍာဂါရေ ဌပိတေန အကာလစီဝရေနေဝ ကထိတံ။ ကာလစီဝရံ ပန သမကမေဝ ဒါတဗ္ဗံ။ တတြုပ္ပာဒဝဿာဝါသိကံ သမ္မုဉ္ဇနီဗန္ဓနာဒိ သင်္ဃဿ ဖာတိကမ္မံ ကတွာ ဂဟေတဗ္ဗံ။ ဧတဉှေတ္ထ သဗ္ဗေသံ ဝတ္တံ။ ဘဏ္ဍာဂါရိကစီဝရေပိ သစေ သာမဏေရာ အာဂန္တွာ ‘‘ဘန္တေ မယံ ယာဂုံ ပစာမ၊ ဘတ္တံ ပစာမ၊ ခဇ္ဇကံ ပစာမ၊ အပ္ပဟရိတကံ ကရောမ၊ ဒန္တကဋ္ဌံ အာဟရာမ၊ ရင်္ဂဆလ္လိံ ကပ္ပိယံ ကတွာ ဒေမ၊ ကိံ အမှေဟိ န ကတံ နာမာ’’တိ ဥက္ကုဋ္ဌိံ ကရောန္တိ၊ သမဘာဂေါဝ ဒါတဗ္ဗော။ ဧတံ ယေ စ ဝိရဇ္ဈိတွာ ကရောန္တိ၊ ယေသဉ္စ ကရဏဘာဝေါ န ပညာယတိ၊ တေ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ကုရုန္ဒိယံ ပန ‘‘သစေ သာမဏေရာ ‘ကသ္မာ မယံ ဘန္တေ သင်္ဃကမ္မံ န ကရောမ၊ ကရိဿာမာ’တိ ယာစန္တိ၊ သမပဋိဝီသော ဒါတဗ္ဗော’’တိ ဝုတ္တံ။

ဥတ္တရိတုကာမောတိ နဒိံ ဝါ ကန္တာရံ ဝါ ဥတ္တရိတုကာမော၊ သတ္ထံ လဘိတွာ ဒိသာ ပက္ကမိတုကာမောတိ အတ္ထော။ သကံ ဘာဂံ ဒါတုန္တိ ဣဒံ ဘဏ္ဍာဂါရတော စီဝရာနိ နီဟရိတွာ ပုဉ္ဇေ ကတေ ဃဏ္ဋိယာ ပဟဋာယ ဘိက္ခုသင်္ဃေ သန္နိပတိတေ သတ္ထံ လဘိတွာ ဂန္တုကာမော ‘‘သတ္ထတော မာ ပရိဟာယီ’’တိ ဧတမတ္ထံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ တသ္မာ အနီဟတေသု ဝါ စီဝရေသု အပ္ပဟဋာယ ဝါ ဃဏ္ဋိယာ အသန္နိပတိတေ ဝါ သင်္ဃေ ဒါတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ စီဝရေသု ပန နီဟတေသု ဃဏ္ဋိံ ပဟရိတွာ ဘိက္ခုသင်္ဃေ သန္နိပတိတေ စီဝရဘာဇကေန ‘‘ဣမဿ ဘိက္ခုနော ကောဋ္ဌာသေန ဧတ္တကေန ဘဝိတဗ္ဗ’’န္တိ တက္ကေတွာ နယဂ္ဂါဟေန စီဝရံ ဒါတဗ္ဗံ။ တုလာယ တုလိတမိဝ ဟိ သမသမံ ဒါတုံ န သက္ကာ၊ တသ္မာ ဦနံ ဝါ ဟောတု အဓိကံ ဝါ၊ ဧဝံ တက္ကေန နယေန ဒိန္နံ သုဒိန္နံ။ နေဝ ဦနကံ ပုန ဒါတဗ္ဗံ၊ နာတိရိတ္တံ ပဋိဂ္ဂဏှိတဗ္ဗန္တိ။

အတိရေကဘာဂေနာတိ ဒသ ဘိက္ခူ ဟောန္တိ၊ သာဋကာပိ ဒသေဝ၊ တေသု ဧကော ဒွါဒသ အဂ္ဃတိ၊ သေသာ ဒသဂ္ဃနကာ။ သဗ္ဗေသု ဒသဂ္ဃနကဝသေန ကုသေ ပါတိတေ ယဿ ဘိက္ခုနော ဒွါဒသဂ္ဃနကော ကုသော ပါတိတော၊ သော ‘‘ဧတ္တကေန မမ စီဝရံ ပဟောတီ’’တိ တေန အတိရေကဘာဂေန ဂန္တုကာမော ဟောတိ။ ဘိက္ခူ ‘‘အတိရေကံ အာဝုသော သင်္ဃဿ သန္တက’’န္တိ ဝဒန္တိ၊ တံ သုတွာ ဘဂဝါ ‘‘သင်္ဃိကေ စ ဂဏသန္တကေ စ အပ္ပကံ နာမ နတ္ထိ၊ သဗ္ဗတ္ထ သံယမော ကာတဗ္ဗော၊ ဂဏှန္တေနာပိ ကုက္ကုစ္စာယိတဗ္ဗ’’န္တိ ဒဿေတုံ ‘‘အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ အနုက္ခေပေ ဒိန္နေ’’တိ အာဟ။ တတ္ထ အနုက္ခေပေါ နာမ ယံကိဉ္စိ အနုက္ခိပိတဗ္ဗံ အနုပ္ပဒါတဗ္ဗံ ကပ္ပိယဘဏ္ဍံ၊ ယတ္တကံ တဿ ပဋိဝီသေ အဓိကံ၊ တတ္တကေ အဂ္ဃနကေ ယသ္မိံ ကိသ္မိဉ္စိ ကပ္ပိယဘဏ္ဍေ ဒိန္နေတိ အတ္ထော။

ဝိကလကေ တောသေတွာတိ ဧတ္ထ စီဝရဝိကလကံ ပုဂ္ဂလဝိကလကန္တိ ဒွေ ဝိကလကာ။ စီဝရဝိကလကံ နာမ သဗ္ဗေသံ ပဉ္စ ပဉ္စ ဝတ္ထာနိ ပတ္တာနိ၊ သေသာနိပိ အတ္ထိ၊ ဧကေကံ ပန န ပါပုဏာတိ၊ ဆိန္ဒိတွာ ဒါတဗ္ဗာနိ။ ဆိန္ဒန္တေဟိ စ အဍ္ဎမဏ္ဍလာဒီနံ ဝါ ဥပါဟနတ္ထဝိကာဒီနံ ဝါ ပဟောနကာနိ ခဏ္ဍာနိ ကတွာ ဒါတဗ္ဗာနိ၊ ဟေဋ္ဌိမပရိစ္ဆေဒေန စတုရင်္ဂုလဝိတ္ထာရမ္ပိ အနုဝါတပ္ပဟောနကာယာမံ ခဏ္ဍံ ကတွာ ဒါတုံ ဝဋ္ဋတိ၊ အပရိဘောဂံ ပန န ကာတဗ္ဗန္တိ ဧဝမေတ္ထ စီဝရဿ အပ္ပဟောနကဘာဝေါ စီဝရဝိကလကံ။ ဆိန္ဒိတွာ ဒိန္နေ ပန တံ တောသိတံ ဟောတိ၊ အထ ကုသပါတော ကာတဗ္ဗော။ သစေပိ ဧကဿ ဘိက္ခုနော ကောဋ္ဌာသေ ဧကံ ဝါ ဒွေ ဝါ ဝတ္ထာနိ နပ္ပဟောန္တိ၊ တတ္ထ အညံ သာမဏကံ ပရိက္ခာရံ ဌပေတွာ ယော တေန တုဿတိ၊ တဿ တံ ဘာဂံ ဒတွာ ပစ္ဆာ ကုသပါတော ကာတဗ္ဗော။ ဣဒမ္ပိ စီဝရဝိကလကန္တိ အန္ဓကဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တံ။

ပုဂ္ဂလဝိကလကံ နာမ ဒသ ဒသ ဘိက္ခူ ဂဏေတွာ ဝဂ္ဂံ ကရောန္တာနံ ဧကော ဝဂ္ဂေါ န ပူရတိ၊ အဋ္ဌ ဝါ နဝ ဝါ ဟောန္တိ၊ တေသံ အဋ္ဌ ဝါ နဝ ဝါ ကောဋ္ဌာသာ ‘‘တုမှေ ဣမေ ဂဟေတွာ ဝိသုံ ဘာဇေထာ’’တိ ဒါတဗ္ဗာ။ ဧဝမယံ ပုဂ္ဂလာနံ အပ္ပဟောနကဘာဝေါ ပုဂ္ဂလဝိကလကံ။ ဝိသုံ ဒိန္နေ ပန တံ တောသိတံ ဟောတိ၊ ဧဝံ တောသေတွာ ကုသပါတော ကာတဗ္ဗောတိ။ အထ ဝါ ဝိကလကေ တောသေတွာတိ ယော စီဝရဝိဘာဂေါ ဦနကော၊ တံ အညေန ပရိက္ခာရေန သမံ ကတွာ ကုသပါတော ကာတဗ္ဗော။

စီဝရရဇနကထာ

၃၄၄။ ဆကဏေနာတိ ဂေါမယေန။ ပဏ္ဍုမတ္တိကာယာတိ တမ္ဗမတ္တိကာယ။ မူလရဇနာဒီသု ဟလိဒ္ဒိံ ဌပေတွာ သဗ္ဗံ မူလရဇနံ ဝဋ္ဋတိ။ မဉ္ဇိဋ္ဌိဉ္စ တုင်္ဂဟာရဉ္စ ဌပေတွာ သဗ္ဗံ ခန္ဓရဇနံ ဝဋ္ဋတိ။ တုင်္ဂဟာရော နာမ ဧကော သကဏ္ဋကရုက္ခော၊ တဿ ဟရိတာလဝဏ္ဏံ ခန္ဓရဇနံ ဟောတိ။ လောဒ္ဒဉ္စ ကဏ္ဍုလဉ္စ ဌပေတွာ သဗ္ဗံ တစရဇနံ ဝဋ္ဋတိ။ အလ္လိပတ္တံ နီလိပတ္တဉ္စ ဌပေတွာ သဗ္ဗံ ပတ္တရဇနံ ဝဋ္ဋတိ။ ဂိဟိပရိဘုတ္တံ ပန အလ္လိပတ္တေန ဧကဝါရံ ရဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ကိံသုကပုပ္ဖဉ္စ ကုသုမ္ဘပုပ္ဖဉ္စ ဌပေတွာ သဗ္ဗံ ပုပ္ဖရဇနံ ဝဋ္ဋတိ။ ဖလရဇနေ ပန န ကိဉ္စိ န ဝဋ္ဋတိ။

သီတုဒကာတိ အပက္ကရဇနံ ဝုစ္စတိ။ ဥတ္တရာဠုမ္ပန္တိ ဝဋ္ဋာဓာရကံ၊ ရဇနကုမ္ဘိယာ မဇ္ဈေ ဌပေတွာ တံ အာဓာရကံ ပရိက္ခိပိတွာ ရဇနံ ပက္ခိပိတုံ အနုဇာနာမီတိ အတ္ထော။ ဧဝဉှိ ကတေ ရဇနံ န ဥတ္တရတိ။ ဥဒကေ ဝါ နခပိဋ္ဌိကာယ ဝါတိ သစေ ပရိပက္ကံ ဟောတိ၊ ဥဒကပါတိယာ ဒိန္နော ထေဝေါ သဟသာ န ဝိသရတိ၊ နခပိဋ္ဌိယမ္ပိ အဝိသရန္တော တိဋ္ဌတိ။ ရဇနုဠုင်္ကန္တိ ရဇနဥဠုင်္ကံ။ ဒဏ္ဍကထာလကန္တိ တမေဝ သဒဏ္ဍကံ။ ရဇနကောလမ္ဗန္တိ ရဇနကုဏ္ဍံ။ ဩမဒ္ဒန္တီတိ သမ္မဒ္ဒန္တိ။ န စ အစ္ဆိန္နေ ထေဝေ ပက္ကမိတုန္တိ ယာဝ ရဇနဗိန္ဒု ဂဠိတံ န ဆိဇ္ဇတိ၊ တာဝ န အညတြ ဂန္တဗ္ဗံ။ ပတ္ထိန္နန္တိ အတိရဇိတတ္တာ ထဒ္ဓံ။ ဥဒကေ ဩသာရေတုန္တိ ဥဒကေ ပက္ခိပိတွာ ဌပေတုံ။ ရဇနေ ပန နိက္ခန္တေ တံ ဥဒကံ ဆဍ္ဍေတွာ စီဝရံ မဒ္ဒိတဗ္ဗံ။ ဒန္တကာသာဝါနီတိ ဧကံ ဝါ ဒွေ ဝါ ဝါရေ ရဇိတွာ ဒန္တဝဏ္ဏာနိ ဓာရေန္တိ။

ဆိန္နကစီဝရာနုဇာနနကထာ

၃၄၅။ အစ္ဆိဗဒ္ဓန္တိ စတုရဿကေဒါရကဗဒ္ဓံ။ ပါဠိဗဒ္ဓန္တိ အာယာမတော စ ဝိတ္ထာရတော စ ဒီဃမရိယာဒဗဒ္ဓံ။ မရိယာဒဗဒ္ဓန္တိ အန္တရန္တရာ ရဿမရိယာဒဗဒ္ဓံ။ သိင်္ဃာဋကဗဒ္ဓန္တိ မရိယာဒါယ မရိယာဒံ ဝိနိဝိဇ္ဈိတွာ ဂတဋ္ဌာနေ သိင်္ဃာဋကဗဒ္ဓံ၊ စတုက္ကသဏ္ဌာနန္တိ အတ္ထော။ သံဝိဒဟိတုန္တိ ကာတုံ။ ဥဿဟသိ တွံ အာနန္ဒာတိ သက္ကောသိ တွံ အာနန္ဒ။ ဥဿဟာမိ ဘဂဝါတိ တုမှေဟိ ဒိန္နနယေန သက္ကောမီတိ ဒဿေတိ။ ယတြ ဟိ နာမာတိ ယော နာမ။ ကုသိမ္ပိ နာမာတိအာဒီသု ကုသီတိ အာယာမတော စ ဝိတ္ထာရတော စ အနုဝါတာဒီနံ ဒီဃပတ္တာနမေတံ အဓိဝစနံ။ အဍ္ဎကုသီတိ အန္တရန္တရာ ရဿပတ္တာနံ နာမံ။ မဏ္ဍလန္တိ ပဉ္စခဏ္ဍိကစီဝရဿ ဧကေကသ္မိံ ခဏ္ဍေ မဟာမဏ္ဍလံ။ အဍ္ဎမဏ္ဍလန္တိ ခုဒ္ဒကမဏ္ဍလံ။ ဝိဝဋ္ဋန္တိ မဏ္ဍလဉ္စ အဍ္ဎမဏ္ဍလဉ္စ ဧကတော ကတွာ သိဗ္ဗိတံ မဇ္ဈိမခဏ္ဍံ။

အနုဝိဝဋ္ဋန္တိ တဿ ဥဘောသု ပဿေသု ဒွေ ခဏ္ဍာနိ။ ဂီဝေယျကန္တိ ဂီဝါဝေဌနဋ္ဌာနေ ဒဠှီကရဏတ္ထံ အညံ သုတ္တသံသိဗ္ဗိတံ အာဂန္တုကပတ္တံ။ ဇင်္ဃေယျကန္တိ ဇင်္ဃပါပုဏနဋ္ဌာနေ တထေဝ သံသိဗ္ဗိတံ ပတ္တံ။ ဂီဝဋ္ဌာနေ စ ဇင်္ဃဋ္ဌာနေ စ ပတ္တာနမေဝေတံ နာမန္တိပိ ဝဒန္တိ။ ဗာဟန္တန္တိ အနုဝိဝဋ္ဋာနံ ဗဟိ ဧကေကံ ခဏ္ဍံ။ ဣတိ ပဉ္စခဏ္ဍိကစီဝရေနေတံ ဝိစာရိတန္တိ။ အထ ဝါ အနုဝိဝဋ္ဋန္တိ ဝိဝဋ္ဋဿ ဧကပဿတော ဒွိန္နံ ဧကပဿတော ဒွိန္နန္တိ စတုန္နမ္ပိ ခဏ္ဍာနမေတံ နာမံ။ ဗာဟန္တန္တိ သုပ္ပမာဏံ စီဝရံ ပါရုပန္တေန သံဟရိတွာ ဗာဟာယ ဥပရိ ဌပိတာ ဥဘော အန္တာ ဗဟိမုခါ တိဋ္ဌန္တိ၊ တေသံ ဧတံ နာမံ။ အယမေဝ ဟိ နယော မဟာအဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တောတိ။

တိစီဝရာနုဇာနနကထာ

၃၄၆။ စီဝရေဟိဥဗ္ဘဏ္ဍိကေတိ စီဝရေဟိ ဥဗ္ဘဏ္ဍေ ကတေ၊ ယထာ ဥက္ခိတ္တဘဏ္ဍာ ဟောန္တိ ဧဝံ ကတေ၊ ဥက္ခိတ္တဘဏ္ဍိကဘာဝံ အာပါဒိတေတိ အတ္ထော။ စီဝရဘိသိန္တိ ဧတ္ထ ဘိသီတိ ဒွေ တီဏိ ဧကတော ကတွာ ဘိသိသင်္ခေပေန သံဟရိတစီဝရာနိ ဝုတ္တာနိ။ တေ ကိရ ဘိက္ခူ ‘‘ဒက္ခိဏာဂိရိတော ဘဂဝါ လဟုံ ပဋိနိဝတ္တိဿတီ’’တိ တတ္ထ ဂစ္ဆန္တာ ဇီဝကဝတ္ထုသ္မိံ လဒ္ဓစီဝရာနိ ဌပေတွာ အဂမံသု။ ဣဒါနိ ပန စိရေန အာဂမိဿတီတိ မညမာနာ အာဒါယ ပက္ကမိံသု။ အန္တရဋ္ဌကာသူတိ မာဃဿ စ ဖဂ္ဂုဏဿ စ အန္တရာ အဋ္ဌသု။ န ဘဂဝန္တံ သီတံ အဟောသီတိ ဘဂဝတော သီတံ နာဟောသိ။ ဧတဒဟောသိ ယေပိ ခေါ တေ ကုလပုတ္တာတိ န ဘဂဝါ အဇ္ဈောကာသေ အနိသီဒိတွာ ဧတမတ္ထံ န ဇာနာတိ၊ မဟာဇနသညာပနတ္ထံ ပန ဧဝမကာသိ။ သီတာလုကာတိ သီတပကတိကာ၊ ယေ ပကတိယာဝ သီတေန ကိလမန္တိ။ ဒိဂုဏံ သင်္ဃာဋိန္တိ ဒုပဋ္ဋံ သင်္ဃာဋိံ။ ဧကစ္စိယန္တိ ဧကပဋ္ဋံ။ ဣတိ ‘‘ဘဂဝါ အတ္တနာ စတူဟိ စီဝရေဟိ ယာပေတိ၊ အမှာကံ ပန တိစီဝရံ အနုဇာနာတီ’’တိ ဝစနဿ ဩကာသံ ဥပစ္ဆိန္ဒိတုံ ဒိဂုဏံ သင်္ဃာဋိံ အနုဇာနာတိ၊ ဧကစ္စိကေ ဣတရေ။ ဧဝဉှိ နေသံ စတ္တာရိ ဘဝိဿန္တီတိ။

အတိရေကစီဝရာဒိကထာ

၃၄၈။ အဂ္ဂဠံ အစ္ဆုပေယျန္တိ ဆိဒ္ဒဋ္ဌာနေ ပိလောတိကခဏ္ဍံ လဂ္ဂါပေယျံ။ အဟတကပ္ပာနန္တိ ဧကဝါရံ ဓောတာနံ။ ဥတုဒ္ဓဋာနန္တိ ဥတုတော ဒီဃကာလတော ဥဒ္ဓဋာနံ ဟတဝတ္ထကာနံ၊ ပိလောတိကာနန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ပါပဏိကေတိ အန္တရာပဏတော ပတိတပိလောတိကစီဝရေ။ ဥဿာဟော ကရဏီယောတိ ပရိယေသနာ ကာတဗ္ဗာ။ ပရိစ္ဆေဒေါ ပနေတ္ထ နတ္ထိ၊ ပဋ္ဋသတမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ။ သဗ္ဗမိဒံ သာဒိယန္တဿ ဘိက္ခုနော ဝသေန ဝုတ္တံ။ အဂ္ဂဠံ တုန္နန္တိ ဧတ္ထ ဥဒ္ဓရိတွာ အလ္လီယာပနခဏ္ဍံ အဂ္ဂဠံ၊ သုတ္တေန သံသိဗ္ဗိတံ တုန္နံ၊ ဝဋ္ဋေတွာ ကရဏံ ဩဝဋ္ဋိကံ။ ကဏ္ဍုသကံ ဝုစ္စတိ မုဒ္ဒိကာ။ ဒဠှီကမ္မန္တိ အနုဒ္ဓရိတွာဝ ဥပဿယံ ကတွာ အလ္လီယာပနကံ ဝတ္ထခဏ္ဍံ။

၃၄၉-၃၅၁။ ဝိသာခါဝတ္ထု ဥတ္တာနတ္ထံ။ တတော ပရံ ပုဗ္ဗေ ဝိနိစ္ဆိတမေဝ။ သောဝဂ္ဂိကန္တိ သဂ္ဂပ္ပတ္တဟေတုကံ။ တေနေဝါဟ ‘‘သောဝဂ္ဂိက’’န္တိ ။ သောကံ အပနေတီတိ သောကနုဒံ။ အနာမယာတိ အရောဂါ။ သဂ္ဂမှိ ကာယမှီတိ သဂ္ဂေါပပန္နာ။

၃၅၃။ ပုထုဇ္ဇနာ ကာမေသု ဝီတရာဂါတိ ဈာနလာဘိနော။

၃၅၆။ သန္ဒိဋ္ဌောတိ ဒိဋ္ဌမတ္တကမိတ္တော။ သမ္ဘတ္တောတိ ဧကသမ္ဘောဂေါ ဒဠှမိတ္တော။ အာလပိတောတိ ‘‘မမ သန္တကံ ယံ ဣစ္ဆေယျာသိ၊ တံ ဂဏှာဟီ’’တိ ဧဝံ ဝုတ္တော။ ဧတေသု တီသု အညတရနာမေန သဒ္ဓိံ ဇီဝတိ၊ ဂဟိတေ အတ္တမနော ဟောတီတိ ဣမေဟိ ဂဟိတဝိဿာသော ရုဟတိ။

ပစ္ဆိမဝိကပ္ပနုပဂစီဝရာဒိကထာ

၃၅၉။ ပံသုကူလကတောတိ ကတပံသုကူလော။ ဂရုကော ဟောတီတိ ဇိဏ္ဏဇိဏ္ဏဋ္ဌာနေ အဂ္ဂဠာရောပနေန ဂရုကော ဟောတိ။ သုတ္တလူခံ ကာတုန္တိ သုတ္တေနေဝ အဂ္ဂဠံ ကာတုန္တိ အတ္ထော။ ဝိကဏ္ဏော ဟောတီတိ သုတ္တံ အစ္ဆေတွာ အစ္ဆေတွာ သိဗ္ဗန္တာနံ ဧကော သင်္ဃာဋိကောဏော ဒီဃော ဟောတိ။ ဝိကဏ္ဏံ ဥဒ္ဓရိတုန္တိ ဒီဃကောဏံ ဆိန္ဒိတုံ။ ဩကိရိယန္တီတိ ဆိန္နကောဏတော ဂဠန္တိ။ အနုဝါတံ ပရိဘဏ္ဍန္တိ အနုဝါတဉ္စေဝ ပရိဘဏ္ဍဉ္စ။ ပတ္တာ လုဇ္ဇန္တီတိ မဟန္တေသု ပတ္တမုခေသု ဒိန္နာနိ သုတ္တာနိ ဂဠန္တိ၊ တတော ပတ္တာ လုဇ္ဇန္တိ။ အဋ္ဌပဒကံ ကာတုန္တိ အဋ္ဌပဒကစ္ဆန္နေန ပတ္တမုခံ သိဗ္ဗိတုံ။

၃၆၀။ အနွာဓိကမ္ပိ အာရောပေတုန္တိ အာဂန္တုကပတ္တမ္ပိ ဒါတုံ။ ဣဒံ ပန အပ္ပဟောနကေ အာရောပေတဗ္ဗံ။ သစေ ပဟောတိ၊ အာဂန္တုကပတ္တံ န ဝဋ္ဋတိ၊ ဆိန္ဒိတဗ္ဗမေဝ။

၃၆၁။ န စ ဘိက္ခဝေ သဒ္ဓါဒေယျန္တိ ဧတ္ထ သေသဉာတီနံ ဒေန္တော ဝိနိပါတေတိယေဝ။ မာတာပိတရော ပန သစေ ရဇ္ဇေ ဌိတာ ပတ္ထယန္တိ၊ ဒါတဗ္ဗံ။

၃၆၂။ ဂိလာနောတိ ဂိလာနတာယ ဂဟေတွာ ဂန္တုံ အသမတ္ထော။ ဝဿိကသင်္ကေတန္တိ ဝဿိကေ စတ္တာရော မာသေ။ နဒီပါရန္တိ နဒိယာ ပါရေ ဘတ္တံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ ဟောတိ။ အဂ္ဂဠဂုတ္တိဝိဟာရောတိ သဗ္ဗေသွေဝ စေတေသု ဂိလာနဝဿိကသင်္ကေတနဒီပါရဂမနအတ္ထတကထိနဘာဝေသု အဂ္ဂဠဂုတ္တိယေဝ ပမာဏံ။ ဂုတ္တေ ဧဝ ဟိ ဝိဟာရေ ဧတေသု ကာရဏေသု နိက္ခိပိတွာ ဗဟိ ဂန္တုံ ဝဋ္ဋတိ၊ န အဂုတ္တေ။ အာရညကဿ ပန ဝိဟာရော န သုဂုတ္တော ဟောတိ၊ တေန ဘဏ္ဍုက္ခလိကာယ ပက္ခိပိတွာ ပါသာဏသုသိရ ရုက္ခသုသိရာဒီသု သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေသု ဌပေတွာ ဂန္တဗ္ဗံ။

သင်္ဃိကစီဝရုပ္ပာဒကထာ

၃၆၃။ တုယှေဝ ဘိက္ခု တာနိ စီဝရာနီတိ အညတ္ထ ဂဟေတွာ ဟဋာနိပိ တုယှေဝ၊ န တေသံ အညော ကောစိ ဣဿရောတိ။ ဧဝဉ္စ ပန ဝတွာ အနာဂတေပိ နိက္ကုက္ကုစ္စာ ဂဏှိဿန္တီတိ ဒဿေတုံ ဣဓ ပနာတိအာဒိမာဟ။ တဿေဝ တာနိ စီဝရာနိ ယာဝ ကထိနဿ ဥဗ္ဘာရာတိ သစေ ဂဏပူရကေ ဘိက္ခူ လဘိတွာ ကထိနံ အတ္ထတံ ဟောတိ၊ ပဉ္စမာသေ၊ နော စေ အတ္ထတံ ဟောတိ၊ ဧကံ စီဝရမာသမေဝ။ ယံ ‘‘သင်္ဃဿ ဒေမာ’’တိ ဝါ ဒေန္တိ၊ ‘‘သင်္ဃံ ဥဒ္ဒိဿ ဒေမာ’’တိ ဝါ ဒေန္တိ၊ ‘‘ဝဿံဝုတ္ထသင်္ဃဿ ဒေမာ’’တိ ဝါ ဒေန္တိ၊ ‘‘ဝဿာဝါသိကံ ဒေမာ’’တိ ဝါ ဒေန္တိ၊ သစေပိ မတကစီဝရံ အဝိဘဇိတွာ တံ ဝိဟာရံ ပဝိသန္တိ၊ တံ သဗ္ဗံ တဿေဝ ဘိက္ခုနော ဟောတိ။ ယမ္ပိ သော ဝဿာဝါသတ္ထာယ ဝဍ္ဎိံ ပယောဇေတွာ ဌပိတဥပနိက္ခေပတော ဝါ တတြုပ္ပာဒတော ဝါ ဝဿာဝါသိကံ ဂဏှာတိ၊ သဗ္ဗံ သုဂ္ဂဟိတမေဝ ဟောတိ။ ဣဒမေတ္ထ လက္ခဏံ၊ ယေန တေနာကာရေန သင်္ဃဿ ဥပ္ပန္နံ ဝတ္ထံ အတ္ထတကထိနဿ ပဉ္စမာသေ၊ အနတ္ထတကထိနဿ ဧကံ စီဝရမာသံ ပါပုဏာတီတိ။ ယံ ပန ‘‘ဣဒံ ဣဓ ဝဿံဝုတ္ထသင်္ဃဿ ဒေမာ’’တိ ဝါ ‘‘ဝဿာဝါသိကံ ဒေမာ’’တိ ဝါ ဝတွာ ဒိန္နံ၊ တံ အနတ္ထတကထိနဿာပိ ပဉ္စမာသေ ပါပုဏာတိ။ တတော ပရံ ပန ဥပ္ပန္နံ ဝဿာဝါသိကံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ – ‘‘ကိံ အတီတဝဿေ ဣဒံ ဝဿာဝါသိကံ၊ ဥဒါဟု အနာဂတဝဿေ’’တိ! ကသ္မာ? ပိဋ္ဌိသမယေ ဥပ္ပန္နတ္တာ။

ဥတုကာလန္တိ ဝဿာနတော အညံ ကာလံ။ တာနိ စီဝရာနိ အာဒါယ သာဝတ္ထိံ ဂန္တွာတိ ဧတ္ထ တာနိ စီဝရာနိ ဂတဂတဋ္ဌာနေ သင်္ဃိကာနေဝ ဟောန္တိ၊ ဘိက္ခူဟိ ဒိဋ္ဌမတ္တမေဝေတ္ထ ပမာဏံ။ တသ္မာ သစေ ကေစိ ပဋိပထံ အာဂစ္ဆန္တာ ‘‘ကုဟိံ အာဝုသော ဂစ္ဆသီ’’တိ ပုစ္ဆိတွာ တမတ္ထံ သုတွာ ‘‘ကိံ အာဝုသော မယံ သင်္ဃော န ဟောမာ’’တိ တတ္ထေဝ ဘာဇေတွာ ဂဏှန္တိ၊ သုဂ္ဂဟိတာနိ။ သစေပိ ဧသ မဂ္ဂါ ဩက္ကမိတွာ ကဉ္စိ ဝိဟာရံ ဝါ အာသနသာလံ ဝါ ပိဏ္ဍာယ စရန္တော ဧကံ ဂေဟမေဝ ဝါ ပဝိသတိ၊ တတြ စ နံ ဘိက္ခူ ဒိသွာ တမတ္ထံ ပုစ္ဆိတွာ ဘာဇေတွာ ဂဏှန္တိ၊ သုဂ္ဂဟိတာနေဝ။

အဓိဋ္ဌာတုန္တိ ဧတ္ထ အဓိဋ္ဌဟန္တေန ဝတ္တံ ဇာနိတဗ္ဗံ ။ တေန ဟိ ဘိက္ခုနာ ဃဏ္ဋိံ ပဟရိတွာ ကာလံ ဃောသေတွာ ထောကံ အာဂမေတွာ သစေ ဃဏ္ဋိသညာယ ဝါ ကာလသညာယ ဝါ ဘိက္ခူ အာဂစ္ဆန္တိ၊ တေဟိ သဒ္ဓိံ ဘာဇေတဗ္ဗာနိ။ နော စေ အာဂစ္ဆန္တိ၊ ‘‘မယှိမာနိ စီဝရာနိ ပါပုဏန္တီ’’တိ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗာနိ။ ဧဝံ အဓိဋ္ဌိတေ သဗ္ဗာနိ တဿေဝ ဟောန္တိ၊ ဌိတိကာ ပန န တိဋ္ဌတိ။

သစေ ဧကေကံ ဥဒ္ဓရိတွာ ‘‘အယံ ပဌမဘာဂေါ မယှံ ပါပုဏာတိ၊ အယံ ဒုတိယဘာဂေါ’’တိ ဧဝံ ဂဏှာတိ၊ ဂဟိတာနိ စ သုဂ္ဂဟိတာနိ ဟောန္တိ၊ ဌိတိကာ စ တိဋ္ဌတိ။ ဧဝံ ပါပေတွာ ဂဏှန္တေနာပိ အဓိဋ္ဌိတမေဝ ဟောတိ။ သစေ ပန ဃဏ္ဋိံ ပဟရိတွာ ဝါ အပ္ပဟရိတွာ ဝါ ကာလမ္ပိ ဃောသေတွာ ဝါ အဃောသေတွာ ဝါ ‘‘အဟမေဝေတ္ထ မယှမေဝ ဣမာနိ စီဝရာနီ’’တိ ဂဏှာတိ၊ ဒုဂ္ဂဟိတာနိ ဟောန္တိ။ အထ ‘‘အညော ကောစိ ဣဓ နတ္ထိ၊ မယှံ ဧတာနိ ပါပုဏန္တီ’’တိ ဂဏှာတိ၊ သုဂ္ဂဟိတာနိ။

ပါတိတေ ကုသေတိ ဧကကောဋ္ဌာသေ ကုသဒဏ္ဍကေ ပါတိတမတ္တေ သစေပိ ဘိက္ခုသဟဿံ ဟောတိ၊ ဂဟိတမေဝ နာမ စီဝရံ။ နာကာမာ ဘာဂေါ ဒါတဗ္ဗော။ သစေ ပန အတ္တနော ရုစိယာ ဒါတုကာမာ ဟောန္တိ၊ ဒေန္တု။ အနုဘာဂေပိ ဧသေဝ နယော။

သစီဝရာနီတိ ‘‘ကာလစီဝရမ္ပိ သင်္ဃဿ ဣတောဝ ဒဿာမ၊ ဝိသုံ သဇ္ဇိယမာနေ အတိစိရံ ဟောတီ’’တိ ခိပ္ပံယေဝ သစီဝရာနိ ဘတ္တာနိ အကံသု။ ထေရေ အာဂမ္မ ဥပ္ပန္နာနီတိ တုမှေသု ပသာဒေန ခိပ္ပံ ဥပ္ပန္နာနိ။

သင်္ဃဿ ဒေမာတိ စီဝရာနိ ဒေန္တီတိ သကလမ္ပိ စီဝရကာလံ သဏိကံ သဏိကံ ဒေန္တိယေဝ။ ပုရိမေသု ပန ဒွီသု ဝတ္ထူသု ပစ္ဆိန္နဒါနတ္တာ အဒံသူတိ ဝုတ္တံ။ သမ္ဗဟုလာ ထေရာတိ ဝိနယဓရပါမောက္ခထေရာ။ ဣဒံ ပန ဝတ္ထုံ သဒ္ဓိံ ပုရိမေန ဒွေဘာတိကဝတ္ထုနာ ပရိနိဗ္ဗုတေ ဘဂဝတိ ဥပ္ပန္နံ၊ ဣမေ စ ထေရာ ဒိဋ္ဌပုဗ္ဗာ တထာဂတံ၊ တသ္မာ ပုရိမေသု ဝတ္ထူသု တထာဂတေန ပညတ္တနယေနေဝ ကထေသုံ။

ဥပနန္ဒသကျပုတ္တဝတ္ထုကထာ

၃၆၄။ ဂါမကာဝါသံအဂမာသီတိ အပ္ပေဝ နာမ စီဝရာနိ ဘာဇေန္တာ မယှမ္ပိ သင်္ဂဟံ ကရေယျုန္တိ စီဝရဘာဇနကာလံ သလ္လက္ခေတွာဝ အဂမာသိ။ သာဒိယိဿသီတိ ဂဏှိဿသိ။ ဧတ္ထ စ ကိဉ္စာပိ တဿ ဘာဂေါ န ပါပုဏာတိ။ အထ ခေါ ‘‘နဂရဝါသိကော အယံ မုခရော ဓမ္မကထိကော’’တိ တေ ဘိက္ခူ ‘‘သာဒိယိဿသီ’’တိ အာဟံသု။ ယော သာဒိယေယျ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာတိ ဧတ္ထ ပန ကိဉ္စာပိ လဟုကာ အာပတ္တိ၊ အထ ခေါ ဂဟိတာနိ ဂဟိတဋ္ဌာနေ ဒါတဗ္ဗာနိ။ သစေပိ နဋ္ဌာနိ ဝါ ဇိဏ္ဏာနိ ဝါ ဟောန္တိ၊ တဿေဝ ဂီဝါ။ ဒေဟီတိ ဝုတ္တေ အဒေန္တော ဓုရနိက္ခေပေ ဘဏ္ဍဂ္ဃေန ကာရေတဗ္ဗော။

ဧကာဓိပ္ပာယန္တိ ဧကံ အဓိပ္ပာယံ၊ ဧကံ ပုဂ္ဂလပဋိဝီသမေဝ ဒေထာတိ အတ္ထော။ ဣဒါနိ ယထာ သော ဒါတဗ္ဗော၊ တံ ဒဿေတုံ တန္တိံ ဌပေန္တော ဣဓ ပနာတိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ သစေ အမုတြ ဥပဍ္ဎံ အမုတြ ဥပဍ္ဎန္တိ ဧကေကသ္မိံ ဧကာဟမေကာဟံ ဝါ သတ္တာဟံ သတ္တာဟံ ဝါ သစေ ဝသတိ၊ ဧကေကသ္မိံ ဝိဟာရေ ယံ ဧကော ပုဂ္ဂလော လဘတိ၊ တတော တတော ဥပဍ္ဎံ ဥပဍ္ဎံ ဒါတဗ္ဗံ။ ဧဝံ ဧကာဓိပ္ပာယော ဒိန္နော ဟောတိ။ ယတ္ထ ဝါ ပန ဗဟုတရန္တိ သစေ ဧကသ္မိံ ဝိဟာရေ ဝသန္တော ဣတရသ္မိံ သတ္တာဟဝါရေန အရုဏမေဝ ဥဋ္ဌာပေတိ၊ ဧဝံ ပုရိမသ္မိံ ဗဟုတရံ ဝသတိ နာမ။ တသ္မာ တတော ဗဟုတရံ ဝသိတဝိဟာရတော တဿ ပဋိဝီသော ဒါတဗ္ဗော။ ဧဝမ္ပိ ဧကာဓိပ္ပာယော ဒိန္နော ဟောတိ။ ဣဒဉ္စ နာနာလာဘေဟိ နာနူပစာရေဟိ ဧကသီမဝိဟာရေဟိ ကထိတံ၊ နာနာသီမဝိဟာရေ ပန သေနာသနဂ္ဂါဟော ပဋိပ္ပဿမ္ဘတိ။ တသ္မာ တတ္ထ စီဝရပဋိဝီသော န ပါပုဏာတိ။ သေသံ ပန အာမိသဘေသဇ္ဇာဒိ သဗ္ဗံ သဗ္ဗတ္ထ အန္တောသီမဂတဿ ပါပုဏာတိ။

ဂိလာနဝတ္ထုကထာ

၃၆၅။ မဉ္စကေ နိပါတေသုန္တိ ဧဝံ ဓောဝိတွာ အညံ ကာသာဝံ နိဝါသေတွာ မဉ္စကေ နိပဇ္ဇာပေသုံ၊ နိပဇ္ဇာပေတွာ စ ပနာယသ္မာ အာနန္ဒော မုတ္တကရီသကိလိဋ္ဌံ ကာသာဝံ ဓောဝိတွာ ဘူမိယံ ပရိဘဏ္ဍံ အကာသိ။ ယော ဘိက္ခဝေ မံ ဥပဋ္ဌဟေယျ၊ သော ဂိလာနံ ဥပဋ္ဌဟေယျာတိ ယော မံ ဩဝါဒါနုသာသနီကရဏေန ဥပဋ္ဌဟေယျ၊ သော ဂိလာနံ ဥပဋ္ဌဟေယျ၊ မမ ဩဝါဒကာရကေန ဂိလာနော ဥပဋ္ဌာတဗ္ဗောတိ အယမေဝေတ္ထ အတ္ထော။ ဘဂဝတော စ ဂိလာနဿ စ ဥပဋ္ဌာနံ ဧကသဒိသန္တိ ဧဝံ ပနေတ္ထ အတ္ထော န ဂဟေတဗ္ဗော။ သင်္ဃေန ဥပဋ္ဌာတဗ္ဗောတိ ယဿေတေ ဥပဇ္ဈာဒယော တသ္မိံ ဝိဟာရေ နတ္ထိ၊ အာဂန္တုကော ဟောတိ ဧကစာရိကော ဘိက္ခု၊ သော သင်္ဃဿ ဘာရော၊ တသ္မာ သင်္ဃေန ဥပဋ္ဌာတဗ္ဗော။ နော စေ ဥပဋ္ဌဟေယျ၊ သကလဿ သင်္ဃဿ အာပတ္တိ။ ဝါရံ ဌပေတွာ ဇဂ္ဂန္တေသု ပန ယော အတ္တနော ဝါရေ န ဇဂ္ဂတိ၊ တဿေဝ အာပတ္တိ။ သင်္ဃတ္ထေရောပိ ဝါရကော န မုစ္စတိ။ သစေ သကလော သင်္ဃော ဧကဿ ဘာရံ ကရောတိ၊ ဧကော ဝါ ဝတ္တသမ္ပန္နော ဘိက္ခု အဟမေဝ ဇဂ္ဂိဿာမီတိ ပဋိဇဂ္ဂတိ၊ သင်္ဃော အာပတ္တိတော မုစ္စတိ။

၃၆၆။ အဘိက္ကမန္တံ ဝါ အဘိက္ကမတီတိအာဒီသု ဝဍ္ဎန္တံ ဝါ အာဗာဓံ ‘‘ဣဒံ နာမ မေ ပရိဘုဉ္ဇန္တဿ ဝဍ္ဎတိ၊ ဣဒံ ပရိဘုဉ္ဇန္တဿ ပရိဟာယတိ၊ ဣဒံ ပရိဘုဉ္ဇန္တဿ တိဋ္ဌတီ’’တိ ယထာဘူတံ နာဝိကရောတီတိ ဧဝမတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ နာလန္တိ န ပတိရူပေါ၊ န ယုတ္တော ဥပဋ္ဌာတုံ။ ဘေသဇ္ဇံ သံဝိဓာတုန္တိ ဘေသဇ္ဇံ ယောဇေတုံ အသမတ္ထော ဟောတိ။ အာမိသန္တရောတိ အာမိသံ အဿ အန္တရန္တိ အာမိသန္တရော။ အန္တရန္တိ ကာရဏံ ဝုစ္စတိ၊ အာမိသကာရဏာ ယာဂုဘတ္တပတ္တစီဝရာနိ ပတ္ထေန္တော ဥပဋ္ဌာတီတိ အတ္ထော။

မတသန္တကကထာ

၃၆၇။ ကာလင်္ကတေတိ ကာလကိရိယာယ။ ဂိလာနုပဋ္ဌာကာနံ ဒါတုန္တိ ဧတ္ထ အနန္တရံ ဝုတ္တာယ ကမ္မဝါစာယ ဒိန္နမ္ပိ အပလောကေတွာ ဒိန္နမ္ပိ ဒိန္နမေဝ ဟောတိ၊ ဝဋ္ဋတိ။

၃၆၉။ ယံ တတ္ထ လဟုဘဏ္ဍံ ယံ တတ္ထ ဂရုဘဏ္ဍန္တိ ဧတ္ထ လဟုဘဏ္ဍဂရုဘဏ္ဍာနံ နာနာကရဏံ ပရတော ဝဏ္ဏယိဿာမ။ ဂိလာနုပဋ္ဌာကလာဘေ ပန အယံ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ ဝိနိစ္ဆယော –

သစေ သကလေ ဘိက္ခုသင်္ဃေ ဥပဋ္ဌဟန္တေ ကာလံ ကရောတိ၊ သဗ္ဗေပိ သာမိကာ။ အထ ဧကစ္စေဟိ ဝါရေ ကတေ ဧကစ္စေဟိ အကတေယေဝ ကာလံ ကရောတိ၊ တတ္ထ ဧကစ္စေ အာစရိယာ ဝဒန္တိ – ‘‘သဗ္ဗေပိ အတ္တနော ဝါရေ သမ္ပတ္တေ ကရေယျုံ၊ တသ္မာ သဗ္ဗေပိ သာမိနော’’တိ။ ဧကစ္စေ ဝဒန္တိ – ‘‘ယေဟိ ဇဂ္ဂိတော တေ ဧဝ လဘန္တိ၊ ဣတရေ န လဘန္တီ’’တိ။ သာမဏေရေ ကာလင်္ကတေ သစေ စီဝရံ အတ္ထိ၊ ဂိလာနုပဋ္ဌာကာနံ ဒါတဗ္ဗံ။ နော စေ အတ္ထိ ယံ အတ္ထိ၊ တံ ဒါတဗ္ဗံ။ အညသ္မိံ ပရိက္ခာရေ သတိ စီဝရဘာဂံ ကတွာ ဒါတဗ္ဗံ။

ဘိက္ခု စ သာမဏေရော စ သစေ သမံ ဥပဋ္ဌဟိံသု၊ သမကော ဘာဂေါ ဒါတဗ္ဗော။ အထ သာမဏေရောဝ ဥပဋ္ဌဟတိ၊ ဘိက္ခုဿ သံဝိဒဟနမတ္တမေဝ ဟောတိ၊ သာမဏေရဿ ဇေဋ္ဌကဘာဂေါ ဒါတဗ္ဗော။ သစေ သာမဏေရော ဘိက္ခုနာ အာနီတဥဒကေန ယာဂုံ ပစိတွာ ပဋိဂ္ဂါဟာပနမတ္တမေဝ ကရောတိ၊ ဘိက္ခု ဥပဋ္ဌဟတိ၊ ဘိက္ခုဿ ဇေဋ္ဌကဘာဂေါ ဒါတဗ္ဗော။

ဗဟူ ဘိက္ခူ သမဂ္ဂါ ဟုတွာ ဥပဋ္ဌဟန္တိ၊ သဗ္ဗေသံ သမကော ဘာဂေါ ဒါတဗ္ဗော။ ယော ပနေတ္ထ ဝိသေသေန ဥပဋ္ဌဟတိ၊ တဿ ဝိသေသော ကာတဗ္ဗော။ ယေန ပန ဧကဒိဝသမ္ပိ ဂိလာနုပဋ္ဌာကဝသေန ယာဂုဘတ္တံ ဝါ ပစိတွာ ဒိန္နံ၊ နဟာနံ ဝါ ပဋိယာဒိတံ၊ သောပိ ဂိလာနုပဋ္ဌာကောဝ။ ယော သမီပံ အနာဂန္တွာ ဘေသဇ္ဇတဏ္ဍုလာဒီနိ ပေသေတိ၊ အယံ ဂိလာနုပဋ္ဌာကော န ဟောတိ။ ယော ပရိယေသိတွာ ဂါဟာပေတွာ အာဂစ္ဆတိ၊ အယံ ဂိလာနုပဋ္ဌာကောဝ။

ဧကော ဝတ္တသီသေန ဇဂ္ဂတိ၊ ဧကော ပစ္စာသာယ၊ မတကာလေ ဥဘောပိ ပစ္စာသီသန္တိ၊ ဥဘိန္နမ္ပိ ဒါတဗ္ဗံ။ ဧကော ဥပဋ္ဌဟိတွာ ဂိလာနဿ ဝါ ကမ္မေန အတ္တနော ဝါ ကမ္မေန ကတ္ထစိ ဂတော ‘‘ပုန အာဂန္တွာ ဇဂ္ဂိဿာမီ’’တိ၊ ဧတဿပိ ဒါတဗ္ဗံ။ ဧကော စိရံ ဥပဋ္ဌဟိတွာ ‘‘ဣဒါနိ န သက္ကောမီ’’တိ ဓုရံ နိက္ခိပိတွာ ဂစ္ဆတိ၊ သစေပိ တံဒိဝသမေဝ ဂိလာနော ကာလံကရောတိ၊ ဥပဋ္ဌာကဘာဂေါ န ဒါတဗ္ဗော။

ဂိလာနုပဋ္ဌာကော နာမ ဂိဟိ ဝါ ဟောတု ပဗ္ဗဇိတော ဝါ၊ အန္တမသော မာတုဂါမောပိ၊ သဗ္ဗေ ဘာဂံ လဘန္တိ။ သစေ တဿ ဘိက္ခုနော ပတ္တစီဝရမတ္တမေဝ ဟောတိ၊ အညံ နတ္ထိ၊ သဗ္ဗံ ဂိလာနုပဋ္ဌာကာနံယေဝ ဒါတဗ္ဗံ။ သစေပိ သဟဿံ အဂ္ဃတိ၊ အညံ ပန ဗဟုမ္ပိ ပရိက္ခာရံ တေ န လဘန္တိ၊ သင်္ဃဿေဝ ဟောတိ။ အဝသေသံ ဘဏ္ဍံ ဗဟုကဉ္စေဝ မဟဂ္ဃဉ္စ၊ တိစီဝရံ အပ္ပဂ္ဃံ၊ တတော ဂဟေတွာ တိစီဝရပရိက္ခာရော ဒါတဗ္ဗော။ သဗ္ဗဉ္စေတံ သင်္ဃိကတောဝ လဗ္ဘတိ။

သစေ ပန သော ဇီဝမာနောယေဝ သဗ္ဗံ အတ္တနော ပရိက္ခာရံ နိဿဇ္ဇိတွာ ကဿစိ အဒါသိ၊ ကောစိ ဝါ ဝိဿာသံ အဂ္ဂဟေသိ၊ ယဿ ဒိန္နံ၊ ယေန စ ဂဟိတံ၊ တဿေဝ ဟောတိ။ တဿ ရုစိယာ ဧဝ ဂိလာနုပဋ္ဌာကာ လဘန္တိ၊ အညေသံ အဒတွာ ဒူရေ ဌပိတပရိက္ခာရာပိ တတ္ထ တတ္ထ သင်္ဃဿေဝ ဟောန္တိ။ ဒွိန္နံ သန္တကံ ဟောတိ အဝိဘတ္တံ၊ ဧကသ္မိံ ကာလင်္ကတေ ဣတရော သာမီ ။ ဗဟူနမ္ပိ သန္တကေ ဧသေဝ နယော။ သဗ္ဗေသု မတေသု သင်္ဃိကံ ဟောတိ။ သစေပိ အဝိဘဇိတွာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကာဒီနံ ဒေန္တိ အဒိန္နမေဝ ဟောတိ။ ဝိဘဇိတွာ ဒိန္နံ ပန သုဒိန္နံ။ တံ တေသု မတေသုပိ သဒ္ဓိဝိဟာရိကာဒီနံယေဝ ဟောတိ၊ န သင်္ဃဿ။

ကုသစီရာဒိပဋိက္ခေပကထာ

၃၇၁။ ကုသစီရာဒီသု အက္ကနာဠန္တိ အက္ကနာဠမယံ။ ပေါတ္ထကောတိ မကစိမယော ဝုစ္စတိ။ သေသာနိ ပဌမပါရာဇိကဝဏ္ဏနာယံ ဝုတ္တာနိ။ တေသု ပေါတ္ထကေ ဧဝ ဒုက္ကဋံ။ သေသေသု ထုလ္လစ္စယာနီတိ။ အက္ကဒုဿကဒလိဒုဿဧရကဒုဿာနိ ပန ပေါတ္ထကဂတိကာနေဝ။

၃၇၂။ သဗ္ဗနီလကာဒီနိ ရဇနံ ဓောဝိတွာ ပုန ရဇိတွာ ဓာရေတဗ္ဗာနိ။ န သက္ကာ စေ ဟောန္တိ ဓောဝိတုံ၊ ပစ္စတ္ထရဏာနိ ဝါ ကာတဗ္ဗာနိ။ ဒုပဋ္ဋစီဝရဿ ဝါ မဇ္ဈေ ဒါတဗ္ဗာနိ။ တေသံ ဝဏ္ဏနာနတ္တံ ဥပါဟနာသု ဝုတ္တနယမေဝ။ အစ္ဆိန္နဒသဒီဃဒသာနိ ဒသာ ဆိန္ဒိတွာ ဓာရေတဗ္ဗာနိ။ ကဉ္စုကံ လဘိတွာ ဖာလေတွာ ရဇိတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဝေဌနေပိ ဧသေဝ နယော။ တိရီဋကံ ပန ရုက္ခဆလ္လိမယံ၊ တံ ပါဒပုဉ္ဆနံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။

၃၇၄။ ပတိရူပေ ဂါဟကေတိ သစေ ကောစိ ဘိက္ခု ‘‘အဟံ တဿ ဂဏှာမီ’’တိ ဂဏှာတိ၊ ဒါတဗ္ဗန္တိ အတ္ထော။ ဧဝမေတေသု တေဝီသတိယာ ပုဂ္ဂလေသု သောဠသ ဇနာ န လဘန္တိ၊ သတ္တ ဇနာ လဘန္တီတိ။

သင်္ဃေဘိန္နေစီဝရုပ္ပာဒကထာ

၃၇၆။ သင်္ဃော ဘိဇ္ဇတီတိ ဘိဇ္ဇိတွာ ကောသမ္ဗကဘိက္ခူ ဝိယ ဒွေ ကောဋ္ဌာသာ ဟောန္တိ။ ဧကသ္မိံ ပက္ခေတိ ဧကသ္မိံ ကောဋ္ဌာသေ ဒက္ခိဏောဒကဉ္စ ဂန္ဓာဒီနိ စ ဒေန္တိ၊ ဧကသ္မိံ စီဝရာနိ။ သင်္ဃဿေဝေတန္တိ သကလဿ သင်္ဃဿ ဒွိန္နမ္ပိ ကောဋ္ဌာသာနံ ဧတံ ဟောတိ၊ ဃဏ္ဋိံ ပဟရိတွာ ဒွီဟိပိ ပက္ခေဟိ ဧကတော ဘာဇေတဗ္ဗံ။ ပက္ခဿေဝေတန္တိ ဧဝံ ဒိန္နေ ယဿ ကောဋ္ဌာသဿ ဥဒကံ ဒိန္နံ၊ တဿ ဥဒကမေဝ ဟောတိ၊ ယဿ စီဝရံ ဒိန္နံ၊ တဿေဝ စီဝရံ။ ယတ္ထ ပန ဒက္ခိဏောဒကံ ပမာဏံ ဟောတိ၊ တတ္ထ ဧကော ပက္ခော ဒက္ခိဏောဒကဿ လဒ္ဓတ္တာ စီဝရာနိ လဘတိ၊ ဧကော စီဝရာနမေဝ လဒ္ဓတ္တာတိ ဥဘောဟိပိ ဧကတော ဟုတွာ ယထာဝုဍ္ဎံ ဘာဇေတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ကိရ ပရသမုဒ္ဒေ လက္ခဏန္တိ မဟာအဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တံ။ တသ္မိံယေဝ ပက္ခေတိ ဧတ္ထ ပန ဣတရော ပက္ခော အနိဿရောယေဝ။ စီဝရပေသနဝတ္ထူနိ ပါကဋာနေဝ။

အဋ္ဌစီဝရမာတိကာကထာ

၃၇၉။ ဣဒါနိ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ ဝုတ္တစီဝရာနံ ပဋိလာဘခေတ္တံ ဒဿေတုံ ‘‘အဋ္ဌိမာ ဘိက္ခဝေ မာတိကာ’’တိအာဒိမာဟ။ သီမာယ ဒေတီတိအာဒိ ပုဂ္ဂလာဓိဋ္ဌာနနယေန ဝုတ္တံ။ ဧတ္ထ ပန သီမာယ ဒါနံ ဧကာ မာတိကာ၊ ကတိကာယ ဒါနံ ဒုတိယာ…ပေ… ပုဂ္ဂလဿ ဒါနံ အဋ္ဌမာ။ တတ္ထ သီမာယ ဒမ္မီတိ ဧဝံ သီမံ ပရာမသိတွာ ဒေန္တော သီမာယ ဒေတိ နာမ။ ဧသ နယော သဗ္ဗတ္ထ။

သီမာယ ဒေတိ၊ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ အန္တောသီမဂတာ တေဟိ ဘာဇေတဗ္ဗန္တိအာဒိမှိ ပန မာတိကာနိဒ္ဒေသေ သီမာယ ဒေတီတိ ဧတ္ထ တာဝ ခဏ္ဍသီမာ၊ ဥပစာရသီမာ၊ သမာနသံဝါသသီမာ၊ အဝိပ္ပဝါသသီမာ၊ လာဘသီမာ၊ ဂါမသီမာ၊ နိဂမသီမာ၊ နဂရသီမာ၊ အဗ္ဘန္တရသီမာ၊ ဥဒကုက္ခေပသီမာ၊ ဇနပဒသီမာ၊ ရဋ္ဌသီမာ၊ ရဇ္ဇသီမာ၊ ဒီပသီမာ၊ စက္ကဝါဠသီမာတိ ပန္နရသ သီမာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။

တတ္ထ ခဏ္ဍသီမာ သီမာကထာယံ ဝုတ္တာဝ။ ဥပစာရသီမာ ပရိက္ခိတ္တဿ ဝိဟာရဿ ပရိက္ခေပေန အပရိက္ခိတ္တဿ ပရိက္ခေပါရဟဋ္ဌာနေန ပရိစ္ဆိန္နာ ဟောတိ။ အပိစ ဘိက္ခူနံ ဓုဝသန္နိပါတဋ္ဌာနတော ဝါ ပရိယန္တေ ဌိတဘောဇနသာလတော ဝါ နိဗဒ္ဓဝသနကအာဝါသတော ဝါ ထာမမဇ္ဈိမဿ ပုရိသဿ ဒွိန္နံ လေဍ္ဍုပါတာနံ အန္တော ဥပစာရသီမာ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ သာ ပန အာဝါသေသု ဝဍ္ဎန္တေသု ဝဍ္ဎတိ၊ ပရိဟာယန္တေသု ပရိဟာယတိ။ မဟာပစ္စရိယံ ပန ‘‘ဘိက္ခူသုပိ ဝဍ္ဎန္တေသု ဝဍ္ဎတီ’’တိ ဝုတ္တံ။ တသ္မာ သစေ ဝိဟာရေ သန္နိပတိတဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဧကာဗဒ္ဓါ ဟုတွာ ယောဇနသတမ္ပိ ပူရေတွာ နိသီဒန္တိ၊ ယောဇနသတမ္ပိ ဥပစာရသီမာဝ ဟောတိ၊ သဗ္ဗေသံ လာဘော ပါပုဏာတိ။ သမာနသံဝါသအဝိပ္ပဝါသသီမာဒွယမ္ပိ ဝုတ္တမေဝ။

လာဘသီမာ နာမ နေဝ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန အနုညာတာ၊ န ဓမ္မသင်္ဂါဟကတ္ထေရေဟိ ဌပိတာ၊ အပိစ ခေါ ရာဇရာဇမဟာမတ္တာ ဝိဟာရံ ကာရေတွာ ဂါဝုတံ ဝါ အဍ္ဎယောဇနံ ဝါ ယောဇနံ ဝါ သမန္တတော ပရိစ္ဆိန္ဒိတွာ ‘‘အယံ အမှာကံ ဝိဟာရဿ လာဘသီမာ’’တိ နာမလိခိတကေ ထမ္ဘေ နိခဏိတွာ ‘‘ယံ ဧတ္ထန္တရေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ သဗ္ဗံ တံ အမှာကံ ဝိဟာရဿ ဒေမာ’’တိ သီမံ ဌပေန္တိ၊ အယံ လာဘသီမာ နာမ။ ဂါမနိဂမနဂရအဗ္ဘန္တရဥဒကုက္ခေပသီမာပိ ဝုတ္တာ ဧဝ။ ဇနပဒသီမာ နာမ – ကာသိကောသလရဋ္ဌာဒီနံ အန္တော ဗဟူ ဇနပဒါ ဟောန္တိ၊ တတ္ထ ဧကေကော ဇနပဒပရိစ္ဆေဒေါ ဇနပဒသီမာ။ ရဋ္ဌသီမာ နာမ ကာသိကောသလာဒိရဋ္ဌပရိစ္ဆေဒေါ။ ရဇ္ဇသီမာ နာမ ‘‘စောဠဘောဂေါ ကေရဠဘောဂေါ’’တိ ဧဝံ ဧကေကဿ ရညော အာဏာပဝတ္တိဋ္ဌာနံ။ ဒီပသီမာ နာမ သမုဒ္ဒန္တေန ပရိစ္ဆိန္နမဟာဒီပါ စ အန္တရဒီပါ စ။ စက္ကဝါဠသီမာ နာမ စက္ကဝါဠပဗ္ဗတေနေဝ ပရိစ္ဆိန္နာ။

ဧဝမေတာသု သီမာသု ခဏ္ဍသီမာယ ကေနစိ ကမ္မေန သန္နိပတိတံ သင်္ဃံ ဒိသွာ ‘‘ဧတ္ထေဝ သီမာယ သင်္ဃဿ ဒေမီ’’တိ ဝုတ္တေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ အန္တောခဏ္ဍသီမဂတာ၊ တေဟိ ဘာဇေတဗ္ဗံ။ တေသံယေဝ ဟိ တံ ပါပုဏာတိ။ အညေသံ သီမန္တရိကာယ ဝါ ဥပစာရသီမာယ ဝါ ဌိတာနမ္ပိ န ပါပုဏာတိ။ ခဏ္ဍသီမာယ ဌိတေ ပန ရုက္ခေ ဝါ ပဗ္ဗတေ ဝါ ဌိတဿ ဟေဋ္ဌာ ဝါ ပထဝီဝေမဇ္ဈဂတဿ ပါပုဏာတိယေဝ။ ‘‘ဣမိဿာ ဥပစာရသီမာယ သင်္ဃဿ ဒမ္မီ’’တိ ဒိန္နံ ပန ခဏ္ဍသီမာသီမန္တရိကာသု ဌိတာနမ္ပိ ပါပုဏာတိ။ ‘‘သမာနသံဝါသသီမာယ ဒမ္မီ’’တိ ဒိန္နံ ပန ခဏ္ဍသီမာသီမန္တရိကာသု ဌိတာနံ န ပါပုဏာတိ။ အဝိပ္ပဝါသသီမာလာဘသီမာသု ဒိန္နံ တာသု သီမာသု အန္တောဂတာနံ ပါပုဏာတိ။ ဂါမသီမာဒီသု ဒိန္နံ တာသံ သီမာနံ အဗ္ဘန္တရေ ဗဒ္ဓသီမာယ ဌိတာနမ္ပိ ပါပုဏာတိ။ အဗ္ဘန္တရသီမာဥဒကုက္ခေပသီမာသု ဒိန္နံ တတ္ထ အန္တောဂတာနံယေဝ ပါပုဏာတိ။ ဇနပဒရဋ္ဌရဇ္ဇဒီပစက္ကဝါဠသီမာသုပိ ဂါမသီမာဒီသု ဝုတ္တသဒိသောယေဝ ဝိနိစ္ဆယော။

သစေ ပန ဇမ္ဗုဒီပေ ဌိတော ‘‘တမ္ဗပဏ္ဏိဒီပေ သင်္ဃဿ ဒမ္မီ’’တိ ဒေတိ၊ တမ္ဗပဏ္ဏိဒီပတော ဧကောပိ ဂန္တွာ သဗ္ဗေသံ ဂဏှိတုံ လဘတိ။ သစေပိ တတြေဝ ဧကော သဘာဂဘိက္ခု သဘာဂါနံ ဘာဂံ ဂဏှာတိ၊ န ဝါရေတဗ္ဗော။ ဧဝံ တာဝ ယော သီမံ ပရာမသိတွာ ဒေတိ၊ တဿ ဒါနေ ဝိနိစ္ဆယော ဝေဒိတဗ္ဗော။

ယော ပန အသုကသီမာယာတိ ဝတ္တုံ န ဇာနာတိ၊ ကေဝလံ သီမာတိ ဝစနမတ္တမေဝ ဇာနန္တော ဝိဟာရံ ဂန္တွာ ‘‘သီမာယ ဒမ္မီ’’တိ ဝါ ‘‘သီမဋ္ဌကသင်္ဃဿ ဒမ္မီ’’တိ ဝါ ဘဏတိ၊ သော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော – ‘‘သီမာ နာမ ဗဟုဝိဓာ၊ ကတရသီမံ သန္ဓာယ ဘဏသီ’’တိ ? သစေ ဝဒတိ – ‘‘အဟံ အသုကသီမာတိ န ဇာနာမိ၊ သီမဋ္ဌကသင်္ဃော ဘာဇေတွာ ဂဏှာတူ’’တိ ကတရသီမာယ ဘာဇေတဗ္ဗံ? မဟာသီဝတ္ထေရော ကိရာဟ – ‘‘အဝိပ္ပဝါသသီမာယာ’’တိ။ တတော နံ အာဟံသု – ‘‘အဝိပ္ပဝါသသီမာ နာမ တိယောဇနာပိ ဟောတိ၊ ဧဝံ သန္တေ တိယောဇနေ ဌိတာ လာဘံ ဂဏှိဿန္တိ၊ တိယောဇနေ ဌတွာ အာဂန္တုကဝတ္တံ ပူရေတွာ အာရာမံ ပဝိသိတဗ္ဗံ ဘဝိဿတိ၊ ဂမိကော တိယောဇနံ ဂန္တွာ သေနာသနံ အာပုစ္ဆိဿတိ၊ နိဿယပဋိပန္နဿ တိယောဇနာတိက္ကမေ နိဿယော ပဋိပ္ပဿမ္ဘိဿတိ၊ ပါရိဝါသိကေန တိယောဇနံ အတိက္ကမိတွာ အရုဏံ ဥဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ ဘဝိဿတိ၊ ဘိက္ခုနိယာ တိယောဇနေ ဌတွာ အာရာမပ္ပဝေသနံ အာပုစ္ဆိတဗ္ဗံ ဘဝိဿတိ၊ သဗ္ဗမ္ပေတံ ဥပစာရသီမာယ ပရိစ္ဆေဒဝသေနေဝ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ တသ္မာ ဥပစာရသီမာယမေဝ ဘာဇေတဗ္ဗ’’န္တိ။

ကတိကာယာတိ သမာနလာဘကတိကာယ။ တေနေဝါဟ – ‘‘သမ္ဗဟုလာ အာဝါသာ သမာနလာဘာ ဟောန္တီ’’တိ။ တတြေဝံ ကတိကာ ကာတဗ္ဗာ၊ ဧကသ္မိံ ဝိဟာရေ သန္နိပတိတေဟိ ဘိက္ခူဟိ ယံ ဝိဟာရံ သင်္ဂဏှိတုကာမာ သမာနလာဘံ ကာတုံ ဣစ္ဆန္တိ၊ တဿ နာမံ ဂဟေတွာ အသုကော နာမ ဝိဟာရော ပေါရာဏကောတိ ဝါ ဗုဒ္ဓါဓိဝုတ္ထောတိ ဝါ အပ္ပလာဘောတိ ဝါ ယံကိဉ္စိ ကာရဏံ ဝတွာ တံ ဝိဟာရံ ဣမိနာ ဝိဟာရေန သဒ္ဓိံ ဧကလာဘံ ကာတုံ သင်္ဃဿ ရုစ္စတီတိ တိက္ခတ္တုံ သာဝေတဗ္ဗံ။ ဧတ္တာဝတာ တသ္မိံ ဝိဟာရေ နိသိန္နောပိ ဣဓ နိသိန္နောဝ ဟောတိ၊ တသ္မိံ ဝိဟာရေပိ သင်္ဃေန ဧဝမေဝ ကာတဗ္ဗံ။ ဧတ္တာဝတာ ဣဓ နိသိန္နောပိ တသ္မိံ နိသိန္နောဝ ဟောတိ။ ဧကသ္မိံ လာဘေ ဘာဇိယမာနေ ဣတရသ္မိံ ဌိတဿ ဘာဂံ ဂဟေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဧဝံ ဧကေန ဝိဟာရေန သဒ္ဓိံ ဗဟူပိ အာဝါသာ ဧကလာဘာ ကာတဗ္ဗာ။

ဘိက္ခာပညတ္တိယာတိ အတ္တနော ပရိစ္စာဂပညာပနဋ္ဌာနေ။ တေနေဝါဟ – ‘‘ယတ္ထ သင်္ဃဿ ဓုဝကာရာ ကရိယန္တီ’’တိ။ တဿတ္ထော – ယသ္မိံ ဝိဟာရေ ဣမဿ စီဝရဒါယကဿ သန္တကံ သင်္ဃဿ ပါကဝဋ္ဋံ ဝါ ဝတ္တတိ၊ ယသ္မိံ ဝါ ဝိဟာရေ ဘိက္ခူ အတ္တနော ဘာရံ ကတွာ သဒါ ဂေဟေ ဘောဇေတိ၊ ယတ္ထ ဝါ အနေန အာဝါသော ကာရိတော၊ သလာကဘတ္တာဒီနိ ဝါ နိဗဒ္ဓါနိ၊ ယေန ပန သကလောပိ ဝိဟာရော ပတိဋ္ဌာပိတော၊ တတ္ထ ဝတ္တဗ္ဗမေဝ နတ္ထိ၊ ဣမေ ဓုဝကာရာ နာမ။ တသ္မာ သစေ သော ‘‘ယတ္ထ မယှံ ဓုဝကာရာ ကရီယန္တိ၊ တတ္ထ ဒမ္မီ’’တိ ဝါ ‘‘တတ္ထ ဒေထာ’’တိ ဝါ ဘဏတိ၊ ဗဟူသု စေပိ ဌာနေသု ဓုဝကာရာ ဟောန္တိ၊ သဗ္ဗတ္ထ ဒိန္နမေဝ ဟောတိ။

သစေ ပန ဧကသ္မိံ ဝိဟာရေ ဘိက္ခူ ဗဟုတရာ ဟောန္တိ၊ တေဟိ ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘တုမှာကံ ဓုဝကာရေ ဧကတ္ထ ဘိက္ခူ ဗဟူ ဧကတ္ထ အပ္ပကာ’’တိ။ သစေ ‘‘ဘိက္ခုဂဏနာယ ဂဏှထာ’’တိ ဘဏတိ၊ တထာ ဘာဇေတွာ ဂဏှိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဧတ္ထ စ ဝတ္ထဘေသဇ္ဇာဒိ အပ္ပကမ္ပိ သုခေန ဘာဇိယတိ။ ယဒိ ပန မဉ္စော ဝါ ပီဌကံ ဝါ ဧကမေဝ ဟောတိ၊ တံ ပုစ္ဆိတွာ ယဿ ဝါ ဝိဟာရဿ ဧကဝိဟာရေပိ ဝါ ယဿ သေနာသနဿ သော ဝိစာရေတိ၊ တတ္ထ ဒါတဗ္ဗံ။ သစေ ‘‘အသုကဘိက္ခု ဂဏှာတူ’’တိ ဝဒတိ၊ ဝဋ္ဋတိ။ အထ ‘‘မယှံ ဓုဝကာရေ ဒေထာ’’တိ ဝတွာ အဝိစာရေတွာဝ ဂစ္ဆတိ၊ သင်္ဃဿာပိ ဝိစာရေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဧဝံ ပန ဝိစာရေတဗ္ဗံ – ‘‘သင်္ဃတ္ထေရဿ ဝသနဋ္ဌာနေ ဒေထာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ သစေ တဿ သေနာသနံ ပရိပုဏ္ဏံ ဟောတိ၊ ယတ္ထ နပ္ပဟောတိ၊ တတ္ထ ဒါတဗ္ဗံ။ သစေ ဧကော ဘိက္ခု ‘‘မယှံ ဝသနဋ္ဌာနေ သေနာသနပရိဘောဂဘဏ္ဍံ နတ္ထီ’’တိ ဝဒတိ၊ တတ္ထ ဒါတဗ္ဗံ။

သင်္ဃဿ ဒေတီတိ ဝိဟာရံ ပဝိသိတွာ ‘‘ဣမာနိ စီဝရာနိ သင်္ဃဿ ဒမ္မီ’’တိ ဒေတိ။ သမ္မုခီဘူတေနာတိ ဥပစာရသီမာယ ဌိတေန သင်္ဃေန ဃဏ္ဋိံ ပဟရိတွာ ကာလံ ဃောသေတွာ ဘာဇေတဗ္ဗံ။ သီမဋ္ဌဿ အသမ္ပတ္တဿာပိ ဘာဂံ ဂဏှန္တော န ဝါရေတဗ္ဗော။ ဝိဟာရော မဟာ ဟောတိ၊ ထေရာသနတော ပဋ္ဌာယ ဝတ္ထေသု ဒိယျမာနေသု အလသဇာတိကာ မဟာထေရာ ပစ္ဆာ အာဂစ္ဆန္တိ၊ ‘‘ဘန္တေ ဝီသတိဝဿာနံ ဒိယျတိ၊ တုမှာကံ ဌိတိကာ အတိက္ကန္တာ’’တိ န ဝတ္တဗ္ဗာ၊ ဌိတိကံ ဌပေတွာ တေသံ ဒတွာ ပစ္ဆာ ဌိတိကာယ ဒါတဗ္ဗံ။

အသုကဝိဟာရေ ကိရ ဗဟုံ စီဝရံ ဥပ္ပန္နန္တိ သုတွာ ယောဇနန္တရိကဝိဟာရတောပိ ဘိက္ခူ အာဂစ္ဆန္တိ၊ သမ္ပတ္တသမ္ပတ္တာနံ ဌိတဋ္ဌာနတော ပဋ္ဌာယ ဒါတဗ္ဗံ။ အသမ္ပတ္တာနမ္ပိ ဥပစာရသီမံ ပဝိဋ္ဌာနံ အန္တေဝါသိကာဒီသု ဂဏှန္တေသု ဒါတဗ္ဗမေဝ။ ‘‘ဗဟိဥပစာရသီမာယ ဌိတာနံ ဒေထာ’’တိ ဝဒန္တိ၊ န ဒါတဗ္ဗံ။ သစေ ပန ဥပစာရသီမံ ဩက္ကန္တေဟိ ဧကာဗဒ္ဓါ ဟုတွာ အတ္တနော ဝိဟာရဒွါရေ ဝါ အန္တောဝိဟာရေယေဝ ဝါ ဟောန္တိ၊ ပရိသဝသေန ဝဍ္ဎိတာ နာမ ဟောတိ သီမာ ၊ တသ္မာ ဒါတဗ္ဗံ။ သင်္ဃနဝကဿ ဒိန္နေပိ ပစ္ဆာ အာဂတာနံ ဒါတဗ္ဗမေဝ။ ဒုတိယဘာဂေ ပန ထေရာသနံ အာရုဠှေ အာဂတာနံ ပဌမဘာဂေါ န ပါပုဏာတိ၊ ဒုတိယဘာဂတော ဝဿဂ္ဂေန ဒါတဗ္ဗံ။

ဧကသ္မိံ ဝိဟာရေ ဒသ ဘိက္ခူ ဟောန္တိ၊ ‘‘ဒသ ဝတ္ထာနိ သင်္ဃဿ ဒေမာ’’တိ ဒေန္တိ၊ ပါဋေက္ကံ ဘာဇေတဗ္ဗာနိ ။ သစေ ‘‘သဗ္ဗာနေဝ အမှာကံ ပါပုဏန္တီ’’တိ ဂဟေတွာ ဂစ္ဆန္တိ၊ ဒုပ္ပာပိတာနိ စေဝ ဒုဂ္ဂဟိတာနိ စ ဂတဂတဋ္ဌာနေ သင်္ဃိကာနေဝ ဟောန္တိ။ ဧကံ ပန ဥဒ္ဓရိတွာ ‘‘ဣဒံ တုမှာကံ ပါပုဏာတီ’’တိ သင်္ဃတ္ထေရဿ ဒတွာ ‘‘သေသာနိ အမှာကံ ပါပုဏန္တီ’’တိ ဂဟေတုံ ဝဋ္ဋတိ။

ဧကမေဝ ဝတ္ထံ သင်္ဃဿ ဒေမာတိ အာဟရန္တိ၊ အဘာဇေတွာဝ အမှာကံ ပါပုဏန္တီတိ ဂဏှန္တိ၊ ဒုပ္ပာပိတဉ္စေဝ ဒုဂ္ဂဟိတဉ္စ။ သတ္ထကေန ပန ဟလိဒ္ဒိအာဒိနာ ဝါ လေခံ ကတွာ ဧကံ ကောဋ္ဌာသံ ‘‘ဣမံ ဌာနံ တုမှာကံ ပါပုဏာတီ’’တိ သင်္ဃတ္ထေရဿ ပါပေတွာ ‘‘သေသံ အမှာကံ ပါပုဏာတီ’’တိ ဂဟေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ယံ ပန ဝတ္ထဿေဝ ပုပ္ဖံ ဝါ ဝလိ ဝါ၊ တေန ပရိစ္ဆေဒံ ကာတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ သစေ ဧကံ တန္တံ ဥဒ္ဓရိတွာ ‘‘ဣဒံ ဌာနံ တုမှာကံ ပါပုဏာတီ’’တိ သင်္ဃတ္ထေရဿ ဒတွာ ‘‘သေသံ အမှာကံ ပါပုဏာတီ’’တိ ဂဏှန္တိ၊ ဝဋ္ဋတိ။ ခဏ္ဍံ ခဏ္ဍံ ဆိန္ဒိတွာ ဘာဇိယမာနံ ဝဋ္ဋတိယေဝ။

ဧကဘိက္ခုကေ ဝိဟာရေ သင်္ဃဿ စီဝရေသု ဥပ္ပန္နေသု သစေ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တနယေနေဝ သော ဘိက္ခု ‘‘သဗ္ဗာနိ မယှံ ပါပုဏန္တီ’’တိ ဂဏှာတိ၊ သုဂ္ဂဟိတာနိ၊ ဌိတိကာ ပန န တိဋ္ဌတိ။ သစေ ဧကေကံ ဥဒ္ဓရိတွာ ‘‘ဣဒံ မယှံ ပါပုဏာတီ’’တိ ဂဏှာတိ၊ ဌိတိကာ တိဋ္ဌတိ။ တတ္ထ အဋ္ဌိတာယ ဌိတိကာယ ပုန အညသ္မိံ စီဝရေ ဥပ္ပန္နေ သစေ ဧကော ဘိက္ခု အာဂစ္ဆတိ၊ မဇ္ဈေ ဆိန္ဒိတွာ ဒွီဟိပိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ ဌိတာယ ဌိတိကာယ ပုန အညသ္မိံ စီဝရေ ဥပ္ပန္နေ သစေ နဝကတရော အာဂစ္ဆတိ၊ ဌိတိကာ ဟေဋ္ဌာ ဩရောဟတိ။ သစေ ဝုဍ္ဎတရော အာဂစ္ဆတိ၊ ဌိတိကာ ဥဒ္ဓံ အာရောဟတိ။ အထညော နတ္ထိ၊ ပုန အတ္တနော ပါပေတွာ ဂဟေတဗ္ဗံ။

‘‘သင်္ဃဿ ဒေမာ’’တိ ဝါ ‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃဿ ဒေမာ’’တိ ဝါ ယေန ကေနစိ အာကာရေန သင်္ဃံ အာမသိတွာ ဒိန္နံ ပန ပံသုကူလိကာနံ န ဝဋ္ဋတိ၊ ‘‘ဂဟပတိစီဝရံ ပဋိက္ခိပါမိ ပံသုကူလိကင်္ဂံ သမာဒိယာမီ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ၊ န ပန အကပ္ပိယတ္တာ ။ ဘိက္ခုသင်္ဃေန အပလောကေတွာ ဒိန္နမ္ပိ န ဂဟေတဗ္ဗံ။ ယံ ပန ဘိက္ခု အတ္တနော သန္တကံ ဒေတိ၊ တံ ဘိက္ခုဒတ္တိယံ နာမ ဝဋ္ဋတိ၊ ပံသုကူလံ ပန န ဟောတိ။ ဧဝံ သန္တေပိ ဓုတင်္ဂံ န ဘိဇ္ဇတိ။ ‘‘ဘိက္ခူနံ ဒေမ၊ ထေရာနံ ဒေမာ’’တိ ဝုတ္တေ ပန ပံသုကူလိကာနမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘ဣဒံ ဝတ္ထံ သင်္ဃဿ ဒေမ၊ ဣမိနာ ဥပါဟနတ္ထဝိကပတ္တတ္ထဝိကအာယောဂအံသဗဒ္ဓကာဒီနိ ကရောန္တူ’’တိ ဒိန္နမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ။

ပတ္တတ္ထဝိကာဒီနံ အတ္ထာယ ဒိန္နာနိ ဗဟူနိပိ ဟောန္တိ၊ စီဝရတ္ထာယပိ ပဟောန္တိ၊ တတော စီဝရံ ကတွာ ပါရုပိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ သစေ ပန သင်္ဃော ဘာဇိတာတိရိတ္တာနိ ဝတ္ထာနိ ဆိန္ဒိတွာ ဥပါဟနတ္ထဝိကာဒီနံ အတ္ထာယ ဘာဇေတိ၊ တတော ဂဟေတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ သာမိကေဟိ ဝိစာရိတမေဝ ဟိ ဝဋ္ဋတိ၊ န ဣတရံ။

‘‘ပံသုကူလိကသင်္ဃဿ ဓမကရဏပဋာဒီနံ အတ္ထာယ ဒေမာ’’တိ ဝုတ္တေပိ ဂဟေတုံ ဝဋ္ဋတိ၊ ပရိက္ခာရော နာမ ပံသုကူလိကာနမ္ပိ ဣစ္ဆိတဗ္ဗော။ ယံ တတ္ထ အတိရေကံ ဟောတိ၊ တံ စီဝရေပိ ဥပနေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ သုတ္တံ သင်္ဃဿ ဒေန္တိ၊ ပံသုကူလိကေဟိပိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ အယံ တာဝ ဝိဟာရံ ပဝိသိတွာ ‘‘ဣမာနိ စီဝရာနိ သင်္ဃဿ ဒမ္မီ’’တိ ဒိန္နေသု ဝိနိစ္ဆယော။

သစေ ပန ဗဟိဥပစာရသီမာယံ အဒ္ဓါနပ္ပဋိပန္နေ ဘိက္ခူ ဒိသွာ ‘‘သင်္ဃဿ ဒမ္မီ’’တိ သင်္ဃတ္ထေရဿ ဝါ သင်္ဃနဝကဿ ဝါ အာရောစေတိ၊ သစေပိ ယောဇနံ ဖရိတွာ ပရိသာ ဌိတာ ဟောတိ၊ ဧကဗဒ္ဓါ စေ၊ သဗ္ဗေသံ ပါပုဏာတိ။ ယေ ပန ဒွါဒသဟိ ဟတ္ထေဟိ ပရိသံ အသမ္ပတ္တာ၊ တေသံ န ပါပုဏာတိ။

ဥဘတောသင်္ဃဿ ဒေတီတိ ဧတ္ထ ‘‘ဥဘတောသင်္ဃဿ ဒမ္မီ’’တိ ဝုတ္တေပိ ‘‘ဒွိဓာ သင်္ဃဿ ဒမ္မိ၊ ဒွိန္နံ သင်္ဃာနံ ဒမ္မိ၊ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ စ ဘိက္ခုနိသင်္ဃဿ စ ဒမ္မီ’’တိ ဝုတ္တေပိ ဥဘတောသင်္ဃဿ ဒိန္နမေဝ ဟောတိ။ ဥပဍ္ဎံ ဒါတဗ္ဗန္တိ ဒွေဘာဂေ သမေ ကတွာ ဧကော ဒါတဗ္ဗော။ ‘‘ဥဘတောသင်္ဃဿ စ တုယှဉ္စ ဒမ္မီ’’တိ ဝုတ္တေ သစေ ဒသ ဒသ ဘိက္ခူ စ ဘိက္ခုနိယော စ ဟောန္တိ၊ ဧကဝီသတိ ပဋိဝီသေ ကတွာ ဧကော ပုဂ္ဂလဿ ဒါတဗ္ဗော၊ ဒသ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ၊ ဒသ ဘိက္ခုနိသင်္ဃဿ ယေန ပုဂ္ဂလိကော လဒ္ဓါ သော သင်္ဃတောပိ အတ္တနော ဝဿဂ္ဂေန ဂဟေတုံ လဘတိ။ ကသ္မာ? ဥဘတောသင်္ဃဂ္ဂဟဏေန ဂဟိတတ္တာ။

‘‘ဥဘတောသင်္ဃဿ စ စေတိယဿ စ ဒမ္မီ’’တိ ဝုတ္တေပိ ဧသေဝ နယော။ ဣဓ ပန စေတိယဿ သင်္ဃတော ပါပုဏနကောဋ္ဌာသော နာမ နတ္ထိ၊ ဧကပုဂ္ဂလဿ ပတ္တကောဋ္ဌာသသမောဝ ကောဋ္ဌာသော ဟောတိ။

‘‘ဥဘတောသင်္ဃဿ စ တုယှဉ္စ စေတိယဿ စာ’’တိ ဝုတ္တေ ပန ဒွါဝီသတိ ကောဋ္ဌာသေ ကတွာ ဒသ ဘိက္ခူနံ၊ ဒသ ဘိက္ခုနီနံ၊ ဧကော ပုဂ္ဂလဿ၊ ဧကော စေတိယဿ ဒါတဗ္ဗော။ တတ္ထ ပုဂ္ဂလော သင်္ဃတောပိ အတ္တနော ဝဿဂ္ဂေန ပုန ဂဟေတုံ လဘတိ၊ စေတိယဿ ဧကောယေဝ။

‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃဿ စ ဘိက္ခုနီနဉ္စ ဒမ္မီ’’တိ ဝုတ္တေ ပန န မဇ္ဈေ ဘိန္ဒိတွာ ဒါတဗ္ဗံ၊ ဘိက္ခူ စ ဘိက္ခုနိယော စ ဂဏေတွာ ဒါတဗ္ဗံ။ ‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃဿ စ ဘိက္ခုနီနဉ္စ တုယှဉ္စာ’’တိ ဝုတ္တေ ပန ပုဂ္ဂလော ဝိသုံ န လဘတိ၊ ပါပုဏနဋ္ဌာနတော ဧကမေဝ လဘတိ။ ကသ္မာ? ဘိက္ခုသင်္ဃဂ္ဂဟဏေန ဂဟိတတ္တာ။ ‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃဿ စ ဘိက္ခုနီနဉ္စ တုယှဉ္စ စေတိယဿ စာ’’တိ ဝုတ္တေပိ စေတိယဿ ဧကပုဂ္ဂလပဋိဝီသော လဗ္ဘတိ၊ ပုဂ္ဂလဿ ဝိသုံ န လဗ္ဘတိ၊ တသ္မာ ဧကံ စေတိယဿ ဒတွာ အဝသေသံ ဘိက္ခူ စ ဘိက္ခုနိယော စ ဂဏေတွာ ဘာဇေတဗ္ဗံ။

‘‘ဘိက္ခူနဉ္စ ဘိက္ခုနီနဉ္စ ဒမ္မီ’’တိ ဝုတ္တေပိ မဇ္ဈေ ဘိန္ဒိတွာ န ဒါတဗ္ဗံ၊ ပုဂ္ဂလဂဏနာယ ဧဝ ဝိဘဇိတဗ္ဗံ။ ‘‘ဘိက္ခူနဉ္စ ဘိက္ခုနီနဉ္စ တုယှဉ္စ စေတိယဿ စာ’’တိ ဧဝံ ဝုတ္တေပိ စေတိယဿ ဧကပုဂ္ဂလပဋိဝီသော လဗ္ဘတိ၊ ပုဂ္ဂလဿ ဝိသုံ နတ္ထိ၊ ဘိက္ခူ စ ဘိက္ခုနိယော စ ဂဏေတွာ ဧဝ ဘာဇေတဗ္ဗံ။ ယထာ စ ဘိက္ခုသင်္ဃံ အာဒိံ ကတွာ နယော နီတော၊ ဧဝံ ဘိက္ခုနိသင်္ဃံ အာဒိံ ကတွာပိ နေတဗ္ဗော။ ‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃဿ စ တုယှဉ္စာ’’တိ ဝုတ္တေ ပုဂ္ဂလဿ ဝိသုံ န လဗ္ဘတိ၊ ဝဿဂ္ဂေနေဝ ဂဟေတဗ္ဗံ။ ‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃဿ စ စေတိယဿ စာ’’တိ ဝုတ္တေ ပန စေတိယဿ ဝိသုံ ပဋိဝီသော လဗ္ဘတိ။ ‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃဿ စ တုယှဉ္စ စေတိယဿ စာ’’တိ ဝုတ္တေပိ စေတိယဿေဝ လဗ္ဘတိ၊ န ပုဂ္ဂလဿ။

‘‘ဘိက္ခူနဉ္စ တုယှဉ္စာ’’တိ ဝုတ္တေပိ ဝိသုံ န လဗ္ဘတိ။ ‘‘ဘိက္ခူနဉ္စ စေတိယဿ စာ’’တိ ဝုတ္တေ ပန စေတိယဿ လဗ္ဘတိ။ ‘‘ဘိက္ခူနဉ္စ တုယှဉ္စ စေတိယဿ စာ’’တိ ဝုတ္တေပိ စေတိယဿေဝ ဝိသုံ လဗ္ဘတိ၊ န ပုဂ္ဂလဿ။ ဘိက္ခုနိသင်္ဃံ အာဒိံ ကတွာပိ ဧဝမေဝ ယောဇေတဗ္ဗံ။

ပုဗ္ဗေ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ ဥဘတောသင်္ဃဿ ဒါနံ ဒေန္တိ၊ ဘဂဝါ မဇ္ဈေ နိသီဒတိ၊ ဒက္ခိဏတော ဘိက္ခူ ဝါမတော ဘိက္ခုနိယော နိသီဒန္တိ၊ ဘဂဝါ ဥဘိန္နံ သင်္ဃတ္ထေရော ၊ တဒါ ဘဂဝါ အတ္တနာ လဒ္ဓပစ္စယေ အတ္တနာပိ ပရိဘုဉ္ဇတိ၊ ဘိက္ခူနမ္ပိ ဒါပေတိ။ ဧတရဟိ ပန ပဏ္ဍိတမနုဿာ သဓာတုကံ ပဋိမံ ဝါ စေတိယံ ဝါ ဌပေတွာ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ ဥဘတောသင်္ဃဿ ဒါနံ ဒေန္တိ။ ပဋိမာယ ဝါ စေတိယဿ ဝါ ပုရတော အာဓာရကေ ပတ္တံ ဌပေတွာ ဒက္ခိဏောဒကံ ဒတွာ ဗုဒ္ဓါနံ ဒေမာတိ၊ တတ္ထ ယံ ပဌမံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ဒေန္တိ၊ ဝိဟာရံ ဝါ အာဟရိတွာ ဣဒံ စေတိယဿ ဒေမာတိ ပိဏ္ဍပါတဉ္စ မာလာဂန္ဓာဒီနိ စ ဒေန္တိ၊ တတ္ထ ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗန္တိ? မာလာဂန္ဓာဒီနိ တာဝ စေတိယေ အာရောပေတဗ္ဗာနိ၊ ဝတ္ထေဟိ ပဋာကာ၊ တေလေန ပဒီပါ ကာတဗ္ဗာ၊ ပိဏ္ဍပါတမဓုဖာဏိတာဒီနိ ပန ယော နိဗဒ္ဓစေတိယဇဂ္ဂကော ဟောတိ ပဗ္ဗဇိတော ဝါ ဂဟဋ္ဌော ဝါ၊ တဿေဝ ဒါတဗ္ဗာနိ။ နိဗဒ္ဓဇဂ္ဂကေ အသတိ အာဟဋဘတ္တံ ဌပေတွာ ဝတ္တံ ကတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဥပကဋ္ဌေ ကာလေ ဘုဉ္ဇိတွာ ပစ္ဆာပိ ဝတ္တံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိယေဝ။

မာလာဂန္ဓာဒီသု စ ယံ ကိဉ္စိ ‘‘ဣဒံ ဟရိတွာ စေတိယဿပူဇံ ကရောထာ’’တိ ဝုတ္တေ ဒူရမ္ပိ ဟရိတွာ ပူဇေတဗ္ဗံ။ ‘‘ဘိက္ခံ သင်္ဃဿ ဟရာ’’တိ ဝုတ္တေပိ ဟရိတဗ္ဗံ။ သစေ ပန ‘‘အဟံ ပိဏ္ဍာယ စရာမိ၊ အာသနသာလာယ ဘိက္ခူ အတ္ထိ၊ တေ အာဟရိဿန္တီ’’တိ ဝုတ္တေ ‘‘ဘန္တေ တုယှံယေဝ ဒမ္မီ’’တိ ဝဒတိ၊ ဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ အထ ပန ‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃဿ ဒဿာမီ’’တိ ဟရန္တဿ ဂစ္ဆတော အန္တရာဝ ကာလော ဥပကဋ္ဌော ဟောတိ၊ အတ္တနော ပါပေတွာ ဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။

ဝဿံဝုဋ္ဌသင်္ဃဿ ဒေတီတိ ဝိဟာရံ ပဝိသိတွာ ‘‘ဣမာနိ စီဝရာနိ ဝဿံဝုဋ္ဌသင်္ဃဿ ဒမ္မီ’’တိ ဒေတိ။ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ တသ္မိံ အာဝါသေ ဝဿံဝုဋ္ဌာတိ ယတ္တကာ ဝဿစ္ဆေဒံ အကတွာ ပုရိမဝဿံဝုဋ္ဌာ၊ တေဟိ ဘာဇေတဗ္ဗံ၊ အညေသံ န ပါပုဏာတိ။ ဒိသာပက္ကန္တဿာပိ သတိ ပဋိဂ္ဂါဟကေ ယာဝ ကထိနဿုဗ္ဘာရာ ဒါတဗ္ဗံ၊ အနတ္ထတေ ပန ကထိနေ အန္တောဟေမန္တေ ဧဝဉ္စ ဝတွာ ဒိန္နံ၊ ပစ္ဆိမဝဿံဝုဋ္ဌာနမ္ပိ ပါပုဏာတီတိ လက္ခဏညူ ဝဒန္တိ။ အဋ္ဌကထာသု ပနေတံ န ဝိစာရိတံ။

သစေ ပန ဗဟိဥပစာရသီမာယံ ဌိတော ‘‘ဝဿံဝုဋ္ဌသင်္ဃဿ ဒမ္မီ’’တိ ဝဒတိ၊ သမ္ပတ္တာနံ သဗ္ဗေသံ ပါပုဏာတိ။ အထ ‘‘အသုကဝိဟာရေ ဝဿံဝုဋ္ဌသင်္ဃဿာ’’တိ ဝဒတိ၊ တတြ ဝဿံဝုဋ္ဌာနမေဝ ယာဝ ကထိနဿုဗ္ဘာရာ ပါပုဏာတိ။ သစေ ပန ဂိမှာနံ ပဌမဒိဝသတော ပဋ္ဌာယ ဧဝံ ဝဒတိ၊ တတြ သမ္မုခီဘူတာနံ သဗ္ဗေသံ ပါပုဏာတိ။ ကသ္မာ? ပိဋ္ဌိသမယေ ဥပ္ပန္နတ္တာ။ အန္တောဝဿေယေဝ ‘‘ဝဿံ ဝသန္တာနံ ဒမ္မီ’’တိ ဝုတ္တေ ဆိန္နဝဿာ န လဘန္တိ၊ ဝဿံ ဝသန္တာဝ လဘန္တိ။ စီဝရမာသေ ပန ‘‘ဝဿံ ဝသန္တာနံ ဒမ္မီ’’တိ ဝုတ္တေ ပစ္ဆိမိကာယ ဝဿူပဂတာနံယေဝ ပါပုဏာတိ၊ ပုရိမိကာယ ဝဿူပဂတာနဉ္စ ဆိန္နဝဿာနဉ္စ န ပါပုဏာတိ။

စီဝရမာသတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ ဟေမန္တဿ ပစ္ဆိမော ဒိဝသော၊ တာဝ ဝဿာဝါသိကံ ဒေမာတိ ဝုတ္တေ ကထိနံ အတ္ထတံ ဝါ ဟောတု အနတ္ထတံ ဝါ အတီတဝဿံဝုဋ္ဌာနမေဝ ပါပုဏာတိ။ ဂိမှာနံ ပဌမဒိဝသတော ပဋ္ဌာယ ဝုတ္တေ ပန မာတိကာ အာရောပေတဗ္ဗာ – ‘‘အတီတဝဿာဝါသဿ ပဉ္စ မာသာ အတိက္ကန္တာ၊ အနာဂတော စတုမာသစ္စယေန ဘဝိဿတိ၊ ကတရဝဿာဝါသဿ ဒေတီ’’တိ? သစေ ‘‘အတီတဝဿံဝုဋ္ဌာနံ ဒမ္မီ’’တိ ဝဒတိ၊ တံအန္တောဝဿံဝုဋ္ဌာနမေဝ ပါပုဏာတိ၊ ဒိသာပက္ကန္တာနမ္ပိ သဘာဂါ ဂဏှိတုံ လဘန္တိ။

သစေ ‘‘အနာဂတေ ဝဿာဝါသိကံ ဒမ္မီ’’တိ ဝဒတိ၊ တံ ဌပေတွာ ဝဿူပနာယိကဒိဝသေ ဂဟေတဗ္ဗံ။ အထ ‘‘အဂုတ္တော ဝိဟာရော၊ စောရဘယံ အတ္ထိ၊ န သက္ကာ ဌပေတုံ၊ ဂဏှိတွာ ဝါ အာဟိဏ္ဍိတု’’န္တိ ဝုတ္တေ ‘‘သမ္ပတ္တာနံ ဒမ္မီ’’တိ ဝဒတိ၊ ဘာဇေတွာ ဂဟေတဗ္ဗံ။ သစေ ဝဒတိ ‘‘ဣတော မေ ဘန္တေ တတိယေ ဝဿေ ဝဿာဝါသိကံ န ဒိန္နံ၊ တံ ဒမ္မီ’’တိ၊ တသ္မိံ အန္တောဝဿေ ဝုဋ္ဌဘိက္ခူနံ ပါပုဏာတိ။ သစေ တေ ဒိသာ ပက္ကန္တာ၊ အညော ဝိဿာသိကော ဂဏှာတိ၊ ဒါတဗ္ဗံ။ အထ ဧကောယေဝ အဝသိဋ္ဌော၊ သေသာ ကာလင်္ကတာ၊ သဗ္ဗံ ဧကဿေဝ ပါပုဏာတိ။ သစေ ဧကောပိ နတ္ထိ၊ သင်္ဃိကံ ဟောတိ၊ သမ္မုခီဘူတေဟိ ဘာဇေတဗ္ဗံ။

အာဒိဿ ဒေတီတိ အာဒိသိတွာ ပရိစ္ဆိန္ဒိတွာ ဒေတိ၊ ယာဂုယာ ဝါတိအာဒီသု အယမတ္ထော – ယာဂုယာ ဝါ…ပေ… ဘေသဇ္ဇေ ဝါ အာဒိဿ ဒေတိ။ တတြာယံ ယောဇနာ – ဘိက္ခူ အဇ္ဇတနာယ ဝါ သွာတနာယ ဝါ ယာဂုယာ နိမန္တေတွာ တေသံ ဃရံ ပဝိဋ္ဌာနံ ယာဂုံ ဒေတိ၊ ယာဂုံ ဒတွာ ပီတာယ ယာဂုယာ ‘‘ဣမာနိ စီဝရာနိ၊ ယေဟိ မယှံ ယာဂု ပီတာ၊ တေသံ ဒမ္မီ’’တိ ဒေတိ၊ ယေဟိ နိမန္တိတေဟိ ယာဂု ပီတာ၊ တေသံယေဝ ပါပုဏာတိ။ ယေဟိ ပန ဘိက္ခာစာရဝတ္တေန ဃရဒွါရေန ဂစ္ဆန္တေဟိ ဝါ ဃရံ ပဝိဋ္ဌေဟိ ဝါ ယာဂု လဒ္ဓါ၊ ယေသံ ဝါ အာသနသာလတော ပတ္တံ အာဟရိတွာ မနုဿေဟိ နီတာ၊ ယေသံ ဝါ ထေရေဟိ ပေသိတာ၊ တေသံ န ပါပုဏာတိ။ သစေ ပန နိမန္တိတဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ အညေပိ ဗဟူ အာဂန္တွာ အန္တောဂေဟဉ္စ ဗဟိဂေဟဉ္စ ပူရေတွာ နိသိန္နာ၊ ဒါယကော စ ဧဝံ ဝဒတိ – ‘‘နိမန္တိတာ ဝါ ဟောန္တု အနိမန္တိတာ ဝါ၊ ယေသံ မယာ ယာဂု ဒိန္နာ၊ သဗ္ဗေသံ ဣမာနိ ဝတ္ထာနိ ဟောန္တူ’’တိ သဗ္ဗေသံ ပါပုဏန္တိ။ ယေဟိ ပန ထေရာနံ ဟတ္ထတော ယာဂု လဒ္ဓါ ၊ တေသံ န ပါပုဏန္တိ။ အထ သော ‘‘ယေဟိ မယှံ ယာဂု ပီတာ၊ သဗ္ဗေသံ ဟောန္တူ’’တိ ဝဒတိ၊ သဗ္ဗေသံ ပါပုဏန္တိ။ ဘတ္တခါဒနီယေသုပိ ဧသေဝ နယော။

စီဝရေ ဝါတိ ပုဗ္ဗေပိ ယေန ဝဿံ ဝါသေတွာ ဘိက္ခူနံ စီဝရံ ဒိန္နပုဗ္ဗံ ဟောတိ၊ သော စေ ဘိက္ခူ ဘောဇေတွာ ဝဒတိ – ‘‘ယေသံ မယာ ပုဗ္ဗေ စီဝရံ ဒိန္နံ၊ တေသံယေဝ ဣမံ စီဝရံ ဝါ သုတ္တံ ဝါ သပ္ပိမဓုဖာဏိတာဒီနိ ဝါ ဟောန္တူ’’တိ၊ သဗ္ဗံ တေသံယေဝ ပါပုဏာတိ။ သေနာသနေ ဝါတိ ယော မယာ ကာရိတေ ဝိဟာရေ ဝါ ပရိဝေဏေ ဝါ ဝသတိ၊ တဿိဒံ ဟောတူ’’တိ ဝုတ္တေ တဿေဝ ဟောတိ။ ဘေသဇ္ဇေ ဝါတိ ‘‘မယံ ကာလေန ကာလံ ထေရာနံ သပ္ပိအာဒီနိ ဘေသဇ္ဇာနိ ဒေမ၊ ယေဟိ တာနိ လဒ္ဓါနိ၊ တေသံယေဝိဒံ ဟောတူ’’တိ ဝုတ္တေ တေသံယေဝ ဟောတိ။

ပုဂ္ဂလဿ ဒေတီတိ ‘‘ဣမံ စီဝရံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဒမ္မီ’’တိ ဧဝံ ပရမ္မုခါ ဝါ ပါဒမူလေ ဌပေတွာ ‘‘ဣမံ ဘန္တေ တုမှာကံ ဒမ္မီ’’တိ ဧဝံ သမ္မုခါ ဝါ ဒေတိ။ သစေ ပန ‘‘ဣဒံ တုမှာကဉ္စ တုမှာကံ အန္တေဝါသိကာနဉ္စ ဒမ္မီ’’တိ ဧဝံ ဝဒတိ၊ ထေရဿ စ အန္တေဝါသိကာနဉ္စ ပါပုဏာတိ။ ဥဒ္ဒေသံ ဂဟေတုံ အာဂတော ဂဟေတွာ ဂစ္ဆန္တော စ အတ္ထိ၊ တဿာပိ ပါပုဏာတိ။ ‘‘တုမှေဟိ သဒ္ဓိံ နိဗဒ္ဓစာရိကဘိက္ခူနံ ဒမ္မီ’’တိ ဝုတ္တေ ဥဒ္ဒေသန္တေဝါသိကာနံ ဝတ္တံ ကတွာ ဥဒ္ဒေသပရိပုစ္ဆာဒီနိ ဂဟေတွာ ဝိစရန္တာနံ သဗ္ဗေသံ ပါပုဏာတိ။ အယံ ပုဂ္ဂလဿ ဒေတီတိ ဣမသ္မိံ ပဒေ ဝိနိစ္ဆယော။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝါတိ။

စီဝရက္ခန္ဓကဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။