📜

၃၃။ ကမ္မာကမ္မဝိနိစ္ဆယကထာ

၂၄၉။ ကမ္မာကမ္မန္တိ ဧတ္ထ (ပရိ။ ၄၈၂-၄၈၄) ပန ကမ္မာနိ စတ္တာရိ – အပလောကနကမ္မံ ဉတ္တိကမ္မံ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မန္တိ။ ဣမာနိ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ ကတိဟာကာရေဟိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – ဝတ္ထုတော ဝါ ဉတ္တိတော ဝါ အနုဿာဝနတော ဝါ သီမတော ဝါ ပရိသတော ဝါ။

ကထံ ဝတ္ထုတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? သမ္မုခါကရဏီယံ ကမ္မံ အသမ္မုခါ ကရောတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ပဋိပုစ္ဆာကရဏီယံ ကမ္မံ အပဋိပုစ္ဆာ ကရောတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ပဋိညာယ ကရဏီယံ ကမ္မံ အပဋိညာယ ကရောတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ သတိဝိနယာရဟဿ အမူဠှဝိနယံ ဒေတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ အမူဠှဝိနယာရဟဿ တဿ ပါပိယသိကကမ္မံ ကရောတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ တဿ ပါပိယသိကကမ္မာရဟဿ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရောတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ တဇ္ဇနီယကမ္မာရဟဿ နိယဿကမ္မံ ကရောတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ နိယဿကမ္မာရဟဿ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရောတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မာရဟဿ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရောတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ပဋိသာရဏီယကမ္မာရဟဿ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရောတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ဥက္ခေပနီယကမ္မာရဟဿ ပရိဝါသံ ဒေတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ပရိဝါသာရဟဿ မူလာယ ပဋိကဿတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ မူလာယပဋိကဿနာရဟဿ မာနတ္တံ ဒေတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ မာနတ္တာရဟံ အဗ္ဘေတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ အဗ္ဘာနာရဟံ ဥပသမ္ပာဒေတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ အနုပေါသထေ ဥပေါသထံ ကရောတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ အပဝါရဏာယ ပဝါရေတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ပဏ္ဍကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ထေယျသံဝါသကံ၊ တိတ္ထိယပက္ကန္တကံ၊ တိရစ္ဆာနဂတံ၊ မာတုဃာတကံ၊ ပိတုဃာတကံ၊ အရဟန္တဃာတကံ၊ ဘိက္ခုနိဒူသကံ၊ သင်္ဃဘေဒကံ၊ လောဟိတုပ္ပာဒကံ၊ ဥဘတောဗျဉ္ဇနကံ၊ ဦနဝီသတိဝဿံ ပုဂ္ဂလံ ဥပသမ္ပာဒေတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ဧဝံ ဝတ္ထုတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။

ကထံ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – ဝတ္ထုံ န ပရာမသတိ၊ သင်္ဃံ န ပရာမသတိ၊ ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတိ၊ ဉတ္တိံ န ပရာမသတိ၊ ပစ္ဆာ ဝါ ဉတ္တိံ ဌပေတိ။ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။

ကထံ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – ဝတ္ထုံ န ပရာမသတိ၊ သင်္ဃံ န ပရာမသတိ၊ ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတိ၊ သာဝနံ ဟာပေတိ၊ အကာလေ ဝါ သာဝေတိ။ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။

ကထံ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ဧကာဒသဟိ အာကာရေဟိ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – အတိခုဒ္ဒကံ သီမံ သမ္မန္နတိ၊ အတိမဟတိံ သီမံ သမ္မန္နတိ၊ ခဏ္ဍနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ၊ ဆာယာနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ၊ အနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ၊ ဗဟိသီမေ ဌိတော သီမံ သမ္မန္နတိ၊ နဒိယာ သီမံ သမ္မန္နတိ၊ သမုဒ္ဒေ သီမံ သမ္မန္နတိ၊ ဇာတဿရေ သီမံ သမ္မန္နတိ၊ သီမာယ သီမံ သမ္ဘိန္ဒတိ၊ သီမာယ သီမံ အဇ္ဈောတ္ထရတိ။ ဣမေဟိ ဧကာဒသဟိ အာကာရေဟိ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။

ကထံ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ဒွါဒသဟိ အာကာရေဟိ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – စတုဝဂ္ဂကရဏီယေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပ္ပတ္တာ တေ အနာဂတာ ဟောန္တိ၊ ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ၊ သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ၊ စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပ္ပတ္တာ၊ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ၊ ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ၊ သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ၊ စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပ္ပတ္တာ၊ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ၊ ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အာဟဋော ဟောတိ၊ သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ။

ပဉ္စဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ…ပေ… ဒသဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ…ပေ… ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပ္ပတ္တာ၊ တေ အနာဂတာ ဟောန္တိ၊ ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ၊ သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ၊ ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပ္ပတ္တာ၊ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ၊ ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ၊ သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ၊ ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပ္ပတ္တာ၊ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ၊ ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အာဟဋော ဟောတိ၊ သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ။ ဣမေဟိ ဒွါဒသဟိ အာကာရေဟိ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။

စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ စတ္တာရော ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပ္ပတ္တာ၊ အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သင်္ဃော ကမ္မံ ကရောတိ၊ သော နေဝ ကမ္မပ္ပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော၊ အပိစ ကမ္မာရဟော။ ပဉ္စဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ပဉ္စ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပ္ပတ္တာ၊ အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သင်္ဃော ကမ္မံ ကရောတိ၊ သော နေဝ ကမ္မပ္ပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော၊ အပိစ ကမ္မာရဟော ။ ဒသဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ဒသ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပ္ပတ္တာ၊ အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သင်္ဃော ကမ္မံ ကရောတိ၊ သော နေဝ ကမ္မပ္ပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော၊ အပိစ ကမ္မာရဟော။ ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ဝီသတိ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပ္ပတ္တာ၊ အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သင်္ဃော ကမ္မံ ကရောတိ၊ သော နေဝ ကမ္မပ္ပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော၊ အပိစ ကမ္မာရဟော။

၂၅၀။ အပလောကနကမ္မံ ကတိ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဉတ္တိကမ္မံ၊ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ၊ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ကတိ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? အပလောကနကမ္မံ ပဉ္စ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဉတ္တိကမ္မံ နဝ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။

အပလောကနကမ္မံ ကတမာနိ ပဉ္စ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဩသာရဏံ နိဿာရဏံ ဘဏ္ဍုကမ္မံ ဗြဟ္မဒဏ္ဍံ ကမ္မလက္ခဏညေဝ ပဉ္စမံ။ အပလောကနကမ္မံ ဣမာနိ ပဉ္စ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။

ဉတ္တိကမ္မံ ကတမာနိ နဝ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဩသာရဏံ နိဿာရဏံ ဥပေါသထံ ပဝါရဏံ သမ္မုတိံ ဒါနံ ပဋိဂ္ဂဟဏံ ပစ္စုက္ကဍ္ဎနံ ကမ္မလက္ခဏညေဝ နဝမံ။ ဉတ္တိကမ္မံ ဣမာနိ နဝ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။

ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ကတမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဩသာရဏံ နိဿာရဏံ သမ္မုတိံ ဒါနံ ဥဒ္ဓရဏံ ဒေသနံ ကမ္မလက္ခဏညေဝ သတ္တမံ။ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ဣမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။

ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ကတမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဩသာရဏံ နိဿာရဏံ သမ္မုတိံ ဒါနံ နိဂ္ဂဟံ သမနုဘာသနံ ကမ္မလက္ခဏညေဝ သတ္တမံ။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ဣမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ အယံ တာဝ ပါဠိနယော။

၂၅၁။ အယံ ပနေတ္ထ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ ဝိနိစ္ဆယကထာ (ပရိ။ အဋ္ဌ။ ၄၈၂) – အပလောကနကမ္မံ နာမ သီမဋ္ဌကသင်္ဃံ သောဓေတွာ ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒံ အာဟရိတွာ သမဂ္ဂဿ သင်္ဃဿ အနုမတိယာ တိက္ခတ္တုံ သာဝေတွာ ကတ္တဗ္ဗကမ္မံ။ ဉတ္တိကမ္မံ နာမ ဝုတ္တနယေနေဝ သမဂ္ဂဿ သင်္ဃဿ အနုမတိယာ ဧကာယ ဉတ္တိယာ ကတ္တဗ္ဗကမ္မံ။ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ နာမ ဝုတ္တနယေနေဝ သမဂ္ဂဿ သင်္ဃဿ အနုမတိယာ ဧကာယ ဉတ္တိယာ ဧကာယ စ အနုဿာဝနာယာတိ ဧဝံ ဉတ္တိဒုတိယာယ အနုဿာဝနာယ ကတ္တဗ္ဗကမ္မံ။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ နာမ ဝုတ္တနယေနေဝ သမဂ္ဂဿ သင်္ဃဿ အနုမတိယာ ဧကာယ ဉတ္တိယာ တီဟိ စ အနုဿာဝနာဟီတိ ဧဝံ ဉတ္တိစတုတ္ထာဟိ တီဟိ အနုဿာဝနာဟိ ကတ္တဗ္ဗကမ္မံ။

တတြ အပလောကနကမ္မံ အပလောကေတွာဝ ကာတဗ္ဗံ၊ ဉတ္တိကမ္မာဒိဝသေန န ကာတဗ္ဗံ။ ဉတ္တိကမ္မမ္ပိ ဧကံ ဉတ္တိံ ဌပေတွာဝ ကာတဗ္ဗံ၊ အပလောကနကမ္မာဒိဝသေန န ကာတဗ္ဗံ။ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ပန အပလောကေတွာ ကာတဗ္ဗမ္ပိ အကာတဗ္ဗမ္ပိ အတ္ထိ။ တတ္ထ သီမာသမ္မုတိ သီမာသမူဟနံ ကထိနဒါနံ ကထိနုဒ္ဓါရော ကုဋိဝတ္ထုဒေသနာ ဝိဟာရဝတ္ထုဒေသနာတိ ဣမာနိ ဆကမ္မာနိ ဂရုကာနိ အပလောကေတွာ ကာတုံ န ဝဋ္ဋတိ၊ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မဝါစံ သာဝေတွာဝ ကာတဗ္ဗာနိ။ အဝသေသာ တေရသ သမ္မုတိယော သေနာသနဂ္ဂါဟကမတကစီဝရဒါနာဒိသမ္မုတိယော စာတိ ဧတာနိ လဟုကကမ္မာနိ၊ အပလောကေတွာပိ ကာတုံ ဝဋ္ဋန္တိ၊ ဉတ္တိကမ္မဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မဝသေန ပန န ကာတဗ္ဗမေဝ။ ‘‘ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မဝသေန ကယိရမာနံ ဒဠှတရံ ဟောတိ၊ တသ္မာ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ ဧကစ္စေ ဝဒန္တိ။ ဧဝံ ပန သတိ ကမ္မသင်္ကရော ဟောတိ၊ တသ္မာ န ကာတဗ္ဗန္တိ ပဋိက္ခိတ္တမေဝ။ သစေ ပန အက္ခရပရိဟီနံ ဝါ ပဒပရိဟီနံ ဝါ ဒုရုတ္တပဒံ ဝါ ဟောတိ၊ တဿ သောဓနတ္ထံ ပုနပ္ပုနံ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဣဒံ အကုပ္ပကမ္မဿ ဒဠှီကမ္မံ ဟောတိ၊ ကုပ္ပကမ္မေ ကမ္မံ ဟုတွာ တိဋ္ဌတိ။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ဉတ္တိဉ္စ တိဿော စ ကမ္မဝါစာယော သာဝေတွာဝ ကာတဗ္ဗံ၊ အပလောကနကမ္မာဒိဝသေန န ကာတဗ္ဗံ။

သမ္မုခါကရဏီယံ ကမ္မံ အသမ္မုခါ ကရောတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မန္တိ ဧတ္ထ ပန အတ္ထိ ကမ္မံ သမ္မုခါကရဏီယံ၊ အတ္ထိ ကမ္မံ အသမ္မုခါကရဏီယံ။ တတ္ထ အသမ္မုခါကရဏီယံ နာမ ဒူတေနူပသမ္ပဒါ၊ ပတ္တနိက္ကုဇ္ဇနံ၊ ပတ္တုက္ကုဇ္ဇနံ၊ ဥမ္မတ္တကဿ ဘိက္ခုနော ဥမ္မတ္တကသမ္မုတိ၊ သေက္ခာနံ ကုလာနံ သေက္ခသမ္မုတိ၊ ဆန္နဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍော၊ ဒေဝဒတ္တဿ ပကာသနီယကမ္မံ၊ အပသာဒနီယံ ဒဿေန္တဿ ဘိက္ခုနော ဘိက္ခုနိသင်္ဃေန ကာတဗ္ဗံ အဝန္ဒိယကမ္မန္တိ အဋ္ဌဝိဓံ ဟောတိ။ ဣဒံ အဋ္ဌဝိဓမ္ပိ ကမ္မံ အသမ္မုခါ ကတံ သုကတံ ဟောတိ အကုပ္ပံ၊ သေသာနိ သဗ္ဗကမ္မာနိ သမ္မုခါ ဧဝ ကာတဗ္ဗာနိ။ သင်္ဃသမ္မုခတာ ဓမ္မသမ္မုခတာ ဝိနယသမ္မုခတာ ပုဂ္ဂလသမ္မုခတာတိ ဣမံ စတုဗ္ဗိဓံ သမ္မုခါဝိနယံ ဥပနေတွာဝ ကာတဗ္ဗာနိ။ ဧဝံ ကတာနိ ဟိ သုကတာနိ ဟောန္တိ၊ ဧဝံ အကတာနိ ပနေတာနိ ဣမံ သမ္မုခါဝိနယသင်္ခါတံ ဝတ္ထုံ ဝိနာ ကတတ္တာ ဝတ္ထုဝိပန္နာနိ နာမ ဟောန္တိ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘သမ္မုခါကရဏီယံ ကမ္မံ အသမ္မုခါ ကရောတိ၊ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မ’’န္တိ။ ပဋိပုစ္ဆာကရဏီယာဒီသုပိ ပဋိပုစ္ဆာဒိကရဏမေဝ ဝတ္ထု၊ တံ ဝတ္ထုံ ဝိနာ ကတတ္တာ တေသမ္ပိ ဝတ္ထုဝိပန္နတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ အပိစ ဦနဝီသတိဝဿံ ဝါ အန္တိမဝတ္ထုံ အဇ္ဈာပန္နပုဗ္ဗံ ဝါ ဧကာဒသသု ဝါ အဘဗ္ဗပုဂ္ဂလေသု အညတရံ ဥပသမ္ပာဒေန္တဿပိ ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ ဟောတိ။ အယံ ဝတ္ထုတော ကမ္မဝိပတ္တိယံ ဝိနိစ္ဆယော။

ဉတ္တိတော ဝိပတ္တိယံ ပန ဝတ္ထုံ န ပရာမသတီတိ ယဿ ဥပသမ္ပဒါဒိကမ္မံ ကရောတိ၊ တံ န ပရာမသတိ၊ တဿ နာမံ န ဂဏှာတိ။ ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတဿ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတဿ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော’’တိ ဝဒတိ။ ဧဝံ ဝတ္ထုံ န ပရာမသတိ။

သင်္ဃံ န ပရာမသတီတိ သင်္ဃဿ နာမံ န ဂဏှာတိ။ ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော’’တိ ဝဒတိ။ ဧဝံ သင်္ဃံ န ပရာမသတိ။

ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတီတိ ယော ဥပသမ္ပဒါပေက္ခဿ ဥပဇ္ဈာယော၊ တံ န ပရာမသတိ၊ တဿ နာမံ န ဂဏှာတိ။ ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတဿ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော’’တိ ဝဒတိ။ ဧဝံ ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတိ။

ဉတ္တိံ န ပရာမသတီတိ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ ဉတ္တိံ န ပရာမသတိ၊ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မေ ဉတ္တိံ အဋ္ဌပေတွာ ဒွိက္ခတ္တုံ ကမ္မဝါစာယ ဧဝ အနုဿာဝနကမ္မံ ကရောတိ၊ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မေပိ ဉတ္တိံ အဋ္ဌပေတွာ စတုက္ခတ္တုံ ကမ္မဝါစာယ ဧဝ အနုဿာဝနကမ္မံ ကရောတိ။ ဧဝံ ဉတ္တိံ န ပရာမသတိ။

ပစ္ဆာ ဝါ ဉတ္တိံ ဌပေတီတိ ပဌမံ ကမ္မဝါစာယ အနုဿာဝနကမ္မံ ကတွာ ‘‘ဧသာ ဉတ္တီ’’တိ ဝတွာ ‘‘ခမတိ သင်္ဃဿ၊ တသ္မာ တုဏှီ၊ ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ ဝဒတိ။ ဧဝံ ပစ္ဆာ ဉတ္တိံ ဌပေတိ။ ဣတိ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။

အနုဿာဝနတော ဝိပတ္တိယံ ပန ဝတ္ထုအာဒီနိ တာဝ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။ ဧဝံ ပန နေသံ အပရာမသနံ ဟောတိ – ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော’’တိ ပဌမာနုဿာဝနာယ ဝါ ‘‘ဒုတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ဧတမတ္ထံ ဝဒါမိ။ သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော’’တိ ဒုတိယတတိယာနုဿာဝနာသု ဝါ ‘‘အယံ ဓမ္မရက္ခိတော အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတဿ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတဿာ’’တိ ဝဒန္တော ဝတ္ထုံ န ပရာမသတိ နာမ။ ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော’’တိ ဝဒန္တော သင်္ဃံ န ပရာမသတိ နာမ။ ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတဿာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ အယံ ဓမ္မရက္ခိတော ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော’’တိ ဝဒန္တော ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတိ နာမ။

သာဝနံ ဟာပေတီတိ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ ကမ္မဝါစာယ အနုဿာဝနံ န ကရောတိ၊ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မေ ဒွိက္ခတ္တုံ ဉတ္တိမေဝ ဌပေတိ၊ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မေ စတုက္ခတ္တုံ ဉတ္တိမေဝ ဌပေတိ။ ဧဝံ သာဝနံ ဟာပေတိ။ ယောပိ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မေ ဧကံ ဉတ္တိံ ဌပေတွာ ဧကံ ကမ္မဝါစံ အနုဿာဝေန္တော အက္ခရံ ဝါ ဆဍ္ဍေတိ၊ ပဒံ ဝါ ဒုရုတ္တံ ကရောတိ၊ အယမ္ပိ သာဝနံ ဟာပေတိယေဝ။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မေ ပန ဧကံ ဉတ္တိံ ဌပေတွာ သကိမေဝ ဝါ ဒွိက္ခတ္တုံ ဝါ ကမ္မဝါစာယ အနုဿာဝနံ ကရောန္တောပိ အက္ခရံ ဝါ ပဒံ ဝါ ဆဍ္ဍေန္တောပိ ဒုရုတ္တံ ကရောန္တောပိ အနုဿာဝနံ ဟာပေတိယေဝါတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။

၂၅၂။ ‘‘ဒုရုတ္တံ ကရောတီ’’တိ ဧတ္ထ ပန အယံ ဝိနိစ္ဆယော။ ယော ဟိ အညသ္မိံ အက္ခရေ ဝတ္တဗ္ဗေ အညံ ဝဒတိ၊ အယံ ဒုရုတ္တံ ကရောတိ နာမ။ တသ္မာ ကမ္မဝါစံ ကရောန္တေန ဘိက္ခုနာ ယွာယံ –

‘‘သိထိလံ ဓနိတဉ္စ ဒီဃရဿံ၊ ဂရုကံ လဟုကဉ္စ နိဂ္ဂဟိတံ၊

သမ္ဗန္ဓံ ဝဝတ္ထိတံ ဝိမုတ္တံ၊ ဒသဓာ ဗျဉ္ဇနဗုဒ္ဓိယာ ပဘေဒေါ’’တိ။ –

ဝုတ္တော၊ အယံ သုဋ္ဌု ဥပလက္ခေတဗ္ဗော။ ဧတ္ထ ဟိ သိထိလံ နာမ ပဉ္စသု ဝဂ္ဂေသု ပဌမတတိယံ။ ဓနိတံ နာမ တေသွေဝ ဒုတိယစတုတ္ထံ။ ဒီဃန္တိ ဒီဃေန ကာလေန ဝတ္တဗ္ဗအာကာရာဒိ။ ရဿန္တိ တတော ဥပဍ္ဎကာလေန ဝတ္တဗ္ဗအကာရာဒိ။ ဂရုကန္တိ ဒီဃမေဝ၊ ယံ ဝါ ‘‘အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတတ္ထေရဿ ယဿ နက္ခမတီ’’တိ ဧဝံ သံယောဂပရံ ကတွာ ဝုစ္စတိ။ လဟုကန္တိ ရဿမေဝ၊ ယံ ဝါ ‘‘အာယသ္မတော ဗုဒ္ဓရက္ခိတတ္ထေရဿ ယဿ န ခမတီ’’တိ ဧဝံ အသံယောဂပရံ ကတွာ ဝုစ္စတိ။ နိဂ္ဂဟိတန္တိ ယံ ကရဏာနိ နိဂ္ဂဟေတွာ အဝိဿဇ္ဇေတွာ အဝိဝဋေန မုခေန သာနုနာသိကံ ကတွာ ဝတ္တဗ္ဗံ။ သမ္ဗန္ဓန္တိ ယံ ပရပဒေန သမ္ဗန္ဓိတွာ ‘‘တုဏှိဿာ’’တိ ဝါ ‘‘တုဏှဿာ’’တိ ဝါ ဝုစ္စတိ။ ဝဝတ္ထိတန္တိ ယံ ပရပဒေန အသမ္ဗန္ဓံ ကတွာ ဝိစ္ဆိန္ဒိတွာ ‘‘တုဏှီ အဿာ’’တိ ဝါ ‘‘တုဏှ အဿာ’’တိ ဝါ ဝုစ္စတိ။ ဝိမုတ္တန္တိ ယံ ကရဏာနိ အနိဂ္ဂဟေတွာ ဝိဿဇ္ဇေတွာ ဝိဝဋေန မုခေန အနုနာသိကံ အကတွာ ဝုစ္စတိ။

တတ္ထ ‘‘သုဏာတု မေ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ တ-ကာရဿ ထ-ကာရံ ကတွာ ‘‘သုဏာထု မေ’’တိ ဝစနံ သိထိလဿ ဓနိတကရဏံ နာမ၊ တထာ ‘‘ပတ္တကလ္လံ ဧသာ ဉတ္တီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘ပတ္ထကလ္လံ ဧသာ ဉတ္ထီ’’တိအာဒိဝစနံ။ ‘‘ဘန္တေ သင်္ဃော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ဘ-ကာရဃ-ကာရာနံ ဗ-ကာရဂ-ကာရေ ကတွာ ‘‘ဗန္တေ သံဂေါ’’တိ ဝစနံ ဓနိတဿ သိထိလကရဏံ နာမ။ ‘‘သုဏာတု မေ’’တိ ဝိဝဋေန မုခေန ဝတ္တဗ္ဗေ ပန ‘‘သုဏံတု မေ’’တိ ဝါ ‘‘ဧသာ ဉတ္တီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘ဧသံ ဉတ္တီ’’တိ ဝါ အဝိဝဋေန မုခေန အနနုနာသိကံ ကတွာ ဝစနံ ဝိမုတ္တဿ နိဂ္ဂဟိတဝစနံ နာမ။ ‘‘ပတ္တကလ္လ’’န္တိ အဝိဝဋေန မုခေန အနုနာသိကံ ကတွာ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘ပတ္တကလ္လာ’’တိ ဝိဝဋေန မုခေန အနုနာသိကံ အကတွာ ဝစနံ နိဂ္ဂဟိတဿ ဝိမုတ္တဝစနံ နာမ။ ဣတိ သိထိလေ ကတ္တဗ္ဗေ ဓနိတံ၊ ဓနိတေ ကတ္တဗ္ဗေ သိထိလံ၊ ဝိမုတ္တေ ကတ္တဗ္ဗေ နိဂ္ဂဟိတံ၊ နိဂ္ဂဟိတေ ကတ္တဗ္ဗေ ဝိမုတ္တန္တိ ဣမာနိ စတ္တာရိ ဗျဉ္ဇနာနိ အန္တောကမ္မဝါစာယ ကမ္မံ ဒူသေန္တိ။ ဧဝံ ဝဒန္တော ဟိ အညသ္မိံ အက္ခရေ ဝတ္တဗ္ဗေ အညံ ဝဒတိ၊ ဒုရုတ္တံ ကရောတီတိ ဝုစ္စတိ။

ဣတရေသု ပန ဒီဃရဿာဒီသု ဆသု ဗျဉ္ဇနေသု ဒီဃဋ္ဌာနေ ဒီဃမေဝ၊ ရဿဋ္ဌာနေ ရဿမေဝါတိ ဧဝံ ယထာဌာနေ တံ တဒေဝ အက္ခရံ ဘာသန္တေန အနုက္ကမာဂတံ ပဝေဏိံ အဝိနာသေန္တေန ကမ္မဝါစာ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ ပန ဧဝံ အကတွာ ဒီဃေ ဝတ္တဗ္ဗေ ရဿံ၊ ရဿေ ဝါ ဝတ္တဗ္ဗေ ဒီဃံ ဝဒတိ၊ တထာ ဂရုကေ ဝတ္တဗ္ဗေ လဟုကံ၊ လဟုကေ ဝါ ဝတ္တဗ္ဗေ ဂရုကံ ဝဒတိ၊ သမ္ဗန္ဓေ ဝါ ပန ဝတ္တဗ္ဗေ ဝဝတ္ထိတံ၊ ဝဝတ္ထိတေ ဝါ ဝတ္တဗ္ဗေ သမ္ဗန္ဓံ ဝဒတိ၊ ဧဝံ ဝုတ္တေပိ ကမ္မဝါစာ န ကုပ္ပတိ။ ဣမာနိ ဟိ ဆ ဗျဉ္ဇနာနိ ကမ္မံ န ကောပေန္တိ။ ယံ ပန သုတ္တန္တိကတ္ထေရာ ‘‘ဒ-ကာရော တ-ကာရမာပဇ္ဇတိ၊ တ-ကာရော ဒ-ကာရမာပဇ္ဇတိ၊ စ-ကာရော ဇ-ကာရမာပဇ္ဇတိ၊ ဇ-ကာရော စ-ကာရမာပဇ္ဇတိ၊ ယ-ကာရော က-ကာရမာပဇ္ဇတိ၊ က-ကာရော ယ-ကာရမာပဇ္ဇတိ၊ တသ္မာ ဒ-ကာရာဒီသု ဝတ္တဗ္ဗေသု တ-ကာရာဒိဝစနံ န ဝိရုဇ္ဈတီ’’တိ ဝဒန္တိ၊ တံ ကမ္မဝါစံ ပတွာ န ဝဋ္ဋတိ။ တသ္မာ ဝိနယဓရေန နေဝ ဒ-ကာရော တ-ကာရော ကာတဗ္ဗော…ပေ… န က-ကာရော ယ-ကာရော။ ယထာပါဠိယာ နိရုတ္တိံ သောဓေတွာ ဒသဝိဓာယ ဗျဉ္ဇနနိရုတ္တိယာ ဝုတ္တဒေါသေ ပရိဟရန္တေန ကမ္မဝါစာ ကာတဗ္ဗာ။ ဣတရထာ ဟိ သာဝနံ ဟာပေတိ နာမ။

အကာလေ ဝါ သာဝေတီတိ သာဝနာယ အကာလေ အနောကာသေ ဉတ္တိံ အဋ္ဌပေတွာ ပဌမံယေဝ အနုဿာဝနကမ္မံ ကတွာ ပစ္ဆာ ဉတ္တိံ ဌပေတိ။ ဣတိ ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။

၂၅၃။ သီမတောဝိပတ္တိယံ ပန အတိခုဒ္ဒကသီမာ နာမ ယာ ဧကဝီသတိ ဘိက္ခူ န ဂဏှာတိ ။ ကုရုန္ဒိယံ ပန ‘‘ယတ္ထ ဧကဝီသတိ ဘိက္ခူ နိသီဒိတုံ န သက္ကောန္တီ’’တိ ဝုတ္တံ။ တသ္မာ ယာ ဧဝရူပါ သီမာ၊ အယံ သမ္မတာပိ အသမ္မတာ ဂါမခေတ္တသဒိသာဝ ဟောတိ၊ တတ္ထ ကတံ ကမ္မံ ကုပ္ပတိ။ ဧသ နယော သေသသီမာသုပိ။ ဧတ္ထ ပန အတိမဟတီ နာမ ယာ ကေသဂ္ဂမတ္တေနပိ တိယောဇနံ အတိက္ကမိတွာ သမ္မတာ ဟောတိ။ ခဏ္ဍနိမိတ္တာ နာမ အဃဋိတနိမိတ္တာ ဝုစ္စတိ။ ပုရတ္ထိမာယ ဒိသာယ နိမိတ္တံ ကိတ္တေတွာ အနုက္ကမေနေဝ ဒက္ခိဏာယ ပစ္ဆိမာယ ဥတ္တရာယ ဒိသာယ ကိတ္တေတွာ ပုန ပုရတ္ထိမာယ ဒိသာယ ပုဗ္ဗကိတ္တိတံ နိမိတ္တံ ပဋိကိတ္တေတွာ ဌပေတုံ ဝဋ္ဋတိ၊ ဧဝံ အခဏ္ဍနိမိတ္တာ ဟောတိ။ သစေ ပန အနုက္ကမေန အာဟရိတွာ ဥတ္တရာယ ဒိသာယ နိမိတ္တံ ကိတ္တေတွာ တတ္ထေဝ ဌပေတိ၊ ခဏ္ဍနိမိတ္တာ ဟောတိ။ အပရာပိ ခဏ္ဍနိမိတ္တာ နာမ ယာ အနိမိတ္တုပဂံ တစသာရရုက္ခံ ဝါ ခါဏုကံ ဝါ ပံသုပုဉ္ဇံ ဝါ ဝါလုကပုဉ္ဇံ ဝါ အညတရံ အန္တရာ ဧကံ နိမိတ္တံ ကတွာ သမ္မတာ ဟောတိ။ ဆာယာနိမိတ္တာ နာမ ယာ ပဗ္ဗတစ္ဆာယာဒီနံ ယံ ကိဉ္စိ ဆာယံ နိမိတ္တံ ကတွာ သမ္မတာ ဟောတိ။ အနိမိတ္တာ နာမ ယာ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ နိမိတ္တာနိ အကိတ္တေတွာ သမ္မတာ ဟောတိ။ ဗဟိသီမေ ဌိတော သီမံ သမ္မန္နတိ နာမ နိမိတ္တာနိ ကိတ္တေတွာ နိမိတ္တာနံ ဗဟိ ဌိတော သမ္မန္နတိ။ နဒိယာ သမုဒ္ဒေ ဇာတဿရေ သီမံ သမ္မန္နတီတိ ဧတေသု နဒီအာဒီသု ယံ သမ္မန္နတိ၊ သာ ဧဝံ သမ္မတာပိ ‘‘သဗ္ဗာ၊ ဘိက္ခဝေ၊ နဒီ အသီမာ၊ သဗ္ဗော သမုဒ္ဒေါ အသီမော၊ သဗ္ဗော ဇာတဿရော အသီမော’’တိ (မဟာဝ။ ၁၄၇) ဝစနတော အသမ္မတာဝ ဟောတိ။ သီမာယ သီမံ သမ္ဘိန္ဒတီတိ အတ္တနော သီမာယ ပရေသံ သီမံ သမ္ဘိန္ဒတိ။ သီမာယ သီမံ အဇ္ဈောတ္ထရတီတိ အတ္တနော သီမာယ ပရေသံ သီမံ အဇ္ဈောတ္ထရတိ။ တတ္ထ ယထာ သမ္ဘေဒေါ စ အဇ္ဈောတ္ထရဏဉ္စ ဟောတိ၊ တံ သဗ္ဗံ သီမာကထာယံ ဝုတ္တမေဝ။ ဣတိ ဣမာ ဧကာဒသပိ သီမာ အသီမာ ဂါမခေတ္တသဒိသာ ဧဝ၊ တာသု နိသီဒိတွာ ကတံ ကမ္မံ ကုပ္ပတိ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘ဣမေဟိ ဧကာဒသဟိ အာကာရေဟိ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တီ’’တိ။

ပရိသတော ကမ္မဝိပတ္တိယံ ပန ကိဉ္စိ အနုတ္တာနံ နာမ နတ္ထိ။ ယမ္ပိ တတ္ထ ကမ္မပ္ပတ္တဆန္ဒာရဟလက္ခဏံ ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ၊ တမ္ပိ ပရတော ‘‘စတ္တာရော ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပ္ပတ္တာ’’တိအာဒိနာ နယေန ဝုတ္တမေဝ။ တတ္ထ ပကတတ္တာ ကမ္မပ္ပတ္တာတိ စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ စတ္တာရော ပကတတ္တာ အနုက္ခိတ္တာ အနိဿာရိတာ ပရိသုဒ္ဓသီလာ စတ္တာရော ဘိက္ခူ ကမ္မပ္ပတ္တာ ကမ္မဿ အရဟာ အနုစ္ဆဝိကာ သာမိနော။ န တေဟိ ဝိနာ တံ ကမ္မံ ကရီယတိ၊ န တေသံ ဆန္ဒော ဝါ ပါရိသုဒ္ဓိ ဝါ ဧတိ၊ အဝသေသာ ပန သစေပိ သဟဿမတ္တာ ဟောန္တိ၊ သစေ သမာနသံဝါသကာ သဗ္ဗေ ဆန္ဒာရဟာဝ ဟောန္တိ၊ ဆန္ဒပါရိသုဒ္ဓိံ ဒတွာ အာဂစ္ဆန္တု ဝါ မာ ဝါ၊ ကမ္မံ ပန တိဋ္ဌတိ။ ယဿ ပန သင်္ဃော ပရိဝါသာဒိကမ္မံ ကရောတိ၊ သော နေဝ ကမ္မပ္ပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော၊ အပိစ ယသ္မာ တံ ပုဂ္ဂလံ ဝတ္ထုံ ကတွာ သင်္ဃော ကမ္မံ ကရောတိ၊ တသ္မာ ကမ္မာရဟောတိ ဝုစ္စတိ။ သေသကမ္မေသုပိ ဧသေဝ နယော။

၂၅၄။ အပလောကနကမ္မံ ကတမာနိ ပဉ္စ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ၊ ဩသာရဏံ နိဿာရဏံ ဘဏ္ဍုကမ္မံ ဗြဟ္မဒဏ္ဍံ ကမ္မလက္ခဏညေဝ ပဉ္စမန္တိ ဧတ္ထ ‘‘ဩသာရဏံ နိဿာရဏ’’န္တိ ပဒသိလိဋ္ဌတာယေတံ ဝုတ္တံ၊ ပဌမံ ပန နိဿာရဏာ ဟောတိ၊ ပစ္ဆာ ဩသာရဏာ။ တတ္ထ ယာ သာ ကဏ္ဋကဿ သာမဏေရဿ ဒဏ္ဍကမ္မနာသနာ၊ သာ နိဿာရဏာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ တသ္မာ ဧတရဟိ သစေပိ သာမဏေရော ဗုဒ္ဓဿ ဝါ ဓမ္မဿ ဝါ သင်္ဃဿ ဝါ အဝဏ္ဏံ ဘဏတိ၊ အကပ္ပိယံ ‘‘ကပ္ပိယ’’န္တိ ဒီပေတိ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော ဟောတိ၊ အန္တဂ္ဂါဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ သမန္နာဂတော၊ သော ယာဝတတိယံ နိဝါရေတွာ တံ လဒ္ဓိံ ဝိဿဇ္ဇာပေတဗ္ဗော။ နော စေ ဝိဿဇ္ဇေတိ၊ သင်္ဃံ သန္နိပါတေတွာ ‘‘ဝိဿဇ္ဇေဟီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗော။ နော စေ ဝိဿဇ္ဇေတိ၊ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ အပလောကနကမ္မံ ကတွာ နိဿာရေတဗ္ဗော။ ဧဝဉ္စ ပန ကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ –

‘‘သင်္ဃံ၊ ဘန္တေ၊ ပုစ္ဆာမိ ‘အယံ ဣတ္ထန္နာမော သာမဏေရော ဗုဒ္ဓဿ ဓမ္မဿ သင်္ဃဿ အဝဏ္ဏဝါဒီ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော၊ ယံ အညေ သာမဏေရာ လဘန္တိ ဒိရတ္တတိရတ္တံ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ သဟသေယျံ၊ တဿာ အလာဘာယ နိဿာရဏာ ရုစ္စတိ သင်္ဃဿာ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ။ တတိယမ္ပိ ဘန္တေ သင်္ဃံ ပုစ္ဆာမိ ‘အယံ ဣတ္ထန္နာမော သာမဏေရော…ပေ… ရုစ္စတိ သင်္ဃဿာ’တိ၊ စရ ပိရေ ဝိနဿာ’’တိ။

သော အပရေန သမယေန ‘‘အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ဗာလတာယ အဉာဏတာယ အလက္ခိကတာယ ဧဝံ အကာသိံ၊ သွာဟံ သင်္ဃံ ခမာပေမီ’’တိ ခမာပေန္တော ယာဝတတိယံ ယာစာပေတွာ အပလောကနကမ္မေနေဝ ဩသာရေတဗ္ဗော၊ ဧဝဉ္စ ပန ဩသာရေတဗ္ဗော။ သင်္ဃမဇ္ဈေ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ သင်္ဃဿ အနုမတိယာ သာဝေတဗ္ဗံ –

‘‘သင်္ဃံ ၊ ဘန္တေ၊ ပုစ္ဆာမိ ‘အယံ ဣတ္ထန္နာမော သာမဏေရော ဗုဒ္ဓဿ ဓမ္မဿ သင်္ဃဿ အဝဏ္ဏဝါဒီ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော၊ ယံ အညေ သာမဏေရာ လဘန္တိ ဒိရတ္တတိရတ္တံ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ သဟသေယျံ၊ တဿာ အလာဘာယ နိဿာရိတော၊ သွာယံ ဣဒါနိ သောရတော နိဝါတဝုတ္တိ လဇ္ဇိဓမ္မံ ဩက္ကန္တော ဟိရောတ္တပ္ပေ ပတိဋ္ဌိတော ကတဒဏ္ဍကမ္မော အစ္စယံ ဒေသေတိ၊ ဣမဿ သာမဏေရဿ ယထာ ပုရေ ကာယသမ္ဘောဂသာမဂ္ဂိဒါနံ ရုစ္စတိ သင်္ဃဿာ’’’တိ။

ဧဝံ တိက္ခတ္တုံ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဧဝံ အပလောကနကမ္မံ ဩသာရဏဉ္စ နိဿာရဏဉ္စ ဂစ္ဆတိ။ ဘဏ္ဍုကမ္မံ ပဗ္ဗဇ္ဇာဝိနိစ္ဆယကထာယ ဝုတ္တမေဝ။

ဗြဟ္မဒဏ္ဍော ပန န ကေဝလံ ဆန္နဿေဝ ပညတ္တော၊ ယော အညောပိ ဘိက္ခု မုခရော ဟောတိ၊ ဘိက္ခူ ဒုရုတ္တဝစနေဟိ ဃဋ္ဋေန္တော ခုံသေန္တော ဝမ္ဘေန္တော ဝိဟရတိ၊ တဿပိ ဒါတဗ္ဗော၊ ဧဝဉ္စ ပန ဒါတဗ္ဗော။ သင်္ဃမဇ္ဈေ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ သင်္ဃဿ အနုမတိယာ သာဝေတဗ္ဗံ –

‘‘ဘန္တေ၊ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု မုခရော၊ ဘိက္ခူ ဒုရုတ္တဝစနေဟိ ဃဋ္ဋေန္တော ခုံသေန္တော ဝမ္ဘေန္တော ဝိဟရတိ၊ သော ဘိက္ခု ယံ ဣစ္ဆေယျ၊ တံ ဝဒေယျ၊ ဘိက္ခူဟိ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု နေဝ ဝတ္တဗ္ဗော၊ န ဩဝဒိတဗ္ဗော န အနုသာသိတဗ္ဗော၊ သင်္ဃံ၊ ဘန္တေ၊ ပုစ္ဆာမိ ‘ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍဿ ဒါနံ ရုစ္စတိ သင်္ဃဿာ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ပုစ္ဆာမိ…ပေ… တတိယမ္ပိ ပုစ္ဆာမိ ‘ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍဿ ဒါနံ ရုစ္စတိ သင်္ဃဿာ’’’တိ။

တဿ အပရေန သမယေန သမ္မာ ဝတ္တိတွာ ခမာပေန္တဿ ဗြဟ္မဒဏ္ဍော ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗော၊ ဧဝဉ္စ ပန ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗော။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ သင်္ဃမဇ္ဈေ သာဝေတဗ္ဗံ –

‘‘ဘန္တေ၊ ဘိက္ခုသင်္ဃော အသုကဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍံ အဒါသိ၊ သော ဘိက္ခု သောရတော နိဝါတဝုတ္တိ လဇ္ဇိဓမ္မံ ဩက္ကန္တော ဟိရောတ္တပ္ပေ ပတိဋ္ဌိတော ပဋိသင်္ခါ အာယတိံ သံဝရေ တိဋ္ဌတိ၊ သင်္ဃံ၊ ဘန္တေ၊ ပုစ္ဆာမိ ‘တဿ ဘိက္ခုနော ဗြဟ္မဒဏ္ဍဿ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိ ရုစ္စတိ သင်္ဃဿာ’’’တိ။

ဧဝံ ယာဝတတိယံ ဝတွာ အပလောကနကမ္မေနေဝ ဗြဟ္မဒဏ္ဍော ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗောတိ။

ကမ္မလက္ခဏညေဝပဉ္စမန္တိ ယံ တံ ဘဂဝတာ ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓကေ –

‘‘တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနိယော ကဒ္ဒမောဒကေန ဩသိဉ္စန္တိ ‘အပ္ပေဝ နာမ အမှေသု သာရဇ္ဇေယျု’န္တိ၊ ကာယံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခုနီနံ ဒဿေန္တိ၊ ဦရုံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခုနီနံ ဒဿေန္တိ၊ အင်္ဂဇာတံ ဝိဝရိတွာ ဘိက္ခုနီနံ ဒဿေန္တိ။ ဘိက္ခုနိယော ဩဘာသေန္တိ၊ ဘိက္ခုနီဟိ သဒ္ဓိံ သမ္ပယောဇေန္တိ ‘အပ္ပေဝ နာမ အမှေသု သာရဇ္ဇေယျု’’’န္တိ (စူဠဝ။ ၄၁၁) –

ဣမေသု ဝတ္ထူသု ယေသံ ဘိက္ခူနံ ဒုက္ကဋံ ပညပေတွာ ‘‘အနုဇာနာမိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍကမ္မံ ကာတု’’န္တိ ဝတွာ ‘‘ကိံ နု ခေါ ဒဏ္ဍကမ္မံ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ သံသယေ ဥပ္ပန္နေ ‘‘အဝန္ဒိယော သော၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခု ဘိက္ခုနိသင်္ဃေန ကာတဗ္ဗော’’တိ ဧဝံ အဝန္ဒိယကမ္မံ အနုညာတံ၊ တံ ကမ္မလက္ခဏညေဝ ပဉ္စမံ၊ ဣမဿ အပလောကနကမ္မဿ ဌာနံ ဟောတိ။ တဿ ဟိ ကမ္မညေဝ လက္ခဏံ၊ န ဩသာရဏာဒီနိ၊ တသ္မာ ကမ္မလက္ခဏန္တိ ဝုစ္စတိ။ တဿ ကရဏံ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိယာ သဒ္ဓိံ ဝိတ္ထာရတော ဒဿယိဿာမ။ ဘိက္ခုနုပဿယေ သန္နိပတိတဿ ဘိက္ခုနိသင်္ဃဿ အနုမတိယာ ဗျတ္တာယ ဘိက္ခုနိယာ သာဝေတဗ္ဗံ –

‘‘အယျေ၊ အသုကော နာမ အယျော ဘိက္ခုနီနံ အပါသာဒိကံ ဒဿေတိ၊ ဧတဿ အယျဿ အဝန္ဒိယကရဏံ ရုစ္စတီ’’တိ ဘိက္ခုနိသင်္ဃံ ပုစ္ဆာမိ။ ‘အယျေ၊ အသုကော နာမ အယျော ဘိက္ခုနီနံ အပါသာဒိကံ ဒဿေတိ၊ ဧတဿ အယျဿ အဝန္ဒိယကရဏံ ရုစ္စတီ’တိ ဒုတိယမ္ပိ။ တတိယမ္ပိ ဘိက္ခုနိသင်္ဃံ ပုစ္ဆာမီ’’တိ။

ဧဝံ တိက္ခတ္တုံ သာဝေတွာ အပလောကနကမ္မေန အဝန္ဒိယကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။

တတော ပဋ္ဌာယ သော ဘိက္ခု ဘိက္ခုနီဟိ န ဝန္ဒိတဗ္ဗော။ သစေ အဝန္ဒိယမာနော ဟိရောတ္တပ္ပံ ပစ္စုပဋ္ဌပေတွာ သမ္မာ ဝတ္တတိ၊ တေန ဘိက္ခုနိယော ခမာပေတဗ္ဗာ။ ခမာပေန္တန ဘိက္ခုနုပဿယံ အဂန္တွာ ဝိဟာရေယေဝ သင်္ဃံ ဝါ ဂဏံ ဝါ ဧကံ ဘိက္ခုံ ဝါ ဥပသင်္ကမိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ‘‘အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ပဋိသင်္ခါ အာယတိံ သံဝရေ တိဋ္ဌာမိ၊ န ပုန အပါသာဒိကံ ဒဿေဿာမိ၊ ဘိက္ခုနိသင်္ဃော မယှံ ခမတူ’’တိ ခမာပေတဗ္ဗံ။ တေန သင်္ဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ဧကံ ဘိက္ခုံ ပေသေတွာ ဧကဘိက္ခုနာ ဝါ သယမေဝ ဂန္တွာ ဘိက္ခုနိယော ဝတ္တဗ္ဗာ ‘‘အယံ ဘိက္ခု ပဋိသင်္ခါ အာယတိံ သံဝရေ ဌိတော၊ ဣမိနာ အစ္စယံ ဒေသေတွာ ဘိက္ခုနိသင်္ဃော ခမာပိတော၊ ဘိက္ခုနိသင်္ဃော ဣမံ ဘိက္ခုံ ဝန္ဒိယံ ကရောတူ’’တိ။ သော ဝန္ဒိယော ကာတဗ္ဗော၊ ဧဝဉ္စ ပန ကာတဗ္ဗော။ ဘိက္ခုနုပဿယေ သန္နိပတိတဿ ဘိက္ခုနိသင်္ဃဿ အနုမတိယာ ဗျတ္တာယ ဘိက္ခုနိယာ သာဝေတဗ္ဗံ –

‘‘အယျေ၊ အသုကော နာမ အယျော ဘိက္ခုနီနံ အပါသာဒိကံ ဒဿေတီတိ ဘိက္ခုနိသင်္ဃေန အဝန္ဒိယော ကတော၊ သော လဇ္ဇိဓမ္မံ ဩက္ကမိတွာ ပဋိသင်္ခါ အာယတိံ သံဝရေ ဌိတော၊ အစ္စယံ ဒေသေတွာ ဘိက္ခုနိသင်္ဃံ ခမာပေသိ၊ တဿ အယျဿ ဝန္ဒိယကရဏံ ရုစ္စတီတိ ဘိက္ခုနိသင်္ဃံ ပုစ္ဆာမီ’’တိ –

တိက္ခတ္တုံ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဧဝံ အပလောကနကမ္မေနေဝ ဝန္ဒိယော ကာတဗ္ဗော။

၂၅၅။ အယံ ပနေတ္ထ ပါဠိမုတ္တကောပိ ကမ္မလက္ခဏဝိနိစ္ဆယော (ပရိ။ အဋ္ဌ။ ၄၉၅-၄၉၆)။ ဣဒဉှိ ကမ္မလက္ခဏံ နာမ ဘိက္ခုနိသင်္ဃမူလကံ ပညတ္တံ၊ ဘိက္ခုသင်္ဃဿပိ ပနေတံ လဗ္ဘတိယေဝ။ ယဉှိ ဘိက္ခုသင်္ဃော သလာကဘတ္တဥပေါသထဂ္ဂေသု စ အပလောကနကမ္မံ ကရောတိ၊ ဧတမ္ပိ ကမ္မလက္ခဏမေဝ။ အစ္ဆိန္နစီဝရဇိဏ္ဏစီဝရနဋ္ဌစီဝရာနဉှိ သင်္ဃံ သန္နိပါတေတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ယာဝတတိယံ သာဝေတွာ အပလောကနကမ္မံ ကတွာ စီဝရံ ဒါတုံ ဝဋ္ဋတိ။ အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကေန ပန စီဝရံ ကရောန္တဿ ပစ္စယဘာဇနီယကထာယံ ဝုတ္တပ္ပဘေဒါနိ သူစိအာဒီနိ အနပလောကေတွာပိ ဒါတဗ္ဗာနိ။ တေသံ ဒါနေ သောယေဝ ဣဿရော၊ တတော အတိရေကံ ဒေန္တေန အပလောကေတွာ ဒါတဗ္ဗံ။ တတော ဟိ အတိရေကဒါနေ သင်္ဃော သာမီ။ ဂိလာနဘေသဇ္ဇမ္ပိ တတ္ထ ဝုတ္တပ္ပကာရံ သယမေဝ ဒါတဗ္ဗံ၊ အတိရေကံ ဣစ္ဆန္တဿ အပလောကေတွာ ဒါတဗ္ဗံ။ ယောပိ စ ဒုဗ္ဗလော ဝါ ဆိန္နိရိယာပထော ဝါ ပစ္ဆိန္နဘိက္ခာစာရပထော ဝါ မဟာဂိလာနော၊ တဿ မဟာဝါသေသု တတြုပ္ပာဒတော ဒေဝသိကံ နာဠိ ဝါ ဥပဍ္ဎနာဠိ ဝါ၊ ဧကဒိဝသံယေဝ ဝါ ပဉ္စ ဝါ ဒသ ဝါ တဏ္ဍုလနာဠိယော ဒေန္တေန အပလောကနကမ္မံ ကတွာဝ ဒါတဗ္ဗာ။ ပေသလဿ ဘိက္ခုနော တတြုပ္ပာဒတော ဣဏပလိဗောဓမ္ပိ ဗဟုဿုတဿ သင်္ဃဘာရနိတ္ထရကဿ ဘိက္ခုနော အနုဋ္ဌာပနီယသေနာသနမ္ပိ သင်္ဃကိစ္စံ ကရောန္တာနံ ကပ္ပိယကာရကာဒီနံ ဘတ္တဝေတနမ္ပိ အပလောကနကမ္မေန ဒါတုံ ဝဋ္ဋတိ။

စတုပစ္စယဝသေန ဒိန္နတတြုပ္ပာဒတော သင်္ဃိကံ အာဝါသံ ဇဂ္ဂါပေတုံ ဝဋ္ဋတိ၊ ‘‘အယံ ဘိက္ခု ဣဿရဝတာယ ဝိစာရေတီ’’တိ ကထာပစ္ဆိန္ဒနတ္ထံ ပန သလာကဂ္ဂါဒီသု ဝါ အန္တရသန္နိပါတေ ဝါ သင်္ဃံ အာပုစ္ဆိတွာဝ ဇဂ္ဂါပေတဗ္ဗော။ စီဝရပိဏ္ဍပါတတ္ထာယ ဩဒိဿ ဒိန္နတတြုပ္ပာဒတောပိ အပလောကေတွာ အာဝါသော ဇဂ္ဂါပေတဗ္ဗော၊ အနပလောကေတွာပိ ဝဋ္ဋတိ၊ ‘‘သူရော ဝတာယံ ဘိက္ခု စီဝရပိဏ္ဍပါတတ္ထာယ ဩဒိဿ ဒိန္နတော အာဝါသံ ဇဂ္ဂါပေတီ’’တိ ဧဝံ ဥပ္ပန္နကထာပစ္ဆေဒနတ္ထံ ပန အပလောကနကမ္မမေဝ ကတွာ ဇဂ္ဂါပေတဗ္ဗော။

စေတိယေ ဆတ္တံ ဝါ ဝေဒိကံ ဝါ ဗောဓိဃရံ ဝါ အာသနဃရံ ဝါ အကတံ ဝါ ကရောန္တေန ဇိဏ္ဏံ ဝါ ပဋိသင်္ခရောန္တေန သုဓာကမ္မံ ဝါ ကရောန္တေန မနုဿေ သမာဒပေတွာ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ သစေ ကာရကော နတ္ထိ၊ စေတိယဿ ဥပနိက္ခေပတော ကာရေတဗ္ဗံ။ ဥပနိက္ခေပေပိ အသတိ အပလောကနကမ္မံ ကတွာ တတြုပ္ပာဒတော ကာရေတဗ္ဗံ၊ သင်္ဃိကေနပိ အပလောကေတွာ စေတိယကိစ္စံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ စေတိယဿ သန္တကေန အပလောကေတွာပိ သင်္ဃိကကိစ္စံ န ဝဋ္ဋတိ၊ တာဝကာလိကံ ပန ဂဟေတွာ ပဋိပါကတိကံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ စေတိယေ သုဓာကမ္မာဒီနိ ကရောန္တေဟိ ပန ဘိက္ခာစာရတော ဝါ သင်္ဃတော ဝါ ယာပနမတ္တံ အလဘန္တေဟိ စေတိယသန္တကတော ယာပနမတ္တံ ဂဟေတွာ ပရိဘုဉ္ဇန္တေဟိ ဝတ္တံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ၊ ‘‘ဝတ္တံ ကရောမာ’’တိ မစ္ဆမံသာဒီဟိ သင်္ဃဘတ္တံ ကာတုံ န ဝဋ္ဋတိ။

ယေ ဝိဟာရေ ရောပိတာ ဖလရုက္ခာ သင်္ဃေန ပရိဂ္ဂဟိတာ ဟောန္တိ၊ ဇဂ္ဂနကမ္မံ လဘန္တိ။ ယေသံ ဖလာနိ ဃဏ္ဋိံ ပဟရိတွာ ဘာဇေတွာ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ၊ တေသု အပလောကနကမ္မံ န ကာတဗ္ဗံ။ ယေ ပန အပရိဂ္ဂဟိတာ၊ တေသု အပလောကနကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ၊ တံ ပန သလာကဂ္ဂယာဂဂ္ဂဘတ္တဂ္ဂအန္တရသအအာပါတေသုပိ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ၊ ဥပေါသထဂ္ဂေ ပန ဝဋ္ဋတိယေဝ။ တတ္ထ ဟိ အနာဂတာနမ္ပိ ဆန္ဒပါရိသုဒ္ဓိ အာဟရီယတိ၊ တသ္မာ တံ သုဝိသောဓိတံ ဟောတိ။ ဧဝဉ္စ ပန ကာတဗ္ဗံ၊ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ အနုမတိယာ သာဝေတဗ္ဗံ –

‘‘ဘန္တေ၊ ယံ ဣမသ္မိံ ဝိဟာရေ အန္တောသီမာယ သင်္ဃသန္တကံ မူလတစပတ္တအင်္ကုရပုပ္ဖဖလခါဒနီယာဒိ အတ္ထိ၊ တံ သဗ္ဗံ အာဂတာဂတာနံ ဘိက္ခူနံ ယထာသုခံ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ရုစ္စတီတိ သင်္ဃံ ပုစ္ဆာမီ’’တိ –

တိက္ခတ္တုံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ။

စတူဟိ ပဉ္စဟိ ဘိက္ခူဟိ ကတံ သုကတမေဝ။ ယသ္မိမ္ပိ ဝိဟာရေ ဒွေ တယော ဇနာ ဝသန္တိ၊ တေဟိ နိသီဒိတွာ ကတမ္ပိ သင်္ဃေန ကတသဒိသမေဝ။ ယသ္မိံ ပန ဧကော ဘိက္ခု ဟောတိ၊ တေန ဘိက္ခုနာ ဥပေါသထဒိဝသေ ပုဗ္ဗကရဏပုဗ္ဗကိစ္စံ ကတွာ နိသိန္နေန ကတမ္ပိ ကတိကဝတ္တံ သင်္ဃေန ကတသဒိသမေဝ ဟောတိ။ ကရောန္တေန ပန ဖလဝါရေန ကာတုမ္ပိ စတ္တာရော မာသေ ဆ မာသေ ဧကသံဝစ္ဆရန္တိ ဧဝံ ပရိစ္ဆိန္ဒိတွာပိ အပရိစ္ဆိန္ဒိတွာပိ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ပရိစ္ဆိန္နေ ယထာပရိစ္ဆေဒံ ပရိဘုဉ္ဇိတွာ ပုန ကာတဗ္ဗံ။ အပရိစ္ဆိန္နေ ယာဝ ရုက္ခာ ဓရန္တိ၊ တာဝ ဝဋ္ဋတိ။ ယေပိ တေသံ ရုက္ခာနံ ဗီဇေဟိ အညေ ရုက္ခာ ရောပိတာ ဟောန္တိ၊ တေသမ္ပိ သာ ဧဝ ကတိကာ။

သစေ ပန အညသ္မိံ ဝိဟာရေ ရောပိတာ ဟောန္တိ၊ တေသံ ယတ္ထ ရောပိတာ၊ တသ္မိံယေဝ ဝိဟာရေ သင်္ဃော သာမီ။ ယေပိ အညတော ဗီဇာနိ အာဟရိတွာ ပုရိမဝိဟာရေ ပစ္ဆာ ရောပိတာ၊ တေသု အညာ ကတိကာ ကာတဗ္ဗာ၊ ကတိကာယ ကတာယ ပုဂ္ဂလိကဋ္ဌာနေ တိဋ္ဌန္တိ၊ ယထာသုခံ ဖလာဒီနိ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋန္တိ။ သစေ ပနေတ္ထ တံ တံ ဩကာသံ ပရိက္ခိပိတွာ ပရိဝေဏာနိ ကတွာ ဇဂ္ဂန္တိ၊ တေသံ ဘိက္ခူနံ ပုဂ္ဂလိကဋ္ဌာနေ တိဋ္ဌန္တိ၊ အညေ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ န လဘန္တိ။ တေဟိ ပန သင်္ဃဿ ဒသမဘာဂံ ဒတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗာနိ။ ယောပိ မဇ္ဈေဝိဟာရေ ရုက္ခံ သာခါဟိ ပရိဝါရေတွာ ရက္ခတိ၊ တဿပိ ဧသေဝ နယော။

ပေါရာဏကဝိဟာရံ ဂတဿ သမ္ဘာဝနီယဘိက္ခုနော ‘‘ထေရော အာဂတော’’တိ ဖလာဖလံ အာဟရန္တိ၊ သစေ တတ္ထ မူလေ သဗ္ဗပရိယတ္တိဓရော ဗဟုဿုတဘိက္ခု ဝိဟာသိ၊ ‘‘အဒ္ဓါ ဧတ္ထ ဒီဃာ ကတိကာ ကတာ ဘဝိဿတီ’’တိ နိက္ကုက္ကုစ္စေန ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ဝိဟာရေ ဖလာဖလံ ပိဏ္ဍပါတိကာနမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ၊ ဓုတင်္ဂံ န ကောပေတိ။ သာမဏေရာ အတ္တနော အာစရိယုပဇ္ဈာယာနံ ဗဟူနိ ဖလာနိ ဒေန္တိ၊ အညေ ဘိက္ခူ အလဘန္တာ ခိယျန္တိ၊ ခိယျနမတ္တမေဝ တံ ဟောတိ။ သစေ ဒုဗ္ဘိက္ခံ ဟောတိ၊ ဧကံ ပနသရုက္ခံ နိဿာယ သဋ္ဌိပိ ဇနာ ဇီဝန္တိ၊ တာဒိသေ ကာလေ သဗ္ဗေသံ သင်္ဂဟကရဏတ္ထာယ ဘာဇေတွာ ခါဒိတဗ္ဗံ။ အယံ သာမီစိ။ ယာဝ ပန ကတိကဝတ္တံ န ပဋိပ္ပဿမ္ဘတိ၊ တာဝ တေဟိ ခါယိတံ သုခါယိတမေဝ။ ကဒါ ပန ကတိကဝတ္တံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘတိ? ယဒါ သမဂ္ဂေါ သင်္ဃော သန္နိပတိတွာ ‘‘ဣတော ပဋ္ဌာယ ဘာဇေတွာ ခါဒန္တူ’’တိ သာဝေဘိ၊ ဧကဘိက္ခုကေ ပန ဝိဟာရေ ဧတေန သာဝိတေပိ ပုရိမကတိကာ ပဋိပ္ပဿမ္ဘတိယေဝ ။ သစေ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓါယ ကတိကာယ သာမဏေရာ နေဝ ရုက္ခတော ပါတေန္တိ၊ န ဘူမိတော ဂဟေတွာ ဘိက္ခူနံ ဒေန္တိ၊ ပတိတဖလာနိ ပါဒေဟိ ပဟရန္တာ ဝိစရန္တိ၊ တေသံ ဒသမဘာဂတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ ဥပဍ္ဎဖလဘာဂေန ဖာတိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ အဒ္ဓါ ဖာတိကမ္မလောဘေန အာဟရိတွာ ဒဿေန္တိ၊ ပုန သုဘိက္ခေ ဇာတေ ကပ္ပိယကာရကေသု အာဂန္တွာ သာခါပရိဝါရာဒီနိ ကတွာ ရုက္ခေ ရက္ခန္တေသု သာမဏေရာနံ ဖာတိကမ္မံ န ကာတဗ္ဗံ၊ ဘာဇေတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။

‘‘ဝိဟာရေ ဖလာဖလံ အတ္ထီ’’တိ သာမန္တဂါမေဟိ မနုဿာ ဂိလာနာနံ ဝါ ဂဗ္ဘိနီနံ ဝါ အတ္ထာယ အာဂန္တွာ ‘‘ဧကံ နာဠိကေရံ ဒေထ၊ အမ္ဗံ ဒေထ၊ လဗုဇံ ဒေထာ’’တိ ယာစန္တိ၊ ဒါတဗ္ဗံ၊ န ဒါတဗ္ဗန္တိ? ဒါတဗ္ဗံ။ အဒီယမာနေ ဟိ တေ ဒေါမနဿိကာ ဟောန္တိ။ ဒေန္တေန ပန သင်္ဃံ သန္နိပါတေတွာ ယာဝတတိယံ သာဝေတွာ အပလောကနကမ္မံ ကတွာဝ ဒါတဗ္ဗံ၊ ကတိကဝတ္တံ ဝါ ကတွာ ဌပေတဗ္ဗံ၊ ဧဝဉ္စ ပန ကာတဗ္ဗံ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ သင်္ဃဿ အနုမတိယာ သာဝေတဗ္ဗံ –

‘‘သာမန္တဂါမေဟိ မနုဿာ အာဂန္တွာ ဂိလာနာဒီနံ အတ္ထာယ ဖလာဖလံ ယာစန္တိ၊ ဒွေ နာဠိကေရာနိ ဒွေ တာလဖလာနိ ဒွေ ပနသာနိ ပဉ္စ အမ္ဗာနိ ပဉ္စ ကဒလိဖလာနိ ဂဏှန္တာနံ အနိဝါရဏံ၊ အသုကရုက္ခတော စ အသုကရုက္ခတော စ ဖလံ ဂဏှန္တာနံ အနိဝါရဏံ ရုစ္စတိ ဘိက္ခုသင်္ဃဿာ’’တိ –

တိက္ခတ္တုံ ဝတ္တဗ္ဗံ။ တတော ပဋ္ဌာယ ဂိလာနာဒီနံ နာမံ ဂဟေတွာ ယာစန္တာ ‘‘ဂဏှထာ’’တိ န ဝတ္တဗ္ဗာ ၊ ဝတ္တံ ပန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ ‘‘နာဠိကေရာဒီနိ ဣမိနာ နာမ ပရိစ္ဆေဒေန ဂဏှန္တာနံ အသုကရုက္ခတော စ အသုကရုက္ခတော စ ဖလံ ဂဏှန္တာနံ အနိဝါရဏံ ကတ’’န္တိ။ အနုဝိစရိတွာ ပန ‘‘အယံ မဓုရဖလော အမ္ဗော၊ ဣတော ဂဏှထာ’’တိပိ န ဝတ္တဗ္ဗာ။

ဖလဘာဇနကာလေ ပန အာဂတာနံ သမ္မတေန ဥပဍ္ဎဘာဂေါ ဒါတဗ္ဗော၊ အသမ္မတေန အပလောကေတွာ ဒါတဗ္ဗံ။ ခီဏပရိဗ္ဗယော ဝါ မဂ္ဂဂမိယသတ္ထဝါဟော ဝါ အညော ဝါ ဣဿရော အာဂန္တွာ ယာစတိ၊ အပလောကေတွာဝ ဒါတဗ္ဗံ၊ ဗလက္ကာရေန ဂဟေတွာ ခါဒန္တော န ဝါရေတဗ္ဗော။ ကုဒ္ဓါ ဟိ သော ရုက္ခေပိ ဆိန္ဒေယျ၊ အညမ္ပိ အနတ္ထံ ကရေယျ။ ပုဂ္ဂလိကပရိဝေဏံ အာဂန္တွာ ဂိလာနဿ နာမေန ယာစန္တော ‘‘အမှေဟိ ဆာယာဒီနံ အတ္ထာယ ရောပိတံ၊ သစေ အတ္ထိ၊ တုမှေ ဇာနာထာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗော။ ယဒိ ပန ဖလဘရိတာဝ ရုက္ခာ ဟောန္တိ၊ ကဏ္ဋကေ ဗန္ဓိတွာ ဖလဝါရေန ဂဏှန္တိ၊ အပစ္စာသီသန္တေန ဟုတွာ ဒါတဗ္ဗံ၊ ဗလက္ကာရေန ဂဏှန္တော န ဝါရေတဗ္ဗော။ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တမေဝေတ္ထ ကာရဏံ။

သင်္ဃဿ ဖလာရာမော ဟောတိ၊ ပဋိဇဂ္ဂနံ န လဘတိ။ သစေ တံ ကောစိ ဝတ္တသီသေန ဇဂ္ဂတိ၊ သင်္ဃဿေဝ ဟောတိ။ အထာပိ ကဿစိ ပဋိဗလဿ ဘိက္ခုနော ‘‘ဣမံ သပ္ပုရိသ ဇဂ္ဂိတွာ ဒေဟီ’’တိ သင်္ဃော ဘာရံ ကရောတိ၊ သော စေ ဝတ္တသီသေန ဇဂ္ဂတိ၊ ဧဝမ္ပိ သင်္ဃဿေဝ ဟောတိ။ ဖာတိကမ္မံ ပစ္စာသီသန္တဿ ပန တတိယဘာဂေန ဝါ ဥပဍ္ဎဘာဂေန ဝါ ဖာတိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ‘‘ဘာရိယံ ကမ္မ’’န္တိ ဝတွာ ဧတ္တကေန အနိစ္ဆန္တော ပန ‘‘သဗ္ဗံ တဝေဝ သန္တကံ ကတွာ မူလဘာဂံ ဒသမဘာဂမတ္တံ ဒတွာ ဇဂ္ဂါဟီ’’တိပိ ဝတ္တဗ္ဗော၊ ဂရုဘဏ္ဍတ္တာ ပန န မူလစ္ဆေဇ္ဇဝသေန ဒါတဗ္ဗံ။ သော မူလဘာဂံ ဒတွာ ခါဒန္တော အကတာဝါသံ ဝါ ကတွာ ကတာဝါသံ ဝါ ဇဂ္ဂိတွာ နိဿိတကာနံ အာရာမံ နိယျာတေတိ၊ တေဟိပိ မူလဘာဂေါ ဒါတဗ္ဗောဝ။

ယဒါ ပန ဘိက္ခူ သယံ ဇဂ္ဂိတုံ ပဟောန္တိ၊ အထ တေသံ ဇဂ္ဂိတုံ န ဒါတဗ္ဗံ၊ ဇဂ္ဂိတကာလေ ပန န ဝါရေတဗ္ဗာ၊ ဇဂ္ဂနကာလေယေဝ ဝါရေတဗ္ဗာ။ ‘‘ဗဟု တုမှေဟိ ခါယိတံ၊ ဣဒါနိ မာ ဇဂ္ဂိတ္ထ၊ ဘိက္ခုသင်္ဃောယေဝ ဇဂ္ဂိဿတီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ သစေ ပန နေဝ ဝတ္တသီသေန ဇဂ္ဂန္တော အတ္ထိ၊ န ဖာတိကမ္မေန၊ န သင်္ဃော ဇဂ္ဂိတုံ ပဟောတိ၊ ဧကော အနာပုစ္ဆိတွာဝ ဇဂ္ဂိတွာ ဖာတိကမ္မံ ဝဍ္ဎေတွာ ပစ္စာသီသတိ၊ အပလောကနကမ္မေန ဖာတိကမ္မံ ဝဍ္ဎေတွာဝ ဒါတဗ္ဗံ။ ဣတိ ဣမံ သဗ္ဗမ္ပိ ကမ္မလက္ခဏမေဝ ဟောတိ။ အပလောကနကမ္မံ ဣမာနိ ပဉ္စ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။

၂၅၆။ ဉတ္တိကမ္မဋ္ဌာနဘေဒေ ပန (ပရိ။ အဋ္ဌ။ ၄၉၅-၄၉၆) –

‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ ဣတ္ထန္နာမော ဣတ္ထန္နာမဿ အာယသ္မတော ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော၊ အနုသိဋ္ဌော သော မယာ၊ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣတ္ထန္နာမော အာဂစ္ဆေယျ၊ ‘အာဂစ္ဆာဟီ’တိ ဝတ္တဗ္ဗော’’တိ –

ဧဝံ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခဿ ဩသာရဏာ ဩသာရဏာ နာမ။

‘‘သုဏန္တု မေ အာယသ္မန္တာ၊ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဓမ္မကထိကော၊ ဣမဿ နေဝ သုတ္တံ အာဂစ္ဆတိ၊ နော သုတ္တဝိဘင်္ဂေါ၊ သော အတ္ထံ အသလ္လက္ခေတွာ ဗျဉ္ဇနစ္ဆာယာယ အတ္ထံ ပဋိဗာဟတိ၊ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေတွာ အဝသေသာ ဣမံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေယျာမာ’’တိ –

ဧဝံ ဥဗ္ဗာဟိကဝိနိစ္ဆယေ ဓမ္မကထိကဿ ဘိက္ခုနော နိဿာရဏာ နိဿာရဏာ နာမ။

‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ အဇ္ဇုပေါသထော ပန္နရသော၊ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ဥပေါသထံ ကရေယျာ’’တိ –

ဧဝံ ဥပေါသထကမ္မဝသေန ဌပိတာ ဉတ္တိ ဥပေါသထော နာမ။

‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ အဇ္ဇ ပဝါရဏာ ပန္နရသီ၊ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ပဝါရေယျာ’’တိ –

ဧဝံ ပဝါရဏကမ္မဝသေန ဌပိတာ ဉတ္တိ ပဝါရဏာ နာမ။

‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ ဣတ္ထန္နာမော ဣတ္ထန္နာမဿ အာယသ္မတော ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော၊ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ ဣတ္ထန္နာမံ အနုသာသေယျ’’န္တိ၊ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣတ္ထန္နာမော ဣတ္ထန္နာမံ အနုသာသေယျာ’’တိ၊ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ ဣတ္ထန္နာမံ အန္တရာယိကေ ဓမ္မေ ပုစ္ဆေယျ’’န္တိ၊ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣတ္ထန္နာမော ဣတ္ထန္နာမံ အန္တရာယိကေ ဓမ္မေ ပုစ္ဆေယျာ’’တိ၊ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ ဣတ္ထန္နာမံ ဝိနယံ ပုစ္ဆေယျ’’န္တိ၊ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣတ္ထန္နာမော ဣတ္ထန္နာမံ ဝိနယံ ပုစ္ဆေယျာ’’တိ၊ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ ဣတ္ထန္နာမေန ဝိနယံ ပုဋ္ဌော ဝိဿဇ္ဇေယျ’’န္တိ၊ ‘‘ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣတ္ထန္နာမော ဣတ္ထန္နာမေန ဝိနယံ ပုဋ္ဌော ဝိဿဇ္ဇေယျာ’’တိ –

ဧဝံ အတ္တာနံ ဝါ ပရံ ဝါ သမ္မန္နိတုံ ဌပိတာ ဉတ္တိ သမ္မုတိ နာမ။

‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ ဣဒံ စီဝရံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော နိဿဂ္ဂိယံ သင်္ဃဿ နိဿဋ္ဌံ၊ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ဣမံ စီဝရံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဒေယျာ’’တိ၊ ‘‘ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ၊ အာယသ္မန္တာ ဣမံ စီဝရံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဒေယျု’’န္တိ –

ဧဝံ နိဿဋ္ဌစီဝရပတ္တာဒီနံ ဒါနံ ဒါနံ နာမ။

‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု အာပတ္တိံ သရတိ ဝိဝရတိ ဥတ္တာနိံ ကရောတိ ဒေသေတိ၊ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော အာပတ္တိံ ပဋိဂ္ဂဏှေယျ’’န္တိ၊ ‘‘ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ၊ အဟံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော အာပတ္တိံ ပဋိဂ္ဂဏှေယျ’’န္တိ၊ တေန ဝတ္တဗ္ဗော ‘‘ပဿသီ’’တိ။ အာမ၊ ပဿာမီတိ။ ‘‘အာယတိံ သံဝရေယျာသီ’’တိ –

ဧဝံ အာပတ္တိပဋိဂ္ဂဟော ပဋိဂ္ဂဟော နာမ။

‘‘သုဏန္တု မေ အာယသ္မန္တာ အာဝါသိကာ၊ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣဒါနိ ဥပေါသထံ ကရေယျာမ၊ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသေယျာမ၊ အာဂမေ ကာဠေ ပဝါရေယျာမာ’’တိ။

တေ စေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခူ ဘဏ္ဍနကာရကာ ကလဟကာရကာ ဝိဝါဒကာရကာ ဘဿကာရကာ သင်္ဃေ အဓိကရဏကာရကာ တံ ကာဠံ အနုဝသေယျုံ၊ အာဝါသိကေန ဘိက္ခုနာ ဗျတ္တေန ပဋိဗလေန အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ ဉာပေတဗ္ဗာ –

‘‘သုဏန္တု မေ အာယသ္မန္တာ အာဝါသိကာ၊ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ၊ ဣဒါနိ ဥပေါသထံ ကရေယျာမ၊ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသေယျာမ၊ အာဂမေ ဇုဏှေ ပဝါရေယျာမာ’’တိ –

ဧဝံ ကတာ ပဝါရဏာပစ္စုက္ကဍ္ဎနာ ပစ္စုက္ကဍ္ဎနာ နာမ။

သဗ္ဗေဟေဝ ဧကဇ္ဈံ သန္နိပတိတဗ္ဗံ၊ သန္နိပတိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သင်္ဃော ဉာပေတဗ္ဗော –

‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ အမှာကံ ဘဏ္ဍနဇာတာနံ ကလဟဇာတာနံ ဝိဝါဒါပန္နာနံ ဝိဟရတံ ဗဟုံ အဿာမဏကံ အဇ္ဈာစိဏ္ဏံ ဘာသိတပရိက္ကန္တံ၊ သစေ မယံ ဣမာဟိ အာပတ္တီဟိ အညမညံ ကာရေဿာမ၊ သိယာပိ တံ အဓိကရဏံ ကက္ခဠတ္တာယ ဝါဠတ္တာယ ဘေဒါယ သံဝတ္တေယျ၊ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ဣမံ အဓိကရဏံ တိဏဝတ္ထာရကေန ဝူပသမေယျ ဌပေတွာ ထုလ္လဝဇ္ဇံ ဌပေတွာ ဂိဟိပ္ပဋိသံယုတ္တ’’န္တိ –

ဧဝံ တိဏဝတ္ထာရကသမထေန ကတွာ သဗ္ဗပဌမာ သဗ္ဗသင်္ဂါဟိကဉတ္တိ ကမ္မလက္ခဏံ နာမ။

တထာ တတော ပရာ ဧကေကသ္မိံ ပက္ခေ ဧကေကံ ကတွာ ဒွေ ဉတ္တိယော။ ဣတိ ယထာဝုတ္တပ္ပဘေဒံ ဩသာရဏံ နိဿာရဏံ…ပေ… ကမ္မလက္ခဏညေဝ နဝမန္တိ ဉတ္တိကမ္မံ ဣမာနိ နဝ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။

၂၅၇။ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မဋ္ဌာနဘေဒေ (ပရိ။ အဋ္ဌ။ ၄၉၅-၄၉၆) ပန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိနော ပတ္တနိက္ကုဇ္ဇနဝသေန ခန္ဓကေ ဝုတ္တာ နိဿာရဏာ၊ တဿေဝ ပတ္တုက္ကုဇ္ဇနဝသေန ခန္ဓကေ ဝုတ္တာ ဩသာရဏာ စ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဝုတ္တဉှေတံ (စူဠဝ။ ၂၆၅-၂၆၆) –

‘‘အဋ္ဌဟိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဥပါသကဿ ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတဗ္ဗော။ ဘိက္ခူနံ အလာဘာယ ပရိသက္ကတိ၊ ဘိက္ခူနံ အနတ္ထာယ ပရိသက္ကတိ၊ ဘိက္ခူနံ အဝါသာယ ပရိသက္ကတိ၊ ဘိက္ခူ အက္ကောသတိ ပရိဘာသတိ၊ ဘိက္ခူ ဘိက္ခူဟိ ဘေဒေတိ၊ ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ၊ ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ၊ သင်္ဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ။ အနုဇာနာမိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဣမေဟိ အဋ္ဌဟိ အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဥပါသကဿ ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇိတုံ။

ဧဝဉ္စ ပန ဘိက္ခဝေ နိက္ကုဇ္ဇိတဗ္ဗော။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သင်္ဃော ဉာပေတဗ္ဗော –

‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ၊ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇေယျ၊ အသမ္ဘောဂံ သင်္ဃေန ကရေယျ၊ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ၊ သင်္ဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇတိ၊ အသမ္ဘောဂံ သင်္ဃေန ကရောတိ၊ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တဿ နိက္ကုဇ္ဇနာ အသမ္ဘောဂံ သင်္ဃေန ကရဏံ၊ သော တုဏှဿ။ ယဿ နက္ခမတိ၊ သော ဘာသေယျ။

‘‘နိက္ကုဇ္ဇိတော သင်္ဃေန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တော အသမ္ဘောဂေါ သင်္ဃေန၊ ခမတိ သင်္ဃဿ၊ တသ္မာ တုဏှီ၊ ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။

အဋ္ဌဟိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဥပါသကဿ ပတ္တော ဥက္ကုဇ္ဇိတဗ္ဗော။ န ဘိက္ခူနံ အလာဘာယ ပရိသက္ကတိ၊ န ဘိက္ခူနံ အနတ္ထာယ ပရိသက္ကတိ…ပေ… န သင်္ဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ။ အနုဇာနာမိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဣမေဟိ အဋ္ဌဟိ အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဥပါသကဿ ပတ္တံ ဥက္ကုဇ္ဇိတုံ။

ဧဝဉ္စ ပန၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဥက္ကုဇ္ဇိတဗ္ဗော။ တေန၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဝဍ္ဎေန လိစ္ဆဝိနာ သင်္ဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော –

‘‘သင်္ဃေန မေ၊ ဘန္တေ၊ ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတော၊ အသမ္ဘောဂေါမှိ သင်္ဃေန၊ သောဟံ၊ ဘန္တေ၊ သမ္မာ ဝတ္တာမိ၊ လောမံ ပါတေမိ၊ နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမိ၊ သင်္ဃံ ပတ္တုက္ကုဇ္ဇနံ ယာစာမီ’’တိ။

ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။

ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သင်္ဃော ဉာပေတဗ္ဗော –

‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ သင်္ဃေန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတော၊ အသမ္ဘောဂေါ သင်္ဃေန၊ သော သမ္မာ ဝတ္တတိ၊ လောမံ ပါတေတိ၊ နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ၊ သင်္ဃံ ပတ္တုက္ကုဇ္ဇနံ ယာစတိ၊ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ ဥက္ကုဇ္ဇေယျ၊ သမ္ဘောဂံ သင်္ဃေန ကရေယျ၊ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃော၊ သင်္ဃေန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတော၊ အသမ္ဘောဂေါ သင်္ဃေန၊ သော သမ္မာ ဝတ္တတိ၊ လောမံ ပါတေတိ၊ နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ၊ သင်္ဃံ ပတ္တုက္ကုဇ္ဇနံ ယာစတိ၊ သင်္ဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ ဥက္ကုဇ္ဇတိ၊ သမ္ဘောဂံ သင်္ဃေန ကရောတိ၊ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တဿ ဥက္ကုဇ္ဇနာ သမ္ဘောဂံ သင်္ဃေန ကရဏံ၊ သော တုဏှဿ။ ယဿ နက္ခမတိ၊ သော ဘာသေယျ။

‘‘ဥက္ကုဇ္ဇိတော သင်္ဃေန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တော သမ္ဘောဂေါ သင်္ဃေန၊ ခမတိ သင်္ဃဿ၊ တသ္မာ တုဏှီ၊ ဧဝမေတံ ဓာရယာမီ’’တိ။

ဧတ္ထ (စူဠဝ။ အဋ္ဌ။ ၂၆၅) စ အဋ္ဌသု အင်္ဂေသု ဧကကေနပိ အင်္ဂေန သမန္နာဂတဿ ပတ္တနိက္ကုဇ္ဇနကမ္မံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ၊ အန္တောသီမာယ ဝါ နိဿီမံ ဂန္တွာ နဒီအာဒီသု ဝါ နိက္ကုဇ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိယေဝ။ ဧဝံ နိက္ကုဇ္ဇိတေ ပန ပတ္တေ တဿ ဂေဟေ ကောစိ ဒေယျဓမ္မော န ဂဟေတဗ္ဗော၊ ‘‘အသုကဿ ဂေဟေ ဘိက္ခံ မာ ဂဏှိတ္ထာ’’တိ အညဝိဟာရေသုပိ ပေသေတဗ္ဗံ။ ဥက္ကုဇ္ဇနကာလေ ပန ယာဝတတိယံ ယာစာပေတွာ ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟာပေတွာ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မေန ဥက္ကုဇ္ဇိတဗ္ဗော။

သီမာသမ္မုတိ၊ တိစီဝရေန အဝိပ္ပဝါသသမ္မုတိ၊ သန္ထတသမ္မုတိ၊ ဘတ္တုဒ္ဒေသကသေနာသနဂ္ဂါဟာပကဘဏ္ဍာဂါရိယစီဝရပဋိဂ္ဂါဟကစီဝရဘာဇကယာဂုဘာဇကခဇ္ဇဘာဇကဖလဘာဇကအပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကသာဋိယဂ္ဂါဟာပကပတ္တဂ္ဂါဟာပကအာရာမိကပေသကသာမဏေရပေသကသမ္မုတီတိ ဧတာသံ သမ္မုတီနံ ဝသေန သမ္မုတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ကထိနစီဝရဒါနမတကစီဝရဒါနဝသေန ဒါနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ကထိနုဒ္ဓါရဝသေန ဥဒ္ဓါရော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ကုဋိဝတ္ထုဝိဟာရဝတ္ထုဒေသနာဝသေန ဒေသနာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ယာ ပန တိဏဝတ္ထာရကသမထေ သဗ္ဗသင်္ဂါဟိကဉတ္တိဉ္စ ဧကေကသ္မိံ ပက္ခေ ဧကေကဉတ္တိဉ္စာတိ တိဿော ဉတ္တိယော ဌပေတွာ ပုန ဧကေကသ္မိံ ပက္ခေ ဧကေကာတိ ဒွေ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မဝါစာ ဝုတ္တာ၊ တာသံ ဝသေန ကမ္မလက္ခဏံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဣတိ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ဣမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။

၂၅၈။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မဋ္ဌာနဘေဒေ ပန တဇ္ဇနီယကမ္မာဒီနံ သတ္တန္နံ ကမ္မာနံ ဝသေန နိဿာရဏာ၊ တေသံယေဝ စ ကမ္မာနံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘနဝသေန ဩသာရဏာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိဝသေန သမ္မုတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ပရိဝါသဒါနမာနတ္တဒါနဝသေန ဒါနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ မူလာယပဋိကဿနကမ္မဝသေန နိဂ္ဂဟော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဥက္ခိတ္တာနုဝတ္တိကာ၊ အဋ္ဌ ယာဝတတိယကာ၊ အရိဋ္ဌော၊ စဏ္ဍကာဠီ စ ဣမေတေ ယာဝတတိယကာတိ ဣမာသံ ဧကာဒသန္နံ သမနုဘာသနာနံ ဝသေန သမနုဘာသနာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဥပသမ္ပဒကမ္မအဗ္ဘာနကမ္မဝသေန ကမ္မလက္ခဏံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဣတိ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ဣမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဧဝံ ကမ္မာနိ စ ကမ္မဝိပတ္တိ စ တေသံ ကမ္မာနံ ကာရကသင်္ဃပရိစ္ဆေဒေါ စ ဝိပတ္တိဝိရဟိတာနံ ကမ္မာနံ ဌာနဘေဒဂမနဉ္စ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

ဣတိ ပါဠိမုတ္တကဝိနယဝိနိစ္ဆယသင်္ဂဟေ

ကမ္မာကမ္မဝိနိစ္ဆယကထာ သမတ္တာ။

ပကိဏ္ဏကကဏ္ဍမာတိကာ

ဂဏဘောဇံ ပရမ္ပရံ၊ နာပုစ္ဆာ ပံသုကူလကံ၊

အစ္ဆိန္နံ ပဋိဘာနဉ္စ၊ ဝိပ္ပကတဥဒ္ဒိသနံ။

တိဝဿန္တံ ဒီဃာသနံ၊ ဂိလာနုပဋ္ဌဝဏ္ဏနံ၊

အတ္တပါတမနဝေက္ခံ၊ သိလာပဝိဇ္ဈလိမ္ပနံ။

မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂေါပဒါနံ၊ ဓမ္မိကာရက္ခုစ္စာရာဒိ၊

နှာနဃံသံ ပဏ္ဍကာဒိ၊ ဒီဃကေသာဒျာဒါသာဒိ။

နစ္စာဒင်္ဂဆေဒနိဒ္ဓိ၊ ပတ္တော သဗ္ဗပံသုကူလံ၊

ပရိဿာဝနံ နဂ္ဂေါ စ၊ ပုပ္ဖဂန္ဓအာသိတ္တကံ။

မဠောရိကေကဘာဇနံ၊ စေလပဋိ ပါဒဃံသီ၊

ဗီဇနီ ဆတ္တနခါဒိ၊ ကာယဗန္ဓနိဝါသနံ။

ကာဇဟရံ ဒန္တကဋ္ဌံ၊ ရုက္ခာရောဟော ဆန္ဒာရောပေါ၊

လောကာယတံ ခိပိတကော၊ လသုဏံ နက္ကမိတဗ္ဗံ။

အဝန္ဒိယော တူလဘိသိ၊ ဗိမ္ဗောဟနအာသန္ဒာဒိ၊

ဥစ္စာသနမဟာသနံ၊ စီဝရအဓမ္မောကာသော။

သဒ္ဓါဒေယျံ သန္တုတ္တရံ၊ နိက္ခေပေါ သတ္ထကမ္မာဒိ၊

နဟာပိတော ဒသဘာဂေါ၊ ပါထေယျံ မဟာပဒေသော၊

အာနိသံသောတိ မာတိကာ။