📜

၈။ စီဝရက္ခန္ဓကော

ဇီဝကဝတ္ထုကထာဒိဝဏ္ဏနာ

၃၂၉။ စီဝရက္ခန္ဓကေ ကမ္မဝိပါကန္တိ ကမ္မပစ္စယဥတုစိတ္တာဟာရသမုဋ္ဌိတံ အပ္ပဋိဗာဟိယရောဂံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ ကမ္မဇဿ ရောဂဿ အဘာဝါ။

၃၃၀။ ပါဠိယံ သံယမဿာတိ သင်္ဂဟဏဿ။ အဝိသဇ္ဇနဿာတိ အတ္ထော ‘‘ယော သံယမော သော ဝိနာသော’’တိအာဒီသု (ပေ။ ဝ။ ၂၃၇) ဝိယ။ ဧတဿ သံယမဿ ဖလံ ဥပဇာနာမာတိ ယောဇနာ။ တမေဝ ဖလံ ဒဿေန္တီ အာဟ ‘‘ဝရမေတံ…ပေ… အာသိတ္တ’’န္တိ။ ကေစိ ပန ‘‘သံယမဿာတိ အာနိသံသဿ၊ ဥပယောဂတ္ထေ စေတံ သာမိဝစန’’န္တိ (သာရတ္ထ။ ဋီ။ မဟာဝဂ္ဂ ၃။၃၂၉-၃၃၀) အတ္ထံ ဝဒန္တိ။

၃၃၆။ ဥဿန္နဒေါသောတိ သဉ္ဇာတပိတ္တာဒိဒေါသော။ သဗ္ဗတ္ထာတိ သကလသရီရေ။

၃၃၇။ မဟာပိဋ္ဌိယကောဇဝန္တိ ဟတ္ထိပိဋ္ဌိယံ အတ္ထရိတဗ္ဗတာယ ‘‘မဟာပိဋ္ဌိယ’’န္တိ လဒ္ဓသမညံ ဥဏ္ဏာမယတ္ထရဏံ။

၃၃၈-၉။ ဥပဍ္ဎကာသိနံ ခမမာနန္တိ အဍ္ဎကာသိအဂ္ဃနကံ။ ပါဠိယံ ကိံ နု ခေါတိ ကတမံ နု ခေါ။

၃၄၀-၃၄၂။ ဥပစာရေတိ သုသာနဿ အာသန္နေ ပဒေသေ။ ဆဍ္ဍေတွာ ဂတာတိ ကိဉ္စိ အဝတွာ ဧဝ ဆဍ္ဍေတွာ ဂတာ၊ ဧတေန ‘‘ဘိက္ခူ ဂဏှန္တူ’’တိ ဆဍ္ဍိတေ ဧဝ အကာမာ ဘာဂဒါနံ ဝိဟိတံ၊ ကေဝလံ ဆဍ္ဍိတေ ပန ကတိကာယ အသတိ ဧကတော ဗဟူသု ပဝိဋ္ဌေသု ယေန ဂဟိတံ၊ တေန အကာမဘာဂေါ န ဒါတဗ္ဗောတိ ဒဿေတိ။ သမာနာ ဒိသာ ပုရတ္ထိမာဒိဘေဒါ ဧတေသန္တိ သဒိသာတိ အာဟ ‘‘ဧကဒိသာယ ဝါ ဩက္ကမိံသူ’’တိ။ ဓုရဝိဟာရဋ္ဌာနေတိ ဝိဟာရဿ သမ္မုခဋ္ဌာနေ။

ဇီဝကဝတ္ထုကထာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ဘဏ္ဍာဂါရသမ္မုတိအာဒိကထာဝဏ္ဏနာ

၃၄၃။ ဝိဟာရမဇ္ဈေတိ သဗ္ဗေသံ ဇာနနတ္ထာယ ဝုတ္တံ။ ဝဏ္ဏာဝဏ္ဏံ ကတွာတိ ပဋိဝီသပ္ပဟောနကတာဇာနနတ္ထံ ဟလိဒ္ဒိယာဒီဟိ ခုဒ္ဒကမဟန္တဝဏ္ဏေဟိ ယုတ္တေ သမေ ကောဋ္ဌာသေ ကတွာ။ တေနာဟ ‘‘သမေ ပဋိဝီသေ ဌပေတွာ’’တိ။ ဣဒန္တိ သာမဏေရာနံ ဥပဍ္ဎပဋိဝီသဒါနံ။ ဖာတိကမ္မန္တိ ပဟောနကကမ္မံ။ ယတ္တကေန ဝိနယာဂတေန သမ္မုဉ္ဇနီဗန္ဓနာဒိဟတ္ထကမ္မေန ဝိဟာရဿ ဦနကတာ န ဟောတိ၊ တတ္တကံ ကတွာတိ အတ္ထော။ သဗ္ဗေသန္တိ တတြုပ္ပာဒဝဿာဝါသိကံ ဂဏှန္တာနံ သဗ္ဗေသံ ဘိက္ခူနံ၊ သာမဏေရာနဉ္စ။ ဘဏ္ဍာဂါရိကစီဝရေပီတိ အကာလစီဝရံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ဧတန္တိ ဥက္ကုဋ္ဌိယာ ကတာယ သမဘာဂဒါနံ။ ဝိရဇ္ဈိတွာ ကရောန္တီတိ ကတ္တဗ္ဗကာလေသု အကတွာ ယထာရုစိတက္ခဏေ ကရောန္တိ။

ဧတ္တကေန မမ စီဝရံ ပဟောတီတိ ဒွါဒသဂ္ဃနကေနေဝ မမ စီဝရံ ပရိပုဏ္ဏံ ဟောတိ၊ န တတော ဦနေနာတိ သဗ္ဗံ ဂဟေတုကာမောတိ အတ္ထော။

ဘဏ္ဍာဂါရသမ္မုတိအာဒိကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

စီဝရရဇနကထာဒိဝဏ္ဏနာ

၃၄၄။ ဧဝဉှိ ကတေတိ ဝဋ္ဋာဓာရဿ အန္တော ရဇနောဒကံ၊ ဗဟိ ဆလ္လိကဉ္စ ကတွာ ဝိယောဇနေ ကတေ။ န ဥတ္တရတီတိ ကေဝလံ ဥဒကတော ဖေဏုဋ္ဌာနာဘာဝါ န ဥတ္တရတိ။ ရဇနကုဏ္ဍန္တိ ပက္ကရဇနဋ္ဌပနကံ မဟာဃဋံ။

၃၄၅။ အနုဝါတာဒီနံ ဒီဃပတ္တာနန္တိ အာယာမတော၊ ဝိတ္ထာရတော စ အနုဝါတံ။ အာဒိ-သဒ္ဒေန ဒွိန္နံ ခန္ဓာနံ အန္တရာ မာတိကာကာရေန ဌပိတပတ္တဉ္စ ‘‘ဒီဃပတ္တ’’န္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ အာဂန္တုကပတ္တန္တိ ဒိဂုဏစီဝရဿ ဥပရိ အညံ ပဋ္ဋံ အပ္ပေန္တိ၊ တံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ တံ ကိရ ဣဒါနိ န ကရောန္တိ။

၃၄၆။ ပါဠိယံ နန္ဒိမုခိယာတိ တုဋ္ဌိမုခိယာ၊ ပသန္နဒိသာမုခါယာတိ အတ္ထော။

၃၄၈။ အစ္ဆုပေယျန္တိ ပတိဋ္ဌပေယျံ။ ဟတဝတ္ထကာနန္တိ ပုရာဏဝတ္ထာနံ။ အနုဒ္ဓရိတွာဝါတိ အဂ္ဂဠေ ဝိယ ဒုဗ္ဗလဋ္ဌာနံ အနပနေတွာဝ။

၃၄၉-၃၅၁။ ဝိသာခဝတ္ထုမှိ ကလ္လကာယာတိ အကိလန္တကာယာ။ ဂတီတိ ဉာဏဂတိ အဓိဂမော။ အဘိသမ္ပရာယောတိ ‘‘သကိဒေဝ ဣမံ လောကံ အာဂန္တွာ ဒုက္ခဿန္တံ ကရောတီ’’တိအာဒိနာ (သံ။ နိ။ ၅။၁၀၄၈) ဝုတ္တော ဉာဏာဘိသမ္ပရာယော၊ မဂ္ဂဉာဏယုတ္တေဟိ ဂန္တဗ္ဗဂတိဝိသေသောတိ အတ္ထော။ တံ ဘဂဝါ ဗျာကရိဿတိ။ ‘‘ဒဒါတိ ဒါန’’န္တိ ဣဒံ အန္နပါနဝိရဟိတာနံ သေသပစ္စယာနံ ဒါနဝသေန ဝုတ္တံ။ သောဝဂ္ဂိကန္တိ သဂ္ဂသံဝတ္တနိကံ။

၃၅၉။ အဋ္ဌပဒကစ္ဆန္နေနာတိ အဋ္ဌပဒကသင်္ခါတဇူတဖလကလေခါသဏ္ဌာနေန။

၃၆၂။ ပါဠိယံ နဒီပါရံ ဂန္တုန္တိ ဘိက္ခုနော နဒီပါရဂမနံ ဟောတီတိ အတ္ထော။ အဂ္ဂဠဂုတ္တိယေဝ ပမာဏန္တိ ဣမေဟိ စတူဟိ နိက္ခေပကာရဏေဟိ ဌပေန္တေနပိ အဂ္ဂဠဂုတ္တိဝိဟာရေ ဧဝ ဌပေတုံ ဝဋ္ဋတီတိ အဓိပ္ပာယော။ နိဿီမာဂတန္တိ ဝဿာနသင်္ခါတံ ကာလသီမံ အတိက္ကန္တံ၊ တံ ဝဿိကသာဋိကစီဝရံ န ဟောတီတိ အတ္ထော။

စီဝရရဇနကထာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

သင်္ဃိကစီဝရုပ္ပာဒကထာဝဏ္ဏနာ

၃၆၃။ ပဉ္စ မာသေတိ အစ္စန္တသံယောဂေ ဥပယောဂဝစနံ။ ဝဍ္ဎိံ ပယောဇေတွာ ဌပိတဥပနိက္ခေပတောတိ ဝဿာဝါသိကဿတ္ထာယ ဒါယကေဟိ ဝဍ္ဎိံ ပယောဇေတွာ ဌပိတဥပနိက္ခေပတော။ ‘‘ဣဓ ဝဿံဝုတ္ထသင်္ဃဿာ’’တိ ဣဒံ အဘိလာပမတ္တံ။ ဣဓ-သဒ္ဒံ ပန ဝိနာ ‘‘ဝဿံဝုတ္ထသင်္ဃဿ ဒေမာ’’တိ ဝုတ္တေပိ သော ဧဝ နယော။ အနတ္ထတကထိနဿာပိ ပဉ္စ မာသေ ပါပုဏာတီတိ ဝဿာဝါသိကလာဘဝသေန ဥပ္ပန္နတ္တာ အနတ္ထတကထိနဿာပိ ဝုတ္ထဝဿဿ ပဉ္စ မာသေ ပါပုဏာတိ။ ဝက္ခတိ ဟိ ‘‘စီဝရမာသတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ ဟေမန္တဿ ပစ္ဆိမော ဒိဝသော၊ တာဝ ဝဿာဝါသိကံ ဒေမာတိ ဝုတ္တေ ကထိနံ အတ္ထတံ ဝါ ဟောတု အနတ္ထတံ ဝါ၊ အတီတဝဿံဝုတ္ထာနမေဝ ပါပုဏာတီ’’တိ (မဟာဝ။ အဋ္ဌ။ ၃၇၉)။ တတော ပရန္တိ ပဉ္စမာသတော ပရံ၊ ဂိမှာနဿ ပဌမဒိဝသတော ပဋ္ဌာယာတိ အတ္ထော။ ‘‘ကသ္မာ? ပိဋ္ဌိသမယေ ဥပ္ပန္နတ္တာ’’တိ ဣဒံ ‘‘ဥဒါဟု အနာဂတဝဿေ’’တိ ဣမဿာနန္တရံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ပေါတ္ထကေသု ပန ‘‘အနတ္ထတကထိနဿာပိ ပဉ္စ မာသေ ပါပုဏာတီ’’တိ ဣမဿာနန္တရံ ‘‘ကသ္မာ ပိဋ္ဌိသမယေ ဥပ္ပန္နတ္တာ’’တိ ဣဒံ လိခန္တိ၊ တံ ပမာဒလိခိတံ ပိဋ္ဌိသမယေ ဥပ္ပန္နံ သန္ဓာယ ‘‘အနတ္ထတကထိနဿာပီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗတော။ ဝုတ္ထဝဿေ ဟိ သန္ဓာယ ‘‘အနတ္ထတကထိနဿာပီ’’တိ ဝုတ္တံ၊ န စ ပိဋ္ဌိသမယေ ဥပ္ပန္နံ ဝုတ္ထဝဿဿေဝ ပါပုဏာတီတိ သမ္မုခီဘူတာနံ သဗ္ဗေသမ္ပိ ပါပုဏနတော။ တေနေဝ ဝက္ခတိ ‘‘သစေ ပန ဂိမှာနံ ပဌမဒိဝသတော ပဋ္ဌာယ ဧဝံ ဝဒတိ၊ တတြ သမ္မုခီဘူတာနံ သဗ္ဗေသံ ပါပုဏာတိ။ ကသ္မာ? ပိဋ္ဌိသမယေ ဥပ္ပန္နတ္တာ’’တိ (မဟာဝ။ အဋ္ဌ။ ၁၇၉)။

ဒုဂ္ဂဟိတာနီတိ အဂ္ဂဟိတာနိ။ သင်္ဃိကာနေဝါတိ အတ္ထော။ ဣတောဝါတိ ထေရာနံ ဒါတဗ္ဗတောဝ၊ ဣဒါနေဝါတိ ဝါ အတ္ထော။

သင်္ဃိကစီဝရုပ္ပာဒကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ဥပနန္ဒသကျပုတ္တဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ

၃၆၄။ ‘‘သတ္တာဟဝါရေန အရုဏမေဝ ဥဋ္ဌာပေတီ’’တိ ဣဒံ နာနာသီမာဝိဟာရေသု ကတ္တဗ္ဗနယေန ဧကသ္မိမ္ပိ ဝိဟာရေ ဒွီသု သေနာသနေသု နိဝုတ္ထဘာဝဒဿနတ္ထံ ဝုတ္တံ၊ အရုဏုဋ္ဌာပနေနေဝ တတ္ထ ဝုတ္ထော ဟောတိ၊ န ပန ဝဿစ္ဆေဒပရိဟာရာယ။ အန္တောဥပစာရသီမာယပိ ယတ္ထ ကတ္ထစိ အရုဏံ ဥဋ္ဌာပေန္တော အတ္တနာ ဂဟိတသေနာသနံ အပ္ပဝိဋ္ဌောပိ ဝုတ္ထဝဿော ဧဝ ဟောတိ၊ ဂဟိတသေနာသနေ ပန နိဝုတ္ထော နာမ န ဟောတိ၊ တတ္ထ စ အရုဏုဋ္ဌာပနေ ပန သတိ ဟောတိ။ တေနာဟ ‘‘ပုရိမသ္မိံ ဗဟုတရံ နိဝသတိ နာမာ’’တိ၊ ဧတေန စ ဣတရသ္မိံ သတ္တာဟဝါရေနာပိ အရုဏုဋ္ဌာပနေ သတိ ဧဝ အပ္ပကတရံ နိဝသတိ နာမ ဟောတိ၊ နာသတီတိ ဒီပိတံ ဟောတိ။ နာနာလာဘေဟီတိ ဝိသုံ ဝိသုံ နိဗဒ္ဓဝဿာဝါသိကလာဘေဟိ။ နာနူပစာရေဟီတိ နာနာပရိက္ခေပနာနာဒွါရေဟိ။ ဧကသီမာဝိဟာရေဟီတိ ဒွိန္နံ ဝိဟာရာနံ ဧကေန ပါကာရေန ပရိက္ခိတ္တတ္တာ ဧကာယ ဥပစာရသီမာယ အန္တောဂတေဟိ ဒွီဟိ ဝိဟာရေဟိ။ သေနာသနဂ္ဂါဟော ပဋိပ္ပဿမ္ဘတီတိ ပဌမံ ဂဟိတော ပဋိပ္ပဿမ္ဘတိ။ တတ္ထာတိ ယတ္ထ သေနာသနဂ္ဂါဟော ပဋိပ္ပဿဒ္ဓါ၊ တတ္ထ။

ဥပနန္ဒသကျပုတ္တဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ဂိလာနဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ

၃၆၅-၆။ ဘူမိယံပရိဘဏ္ဍံ အကာသီတိ ဂိလာနေန နိပန္နဘူမိယံ ကိလိဋ္ဌဋ္ဌာနံ ဓောဝိတွာ ဟရိတူပလိတ္တံ ကာရေသီတိ အတ္ထော။ ဘေသဇ္ဇံ ယောဇေတုံ အသမတ္ထောတိ ပရေဟိ ဝုတ္တဝိဓိမ္ပိ ကာတုံ အသမတ္ထော။ ပါဠိယံ ဂိလာနုပဋ္ဌာကာနံ စီဝရဒါနေ သာမဏေရာနံ တိစီဝရာဓိဋ္ဌာနာဘာဝါ ‘‘စီဝရဉ္စ ပတ္တဉ္စာ’’တိအာဒိ သဗ္ဗတ္ထ ဝုတ္တံ။ သစေပိ သဟဿံ အဂ္ဃတိ၊ ဂိလာနုပဋ္ဌာကာနညေဝ ဒါတဗ္ဗန္တိ သမ္ဗန္ဓော။

ဂိလာနဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

မတသန္တကကထာဒိဝဏ္ဏနာ

၃၆၉။ အညန္တိ စီဝရပတ္တတော အညံ။ အပ္ပဂ္ဃန္တိ အတိဇိဏ္ဏာဒိဘာဝေန နိဟီနံ။ တတောတိ အဝသေသပရိက္ခာရတော။ သဗ္ဗန္တိ ပတ္တံ၊ တိစီဝရဉ္စ။

တတ္ထ တတ္ထ သင်္ဃဿေဝါတိ တသ္မိံ တသ္မိံ ဝိဟာရေ သင်္ဃဿေဝ။ ပါဠိယံ အဝိဿဇ္ဇိကံ အဝေဘင်္ဂိကန္တိ အာဂတာနာဂတဿ စာတုဒ္ဒိသဿ သင်္ဃဿေဝ သန္တကံ ဟုတွာ ကဿစိ အဝိဿဇ္ဇိကံ အဝေဘင်္ဂိကံ ဘဝိတုံ အနုဇာနာမီတိ အတ္ထော။

၃၇၁-၂။ အက္ကနာဠမယန္တိ အက္ကဒဏ္ဍမယံ။ အက္ကဒုဿာနီတိ အက္ကဝါကေန ကတဒုဿာနိ၊ ပေါတ္ထကဂတိကာနိ ဒုက္ကဋဝတ္ထုကာနီတိ အတ္ထော။ ဒုပဋ္ဋစီဝရဿ ဝါ မဇ္ဈေတိ ယံ နိဋ္ဌိတေ တိပဋ္ဋစီဝရံ ဟောတိ၊ တဿ မဇ္ဈေ ပဋလံ ကတွာ ဒါတဗ္ဗာနီတိ အတ္ထော။

၃၇၄။ ‘‘သန္တေ ပတိရူပေ ဂါဟကေ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ ဂါဟကေ အသတိ အဒတွာ ဘာဇိတေပိ သုဘာဇိတမေဝါတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

၃၇၆။ ဒက္ခိဏောဒကံ ပမာဏန္တိ ‘‘ဧတ္တကာနိ စီဝရာနိ ဒဿာမီ’’တိ ပဌမံ ဥဒကံ ပါတေတွာ ပစ္ဆာ ဒေန္တိ။ တံ ယေဟိ ဂဟိတံ၊ တေ ဘာဂိနောဝ ဟောန္တီတိ အဓိပ္ပာယော။ ပရသမုဒ္ဒေတိ ဇမ္ဗုဒီပေ။ တမ္ဗပဏ္ဏိဒီပဉှိ ဥပါဒါယေသ ဧဝံ ဝုတ္တော။

မတသန္တကကထာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

အဋ္ဌစီဝရမာတိကာကထာဝဏ္ဏနာ

၃၇၉။ ပုဂ္ဂလာဓိဋ္ဌာနနယေန ဝုတ္တန္တိ ‘‘သီမာယ ဒါန’’န္တိအာဒိနာ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သီမာယ ဒေတီ’’တိအာဒိ ပုဂ္ဂလာဓိဋ္ဌာနေန ဝုတ္တံ။ ‘‘အပိစာ’’တိအာဒိနာ ပဌမလေဍ္ဍုပါတဘူတပရိက္ခေပါရဟဋ္ဌာနတော ဗဟိ ဒုတိယလေဍ္ဍုပါတောပိ ဥပစာရသီမာ ဧဝါတိ ဒဿေတိ။ ဓုဝသန္နိပါတဋ္ဌာနာဒိကမ္ပိ ပရိယန္တေ ဌိတမေဝ ဂဟေတဗ္ဗံ။ လောကေ ဂါမသီမာဒယော ဝိယ လာဘသီမာ နာမ ဝိသုံ ပသိဒ္ဓါ နာမ နတ္ထိ၊ ကေနာယံ အနုညာတာတိ အာဟ ‘‘နေဝ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေနာ’’တိအာဒိ။ ဧတေန နာယံ သာသနဝေါဟာရသိဒ္ဓါ၊ လောကဝေါဟာရသိဒ္ဓါ ဧဝါတိ ဒဿေတိ။ ‘‘ဇနပဒပရိစ္ဆေဒေါ’’တိ ဣဒံ လောကပသိဒ္ဓသီမာသဒ္ဒတ္ထဝသေန ဝုတ္တံ။ ပရိစ္ဆေဒဗ္ဘန္တရံ ပန သဗ္ဗံ ဇနပဒသီမာတိ ဂဟေတဗ္ဗံ၊ ဇနပဒေါ ဧဝ ဇနပဒသီမာ။ ဧဝံ ရဋ္ဌသီမာဒီသုပိ။ တေနာဟ ‘‘အာဏာပဝတ္တိဋ္ဌာန’’န္တိအာဒိ။

ပထဝီဝေမဇ္ဈေ ဂတဿာတိ ယာဝ ဥဒကပရိယန္တာ ခဏ္ဍသီမတ္တာ ဝုတ္တံ၊ ဥပစာရသီမာဒီသု ပန အဗဒ္ဓသီမာသု ဟေဋ္ဌာပထဝိယံ သဗ္ဗတ္ထ ဌိတာနံ န ပါပုဏာတိ၊ ကူပါဒိပဝေသာရဟဋ္ဌာနေ ဌိတာနညေဝ ပါပုဏာတီတိ ဟေဋ္ဌာ သီမာကထာယံ ဝုတ္တနယေန တံတံသီမဋ္ဌဘာဝေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။ စက္ကဝါဠသီမာယ ပန ဒိန္နံ ပထဝီသန္ဓာရကဥဒကဋ္ဌာနေပိ ဌိတာနံ ပါပုဏာတိ သဗ္ဗတ္ထ စက္ကဝါဠဝေါဟာရတ္တာ။

ဗုဒ္ဓါဓိဝုတ္ထောတိ ဗုဒ္ဓေန ဘဂဝတာ နိဝုတ္ထော။ ပါကဝဋ္ဋန္တိ နိဗဒ္ဓဒါနံ။ ဝတ္တတီတိ ပဝတ္တတိ။ တေဟီတိ ယေသံ သမ္မုခေ ဧသ ဒေတိ၊ တေဟိ ဘိက္ခူဟိ။ ဒုတိယဘာဂေ ပန ထေရာသနံ အာရုဠှေတိ ယာဝ သင်္ဃနဝကာ ဧကဝါရံ သဗ္ဗေသံ ဘာဂံ ဒတွာ စီဝရေ အပရိက္ခီဏေ ပုန သဗ္ဗေသံ ဒါတုံ ဒုတိယဘာဂေ ထေရဿ ဒိန္နေတိ အတ္ထော။ ပံသုကူလိကာနမ္ပိ ဝဋ္ဋတီတိ ဧတ္ထ ‘‘တုယှံ ဒေမာ’’တိ အဝုတ္တတ္တာတိ ကာရဏံ ဝဒန္တိ။ ယဒိ ဧဝံ ‘‘သင်္ဃဿ ဒေမာ’’တိ ဝုတ္တေပိ ဝဋ္ဋေယျ၊ ‘‘ဘိက္ခူနံ ဒေမ၊ ထေရာနံ ဒေမ၊ သင်္ဃဿ ဒေမာ’’တိ (မဟာဝ။ အဋ္ဌ။ ၃၇၉) ဝစနတော ဘေဒေါ န ဒိဿတိ။ ဝီမံသိတဗ္ဗမေတ္ထ ကာရဏံ။

ပါရုပိတုံ ဝဋ္ဋတီတိ ပံသုကူလိကာနံ ဝဋ္ဋတိ။ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ စ ဘိက္ခုနီနဉ္စ ဒမ္မီတိ ဝုတ္တေ ပန န မဇ္ဈေ ဘိန္ဒိတွာ ဒါတဗ္ဗန္တိ ဧတ္ထ ယသ္မာ ဘိက္ခုနိပက္ခေ သင်္ဃဿ ပစ္စေကံ အပရာမဋ္ဌတ္တာ ဘိက္ခုနီနံ ဂဏနာယ ဘာဂေါ ဒါတဗ္ဗောတိ ဒါယကဿ အဓိပ္ပာယောတိ သိဇ္ဈတိ၊ တထာ ဒါနဉ္စ ဘိက္ခူပိ ဂဏေတွာ ဒိန္နေ ဧဝ ယုဇ္ဇတိ။ ဣတရထာ ဟိ ကိတ္တကံ ဘိက္ခူနံ ဒါတဗ္ဗံ၊ ကိတ္တကံ ဘိက္ခုနီနန္တိ န ဝိညာယတိ၊ တသ္မာ ‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃဿာ’’တိ ဝုတ္တဝစနမ္ပိ ‘‘ဘိက္ခူန’’န္တိ ဝုတ္တဝစနသဒိသမေဝါတိ အာဟ ‘‘ဘိက္ခူ စ ဘိက္ခုနိယော စ ဂဏေတွာ ဒါတဗ္ဗ’’န္တိ။ တေနာဟ ‘‘ပုဂ္ဂလော…ပေ… ဘိက္ခုသင်္ဃဂ္ဂဟဏေန အဂ္ဂဟိတတ္တာ’’တိ။ ဘိက္ခုသင်္ဃ-သဒ္ဒေန ဘိက္ခူနညေဝ ဂဟိတတ္တာ၊ ပုဂ္ဂလဿ ပန ‘‘တုယှဉ္စာ’’တိ ဝိသုံ ဂဟိတတ္တာ စ တတ္ထဿ အဂ္ဂဟိတတာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ ‘‘ဘိက္ခူနဉ္စ ဘိက္ခုနီနဉ္စ တုယှဉ္စာ’’တိ ဝုတ္တဋ္ဌာနသဒိသတ္တာတိ အဓိပ္ပာယော။ ပုဂ္ဂလပ္ပဓာနော ဟေတ္ထ သင်္ဃ-သဒ္ဒေါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ကေစိ ပန ‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃဂ္ဂဟဏေန ဂဟိတတ္တာ’’တိ (သာရတ္ထ။ ဋီ။ မဟာဝဂ္ဂ ၃။၃၇၉) ပါဌံ လိခန္တိ၊ တံ န သုန္ဒရံ တဿ ဝိသုံ လာဘဂ္ဂဟဏေ ကာရဏဝစနတ္တာ။ တထာ ဟိ ဝိသုံ သင်္ဃဂ္ဂဟဏေန ဂဟိတတ္တာတိ ဝိသုံ ပုဂ္ဂလဿပိ ဘာဂဂ္ဂဟဏေ ကာရဏံ ဝုတ္တံ။ ယထာ စေတ္ထ ပုဂ္ဂလဿ အဂ္ဂဟဏံ၊ ဧဝံ ဥပရိ ‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃဿ စ တုယှဉ္စာ’’တိအာဒီသုပိ သင်္ဃာဒိ-သဒ္ဒေဟိ ပုဂ္ဂလဿ အဂ္ဂဟဏံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ယဒိ ဟိ ဂဟဏံ သိယာ၊ သင်္ဃတောပိ၊ ဝိသုမ္ပီတိ ဘာဂဒွယံ လဘေယျ ဥဘယတ္ထ ဂဟိတတ္တာ။

ပူဇေတဗ္ဗန္တိအာဒိ ဂိဟိကမ္မံ န ဟောတီတိ ဒဿနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ ‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃဿ ဟရာ’’တိ ဣဒံ ပိဏ္ဍပါတဟရဏံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ တေနာဟ ‘‘ဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ။ ‘‘အန္တောဟေမန္တေ’’တိ ဣမိနာ အနတ္ထတေ ကထိနေ ဝဿာနံ ပစ္ဆိမေ မာသေ ဒိန္နံ ပုရိမဝဿံဝုတ္ထာနညေဝ ပါပုဏာတိ၊ တတော ပရံ ဟေမန္တေ ဒိန္နံ ပစ္ဆိမဝဿံဝုတ္ထာနမ္ပိ ဝုတ္ထဝဿတ္တာ ပါပုဏာတိ။ ဟေမန္တတော ပန ပရံ ပိဋ္ဌိသမယေ ‘‘ဝဿံဝုတ္ထသင်္ဃဿာ’’တိ ဧဝံ ဝတွာ ဒိန္နံ အနန္တရေ ဝဿေ ဝါ တတော ပရေသု ဝါ ယတ္ထ ကတ္ထစိ တသ္မိံ ဝုတ္ထဝဿာနံ သဗ္ဗေသံ ပါပုဏာတိ။ ယေ ပန သဗ္ဗထာ အဝုတ္ထဝဿာ၊ တေသံ န ပါပုဏာတီတိ ဒဿေတိ။ သဗ္ဗေသမ္ပီတိ ဟိ တသ္မိံ ဘိက္ခုဘာဝေ ဝုတ္ထဝဿာနံ သဗ္ဗေသမ္ပီတိ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ‘‘ဝဿံဝုတ္ထသင်္ဃဿာ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ သမ္မုခီဘူတာနံ သဗ္ဗေသန္တိ ဧတ္ထာပိ ဧသေဝ နယော။ အတီတဝဿန္တိ အနန္တရာတီတဝဿံ။

ဥဒ္ဒေသံ ဂဟေတုံ အာဂတောတိ ဥဒ္ဒေသေ အဂ္ဂဟိတေပိ အန္တေဝါသိကောဝါတိ ဝုတ္တံ။ ဂဟေတွာ ဂစ္ဆန္တောတိ ပရိနိဋ္ဌိတဥဒ္ဒေသော ဟုတွာ ဂစ္ဆန္တော။ ‘‘ဝတ္တံ ကတွာ ဥဒ္ဒေသပရိပုစ္ဆာဒီနိ ဂဟေတွာ ဝိစရန္တာန’’န္တိ ဣဒံ ‘‘ဥဒ္ဒေသန္တေဝါသိကာန’’န္တိ ဣမဿေဝ ဝိသေသနံ၊ တေန ဥဒ္ဒေသကာလေ အာဂန္တွာ ဥဒ္ဒေသံ ဂဟေတွာ ဂန္တွာ အညတ္ထ နိဝသန္တေ အနိဗဒ္ဓစာရိကေ နိဝတ္တေတိ။

အဋ္ဌစီဝရမာတိကာကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

စီဝရက္ခန္ဓကဝဏ္ဏနာနယော နိဋ္ဌိတော။