📜

၅။ ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓကော

ခုဒ္ဒကဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ

၂၄၃။ ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓကေ အဋ္ဌပဒါကာရေနာတိ ဇူတဖလကေ အဋ္ဌဂဗ္ဘရာဇိအာကာရေန။ မလ္လကမူလသဏ္ဌာနေနာတိ ခေဠမလ္လကမူလသဏ္ဌာနေန။ ဣဒဉ္စ ဝဋ္ဋာဓာရကံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ၊ ကဏ္ဋကေ ဥဋ္ဌာပေတွာ ကတဝဋ္ဋကပါလဿေတံ အဓိဝစနံ။

၂၄၄။ ပုထုပါဏိကန္တိ မုဋ္ဌိံ အကတွာ ဝိကသိတဟတ္ထတလေဟိ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ ဝုစ္စတိ။ ဧတမေဝ သန္ဓာယ ‘‘ဟတ္ထပရိကမ္မ’’န္တိ ဝုတ္တံ။

၂၄၅။ မုတ္တောလမ္ဗကာဒီနန္တိ အာဒိ-သဒ္ဒေန ကုဏ္ဍလာဒိံ သင်္ဂဏှာတိ။ ပလမ္ဗကသုတ္တန္တိ ဗြာဟ္မဏာနံ ယညောပစိတသုတ္တာဒိအာကာရံ ဝုစ္စတိ။ ဝလယန္တိ ဟတ္ထပါဒဝလယံ။

၂၄၆။ ဒွင်္ဂုလေတိ ဥပယောဂဗဟုဝစနံ၊ ဒွင်္ဂုလပ္ပမာဏံ အတိက္ကာမေတုံ န ဝဋ္ဋတီတိ အတ္ထော။ ဧတ္ထ စ ဒုမာသဿ ဝါ ဒွင်္ဂုလဿ ဝါ အတိက္ကန္တဘာဝံ အဇာနန္တဿာပိ ကေသမဿုဂဏနာယ အစိတ္တကာပတ္တိယော ဟောန္တီတိ ဝဒန္တိ။

ကောစ္ဆေနာတိ ဥသီရတိဏာဒီနိ ဗန္ဓိတွာ သမံ ဆိန္ဒိတွာ ဂဟိတကောစ္ဆေန။ စိက္ကလေနာတိ သိလေသယုတ္တတေလေန။ ဥဏှာဘိတတ္တရဇသိရာနမ္ပီတိ ဥဏှာဘိတတ္တာနံ ရဇောကိဏ္ဏသိရာနံ။ အဒ္ဒဟတ္ထေနာတိ အလ္လဟတ္ထေန။

၂၄၈-၉။ သာဓုဂီတန္တိ အနိစ္စတာဒိပဋိသညုတ္တံ ဂီတံ။ စတုရဿေန ဝတ္တေနာတိ ပရိပုဏ္ဏေန ဥစ္စာရဏဝတ္တေန။ တရင်္ဂဝတ္တာဒီနံ သဗ္ဗေသမ္ပိ သာမညလက္ခဏံ ဒဿေတုံ ‘‘သဗ္ဗေသံ…ပေ… လက္ခဏ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ ယတ္တကာဟိ မတ္တာဟိ အက္ခရံ ပရိပုဏ္ဏံ ဟောတိ၊ တတောပိ အဓိကမတ္တာယုတ္တံ ကတွာ ကထနံ ဝိကာရကထနံ နာမ၊ တထာ အကတွာ ကထနမေဝ လက္ခဏန္တိ အတ္ထော။ ဗာဟိရလောမိန္တိ ဘာဝနပုံသကနိဒ္ဒေသော၊ ယထာ ဗဟိဒ္ဓါ လောမာနိ ဒိဿန္တိ၊ ဧဝံ ဓာရေန္တဿ ဒုက္ကဋန္တိ အတ္ထော။

၂၅၀။ ပါဠိယံ တရုဏညေဝ အမ္ဗန္တိ တရုဏံ အသဉ္ဇာတဗီဇံ ဧဝ အမ္ဗဖလံ။ ပါတာပေတွာတိ ဆိန္ဒာပေတွာဝ။ ‘‘မတ္တာဝဏ္ဏိတာ’’တိ ဣဒံ ‘‘ပရေ နိန္ဒန္တီ’’တိ သာသနဟိတေသိတာယ ဝုတ္တံ။ န ပရိယာပုဏိံသူတိ နာသိက္ခိံသု။

၂၅၁။ စတ္တာရိ အဟိရာဇကုလာနီတိ သဗ္ဗေသံ အဟိဘေဒါနံ စတူသု ဧဝ သင်္ဂဟတော ဝုတ္တံ။ အတ္တပရိတ္တံ ကာတုန္တိ အတ္တနော ပရိတ္တာဏံ ကာတုံ။

ဝိရူပက္ခေဟိ မေ မေတ္တန္တိ ဝိရူပက္ခဇာတိကေဟိ နာဂေဟိ သဟ မယှံ မိတ္တဘာဝေါ ဟောတု၊ မေတ္တာ ဟောတူတိ အတ္ထော၊ တေ သုခိတာ နိဒ္ဒုက္ခာ အဝေရာ ဟောန္တူတိ အဓိပ္ပာယော။ ဧဝဉှိ မေတ္တာဖရဏံ ဟောတိ။ သေသေသုပိ ဧသေဝ နယော။ အပါဒကေဟီတိ အဟိကုလေဟိ သဟ သဗ္ဗသတ္တေသု ဩဓိသော မေတ္တာဖရဏဒဿနံ။ မာ မံ အပါဒကော ဟိံသီတိ တာယ မေတ္တာယ အတ္တရက္ခာဝိဓာနဒဿနံ။

သဗ္ဗေ သတ္တာတိအာဒိ အတ္တာနံ ဥပမံ ကတွာ သဗ္ဗသတ္တေသု အနောဓိသော မေတ္တာဖရဏဒဿနံ။ တတ္ထ မာ ကဉ္စိ ပါပမာဂမာတိ ကဉ္စိ သတ္တံ လာမကံ ဒုက္ခဟေတု၊ ဒုက္ခဉ္စ မာ အာဂစ္ဆတု။

ဧဝံ မေတ္တာယ အတ္တဂုတ္တိံ ဒဿေတွာ ဣဒါနိ ရတနတ္တယာနုဿရဏေန ဒဿေတုံ ‘‘အပ္ပမာဏော’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ပမာဏကရဓမ္မာ အကုသလာ၊ တဗ္ဗိပါကာ စ ပမာဏာ၊ တပ္ပဋိပက္ခာ သီလာဒယော ဂုဏာ၊ တဗ္ဗိပါကာ စ လောကိယလောကုတ္တရဖလာနိ အပ္ပမာဏာ၊ တေ အဿ အတ္ထီတိ အပ္ပမာဏော၊ အပ္ပမာဏာ ဝါ အပရိမေယျဂုဏာ အဿာတိပိ အပ္ပမာဏော။ ပမာဏဝန္တာနီတိ ယထာဝုတ္တပမာဏကရဓမ္မယုတ္တာနိ။ အဟိဝိစ္ဆိကာတိ သရီသပါနညေဝ ပဘေဒဒဿနံ။ ဥဏ္ဏနာဘီတိ လောမသနာဘိကော မက္ကဋော။ သရဗူတိ ဃရဂေါဠိကာ။

ပဋိက္ကမန္တူတိ အပဂစ္ဆန္တု၊ မာ မံ ဝိဟေသယိံသူတိ အတ္ထော။ သောဟံ နမောတိ ဧတ္ထ ‘‘ကရောမီ’’တိ ပါဌသေသော။ ယသ္မာ မယာ မေတ္တာဒီဟိ တုမှာကဉ္စ မယှဉ္စ ရက္ခာ ကတာ၊ ယသ္မာ စ သောဟံ ဘဂဝတော နမော ကရောမိ၊ ဝိပဿီအာဒီနံ သတ္တန္နမ္ပိ နမော ကရောမိ၊ တသ္မာ ပဋိက္ကမန္တု ဘူတာနီတိ ယောဇနာ။

အညမှီတိ ကာမရာဂေ အသုဘမနသိကာရာဒိနာ ဆေတဗ္ဗေတိ အတ္ထော။ အင်္ဂဇာတန္တိ ဗီဇဝိရဟိတံ ပုရိသနိမိတ္တံ။ ဗီဇေ ဟိ ဆိန္နေ ဩပက္ကမိကပဏ္ဍကော နာမ အဘဗ္ဗော ဟောတီတိ ဝဒန္တိ။ ဧကေ ပန ‘‘ဗီဇဿာပိ ဆေဒနက္ခဏေ ဒုက္ကဋာပတ္တိ ဧဝ ကမေန ပုရိသိန္ဒြိယာဒိကေ အန္တရဟိတေ ပဏ္ဍကော နာမ အဘဗ္ဗော ဟောတိ၊ တဒါ လိင်္ဂနာသနာယ နာသေတဗ္ဗော’’တိ ဝဒန္တိ။ တာဒိသံ ဝါ ဒုက္ခံ ဥပ္ပာဒေန္တဿာတိ မုဋ္ဌိပ္ပဟာရာဒီဟိ အတ္တနော ဒုက္ခံ ဥပ္ပာဒေန္တဿ။

၂၅၂။ ပါဠိယံ တုယှေသော ပတ္တောတိ ‘‘ယော စ အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ၊ တဿ ဒိန္နမေဝါ’’တိ သေဋ္ဌိနာ ဝုတ္တံ၊ တံ သန္ဓာယ ဝဒတိ။ တံ ပတ္တံ ဂဟေတွာ တိက္ခတ္တုံ ရာဇဂဟံ အနုပရိယာယီတိ ဧတ္ထ ဝေဠုပရမ္ပရာယ ဗဒ္ဓပတ္တဿ ဥပရိဘာဂေ အာကာသေ နဂရံ တိက္ခတ္တုံ အနုပရိယာယိတွာ ဌိတဘာဝံ သန္ဓာယ ‘‘ပတ္တံ ဂဟေတွာ’’တိ ဝုတ္တံ၊ န ပန ထေရော ဟတ္ထေန ပတ္တံ သယမေဝ အဂ္ဂဟေသိ။ ကေစိ ပန ဝဒန္တိ ‘‘ဣဒ္ဓိဗလေန တံ ပတ္တံ ဝေဠုပရမ္ပရတော မုဉ္စိတွာ ထေရံ အနုဗန္ဓမာနော အဋ္ဌာသိ၊ သော စ အနေန ဟတ္ထေန ဂဟိတော ဝိယ အဟောသီ’’တိ။ တထာ ဌိတမေဝ ပန သန္ဓာယ ‘‘ဘာရဒွါဇဿ ဟတ္ထတော ပတ္တံ ဂဟေတွာ’’တိ ဝုတ္တံ။ တေ စ မနုဿာ…ပေ… အနုဗန္ဓိံသူတိ ယေ စ မနုဿာ ပဌမံ ပါဋိဟာရိယံ နာဒ္ဒသံသု၊ တေ အမှာကမ္ပိ ပါဋိဟာရိယံ ဒဿေဟီတိ ထေရမနုဗန္ဓိံသု။ ထေရော စ သီဟဗျဂ္ဃာဒိရူပံ ဂဟေတွာ ဝိကုဗ္ဗနိဒ္ဓိံ ဒဿေတိ၊ တေ စ အစ္ဆရိယဗ္ဘုတဇာတာ ဥစ္စာသဒ္ဒါ မဟာသဒ္ဒါ အဟေသုံ။ တေနာဟ ‘‘ကိံ နု ခေါ သော၊ အာနန္ဒ၊ ဥစ္စာသဒ္ဒေါ မဟာသဒ္ဒေါ’’တိ။ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယံ န ဒဿေတဗ္ဗန္တိ ဧတ္ထ ‘‘ယော ပကတိဝဏ္ဏံ ဝိဇဟိတွာ ကုမာရဝဏ္ဏံ ဝါ ဒဿေတိ၊ နာဂဝဏ္ဏံ ဝါ…ပေ… ဝိဝိဓမ္ပိ သေနာဗျူဟံ ဒဿေတီ’’တိ (ပဋိ။ မ။ ၃။၁၃) ဧဝမာဂတာ အတ္တနော သရီရဿ ဝိကာရာပါဒနဝသပ္ပဝတ္တာ ဝိကုဗ္ဗနိဒ္ဓိ အဓိပ္ပေတာတိ အာဟ ‘‘အဓိဋ္ဌာနိဒ္ဓိ ပန အပ္ပဋိက္ခိတ္တာ’’တိ။ ပကတိယာ ဧကော ဗဟုကံ အာဝဇ္ဇတိ၊ သတံ ဝါ သဟဿံ ဝါ သတသဟဿံ ဝါ အာဝဇ္ဇေတွာ ဉာဏေန အဓိဋ္ဌာတိ ‘‘ဗဟုကော ဟောမီ’’တိ (ပဋိ။ မ။ ၃။၁၀) ဧဝံ ဒဿိတာ အဓိဋ္ဌာနဝသေန နိပ္ဖန္နာ အဓိဋ္ဌာနိဒ္ဓိ နာမ။ ဂိဟိဝိကဋာနီတိ ဂိဟိသန္တကာနိ။

၂၅၃။ ပါဠိယံ န အစ္ဆုပိယန္တီတိ န ဖုသိတာနိ ဟောန္တိ။ ရူပကာကိဏ္ဏာနီတိ ဣတ္ထိရူပါဒီဟိ အာကိဏ္ဏာနိ။

၂၅၄။ ဘူမိအာဓာရကေတိ ဒန္တာဒီဟိ ကတေ ဝလယာဓာရကေ။ ဧတဿ ဝလယာဓာရကဿ အနုစ္စတာယ ဌပိတာ ပတ္တာ န ပရိပတန္တီတိ ‘‘တယော ပတ္တေဌပေတုံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ ဝုတ္တံ။ အနုစ္စတဉှိ သန္ဓာယ အယံ ‘‘ဘူမိအာဓာရကော’’တိ ဝုတ္တော။ ဒါရုအာဓာရကဒဏ္ဍာဓာရကေသူတိ ဧကဒါရုနာ ကတအာဓာရကေ၊ ဗဟူဟိ ဒဏ္ဍေဟိ ကတအာဓာရကေ စ။ ဧတေ စ ဥစ္စတရာ ဟောန္တိ ပတ္တေဟိ သဟ ပတနသဘာဝါ။ တေန ‘‘သုသဇ္ဇိတေသူ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဘမကောဋိသဒိသောတိ ယတ္ထ ဓမကရဏာဒိံ ပဝေသေတွာ လိခန္တိ၊ တဿ ဘမကဿ ကောဋိယာ သဒိသော။ တာဒိသဿ ဒါရုအာဓာရကဿ အဝိတ္ထိဏ္ဏတာယ ဌပိတောပိ ပတ္တော ပတတီတိ ‘‘အနောကာသော’’တိ ဝုတ္တော။

အာလိန္ဒကမိဍ္ဎိကာဒီနန္တိ ပမုခမိဍ္ဎိကာဒီနံ၊ ဥစ္စဝတ္ထုကာနန္တိ အတ္ထော။ ဗာဟိရပဿေတိ ပါသာဒါဒီနံ ဗဟိကုဋ္ဋေ။ တနုကမိဍ္ဎိကာယာတိ ဝေဒိကာယ။ သဗ္ဗတ္ထ ပန ဟတ္ထပ္ပမာဏတော အဗ္ဘန္တရေ ဌပေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ အာဓာရေ ပန တတော ဗဟိပိ ဝဋ္ဋတိ။

ပါဠိယံ ဩဋ္ဌောတိ မုခဝဋ္ဋိ။ ပတ္တမာဠကန္တိ ဥပစိကာနံ အနုဋ္ဌဟနတ္ထာယ ဘူမိတော ဥစ္စတရံ ကတံ ဝေဒိကာကာရမာဠကံ။ မဟာမုခကုဏ္ဍသဏ္ဌာနာတိ မဟာမုခစာဋိသဏ္ဌာနာ။ လဂ္ဂေန္တဿ ဒုက္ကဋန္တိ ကေဝလံ ပတ္တံ လဂ္ဂေန္တဿ၊ န ထဝိကာယ လဂ္ဂေန္တဿာတိ ဝဒန္တိ။ ဝီမံသိတဗ္ဗံ။ အညေန ပန ဘဏ္ဍကေနာတိ အညေန ဘာရဗန္ဓနေန ဘဏ္ဍကေန။ ‘‘ဗန္ဓိတွာ ဩလမ္ဗေတု’’န္တိ ဝုတ္တတ္တာ ပတ္တတ္ထဝိကာယ အံသဗဒ္ဓကော ယထာ လဂ္ဂိတဋ္ဌာနတော န ပရိဂဠတိ၊ တထာ သဗ္ဗထာပိ ဗန္ဓိတွာ ဌပေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဗန္ဓိတွာပိ ဥပရိ ဌပေတုံ န ဝဋ္ဋတီတိ ဥပရိ နိသီဒန္တာ ဩတ္ထရိတွာ ဘိန္ဒန္တီတိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ဌပေတုံ ဝဋ္ဋတီတိ နိသီဒနသင်္ကာဘာဝတော ဝုတ္တံ။ ဗန္ဓိတွာ ဝါတိ ဗန္ဓိတွာ ဌပိတဆတ္တေ ဝါ။ ယော ကောစီတိ ဘတ္တပူရောပိ တုစ္ဆပတ္တောပိ။

၂၅၅။ ပရိဟရိတုန္တိ ဒိဝသေ ဒိဝသေ ပိဏ္ဍာယ စရဏတ္ထာယ ဌပေတုံ။ ပတ္တံ အလဘန္တေန ပန ဧကဒိဝသံ ပိဏ္ဍာယ စရိတွာ ဘုဉ္ဇိတွာ ဆဍ္ဍေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ တေနာဟ ‘‘တာဝကာလိကံ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ။ ပဏ္ဏပုဋာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ အဘုံ မေတိ အဘူတိ မယှံ၊ ဝိနာသော မယှန္တိ အတ္ထော။ ပါဠိယံ ပိသာစော ဝတမန္တိ ပိသာစော ဝတာယံ၊ အယမေဝ ဝါ ပါဌော။ ပိသာစိလ္လိကာတိ ပိသာစဒါရကာ။ ဆဝသီသဿ ပတ္တောတိ ဆဝသီသမယော ပတ္တော။ ပကတိဝိကာရသမ္ဗန္ဓေ စေတံ သာမိဝစနံ။

စဗ္ဗေတွာတိ နိဋ္ဌုဘိတွာ။ ‘‘ပဋိဂ္ဂဟံ ကတွာ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ ဥစ္ဆိဋ္ဌဟတ္ထေန ဥဒကံ ဂဟေတွာ ပတ္တံ ပရိပ္ဖောသိတွာ ဓောဝနဃံသနဝသေန ဟတ္ထံ ဓောဝိတုံ ဝဋ္ဋတိ၊ ဧတ္တကေန ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟံ ကတွာ ဟတ္ထော ဓောဝိတော နာမ န ဟောတိ။ ဧကံ ဥဒကဂဏ္ဍုသံ ဂဟေတွာတိ ပတ္တံ အဖုသိတွာ တတ္ထ ဥဒကမေဝ ဥစ္ဆိဋ္ဌဟတ္ထေန ဥက္ခိပိတွာ ဂဏ္ဍုသံ ကတွာ၊ ဝါမဟတ္ထေနေဝ ဝါ ပတ္တံ ဥက္ခိပိတွာ မုခေန ဂဏ္ဍုသံ ဂဟေတုမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ။ ဗဟိ ဥဒကေန ဝိက္ခာလေတွာတိ ဒွီသု အင်္ဂုလီသု အာမိသမတ္တံ ဝိက္ခာလေတွာ ဗဟိ ဂဟေတုမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ။ ပဋိခါဒိတုကာမောတိ ဧတ္ထ န သယံ ခါဒိတုကာမောပိ အညေသံ ခါဒနာရဟံ ဌပေတုံ လဘတိ ။ တတ္ထေဝ ကတွာတိ ပတ္တေယေဝ ယထာဌပိတဋ္ဌာနတော အနုဒ္ဓရိတွာ။ လုဉ္စိတွာတိ တတော မံသမေဝ နိရဝသေသံ ဥပ္ပဋ္ဋေတွာ။

၂၅၆။ ကိဏ္ဏစုဏ္ဏေနာတိ သုရာကိဏ္ဏစုဏ္ဏေန။ မက္ခေတုန္တိ သူစိံ မက္ခေတုံ။ နိဿေဏိမ္ပီတိ စတူဟိ ဒဏ္ဍေဟိ စီဝရပ္ပမာဏေန အာယတစတုရဿံ ကတွာ ဗဒ္ဓပဋလမ္ပိ။ ဧတ္ထ ဟိ စီဝရကောဋိယော သမကံ ဗန္ဓိတွာ စီဝရံ ယထာသုခံ သိဗ္ဗန္တိ။ တတ္ထ အတ္ထရိတဗ္ဗန္တိ တဿာ နိဿေဏိယာ ဥပရိ စီဝရဿ ဥပတ္ထမ္ဘနတ္ထာယ အတ္ထရိတဗ္ဗံ။ ကထိနသင်္ခါတာယ နိဿေဏိယာ စီဝရဿ ဗန္ဓနကရဇ္ဇု ကထိနရဇ္ဇူတိ မဇ္ဈိမပဒလောပီသမာသောတိ အာဟ ‘‘ယာယာ’’တိအာဒိ။ တတ္ထ ယသ္မာ ဒွိန္နံ ပဋလာနံ ဧကသ္မိံ အဓိကေ ဇာတေ တတ္ထ ဝလိယော ဟောန္တိ၊ တသ္မာ ဒုပဋ္ဋစီဝရဿ ပဋလဒွယမ္ပိ သမကံ ကတွာ ဗန္ဓနကရဇ္ဇု ကထိနရဇ္ဇူတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

ပါဠိယံ ကထိနဿ အန္တော ဇီရတီတိ ကထိနေ ဗဒ္ဓဿ စီဝရဿ ပရိယန္တော ဇီရတိ။ ကထိနနိဿိတဉှိ စီဝရံ ဣဓ နိဿယဝေါဟာရေန ‘‘ကထိန’’န္တိ ဝုတ္တံ ‘‘မဉ္စာ ဃောသန္တီ’’တိအာဒီသု ဝိယ။ အနုဝါတံ ပရိဘဏ္ဍန္တိ ကထိနေ ဗန္ဓနရဇ္ဇူဟိ စီဝရဿ သမန္တာ ပရိယန္တဿ အဇီရဏတ္ထံ ယေဟိ ကေဟိစိ စောဠကေဟိ ဒီဃတော အနုဝါတံ၊ တိရိယတော ပရိဘဏ္ဍဉ္စ သိဗ္ဗိတွာ ကာတုံ ယတ္ထ ရဇ္ဇုကေ ပဝေသေတွာ ဒဏ္ဍေသု ပလိဝေဌေတွာ စီဝရသမကံ အာကဍ္ဎိတုံ သက္ကာ၊ တာဒိသန္တိ အတ္ထော။ ကေစိ ပန ‘‘ကထိနသင်္ခါတေသု ကိလဉ္ဇာဒီသု ဧဝ အဇီရဏတ္ထာယ အနုဝါတပရိဘဏ္ဍကရဏံ အနုညာတ’’န္တိ ဝဒန္တိ။ တဿ မဇ္ဈေတိ ပုရာဏကထိနဿေဝ အန္တော။ ဘိက္ခုနော ပမာဏေနာတိ ဘိက္ခုနော စီဝရဿ ပမာဏေန။ အညံ နိဿေဏိန္တိ ဒီဃတော စ တိရိယတော စ အညံ ဒဏ္ဍံ ဌပေတွာ ဗန္ဓိတုံ။

ဗိဒလကန္တိ ဒိဂုဏကရဏသင်္ခါတကိရိယာဝိသေသဿ အဓိဝစနံ။ တေနာဟ ‘‘ဒုဂုဏကရဏ’’န္တိ။ ပဝေသနသလာကန္တိ ဝလီနံ အဂ္ဂဟဏတ္ထာယ ပဝေသနကဝေဠုသလာကာဒိ။ ပါဠိယံ ပဋိဂ္ဂဟန္တိ အင်္ဂုလိကဉ္စုကံ။

၂၅၇။ ပါတိ နာမ ဘဏ္ဍဋ္ဌပနကော ဘာဇနဝိသေသော။ ပါဠိယံ ပဋိဂ္ဂဟထဝိကန္တိ ပါတိအာဒိဘာဇနတ္ထဝိကံ။ စိနိတုန္တိ ဥစ္စဝတ္ထုပရိယန္တဿ အပတနတ္ထာယ ဣဋ္ဌကာဒီဟိ စိနိတုံ။ အာလမ္ဗနဗာဟန္တိ အာလမ္ဗနရဇ္ဇုဒဏ္ဍာဒိ။ ပရိဘိဇ္ဇတီတိ ကဋသာရာဒိကံ ကထိနမဇ္ဈေ ဘင်္ဂံ ဟောတိ။ ဥဿာပေတွာတိ ဒဏ္ဍကထိနံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။

၂၅၈-၉။ ဥဒကံအကပ္ပိယန္တိ သပ္ပာဏကံ။ ဥပနန္ဓီတိ ဝေရံ ဗန္ဓိ။ အဒ္ဓါနမဂ္ဂေါ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗောတိ ဧတ္ထ အဒ္ဓယောဇနံ အဒ္ဓါနမဂ္ဂေါ နာမ၊ တံ ပဋိပဇ္ဇိတုကာမဿ သဉ္စိစ္စ ဝိဟာရူပစာရာတိက္ကမနေ အာပတ္တိ။ အသဉ္စိစ္စ ဂတဿ ပန ယတ္ထ သရတိ၊ တတ္ထ ဌတွာ သင်္ဃာဋိကဏ္ဏာဒိံ အနဓိဋ္ဌဟိတွာ ဂမနေ ပဒဝါရေန အာပတ္တီတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ န သမ္မတီတိ န ပဟောတိ။

၂၆၀။ အဘိသန္နကာယာတိ သေမှာဒိဒေါသသန္နိစိတကာယာ။ တတ္ထ မဇ္ဈေတိ အဂ္ဂဠပါသကဿ မဇ္ဈေ။ ဥပရီတိ အဂ္ဂဠပါသကဿ ဥပရိဘာဂေ။ ဥဒကဋ္ဌပနဋ္ဌာနန္တိ ဥဒကဋ္ဌပနတ္ထာယ ပရိစ္ဆိန္ဒိတွာ ကတဋ္ဌာနံ။

၂၆၁။ ပါဠိယံ ဥဒပါနန္တိ ကူပံ။ နီစဝတ္ထုကောတိ ကူပဿ သမန္တာ ကူလဋ္ဌာနံ၊ ဘူမိသမံ တိဋ္ဌတီတိ အတ္ထော။ ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတီတိ သမန္တာ ဝဿောဒကံ အာဂန္တွာ ကူပေ ပတတီတိ အတ္ထော။

၂၆၂။ ဝါဟေန္တီတိ ဥဿိဉ္စန္တိ။ အရဟဋဃဋိယန္တံ နာမ စက္ကသဏ္ဌာနံ အနေကာရံ အရေ အရေ ဃဋိကာနိ ဗန္ဓိတွာ ဧကေန၊ ဒွီဟိ ဝါ ပရိဗ္ဘမိယမာနယန္တံ။

၂၆၃။ အာဝိဒ္ဓပက္ခပါသကန္တိ ကဏ္ဏိကမဏ္ဍလဿ သမန္တာ ဌပိတပက္ခပါသကံ။ မဏ္ဍလေတိ ကဏ္ဏိကမဏ္ဍလေ။ ပက္ခပါသကေ ဌပေတွာတိ သမန္တာ စတုရဿာကာရေန ဖလကာဒီနိ ဌပေတွာ။

၂၆၄။ နမတကံ နာမ သန္ထတသဒိသန္တိ ကေစိ ဝဒန္တိ။ ကေစိ ပန ‘‘ရုက္ခတစမယ’’န္တိ။ စမ္မခဏ္ဍပရိဟာရေနာတိ အနဓိဋ္ဌဟိတွာ သယနာသနဝိဓိနာတိ အတ္ထော။ ပေဠာယာတိ အဋ္ဌံသသောဠသံသာဒိအာကာရေန ကတာယ ဘာဇနာကာရာယ ပေဠာယ။ ယတ္ထ ဥဏှပါယာသာဒိံ ပက္ခိပိတွာ ဥပရိ ဘောဇနပါတိံ ဌပေန္တိ ဘတ္တဿ ဥဏှဘာဝါဝိဂမနတ္ထံ၊ တာဒိသဿ ဘာဇနာကာရဿ အာဓာရဿေတံ အဓိဝစနံ။ တေနေဝ ပါဠိယံ ‘‘အာသိတ္တကူပဓာန’’န္တိ ဝုတ္တံ။ တဿ စ ပါယာသာဒီဟိ အာသိတ္တကာဓာရောတိ အတ္ထော။ ဣဒဉ္စ အာသိတ္တကူပဓာနံ ပစ္စန္တေသု န ဇာနန္တိ ကာတုံ၊ မဇ္ဈိမဒေသေယေဝ ကရောန္တိ။ ကေစိ ပန ‘‘ဂိဟိပရိဘောဂေါ အယောမယာဒိ သဗ္ဗောပိ အာဓာရော အာသိတ္တကူပဓာနမေဝ အနုလောမေတီ’’တိ ဝဒန္တိ၊ ဧကေ ပန ‘‘ကပ္ပိယလောဟမယော အာဓာရော မဠောရိကမေဝ အနုလောမေတီ’’တိ။ ဝီမံသိတွာ ဂဟေတဗ္ဗံ။ ပုဗ္ဗေ ပတ္တဂုတ္တိယာ အာဓာရော အနုညာတော။ ဣဒါနိ ဘုဉ္ဇိတုံ မဠောရိကာ အနုညာတာ။ ဆိဒ္ဒန္တိ ဆိဒ္ဒယုတ္တံ။ ဝိဒ္ဓန္တိ အန္တောဝိနိဝိဒ္ဓဆိဒ္ဒံ။ အာဝိဒ္ဓန္တိ သမန္တတော ဆိဒ္ဒံ။

၂၆၅။ ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇိတုန္တိ ဧတ္ထ ကမ္မဝါစာယ အသမ္ဘောဂကရဏဝသေနေဝ နိက္ကုဇ္ဇနံ၊ န ပတ္တာနံ အဓောမုခဋ္ဌပနေန။ တေနာဟ ‘‘အသမ္ဘောဂံ သင်္ဃေန ကရောတူ’’တိအာဒိ၊ တံ ဝဍ္ဎံ ကမ္မဝါစာယ သင်္ဃေန သဒ္ဓိံ အသမ္ဘောဂံ သင်္ဃော ကရောတူတိ အတ္ထော။

ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇေယျာတိ ဝဍ္ဎဿ ပတ္တနိက္ကုဇ္ဇနဒဏ္ဍကမ္မံ ကရေယျ။ အသမ္ဘောဂံ သင်္ဃေန ကရဏန္တိ သင်္ဃေန ဝဍ္ဎဿ အသမ္ဘောဂကရဏံ။ ယထာ အသမ္ဘောဂေါ ဟောတိ၊ တထာ ကရဏန္တိ အတ္ထော။ နိက္ကုဇ္ဇိတော…ပေ… အသမ္ဘောဂံ သင်္ဃေနာတိ ဧတ္ထ သင်္ဃေန အသမ္ဘောဂေါ ဟောတီတိ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ဧဝံ ဘဂဝတာ အသမ္ဘောဂကရဏဿ အာဏတ္တတ္တာ၊ ကမ္မဝါစာယ စ သာဝိတတ္တာ၊ အဋ္ဌကထာယဉ္စ ‘‘ကောစိ ဒေယျဓမ္မော န ဂဟေတဗ္ဗော’’တိ ဝုတ္တတ္တာ ပတ္တေ နိက္ကုဇ္ဇိတေ တဿ သန္တကံ ဉတွာ ဂဏှန္တဿ ဒုက္ကဋမေဝါတိ ဂဟေတဗ္ဗံ။

အစ္စယောတိ ဉာယပ္ပဋိပတ္တိံ အတိက္ကမိတွာ ပဝတ္တိ၊ အပရာဓောတိ အတ္ထော။ မံ အစ္စဂမာတိ မံ အတိက္ကမ္မ ပဝတ္တော။ တံ တေ မယံ ပဋိဂ္ဂဏှာမာတိ တံ တေ အပရာဓံ မယံ ခမာမ။ ဘိက္ခူနံ အလာဘာယ ပရိသက္ကတီတိအာဒီသု အလာဘာယ ပရိသက္ကနာဒိတော ဝိရတောတိ ဧဝမတ္ထော ဂဟေတဗ္ဗော။ အသမ္ဘောဂံ ဘိက္ခုသင်္ဃေနာတိ ဧတ္ထ ‘‘ကတော’’တိ ပါဌသေသော။

၂၆၈။ ယာဝ ပစ္ဆိမာ သောပါနကဠေဝရာတိ ပဌမသောပါနဖလကံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ တဉှိ ပစ္ဆာ ဒုဿေန သန္ထတတ္တာ ဧဝ ဝုတ္တံ။ ‘‘ပစ္ဆိမံ ဇနတံ တထာဂတော အနုကမ္ပတီ’’တိ ဣဒံ ထေရော အနာဂတေ ဘိက္ခူနံ စေလပဋိကဿ အက္ကမနပစ္စယာ အပဝါဒံ သိက္ခာပဒပညတ္တိယာ နိဝါရဏေန ဘဂဝတော အနုကမ္ပံ သန္ဓာယာဟ။ အပဂတဂဗ္ဘာတိ ဝိဇာတပုတ္တာ။ တေနာဟ ‘‘မင်္ဂလတ္ထာယာ’’တိ။

၂၆၉-၂၇၀။ ဗီဇနိန္တိ စတုရဿဗီဇနိံ။ ဧကပဏ္ဏစ္ဆတ္တန္တိ တာလပဏ္ဏာဒိနာ ဧကေန ပတ္တေန ကတဆတ္တံ။

၂၇၄-၅။ အနုရက္ခဏတ္ထန္တိ ပရိဂ္ဂဟေတွာ ဂေါပနတ္ထံ။ ဒီဃံ ကာရေန္တီတိ ကေသေဟိ သဒ္ဓိံ အစ္ဆိန္ဒိတွာ ဌပါပေန္တိ။ စတုကောဏန္တိ ယထာ ဥပရိ နလာဋန္တေသု ဒွေ၊ ဟေဋ္ဌာ ဟနုကပဿေ ဒွေတိ စတ္တာရော ကောဏာ ပညာယန္တိ၊ ဧဝံ စတုရဿံ ကတွာ ကပ္ပာပနံ။ ပါဠိယံ ဒါဌိကံ ဌပါပေန္တီတိ ဥတ္တရောဋ္ဌေ မဿုံ အစ္ဆိန္ဒိတွာ ဌပါပေန္တိ။ ရုဓီတိ ခုဒ္ဒကဝဏံ။

၂၇၇။ ပါဠိယံ လောဟဘဏ္ဍကံသဘဏ္ဍသန္နိစယောတိ လောဟဘဏ္ဍဿ၊ ကံသဘဏ္ဍဿ စ သန္နိစယောတိ အတ္ထော။ ဗန္ဓနမတ္တန္တိ ဝါသိဒဏ္ဍာဒီနံ ကောဋီသု အပါတနတ္ထံ လောဟေဟိ ဗန္ဓနံ။ တန္တကန္တိ အာယောဂဝါယနတ္ထံ တဒါကာရေန ပသာရိတတန္တံ။

၂၇၈။ ‘‘ယတ္ထ သရတိ၊ တတ္ထ ဗန္ဓိတဗ္ဗ’’န္တိ ဧတေန အသဉ္စိစ္စ ကာယဗန္ဓနံ အဗန္ဓိတွာ ပဝိဋ္ဌဿ အနာပတ္တီတိ ဒဿေတိ။ မုရဇဝဋ္ဋိသဏ္ဌာနံ ဝေဌေတွာ ကတန္တိ ဧဝံ ဗဟုရဇ္ဇုကေ ဧကတော ကတွာ နာနာဝဏ္ဏေဟိ သုတ္တေဟိ ကတန္တိ ကေစိ ဝဒန္တိ။ ဧကဝဏ္ဏသုတ္တေနာပိ ဝလယဃဋကာဒိဝိကာရံ ဒဿေတွာ ဝေဌိတမ္ပိ မုရဇမေဝ။ ဝိကာရံ ပန အဒဿေတွာ မဋ္ဌံ ကတွာ နိရန္တရံ ဝေဌိတံ ဝဋ္ဋတိ။ တေနေဝ ဒုတိယပါရာဇိကသံဝဏ္ဏနာယံ ဝုတ္တံ ‘‘ဗဟုရဇ္ဇုကေ ဧကတော ကတွာ ဧကေန နိရန္တရံ ဝေဌေတွာ ကတံ ‘ဗဟုရဇ္ဇုက’န္တိ န ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ဝဋ္ဋတီ’’တိ။ မုဒ္ဒိကကာယဗန္ဓနံ နာမ စတုရဿံ အကတွာ သဇ္ဇိတံ။ ပါမင်္ဂဒသာ စတုရဿာ။ မုဒိင်္ဂသဏ္ဌာနေနာတိ ဝရကသီသာကာရေန။ ပါသန္တောတိ ဒသာပရိယောသာနံ။

၂၇၉။ ပါဠိယံ ဂဏ္ဌိကဖလကံ ပါသကဖလကန္တိ ဧတ္ထ ဒါရုဒန္တာဒိမယေသု ဖလကေသု ဂဏ္ဌိကပါသကာနိ အပ္ပေတွာ စီဝရေ ဌပေတုံ အနုညာတံ။ ကောဋ္ဋော ဝိဝရိယတီတိ အနုဝါတော ဝိဝရိယတိ။

၂၈၀-၁။ ပါဠိကာရကောတိ ဘိက္ခူနံ ယထာဝုဍ္ဎံ ပါဠိယာ ပတိဋ္ဌာပကော။ တဿာပိ တထာ ပါရုပိတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ ပါဠိယံ မုဏ္ဍဝဋ္ဋီတိ မလ္လာဒယော။

၂၈၂။ ပမာဏင်္ဂုလေနာတိ ဝဍ္ဎကီအင်္ဂုလေန။ ကေစိ ပန ‘‘ပကတိအင်္ဂုလေနာ’’တိ ဝဒန္တိ၊ တံ စတုရင်္ဂုလပစ္ဆိမကဝစနေန န သမေတိ။ န ဟိ ပကတင်္ဂုလေန စတုရင်္ဂုလပ္ပမာဏံ ဒန္တကဋ္ဌံ ကဏ္ဌေ အဝိလဂ္ဂံ ခါဒိတုံ သကာတိ။

၂၈၅။ ပါဠိယံ သကာယ နိရုတ္တိယာ ဗုဒ္ဓဝစနံ ဒူသေန္တီတိ မာဂဓဘာသာယ သဗ္ဗေသံ ဝတ္တုံ သုကရတာယ ဟီနဇစ္စာပိ ဥဂ္ဂဏှန္တာ ဒူသေန္တီတိ အတ္ထော။

၂၈၉။ မာ ဘိက္ခူ ဗျာဗာဓယိံသူတိ လသုဏဂန္ဓေန ဘိက္ခူ မာ ဗာဓယိံသု။

၂၉၁။ အဝလေခနပီဌရောတိ အဝလေခနကဋ္ဌာနံ ဌပနဘာဇနဝိသေသော။ အပိဓာနန္တိ ပိဓာနဖလကာဒိ။

ခုဒ္ဒကဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓကဝဏ္ဏနာနယော နိဋ္ဌိတော။