📜

၁၁။ ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓကံ

၁။ သင်္ဂီတိနိဒါနံ

၄၃၇။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဧကမိဒါဟံ၊ အာဝုသော၊ သမယံ ပါဝါယ ကုသိနာရံ အဒ္ဓါနမဂ္ဂပ္ပဋိပန္နော မဟတာ ဘိက္ခုသင်္ဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ။ အထ ခွာဟံ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂါ ဩက္ကမ္မ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသီဒိံ။

[ဒီ။ နိ။ ၂။၂၃၁] ‘‘တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော အာဇီဝကော ကုသိနာရာယ မန္ဒာရဝပုပ္ဖံ ဂဟေတွာ ပါဝံ အဒ္ဓါနမဂ္ဂပ္ပဋိပန္နော ဟောတိ။ အဒ္ဒသံ ခေါ အဟံ၊ အာဝုသော၊ တံ အာဇီဝကံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသွာန တံ အာဇီဝကံ ဧတဒဝေါစံ – ‘အပါဝုသော၊ အမှာကံ သတ္ထာရံ ဇာနာသီ’တိ? ‘အာမာဝုသော၊ ဇာနာမိ။ အဇ္ဇ သတ္တာဟပရိနိဗ္ဗုတော သမဏော ဂေါတမော။ တတော မေ ဣဒံ မန္ဒာရဝပုပ္ဖံ ဂဟိတ’န္တိ။ တတြာဝုသော၊ ယေ တေ ဘိက္ခူ အဝီတရာဂါ အပ္ပေကစ္စေ ဗာဟာ ပဂ္ဂယှ ကန္ဒန္တိ၊ ဆိန္နပါတံ ပပတန္တိ၊ အာဝဋ္ဋန္တိ၊ ဝိဝဋ္ဋန္တိ – အတိခိပ္ပံ ဘဂဝါ ပရိနိဗ္ဗုတော၊ အတိခိပ္ပံ သုဂတော ပရိနိဗ္ဗုတော၊ အတိခိပ္ပံ စက္ခုံ လောကေ အန္တရဟိတန္တိ။ ယေ ပန တေ ဘိက္ခူ ဝီတရာဂါ တေ သတာ သမ္ပဇာနာ အဓိဝါသေန္တိ – အနိစ္စာ သင်္ခါရာ၊ တံ ကုတေတ္ထ လဗ္ဘာတိ။

‘‘အထ ခွာဟံ၊ အာဝုသော၊ တေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစံ – ‘အလံ၊ အာဝုသော၊ မာ သောစိတ္ထ၊ မာ ပရိဒေဝိတ္ထ။ နနွေတံ၊ အာဝုသော၊ ဘဂဝတာ ပဋိကစ္စေဝ အက္ခာတံ – သဗ္ဗေဟေဝ ပိယေဟိ မနာပေဟိ နာနာဘာဝေါ ဝိနာဘာဝေါ အညထာဘာဝေါ။ တံ ကုတေတ္ထ အာဝုသော လဗ္ဘာ၊ ယံ တံ ဇာတံ ဘူတံ သင်္ခတံ ပလောကဓမ္မံ၊ တံ ဝတ မာ ပလုဇ္ဇီတိ – နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတီ’တိ။

‘‘တေန ခေါ ပနာဝုသော၊ သမယေန သုဘဒ္ဒေါ နာမ ဝုဍ္ဎပဗ္ဗဇိတော တဿံ ပရိသာယံ နိသိန္နော ဟောတိ ။ အထ ခေါ၊ အာဝုသော၊ သုဘဒ္ဒေါ ဝုဍ္ဎပဗ္ဗဇိတော တေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘အလံ၊ အာဝုသော၊ မာ သောစိတ္ထ၊ မာ ပရိဒေဝိတ္ထ။ သုမုတ္တာ မယံ တေန မဟာသမဏေန ၊ ဥပဒ္ဒုတာ စ မယံ ဟောမ – ဣဒံ ဝေါ ကပ္ပတိ၊ ဣဒံ ဝေါ န ကပ္ပတီတိ။ ဣဒါနိ ပန မယံ ယံ ဣစ္ဆိဿာမ တံ ကရိဿာမ၊ ယံ န ဣစ္ဆိဿာမ န တံ ကရိဿာမာ’တိ။ ဟန္ဒ မယံ၊ အာဝုသော၊ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယာမ။ ပုရေ အဓမ္မော ဒိပ္ပတိ [ဒိဗ္ဗတိ (က။)]၊ ဓမ္မော ပဋိဗာဟိယျတိ၊ ပုရေ အဝိနယော ဒိပ္ပတိ ဝိနယော ပဋိဗာဟိယျတိ၊ ပုရေ အဓမ္မဝါဒိနော ဗလဝန္တော ဟောန္တိ၊ ဓမ္မဝါဒိနော ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တိ၊ ပုရေ အဝိနယဝါဒိနော ဗလဝန္တော ဟောန္တိ၊ ဝိနယဝါဒိနော ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တီ’’တိ။

‘‘တေန ဟိ၊ ဘန္တေ၊ ထေရော ဘိက္ခူ ဥစ္စိနတူ’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ ဧကေနူနပဉ္စအရဟန္တသတာနိ ဥစ္စိနိ။ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ မဟာကဿပံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အယံ၊ ဘန္တေ၊ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ကိဉ္စာပိ သေက္ခော၊ အဘဗ္ဗော ဆန္ဒာ ဒေါသာ မောဟာ ဘယာ အဂတိံ ဂန္တုံ။ ဗဟု စ အနေန ဘဂဝတော သန္တိကေ ဓမ္မော စ ဝိနယော စ ပရိယတ္တော။ တေန ဟိ၊ ဘန္တေ၊ ထေရော အာယသ္မန္တမ္ပိ အာနန္ဒံ ဥစ္စိနတူ’’တိ ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တမ္ပိ အာနန္ဒံ ဥစ္စိနိ။

အထ ခေါ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကတ္ထ နု ခေါ မယံ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယေယျာမာ’’တိ? အထ ခေါ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ရာဇဂဟံ ခေါ မဟာဂေါစရံ ပဟူတသေနာသနံ၊ ယံနူန မယံ ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသန္တာ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယေယျာမ။ န အညေ ဘိက္ခူ ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဥပဂစ္ဆေယျု’’န္တိ။

အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ သင်္ဃံ ဉာပေသိ –

၄၃၈။ ‘‘သုဏာတု မေ၊ အာဝုသော၊ သင်္ဃော။ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ဣမာနိ ပဉ္စ ဘိက္ခုသတာနိ သမ္မန္နေယျ – ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသန္တာနိ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယိတုံ၊ န အညေဟိ ဘိက္ခူဟိ ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသိတဗ္ဗန္တိ။ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ၊ အာဝုသော၊ သင်္ဃော။ ဣမာနိ ပဉ္စ ဘိက္ခုသတာနိ သမ္မန္နတိ – ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသန္တာနိ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယိတုံ၊ န အညေဟိ ဘိက္ခူဟိ ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသိတဗ္ဗန္တိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ဘိက္ခုသတာနံ သမ္မုတိ – ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသန္တာနံ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယိတုံ၊ န အညေဟိ ဘိက္ခူဟိ ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသိတဗ္ဗန္တိ – သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ၊ သော ဘာသေယျ။

‘‘သမ္မတာနိ သင်္ဃေန ဣမာနိ ပဉ္စ ဘိက္ခုသတာနိ ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသန္တာနိ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယိတုံ၊ န အညေဟိ ဘိက္ခူဟိ ရာဇဂဟေ ဝဿံ ဝသိတဗ္ဗန္တိ။ ခမတိ သင်္ဃဿ၊ တသ္မာ တုဏှီ၊ ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။

အထ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ ရာဇဂဟံ အဂမံသု ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယိတုံ။ အထ ခေါ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဘဂဝတာ ခေါ၊ အာဝုသော၊ ခဏ္ဍဖုလ္လပ္ပဋိသင်္ခရဏံ ဝဏ္ဏိတံ။ ဟန္ဒ မယံ၊ အာဝုသော၊ ပဌမံ မာသံ ခဏ္ဍဖုလ္လံ ပဋိသင်္ခရောမ၊ မဇ္ဈိမံ မာသံ သန္နိပတိတွာ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယိဿာမာ’’တိ။

အထ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ ပဌမံ မာသံ ခဏ္ဍဖုလ္လံ ပဋိသင်္ခရိံသု။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော – သွေ သန္နိပါတော [သန္နိပါတောတိ (က။)] န ခေါ မေတံ ပတိရူပံ၊ ယောဟံ သေက္ခော သမာနော သန္နိပါတံ ဂစ္ဆေယျန္တိ – ဗဟုဒေဝ ရတ္တိံ ကာယဂတာယ သတိယာ ဝီတိနာမေတွာ ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ‘နိပဇ္ဇိဿာမီ’တိ ကာယံ အာဝဇ္ဇေသိ။ အပ္ပတ္တဉ္စ သီသံ ဗိဗ္ဗောဟနံ၊ ဘူမိတော စ ပါဒါ မုတ္တာ။ ဧတသ္မိံ အန္တရေ အနုပါဒါယ အာသဝေဟိ စိတ္တံ ဝိမုစ္စိ။

၄၃၉။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော အရဟာ သမာနော သန္နိပါတံ အဂမာသိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ သင်္ဃံ ဉာပေသိ –

‘‘သုဏာတု မေ၊ အာဝုသော၊ သင်္ဃော။ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ ဥပါလိံ ဝိနယံ ပုစ္ဆေယျ’’န္တိ။

အာယသ္မာ ဥပါလိ သင်္ဃံ ဉာပေသိ –

‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော။ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ အာယသ္မတာ မဟာကဿပေန ဝိနယံ ပုဋ္ဌော ဝိဿဇ္ဇေယျ’’န္တိ။

အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ ဥပါလိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပဌမံ၊ အာဝုသော ဥပါလိ ၊ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တ’’န္တိ? ‘‘ဝေသာလိယံ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ကံ အာရဗ္ဘာ’’တိ? ‘‘သုဒိန္နံ ကလန္ဒပုတ္တံ အာရဗ္ဘာ’’တိ။ ‘‘ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိ’’န္တိ? ‘‘မေထုနဓမ္မေ’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ ဥပါလိံ ပဌမဿ ပါရာဇိကဿ ဝတ္ထုမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ နိဒါနမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ ပုဂ္ဂလမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ ပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ အနုပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ အာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ အနာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ။ ‘‘ဒုတိယံ ပနာဝုသော ဥပါလိ၊ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တ’’န္တိ? ‘‘ရာဇဂဟေ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ကံ အာရဗ္ဘာ’’တိ? ‘‘ဓနိယံ ကုမ္ဘကာရပုတ္တံ အာရဗ္ဘာ’’တိ။ ‘‘ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိ’’န္တိ? ‘‘အဒိန္နာဒါနေ’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ ဥပါလိံ ဒုတိယဿ ပါရာဇိကဿ ဝတ္ထုမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ နိဒါနမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ ပုဂ္ဂလမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ ပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ အနုပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ အာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ အနာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ။ ‘‘တတိယံ ပနာဝုသော ဥပါလိ၊ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တ’’န္တိ? ‘‘ဝေသာလိယံ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ကံ အာရဗ္ဘာ’’တိ? ‘‘သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘာ’’တိ။ ‘‘ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိ’’န္တိ? ‘‘မနုဿဝိဂ္ဂဟေ’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ ဥပါလိံ တတိယဿ ပါရာဇိကဿ ဝတ္ထုမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ နိဒါနမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ ပုဂ္ဂလမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ ပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ အနုပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ အာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ အနာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ။ ‘‘စတုတ္ထံ ပနာဝုသော ဥပါလိ၊ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တ’’န္တိ? ‘‘ဝေသာလိယံ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ကံ အာရဗ္ဘာ’’တိ? ‘‘ဝဂ္ဂုမုဒါတီရိယေ ဘိက္ခူ အာရဗ္ဘာ’’တိ။ ‘‘ကိသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိ’’န္တိ? ‘‘ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မေ’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ ဥပါလိံ စတုတ္ထဿ ပါရာဇိကဿ ဝတ္ထုမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ နိဒါနမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ ပုဂ္ဂလမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ ပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ အနုပညတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ အာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ အနာပတ္တိမ္ပိ ပုစ္ဆိ။ ဧတေနေဝ ဥပါယေန ဥဘတောဝိဘင်္ဂေ ပုစ္ဆိ။ ပုဋ္ဌော ပုဋ္ဌော အာယသ္မာ ဥပါလိ ဝိဿဇ္ဇေသိ။

၄၄၀။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ သင်္ဃံ ဉာပေသိ –

‘‘သုဏာတု မေ၊ အာဝုသော၊ သင်္ဃော။ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ အာနန္ဒံ ဓမ္မံ ပုစ္ဆေယျ’’န္တိ။

အာယသ္မာ အာနန္ဒော သင်္ဃံ ဉာပေသိ –

‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော။ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ အာယသ္မတာ မဟာကဿပေန ဓမ္မံ ပုဋ္ဌော ဝိဿဇ္ဇေယျ’’န္တိ။

အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဗြဟ္မဇာလံ၊ အာဝုသော အာနန္ဒ၊ ကတ္ထ ဘာသိတ’’န္တိ? ‘‘အန္တရာ စ၊ ဘန္တေ၊ ရာဇဂဟံ အန္တရာ စ နာဠန္ဒံ ရာဇာဂါရကေ အမ္ဗလဋ္ဌိကာယာ’’တိ။ ‘‘ကံ အာရဗ္ဘာ’’တိ? ‘‘သုပ္ပိယဉ္စ ပရိဗ္ဗာဇကံ ဗြဟ္မဒတ္တဉ္စ မာဏဝ’’န္တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ဗြဟ္မဇာလဿ နိဒါနမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ ပုဂ္ဂလမ္ပိ ပုစ္ဆိ။ ‘‘သာမညဖလံ ပနာဝုသော အာနန္ဒ၊ ကတ္ထ ဘာသိတ’’န္တိ? ‘‘ရာဇဂဟေ၊ ဘန္တေ၊ ဇီဝကမ္ဗဝနေ’’တိ။ ‘‘ကေန သဒ္ဓိ’’န္တိ? ‘‘အဇာတသတ္တုနာ ဝေဒေဟိပုတ္တေန သဒ္ဓိ’’န္တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ သာမညဖလဿ နိဒါနမ္ပိ ပုစ္ဆိ၊ ပုဂ္ဂလမ္ပိ ပုစ္ဆိ။ ဧတေနေဝ ဥပါယေန ပဉ္စပိ နိကာယေ ပုစ္ဆိ။ ပုဋ္ဌော ပုဋ္ဌော အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဝိဿဇ္ဇေသိ။

၂။ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကသိက္ခာပဒကထာ

၄၄၁။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ထေရေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဘဂဝါ မံ၊ ဘန္တေ၊ ပရိနိဗ္ဗာနကာလေ ဧဝမာဟ – ‘အာကင်္ခမာနော၊ အာနန္ဒ၊ သင်္ဃော မမစ္စယေန ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနိ သမူဟနေယျာ’’’တိ။ ‘‘ပုစ္ဆိ ပန တွံ၊ အာဝုသော အာနန္ဒ၊ ဘဂဝန္တံ – ‘ကတမာနိ ပန၊ ဘန္တေ၊ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’’တိ? ‘‘န ခေါဟံ၊ ဘန္တေ၊ ဘဂဝန္တံ ပုစ္ဆိံ – ‘ကတမာနိ ပန၊ ဘန္တေ၊ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’တိ။ ဧကစ္စေ ထေရာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဌပေတွာ၊ အဝသေသာနိ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’တိ။ ဧကစ္စေ ထေရာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဌပေတွာ ၊ တေရသ သင်္ဃာဒိသေသေ ဌပေတွာ၊ အဝသေသာနိ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’တိ။ ဧကစ္စေ ထေရာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဌပေတွာ၊ တေရသ သင်္ဃာဒိသေသေ ဌပေတွာ၊ ဒွေ အနိယတေ ဌပေတွာ၊ အဝသေသာနိ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’တိ။ ဧကစ္စေ ထေရာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဌပေတွာ၊ တေရသ သင်္ဃာဒိသေသေ ဌပေတွာ၊ ဒွေ အနိယတေ ဌပေတွာ၊ တိံသ နိဿဂ္ဂိယေ ပါစိတ္တိယေ ဌပေတွာ၊ အဝသေသာနိ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’တိ။ ဧကစ္စေ ထေရာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဌပေတွာ၊ တေရသ သင်္ဃာဒိသေသေ ဌပေတွာ၊ ဒွေ အနိယတေ ဌပေတွာ၊ တိံသ နိဿဂ္ဂိယေ ပါစိတ္တိယေ ဌပေတွာ၊ ဒွေနဝုတိ ပါစိတ္တိယေ ဌပေတွာ၊ အဝသေသာနိ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’တိ။ ဧကစ္စေ ထေရာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ ဌပေတွာ၊ တေရသ သင်္ဃာဒိသေသေ ဌပေတွာ၊ ဒွေ အနိယတေ ဌပေတွာ၊ တိံသ နိဿဂ္ဂိယေ ပါစိတ္တိယေ ဌပေတွာ၊ ဒွေနဝုတိ ပါစိတ္တိယေ ဌပေတွာ၊ စတ္တာရော ပါဋိဒေသနီယေ ဌပေတွာ၊ အဝသေသာနိ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’’တိ။

၄၄၂။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာကဿပေါ သင်္ဃံ ဉာပေသိ –

‘‘သုဏာတု မေ၊ အာဝုသော၊ သင်္ဃော။ သန္တမှာကံ သိက္ခာပဒါနိ ဂိဟိဂတာနိ။ ဂိဟိနောပိ ဇာနန္တိ – ‘ဣဒံ ဝေါ သမဏာနံ သကျပုတ္တိယာနံ ကပ္ပတိ၊ ဣဒံ ဝေါ န ကပ္ပတီ’တိ။ သစေ မယံ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနိ သမူဟနိဿာမ၊ ဘဝိဿန္တိ ဝတ္တာရော – ‘ဓူမကာလိကံ သမဏေန ဂေါတမေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ယာဝိမေသံ သတ္ထာ အဋ္ဌာသိ တာဝိမေ သိက္ခာပဒေသု သိက္ခိံသု။ ယတော ဣမေသံ သတ္ထာ ပရိနိဗ္ဗုတော၊ န ဒါနိမေ သိက္ခာပဒေသု သိက္ခန္တီ’တိ။ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော အပ္ပညတ္တံ နပ္ပညပေယျ၊ ပညတ္တံ န သမုစ္ဆိန္ဒေယျ၊ ယထာပညတ္တေသု သိက္ခာပဒေသု သမာဒါယ ဝတ္တေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ၊ အာဝုသော၊ သင်္ဃော။ သန္တမှာကံ သိက္ခာပဒါနိ ဂိဟိဂတာနိ။ ဂိဟိနောပိ ဇာနန္တိ – ‘ဣဒံ ဝေါ သမဏာနံ သကျပုတ္တိယာနံ ကပ္ပတိ၊ ဣဒံ ဝေါ န ကပ္ပတီ’တိ။ သစေ မယံ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနိ သမူဟနိဿာမ၊ ဘဝိဿန္တိ ဝတ္တာရော – ‘ဓူမကာလိကံ သမဏေန ဂေါတမေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ ။ ယာဝိမေသံ သတ္ထာ အဋ္ဌာသိ တာဝိမေ သိက္ခာပဒေသု သိက္ခိံသု။ ယတော ဣမေသံ သတ္ထာ ပရိနိဗ္ဗုတော၊ န ဒါနိမေ သိက္ခာပဒေသု သိက္ခန္တီ’တိ။ သင်္ဃော အပ္ပညတ္တံ နပ္ပညပေတိ၊ ပညတ္တံ န သမုစ္ဆိန္ဒတိ၊ ယထာပညတ္တေသု သိက္ခာပဒေသု သမာဒါယ ဝတ္တတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ အပ္ပညတ္တဿ အပ္ပညာပနာ၊ ပညတ္တဿ အသမုစ္ဆေဒေါ၊ ယထာပညတ္တေသု သိက္ခာပဒေသု သမာဒါယ ဝတ္တနာ၊ သော တုဏှဿ၊ ယဿ နက္ခမတိ၊ သော ဘာသေယျ။

‘‘သင်္ဃော အပ္ပညတ္တံ နပ္ပညပေတိ၊ ပညတ္တံ န သမုစ္ဆိန္ဒတိ၊ ယထာပညတ္တေသု သိက္ခာပဒေသု သမာဒါယ ဝတ္တတိ။ ခမတိ သင်္ဃဿ၊ တသ္မာ တုဏှီ၊ ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။

၄၄၃။ အထ ခေါ ထေရာ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဣဒံ တေ၊ အာဝုသော အာနန္ဒ၊ ဒုက္ကဋံ၊ ယံ တွံ ဘဂဝန္တံ န ပုစ္ဆိ – ‘ကတမာနိ ပန၊ ဘန္တေ၊ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’တိ။ ဒေသေဟိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘အဟံ ခေါ၊ ဘန္တေ၊ အဿတိယာ ဘဂဝန္တံ န ပုစ္ဆိံ – ‘ကတမာနိ ပန၊ ဘန္တေ၊ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒါနီ’တိ။ နာဟံ တံ ဒုက္ကဋံ ပဿာမိ၊ အပိ စာယသ္မန္တာနံ သဒ္ဓါယ ဒေသေမိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘ဣဒမ္ပိ တေ၊ အာဝုသော အာနန္ဒ၊ ဒုက္ကဋံ၊ ယံ တွံ ဘဂဝတော ဝဿိကသာဋိကံ အက္ကမိတွာ သိဗ္ဗေသိ။ ဒေသေဟိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘အဟံ ခေါ၊ ဘန္တေ၊ န အဂါရဝေန ဘဂဝတော ဝဿိကသာဋိကံ အက္ကမိတွာ သိဗ္ဗေသိံ။ နာဟံ တံ ဒုက္ကဋံ ပဿာမိ၊ အပိ စာယသ္မန္တာနံ သဒ္ဓါယ ဒေသေမိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘ဣဒမ္ပိ တေ၊ အာဝုသော အာနန္ဒ၊ ဒုက္ကဋံ၊ ယံ တွံ မာတုဂါမေဟိ ဘဂဝတော သရီရံ ပဌမံ ဝန္ဒာပေသိ၊ တာသံ ရောဒန္တီနံ ဘဂဝတော သရီရံ အဿုကေန မက္ခိတံ။ ဒေသေဟိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ အဟံ ခေါ၊ ဘန္တေ – မာယိမာသံ [မာယိမာ (သီ။ သျာ။)] ဝိကာလေ အဟေသုန္တိ – မာတုဂါမေဟိ ဘဂဝတော သရီရံ ပဌမံ ဝန္ဒာပေသိံ။ နာဟံ တံ ဒုက္ကဋံ ပဿာမိ၊ အပိ စာယသ္မန္တာနံ သဒ္ဓါယ ဒေသေမိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘ဣဒမ္ပိ တေ၊ အာဝုသော အာနန္ဒ၊ ဒုက္ကဋံ၊ ယံ တွံ ဘဂဝတာ ဩဠာရိကေ နိမိတ္တေ ကယိရမာနေ၊ ဩဠာရိကေ ဩဘာသေ ကယိရမာနေ၊ န ဘဂဝန္တံ ယာစိ – ‘တိဋ္ဌတု ဘဂဝါ ကပ္ပံ၊ တိဋ္ဌတု သုဂတော ကပ္ပံ၊ ဗဟုဇနဟိတာယ ဗဟုဇနသုခါယ လောကာနုကမ္ပာယ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခါယ ဒေဝမနုဿာန’န္တိ။ ဒေသေဟိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘အဟံ ခေါ၊ ဘန္တေ၊ မာရေန ပရိယုဋ္ဌိတစိတ္တော န ဘဂဝန္တံ ယာစိံ – ‘တိဋ္ဌတု ဘဂဝါ ကပ္ပံ၊ တိဋ္ဌတု သုဂတော ကပ္ပံ၊ ဗဟုဇနဟိတာယ ဗဟုဇနသုခါယ လောကာနုကမ္ပာယ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခါယ ဒေဝမနုဿာန’န္တိ။ နာဟံ တံ ဒုက္ကဋံ ပဿာမိ၊ အပိ စာယသ္မန္တာနံ သဒ္ဓါယ ဒေသေမိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘ဣဒမ္ပိ တေ၊ အာဝုသော အာနန္ဒ၊ ဒုက္ကဋံ ယံ တွံ မာတုဂါမဿ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ ဥဿုက္ကံ အကာသိ။ ဒေသေဟိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။ ‘‘အဟံ ခေါ၊ ဘန္တေ၊ အယံ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမီ ဘဂဝတော မာတုစ္ဆာ အာပါဒိကာ ပေါသိကာ ခီရဿ ဒါယိကာ ဘဂဝန္တံ ဇနေတ္တိယာ ကာလင်္ကတာယ ထညံ ပါယေသီတိ မာတုဂါမဿ တထာဂတပ္ပဝေဒိတေ ဓမ္မဝိနယေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ ဥဿုက္ကံ အကာသိံ။ နာဟံ တံ ဒုက္ကဋံ ပဿာမိ၊ အပိ စာယသ္မန္တာနံ သဒ္ဓါယ ဒေသေမိ တံ ဒုက္ကဋ’’န္တိ။

၄၄၄။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ ပုရာဏော ဒက္ခိဏာဂိရိသ္မိံ စာရိကံ စရတိ မဟတာ ဘိက္ခုသင်္ဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ပုရာဏော ထေရေဟိ ဘိက္ခူဟိ ဓမ္မေ စ ဝိနယေ စ သင်္ဂီတေ ဒက္ခိဏာဂိရိသ္မိံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ရာဇဂဟံ ယေန ဝေဠုဝနံ ကလန္ဒကနိဝါပေါ ယေန ထေရာ ဘိက္ခူ တေနုပသင်္ကမိ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ ထေရေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ပဋိသမ္မောဒိတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ အာယသ္မန္တံ ပုရာဏံ ထေရာ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ထေရေဟိ၊ အာဝုသော ပုရာဏ၊ ဓမ္မော စ ဝိနယော စ သင်္ဂီတော။ ဥပေဟိ တံ သင်္ဂီတိ’’န္တိ။ ‘‘သုသင်္ဂီတာဝုသော၊ ထေရေဟိ ဓမ္မော စ ဝိနယော စ။ အပိစ ယထေဝ မယာ ဘဂဝတော သမ္မုခါ သုတံ၊ သမ္မုခါ ပဋိဂ္ဂဟိတံ၊ တထေဝါဟံ ဓာရေဿာမီ’’တိ။

၃။ ဗြဟ္မဒဏ္ဍကထာ

၄၄၅။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ထေရေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဘဂဝါ မံ၊ ဘန္တေ၊ ပရိနိဗ္ဗာနကာလေ ဧဝမာဟ – ‘တေန ဟာနန္ဒ၊ သင်္ဃော မမစ္စယေန ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍံ အာဏာပေတူ’’’တိ ။ ‘‘ပုစ္ဆိ ပန တွံ၊ အာဝုသော အာနန္ဒ၊ ဘဂဝန္တံ – ‘ကတမော ပန၊ ဘန္တေ၊ ဗြဟ္မဒဏ္ဍော’’’တိ? ‘‘ပုစ္ဆိံ ခေါဟံ၊ ဘန္တေ၊ ဘဂဝန္တံ – ‘ကတမော ပန၊ ဘန္တေ၊ ဗြဟ္မဒဏ္ဍော’’’တိ? ‘‘ဆန္နော၊ အာနန္ဒ၊ ဘိက္ခု ယံ ဣစ္ဆေယျ တံ ဝဒေယျ။ ဘိက္ခူဟိ ဆန္နော ဘိက္ခု နေဝ ဝတ္တဗ္ဗော၊ န ဩဝဒိတဗ္ဗော၊ နာနုသာသိတဗ္ဗော’’တိ။ ‘‘တေန ဟာဝုသော အာနန္ဒ၊ တွံယေဝ ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍံ အာဏာပေဟီ’’တိ။ ‘‘ကထာဟံ၊ ဘန္တေ၊ ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍံ အာဏာပေမိ၊ စဏ္ဍော သော ဘိက္ခု ဖရုသော’’တိ? ‘တေန ဟာဝုသော အာနန္ဒ၊ ဗဟုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဂစ္ဆာဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပဋိဿုတွာ မဟတာ ဘိက္ခုသင်္ဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ နာဝါယ ဥဇ္ဇဝနိကာယ ကောသမ္ဗိံ ဥဇ္ဇဝိ၊ နာဝါယ ပစ္စောရောဟိတွာ ရညော ဥဒေနဿ [ဥတေနဿ (က။)] ဥယျာနဿ အဝိဒူရေ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသီဒိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇာ ဥဒေနော ဥယျာနေ ပရိစာရေသိ သဒ္ဓိံ ဩရောဓေန။ အဿောသိ ခေါ ရညော ဥဒေနဿ ဩရောဓော – ‘‘အမှာကံ ကိရ အာစရိယော အယျော အာနန္ဒော ဥယျာနဿ အဝိဒူရေ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသိန္နော’’တိ။ အထ ခေါ ရညော ဥဒေနဿ ဩရောဓော ရာဇာနံ ဥဒေနံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အမှာကံ ကိရ၊ ဒေဝ၊ အာစရိယော အယျော အာနန္ဒော ဥယျာနဿ အဝိဒူရေ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသိန္နော။ ဣစ္ဆာမ မယံ၊ ဒေဝ၊ အယျံ အာနန္ဒံ ပဿိတု’’န္တိ။ ‘‘တေန ဟိ တုမှေ သမဏံ အာနန္ဒံ ပဿထာ’’တိ။

အထ ခေါ ရညော ဥဒေနဿ ဩရောဓော ယေနာယသ္မာ အာနန္ဒော တေနုပသင်္ကမိ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ ရညော ဥဒေနဿ ဩရောဓံ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ ။ အထ ခေါ ရညော ဥဒေနဿ ဩရောဓော အာယသ္မတာ အာနန္ဒေန ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿိတော သမာဒပိတော သမုတ္တေဇိတော သမ္ပဟံသိတော အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ ပဉ္စ ဥတ္တရာသင်္ဂသတာနိ ပါဒါသိ။ အထ ခေါ ရညော ဥဒေနဿ ဩရောဓော အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ ဘာသိတံ အဘိနန္ဒိတွာ အနုမောဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ယေန ရာဇာ ဥဒေနော တေနုပသင်္ကမိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ ရာဇာ ဥဒေနော ဩရောဓံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသွာန ဩရောဓံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အပိ နု ခေါ တုမှေ သမဏံ အာနန္ဒံ ပဿိတ္ထာ’’တိ? ‘‘အပဿိမှာ ခေါ မယံ၊ ဒေဝ၊ အယျံ အာနန္ဒ’’န္တိ။ ‘‘အပိ နု တုမှေ သမဏဿ အာနန္ဒဿ ကိဉ္စိ အဒတ္ထာ’’တိ? ‘‘အဒမှာ ခေါ မယံ၊ ဒေဝ၊ အယျဿ အာနန္ဒဿ ပဉ္စ ဥတ္တရာသင်္ဂသတာနီ’’တိ။ ရာဇာ ဥဒေနော ဥဇ္ဈာယတိ ခိယျတိ ဝိပါစေတိ – ‘‘ကထဉှိ နာမ သမဏော အာနန္ဒော တာဝ ဗဟုံ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေဿတိ! ဒုဿဝါဏိဇ္ဇံ ဝါ သမဏော အာနန္ဒော ကရိဿတိ၊ ပဂ္ဂါဟိကသာလံ ဝါ ပသာရေဿတီ’’တိ!

အထ ခေါ ရာဇာ ဥဒေနော ယေနာယသ္မာ အာနန္ဒော တေနုပသင်္ကမိ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မတာ အာနန္ဒေန သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ရာဇာ ဥဒေနော အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အာဂမာ နု ခွိဓ၊ ဘော အာနန္ဒ၊ အမှာကံ ဩရောဓော’’တိ? ‘‘အာဂမာသိ ခေါ တေ ဣဓ၊ မဟာရာဇ၊ ဩရောဓော’’တိ။ ‘‘အပိ ပန ဘောတော အာနန္ဒဿ ကိဉ္စိ အဒါသီ’’တိ? ‘‘အဒါသိ ခေါ မေ၊ မဟာရာဇ၊ ပဉ္စ ဥတ္တရာသင်္ဂသတာနီ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန ဘဝံ အာနန္ဒော တာဝ ဗဟုံ စီဝရံ ကရိဿတီ’’တိ? ‘‘ယေ [ယေ ပန (က။)] တေ၊ မဟာရာဇ၊ ဘိက္ခူ ဒုဗ္ဗလစီဝရာ တေဟိ သဒ္ဓိံ သံဝိဘဇိဿာမီ’’တိ။ ‘‘ယာနိ ခေါ ပန၊ ဘော အာနန္ဒ၊ ပေါရာဏကာနိ ဒုဗ္ဗလစီဝရာနိ တာနိ ကထံ ကရိဿထာ’’တိ? ‘‘တာနိ၊ မဟာရာဇ၊ ဥတ္တရတ္ထရဏံ ကရိဿာမာ’’တိ။ ‘‘ယာနိ ပန၊ ဘော အာနန္ဒ၊ ပေါရာဏကာနိ ဥတ္တရတ္ထရဏာနိ တာနိ ကထံ ကရိဿထာ’’တိ? ‘‘တာနိ၊ မဟာရာဇ၊ ဘိသိစ္ဆဝိယော ကရိဿာမာ’’တိ။ ‘‘ယာ ပန၊ ဘော အာနန္ဒ၊ ပေါရာဏကာ ဘိသိစ္ဆဝိယော တာ ကထံ ကရိဿထာ’’တိ? ‘‘တာ၊ မဟာရာဇ၊ ဘူမတ္ထရဏံ ကရိဿာမာ’’တိ။ ‘‘ယာနိ ပန၊ ဘော အာနန္ဒ၊ ပေါရာဏကာနိ ဘူမတ္ထရဏာနိ တာနိ ကထံ ကရိဿထာ’’တိ? ‘‘တာနိ၊ မဟာရာဇ၊ ပါဒပုဉ္ဆနိယော ကရိဿာမာ’’တိ။ ‘‘ယာ ပန၊ ဘော အာနန္ဒ၊ ပေါရာဏကာ ပါဒပုဉ္ဆနိယော တာ ကထံ ကရိဿထာ’’တိ?။ ‘‘တာ၊ မဟာရာဇ၊ ရဇောဟရဏံ ကရိဿာမာ’’တိ။ ‘‘ယာနိ ပန၊ ဘော အာနန္ဒ၊ ပေါရာဏကာနိ ရဇောဟရဏာနိ တာနိ ကထံ ကရိဿထာ’’တိ? ‘‘တာနိ၊ မဟာရာဇ၊ ကောဋ္ဋေတွာ စိက္ခလ္လေန မဒ္ဒိတွာ ပရိဘဏ္ဍံ လိမ္ပိဿာမာ’’တိ။

အထ ခေါ ရာဇာ ဥဒေနော – သဗ္ဗေဝိမေ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ယောနိသော ဥပနေန္တိ၊ န ကုလဝံ ဂမေန္တီတိ – အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ အညာနိပိ ပဉ္စ ဒုဿသတာနိ ပါဒါသိ။ အယဉ္စရဟိ အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ ပဌမံ စီဝရဘိက္ခာ ဥပ္ပဇ္ဇိ စီဝရသဟဿံ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ယေန ဃောသိတာရာမော တေနုပသင်္ကမိ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ဆန္နော ယေနာယသ္မာ အာနန္ဒော တေနုပသင်္ကမိ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ အာယသ္မန္တံ ဆန္နံ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဧတဒဝေါစ – ‘‘သင်္ဃေန တေ၊ အာဝုသော ဆန္န၊ ဗြဟ္မဒဏ္ဍော အာဏာပိတော’’တိ။

‘‘ကတမော ပန၊ ဘန္တေ အာနန္ဒ၊ ဗြဟ္မဒဏ္ဍော အာဏာပိတော’’တိ? ‘‘တွံ၊ အာဝုသော ဆန္န၊ ဘိက္ခူ ယံ ဣစ္ဆေယျာသိ တံ ဝဒေယျာသိ။ ဘိက္ခူဟိ တွံ နေဝ ဝတ္တဗ္ဗော၊ န ဩဝဒိတဗ္ဗော၊ နာနုသာသိတဗ္ဗော’’တိ။ ‘‘နနွာဟံ၊ ဘန္တေ အာနန္ဒ၊ ဟတော ဧတ္တာဝတာ၊ ယတောဟံ ဘိက္ခူဟိ နေဝ ဝတ္တဗ္ဗော၊ န ဩဝဒိတဗ္ဗော၊ နာနုသာသိတဗ္ဗော’’တိ တတ္ထေဝ မုစ္ဆိတော ပပတော။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ဆန္နော ဗြဟ္မဒဏ္ဍေန အဋ္ဋီယမာနော ဟရာယမာနော ဇိဂုစ္ဆမာနော ဧကော ဝူပကဋ္ဌော အပ္ပမတ္တော အာတာပီ ပဟိတတ္တော ဝိဟရန္တော နစိရဿေဝ ယဿတ္ထာယ ကုလပုတ္တာ သမ္မဒေဝ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇန္တိ၊ တဒနုတ္တရံ ဗြဟ္မစရိယပရိယောသာနံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟာသိ။ ‘ခီဏာ ဇာတိ၊ ဝုသိတံ ဗြဟ္မစရိယံ၊ ကတံ ကရဏီယံ၊ နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာ’တိ အဗ္ဘညာသိ။ အညတရော စ ပနာယသ္မာ ဆန္နော အရဟတံ အဟောသိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ဆန္နော အရဟတ္တံ ပတ္တော ယေနာယသ္မာ အာနန္ဒော တေနုပသင်္ကမိ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပဋိပ္ပဿမ္ဘေဟိ ဒါနိ မေ၊ ဘန္တေ အာနန္ဒ၊ ဗြဟ္မဒဏ္ဍ’’န္တိ။ ‘‘ယဒဂ္ဂေန တယာ၊ အာဝုသော ဆန္န၊ အရဟတ္တံ သစ္ဆိကတံ တဒဂ္ဂေန တေ ဗြဟ္မဒဏ္ဍော ပဋိပ္ပဿဒ္ဓါ’’တိ။ ဣမာယ ခေါ ပန ဝိနယသင်္ဂီတိယာ ပဉ္စ ဘိက္ခုသတာနိ အနူနာနိ အနဓိကာနိ အဟေသုံ။ တသ္မာ အယံ ဝိနယသင်္ဂီတိ ‘‘ပဉ္စသတိကာ’’တိ ဝုစ္စတီတိ။

ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓကော ဧကာဒသမော။

ဣမမှိ ခန္ဓကေ ဝတ္ထူ တေဝီသတိ။

တဿုဒ္ဒါနံ –

ပရိနိဗ္ဗုတေ သမ္ဗုဒ္ဓေ၊ ထေရော ကဿပသဝှယော၊

အာမန္တယိ ဘိက္ခုဂဏံ၊ သဒ္ဓမ္မမနုပါလကော၊

ပါဝါယဒ္ဓါနမဂ္ဂမှိ၊ သုဘဒ္ဒေန ပဝေဒိတံ၊

သင်္ဂါယိဿာမ သဒ္ဓမ္မံ၊ အဓမ္မော ပုရေ ဒိပ္ပတိ။

ဧကေနူန ပဉ္စသတံ၊ အာနန္ဒမ္ပိ စ ဥစ္စိနိ၊

ဓမ္မဝိနယသင်္ဂီတိံ၊ ဝသန္တော ဂုဟမုတ္တမေ။

ဥပါလိံ ဝိနယံ ပုစ္ဆိ၊ သုတ္တန္တာနန္ဒပဏ္ဍိတံ၊

ပိဋကံ တီဏိ သင်္ဂီတိံ၊ အကံသု ဇိနသာဝကာ။

န ပုစ္ဆိ အက္ကမိတွာန၊ ဝန္ဒာပေသိ န ယာစိ စ။

ပဗ္ဗဇ္ဇံ မာတုဂါမဿ၊ သဒ္ဓါယ ဒုက္ကဋာနိ မေ၊

ပုရာဏော ဗြဟ္မဒဏ္ဍဉ္စ၊ ဩရောဓော ဥဒေနေန သဟ။

တာဝ ဗဟု ဒုဗ္ဗလဉ္စ၊ ဥတ္တရတ္ထရဏာ ဘိသိ၊

ဘူမတ္ထရဏာ ပုဉ္ဆနိယော၊ ရဇော စိက္ခလ္လမဒ္ဒနာ။

သဟဿစီဝရံ ဥပ္ပဇ္ဇိ၊ ပဌမာနန္ဒသဝှယော၊

တဇ္ဇိတော ဗြဟ္မဒဏ္ဍေန၊ စတုဿစ္စံ အပါပုဏိ၊

ဝသီဘူတာ ပဉ္စသတာ၊ တသ္မာ ပဉ္စသတီ ဣတိ။

ပဉ္စသတိကက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ။