📜

၇။ ကထိနက္ခန္ဓကော

ကထိနာနုဇာနနကထာဝဏ္ဏနာ

၃၀၆။ ကထိနက္ခန္ဓကေ သီသဝသေနာတိ ပဓာနဝသေန။ ကထိနန္တိ ပဉ္စာနိသံသေ အန္တောကရဏသမတ္ထတာယ ထိရန္တိ အတ္ထော။ သော နေသံ ဘဝိဿတီတိ ယုဇ္ဇတီတိ ‘‘သော တုမှာက’’န္တိ အဝတွာ ‘‘နေသ’’န္တိ ဝစနံ ယုဇ္ဇတိ။ ယေ အတ္ထတကထိနာတိ န ကေဝလံ တုမှာကမေဝ၊ ယေ အညေပိ အတ္ထတကထိနာ၊ တေသံ ဘဝိဿတီတိ အတ္ထော။ အထ ဝါ ဝေါတိ တဒါ သမ္မုခီဘူတေဟိ သဒ္ဓိံ အသမ္မုခီဘူတေ စ အနာဂတေ စ ဘိက္ခူ သဗ္ဗေ ဧကတော သမ္ပိဏ္ဍေတွာ ဝုတ္တံ၊ တုမှာကန္တိ အတ္ထော။ သော နေသန္တိ ဧတ္ထ သော တေသန္တိ ယောဇေတဗ္ဗံ။ တေနာဟ ‘‘အတ္ထတကထိနာနံ ဝေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဣမာနိ ပဉ္စ ကပ္ပိဿန္တီ’’တိ။ မတကစီဝရန္တိ မတဿ စီဝရံ။ ‘‘ဝုတ္ထဝဿဝသေနာ’’တိ ဣဒံ ပစ္ဆိမဝဿံဝုတ္ထာနမ္ပိ သာဓာရဏန္တိ အာဟ ‘‘ပုရိမိကာယ ဝဿံ ဥပဂန္တွာ ပဌမပဝါရဏာယ ပဝါရိတာ လဘန္တီ’’တိ။ ဥပဂတာ ဝါ န လဘန္တီတိ ပစ္ဆိမိကာယ ဝုတ္ထဝဿေပိ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။

ခလိမက္ခိတသာဋကောတိ အဟတဝတ္ထံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ‘‘အကာတုံ န လဗ္ဘတီ’’တိ ဣမိနာ အနာဒရိယေ သတိ ဒုက္ကဋန္တိ ဒီပေတိ။

‘‘အပလောကေတွာ’’တိ ဣဒံ အညေသံ ဝဿံဝုတ္ထဘိက္ခူနံ အဒတွာ ဒါတုကာမေဟိ ကတ္တဗ္ဗဝိဓိဒဿနံ။ ယဒိ ဧဝံ ကမ္မဝါစာယ ဧဝ ဒါနံ အဝုတ္တန္တိ အာဟ ‘‘ကမ္မဝါစာ ပနာ’’တိအာဒိ။ ကထိနစီဝရံ ဝိယ ကမ္မဝါစာယ ဒါတုံ န ဝဋ္ဋတီတိ အပလောကေတွာဝ ဒါတဗ္ဗန္တိ အဓိပ္ပာယော။

၃၀၈။ မဟာဘူမိကန္တိ မဟာဝိသယံ၊ စတုဝီသတိအာကာရဝန္တတာယ မဟာဝိတ္ထာရိကန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ပဉ္စကန္တိ ပဉ္စခဏ္ဍံ။ ဧသေဝ နယော သေသေသုပိ။ ပဌမစိမိလိကာတိ ကထိနဝတ္ထတော အညာ အတ္တနော ပကတိစိမိလိကာ။ ကုစ္ဆိစိမိလိကံ ကတွာ သိဗ္ဗိတမတ္တေနာတိ ထိရဇိဏ္ဏာနံ စိမိလိကာနံ ဧကတော ကတွာ သိဗ္ဗနဿေတံ အဓိဝစနန္တိ ဝဒန္တိ။ မဟာပစ္စရိယံ၊ ကုရုန္ဒိယဉ္စ ဝုတ္တဝစနန္တိ ဒဿနံ၊ ဗျဉ္ဇနတော ဧဝ ဘေဒေါ၊ န အတ္ထတောတိ ဒဿနတ္ထံ ကတန္တိပိ ဝဒန္တိ။ ပိဋ္ဌိအနုဝါတာရောပနမတ္တေနာတိ ဒီဃတော အနုဝါတဿ အာရောပနမတ္တေန။ ကုစ္ဆိအနုဝါတာရောပနမတ္တေနာတိ ပုထုလတော အနုဝါတဿ အာရောပနမတ္တေန။ ရတ္တိနိဿဂ္ဂိယေနာတိ ရတ္တိအတိက္ကန္တေန။

၃၀၉။ ဟတဝတ္ထကသာဋကေနာတိ အတိဇိဏ္ဏသာဋကော။ န ဟိ တေနာတိအာဒီသု တေန ပရိဝါရာဂတပါဌေန ဣဓ အာနေတွာ အဝုစ္စမာနေန ကထိနတ္ထာရကဿ ဇာနိတဗ္ဗေသု န ကိဉ္စိ ပရိဟာယတိ၊ တဿ သဗ္ဗဿ ဣဓေဝ ဝုတ္တတ္တာတိ အဓိပ္ပာယော။

၃၁၀။ မာတာ ဝိယာတိ မာတိကာ၊ ဣဝတ္ထေ က-ပစ္စယော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ တေန သိဒ္ဓမတ္ထံ ဒဿေန္တော အာဟ ‘‘မာတိကာတိ မာတရော’’တိအာဒိ။ အဿာတိ ဧတိဿာ မာတိကာယ။ ပက္ကမနန္တိကော ကထိနုဗ္ဘာရော ဧဝ ဟိ သယံ အတ္တနော ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ ဧဝမဘေဒူပစာရေန ‘‘မာတိကာ’’တိ ဝုတ္တော ဥဗ္ဘာရဿေဝ ပက္ကမနန္တေ သမုပ္ပတ္တိတော၊ တဗ္ဗိနိမုတ္တာယ စ မာတိကာယ အဘာဝါ၊ တပ္ပကာသိကာပိ စေတ္ထ ပါဠိ ‘‘မာတိကာ’’တိ ဝတ္တုံ ယုဇ္ဇတိ။ သာပိ ဟိ ပက္ကမနန္တိကုဗ္ဘာရပ္ပကာသနေန ‘‘ပက္ကမနန္တိကာ’’တိ ဝုတ္တာ။ ဧသေဝ နယော သေသုဗ္ဘာရေသုပိ။ ပက္ကမနန္တိ စေတ္ထ ဥပစာရသီမာတိက္ကမနံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

ကထိနာနုဇာနနကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

အာဒါယသတ္တကကထာဝဏ္ဏနာ

၃၁၁။ ‘‘န ပုန အာဂမိဿ’’န္တိ ဣဒံ အာဝါသပလိဗောဓုပစ္ဆေဒကာရဏဒဿနံ။ ပဉ္စသု ဟိ စီဝရမာသေသု ယဒါ ကဒါစိ န ပစ္စေဿန္တိ စိတ္တေန ဥပစာရသီမာတိက္ကမေန အာဝါသပလိဗောဓော ဆိဇ္ဇတိ။ ပစ္စေဿန္တိ ဗဟိဥပစာရဂတဿ ပန ယတ္ထ ကတ္ထစိ န ပစ္စေဿန္တိ စိတ္တေ ဥပ္ပန္နမတ္တေ ဆိဇ္ဇတိ။ ပဌမံ စီဝရပလိဗောဓော ဆိဇ္ဇတီတိ န ပစ္စေဿန္တိ ပက္ကမနတော ပုရေတရမေဝ စီဝရဿ နိဋ္ဌိတတ္တာ ဝုတ္တံ။ ‘‘ကတစီဝရမာဒါယာ’’တိ ဟိ ဝုတ္တံ။ အတ္ထတကထိနဿ ဟိ ဘိက္ခုနော ယာဝ ‘‘သင်္ဃတော ဝါ ဒါယကကုလာဒိတော ဝါ စီဝရံ လဘိဿာမီ’’တိ စီဝရာသာ ဝါ လဒ္ဓဝတ္ထာနံ သဟာယသမ္ပဒါဒိယောဂံ လဘိတွာ သင်္ဃာဋိအာဒိဘာဝေန ‘‘ဆိန္ဒိတွာ ကရိဿာမီ’’တိ ကရဏိစ္ဆာ ဝါ ပဝတ္တတိ၊ တာဝ စီဝရပလိဗောဓော အနုပစ္ဆိန္နော ဧဝ။ ယဒါ ပန ယထာပတ္ထိတဋ္ဌာနတော စီဝရာဒီနံ သဗ္ဗထာ အလာဘေန ဝါ စီဝရာသာ စေဝ လဒ္ဓါနံ ကတွာ နိဋ္ဌာနေန ဝါ နဋ္ဌဝိနဋ္ဌာဒိဘာဝေန ဝါ စီဝရေ နိရပေက္ခတာယ ဝါ ကရဏိစ္ဆာ စ ဝိဂစ္ဆတိ၊ တဒါ စီဝရပလိဗောဓော ဥပစ္ဆိန္နော ဟောတိ။

သော စ ဣဓ ‘‘ကတစီဝရံ အာဒါယာ’’တိ ဝစနေန ပကာသိတော။ ဧဝံ ဥပရိ သဗ္ဗတ္ထ ပါဠိဝစနက္ကမံ နိဿာယ နေသံ ပဌမံ၊ ပစ္ဆာ စ ဥပစ္ဆိဇ္ဇနံ ဝုတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ သဗ္ဗထာပိ စ ဣမေသံ ဥဘိန္နံ ပလိဗောဓာနံ ဥပစ္ဆေဒေနေဝ ကထိနုဗ္ဘာရော၊ န ဧကဿ။ တေသဉ္စ ပုဗ္ဗာပရိယေန၊ ဧကက္ခဏေ စ ဥပစ္ဆိဇ္ဇနံ ဒဿေတုံ ဣမာ အဋ္ဌ မာတိကာ ဌပိတာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ အန္တောသီမာယန္တိ စီဝရနိဋ္ဌာနက္ခဏေယေဝ ဆိန္နတ္တာ ဝုတ္တံ။ နေဝိမံ စီဝရံ ကာရေဿန္တိ စီဝရေ အပေက္ခာယ ဝိဂတတ္တာ ကရဏပလိဗောဓဿာပိ ဥပစ္ဆိန္နတံ ဒဿေတိ။ ယော ပန အပ္ပိစ္ဆတာယ ဝါ အနတ္ထိကတာယ ဝါ သဗ္ဗထာ စီဝရံ န သမ္ပဋိစ္ဆတိ၊ တဿ ဗဟိသီမာဂတဿ သဗ္ဗထာပိ စီဝရပလိဗောဓာဘာဝေန န ပစ္စေဿန္တိ သန္နိဋ္ဌာနမတ္တေန သန္နိဋ္ဌာနန္တိကော ကထိနုဗ္ဘာရော ဝေဒိတဗ္ဗော။ သော ပနာတိ ပလိဗောဓုပစ္ဆေဒေါ။ အယံ ပနာတိ အာသာဝစ္ဆေဒကော ကထိနုဗ္ဘာရော ဝိသုံ ဝိတ္ထာရေတွာ ဝုတ္တော၊ ဣဓ န ဝုတ္တောတိ သမ္ဗန္ဓော။

အနာသာယ လဘတီတိ ‘‘ယသ္မိံ ကုလေ စီဝရံ လဘိဿာမာ’’တိ အာသာ အနုပ္ပန္နပုဗ္ဗာ၊ တတ္ထ စီဝရာသာယ အနုပ္ပန္နဋ္ဌာနေ ယတ္ထ ကတ္ထစိ လဘတီတိ အတ္ထော။ အာသာယ န လဘတီတိ အာသီသိတဋ္ဌာနေ န လဘတီတိ အတ္ထော။ ဣဓ န ဝုတ္တောတိ ဣဓ သဝနန္တိကာနန္တရေ န ဝုတ္တော။ တတ္ထာတိ တသ္မိံ သီမာတိက္ကန္တိကေ။ သီမာတိက္ကန္တိကော နာမ စီဝရမာသာနံ ပရိယန္တဒိဝသသင်္ခါတာယ သီမာယ အတိက္ကမနတော သဉ္ဇာတော။ ကေစိ ‘‘ဗဟိသီမာယ ကာလာတိက္ကမော သီမာတိက္ကမော’’တိ မညန္တိ၊ တေသံ အန္တောဥပစာရေ စီဝရကာလာတိက္ကမေပိ ကထိနုဗ္ဘာရော အသမ္မတော နာမ သိယာတိ န စေတံ ယုတ္တံ။ တသ္မာ ယတ္ထ ကတ္ထစိ ကာလာတိက္ကမော သီမာတိက္ကမောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဧတ္ထ စ ပါဠိယံ ‘‘ကတစီဝရော’’တိ ဣဒံ ဥပလက္ခဏမတ္တံ၊ အကတစီဝရဿပိ ကာလာတိက္ကမေန သီမာတိက္ကန္တိကော ဟောတိ၊ ဒွေ စ ပလိဗောဓာ ဧကတော ဆိဇ္ဇန္တိ။ ဧဝံ အညတ္ထာပိ ယထာသမ္ဘဝံ တံတံ ဝိသေသနာဘာဝေပိ ကထိနုဗ္ဘာရတာ၊ ပလိဗောဓုပစ္ဆေဒပ္ပကာရော စ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ‘‘သဟုဗ္ဘာရေ ဒွေပိ ပလိဗောဓာ အပုဗ္ဗံ အစရိမံ ဆိဇ္ဇန္တီ’’တိ ဣဒံ အကတစီဝရဿ ပစ္စေဿန္တိ အဓိဋ္ဌာနသမ္ဘဝပက္ခံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ၊ တေသု အညတရာဘာဝေပိ သဟုဗ္ဘာရောဝ ဟောတိ။

၃၁၂-၃၂၅။ သမာဒါယဝါရော အာဒါယဝါရသဒိသောဝ။ ဥပသဂ္ဂမေဝေတ္ထ ဝိသေသော။ တေနာဟ ‘‘ပုန သမာဒါယဝါရေပိ…ပေ… တေယေဝ ဒဿိတာ’’တိ ။ ဝိပ္ပကတစီဝရေ ပက္ကမနန္တိကဿ အဘာဝတော ‘‘ယထာသမ္ဘဝ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ တေနေဝ ဝိပ္ပကတစီဝရဝါရေ ဆဠေဝ ဥဗ္ဘာရာ ဝုတ္တာ၊ စီဝရေ ဟတ္ထဂတေ စ အာသာဝစ္ဆေဒိကဿ အသမ္ဘဝါ၊ သော ဧတေသု ဝါရေသု ယတ္ထ ကတ္ထစိ န ဝုတ္တော၊ ဝိသုညေဝ ဝုတ္တော။ ဝိပ္ပကတဝါရေ စေတ္ထ အာဒါယဝါရသမာဒါယဝါရဝသေန ဒွေ ဆက္ကဝါရာ ဝုတ္တာ။

တတော ပရံ နိဋ္ဌာနသန္နိဋ္ဌာနနာသနန္တိကာနံ ဝသေန တီဏိ တိကာနိ ဒဿိတာနိ။ တတ္ထ တတိယတ္တိကေ အနဓိဋ္ဌိတေနာတိ ‘‘ပစ္စေဿံ၊ န ပစ္စေဿ’’န္တိ ဧဝံ အနဓိဋ္ဌိတေန၊ န ဧဝံ မနသိကတွာတိ အတ္ထော။ တတိယတ္တိကတော ပန ပရံ ဧကံ ဆက္ကံ ဒဿိတံ။ ဧဝံ တီဏိ တိကာနိ၊ ဧကံ ဆက္ကဉ္စာတိ ပဌမံ ပန္နရသကံ ဝုတ္တံ၊ ဣမိနာ နယေန ဒုတိယပန္နရသကာဒီနိ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။

ပါဠိယံ အာသာဒွါဒသကေ ဗဟိသီမာဂတဿ ကထိနုဒ္ဓါရေသု တေသမ္ပိ စီဝရာသာဒိဝသေန စီဝရပလိဗောဓော ယာဝ စီဝရနိဋ္ဌာနာ တိဋ္ဌတီတိ အာဟ ‘‘သော ဗဟိသီမာဂတော သုဏာတိ ‘ဥဗ္ဘတံ ကိရ တသ္မိံ အာဝါသေ ကထိနန္တိ…ပေ… သဝနန္တိကော ကထိနုဒ္ဓါရော’’’တိ။ ဧတ္ထ စ သဝနက္ခဏေ အာဝါသပလိဗောဓော ပဌမံ ဆိဇ္ဇတိ၊ နိဋ္ဌိတေ စီဝရပလိဗောဓောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။

ဒိသံဂမိကနဝကေ ဒိသံဂမိကော ပက္ကမတီတိ န ပစ္စေဿန္တိ ပက္ကမတိ၊ ဣမိနာ အာဝါသပလိဗောဓာဘာဝေါ ဒဿိတော ဟောတိ။ တေနေဝ ဝဿံဝုတ္ထာဝါသေ ပုန ဂန္တွာ စီဝရနိဋ္ဌာပိတမတ္တေ နိဋ္ဌာနန္တိကော ကထိနုဒ္ဓါရော ဝုတ္တော။ ‘‘စီဝရပဋိဝိသံ အပဝိလာယမာနော’’တိ ဣမိနာ စီဝရပလိဗောဓသမင်္ဂိကတ္တမဿ ဒဿေတိ၊ အပဝိလာယမာနောတိ အာကင်္ခမာနော။ သေသံ သုဝိညေယျမေဝ။

အာဒါယသတ္တကကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ကထိနက္ခန္ဓကဝဏ္ဏနာနယော နိဋ္ဌိတော။