📜
၂။ သင်္ဃာဒိသေသကဏ္ဍံ
၁။ ပဌမသင်္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
၆၇၉။ သင်္ဃာဒိသေသကဏ္ဍေ ¶ ¶ ‘‘ဒုတိယဿ အာရောစေတီ’’တိ ဧတ္ထာပိ ဒွီသုပိ အဍ္ဍကာရကေသု ယဿ ကဿစိ ဒုတိယဿ ကထံ ယော ကောစိ အာရောစေတီတိ ဧဝမတ္ထော ဂဟေတဗ္ဗောတိ အာဟ ‘‘ဧသေဝ နယော’’တိ။
ဂတိဂတန္တိ စိရကာလပ္ပဝတ္တံ။ အာပတ္တီတိ အာပဇ္ဇနံ။ ‘‘နိဿာရဏီယ’’န္တိ ဣဒံ ကတ္တုအတ္ထေ သိဒ္ဓန္တိ အာဟ ‘‘နိဿာရေတီ’’တိ။ အာပန္နံ ဘိက္ခုနိံ သင်္ဃတော ဝိယောဇေတိ၊ ဝိယောဇနဟေတု ဟောတီတိ အတ္ထော။
ဂီဝါယေဝါတိ အာဏတ္တိယာ အဘာဝတော။ တေသံ အနတ္ထကာမတာယာတိ ‘‘စောရော’’တိ ဝုတ္တံ မမ ဝစနံ သုတွာ ကေစိ ဒဏ္ဍိဿန္တိ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေဿန္တီတိ ဧဝံ သညာယ။ ဧတေန ကေဝလံ ဘယေန ဝါ ပရိက္ခာရဂ္ဂဟဏတ္ထံ ဝါ သဟသာ ‘‘စောရော’’တိ ဝုတ္တေ ဒဏ္ဍိတေပိ န ဒေါသောတိ ဒဿေတိ။ ရာဇပုရိသာနဉှိ ‘‘စောရော အယ’’န္တိ ဥဒ္ဒိဿ ကထနေ ဧဝ ဂီဝါ၊ ဘိက္ခူနံ၊ ပန အာရာမိကာဒီနံ ဝါ သမ္မုခါ ‘‘အသုကော စောရော ဧဝမကာသီ’’တိ ကေနစိ ဝုတ္တဝစနံ နိဿာယ အာရာမိကာဒီသု ရာဇပုရိသာနံ ဝတွာ ဒဏ္ဍာပေန္တေသုပိ ဘိက္ခုဿ န ဂီဝါ ရာဇပုရိသာနံ အဝုတ္တတ္တာ။ ယေသဉ္စ ဝုတ္တံ၊ တေဟိ သယံ စောရဿ အဒဏ္ဍိတတ္တာတိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ ‘‘တွံ ဧတဿ သန္တကံ အစ္ဆိန္ဒာ’’တိ အာဏတ္တောပိ ဟိ သစေ အညေန အစ္ဆိန္ဒာပေတိ၊ အာဏာပကဿ အနာပတ္တိ ဝိသင်္ကေတတ္တာ။ ‘‘အတ္တနော ဝစနကရ’’န္တိ ဣဒံ သာမီစိဝသေန ဝုတ္တံ။ ဝစနံ အကရောန္တာနံ ရာဇပုရိသာနမ္ပိ ‘‘ဣမိနာ ဂဟိတပရိက္ခာရံ အာဟရာပေဟိ၊ မာ စဿ ဒဏ္ဍံ ကရောဟီ’’တိ ဥဒ္ဒိဿ ဝဒန္တဿာပိ ဒဏ္ဍေ ဂဟိတေပိ န ဂီဝါ ဧဝ ဒဏ္ဍဂ္ဂဟဏဿ ပဋိက္ခိတ္တတ္တာ၊ ‘‘အသုကဘဏ္ဍံ အဝဟရာ’’တိ အာဏာပေတွာ ဝိပ္ပဋိသာရေ ဥပ္ပန္နေ ပုန ပဋိက္ခိပနေ (ပါရာ။ ၁၂၁) ဝိယ။
ဒါသာဒီနံ ¶ သမ္ပဋိစ္ဆနေ ဝိယ တဒတ္ထာယ အဍ္ဍကရဏေ ဘိက္ခူနမ္ပိ ဒုက္ကဋန္တိ အာဟ ‘‘အကပ္ပိယအဍ္ဍော နာမ န ဝဋ္ဋတီ’’တိ။ ကေနစိ ပန ဘိက္ခုနာ ခေတ္တာဒိအတ္ထာယ ဝေါဟာရိကာနံ သန္တိကံ ဂန္တွာ အဍ္ဍေ ကတေပိ တံ ခေတ္တာဒိသမ္ပဋိစ္ဆနေ ဝိယ သဗ္ဗေသံ အကပ္ပိယံ န ဟောတိ ပုဗ္ဗေ ဧဝ သင်္ဃဿ သန္တကတ္တာ ¶ ၊ ဘိက္ခုဿေဝ ပန ပယောဂဝသေန အာပတ္တိယော ဟောန္တိ။ ဒါသာဒီနမ္ပိ ပန အတ္ထာယ ရက္ခံ ယာစိတုံ ဝေါဟာရိကေန ပုဋ္ဌေန သင်္ဃဿ ဥပ္ပန္နံ ကပ္ပိယက္ကမံ ဝတ္တုံ၊ အာရာမိကာဒီဟိ စ အဍ္ဍံ ကာရာပေတုဉ္စ ဝဋ္ဋတိ ဧဝ။ ဝိဟာရဝတ္ထာဒိကပ္ပိယအဍ္ဍံ ပန ဘိက္ခုနော သယမ္ပိ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။
ဘိက္ခုနီနံ ဝုတ္တောတိ ရက္ခံ ယာစန္တီနံ ဘိက္ခုနီနံ ဝုတ္တော ဥဒ္ဒိဿအနုဒ္ဒိဿဝသေန ရက္ခာယာစနဝိနိစ္ဆယော၊ န သဗ္ဗော သိက္ခာပဒဝိနိစ္ဆယော အသာဓာရဏတ္တာ သိက္ခာပဒဿ။ တေနာဟ ‘‘ဘိက္ခုနောပီ’’တိအာဒိ။ အနာကဍ္ဎိတာယ အဍ္ဍကရဏံ၊ အဍ္ဍပရိယောသာနန္တိ ဒွေ အင်္ဂါနိ။
ပဌမသင်္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၂။ ဒုတိယသင်္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
၆၈၃။ ပါဠိယံ ဒုတိယေ မလ္လဂဏဘဋိပုတ္တဂဏာဒိကန္တိအာဒီသု မလ္လရာဇူနံ ဂဏော မလ္လဂဏော။ ဘဋိပုတ္တာ နာမ ကေစိ ဂဏရာဇာနော၊ တေသံ ဂဏော။ ကေစိ ပန ‘‘နာရာယနဘတ္တိကော ပုညကာရဂဏော မလ္လဂဏော။ တထာ ကုမာရဘတ္တိကော စ ဂဏော ဘဋိပုတ္တဂဏော’’တိပိ (သာရတ္ထ။ ဋီ။ သံဃာဒိသေသကဏ္ဍ ၃။၆၈၃) ဝဒန္တိ။ ဓမ္မဂဏောတိ သာသနေ၊ လောကေ ဝါ အနေကပ္ပကာရပုညကာရကော ဂဏော။ ဂန္ဓဝိကတိကာရကော ဂဏော ဂန္ဓိကသေဏီ။ ပေသကာရာဒိဂဏော ဒုဿိကသေဏီ။ ကပ္ပဂတိကန္တိ ကပ္ပိယဘာဝဂတံ၊ ပဗ္ဗဇိတပုဗ္ဗန္တိ အတ္ထော။
၆၈၅။ ပါဠိယံ ဝုဋ္ဌာပေတီတိ ဥပသမ္ပာဒေတိ။ အကပ္ပဂတမ္ပိ ပဗ္ဗာဇေန္တိယာ ဒုက္ကဋန္တိ ဝဒန္တိ။ ခီဏာသဝါယပိ အာပဇ္ဇိတဗ္ဗတော ‘‘တိစိတ္တ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ စောရိတာ၊ တံ ဉတွာ အနနုညာတကာရဏာ ဝုဋ္ဌာပနန္တိ ဒွေ အင်္ဂါနိ။
ဒုတိယသင်္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၃။ တတိယသင်္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
၆၉၂။ တတိယေ ¶ ¶ ပရိက္ခေပံ အတိက္ကာမေန္တိယာတိ ဂါမန္တရဿ ပရိက္ခေပံ အတိက္ကာမေန္တိယာ။ ‘‘ဂါမန္တရံ ဂစ္ဆေယျာ’’တိ ဟိ ဝုတ္တံ။ ဝိကာလဂါမပ္ပဝေသနသိက္ခာပဒေ ဝိယ ‘‘အပရိက္ခိတ္တဿ ဥပစာရံ ဩက္ကမန္တိယာ’’တိ အဝတွာ ‘‘အတိက္ကာမေန္တိယာ’’တိ ပါဠိယံ ဝုတ္တတ္တာ ဂါမံ ပဝိသန္တိယာ ဃရူပစာရေ ဌိတဿ ဒုတိယလေဍ္ဍုပါတသင်္ခါတဿ ဥပစာရဿ အတိက္ကမော နာမ ပဌမလေဍ္ဍုပါတဋ္ဌာနသင်္ခါတဿ ပရိက္ခေပါရဟဋ္ဌာနဿ အတိက္ကမော ဧဝါတိ အာဟ ‘‘ပရိက္ခေပါရဟဋ္ဌာနံ ဧကေန ပါဒေန အတိက္ကမတီ’’တိ။
မဇ္ဈေတိ ဂါမမဇ္ဈေ။ ပစ္ဆာတိ အပရကာလေ။ ‘‘စတုဂါမသာဓာရဏတ္တာ’’တိ ဣမိနာ ဝိဟာရတော စတူသု ဂါမေသု ယတ္ထ ကတ္ထစိ ပဝိသိတုံ ဝဋ္ဋတီတိ ဧတ္ထ ကာရဏမာဟ။
ပရတီရမေဝ အက္ကမန္တိယာတိ နဒိံ အနောတရိတွာ ဩရိမတီရတော လင်္ဃိတွာ ဝါ အာကာသာဒိနာ ဝါ ပရတီရမေဝ အတိက္ကာမေန္တိယာ။ ဩရိမတီရမေဝ အာဂစ္ဆတိ၊ အာပတ္တီတိ ပါရဂမနာယ ဩတိဏ္ဏတ္တာ ဝုတ္တံ။
တာဒိသေ အရညေတိ ဣန္ဒခီလတော ဗဟိဘာဝလက္ခဏေ အရညေ။ ‘‘တေနေဝါ’’တိအာဒိနာ ဒဿနူပစာရေ ဝိရဟိတေ သဝနူပစာရဿ ဝိဇ္ဇမာနတ္တေပိ အာပတ္တိ ဟောတီတိ ဒဿေတိ။ အညံ မဂ္ဂံ ဂဏှာတီတိ မဂ္ဂမူဠှတ္တာ ဂဏှာတိ၊ န ဒုတိယိကံ ဩဟိယိတုံ။ တသ္မာ အနာပတ္တိ။ အနန္တရာယေန ဧကဘာဝေါ၊ အနာပဒါယ ဂါမန္တရဂမနာဒီသု ဧကန္တိ ဒွေ အင်္ဂါနိ။
တတိယသင်္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၄။ စတုတ္ထသင်္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
၆၉၄။ စတုတ္ထေ ကာရကဂဏဿာတိ ဣမဿ ကမ္မံ ကာတဗ္ဗန္တိ ယေဟိ သန္နိဋ္ဌာနံ ကတံ၊ တေ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ကမ္မဝါစက္ခဏေ သဟဌိတေတိ ကေစိ။ နေတ္ထာရဝတ္တေတိ နိတ္ထရဏဟေတုမှိ ဝတ္တေ။
၆၉၈။ ပါဠိယံ ¶ အသန္တေ ကာရကသင်္ဃေတိ ဧတ္ထ ဝိဇ္ဇမာနံ သုဒူရမ္ပိ ဂန္တွာ အာပုစ္ဆိတဗ္ဗံ ¶ ။ အန္တရာယေ ပန သတိ သမ္မာ ဝတ္တန္တံ ဩသာရေတုံ ဝဋ္ဋတီတိ။ ဓမ္မကမ္မေန ဥက္ခိတ္တတာ၊ အနနုညာတကာရဏာ ဩသာရဏန္တိ ဒွေ အင်္ဂါနိ။
စတုတ္ထသင်္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၅။ ပဉ္စမသင်္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
၇၀၁။ ပဉ္စမေ တန္တိ မဟာအဋ္ဌကထာယံ အဝစနံ ‘‘အနဝဿုတောတိ ဇာနန္တီ ပဋိဂ္ဂဏှာတီ’’တိအာဒိ ပါဠိယာ သမေတိ။ ဥဘတော အဝဿုတဘာဝေါ၊ ဥဒကဒန္တပေါနတော အညံ သဟတ္ထာ ဂဟေတွာ အဇ္ဈောဟရဏန္တိ ဒွေ အင်္ဂါနိ။
ပဉ္စမသင်္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၆။ ဆဋ္ဌသင်္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
၇၀၅။ ဆဋ္ဌေ ပဋိဂ္ဂဟော တေန န ဝိဇ္ဇတီတိ တေနေဝ ‘‘န ဒေတီ’’တိ ဝုတ္တကာရဏေန ဥယျောဇိတာယ ဟတ္ထတော ဣတရာယ ပဋိဂ္ဂဟောပိ နတ္ထိ။ ပရိဘောဂပစ္စယာတိ ဥယျောဇိတာယ ဘောဇနပရိယောသာနပစ္စယာတိ အတ္ထော။ မနုဿပုရိသဿ အဝဿုတတာ၊ တံ ဉတွာ အနနုညာတကာရဏာ ဥယျောဇနာ၊ တေန ဣတရိဿာ ဂဟေတွာ ဘောဇနပရိယောသာနန္တိ တီဏိ အင်္ဂါနိ။
ဆဋ္ဌသင်္ဃာဒိသေသသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၇၀၉-၇၂၇။ သတ္တမတော ယာဝဒသမပရိယောသာနာနိ ဥတ္တာနာနေဝ။
သင်္ဃာဒိသေသဝဏ္ဏနာနယော နိဋ္ဌိတော။