📜

ပဉ္စဝဂ္ဂေါ

ကမ္မဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ

၄၈၂။ ကမ္မဝဂ္ဂေ စတုန္နံ ကမ္မာနံ နာနာကရဏံ သမထက္ခန္ဓကေ ဝုတ္တမေဝ။ ကိဉ္စာပိ ဝုတ္တံ၊ အထ ခေါ အယံ ကမ္မဝိနိစ္ဆယော နာမ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ ဝုစ္စမာနော ပါကဋော ဟောတိ၊ တသ္မာ အာဒိတော ပဋ္ဌာယေဝေတ္ထ ဝတ္တဗ္ဗံ ဝဒိဿာမ။ စတ္တာရီတိ ကမ္မာနံ ဂဏနပရိစ္ဆေဒဝစနမေတံ။ ကမ္မာနီတိ ပရိစ္ဆိန္နကမ္မနိဒဿနံ။ အပလောကနကမ္မံ နာမ သီမဋ္ဌကသင်္ဃံ သောဓေတွာ ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒံ အာဟရိတွာ သမဂ္ဂဿ သင်္ဃဿ အနုမတိယာ တိက္ခတ္တုံ သာဝေတွာ ကတ္တဗ္ဗံ ကမ္မံ။ ဉတ္တိကမ္မံ နာမ ဝုတ္တနယေနေဝ သမဂ္ဂဿ သင်္ဃဿ အနုမတိယာ ဧကာယ ဉတ္တိယာ ကတ္တဗ္ဗံ ကမ္မံ။ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ နာမ ဝုတ္တနယေနေဝ သမဂ္ဂဿ သင်္ဃဿ အနုမတိယာ ဧကာယ ဉတ္တိယာ ဧကာယ စ အနုဿာဝနာယာတိ ဧဝံ ဉတ္တိဒုတိယာယ အနုဿာဝနာယ ကတ္တဗ္ဗံ ကမ္မံ။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ နာမ ဝုတ္တနယေနေဝ သမဂ္ဂဿ သင်္ဃဿ အနုမတိယာ ဧကာယ ဉတ္တိယာ တီဟိ စ အနုဿာဝနာဟီတိ ဧဝံ ဉတ္တိစတုတ္ထာဟိ တီဟိ အနုဿာဝနာဟိ ကတ္တဗ္ဗံ ကမ္မံ။

တတ္ထ အပလောကနကမ္မံ အပလောကေတွာဝ ကာတဗ္ဗံ၊ ဉတ္တိကမ္မာဒိဝသေန န ကာတဗ္ဗံ။ ဉတ္တိကမ္မမ္ပိ ဧကံ ဉတ္တိံ ဌပေတွာဝ ကာတဗ္ဗံ၊ အပလောကနကမ္မာဒိဝသေန န ကာတဗ္ဗံ။ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ပန အပလောကေတွာ ကာတဗ္ဗမ္ပိ အတ္ထိ၊ အကာတဗ္ဗမ္ပိ အတ္ထိ။

တတ္ထ သီမာသမ္မုတိ၊ သီမာသမူဟနနံ၊ ကထိနဒါနံ၊ ကထိနုဒ္ဓါရော၊ ကုဋိဝတ္ထုဒေသနာ၊ ဝိဟာရဝတ္ထုဒေသနာတိ ဣမာနိ ဆ ကမ္မာနိ ဂရုကာနိ အပလောကေတွာ ကာတုံ န ဝဋ္ဋန္တိ၊ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မဝါစံ သာဝေတွာဝ ကာတဗ္ဗာနိ။ အဝသေသာ တေရသ သမ္မုတိယော သေနာသနဂ္ဂါဟကမတကစီဝရဒါနာဒိသမ္မုတိယော စာတိ ဧတာနိ လဟုကကမ္မာနိ အပလောကေတွာပိ ကာတုံ ဝဋ္ဋန္တိ၊ ဉတ္တိကမ္မ-ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မဝသေန ပန န ကာတဗ္ဗမေဝ။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မဝသေန ကယိရမာနံ ဒဠှတရံ ဟောတိ၊ တသ္မာ ကာတဗ္ဗန္တိ ဧကစ္စေ ဝဒန္တိ။ ဧဝံ ပန သတိ ကမ္မသင်္ကရော ဟောတိ၊ တသ္မာ န ကာတဗ္ဗန္တိ ပဋိက္ခိတ္တမေဝ။ သစေ ပန အက္ခရပရိဟီနံ ဝါ ပဒပရိဟီနံ ဝါ ဒုရုတ္တပဒံ ဝါ ဟောတိ ၊ တဿ သောဓနတ္ထံ ပုနပ္ပုနံ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဣဒံ အကုပ္ပကမ္မဿ ဒဠှီကမ္မံ ဟောတိ၊ ကုပ္ပကမ္မေ ကမ္မံ ဟုတွာ တိဋ္ဌတိ။

ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ဉတ္တိဉ္စ တိဿော စ ကမ္မဝါစာယော သာဝေတွာဝ ကာတဗ္ဗံ၊ အပလောကနကမ္မာဒိဝသေန န ကာတဗ္ဗံ။ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဝိပဇ္ဇန္တီတိ ပဉ္စဟိ ကာရဏေဟိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။

၄၈၃သမ္မုခါကရဏီယံ ကမ္မံ အသမ္မုခါ ကရောတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မန္တိ ဧတ္ထ အတ္ထိ ကမ္မံ သမ္မုခါကရဏီယံ၊ အတ္ထိ အသမ္မုခါကရဏီယံ၊ တတ္ထ အသမ္မုခါကရဏီယံ နာမ ဒူတေနုပသမ္ပဒါ၊ ပတ္တနိက္ကုဇ္ဇနံ၊ ပတ္တုက္ကုဇ္ဇနံ၊ ဥမ္မတ္တကဿ ဘိက္ခုနော ဥမ္မတ္တကသမ္မုတိ၊ သေက္ခာနံ ကုလာနံ သေက္ခသမ္မုတိ၊ ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍော၊ ဒေဝဒတ္တဿ ပကာသနီယကမ္မံ၊ အပ္ပသာဒနီယံ ဒဿေန္တဿ ဘိက္ခုနော ဘိက္ခုနိသင်္ဃေန ကာတဗ္ဗံ အဝန္ဒနီယကမ္မန္တိ အဋ္ဌဝိဓံ ဟောတိ၊ တံ သဗ္ဗံ တတ္ထ တတ္ထ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ အဋ္ဌဝိဓမ္ပိ ကမ္မံ အသမ္မုခါ ကတံ သုကတံ ဟောတိ အကုပ္ပံ။

သေသာနိ သဗ္ဗကမ္မာနိ သမ္မုခါ ဧဝ ကာတဗ္ဗာနိ – သင်္ဃသမ္မုခတာ၊ ဓမ္မသမ္မုခတာ၊ ဝိနယသမ္မုခတာ၊ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာတိ ဣမံ စတုဗ္ဗိဓံ သမ္မုခါဝိနယံ ဥပနေတွာဝ ကာတဗ္ဗာနိ။ ဧဝံ ကတာနိ ဟိ သုကတာနိ ဟောန္တိ။ ဧဝံ အကတာနိ ပနေတာနိ ဣမံ သမ္မုခါဝိနယသင်္ခါတံ ဝတ္ထုံ ဝိနာ ကတတ္တာ ဝတ္ထုဝိပန္နာနိ နာမ ဟောန္တိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘သမ္မုခါကရဏီယံ ကမ္မံ အသမ္မုခါ ကရောတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မ’’န္တိ။

ပဋိပုစ္ဆာကရဏီယာဒီသုပိ ပဋိပုစ္ဆာဒိကရဏမေဝ ဝတ္ထု၊ တံ ဝတ္ထုံ ဝိနာ ကတတ္တာ တေသမ္ပိ ဝတ္ထုဝိပန္နတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဣဒံ ပနေတ္ထ ဝစနတ္ထမတ္တံ။ ပဋိပုစ္ဆာ ကရဏီယံ အပ္ပဋိပုစ္ဆာ ကရောတီတိ ပုစ္ဆိတွာ စောဒေတွာ သာရေတွာ ကာတဗ္ဗံ အပုစ္ဆိတွာ အစောဒေတွာ အသာရေတွာ ကရောတိ။ ပဋိညာယ ကရဏီယံအပ္ပဋိညာယ ကရောတီတိ ပဋိညံ အာရောပေတွာ ယထာဒိန္နာယ ပဋိညာယ ကာတဗ္ဗံ အပ္ပဋိညာယ ကရောန္တဿ ဝိပ္ပလပန္တဿ ဗလက္ကာရေန ကရောတိ။ သတိဝိနယာရဟဿာတိ ဒဗ္ဗမလ္လပုတ္တတ္ထေရသဒိသဿ ခီဏာသဝဿ။ အမူဠှဝိနယာရဟဿာတိ ဂဂ္ဂဘိက္ခုသဒိသဿ ဥမ္မတ္တကဿ။ တဿပါပိယသိကကမ္မာရဟဿာတိ ဥပဝါဠဘိက္ခုသဒိသဿ ဥဿန္နပါပဿ။ ဧသ နယော သဗ္ဗတ္ထ။

အနုပေါသထေဥပေါသထံ ကရောတီတိ အနုပေါသထဒိဝသေ ဥပေါသထံ ကရောတိ။ ဥပေါသထဒိဝသော နာမ ဌပေတွာ ကတ္တိကမာသံ အဝသေသေသု ဧကာဒသသု မာသေသု ဘိန္နဿ သင်္ဃဿ သာမဂ္ဂိဒိဝသော စ ယထာဝုတ္တစာတုဒ္ဒသပန္နရသာ စ။ ဧတံ တိပ္ပကာရမ္ပိ ဥပေါသထဒိဝသံ ဌပေတွာ အညသ္မိံ ဒိဝသေ ဥပေါသထံ ကရောန္တော အနုပေါသထေ ဥပေါသထံ ကရောတိ နာမ။ ယတြ ဟိ ပတ္တစီဝရာဒီနံ အတ္ထာယ အပ္ပမတ္တကေန ကာရဏေန ဝိဝဒန္တာ ဥပေါသထံ ဝါ ပဝါရဏံ ဝါ ဌပေန္တိ၊ တတ္ထ တသ္မိံ အဓိကရဏေ ဝိနိစ္ဆိတေ ‘‘သမဂ္ဂါ ဇာတာမှာ’’တိ အန္တရာ သာမဂ္ဂိဥပေါသထံ ကာတုံ န လဘန္တိ၊ ကရောန္တေဟိ အနုပေါသထေ ဥပေါသထော ကတော နာမ ဟောတိ။

အပဝါရဏာယ ပဝါရေတီတိ အပဝါရဏာဒိဝသေ ပဝါရေတိ၊ ပဝါရဏာဒိဝသော နာမ ဧကသ္မိံ ကတ္တိကမာသေ ဘိန္နဿ သင်္ဃဿ သာမဂ္ဂိဒိဝသော စ ပစ္စုက္ကဍ္ဎိတွာ ဌပိတဒိဝသော စ ဒွေ စ ပုဏ္ဏမာသိယော။ ဧဝံ စတုဗ္ဗိဓမ္ပိ ပဝါရဏာဒိဝသံ ဌပေတွာ အညသ္မိံ ဒိဝသေ ပဝါရေန္တော အပဝါရဏာယ ပဝါရေတိ နာမ။ ဣဓာပိ အပ္ပမတ္တကဿ ဝိဝါဒဿ ဝူပသမေ သာမဂ္ဂိပဝါရဏံ ကာတုံ န လဘန္တိ၊ ကရောန္တေဟိ အပဝါရဏာယ ပဝါရဏာ ကတာ ဟောတိ။ အပိစ ဦနဝီသတိဝဿံ ဝါ အန္တိမဝတ္ထုံ အဇ္ဈာပန္နပုဗ္ဗံ ဝါ ဧကာဒသသု ဝါ အဘဗ္ဗပုဂ္ဂလေသု အညတရံ ဥပသမ္ပာဒေန္တဿပိ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ ဟောတိ။ ဧဝံ ဝတ္ထုတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။

၄၈၄။ ဉတ္တိတော ဝိပတ္တိယံ ပန ဝတ္ထုံ န ပရာမသတီတိ ယဿ ဥပသမ္ပဒါဒိကမ္မံ ကရောတိ၊ တံ န ပရာမသတိ၊ တဿ နာမံ န ဂဏှာတိ။ ‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတဿ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတဿ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော’’တိ ဝဒတိ၊ ဧဝံ ဝတ္ထုံ န ပရာမသတိ။

သင်္ဃံ န ပရာမသတီတိ သင်္ဃဿ နာမံ န ဂဏှာတိ။ ‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော’’တိ ဝဒတိ၊ ဧဝံ သင်္ဃံ န ပရာမသတိ။

ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတီတိ ယော ဥပသမ္ပဒါပေက္ခဿ ဥပဇ္ဈာယော၊ တံ န ပရာမသတိ၊ တဿ နာမံ န ဂဏှာတိ။ ‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတဿ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော’’တိ ဝဒတိ၊ ဧဝံ ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတိ။

ဉတ္တိံ န ပရာမသတီတိ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ ဉတ္တိံ န ပရာမသတိ။ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မေ ဉတ္တိံ အဋ္ဌပေတွာ ဒွိက္ခတ္တုံ ကမ္မဝါစာယ ဧဝ အနုဿာဝနကမ္မံ ကရောတိ။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မေပိ ဉတ္တိံ အဋ္ဌပေတွာ စတုက္ခတ္တုံ ကမ္မဝါစာယ ဧဝ အနုဿာဝနကမ္မံ ကရောတိ၊ ဧဝံ ဉတ္တိံ န ပရာမသတိ။

ပစ္ဆာ ဝါ ဉတ္တိံ ဌပေတီတိ ပဌမံ ကမ္မဝါစာယ အနုဿာဝနကမ္မံ ကတွာ ‘‘ဧသာ ဉတ္တီ’’တိ ဝတွာ ‘‘ခမတိ သင်္ဃဿ တသ္မာ တုဏှီ ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ ဝဒတိ၊ ဧဝံ ပစ္ဆာ ဉတ္တိံ ဌပေတိ။ ဣတိ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။

၄၈၅။ အနုဿာဝနတော ဝိပတ္တိယံ ပန ဝတ္ထုအာဒီနိ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။ ဧဝံ ပန နေသံ အပရာမသနံ ဟောတိ – ‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော’’တိ ပဌမာနုဿာဝနေ ‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ၊ တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ၊ သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော’’တိ ဒုတိယတတိယာနုဿာဝနာသု ဝါ ‘‘အယံ ဓမ္မရက္ခိတော အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတဿ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတဿာ’’တိ ဝဒန္တော ဝတ္ထုံ န ပရာမသတိ နာမ။ ‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော’’တိ ဝဒန္တော သင်္ဃံ န ပရာမသတိ နာမ။ ‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတဿာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော’’တိ ဝဒန္တော ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတိ နာမ။

သာဝနံ ဟာပေတီတိ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ ကမ္မဝါစာယ အနုဿာဝနံ န ကရောတိ၊ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မေ ဒွိက္ခတ္တုံ ဉတ္တိမေဝ ဌပေတိ၊ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မေ စတုက္ခတ္တုံ ဉတ္တိမေဝ ဌပေတိ၊ ဧဝံ အနုဿာဝနံ ဟာပေတိ ။ ယောပိ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မေ ဧကံ ဉတ္တိံ ဌပေတွာ ဧကံ ကမ္မဝါစံ အနုဿာဝေန္တော အက္ခရံ ဝါ ဆဍ္ဍေတိ၊ ပဒံ ဝါ ဒုရုတ္တံ ကရောတိ၊ အယမ္ပိ အနုဿာဝနံ ဟာပေတိယေဝ။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မေ ပန ဧကံ ဉတ္တိံ ဌပေတွာ သကိမေဝ ဝါ ဒွိက္ခတ္တုံ ဝါ ကမ္မဝါစာယ အနုဿာဝနံ ကရောန္တောပိ အက္ခရံ ဝါ ပဒံ ဝါ ဆဍ္ဍေန္တောပိ ဒုရုတ္တံ ကရောန္တောပိ အနုဿာဝနံ ဟာပေတိယေဝါတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။

ဒုရုတ္တံ ကရောတီတိ ဧတ္ထ ပန အယံ ဝိနိစ္ဆယော – ယော ဟိ အညသ္မိံ အက္ခရေ ဝတ္တဗ္ဗေ အညံ ဝဒတိ၊ အယံ ဒုရုတ္တံ ကရောတိ နာမ။ တသ္မာ ကမ္မဝါစံ ကရောန္တေန ဘိက္ခုနာ ယွာယံ –

‘‘သိထိလံ ဓနိတဉ္စ ဒီဃရဿံ၊ ဂရုကံ လဟုကဉ္စ နိဂ္ဂဟိတံ၊

သမ္ဗန္ဓံ ဝဝတ္ထိတံ ဝိမုတ္တံ၊ ဒသဓာ ဗျဉ္ဇနဗုဒ္ဓိယာ ပဘေဒေါ’’တိ။

ဝုတ္တော၊ အယံ သုဋ္ဌု ဥပလက္ခေတဗ္ဗော။ ဧတ္ထ ဟိ ‘‘သိထိလံ’’ နာမ ပဉ္စသု ဝဂ္ဂေသု ပဌမတတိယံ။ ‘‘ဓနိတံ’’ နာမ တေသွေဝ ဒုတိယစတုတ္ထံ။ ‘‘ဒီဃ’’န္တိ ဒီဃေန ကာလေန ဝတ္တဗ္ဗံ အာကာရာဒိ။ ‘‘ရဿ’’န္တိ တတော ဥပဍ္ဎကာလေန ဝတ္တဗ္ဗံ အကာရာဒိ။ ‘‘ဂရုက’’န္တိ ဒီဃမေဝ။ ယံ ဝါ အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတတ္ထေရဿ ယဿ နက္ခမတီတိ ဧဝံ သံယောဂပရံ ကတွာ ဝုစ္စတိ။ ‘‘လဟုက’’န္တိ ရဿမေဝ။ ယံ ဝါ အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတထေရဿ ယဿ န ခမတီတိ ဧဝံ အသံယောဂပရံ ကတွာ ဝုစ္စတိ။ ‘‘နိဂ္ဂဟိတ’’န္တိ ယံ ကရဏာနိ နိဂ္ဂဟေတွာ အဝိဿဇ္ဇေတွာ အဝိဝဋေန မုခေန သာနုနာသိကံ ကတွာ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ‘‘သမ္ဗန္ဓ’’န္တိ ယံ ပရပဒေန သမ္ဗန္ဓိတွာ ‘‘တုဏှိဿာ’’တိ ဝါ ‘‘တုဏှဿာ’’တိ ဝါ ဝုစ္စတိ။ ‘‘ဝဝတ္ထိတ’’န္တိ ယံ ပရပဒေန အသမ္ဗန္ဓံ ကတွာ ဝိစ္ဆိန္ဒိတွာ ‘‘တုဏှီ အဿာ’’တိ ဝါ ‘‘တုဏှ အဿာ’’တိ ဝါ ဝုစ္စတိ။ ‘‘ဝိမုတ္တ’’န္တိ ယံ ကရဏာနိ အနိဂ္ဂဟေတွာ ဝိဿဇ္ဇေတွာ ဝိဝဋေန မုခေန အနုနာသိကံ အကတွာ ဝုစ္စတိ။

တတ္ထ ‘‘သုဏာတု မေ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ တ-ကာရဿ ထ-ကာရံ ကတွာ ‘‘သုဏာထု မေ’’တိ ဝစနံ သိထိလဿ ဓနိတကရဏံ နာမ။ တထာ ‘‘ပတ္တကလ္လံ၊ ဧသာ ဉတ္တီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘ပတ္ထကလ္လံ၊ ဧသာ ဉတ္ထီ’’တိအာဒိဝစနဉ္စ။ ‘‘ဘန္တေ သင်္ဃော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ဘ-ကာရ ဃ-ကာရာနံ ဗ-ကာရ ဂ-ကာရေ ကတွာ ‘‘ဗန္တေ သင်္ဂေါ’’တိ ဝစနံ ဓနိတဿ သိထိလကရဏံ နာမ။ ‘‘သုဏာတု မေ’’တိ ဝိဝဋေန မုခေန ဝတ္တဗ္ဗေ ပန ‘‘သုဏံတု မေ’’တိ ဝါ ‘‘ဧသာ ဉတ္တီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘ဧသံ ဉတ္တီ’’တိ ဝါ အဝိဝဋေန မုခေန အနုနာသိကံ ကတွာ ဝစနံ ဝိမုတ္တဿ နိဂ္ဂဟိတဝစနံ နာမ။ ‘‘ပတ္တကလ္လ’’န္တိ အဝိဝဋေန မုခေန အနုနာသိကံ ကတွာ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘ပတ္တကလ္လာ’’တိ ဝိဝဋေန မုခေန အနုနာသိကံ အကတွာ ဝစနံ နိဂ္ဂဟိတဿ ဝိမုတ္တဝစနံ နာမ။

ဣတိ သိထိလေ ကတ္တဗ္ဗေ ဓနိတံ၊ ဓနိတေ ကတ္တဗ္ဗေ သိထိလံ၊ ဝိမုတ္တေ ကတ္တဗ္ဗေ နိဂ္ဂဟိတံ၊ နိဂ္ဂဟိတေ ကတ္တဗ္ဗေ ဝိမုတ္တန္တိ ဣမာနိ စတ္တာရိ ဗျဉ္ဇနာနိ အန္တောကမ္မဝါစာယ ကမ္မံ ဒူသေန္တိ။ ဧဝံ ဝဒန္တော ဟိ အညသ္မိံ အက္ခရေ ဝတ္တဗ္ဗေ အညံ ဝဒတိ၊ ဒုရုတ္တံ ကရောတီတိ ဝုစ္စတိ။ ဣတရေသု ပန ဒီဃရဿာဒီသု ဆသု ဗျဉ္ဇနေသု ဒီဃဋ္ဌာနေ ဒီဃမေဝ၊ ရဿဋ္ဌာနေ စ ရဿမေဝါတိ ဧဝံ ယထာဌာနေ တံ တဒေဝ အက္ခရံ ဘာသန္တေန အနုက္ကမာဂတံ ပဝေဏိံ အဝိနာသေန္တေန ကမ္မဝါစာ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ ပန ဧဝံ အကတွာ ဒီဃေ ဝတ္တဗ္ဗေ ရဿံ၊ ရဿေ ဝါ ဝတ္တဗ္ဗေ ဒီဃံ ဝဒတိ၊ တထာ ဂရုကေ ဝတ္တဗ္ဗေ လဟုကံ၊ လဟုကေ ဝါ ဝတ္တဗ္ဗေ ဂရုကံ ဝဒတိ၊ သမ္ဗန္ဓေ ဝါ ပန ဝတ္တဗ္ဗေ ဝဝတ္ထိတံ၊ ဝဝတ္ထိတေ ဝါ ဝတ္တဗ္ဗေ သမ္ဗန္ဓံ ဝဒတိ၊ ဧဝံ ဝုတ္တေပိ ကမ္မဝါစာ န ကုပ္ပတိ။ ဣမာနိ ဟိ ဆ ဗျဉ္ဇနာနိ ကမ္မံ န ကောပေန္တိ။

ယံ ပန သုတ္တန္တိကတ္ထေရာ ‘‘ဒ-ကာရော တ-ကာရမာပဇ္ဇတိ၊ တ-ကာရော ဒ-ကာရမာပဇ္ဇတိ၊ စ-ကာရော ဇ-ကာရမာပဇ္ဇတိ၊ ဇ-ကာရော စ-ကာရမာပဇ္ဇတိ၊ ယ-ကာရော က-ကာရမာပဇ္ဇတိ၊ က-ကာရော ယ-ကာရမာပဇ္ဇတိ၊ တသ္မာ ဒ-ကာရာဒီသု ဝတ္တဗ္ဗေသု တ-ကာရာဒိဝစနံ န ဝိရုဇ္ဈတီ’’တိ ဝဒန္တိ၊ တံ ကမ္မဝါစံ ပတွာ န ဝဋ္ဋတိ။ တသ္မာ ဝိနယဓရေန နေဝ ဒ-ကာရော တ-ကာရော ကာတဗ္ဗော…ပေ… န က-ကာရော ယ-ကာရော။ ယထာပါဠိယာ နိရုတ္တိံ သောဓေတွာ ဒသဝိဓာယ ဗျဉ္ဇနနိရုတ္တိယာ ဝုတ္တဒေါသေ ပရိဟရန္တေန ကမ္မဝါစာ ကာတဗ္ဗာ။ ဣတရထာ ဟိ သာဝနံ ဟာပေတိ နာမ။

အကာလေ ဝါ သာဝေတီတိ သာဝနာယ အကာလေ အနောကာသေ ဉတ္တိံ အဋ္ဌပေတွာ ပဌမံယေဝ အနုဿာဝနကမ္မံ ကတွာ ပစ္ဆာ ဉတ္တိံ ဌပေတိ။ ဣတိ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။

၄၈၆။ သီမတော ဝိပတ္တိယံ ပန အတိခုဒ္ဒကသီမာ နာမ ယာ ဧကဝီသတိ ဘိက္ခူ န ဂဏှာတိ။ ကုရုန္ဒိယံ ပန ‘‘ယတ္ထ ဧကဝီသတိ ဘိက္ခူ နိသီဒိတုံ န သက္ကောန္တီ’’တိ ဝုတ္တံ။ တသ္မာ ယာ ဧဝရူပါ သီမာ၊ အယံ သမ္မတာပိ အသမ္မတာ၊ ဂါမခေတ္တသဒိသာဝ ဟောတိ၊ တတ္ထ ကတံ ကမ္မံ ကုပ္ပတိ။ ဧသ နယော သေသသီမာသုပိ။ ဧတ္ထ ပန အတိမဟတီ နာမ ယာ ကေသဂ္ဂမတ္တေနာပိ တိယောဇနံ အတိက္ကာမေတွာ သမ္မတာ ဟောတိ။ ခဏ္ဍနိမိတ္တာ နာမ အဃဋိတနိမိတ္တာ ဝုစ္စတိ။ ပုရတ္ထိမာယ ဒိသာယ နိမိတ္တံ ကိတ္တေတွာ အနုက္ကမေနေဝ ဒက္ခိဏာယ ပစ္ဆိမာယ ဥတ္တရာယ ဒိသာယ ကိတ္တေတွာ ပုန ပုရတ္ထိမာယ ဒိသာယ ပုဗ္ဗကိတ္တိတံ နိမိတ္တံ ပဋိကိတ္တေတွာဝ ဌပေတုံ ဝဋ္ဋတိ၊ ဧဝံ အခဏ္ဍနိမိတ္တာ ဟောတိ။ သစေ ပန အနုက္ကမေန အာဟရိတွာ ဥတ္တရာယ ဒိသာယ နိမိတ္တံ ကိတ္တေတွာ တတ္ထေဝ ဌပေတိ၊ ခဏ္ဍနိမိတ္တာ ဟောတိ။ အပရာပိ ခဏ္ဍနိမိတ္တာ နာမ ယာ အနိမိတ္တုပဂံ တစသာရရုက္ခံ ဝါ ခါဏုကံ ဝါ ပံသုပုဉ္ဇဝါလိကာပုဉ္ဇာနံ ဝါ အညတရံ အန္တရာ ဧကံ နိမိတ္တံ ကတွာ သမ္မတာ ဟောတိ။ ဆာယာနိမိတ္တာ နာမ ယာ ပဗ္ဗတစ္ဆာယာဒီနံ ယံကိဉ္စိ ဆာယံ နိမိတ္တံ ကတွာ သမ္မတာ ဟောတိ။ အနိမိတ္တာ နာမ ယာ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ နိမိတ္တာနိ အကိတ္တေတွာ သမ္မတာ ဟောတိ။

ဗဟိသီမေ ဌိတော သီမံ သမ္မန္နတိ နာမ နိမိတ္တာနိ ကိတ္တေတွာ နိမိတ္တာနံ ဗဟိ ဌိတော သမ္မန္နတိ။ နဒိယာ သမုဒ္ဒေ ဇာတဿရေ သီမံ သမ္မန္နတီတိ ဧတေသု နဒိအာဒီသု ယံ သမ္မန္နတိ၊ သာ ဧဝံ သမ္မတာပိ ‘‘သဗ္ဗာ၊ ဘိက္ခဝေ၊ နဒီ အသီမာ၊ သဗ္ဗော သမုဒ္ဒေါ အသီမော၊ သဗ္ဗော ဇာတဿရော အသီမော’’တိ (မဟာဝ။ ၁၄၇) ဝစနတော အသမ္မတာဝ ဟောတိ။ သီမာယ သီမံ သမ္ဘိန္ဒတီတိ အတ္တနော သီမာယ ပရေသံ သီမံ သမ္ဘိန္ဒတိ။ အဇ္ဈောတ္ထရတီတိ အတ္တနော သီမာယ ပရေသံ သီမံ အဇ္ဈောတ္ထရတိ။ တတ္ထ ယထာ သမ္ဘေဒေါ စ အဇ္ဈောတ္ထရဏဉ္စ ဟောတိ၊ တံ သဗ္ဗံ ဥပေါသထက္ခန္ဓကေ ဝုတ္တမေဝ။ ဣတိ ဣမာ ဧကာဒသပိ သီမာ အသီမာ ဂါမခေတ္တသဒိသာ ဧဝ၊ တာသု နိသီဒိတွာ ကတံ ကမ္မံ ကုပ္ပတိ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘ဣမေဟိ ဧကာဒသဟိ အာကာရေဟိ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တီ’’တိ။

၄၈၇-၄၈၈။ ပရိသတော ကမ္မဝိပတ္တိယံ ပန ကိဉ္စိ အနုတ္တာနံ နာမ နတ္ထိ။ ယမ္ပိ တတ္ထ ကမ္မပ္ပတ္တဆန္ဒာရဟလက္ခဏံ ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ၊ တမ္ပိ ပရတော ‘‘စတ္တာရော ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပ္ပတ္တာ’’တိအာဒိနာ နယေန ဝုတ္တမေဝ။ တတ္ထ ပကတတ္တာ ကမ္မပ္ပတ္တာတိ စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ စတ္တာရော ပကတတ္တာ အနုက္ခိတ္တာ အနိဿာရိတာ ပရိသုဒ္ဓသီလာ စတ္တာရော ဘိက္ခူ ကမ္မပ္ပတ္တာ ကမ္မဿ အရဟာ အနုစ္ဆဝိကာ သာမိနော။ န တေဟိ ဝိနာ တံ ကမ္မံ ကယိရတိ၊ န တေသံ ဆန္ဒော ဝါ ပါရိသုဒ္ဓိ ဝါ ဧတိ။ အဝသေသာ ပန သစေပိ သဟဿမတ္တာ ဟောန္တိ၊ သစေ သမာနသံဝါသကာ၊ သဗ္ဗေ ဆန္ဒာရဟာဝ ဟောန္တိ။ ဆန္ဒပါရိသုဒ္ဓိံ ဒတွာ အာဂစ္ဆန္တု ဝါ မာ ဝါ၊ ကမ္မံ ပန တိဋ္ဌတိ။ ယဿ ပန သင်္ဃော ပရိဝါသာဒိကမ္မံ ကရောတိ၊ သော နေဝ ကမ္မပ္ပတ္တော၊ နာပိ ဆန္ဒာရဟော။ အပိစ ယသ္မာ တံ ပုဂ္ဂလံ ဝတ္ထုံ ကတွာ သင်္ဃော ကမ္မံ ကရောတိ၊ တသ္မာ ‘‘ကမ္မာရဟော’’တိ ဝုစ္စတိ။ သေသကမ္မေသုပိ ဧသေဝ နယော။

၄၈၉။ ပုန စတ္တာရိ ကမ္မာနီတိအာဒိကော နယော ပဏ္ဍကာဒီနံ အဝတ္ထုဘာဝဒဿနတ္ထံ ဝုတ္တော။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။

အပလောကနကမ္မကထာ

၄၉၅-၄၉၆။ ဣဒါနိ တေသံ ကမ္မာနံ ပဘေဒဒဿနတ္ထံ ‘‘အပလောကနကမ္မံ ကတိ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတီ’’တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ‘‘အပလောကနကမ္မံ ပဉ္စ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ – ဩသာရဏံ၊ နိဿာရဏံ၊ ဘဏ္ဍုကမ္မံ၊ ဗြဟ္မဒဏ္ဍံ၊ ကမ္မလက္ခဏညေဝ ပဉ္စမ’’န္တိ ဧတ္ထ ‘‘ဩသာရဏံ နိဿာရဏ’’န္တိ ပဒသိလိဋ္ဌတာယေတံ ဝုတ္တံ။ ပဌမံ ပန နိဿာရဏာ ဟောတိ၊ ပစ္ဆာ ဩသာရဏာ။ တတ္ထ ယာ ကဏ္ဋကသာမဏေရဿ ဒဏ္ဍကမ္မနာသနာ၊ သာ ‘‘နိဿာရဏာ’’တိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ တသ္မာ ဧတရဟိ သစေပိ သာမဏေရော ဗုဒ္ဓဿ ဝါ ဓမ္မဿ ဝါ သင်္ဃဿ ဝါ အဝဏ္ဏံ ဘဏတိ၊ ‘‘အကပ္ပိယံ ကပ္ပိယ’’န္တိ ဒီပေတိ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော ဟောတိ အန္တဂ္ဂါဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ သမန္နာဂတော၊ သော ယာဝတတိယံ နိဝါရေတွာ တံ လဒ္ဓိံ နိဿဇ္ဇာပေတဗ္ဗော။ နော စေ ဝိဿဇ္ဇေတိ၊ သင်္ဃံ သန္နိပါတေတွာ ‘‘ဝိဿဇ္ဇေဟီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗော။ နော စေ ဝိဿဇ္ဇေတိ၊ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ အပလောကနကမ္မံ ကတွာ နိဿာရေတဗ္ဗော။ ဧဝဉ္စ ပန ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ –

‘‘သင်္ဃံ၊ ဘန္တေ၊ ပုစ္ဆာမိ – ‘အယံ ဣတ္ထန္နာမော သာမဏေရော ဗုဒ္ဓဿ ဓမ္မဿ သင်္ဃဿ အဝဏ္ဏဝါဒီ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော၊ ယံ အညေ သာမဏေရာ လဘန္တိ၊ ဒိရတ္တတိရတ္တံ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ သဟသေယျံ၊ တဿ အလာဘာယ နိဿာရဏာ ရုစ္စတိ သင်္ဃဿာ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ… တတိယမ္ပိ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃံ ပုစ္ဆာမိ – ‘အယံ ဣတ္ထန္နာမော သာမဏေရော ဗုဒ္ဓဿ…ပေ… ရုစ္စတိ သင်္ဃဿာ’တိ စရ ပိရေ ဝိနဿာ’’တိ။

သော အပရေန သမယေန ‘‘အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ဗာလတာယ အညာဏတာယ အလက္ခိကတာယ ဧဝံ အကာသိံ၊ သွာဟံ သင်္ဃံ ခမာပေမီ’’တိ ခမာပေန္တော ယာဝတတိယံ ယာစာပေတွာ အပလောကနကမ္မေနေဝ ဩသာရေတဗ္ဗော ။ ဧဝံ ပန ဩသာရေတဗ္ဗော၊ သင်္ဃမဇ္ဈေ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ သင်္ဃဿ အနုမတိယာ သာဝေတဗ္ဗံ –

‘‘သင်္ဃံ၊ ဘန္တေ၊ ပုစ္ဆာမိ – အယံ ဣတ္ထန္နာမော သာမဏေရော ဗုဒ္ဓဿ ဓမ္မဿ သင်္ဃဿ အဝဏ္ဏဝါဒီ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော၊ ယံ အညေ သာမဏေရာ လဘန္တိ၊ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဒိရတ္တတိရတ္တံ သဟသေယျံ၊ တဿ အလာဘာယ နိဿာရိတော၊ သွာယံ ဣဒါနိ သောရတော နိဝါတဝုတ္တိ လဇ္ဇိဓမ္မံ ဩက္ကန္တော ဟိရောတ္တပ္ပေ ပတိဋ္ဌိတော ကတဒဏ္ဍကမ္မော အစ္စယံ ဒေသေတိ၊ ဣမဿ သာမဏေရဿ ယထာ ပုရေ ကာယသမ္ဘောဂသာမဂ္ဂိဒါနံ ရုစ္စတိ သင်္ဃဿာ’’တိ။

ဧဝံ တိက္ခတ္တုံ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဧဝံ အပလောကနကမ္မံ ဩသာရဏဉ္စ နိဿာရဏဉ္စ ဂစ္ဆတိ။ ဘဏ္ဍုကမ္မံ မဟာခန္ဓကဝဏ္ဏနာယံ ဝုတ္တမေဝ။ ဗြဟ္မဒဏ္ဍော ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓကေ ဝုတ္တောယေဝ။ န ကေဝလံ ပနေသ ဆန္နဿေဝ ပညတ္တော၊ ယော အညောပိ ဘိက္ခု မုခရော ဟောတိ၊ ဘိက္ခူ ဒုရုတ္တဝစနေဟိ ဃဋ္ဋေန္တော ခုံသေန္တော ဝမ္ဘေန္တော ဝိဟရတိ၊ တဿပိ ဒါတဗ္ဗော။ ဧဝဉ္စ ပန ဒါတဗ္ဗော၊ သင်္ဃမဇ္ဈေ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ သင်္ဃဿ အနုမတိယာ သာဝေတဗ္ဗံ –

‘‘ဘန္တေ၊ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု မုခရော၊ ဘိက္ခူ ဒုရုတ္တဝစနေဟိ ဃဋ္ဋေန္တော ဝိဟရတိ။ သော ဘိက္ခု ယံ ဣစ္ဆေယျ၊ တံ ဝဒေယျ။ ဘိက္ခူဟိ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု နေဝ ဝတ္တဗ္ဗော၊ န ဩဝဒိတဗ္ဗော၊ န အနုသာသိတဗ္ဗော။ သင်္ဃံ၊ ဘန္တေ၊ ပုစ္ဆာမိ – ‘ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍဿ ဒါနံ၊ ရုစ္စတိ သင်္ဃဿာ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ပုစ္ဆာမိ၊ တတိယမ္ပိ ပုစ္ဆာမိ – ‘ဣတ္ထန္နာမဿ၊ ဘန္တေ၊ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍဿ ဒါနံ၊ ရုစ္စတိ သင်္ဃဿာ’’’တိ။

တဿ အပရေန သမယေန သမ္မာ ဝတ္တိတွာ ခမာပေန္တဿ ဗြဟ္မဒဏ္ဍော ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗော။ ဧဝဉ္စ ပန ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗော၊ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ သင်္ဃမဇ္ဈေ သာဝေတဗ္ဗံ –

‘‘ဘန္တေ၊ ဘိက္ခုသင်္ဃော အသုကဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍံ အဒါသိ၊ သော ဘိက္ခု သောရတော နိဝါတဝုတ္တိ လဇ္ဇိဓမ္မံ ဩက္ကန္တော ဟိရောတ္တပ္ပေ ပတိဋ္ဌိတော၊ ပဋိသင်္ခါ အာယတိံ သံဝရေ တိဋ္ဌတိ၊ သင်္ဃံ၊ ဘန္တေ၊ ပုစ္ဆာမိ၊ တဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ၊ ရုစ္စတိ သင်္ဃဿာ’’တိ။

ဧဝံ ယာဝတတိယံ ဝတွာ အပလောကနကမ္မေနေဝ ဗြဟ္မဒဏ္ဍော ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗောတိ။

ကမ္မလက္ခဏညေဝ ပဉ္စမန္တိ ယံ တံ ဘဂဝတာ ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓကေ ‘‘တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနိယော ကဒ္ဒမောဒကေန ဩသိဉ္စန္တိ၊ ‘အပ္ပေဝ နာမ အမှေသု သာရဇ္ဇေယျု’န္တိ၊ ကာယံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခုနီနံ ဒဿေန္တိ ၊ ဦရုံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခုနီနံ ဒဿေန္တိ၊ အင်္ဂဇာတံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခုနီနံ ဒဿေန္တိ၊ ဘိက္ခုနိယော ဩဘာသေန္တိ၊ ဘိက္ခုနီဟိ သဒ္ဓိံ သမ္ပယောဇေန္တိ၊ ‘အပ္ပေဝ နာမ အမှေသု သာရဇ္ဇေယျု’န္တိ။ ဣမေသု ဝတ္ထူသု တေသံ ဘိက္ခူနံ ဒုက္ကဋံ ပညပေတွာ ‘အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ တဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍကမ္မံ ကာတု’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခုနီနံ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိံ နု ခေါ ဒဏ္ဍကမ္မံ ကာတဗ္ဗ’န္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ – ‘အဝန္ဒိယော သော ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခု ဘိက္ခုနိသင်္ဃေန ကာတဗ္ဗော’’’တိ ဧဝံ အဝန္ဒိယကမ္မံ အနုညာတံ၊ တံ ကမ္မလက္ခဏညေဝ ပဉ္စမံ ဣမဿ အပလောကနကမ္မဿ ဌာနံ ဟောတိ။ တဿ ဟိ ကမ္မညေဝ လက္ခဏံ၊ န ဩသာရဏာဒီနိ၊ တသ္မာ ‘‘ကမ္မလက္ခဏ’’န္တိ ဝုစ္စတိ။ တဿ ကရဏံ တတ္ထေဝ ဝုတ္တံ။ အပိစ နံ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ သဒ္ဓိံ ဝိတ္ထာရတော ဒဿေတုံ ဣဓာပိ ဝဒါမ၊ ဘိက္ခုနုပဿယေ သန္နိပတိတဿ ဘိက္ခုနိသင်္ဃဿ အနုမတိယာ ဗျတ္တာယ ဘိက္ခုနိယာ သာဝေတဗ္ဗံ –

‘‘အယျေ အသုကော နာမ အယျော ဘိက္ခုနီနံ အပါသာဒိကံ ဒဿေတိ၊ ဧတဿ အယျဿ အဝန္ဒိယကရဏံ ရုစ္စတီတိ ဘိက္ခုနိသင်္ဃံ ပုစ္ဆာမိ၊ ဒုတိယမ္ပိ… တတိယမ္ပိ ဘိက္ခုနိသင်္ဃံ ပုစ္ဆာမီ’’တိ။

ဧဝံ တိက္ခတ္တုံ သာဝေတွာ အပလောကနကမ္မေန အဝန္ဒိယကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။

တတော ပဋ္ဌာယ သော ဘိက္ခု ဘိက္ခုနီဟိ န ဝန္ဒိတဗ္ဗော။ သစေ အဝန္ဒိယမာနော ဟိရောတ္တပ္ပံ ပစ္စုပဋ္ဌပေတွာ သမ္မာ ဝတ္တတိ၊ တေန ဘိက္ခုနိယော ခမာပေတဗ္ဗာ။ ခမာပေန္တေန ဘိက္ခုနုပဿယံ အဂန္တွာ ဝိဟာရေယေဝ သင်္ဃံ ဝါ ဂဏံ ဝါ ဧကံ ဘိက္ခုံ ဝါ ဥပသင်္ကမိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ‘‘အဟံ ဘန္တေ ပဋိသင်္ခါ အာယတိံ သံဝရေ တိဋ္ဌာမိ၊ န ပုန အပါသာဒိကံ ဒဿေဿာမိ၊ ဘိက္ခုနိသင်္ဃော မယှံ ခမတူ’’တိ ခမာပေတဗ္ဗံ။ တေန သင်္ဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ဧကံ ဘိက္ခုံ ပေသေတွာ ဧကဘိက္ခုနာ ဝါ သယမေဝ ဂန္တွာ ဘိက္ခုနိယော ဝတ္တဗ္ဗာ – ‘‘အယံ ဘိက္ခု ပဋိသင်္ခါ အာယတိံ သံဝရေ ဌိတော၊ ဣမိနာ အစ္စယံ ဒေသေတွာ ဘိက္ခုနိသင်္ဃော ခမာပိတော၊ ဘိက္ခုနိသင်္ဃော ဣမံ ဝန္ဒိယံ ကရောတူ’’တိ။ သော ဝန္ဒိယော ကာတဗ္ဗော။ ဧဝဉ္စ ပန ကာတဗ္ဗော၊ ဘိက္ခုနုပဿယေ သန္နိပတိတဿ ဘိက္ခုနိသင်္ဃဿ အနုမတိယာ ဗျတ္တာယ ဘိက္ခုနိယာ သာဝေတဗ္ဗံ –

‘‘အယံ အယျေ အသုကော နာမ အယျော ဘိက္ခုနီနံ အပါသာဒိကံ ဒဿေတီတိ ဘိက္ခုနိသင်္ဃေန အဝန္ဒိယော ကတော၊ သော လဇ္ဇိဓမ္မံ ဩက္ကမိတွာ ပဋိသင်္ခါ အာယတိံ သံဝရေ ဌိတော အစ္စယံ ဒေသေတွာ ဘိက္ခုနိသင်္ဃံ ခမာပေသိ၊ တဿ အယျဿ ဝန္ဒိယကရဏံ ရုစ္စတီတိ ဘိက္ခုနိသင်္ဃံ ပုစ္ဆာမီ’’တိ –

တိက္ခတ္တုံ ဝတ္တဗ္ဗံ ဧဝံ အပလောကနကမ္မေနေဝ ဝန္ဒိယော ကာတဗ္ဗော။

အယံ ပနေတ္ထ ပါဠိမုတ္တကောပိ ကမ္မလက္ခဏဝိနိစ္ဆယော။ ဣဒဉှိ ကမ္မလက္ခဏံ နာမ ဘိက္ခုနိသင်္ဃမူလကံ ပညတ္တံ၊ ဘိက္ခုသင်္ဃဿာပိ ပနေတံ လဗ္ဘတိယေဝ။ ယဉှိ ဘိက္ခုသင်္ဃော သလာကဂ္ဂယာဂဂ္ဂဘတ္တဂ္ဂဥပေါသထဂ္ဂေသု အပလောကနကမ္မံ ကရောတိ၊ ဧတမ္ပိ ကမ္မလက္ခဏမေဝ။ အစ္ဆိန္နစီဝရဇိဏ္ဏစီဝရနဋ္ဌစီဝရာနဉှိ သင်္ဃံ သန္နိပါတေတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ယာဝတတိယံ သာဝေတွာ အပလောကနကမ္မံ ကတွာ စီဝရံ ဒါတုံ ဝဋ္ဋတိ။ အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကေန ပန စီဝရံ ကရောန္တဿ သေနာသနက္ခန္ဓကဝဏ္ဏနာယံ ဝုတ္တပ္ပဘေဒါနိ သူစိအာဒီနိ အနပလောကေတွာပိ ဒါတဗ္ဗာနိ။ တေသံ ဒါနေ သောယေဝ ဣဿရော၊ တတော အတိရေကံ ဒေန္တေန အပလောကေတွာ ဒါတဗ္ဗံ။ တတော ဟိ အတိရေကဒါနေ သင်္ဃော သာမီ။ ဂိလာနဘေသဇ္ဇမ္ပိ တတ္ထ ဝုတ္တပ္ပကာရံ သယမေဝ ဒါတဗ္ဗံ။ အတိရေကံ ဣစ္ဆန္တဿ အပလောကေတွာ ဒါတဗ္ဗံ။ ယောပိ စ ဒုဗ္ဗလော ဝါ ဆိန္နိရိယာပထော ဝါ ပစ္ဆိန္နဘိက္ခာစာရပထော ဝါ မဟာဂိလာနော၊ တဿ မဟာဝါသေသု တတြုပ္ပာဒတော ဒေဝသိကံ နာဠိ ဝါ ဥပဍ္ဎနာဠိ ဝါ ဧကဒိဝသံယေဝ ဝါ ပဉ္စ ဝါ ဒသ ဝါ တဏ္ဍုလနာဠိယော ဒေန္တေန အပလောကနကမ္မံ ကတွာဝ ဒါတဗ္ဗာ။ ပေသလဿ ဘိက္ခုနော တတြုပ္ပာဒတော ဣဏပလိဗောဓမ္ပိ ဗဟုဿုတဿ သင်္ဃဘာရနိတ္ထာရကဿ ဘိက္ခုနော အနုဋ္ဌာပနီယသေနာသနမ္ပိ သင်္ဃကိစ္စံ ကရောန္တာနံ ကပ္ပိယကာရကာဒီနံ ဘတ္တဝေတနမ္ပိ အပလောကနကမ္မေန ဒါတုံ ဝဋ္ဋတိ။

စတုပစ္စယဝသေန ဒိန္နတတြုပ္ပာဒတော သင်္ဃိကံ အာဝါသံ ဇဂ္ဂါပေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘အယံ ဘိက္ခု ဣဿရဝတာယ ဝိစာရေတီ’’တိ ကထာပစ္ဆိန္ဒနတ္ထံ ပန သလာကဂ္ဂါဒီသု ဝါ အန္တရသန္နိပါတေ ဝါ သင်္ဃံ ပုစ္ဆိတွာဝ ဇဂ္ဂါပေတဗ္ဗော။ စီဝရပိဏ္ဍပါတတ္ထာယ ဩဒိဿဒိန္နတတြုပ္ပာဒတောပိ အပလောကေတွာ အာဝါသော ဇဂ္ဂါပေတဗ္ဗော။ အနပလောကေတွာပိ ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘သူရော ဝတာယံ ဘိက္ခု စီဝရပိဏ္ဍပါတတ္ထာယ ဒိန္နတော အာဝါသံ ဇဂ္ဂါပေတီ’’တိ ဧဝံ ဥပ္ပန္နကထာပစ္ဆေဒနတ္ထံ ပန အပလောကနကမ္မမေဝ ကတွာ ဇဂ္ဂါပေတဗ္ဗော။

စေတိယေ ဆတ္တံ ဝါ ဝေဒိကံ ဝါ ဗောဓိဃရံ ဝါ အာသနဃရံ ဝါ အကတံ ဝါ ကရောန္တေန ဇိဏ္ဏံ ဝါ ပဋိသင်္ခရောန္တေန သုဓာကမ္မံ ဝါ ကရောန္တေန မနုဿေ သမာဒပေတွာ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ သစေ ကာရကော နတ္ထိ၊ စေတိယဿ ဥပနိက္ခေပတော ကာရေတဗ္ဗံ။ ဥပနိက္ခေပေပိ အသတိ အပလောကနကမ္မံ ကတွာ တတြုပ္ပာဒတော ကာရေတဗ္ဗံ၊ သင်္ဃိကေနပိ။ သင်္ဃိကေန ဟိ အပလောကေတွာ စေတိယကိစ္စံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ စေတိယဿ သန္တကေန အပလောကေတွာပိ သင်္ဃိကကိစ္စံ ကာတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ တာဝကာလိကံ ပန ဂဟေတွာ ပါကတိကံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။

စေတိယေ သုဓာကမ္မာဒီနိ ကရောန္တေဟိ ပန ဘိက္ခာစာရတော ဝါ သင်္ဃတော ဝါ ယာပနမတ္တံ အလဘန္တေဟိ စေတိယသန္တကတော ယာပနမတ္တံ ဂဟေတွာ ပရိဘုဉ္ဇန္တေဟိ ဝတ္တံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ၊ ‘‘ဝတ္တံ ကရောမာ’’တိ မစ္ဆမံသာဒီဟိ သင်္ဃဘတ္တံ ကာတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ ယေ ဝိဟာရေ ရောပိတာ ဖလရုက္ခာ သင်္ဃေန ပရိဂ္ဂဟိတာ ဟောန္တိ၊ ဇဂ္ဂနကမ္မံ လဘန္တိ၊ ယေသံ ဖလာနိ ဃဏ္ဋိံ ပဟရိတွာ ဘာဇေတွာ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ၊ တေသု အပလောကနကမ္မံ န ကာတဗ္ဗံ။ ယေ ပန အပရိဂ္ဂဟိတာ၊ တေသု အပလောကနကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ တံ ပန သလာကဂ္ဂယာဂဂ္ဂဘတ္တဂ္ဂအန္တရသန္နိပါတေသုပိ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ၊ ဥပေါသထဂ္ဂေ ပန ဝဋ္ဋတိယေဝ။ တတ္ထ ဟိ အနာဂတာနမ္ပိ ဆန္ဒပါရိသုဒ္ဓိ အာဟရိယတိ၊ တသ္မာ တံ သုဝိသောဓိတံ ဟောတိ။

ဧဝဉ္စ ပန ကာတဗ္ဗံ၊ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ အနုမတိယာ သာဝေတဗ္ဗံ –

‘‘ဘန္တေ၊ ယံ ဣမသ္မိံ ဝိဟာရေ အန္တောသီမာယ သင်္ဃသန္တကံ မူလတစပတ္တအင်္ကုရပုပ္ဖဖလခါဒနီယာဒိ အတ္ထိ၊ တံ သဗ္ဗံ အာဂတာဂတာနံ ဘိက္ခူနံ ယထာသုခံ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ရုစ္စတီတိ သင်္ဃံ ပုစ္ဆာမီ’’တိ တိက္ခတ္တုံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ။

စတူဟိ ပဉ္စဟိ ဘိက္ခူဟိ ကတံ သုကတမေဝ။ ယသ္မိံ ဝိဟာရေ ဒွေ တယော ဇနာ ဝသန္တိ၊ တေဟိ နိသီဒိတွာ ကတမ္ပိ သင်္ဃေန ကတသဒိသမေဝ။ ယသ္မိံ ပန ဝိဟာရေ ဧကော ဘိက္ခု ဟောတိ၊ တေန ဘိက္ခုနာ ဥပေါသထဒိဝသေ ပုဗ္ဗကရဏပုဗ္ဗကိစ္စံ ကတွာ နိသိန္နေန ကတမ္ပိ ကတိကဝတ္တံ သင်္ဃေန ကတသဒိသမေဝ ဟောတိ။

ကရောန္တေန ပန ဖလဝါရေန ကာတုမ္ပိ စတ္တာရော မာသေ ဆ မာသေ ဧကသံဝစ္ဆရန္တိ ဧဝံ ပရိစ္ဆိန္ဒိတွာပိ အပရိစ္ဆိန္ဒိတွာပိ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ပရိစ္ဆိန္နေ ယထာပရိစ္ဆေဒံ ပရိဘုဉ္ဇိတွာ ပုန ကာတဗ္ဗံ။ အပရိစ္ဆိန္နေ ယာဝ ရုက္ခာ ဓရန္တိ တာဝ ဝဋ္ဋတိယေဝ။ ယေပိ တေသံ ရုက္ခာနံ ဗီဇေဟိ အညေ ရုက္ခာ ရောပိတာ ဟောန္တိ၊ တေသမ္ပိ သာ ဧဝ ကတိကာ။

သစေ ပန အညသ္မိံ ဝိဟာရေ ရောပိတာ ဟောန္တိ၊ တေသံ ယတ္ထ ရောပိတာ၊ တသ္မိံယေဝ ဝိဟာရေ သင်္ဃော သာမီ။ ယေပိ အညတော ဗီဇာနိ အာဟရိတွာ ပုရိမဝိဟာရေ ပစ္ဆာ ရောပိတာ၊ တေသု အညာ ကတိကာ ကာတဗ္ဗာ။ ကတိကာယ ကတာယ ပုဂ္ဂလိကဋ္ဌာနေ တိဋ္ဌန္တိ၊ ယထာသုခံ ဖလာဒီနိ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ သစေ ပနေတ္ထ တံ တံ ဩကာသံ ပရိက္ခိပိတွာ ပရိဝေဏာနိ ကတွာ ဇဂ္ဂန္တိ၊ တေသံ ဘိက္ခူနံ ပုဂ္ဂလိကဋ္ဌာနေ တိဋ္ဌန္တိ။ အညေ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ န လဘန္တိ၊ တေဟိ ပန သင်္ဃဿ ဒသဘာဂံ ဒတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗာနိ။ ယောပိ မဇ္ဈေဝိဟာရေ ရုက္ခံ သာခါဟိ ပရိဝါရေတွာ ရက္ခတိ၊ တဿာပိ ဧသေဝ နယော။

ပေါရာဏဝိဟာရံ ဂတဿ သမ္ဘာဝနီယဘိက္ခုနော ‘‘ထေရော အာဂတော’’တိ ဖလာဖလံ အာဟရန္တိ၊ သစေ တတ္ထ မူလေ သဗ္ဗပရိယတ္တိဓရော ဗဟုဿုတဘိက္ခု ဝိဟာသိ၊ ‘‘အဒ္ဓါ ဧတ္ထ ဒီဃာ ကတိကာ ကတာ ဘဝိဿတီ’’တိ နိက္ကုက္ကုစ္စေန ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ဝိဟာရေ ဖလာဖလံ ပိဏ္ဍပါတိကာနမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ၊ ဓုတင်္ဂံ န ကောပေတိ။ သာမဏေရာ အတ္တနော အာစရိယုပဇ္ဈာယာနံ ဗဟူနိ ဖလာနိ ဒေန္တိ၊ အညေ ဘိက္ခူ အလဘန္တာ ခိယျန္တိ၊ ခိယျနမတ္တမေဝ စေတံ ဟောတိ။

သစေ ပန ဒုဗ္ဘိက္ခံ ဟောတိ၊ ဧကံ ပနသရုက္ခံ နိဿာယ သဋ္ဌိပိ ဇနာ ဇီဝန္တိ၊ တာဒိသေ ကာလေ သဗ္ဗေသံ သင်္ဂဟကရဏတ္ထာယ ဘာဇေတွာ ခါဒိတဗ္ဗံ၊ အယံ သာမီစိ။ ယာဝ ပန ကတိကဝတ္တံ န ပဋိပ္ပဿမ္ဘတိ၊ တာဝ တေဟိ ခါယိတံ သုခါယိတမေဝ။ ကဒါ ပန ကတိကဝတ္တံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘတိ? ယဒါ သမဂ္ဂေါ သင်္ဃော သန္နိပတိတွာ ‘‘ဣတော ပဋ္ဌာယ ဘာဇေတွာ ခါဒန္တူ’’တိ သာဝေတိ။ ဧကဘိက္ခုကေ ပန ဝိဟာရေ ဧကေန သာဝိတေပိ ပုရိမကတိကာ ပဋိပ္ပဿမ္ဘတိယေဝ။ သစေ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓါယ ကတိကာယ သာမဏေရာ နေဝ ရုက္ခတော ပါတေန္တိ၊ န ဘူမိတော ဂဟေတွာ ဘိက္ခူနံ ဒေန္တိ၊ ပတိတဖလာနိ ပါဒေဟိ ပဟရန္တာ ဝိစရန္တိ၊ တေသံ ဒသဘာဂတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ ဥပဍ္ဎဖလဘာဂေန ဖာတိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ အဒ္ဓါ ဖာတိကမ္မလောဘေန အာဟရိတွာ ဒဿန္တိ။ ပုန သုဘိက္ခေ ဇာတေ ကပ္ပိယကာရကေသု အာဂန္တွာ သာခါပရိဝါရာဒီနိ ကတွာ ရုက္ခေ ရက္ခန္တေသု သာမဏေရာနံ ဖာတိကမ္မံ န ဒါတဗ္ဗံ၊ ဘာဇေတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။

‘‘ဝိဟာရေ ဖလာဖလံ အတ္ထီ’’တိ သာမန္တဂါမေဟိ မနုဿာ ဂိလာနာနံ ဝါ ဂဗ္ဘိနီနံ ဝါ အတ္ထာယ အာဂန္တွာ ‘‘ဧကံ နာဠိကေရံ ဒေထ၊ အမ္ဗံ ဒေထ၊ လဗုဇံ ဒေထာ’’တိ ယာစန္တိ၊ ဒါတဗ္ဗံ န ဒါတဗ္ဗန္တိ? ဒါတဗ္ဗံ။ အဒီယမာနေ ဟိ တေ ဒေါမနဿိကာ ဟောန္တိ၊ ဒေန္တေန ပန သင်္ဃံ သန္နိပါတေတွာ ယာဝတတိယံ သာဝေတွာ အပလောကနကမ္မံ ကတွာဝ ဒါတဗ္ဗံ၊ ကတိကဝတ္တံ ဝါ ကတွာ ဌပေတဗ္ဗံ၊ ဧဝဉ္စ ပန ကာတဗ္ဗံ၊ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ သင်္ဃဿ အနုမတိယာ သာဝေတဗ္ဗံ –

‘‘သာမန္တဂါမေဟိ မနုဿာ အာဂန္တွာ ဂိလာနာဒီနံ အတ္ထာယ ဖလာဖလံ ယာစန္တိ၊ ဒွေ နာဠိကေရာနိ၊ ဒွေ တာလဖလာနိ၊ ဒွေ ပနသာနိ၊ ပဉ္စ အမ္ဗာနိ၊ ပဉ္စ ကဒလိဖလာနိ ဂဏှန္တာနံ အနိဝါရဏံ၊ အသုကရုက္ခတော စ အသုကရုက္ခတော စ ဖလံ ဂဏှန္တာနံ အနိဝါရဏံ ရုစ္စတိ ဘိက္ခုသင်္ဃဿာ’’တိ တိက္ခတ္တုံ ဝတ္တဗ္ဗံ။

တတော ပဋ္ဌာယ ဂိလာနာဒီနံ နာမံ ဂဟေတွာ ယာစန္တာ ‘‘ဂဏှထာ’’တိ န ဝတ္တဗ္ဗာ၊ ဝတ္တံ ပန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ‘‘နာဠိကေရာဒီနိ ဣမိနာ နာမ ပရိစ္ဆေဒေန ဂဏှန္တာနံ အသုကရုက္ခတော စ အသုကရုက္ခတော စ ဖလံ ဂဏှန္တာနံ အနိဝါရဏံ ကတ’’န္တိ။ အနုဝိစရိတွာ ပန ‘‘အယံ မဓုရဖလော အမ္ဗော၊ ဣတော ဂဏှထာ’’တိပိ န ဝတ္တဗ္ဗာ။ ဖလဘာဇနကာလေ ပန အာဂတာနံ သမ္မတေန ဥပဍ္ဎဘာဂေါ ဒါတဗ္ဗော၊ အသမ္မတေန အပလောကေတွာ ဒါတဗ္ဗံ။

ခီဏပရိဗ္ဗယော ဝါ မဂ္ဂဂမိယသတ္ထဝါဟော ဝါ အညော ဝါ ဣဿရော အာဂန္တွာ ယာစတိ၊ အပလောကေတွာဝ ဒါတဗ္ဗံ။ ဗလက္ကာရေန ဂဟေတွာ ခါဒန္တော န ဝါရေတဗ္ဗော။ ကုဒ္ဓါ ဟိ သော ရုက္ခေပိ ဆိန္ဒေယျ၊ အညမ္ပိ အနတ္ထံ ကရေယျ။ ပုဂ္ဂလိကပရိဝေဏံ အာဂန္တွာ ဂိလာနဿ ဂါမေန ယာစန္တော ‘‘အမှေဟိ ဆာယာဒီနံ အတ္ထာယ ရောပိတံ၊ သစေ အတ္ထိ၊ တုမှေ ဇာနာထာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗော။ ယဒိ ပန ဖလဘရိတာဝ ရုက္ခာ ဟောန္တိ၊ ကဏ္ဋကေ ဗန္ဓိတွာ ဖလဝါရေန ခါဒန္တိ၊ အပစ္စာသီသန္တေန ဟုတွာ ဒါတဗ္ဗံ။ ဗလက္ကာရေန ဂဏှန္တော န ဝါရေတဗ္ဗော၊ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တမေဝေတ္ထ ကာရဏံ။

သင်္ဃဿ ဖလာရာမော ဟောတိ၊ ပဋိဇဂ္ဂနံ န လဘတိ၊ သစေ တံ ကောစိ ဝတ္တသီသေန ဇဂ္ဂတိ၊ သင်္ဃဿေဝ ဟောတိ။ အထာပိ ကဿစိ ပဋိဗလဿ ဘိက္ခုနော ‘‘ဣမံ သပ္ပုရိသ ဇဂ္ဂိတွာ ဒေဟီ’’တိ သင်္ဃော ဘာရံ ကရောတိ၊ သော စေ ဝတ္တသီသေန ဇဂ္ဂတိ၊ ဧဝမ္ပိ သင်္ဃဿေဝ ဟောတိ။ ဖာတိကမ္မံ ပစ္စာသီသန္တဿ ပန တတိယဘာဂေန ဝါ ဥပဍ္ဎဘာဂေန ဝါ ဖာတိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ‘‘ဘာရိယံ ကမ္မ’’န္တိ ဝတွာ ဧတ္တကေန အနိစ္ဆန္တော ပန သဗ္ဗံ တဝေဝ သန္တကံ ကတွာ ‘‘မူလဘာဂံ ဒသဘာဂမတ္တံ ဒတွာ ဇဂ္ဂါဟီ’’တိပိ ဝတ္တဗ္ဗော။ ဂရုဘဏ္ဍတ္တာ ပန မူလစ္ဆေဇ္ဇဝသေန န ဒါတဗ္ဗံ။ သော မူလဘာဂံ ဒတွာ ခါဒန္တော အကတာဝါသံ ဝါ ကတွာ ကတာဝါသံ ဝါ ဇဂ္ဂိတွာ နိဿိတကာနံ အာရာမံ နိယျာဒေတိ၊ တေဟိပိ မူလဘာဂေါ ဒါတဗ္ဗောဝ။ ယဒါ ပန ဘိက္ခူ သယံ ဇဂ္ဂိတုံ ပဟောန္တိ၊ အထ တေသံ ဇဂ္ဂိတုဉ္စ န ဒါတဗ္ဗံ၊ ဇဂ္ဂိတကာလေ စ န ဝါရေတဗ္ဗာ၊ ဇဂ္ဂနကာလေယေဝ ဝါရေတဗ္ဗာ။ ‘‘ဗဟုံ တုမှေဟိ ခါယိတံ၊ ဣဒါနိ မာ ဇဂ္ဂိတ္ထ၊ ဘိက္ခုသင်္ဃောယေဝ ဇဂ္ဂိဿတီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ။

သစေ ပန နေဝ ဝတ္တသီသေန ဇဂ္ဂန္တော အတ္ထိ၊ န ဖာတိကမ္မေန၊ န သင်္ဃော ဇဂ္ဂိတုံ ပဟောတိ၊ ဧကော အနာပုစ္ဆိတွာဝ ဇဂ္ဂိတွာ ဖာတိကမ္မံ ဝဍ္ဎေတွာ ပစ္စာသီသတိ၊ အပလောကနကမ္မေန ဖာတိကမ္မံ ဝဍ္ဎေတွာ ဒါတဗ္ဗံ။ ဣတိ ဣမံ သဗ္ဗမ္ပိ ကမ္မလက္ခဏမေဝ ဟောတိ။ အပလောကနကမ္မံ ဣမာနိ ပဉ္စ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။

ဉတ္တိကမ္မဋ္ဌာနဘေဒေ ပန ‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ ဣတ္ထန္နာမော ဣတ္ထန္နာမဿ အာယသ္မတော ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော၊ အနုသိဋ္ဌော သော မယာ။ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣတ္ထန္နာမော အာဂစ္ဆေယျာတိ၊ အာဂစ္ဆာဟီတိ ဝတ္တဗ္ဗော’’တိ ဧဝံ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခဿ ဩသာရဏာ ဩသာရဏာ နာမ။

‘‘သုဏန္တု မေ အာယသ္မန္တာ၊ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဓမ္မကထိကော ဣမဿ နေဝ သုတ္တံ အာဂစ္ဆတိ၊ နော သုတ္တဝိဘင်္ဂေါ၊ သော အတ္ထံ အသလ္လက္ခေတွာ ဗျဉ္ဇနစ္ဆာယာယ အတ္ထံ ပဋိဗာဟတိ။ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေတွာ အဝသေသာ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေယျာမာ’’တိ ဧဝံ ဥဗ္ဗာဟိကာဝိနိစ္ဆယေ ဓမ္မကထိကဿ ဘိက္ခုနော နိဿာရဏာ နိဿာရဏာ နာမ။

‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ အဇ္ဇုပေါသထော ပန္နရသော။ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ဥပေါသထံ ကရေယျာ’’တိ ဧဝံ ဥပေါသထကမ္မဝသေန ဌပိတာ ဉတ္တိ ဥပေါသထော နာမ။

‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ အဇ္ဇ ပဝါရဏာ ပန္နရသီ။ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ပဝါရေယျာ’’တိ ဧဝံ ပဝါရဏာကမ္မဝသေန ဌပိတာ ဉတ္တိ ပဝါရဏာ နာမ။

‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ ဣတ္ထန္နာမော ဣတ္ထန္နာမဿ အာယသ္မတော ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော။ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ ဣတ္ထန္နာမံ အနုသာသေယျ’’န္တိ။ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣတ္ထန္နာမော ဣတ္ထန္နာမံ အနုသာသေယျာ’’တိ။ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ ဣတ္ထန္နာမံ အန္တရာယိကေ ဓမ္မေ ပုစ္ဆေယျ’’န္တိ။ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣတ္ထန္နာမော ဣတ္ထန္နာမံ အန္တရာယိကေ ဓမ္မေ ပုစ္ဆေယျာ’’တိ။ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ ဣတ္ထန္နာမံ ဝိနယံ ပုစ္ဆေယျ’’န္တိ။ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣတ္ထန္နာမော ဣတ္ထန္နာမံ ဝိနယံ ပုစ္ဆေယျာ’’တိ။ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ ဣတ္ထန္နာမေန ဝိနယံ ပုဋ္ဌော ဝိဿဇ္ဇေယျ’’န္တိ။ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣတ္ထန္နာမော ဣတ္ထန္နာမေန ဝိနယံ ပုဋ္ဌော ဝိဿဇ္ဇေယျာ’’တိ ဧဝံ အတ္တာနံ ဝါ ပရံ ဝါ သမ္မန္နိတုံ ဌပိတာ ဉတ္တိ သမ္မုတိ နာမ။

‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ ဣဒံ စီဝရံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော နိဿဂ္ဂိယံ သင်္ဃဿ နိဿဋ္ဌံ။ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ဣမံ စီဝရံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဒေယျာ’’တိ။ ‘‘ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ၊ အာယသ္မန္တာ ဣမံ စီဝရံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဒေယျု’’န္တိ ဧဝံ နိဿဋ္ဌစီဝရပတ္တာဒီနံ ဒါနံ ဒါနံ နာမ။

‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု အာပတ္တိံ သရတိ၊ ဝိဝရတိ၊ ဥတ္တာနိံ ကရောတိ၊ ဒေသေတိ။ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော အာပတ္တိံ ပဋိဂ္ဂဏှေယျန္တိ။ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော အာပတ္တိံ ပဋိဂ္ဂဏှေယျ’’န္တိ။ တေန ဝတ္တဗ္ဗော ‘‘ပဿသီ’’တိ။ ‘‘အာမ ပဿာမီ’’တိ။ အာယတိံ သံဝရေယျာသီတိ ဧဝံ အာပတ္တိပဋိဂ္ဂဟော ပဋိဂ္ဂဟော နာမ။

‘‘သုဏန္တု မေ၊ အာယသ္မန္တာ အာဝါသိကာ။ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣဒါနိ ဥပေါသထံ ကရေယျာမ၊ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသေယျာမ၊ အာဂမေ ကာဠေ ပဝါရေယျာမာ’’တိ။ တေ စေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခူ ဘဏ္ဍနကာရကာ ကလဟကာရကာ ဝိဝါဒကာရကာ ဘဿကာရကာ သင်္ဃေ အဓိကရဏကာရကာ တံ ကာဠံ အနုဝသေယျုံ၊ အာဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ ဗျတ္တေန ပဋိဗလေန အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ ဉာပေတဗ္ဗာ – ‘‘သုဏန္တု မေ၊ အာယသ္မန္တာ အာဝါသိကာ။ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣဒါနိ ဥပေါသထံ ကရေယျာမ၊ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသေယျာမ၊ အာဂမေ ဇုဏှေ ပဝါရေယျာမာ’’တိ ဧဝံ ကတာ ပဝါရဏာပစ္စုက္ကဍ္ဎနာ ပစ္စုက္ကဍ္ဎနာ နာမ။

သဗ္ဗေဟေဝ ဧကဇ္ဈံ သန္နိပတိတဗ္ဗံ၊ သန္နိပတိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သင်္ဃော ဉာပေတဗ္ဗော – ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော အမှာကံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ။ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ၊ သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ။ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ဣမံ အဓိကရဏံ တိဏဝတ္ထာရကေန ဝူပသမေယျ ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ၊ ဌပေတွာ ဂိဟိပဋိသယုတ္တ’’န္တိ ဧဝံ တိဏဝတ္ထာရကသမထေန ကတွာ သဗ္ဗပဌမာ သဗ္ဗသင်္ဂါဟိကဉတ္တိ ကမ္မလက္ခဏံ နာမ။

တထာ တတော ပရာ ဧကေကသ္မိံ ပက္ခေ ဧကေကံ ကတွာ ဒွေ ဉတ္တိယော ဣတိ ယထာဝုတ္တပ္ပဘေဒံ ဩသာရဏံ နိဿာရဏံ…ပေ… ကမ္မလက္ခဏညေဝ နဝမန္တိ ဉတ္တိကမ္မံ ဣမာနိ နဝ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။

ဉတ္တိဒုတိယကမ္မဋ္ဌာနဘေဒေ ပန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိနော ပတ္တနိက္ကုဇ္ဇနဝသေန ခန္ဓကေ ဝုတ္တာ နိဿာရဏာ။ တဿေဝ ပတ္တုက္ကုဇ္ဇနဝသေန ဝုတ္တာ ဩသာရဏာ စ ဝေဒိတဗ္ဗာ။

သီမာသမ္မုတိ တိစီဝရေန အဝိပ္ပဝါသသမ္မုတိ၊ သန္ထတသမ္မုတိ၊ ဘတ္တုဒ္ဒေသက-သေနာသနဂ္ဂါဟာပက-ဘဏ္ဍာဂါရိက-စီဝရပဋိဂ္ဂါဟက-စီဝရဘာဇက-ယာဂုဘာဇကဖလဘာဇက-ခဇ္ဇဘာဇက-အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇက-သာဋိယဂ္ဂါဟာပက-ပတ္တဂ္ဂါဟာပက-အာရာမိကပေသကသာမဏေရပေသကသမ္မုတီတိ ဧတာသံ သမ္မုတီနံ ဝသေန သမ္မုတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ကထိနစီဝရဒါနမတကစီဝရဒါနဝသေန ဒါနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

ကထိနုဒ္ဓါရဝသေန ဥဒ္ဓါရော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ကုဋိဝတ္ထုဝိဟာရဝတ္ထုဒေသနာဝသေန ဒေသနာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ယာ ပန တိဏဝတ္ထာရကသမထေ သဗ္ဗသင်္ဂါဟိကဉတ္တိဉ္စ ဧကေကသ္မိံ ပက္ခေ ဧကေကံ ဉတ္တိဉ္စာတိ တိဿော ဉတ္တိယော ဌပေတွာ ပုန ဧကသ္မိံ ပက္ခေ ဧကာ၊ ဧကသ္မိံ ပက္ခေ ဧကာတိ ဒွေ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မဝါစာ ဝုတ္တာ၊ တာသံ ဝသေန ကမ္မလက္ခဏံ ဝေဒိတဗ္ဗံ ။ ဣတိ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ဣမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။

ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မဋ္ဌာနဘေဒေ ပန တဇ္ဇနီယကမ္မာဒီနံ သတ္တန္နံ ကမ္မာနံ ဝသေန နိဿာရဏာ၊ တေသံယေဝ စ ကမ္မာနံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘနဝသေန ဩသာရဏာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိဝသေန သမ္မုတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ပရိဝါသဒါနမာနတ္တဒါနဝသေန ဒါနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ မူလာယပဋိကဿနကမ္မဝသေန နိဂ္ဂဟော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ‘‘ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တိကာ အဋ္ဌ၊ ယာဝတတိယကာ အရိဋ္ဌော စဏ္ဍကာဠီ စ ဣမေ တေ ယာဝတတိယကာ’’တိ ဣမာသံ ဧကာဒသန္နံ သမနုဘာသနာနံ ဝသေန သမနုဘာသနာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဥပသမ္ပဒါကမ္မအဗ္ဘာနကမ္မဝသေန ပန ကမ္မလက္ခဏံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဣတိ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ဣမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။

၄၉၇။ ဣတိ ကမ္မာနိ စ ကမ္မဝိပတ္တိဉ္စ ဝိပတ္တိဝိရဟိတာနံ ကမ္မာနံ ဌာနပဘေဒဂမနဉ္စ ဒဿေတွာ ဣဒါနိ တေသံ ကမ္မာနံ ကာရကဿ သင်္ဃဿ ပရိစ္ဆေဒံ ဒဿေန္တော ပုန ‘‘စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ’’တိအာဒိမာဟ။ တဿတ္ထော ပရိသတော ကမ္မဝိပတ္တိဝဏ္ဏနာယံ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗောတိ။

ကမ္မဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

အတ္ထဝသဝဂ္ဂါဒိဝဏ္ဏနာ

၄၉၈။ ဣဒါနိ ယာနိ တာနိ တေသံ ကမ္မာနံ ဝတ္ထုဘူတာနိ သိက္ခာပဒါနိ၊ တေသံ ပညတ္တိယံ အာနိသံသံ ဒဿေတုံ ‘‘ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စာ’’တိအာဒိ အာရဒ္ဓံ။ တတ္ထ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဝေရာနံ သံဝရာယာတိ ပါဏာတိပါတာဒီနံ ပဉ္စန္နံ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကဝေရာနံ သံဝရတ္ထာယ ပိဒဟနတ္ထာယ။ သမ္ပရာယိကာနံ ဝေရာနံ ပဋိဃာတာယာတိ ဝိပါကဒုက္ခသင်္ခါတာနံ သမ္ပရာယိကဝေရာနံ ပဋိဃာတတ္ထာယ၊ သမုစ္ဆေဒနတ္ထာယ အနုပ္ပဇ္ဇနတ္ထာယ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဝဇ္ဇာနံ သံဝရာယာတိ တေသံယေဝ ပဉ္စန္နံ ဝေရာနံ သံဝရတ္ထာယ။ သမ္ပရာယိကာနံ ဝဇ္ဇာနန္တိ တေသံယေဝ ဝိပါကဒုက္ခာနံ။ ဝိပါကဒုက္ခာနေဝ ဟိ ဣဓ ဝဇ္ဇနီယဘာဝတော ဝဇ္ဇာနီတိ ဝုတ္တာနိ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဘယာနန္တိ ဂရဟာ ဥပဝါဒေါ တဇ္ဇနီယာဒီနိ ကမ္မာနိ ဥပေါသထပဝါရဏာနံ ဌပနံ အကိတ္တိပကာသနီယကမ္မန္တိ ဧတာနိ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကဘယာနိ နာမ၊ ဧတေသံ သံဝရတ္ထာယ။ သမ္ပရာယိကဘယာနိ ပန ဝိပါကဒုက္ခာနိယေဝ ၊ တေသံ ပဋိဃာတတ္ထာယ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အကုသလာနန္တိ ပဉ္စဝေရဒသအကုသလကမ္မပထပ္ပဘေဒါနံ အကုသလာနံ သံဝရတ္ထာယ။ ဝိပါကဒုက္ခာနေဝ ပန အက္ခမဋ္ဌေန သမ္ပရာယိကအကုသလာနီတိ ဝုစ္စန္တိ၊ တေသံ ပဋိဃာတတ္ထာယ။ ဂိဟီနံ အနုကမ္ပာယာတိ အဂါရိကာနံ သဒ္ဓါရက္ခဏဝသေန အနုကမ္ပနတ္ထာယ။ ပါပိစ္ဆာနံ ပက္ခုပစ္ဆေဒါယာတိ ပါပိစ္ဆပုဂ္ဂလာနံ ဂဏဗန္ဓဘေဒနတ္ထာယ ဂဏဘောဇနသိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။ ယဉှေတ္ထ ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ၊ တံ သဗ္ဗံ ပဌမပါရာဇိကဝဏ္ဏနာယမေဝ ဝုတ္တန္တိ။

သိက္ခာပဒေသု အတ္ထဝသေန ဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၄၉၉။ ပါတိမောက္ခာဒီသု ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသောတိ ဘိက္ခူနံ ပဉ္စဝိဓော ဘိက္ခုနီနံ စတုဗ္ဗိဓော။ ပရိဝါသဒါနာဒီသု ဩသာရဏီယံ ပညတ္တန္တိ အဋ္ဌာရသသု ဝါ တေစတ္တာလီသာယ ဝါ ဝတ္တေသု ဝတ္တမာနဿ ဩသာရဏီယံ ပညတ္တံ။ ယေန ကမ္မေန ဩသာရီယတိ၊ တံ ကမ္မံ ပညတ္တန္တိ အတ္ထော။ နိဿာရဏီယံ ပညတ္တန္တိ ဘဏ္ဍနကာရကာဒယော ယေန ကမ္မေန နိဿာရီယန္တိ၊ တံ ကမ္မံ ပညတ္တန္တိ အတ္ထော။

၅၀၀။ အပညတ္တေတိအာဒီသု အပညတ္တေ ပညတ္တန္တိ သတ္တာပတ္တိက္ခန္ဓာ ကကုသန္ဓဉ္စ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ကောဏာဂမနဉ္စ ကဿပဉ္စ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဌပေတွာ အန္တရာ ကေနစိ အပညတ္တေ သိက္ခာပဒေ ပညတ္တံ နာမ။ မက္ကဋိဝတ္ထုအာဒိဝိနီတကထာ သိက္ခာပဒေ ပညတ္တေ အနုပညတ္တံ နာမ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝါတိ။

အာနိသံသဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၅၀၁။ ဣဒါနိ သဗ္ဗသိက္ခာပဒါနံ ဧကေကေန အာကာရေန နဝဓာ သင်္ဂဟံ ဒဿေတုံ ‘‘နဝ သင်္ဂဟာ’’တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ဝတ္ထုသင်္ဂဟောတိ ဝတ္ထုနာ သင်္ဂဟော။ ဧဝံ သေသေသုပိ ပဒတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ အယံ ပနေတ္ထ အတ္ထယောဇနာ – ယသ္မာ ဟိ ဧကသိက္ခာပဒမ္ပိ အဝတ္ထုသ္မိံ ပညတ္တံ နတ္ထိ၊ တသ္မာ သဗ္ဗာနိ ဝတ္ထုနာ သင်္ဂဟိတာနီတိ ဧဝံ တာဝ ဝတ္ထုသင်္ဂဟော ဝေဒိတဗ္ဗော။

ယသ္မာ ပန ဒွေ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ သီလဝိပတ္တိယာ သင်္ဂဟိတာ၊ ပဉ္စာပတ္တိက္ခန္ဓာ အာစာရဝိပတ္တိယာ၊ ဆ သိက္ခာပဒါနိ အာဇီဝဝိပတ္တိယာ သင်္ဂဟိတာနိ၊ တသ္မာ သဗ္ဗာနိပိ ဝိပတ္တိယာ သင်္ဂဟိတာနီတိ ဧဝံ ဝိပတ္တိသင်္ဂဟော ဝေဒိတဗ္ဗော။

ယသ္မာ ပန သတ္တဟာပတ္တီဟိ မုတ္တံ ဧကသိက္ခာပဒမ္ပိ နတ္ထိ၊ တသ္မာ သဗ္ဗာနိ အာပတ္တိယာ သင်္ဂဟိတာနီတိ ဧဝံ အာပတ္တိသင်္ဂဟော ဝေဒိတဗ္ဗော။

သဗ္ဗာနိ စ သတ္တသု နဂရေသု ပညတ္တာနီတိ နိဒါနေန သင်္ဂဟိတာနီတိ ဧဝံ နိဒါနသင်္ဂဟော ဝေဒိတဗ္ဗော။

ယသ္မာ ပန ဧကသိက္ခာပဒမ္ပိ အဇ္ဈာစာရိကပုဂ္ဂလေ အသတိ ပညတ္တံ နတ္ထိ၊ တသ္မာ သဗ္ဗာနိ ပုဂ္ဂလေန သင်္ဂဟိတာနီတိ ဧဝံ ပုဂ္ဂလသင်္ဂဟော ဝေဒိတဗ္ဗော။

သဗ္ဗာနိ ပန ပဉ္စဟိ စေဝ သတ္တဟိ စ အာပတ္တိက္ခန္ဓေဟိ သင်္ဂဟိတာနိ၊ သဗ္ဗာနိ န ဝိနာ ဆဟိ သမုဋ္ဌာနေဟိ သမုဋ္ဌန္တီတိ သမုဋ္ဌာနေန သင်္ဂဟိတာနိ။ သဗ္ဗာနိ စ စတူသု အဓိကရဏေသု အာပတ္တာဓိကရဏေန သင်္ဂဟိတာနိ။ သဗ္ဗာနိ သတ္တဟိ သမထေဟိ သမထံ ဂစ္ဆန္တီတိ သမထေဟိ သင်္ဂဟိတာနိ။ ဧဝမေတ္ထ ခန္ဓသမုဋ္ဌာနအဓိကရဏသမထသင်္ဂဟာပိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ သေသံ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တနယမေဝါတိ။

သမန္တပါသာဒိကာယ ဝိနယသံဝဏ္ဏနာယ

နဝသင်္ဂဟိတဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

နိဋ္ဌိတာ စ ပရိဝါရဿ အနုတ္တာနတ္ထပဒဝဏ္ဏနာတိ။

နိဂမနကထာ

ဧတ္တာဝတာ စ –

ဥဘတော ဝိဘင်္ဂခန္ဓက-ပရိဝါရဝိဘတ္တိဒေသနံ နာထော၊

ဝိနယပိဋကံ ဝိနေန္တော၊ ဝေနေယျံ ယံ ဇိနော အာဟ။

သမဓိကသတ္တဝီသတိ-သဟဿမတ္တေန တဿ ဂန္ထေန၊

သံဝဏ္ဏနာ သမတ္တာ၊ သမန္တပါသာဒိကာ နာမ။

တတြိဒံ သမန္တပါသာဒိကာယ သမန္တပါသာဒိကတ္တသ္မိံ –

အာစရိယပရမ္ပရတော၊ နိဒါနဝတ္ထုပ္ပဘေဒဒီပနတော၊

ပရသမယဝိဝဇ္ဇနတော၊ သကသမယဝိသုဒ္ဓိတော စေဝ။

ဗျဉ္ဇနပရိသောဓနတော၊ ပဒတ္ထတော ပါဠိယောဇနက္ကမတော၊

သိက္ခာပဒနိစ္ဆယတော၊ ဝိဘင်္ဂနယဘေဒဒဿနတော။

သမ္ပဿတံ န ဒိဿတိ၊ ကိဉ္စိ အပါသာဒိကံ ယတော ဧတ္ထ၊

ဝိညူနမယံ တသ္မာ၊ သမန္တပါသာဒိကာတွေဝ။

သံဝဏ္ဏနာ ပဝတ္တာ၊ ဝိနယဿ ဝိနေယျဒမနကုသလေန၊

ဝုတ္တဿ လောကနာထေန၊ လောကမနုကမ္ပမာနေနာတိ။

မဟာအဋ္ဌကထဉ္စေဝ ၊ မဟာပစ္စရိမေဝစ၊

ကုရုန္ဒိဉ္စာတိ တိဿောပိ၊ သီဟဠဋ္ဌကထာ ဣမာ။

ဗုဒ္ဓမိတ္တောတိ နာမေန၊ ဝိဿုတဿ ယသဿိနော၊

ဝိနယညုဿ ဓီရဿ၊ သုတွာ ထေရဿ သန္တိကေ။

မဟာမေဃဝနုယျာနေ၊ ဘူမိဘာဂေ ပတိဋ္ဌိတော၊

မဟာဝိဟာရော ယော သတ္ထု၊ မဟာဗောဓိဝိဘူသိတော။

ယံ တဿ ဒက္ခိဏေ ဘာဂေ၊ ပဓာနဃရမုတ္တမံ၊

သုစိစာရိတ္တသီလေန၊ ဘိက္ခုသင်္ဃေန သေဝိတံ။

ဥဠာရကုလသမ္ဘူတော ၊ သင်္ဃုပဋ္ဌာယကော သဒါ၊

အနာကုလာယ သဒ္ဓါယ၊ ပသန္နော ရတနတ္တယေ။

မဟာနိဂမသာမီတိ ၊ ဝိဿုတော တတ္ထ ကာရယိ၊

စာရုပါကာရသဉ္စိတံ၊ ယံ ပါသာဒံ မနောရမံ။

သီတစ္ဆာယတရူပေတံ၊ သမ္ပန္နသလိလာသယံ၊

ဝသတာ တတြ ပါသာဒေ၊ မဟာနိဂမသာမိနော။

သုစိသီလသမာစာရံ၊ ထေရံ ဗုဒ္ဓသိရိဝှယံ၊

ယာ ဥဒ္ဒိသိတွာ အာရဒ္ဓါ၊ ဣဒ္ဓါ ဝိနယဝဏ္ဏနာ။

ပါလယန္တဿ သကလံ၊ လင်္ကာဒီပံ နိရဗ္ဗုဒံ၊

ရညော သိရိနိဝါသဿ၊ သိရိပါလယသဿိနော။

သမဝီသတိမေ ခေမေ၊ ဇယသံဝစ္ဆရေ အယံ၊

အာရဒ္ဓါ ဧကဝီသမှိ၊ သမ္ပတ္တေ ပရိနိဋ္ဌိတာ။

ဥပဒ္ဒဝါ ကုလေ လောကေ၊ နိရုပဒ္ဒဝတော အယံ၊

ဧကသံဝစ္ဆရေနေဝ၊ ယထာ နိဋ္ဌံ ဥပါဂတာ။

ဧဝံ သဗ္ဗဿ လောကဿ၊ နိဋ္ဌံ ဓမ္မူပသံဟိတာ၊

သီဃံ ဂစ္ဆန္တု အာရမ္ဘာ၊ သဗ္ဗေပိ နိရုပဒ္ဒဝါ။

စိရဋ္ဌိတတ္ထံ ဓမ္မဿ၊ ကရောန္တေန မယာ ဣမံ၊

သဒ္ဓမ္မဗဟုမာနေန၊ ယဉ္စ ပုညံ သမာစိတံ။

သဗ္ဗဿ အာနုဘာဝေန၊ တဿ သဗ္ဗေပိ ပါဏိနော၊

ဘဝန္တု ဓမ္မရာဇဿ၊ သဒ္ဓမ္မရသသေဝိနော။

စိရံ တိဋ္ဌတု သဒ္ဓမ္မော၊ ကာလေ ဝဿံ စိရံ ပဇံ၊

တပ္ပေတု ဒေဝေါ ဓမ္မေန၊ ရာဇာ ရက္ခတု မေဒိနိန္တိ။

ပရမဝိသုဒ္ဓသဒ္ဓါဗုဒ္ဓိဝီရိယပဋိမဏ္ဍိတေန သီလာစာရဇ္ဇဝမဒ္ဒဝါဒိဂုဏသမုဒယသမုဒိတေန သကသမယသမယန္တရဂဟနဇ္ဈောဂါဟဏသမတ္ထေန ပညာဝေယျတ္တိယသမန္နာဂတေန တိပိဋကပရိယတ္တိပ္ပဘေဒေ သာဋ္ဌကထေ သတ္ထုသာသနေ အပ္ပဋိဟတညာဏပ္ပဘာဝေန မဟာဝေယျာကရဏေန ကရဏသမ္ပတ္တိဇနိတသုခဝိနိဂ္ဂတမဓုရောဒါရဝစနလာဝဏ္ဏယုတ္တေန ယုတ္တမုတ္တဝါဒိနာ ဝါဒိဝရေန မဟာကဝိနာ ပဘိန္နပအသမ္ဘိဒါပရိဝါရေ ဆဠဘိညာဒိပဘေဒဂုဏပဋိမဏ္ဍိတေ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မေ သုပ္ပတိဋ္ဌိတဗုဒ္ဓီနံ ထေရဝံသပ္ပဒီပါနံ ထေရာနံ မဟာဝိဟာရဝါသီနံ ဝံသာလင်္ကာရဘူတေန ဝိပုလဝိသုဒ္ဓဗုဒ္ဓိနာ ဗုဒ္ဓဃောသောတိ ဂရူဟိ ဂဟိတနာမဓေယျေန ထေရေန ကတာ အယံ သမန္တပါသာဒိကာ နာမ ဝိနယသံဝဏ္ဏနာ –

တာဝ တိဋ္ဌတု လောကသ္မိံ၊ လောကနိတ္ထရဏေသိနံ၊

ဒဿေန္တီ ကုလပုတ္တာနံ၊ နယံ သီလဝိသုဒ္ဓိယာ။

ယာဝ ဗုဒ္ဓါတိ နာမမ္ပိ၊ သုဒ္ဓစိတ္တဿ တာဒိနော၊

လောကမှိ လောကဇေဋ္ဌဿ၊ ပဝတ္တတိ မဟေသိနောတိ။

သမန္တပါသာဒိကာ နာမ

ဝိနယ-အဋ္ဌကထာ နိဋ္ဌိတာ။