📜
၉။ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓကံ
ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသယာစနကထာ
၃၈၃။ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓကေ ¶ ¶ ¶ – (နန္ဒိမုခိယာ ရတ္တိယာတိ အရုဏုဋ္ဌိတကာလေပိ ဟိ နန္ဒိမုခါ ဝိယ ရတ္တိ ခါယတိ။ တေနာဟ ‘‘နန္ဒိမုခိယာ ရတ္တိယာ’’တိ။ အန္တောပူတိန္တိ အတ္တစိတ္တသန္တာနေ ကိလေသပူတိဘာဝေန အန္တောပူတိံ။ အဝဿုတန္တိ ကိလေသဝဿနဝသေန အဝဿုတံ။ ကသမ္ဗုကဇာတန္တိ အာကိဏ္ဏဒေါသတာယ သံကိလိဋ္ဌဇာတံ။) ယာဝ ဗာဟာဂဟဏာပိ နာမာတိ ‘‘အပရိသုဒ္ဓါ အာနန္ဒ ပရိသာ’’တိ ဝစနံ သုတွာယေဝ ဟိ တေန ပက္ကမိတဗ္ဗံ သိယာ၊ ဧဝံ အပက္ကမိတွာ ယာဝ ဗာဟာဂဟဏာပိ နာမ သော မောဃပုရိသော အာဂမေဿတိ၊ အစ္ဆရိယမိဒန္တိ ဒဿေတိ။
၃၈၄။ န အာယတကေနေဝ ပပါတောတိ န ပဌမမေဝ ဂမ္ဘီရော၊ အနုပုဗ္ဗေန ဂမ္ဘီရောတိ အတ္ထော။ ဌိတဓမ္မော ဝေလံ နာတိဝတ္တတီတိ ဝီစီနံ ဩသက္ကနကန္ဒရံ မရိယာဒဝေလံ နာတိက္ကမတိ။ တီရံ ဝါဟေတီတိ တီရတော အပ္ပေတိ၊ ဥဿာရေတီတိ အတ္ထော။ အညာပဋိဝေဓောတိ အရဟတ္တပ္ပတ္တိ။
၃၈၅။ ဆန္နမတိဝဿတီတိ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ ပဋိစ္ဆာဒေန္တော အညံ နဝံ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ ဣဒမေတံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ဝိဝဋံ နာတိဝဿတီတိ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိတွာ ဝိဝရန္တော အညံ နာပဇ္ဇတိ ဣဒမေတံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။
ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသယာစနကထာ နိဋ္ဌိတာ။
ပါတိမောက္ခသဝနာရဟကထာ
၃၈၆။ ဌပိတံ ¶ ဟောတိ ပါတိမောက္ခန္တိ ဧတ္ထ ပုရေ ဝါ ပစ္ဆာ ဝါ ဌပိတမ္ပိ အဋ္ဌပိတံ ဟောတိ၊ ခေတ္တေ ဌပိတမေဝ ပန ဌပိတံ နာမ ဟောတိ။ တသ္မာ ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ အဇ္ဇုပေါသထော ပန္နရသော၊ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ဥပေါသထံ ကရေယျာ’’တိ ဧတ္ထ ယာဝ ရေ-ကာရံ ဘဏတိ၊ တာဝ ဌပေတဗ္ဗံ၊ ဣဒဉှိ ခေတ္တံ။ ယျ-ကာရေ ပန ဝုတ္တေ ဌပေန္တေန ပစ္ဆာ ဌပိတံ နာမ ဟောတိ။ ‘‘သုဏာတု မေ’’တိ အနာရဒ္ဓေယေဝ ဌပေန္တေန ပုရေ ဌပိတံ ဟောတိ။
ပါတိမောက္ခသဝနာရဟကထာ နိဋ္ဌိတာ။
ဓမ္မိကာဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနကထာ
၃၈၇။ အမူလိကာယ ¶ ¶ သီလဝိပတ္တိယာ ပါတိမောက္ခံ ဌပေတိ အကတာယာတိ တေန ပုဂ္ဂလေန သာ ဝိပတ္တိ ကတာ ဝါ ဟောတု အကတာ ဝါ၊ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနကဿ သညာအမူလိကဝသေန အမူလိကာ ဟောတိ။ ကတာကတာယာတိ ကတဉ္စ အကတဉ္စ ဥဘယံ ဂဟေတွာ ဝုတ္တံ။
ဓမ္မိကံ သာမဂ္ဂိံ န ဥပေတီတိ ကမ္မံ ကောပေတုကာမတာယ သင်္ဃဿ ကမ္မေ ကရီယမာနေ နေဝ အာဂစ္ဆတိ၊ န ဆန္ဒံ ဒေတိ၊ သမ္မုခီဘူတောဝ ပဋိက္ကောသတိ၊ တေန ဒုက္ကဋံ အာပဇ္ဇတိ။ ဣစ္စဿာပိ သာပတ္တိကဿေဝ ပါတိမောက္ခံ ဌပိတံ ဟောတိ။ ပစ္စာဒိယတီတိ ‘‘ပုန ကာတဗ္ဗံ ကမ္မ’’န္တိ ပစ္စာဒိယတိ၊ တေန ဥက္ကောဋနကေန ပါစိတ္တိယံ အာပဇ္ဇတိ။ ဣစ္စဿာပိ သာပတ္တိကဿေဝ ပါတိမောက္ခံ ဌပိတံ ဟောတိ။
ဓမ္မိကာဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနကထာ နိဋ္ဌိတာ။
ဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနကထာ
၃၈၈။ ယေဟိ အာကာရေဟိ ယေဟိ လိင်္ဂေဟိ ယေဟိ နိမိတ္တေဟီတိ ဧတ္ထ မဂ္ဂေနမဂ္ဂပဋိပါဒနာဒီသု အာကာရာဒိသညာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ တေန ဒိဋ္ဌေန တေန သုတေန တာယ ပရိသင်္ကာယာတိ ဧတ္ထ ဒိဋ္ဌဉ္စ သုတဉ္စ ပါဠိယံ ¶ အာဂတမေဝ။ သစေ ပန တေဟိ ဒိဋ္ဌသုတေဟိ ပရိသင်္ကံ ဥပ္ပာဒေယျ၊ တံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ ‘‘တာယ ပရိသင်္ကာယာ’’တိ။
ဓမ္မိကပါတိမောက္ခဋ္ဌပနကထာ နိဋ္ဌိတာ။
အတ္တာဒါနအင်္ဂကထာ
၃၉၈။ အတ္တာဒါနံ အာဒါတုကာမေနာတိ ဧတ္ထ သာသနံ သောဓေတုကာမော ဘိက္ခု ယံ အဓိကရဏံ အတ္တနာ အာဒိယတိ၊ တံ အတ္တာဒါနန္တိ ဝုစ္စတိ။ အကာလော ဣမံ အတ္တာဒါနံ အာဒါတုန္တိ ဧတ္ထ ရာဇဘယံ စောရဘယံ ဒုဗ္ဘိက္ခဘယံ ဝဿာရတ္တောတိ အယံ အကာလော၊ ဝိပရီတော ကာလော။
အဘူတံ ဣဒံ အတ္တာဒါနန္တိ အသန္တမိဒံ၊ မယာ အဓမ္မော ဝါ ဓမ္မောတိ၊ ဓမ္မော ဝါ အဓမ္မောတိ၊ အဝိနယော ဝါ ဝိနယောတိ၊ ဝိနယော ဝါ အဝိနယောတိ၊ ဒုဿီလော ဝါ ပုဂ္ဂလော သီလဝါတိ၊ သီလဝါ ဝါ ဒုဿီလောတိ ဂဟိတောတိ အတ္ထော၊ ဝိပရိယာယေန ဘူတံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အနတ္ထသံဟိတံ ဣဒံ အတ္တာဒါနန္တိ ဧတ္ထ ¶ ယံ ဇီဝိတန္တရာယာယ ဝါ ဗြဟ္မစရိယန္တရာယာယ ဝါ သံဝတ္တတိ၊ ဣဒံ အနတ္ထသံဟိတံ၊ ဝိပရီတံ အတ္ထသံဟိတံ နာမ။
န လဘိဿာမိ သန္ဒိဋ္ဌေ သမ္ဘတ္တေ ဘိက္ခူတိ အပ္ပေကဒါ ဟိ ရာဇဘယာဒီသု ဧဝရူပါ အတ္တနော ပက္ခဿ ဥပတ္ထမ္ဘကာ ဘိက္ခူ လဒ္ဓုံ န သက္ကာ ဟောန္တိ၊ တံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ ‘‘န လဘိဿာမီ’’တိ ¶ ။ အပ္ပေကဒါ ပန ခေမသုဘိက္ခာဒီသု လဒ္ဓုံ သက္ကာ ဟောန္တိ၊ တံ သန္ဓာယ ‘‘လဘိဿာမီ’’တိ ဝုတ္တံ။
ဘဝိဿတိ သင်္ဃဿ တတောနိဒါနံ ဘဏ္ဍနန္တိ ကောသမ္ဗကာနံ ဝိယ ဘဏ္ဍနံ ကလဟော ဝိဂ္ဂဟော ဝိဝါဒေါ သင်္ဃဘေဒေါ စ ဘဝိဿတီတိ။ ပစ္ဆာပိ အဝိပ္ပဋိသာရကရံ ဘဝိဿတီတိ သုဘဒ္ဒံ ဝုဍ္ဎပဗ္ဗဇိတံ နိဂ္ဂဟေတွာ ပဉ္စသတိကသင်္ဂီတိံ ကရောန္တဿ မဟာကဿပတ္ထေရဿေဝ၊ ဒသဝတ္ထုကေ အဓိကရဏေ ဒသဘိက္ခုသဟဿာနိ နိဂ္ဂဟေတွာ သတ္တသတိကသင်္ဂီတိံ ကရောန္တဿ အာယသ္မတော ယသဿေဝ၊ သဋ္ဌိဘိက္ခုသဟဿာနိ နိဂ္ဂဟေတွာ သဟဿိကသင်္ဂီတိံ ကရောန္တဿ မောဂ္ဂလိပုတ္တတိဿတ္ထေရဿေဝ စ ပစ္ဆာ ¶ သမနုဿရဏကရဏံ ဟောတိ၊ သာသနဿ စ ဝိဂတုပက္ကိလေသစန္ဒိမသူရိယသဿိရိကတာယ သံဝတ္တတိ။
အတ္တာဒါနအင်္ဂကထာ နိဋ္ဌိတာ။
စောဒကေနပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗဓမ္မကထာ
၃၉၉။ အစ္ဆိဒ္ဒေန အပ္ပဋိမံသေနာတိအာဒီသု ယေန ဂဟဋ္ဌပဗ္ဗဇိတေသု ယော ကောစိ ပဟဋော ဝါ ဟောတိ၊ ဂိဟီနံ ဂဏ္ဍဖာလနာဒီနိ ဝေဇ္ဇကမ္မာနိ ဝါ ကတာနိ၊ တဿ ကာယသမာစာရော ဥပစိကာဟိ ခါယိတတာလပဏ္ဏမိဝ ဆိဒ္ဒေါ စ ပဋိမာသိတုံ ယတ္ထ ကတ္ထစိ ဂဟေတွာ အာကဍ္ဎိတုံ သက္ကုဏေယျတာယ သပ္ပဋိမံသော စ ဟောတိ၊ ဝိပရီတော အစ္ဆိဒ္ဒေါ အပ္ပဋိမံသောတိ ဝေဒိတဗ္ဗောတိ။ ဝစီသမာစာရော ပန မုသာဝါဒဩမသဝါဒပေသုညအမူလကာနုဒ္ဓံသနာဒီဟိ ဆိဒ္ဒေါ စ သပ္ပဋိမံသော စ ဟောတိ၊ ဝိပရီတော အစ္ဆိဒ္ဒေါ အပ္ပဋိမံသော။
မေတ္တံ နု ခေါ မေ စိတ္တန္တိ ပလိဗောဓေ ဆိန္ဒိတွာ ကမ္မဋ္ဌာနဘာဝနာနုယောဂေန အဓိဂတံ မေတ္တစိတ္တံ။ အနာဃာတန္တိ အာဃာတဝိရဟိတံ၊ ဝိက္ခမ္ဘနဝသေန ဝိဟတာဃာတန္တိ အတ္ထော။ ဣဒံ ပနာဝုသော ကတ္ထ ဝုတ္တံ ဘဂဝတာတိ ဣဒံ သိက္ခာပဒံ ကတရသ္မိံ နဂရေ ဝုတ္တန္တိ အတ္ထော။
စောဒကေနပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗဓမ္မကထာ နိဋ္ဌိတာ။
စောဒကေနဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗကထာ
၄၀၀။ ကာလေန ¶ ဝက္ခာမီတိအာဒီသု ဧကော ဧကံ ဩကာသံ ကာရေတွာ စောဒေန္တော ကာလေန ဝဒတိ နာမ။ သင်္ဃမဇ္ဈဂဏမဇ္ဈသလာကဂ္ဂယာဂုအဂ္ဂဝိတက္ကမာဠကဘိက္ခာစာရမဂ္ဂအာသနသာလာဒီသု ဥပဋ္ဌာကေဟိ ပရိဝါရိတက္ခဏေ ဝါ စောဒေန္တော ¶ အကာလေန ဝဒတိ နာမ။ တစ္ဆေန ဝဒန္တော ဘူတေန ဝဒတိ နာမ။ ‘‘အမ္ဘော မဟလ္လက၊ ပရိသာဝစရ၊ ပံသုကူလိက၊ ဓမ္မကထိက၊ ပတိရူပံ တဝ ဣဒ’’န္တိ ဝဒန္တော ဖရုသေန ဝဒတိ နာမ။ ကာရဏနိဿိတံ ပန ကတွာ ‘‘ဘန္တေ မဟလ္လကတ္ထ၊ ပရိသာဝစရာ၊ ပံသုကူလိကာ၊ ဓမ္မကထိကတ္ထ၊ ပတိရူပံ တုမှာကံ ဣဒ’’န္တိ ဝဒန္တော သဏှေန ¶ ဝဒတိ နာမ။ ကာရဏနိဿိတံ ကတွာ ဝဒန္တော အတ္ထသံဟိတေန ဝဒတိ နာမ။ မေတ္တစိတ္တော ဝက္ခာမိ နော ဒေါသန္တရောတိ မေတ္တစိတ္တံ ဥပဋ္ဌပေတွာ ဝက္ခာမိ၊ န ဒုဋ္ဌစိတ္တော ဟုတွာ။
စောဒကေနဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗကထာ နိဋ္ဌိတာ။
စောဒကစုဒိတကပဋိသံယုတ္တကထာ
၄၀၁။ အဇ္ဈတ္တံ မနသိကရိတွာတိ အတ္တနော စိတ္တေ ဥပ္ပာဒေတွာ။ ကာရုညတာတိ ကရုဏာဘာဝေါ။ ဣမိနာ ကရုဏဉ္စ ကရုဏာပုဗ္ဗဘာဂဉ္စ ဒဿေတိ။ ဟိတေသိတာတိ ဟိတဂဝေသနတာ။ အနုကမ္ပိတာတိ တေန ဟိတေန သံယောဇနတာ။ ဒွီဟိပိ မေတ္တဉ္စ မေတ္တာပုဗ္ဗဘာဂဉ္စ ဒဿေတိ။ အာပတ္တိဝုဋ္ဌာနတာတိ အာပတ္တိတော ဝုဋ္ဌာပေတွာ သုဒ္ဓန္တေ ပတိဋ္ဌာပနာ။ ဝတ္ထုံ စောဒေတွာ သာရေတွာ ပဋိညံ အာရောပေတွာ ယထာပဋိညာယ ကမ္မကရဏံ ဝိနယပုရေက္ခာရတာ နာမ။ ဣမေ ပဉ္စ ဓမ္မေတိ ယေ ဧတေ ကာရုညတာတိအာဒိနာ နယေန ဝုတ္တာ၊ ဣမေ ပဉ္စ ဓမ္မေ အဇ္ဈတ္တံ မနသိ ကရိတွာ ပရော စောဒေတဗ္ဗောတိ။
သစ္စေ စ အကုပ္ပေ စာတိ ဝစီသစ္စေ စ အကုပ္ပနတာယ စ။ စုဒိတကေန ဟိ သစ္စဉ္စ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ကောပေါ စ န ကာတဗ္ဗော။ နေဝ အတ္တနာ ကုဇ္ဈိတဗ္ဗော၊ န ပရော ဃဋ္ဋေတဗ္ဗောတိ အတ္ထော။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝါတိ။
စောဒကစုဒိတကပဋိသံယုတ္တကထာ နိဋ္ဌိတာ။
ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနက္ခန္ဓကဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။