📜

အပရဒုတိယဂါထာသင်္ဂဏိကံ

ကာယိကာဒိအာပတ္တိဝဏ္ဏနာ

၄၇၄။ ‘‘ကတိအာပတ္တိယော’’တိအာဒိနာ ဥပါလိတ္ထေရေန ဝိနယဿ ပါဋဝတ္ထံ သယမေဝ ပုစ္ဆိတွာ ဝိဿဇ္ဇနံ ကတံ။ ဘိက္ခုနီနံယေဝ…ပေ… အဋ္ဌဝတ္ထုကာ နာမာတိ ဘိက္ခုနီနံ ပညတ္တာ ဧကာ ဧဝ အာပတ္တိ အဋ္ဌဝတ္ထုကာ နာမာတိ အတ္ထော။

၄၇၅။ ကမ္မဉ္စ ကမ္မပါဒကာ စာတိ ဧတ္ထ ယသ္မာ ဉတ္တိကမ္မေသု ဉတ္တိ သယမေဝ ကမ္မံ ဟောတိ၊ ဉတ္တိဒုတိယဉတ္တိစတုတ္ထေသု ကမ္မေသု အနုဿာဝနသင်္ခါတဿ ကမ္မဿ ဉတ္တိပါဒကဘာဝေန တိဋ္ဌတိ၊ တသ္မာ ဣမာနိ ဒွေ ‘‘ဉတ္တိကိစ္စာနီ’’တိ ဝုတ္တာနိ။

ပါစိတ္တိယေန သဒ္ဓိံ ဒုက္ကဋာ ကတာတိ ဒသသုပိ သိက္ခာပဒေသု ဧကတောဥပသမ္ပန္နာယ ဝသေန ဝုတ္တဒုက္ကဋံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ပဌမသိက္ခာပဒမှီတိ ဘိက္ခုနောဝါဒဝဂ္ဂဿ ပဌမသိက္ခာပဒဝိဘင်္ဂေ (ပါစိ။ ၁၄၄ အာဒယော)။ အဓမ္မကမ္မေတိ ဘိက္ခုနောဝါဒကသမ္မုတိကမ္မေ အဓမ္မကမ္မေ ဇာတေ အာပဇ္ဇိတဗ္ဗာ ဒွေ အာပတ္တိနဝကာ၊ ဓမ္မကမ္မေ ဒွေ အာပတ္တိနဝကာတိ စတ္တာရော နဝကာ ဝုတ္တာ။ အာမကဓညံ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇန္တိယာ ဝိညာပနာဒိပုဗ္ဗပယောဂေ ဒုက္ကဋံ၊ အဇ္ဈောဟာရေ ပါစိတ္တိယံ။ ပါစိတ္တိယေန သဒ္ဓိံ ဒုက္ကဋာ ကတာယေဝါတိ ဝုတ္တံ။

ဝိဇဟန္တီ တိဋ္ဌတီတိအာဒီသု ယဒါ ဘိက္ခုနိယာ ဧကေန ပါဒေန ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟိတွာ ဌတွာ ကိဉ္စိ ကမ္မံ ကတွာ တတော အပရေန ပါဒေန ဝိဇဟိတွာ ဌာတုကာမတာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တဒါ သာ ယထာက္ကမံ ‘‘ဝိဇဟန္တီ တိဋ္ဌတိ၊ ဝိဇဟိတွာ တိဋ္ဌတီ’’တိ ဣမံ ဝေါဟာရံ လဘတိ။ အညထာ ဟိဿာ ဂါမူပစာရမောက္ကန္တိယာ ဝိသေသော န သိယာ ဟတ္ထပါသဝိဇဟနဿာပိ ဂမနတ္တာ။ နိသီဒတိ ဝါ နိပဇ္ဇတိ ဝါတိ ဧတ္ထာပိ ယထာဝုတ္တာဓိပ္ပာယေန အဒ္ဓါသနေန ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟန္တီ နိသီဒတိ၊ သကလေန ဝါ အာသနေန ဝိဇဟိတွာ နိသီဒတိ၊ အဒ္ဓသရီရေန ဝိဇဟန္တီ နိပဇ္ဇတိ၊ သကလေန သရီရေန ဝိဇဟိတွာ နိပဇ္ဇတီတိ ယောဇေတဗ္ဗံ။

ကာယိကာဒိအာပတ္တိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ပါစိတ္တိယဝဏ္ဏနာ

၄၇၆။ သဗ္ဗာနိနာနာဝတ္ထုကာနီတိ သပ္ပိနဝနီတာဒီနံ ပဉ္စန္နံ ဝတ္ထူနံ ဘေဒေန ပါစိတ္တိယာနိ ပဉ္စ နာနာဝတ္ထုကာနိ။ ဧသ နယော ပဏီတဘောဇနဝိသယေ နဝ ပါစိတ္တိယာနီတိအာဒီသုပိ။ ဧတေန ဘေသဇ္ဇပဏီတဘောဇနသိက္ခာပဒါနိ ဧကေကသိက္ခာပဒဝသေန ပညတ္တာနိပိ ဝတ္ထုဘေဒေန ပစ္စေကံ ပဉ္စသိက္ခာပဒနဝသိက္ခာပဒသဒိသာနိ ဘိက္ခုနီနံ ပါဋိဒေသနီယာပတ္တိယော ဝိယာတိ ဒဿေတိ။ တေနေဝ ‘‘နာနာဝတ္ထုကာနီ’’တိ ဝုတ္တံ။ သပ္ပိံ ဧဝ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ အနေကဘာဇနေသု ဌပေတွာ သတ္တာဟံ အတိက္ကာမေန္တဿ ဘာဇနဂဏနာယ သမ္ဘဝန္တိယော ဗဟုကာပိ အာပတ္တိယော ဧကဝတ္ထုကာ ဧဝ ဟောန္တိ၊ ဧဝံ သပ္ပိဘောဇနမေဝ ဗဟူသု ဌာနေသု ဝိညာပေတွာ ဧကတော ဝါ ဝိသုံ ဝိသုမေဝ ဝါ ဘုဉ္ဇန္တဿ အာပတ္တိယော ဧကဝတ္ထုကာ ဧဝါတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။

ပါဠိယံ ဧကဝါစာယ ဒေသေယျ၊ ဝုတ္တာ အာဒိစ္စဗန္ဓုနာတိ ဧတ္ထ ‘‘ဒေသေယျာတိ ဝုတ္တာ’’တိ ဣတိ-သဒ္ဒံ အဇ္ဈာဟရိတွာ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ဧဝံ သေသေသုပိ။

ဘေဒါနုဝတ္တကာနန္တိ ဧတ္ထ အာဒိ-သဒ္ဒေါ လုတ္တနိဒ္ဒိဋ္ဌော။ ယာဝတတိယကာ စ သဗ္ဗေ ဥဘတောဝိဘင်္ဂေ အာဂတာ၊ သင်္ဃာဒိသေသသာမညေန ဧကံ၊ ပါစိတ္တိယသာမညေန စ ဧကံ ကတွာ ‘‘ယာဝတတိယကေ တိဿော’’တိ ဝုတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဧတ္ထ စ ဉတ္တိယာ ဒုက္ကဋံ၊ ဒွီဟိ ကမ္မဝါစာဟိ ထုလ္လစ္စယာပိ သန္တိ ဧဝ။ တာနိ မာတိကာယ န အာဂတာနိ။ မာတိကာဂတဝသေန ဟေတ္ထ ‘‘တိဿော’’တိ ဝုတ္တံ။

သင်္ဃာဒီဟီတိ သင်္ဃဂဏပုဂ္ဂလေဟိ ကာရဏဘူတေဟိ။ အဗ္ဘုဏှသီလောတိ ပရိသုဒ္ဓဘာဝူပဂမနေန အဘိနဝုပ္ပန္နသီလော။ အဘိနဝုပ္ပန္နဉှိ ‘‘အဗ္ဘုဏှ’’န္တိ ဝုစ္စတိ၊ ပရိသုဒ္ဓသီလောတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘ပါကတိကော’’တိ။

‘‘ကောသမ္ဗကက္ခန္ဓကေ ဝုတ္တာနိသံသေ’’တိ ဣဒံ ကောသမ္ဗကက္ခန္ဓကေ ‘‘သစေ မံ ဣမေ ဘိက္ခူ အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခိပိဿန္တိ၊ န မယာ သဒ္ဓိံ ဥပေါသထံ ကရိဿန္တီ’’တိအာဒိနာ အာပတ္တိယာ အဒဿနေ အာဒီနဝံ ဒဿေတွာ ပရေသမ္ပိ သဒ္ဓါယ အာပတ္တိဒေသနာဝိဓာနမုခေန သာမတ္ထိယတော ပကာသိတော။ ဧကတော ဥပေါသထကရဏ၊ ပဝါရဏာကရဏ၊ သင်္ဃကမ္မကရဏ၊ အာသနေနိသီဒန၊ ယာဂုပါနေနိသီဒန၊ ဘတ္တဂ္ဂေနိသီဒန၊ ဧကစ္ဆန္နေသယန၊ ယထာဝုဍ္ဎအဘိဝါဒနာဒိကရဏသင်္ခါတေ အဋ္ဌာနိသံသေ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။

စတုန္နန္တိ ဝိနယပိဋကေ အာဂတာနံ ဝသေန ဝုတ္တံ။ ကတမာ ပန သာတိ သာ စတုဗ္ဗိဓာ အစ္စယဒေသနာ ကတမာတိ အတ္ထော။ အဘိမာရာနန္တိ မာရဏတ္ထာယ ပယောဇိတဓနုဂ္ဂဟာနံ။ ဥပဋ္ဌာယိကာယာတိ သဟသေယျသိက္ခာပဒဝတ္ထုသ္မိံ အာဂတာယ။

အဋ္ဌန္နံ ဘိက္ခုနီနန္တိ ထေရာသနတော ပဋ္ဌာယ အဋ္ဌဟိ ဘိက္ခုနီဟိ ဣတရာယ အာဂတာယ ဝုဍ္ဎာယ ဘိက္ခုနိယာ အာသနံ ဒါတဗ္ဗံ။ အဋ္ဌန္နံ ပန ဘိက္ခုနီနံ နဝကာယ အာဂတာယ အဒါတုမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ။ တာယ ပန သင်္ဃနဝကာသနေ လဒ္ဓါကာသေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ အထ ဝါ အဋ္ဌန္နံ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခုနီနံ ဣတရာယ နဝကတရာယ အာသနံ ဒါတဗ္ဗံ။ ကမ္မာနိ နဝါတိ ဩသာရဏာဒီနိ နဝ ဧဝ။

ပါစိတ္တိယဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

အဝန္ဒနီယပုဂ္ဂလာဒိဝဏ္ဏနာ

၄၇၇။ ဒသ ဇနာတိ ‘‘ဒသ ဣမေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဝန္ဒိယာ’’တိအာဒိနာ (ပရိ။ ၃၃၀) ဝုတ္တာ နဝကအနုပသမ္ပန္နနာနာသံဝါသကမာတုဂါမပဏ္ဍကာ ပဉ္စ၊ ပါရိဝါသိကာဒယော စ ပဉ္စာတိ ဒသ ဇနာ။

ဒွါဒသ ကမ္မဒေါသာတိ ဒေါသယုတ္တကမ္မာနိ ဒွါဒသာတိ အတ္ထော။ ကမ္မသမ္ပတ္တိယောတိ သမ္ပန္နကမ္မာနိ၊ ဝိသုဒ္ဓကမ္မာနီတိ အတ္ထော။ ဧတဒေဝါတိ ဓမ္မေန သမဂ္ဂမေဝ။

အနန္တံ နိဗ္ဗာနံ အဇိနိ ဇိနိတွာ ပဋိလဘတီတိ အနန္တဇိနောတိ အာဟ ‘‘ပရိယန္တ’’ဣစ္စာဒိ။ သွေဝါတိ သော ဧဝ ဘဂဝါ။

‘‘ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿ၊ ဝိနယာနိ သုဏောမ တေ’’တိအာဒိနာ ဥပါလိတ္ထေရေနေဝ ဧကံ ဝိနယဓရံ သမ္မုခေ ဌိတံ ပုစ္ဆန္တေန ဝိယ ပုစ္ဆိတွာ တေန ဝိဿဇ္ဇိတံ ဝိယ ဝိဿဇ္ဇနံ ကတံ။ တတ္ထ ဝိနယံ ပဋိဇာနန္တဿာတိ ဝိနယံ ဇာနာမီတိ ပဋိဇာနန္တဿ။ ဝိနယာနီတိ ဝိနယေ တယာ ဝုစ္စမာနေ သုဏောမ။

၄၇၈။ ပါဠိယံ ပါရာဇိကာတိအာဒိ ဥဘတောဝိဘင်္ဂေသု အာဂတေသု အဂ္ဂဟိတဂ္ဂဟဏဝသေန ဝုတ္တံ။

အဝန္ဒနီယပုဂ္ဂလာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။