📜

သမုဋ္ဌာနသီသဝဏ္ဏနာ

၂၅၇။ ပါဠိယံ နိဗ္ဗာနဉ္စေဝ ပညတ္တီတိ ဧတ္ထ ယသ္မာ သင်္ခတဓမ္မေ ဥပါဒါယ ပညတ္တာ သမ္မုတိသစ္စဘူတာ ပုဂ္ဂလာဒိပညတ္တိ ပရမတ္ထတော အဝိဇ္ဇမာနတ္တာ ဥပ္ပတ္တိဝိနာသယုတ္တဝတ္ထုဓမ္မနိယတေန အနိစ္စဒုက္ခလက္ခဏဒွယေန ယုတ္တာတိ ဝတ္တုံ အယုတ္တာ၊ ကာရကဝေဒကာဒိရူပေန ပန ပရိကပ္ပိတေန အတ္တသဘာဝေန ဝိရဟိတတ္တာ ‘‘အနတ္တာ’’တိ ဝတ္တုံ ယုတ္တာ။ တသ္မာ အယံ ပညတ္တိပိ အသင်္ခတတ္တသာမညတော ဝတ္ထုဘူတေန နိဗ္ဗာနေန သဟ ‘‘အနတ္တာ ဣတိ နိစ္ဆယာ’’တိ ဝုတ္တာ။ အဝိဇ္ဇမာနာပိ ဟိ သမ္မုတိ ကေနစိ ပစ္စယေန အကတတ္တာ အသင်္ခတာ ဧဝါတိ။

ကရုဏာသီတလတ္တံ၊ ပညာပဘာသိတတ္တဉ္စ ဘဂဝတော ဒဿေတုံ ‘‘ဗုဒ္ဓစန္ဒေ၊ ဗုဒ္ဓါဒိစ္စေ’’တိ ဧတံ ဥဘယံ ဝုတ္တံ။ ဟာယတိ ဧတေနာတိ ဟာနိ၊ ဒုက္ခဿ ဟာနိ ဒုက္ခဟာနိ၊ သဗ္ဗဒုက္ခာပနူဒနကာရဏန္တိ အတ္ထော။ ပိဋကေ တီဏိ ဒေသယီတိ ယသ္မာ အညေပိ မဟာဝီရာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ သဒ္ဓမ္မံ ဒေသယန္တိ၊ တသ္မာ အင်္ဂီရသော ပိဋကာနိ တီဏိ ဒေသယီတိ ယောဇနာ။ မဟာဂုဏန္တိ မဟာနိသံသံ။ ဧဝံ နီယတိ သဒ္ဓမ္မောတိ ယဒိ ဝိနယပရိယတ္တိ အပရိဟီနာ တိဋ္ဌတိ၊ ဧဝံ သတိ ပဋိပတ္တိပဋိဝေဓသဒ္ဓမ္မောပိ နီယတိ ပဝတ္တီယတိ၊ န ပရိဟာယတီတိ အတ္ထော။

ဝိနယပရိယတ္တိ ပန ကထံ တိဋ္ဌတီတိ အာဟ ‘‘ဥဘတော စာ’’တိအာဒိ။ ပရိဝါရေန ဂန္ထိတာ တိဋ္ဌတီတိ ယောဇေတဗ္ဗံ။ တဿေဝ ပရိဝါရဿာတိ တသ္မိံ ဧဝ ပရိဝါရေ။ သမုဋ္ဌာနံ နိယတော ကတန္တိ ဧကစ္စံ သမုဋ္ဌာနေန နိယတံ ကတံ။ တသ္မိံ ပရိဝါရေ ကိဉ္စိ သိက္ခာပဒံ နိယတသမုဋ္ဌာနံ အညေဟိ အသာဓာရဏံ၊ တံ ပကာသိတန္တိ အတ္ထော။

သမ္ဘေဒံ နိဒါနဉ္စညန္တိ သမ္ဘေဒေါ သိက္ခာပဒါနံ အညမညသမုဋ္ဌာနေန သံကိဏ္ဏတာ၊ နိဒါနဉ္စ ပညတ္တိဋ္ဌာနံ၊ အညံ ပုဂ္ဂလာဒိဝတ္ထာဒိ စ။ သုတ္တေ ဒိဿန္တိ ဥပရီတိ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တေ၊ ဥပရိ ဝက္ခမာနေ စ ပရိဝါရသုတ္တေ ဧဝ ဒိဿန္တိ။ ယသ္မာ စ ဧဝံ၊ တသ္မာ သကလသာသနာဓာရဿ ဝိနယဿ ဌိတိဟေတုဘူတံ ပရိဝါရံ သိက္ခေတိ၊ ဧဝမေတ္ထ ယောဇနာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။

သမ္ဘိန္နသမုဋ္ဌာနာနီတိ အညေဟိ သာဓာရဏသမုဋ္ဌာနာနိ။ အာဒိမှိ တာဝ ပုရိမနယေတိ သဗ္ဗပဌမေ ပညတ္တိဝါရေ အာဂတနယံ သန္ဓာယ ဝဒတိ၊ တတ္ထ ပန ပညတ္တိဝါရေ ‘‘ပဌမံ ပါရာဇိကံ ကတ္ထ ပညတ္တန္တိ၊ ဝေသာလိယံ ပညတ္တ’’န္တိအာဒိနာ (ပရိ။ ၁) နိဒါနမ္ပိ ဒိဿတိ ဧဝ။ ပရတောတိ အာဂတဘာဝံ ပန သန္ဓာယ ပရတော အာဂတေ သုတ္တေ ဒိဿတီတိ ဝေဒိတဗ္ဗန္တိ ဝုတ္တံ။ တဿာတိ ဥဘတောဝိဘင်္ဂပရိယာပန္နဿ သိက္ခာပဒဿ။

၂၅၈။ အနိယတာ ပဌမိကာတိ အာပတ္တိံ အပေက္ခိတွာဝ ဣတ္ထိလိင်္ဂံ ကတံ၊ ပဌမာနိယတံ သိက္ခာပဒန္တိ အတ္ထော။ ပါဠိယံ နာနုဗန္ဓေ ပဝတ္တိနိန္တိ ဝုဋ္ဌာပိတံ ပဝတ္တိနိံ အနနုဗန္ဓနသိက္ခာပဒံ။

၂၆၀။ ဧဠကလောမသိက္ခာပဒဝတ္ထုသ္မိံ ‘‘ဘိက္ခုနိယော ဧဠကလောမာနိ ဓောဝန္တိယော ရဇန္တိယော ဝိဇဋေန္တိယော ရိဉ္စန္တိ ဥဒ္ဒေသံ ပရိပုစ္ဆ’’န္တိ (ပါရာ။ ၅၇၆) အာဂတတ္တာ ဣမံ ရိဉ္စန္တိ-ပဒံ ဂဟေတွာ သိက္ခာပဒံ ဥပလက္ခိတန္တိ ဒဿေန္တော ‘‘ဝိဘင်္ဂေ ‘ရိဉ္စန္တိ ဥဒ္ဒေသ’န္တိ အာဂတံ ဧဠကလောမဓောဝါပနသိက္ခာပဒ’’န္တိ အာဟ။

ဝဿိကသာဋိကသိက္ခာပဒန္တိ အသမယေ ဝဿိကသာဋိကပရိယေသနသိက္ခာပဒံ (ပါရာ။ ၆၂၆ အာဒယော)။ ရတနသိက္ခာပဒန္တိ ရတနံ ဝါ ရတနသမ္မတံ ဝါ ပဋိသာမနသိက္ခာပဒံ (ပါစိ။ ၅၀၂ အာဒယော)။

၂၆၅။ ပါဠိယံ ဗုဒ္ဓဉာဏေနာတိ ပဋိဝိဒ္ဓသဗ္ဗညုတညာဏေန။

၂၆၇။ ‘‘န ဒေသေန္တိ တထာဂတာ’’တိ ဧတေန ဆတ္တပါဏိဿ ဓမ္မဒေသနာပဋိက္ခေပံ ဒဿေတိ။

၂၆၉။ အကတန္တိ အညေဟိ အမိဿီကတံ၊ နိယတသမုဋ္ဌာနန္တိ အတ္ထော။ အကတန္တိ ဝါ ပုဗ္ဗေ အနာဂတံ၊ အဘိနဝန္တိ အတ္ထော။

၂၇၀။ သမုဋ္ဌာနဉှိ သင်္ခေပန္တိ ဧတ္ထ သင်္ခိပန္တိ သင်္ဂယှန္တိ သဒိသသမုဋ္ဌာနာနိ ဧတ္ထာတိ သင်္ခေပေါ၊ သမုဋ္ဌာနသီသံ။ နေတိ ဝိနေတိ ကာယဝစီဒုစ္စရိတန္တိ နေတ္တိ၊ ဝိနယပါဠိ၊ သာ ဧဝ ဓမ္မောတိ နေတ္တိဓမ္မောတိ အာဟ ‘‘ဝိနယပါဠိဓမ္မဿာ’’တိ။

သမုဋ္ဌာနသီသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။