📜

ပဉ္စဝဂ္ဂေါ

ကမ္မဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ

၄၈၃။ ကမ္မဝဂ္ဂေ ¶ ¶ ဌပိတဥပေါသထပဝါရဏာနံ ကတ္တိကမာသေ သာမဂ္ဂိယာ ကတာယ သာမဂ္ဂီပဝါရဏံ မုဉ္စိတွာ ဥပေါသထံ ကာတုံ န ဝဋ္ဋတီတိ အာဟ ‘‘ဌပေတွာ ကတ္တိကမာသ’’န္တိ။ သစေ ပန တေသံ နာနာသီမာသု မဟာပဝါရဏာယ ဝိသုံ ပဝါရိတာနံ ကတ္တိကမာသဗ္ဘန္တရေ သာမဂ္ဂီ ဟောတိ၊ သာမဂ္ဂီဥပေါသထော ဧဝ တေဟိ ကတ္တဗ္ဗော၊ န ပဝါရဏာ။ ဧကသ္မိံ ဝဿေ ကတပဝါရဏာနံ ပုန ပဝါရဏာယ အဝိဟိတတ္တာ။ သာမဂ္ဂီဒိဝသောတိ အနုပေါသထဒိဝသေ သာမဂ္ဂီကရဏံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ သစေ ပန စာတုဒ္ဒသိယံ၊ ပန္နရသိယံ ဝါ သင်္ဃော သာမဂ္ဂိံ ကရောတိ၊ တဒါ သာမဂ္ဂီဥပေါသထဒိဝသော န ဟောတိ၊ စာတုဒ္ဒသီပန္နရသီဥပေါသထောဝ ဟောတိ။ ဥပရိ ပဝါရဏာယပိ ဧသေဝ နယော။

ပစ္စုက္ကဍ္ဎိတွာ ဌပိတဒိဝသောတိ ဘဏ္ဍနကာရကေဟိ ဥပဒ္ဒုတာ ဝါ ကေနစိဒေဝ ကရဏီယေန ပဝါရဏာသင်္ဂဟံ ဝါ ကတွာ ဌပိတော ကာဠပက္ခစာတုဒ္ဒသီဒိဝသောဝ။ ဒွေ စ ပုဏ္ဏမာသိယောတိ ပုဗ္ဗ-ကတ္တိကပုဏ္ဏမာ၊ ပစ္ဆိမကတ္တိကပုဏ္ဏမာ စာတိ ဒွေ ပုဏ္ဏမာသိယော။ ဧဝံ စတုဗ္ဗိဓမ္ပီတိ ပုဏ္ဏမာသီဒွယေန သဒ္ဓိံ သာမဂ္ဂီပဝါရဏံ၊ စာတုဒ္ဒသီပဝါရဏဉ္စ သမ္ပိဏ္ဍေတွာ ဝုတ္တံ။ ဣဒဉ္စ ပကတိစာရိတ္တဝသေန ဝုတ္တံ။ တထာရူပပစ္စယေ ပန သတိ ဥဘိန္နံ ပုဏ္ဏမာသီနံ ပုရိမာ ဒွေ စာတုဒ္ဒသိယောပိ ကာဠပက္ခစာတုဒ္ဒသိယာ အနန္တရာ ပန္နရသီပီတိ ဣမေပိ တယော ဒိဝသာ ပဝါရဏာဒိဝသာ ဧဝါတိ ဣမံ သတ္တဝိဓမ္ပိ ပဝါရဏာဒိဝသံ ဌပေတွာ အညသ္မိံ ဒိဝသေ ပဝါရေတုံ န ဝဋ္ဋတိ။

၄၈၄။ အနုဿာဝနကမ္မံ ကတွာတိ ပဌမံ အနုဿာဝနံ သာဝေတွာ ‘‘ဧသာ ဉတ္တီ’’တိ အနုဿာဝနာနန္တရမေဝ သကလံ ဉတ္တိံ ဝတွာ၊ ပရိယောသာနေ ‘‘ဧသာ ဉတ္တီ’’တိ ဝတွာတိ အဓိပ္ပာယော။

၄၈၅။ ယွာယန္တိ ¶ ဗျဉ္ဇနပ္ပဘေဒေါ အဓိပ္ပေတော။ ဒသဓာ ဗျဉ္ဇနဗုဒ္ဓိယာ ပဘေဒေါတိ ဧတ္ထ ဒသဓာ ဒသဝိဓေန ဗျဉ္ဇနာနံ ပဘေဒေါတိ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ကေနာယံ ပဘေဒေါတိ အာဟ ‘‘ဗျဉ္ဇနဗုဒ္ဓိယာ’’တိ။ ယထာဓိပ္ပေတတ္ထဗျဉ္ဇနတော ဗျဉ္ဇနသင်္ခါတာနံ အက္ခရာနံ ဇနိကာ ဗုဒ္ဓိ ဗျဉ္ဇနဗုဒ္ဓိ၊ တာယ ဗျဉ္ဇနဗုဒ္ဓိယာ ¶ ၊ အက္ခရသမုဋ္ဌာပကစိတ္တဘေဒေနေဝါတိ အတ္ထော။ ယံ ဝါ သံယောဂပရံ ကတွာ ဝုစ္စတိ၊ ဣဒမ္ပိ ဂရုကန္တိ ယောဇနာ။

တတ္ထ အာယသ္မတောတိအာဒီသု ယာနိ အနန္တရိတာနိ သ-ကာရမ-ကာရာဒိဗျဉ္ဇနာနိ ‘‘သံယောဂေါ’’တိ ဝုစ္စန္တိ၊ သော သံယောဂေါ ပရော ယဿ အ-ကာရာဒိနော၊ သော သံယောဂပရော နာမ။ ရဿန္တိ အကာရာဒိဗျဉ္ဇနရဟိတံ သရံ။ အသံယောဂပရန္တိ ‘‘ယဿ နက္ခမတီ’’တိအာဒီသု ယ-ကာရ န-ကာရာဒိဗျဉ္ဇနသဟိတသရံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ တ-ကာရဿ ထ-ကာရံ အကတွာ ဝဂ္ဂန္တရေ သိထိလမေဝ ကတွာ ‘‘သုဏာဋု မေ’’တိအာဒိံ ဝဒန္တောပိ ဒုရုတ္တံ ကရောတိယေဝ ဌပေတွာ အနုရူပံ အာဒေသံ။ ယဉှိ ‘‘သစ္စိကတ္ထပရမတ္ထေနာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သစ္စိကဋ္ဌပရမဋ္ဌေနာ’’တိ စ ‘‘အတ္ထကထာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘အဋ္ဌကထာ’’တိ စ တတ္ထ တတ္ထ ဝုစ္စတိ၊ တာဒိသံ ပါဠိအဋ္ဌကထာသု ဒိဋ္ဌပယောဂံ၊ တဒနုရူပဉ္စ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိ၊ တတော အညံ န ဝဋ္ဋတိ။ တေနာဟ ‘‘အနုက္ကမာဂတံ ပဝေဏိံ အဝိနာသေန္တေနာ’’တိအာဒိ။

ဒီဃေ ဝတ္တဗ္ဗေ ရဿန္တိအာဒီသု ‘‘ဘိက္ခူန’’န္တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘ဘိက္ခုန’’န္တိ ဝါ ‘‘ဗဟူသူ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘ဗဟုသူ’’တိ ဝါ ‘‘နက္ခမတီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘န ခမတီ’’တိ ဝါ ‘‘ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘ဥပသမ္ပဒါပေခေါ’’တိ ဝါ ဧဝံ အနုရူပဋ္ဌာနေသု ဧဝ ဒီဃရဿာဒိ ရဿဒီဃာဒိဝသေန ပရိဝတ္တေတုံ ဝဋ္ဋတိ၊ န ပန ‘‘နာဂေါ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘နဂေါ’’တိ ဝါ ‘‘သင်္ဃော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘သဃော’’တိ ဝါ ‘‘တိဿော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘တိသော’’တိ ဝါ ‘‘ယာစတီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘ယာစန္တီ’’တိ ဝါ ဧဝံ အနနုရူပဋ္ဌာနေသု ဝတ္တုံ။ သမ္ဗန္ဓံ၊ ပန ဝဝတ္ထာနဉ္စ သဗ္ဗထာပိ ဝဋ္ဋတီတိ ဂဟေတဗ္ဗံ။

၄၈၆။ သေသသီမာသုပီတိ အတိမဟတီအာဒီသု ဒသသုပိ။

၄၈၈။ စတုဝဂ္ဂကရဏေတိ စတုဝဂ္ဂေန သင်္ဃေန ကတ္တဗ္ဗေ။ အနိဿာရိတာတိ ဥပေါသထဋ္ဌပနာဒိနာ ဝါ လဒ္ဓိနာနာသံဝါသကဘာဝေန ဝါ န ဗဟိကတာ။ အဋ္ဌကထာယဉှိ ‘‘အပကတတ္တဿာတိ ဥက္ခိတ္တကဿ ဝါ၊ ယဿ ဝါ ဥပေါသထပဝါရဏာ ဌပိတာ ဟောန္တီ’’တိ (ပရိ။ အဋ္ဌ။ ၄၂၅) ဝုတ္တတ္တာ ဌပိတဥပေါသထပဝါရဏော ဘိက္ခု အပကတတ္တော ဧဝါတိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ ပရိသုဒ္ဓသီလာတိ ပါရာဇိကံ အနာပန္နာ အဓိပ္ပေတာ။ ပရိဝါသာဒိကမ္မေသု ပန ဂရုကဋ္ဌာပိ အပကတတ္တာ ဧဝါတိ ဂဟေတဗ္ဗံ ¶ ။ အဝသေသာ…ပေ… ဆန္ဒာရဟာဝ ဟောန္တီတိ သင်္ဃတော ¶ ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟိတွာ ဌိတေ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ အဝိဇဟိတွာ ဌိတာ ပန ဆန္ဒာရဟာ န ဟောန္တိ၊ တေပိ စတုဝဂ္ဂါဒိတော အဓိကာ ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟိတွာဝ ဆန္ဒာရဟာ ဟောန္တိ။ တသ္မာ သင်္ဃတော ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟိတွာ ဌိတေနေဝ ဆန္ဒော ဝါ ပါရိသုဒ္ဓိ ဝါ ဒါတဗ္ဗာ။

ကမ္မဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

အပလောကနကမ္မကထာဝဏ္ဏနာ

၄၉၆။ ဧတရဟိ သစေပိ သာမဏေရောတိအာဒီသု ဗုဒ္ဓါဒီနံ အဝဏ္ဏဘာသနမ္ပိ အကပ္ပိယာဒိံ ကပ္ပိယာဒိဘာဝေန ဒီပနမ္ပိ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယညေဝ ပဝိသတိ။ တေနေဝ ဝက္ခတိ ‘‘တံ လဒ္ဓိံ နိဿဇ္ဇာပေတဗ္ဗော’’တိ။ ဘိက္ခူနမ္ပိ ဧသေဝ နယော။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကောတိ ဗုဒ္ဓဝစနာဓိပ္ပာယံ ဝိပရီတတော ဂဏှန္တော၊ သော ဧဝ အန္တဂ္ဂါဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ သမန္နာဂတောတိ စ ဝုတ္တော။ ကေစိ ပန ‘‘သဿတုစ္ဆေဒါနံ အညတရဒိဋ္ဌိယာ သမန္နာဂတော’’တိ ဝဒန္တိ၊ တံ န ယုတ္တံ၊ သဿတုစ္ဆေဒဂ္ဂါဟဿ သာမဏေရာနံ လိင်္ဂနာသနာယ ကာရဏတ္တေန ဟေဋ္ဌာ အဋ္ဌကထာယမေဝ (မဟာဝ။ အဋ္ဌ။ ၁၀၈) ဝုတ္တတ္တာ၊ ဣဓ စ ဒဏ္ဍကမ္မနာသနာယ ဧဝ အဓိပ္ပေတတ္တာ။

တဿာပိ ဒါတဗ္ဗောတိ ဝိဇ္ဇမာနံ မုခရာဒိဘာဝံ နိဿာယ အပ္ပဋိပုစ္ဆိတွာပိ ပဋိညံ အဂ္ဂဟေတွာပိ အာပတ္တိံ အနာရောပေတွာပိ ဒေသိတာယပိ အာပတ္တိယာ ခုံသနာဒိတော အနောရမန္တဿ ဒါတဗ္ဗောဝ။ ဩရမန္တဿ ပန ခမာပေန္တဿ န ဒါတဗ္ဗော။

ဗြဟ္မဒဏ္ဍဿ ဒါနန္တိ ခရဒဏ္ဍဿ ဥက္ကဋ္ဌဒဏ္ဍဿ ဒါနံ။ တဇ္ဇနီယာဒိကမ္မေ ဟိ ကတေ ဩဝါဒါနုသာသနိပ္ပဒါနပဋိက္ခေပေါ နတ္ထိ။ ဒိန္နဗြဟ္မဒဏ္ဍေ ပန တသ္မိံ သဒ္ဓိံ တဇ္ဇနီယာဒိကမ္မကတေဟိ ပဋိက္ခိတ္တမ္ပိ ကာတုံ န ဝဋ္ဋတိ၊ ‘‘နေဝ ဝတ္တဗ္ဗော’’တိအာဒိနာ အာလာပသလ္လာပါဒိမတ္တဿာပိ နကာရေန ပဋိက္ခိတ္တတ္တာ။ တဉှိ ဒိသွာ ဘိက္ခူ ဂီဝံ ပရိဝတ္တေတွာ ဩလောကနမတ္တမ္ပိ န ကရောန္တိ၊ ဧဝံ ဝိဝဇ္ဇေတဗ္ဗံ နိမ္မဒနကရဏတ္ထမေဝ တဿ ဒဏ္ဍဿ အနုညာတတ္တာ။ တေနေဝ ဆန္နတ္ထေရောပိ ဥက္ခေပနီယာဒိကမ္မကတောပိ အဘာယိတွာ ဗြဟ္မဒဏ္ဍေ ဒိန္နေ ‘‘သင်္ဃေနာဟံ သဗ္ဗထာ ဝိဝဇ္ဇိတော’’တိ မုစ္ဆိတော ပပတိ။ ယော ပန ဗြဟ္မဒဏ္ဍကတေန သဒ္ဓိံ ဉတွာ သံသဋ္ဌော အဝိဝဇ္ဇေတွာ ဝိဟရတိ၊ တဿ ဒုက္ကဋမေဝါတိ ဂဟေတဗ္ဗံ အညထာ ဗြဟ္မဒဏ္ဍဝိဓာနဿ ¶ နိရတ္ထကတာပသင်္ဂတော။ တေနာတိ ဗြဟ္မဒဏ္ဍကတေန။ ယထာ တဇ္ဇနီယာဒိကမ္မကတေဟိ၊ ဧဝမေဝ တတော အဓိကမ္ပိ ¶ သင်္ဃံအာရာဓေန္တေန သမ္မာဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တဉ္စ ‘‘သောရတော နိဝါတဝုတ္တီ’’တိအာဒိနာ သရူပတော ဒဿိတမေဝ။ တေနာဟ ‘‘သမ္မာဝတ္တိတွာ ခမာပေန္တဿ ဗြဟ္မဒဏ္ဍော ပဋိပ္ပဿမ္ဘေတဗ္ဗော’’တိ။

ယံ တံ ဘဂဝတာ အဝန္ဒိယကမ္မံ အနုညာတန္တိ သမ္ဗန္ဓော။ ‘‘တဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍကမ္မံ ကာတု’’န္တိ သာမညတော အနုညာတပ္ပကာရံ ဒဿေတွာ ပုန ဝိသေသတော အနုညာတပ္ပကာရံ ဒဿေတုံ ‘‘အထ ခေါ’’တိအာဒိပါဠိ ဥဒ္ဓဋာတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဣမဿ အပလောကနကမ္မဿ ဌာနံ ဟောတီတိ အပလောကနကမ္မဿ သာမညဿ ပဝတ္တိဋ္ဌာနံ ဟောတီတိ။ ဝိသေသဗျတိရေကေန အဝိဇ္ဇမာနမ္ပိ တဒညတ္ထ အပ္ပဝတ္တိံ ဒဿေတုံ ဝိသေသနိဿိတံ ဝိယ ဝေါဟရီယတိ။ ‘‘ကမ္မညေဝ လက္ခဏ’’န္တိ ဣမိနာ ဩသာရဏာဒိဝသေန ဂဟိတာဝသေသာနံ သဗ္ဗေသံ အပလောကနကမ္မဿ သာမညလက္ခဏဝသေန ဂဟိတတ္တာ ကမ္မညေဝ လက္ခဏမဿာတိ ကမ္မလက္ခဏန္တိ နိဗ္ဗစနံ ဒဿေတိ။ ဣဒဉ္စ ဝုတ္တာဝသေသာနံ ကမ္မာနံ နိဋ္ဌာနဋ္ဌာနံ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓဓမ္မာယတနာနိ ဝိယ ဝုတ္တာဝသေသခန္ဓာယတနာနန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ တေနေဝ ဝက္ခတိ ‘‘အယံ ပနေတ္ထ ပါဠိမုတ္တကောပိ ကမ္မလက္ခဏဝိနိစ္ဆယော’’တိအာဒိ (ပရိ။ အဋ္ဌ။ ၄၉၅-၄၉၆)။ ယထာ စေတ္ထ၊ ဧဝံ ဥပရိ ဉတ္တိကမ္မာဒီသုပိ ကမ္မလက္ခဏံ ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ တဿ ကရဏန္တိ အဝန္ဒိယကမ္မဿ ကရဏဝိဓာနံ။

‘‘န ဝန္ဒိတဗ္ဗော’’တိ ဣမိနာ ဝန္ဒန္တိယာ ဒုက္ကဋန္တိ ဒဿေတီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ သင်္ဃေန ကတံ ကတိကံ ဉတွာ မဒ္ဒနံ ဝိယ ဟိ သင်္ဃသမ္မုတိံ အနာဒရေန အတိက္ကမန္တဿ အာပတ္တိ ဧဝ ဟောတိ။

ဘိက္ခုသင်္ဃဿာပိ ပနေတံ လဗ္ဘတိယေဝါတိ အဝန္ဒိယကမ္မဿ ဥပလက္ခဏမတ္တေန ဂဟိတတ္တာ ဘိက္ခုသင်္ဃဿာပိ ကမ္မလက္ခဏံ လဗ္ဘတိ ဧဝ။

သလာကဒါနဋ္ဌာနံ သလာကဂ္ဂံ နာမ။ ယာဂုဘတ္တာနံ ဘာဇနဋ္ဌာနာနိ ယာဂဂ္ဂဘတ္တဂ္ဂါနိ နာမ။ ဧတေသုပိ ဟိ ဌာနေသု သဗ္ဗော သင်္ဃော ဥပေါသထေ ဝိယ သန္နိပတိတော၊ ကမ္မဉ္စ ဝဂ္ဂကမ္မံ န ဟောတိ၊ ‘‘မယမေတံ န ဇာနိမှာ’’တိ ပစ္ဆာ ခိယျန္တာပိ န ဟောန္တိ။ ခဏ္ဍသီမာယ ပန ကတေ ခိယျန္တိ။ သင်္ဃိကပစ္စယဉှိ အစ္ဆိန္နစီဝရာဒီနံ ဒါတုံ အပလောကေန္တေဟိ ဥပစာရသီမဋ္ဌာနံ သဗ္ဗေသံ ¶ အနုမတိံ ဂဟေတွာဝ ကာတဗ္ဗံ။ ယော ပန ဝိသဘာဂပုဂ္ဂလော ဓမ္မိကံ အပလောကနံ ပဋိဗာဟတိ၊ တံ ဥပါယေန ဗဟိဥပစာရသီမာဂတံ ဝါ ကတွာ ခဏ္ဍသီမံ ဝါ ပဝိသိတွာ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။

ယံ သန္ဓာယ ‘‘အပလောကနကမ္မံ ကရောတီ’’တိ သာမညတော ဒဿေတိ၊ တံ အပလောကနကမ္မံ သရူပတော ¶ ဒဿေတုမာဟ ‘‘အစ္ဆိန္နစီဝရံ’’ဣစ္စာဒိ။ ယဒိ အပလောကေတွာဝ စီဝရံ ဒါတဗ္ဗံ၊ ကိံ ပန အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကသမ္မုတိယာတိ အာဟ ‘‘အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇနကေန ပနာ’’တိအာဒိ။ နာဠိ ဝါ ဥပဍ္ဎနာဠိ ဝါတိ ဒိဝသေ ဒိဝသေ အပလောကေတွာ ဒါတဗ္ဗဿ ပမာဏဒဿနံ။ တေန ယာပနမတ္တမေဝ အပလောကေတဗ္ဗံ၊ န အဓိကန္တိ ဒဿေတိ။ ဧကဒိဝသံယေဝ ဝါတိအာဒိ ဒသဝီသတိဒိဝသာနံ ဧကသ္မိံ ဒိဝသေယေဝ ဒါတဗ္ဗပရိစ္ဆေဒဒဿနံ၊ တေန ယာဝ ဇီဝန္တိ ဝါ ယာဝ ရောဂါ ဝုဋ္ဌဟတီတိ ဝါ ဧဝံ အပလောကေတုံ န ဝဋ္ဋတီတိ ဒဿေတိ။ ဣဏပလိဗောဓန္တိ ဣဏဝတ္ထုံ ဒါတုံ ဝဋ္ဋတီတိ သမ္ဗန္ဓော။ တဉ္စ ဣဏာယိကေဟိ ပလိဗုဒ္ဓဿ လဇ္ဇိပေသလဿ သာသနုပကာရကဿ ပမာဏယုတ္တမေဝ ကပ္ပိယဘဏ္ဍံ နိယမေတွာ အပလောကေတွာ ဒါတဗ္ဗံ၊ န ပန သဟဿံ ဝါ သတသဟဿံ ဝါ မဟာဣဏံ။ တာဒိသဉှိ ဘိက္ခာစရိယဝတ္တေန သဗ္ဗေဟိ ဘိက္ခူဟိ တာဒိသဿ ဘိက္ခုနော ပရိယေသိတွာ ဒါတဗ္ဗံ။

ဥပနိက္ခေပတောတိ စေတိယပဋိဇဂ္ဂနတ္ထာယ ဝဍ္ဎိယာ ပယောဇေတွာ ကပ္ပိယကာရကေဟိ ဌပိတဝတ္ထုတော။ သင်္ဃိကေနပီတိ န ကေဝလဉ္စ တတြုပ္ပာဒတော ပစ္စယဒါယကေဟိ စတုပစ္စယတ္ထာယ သင်္ဃဿ ဒိန္နဝတ္ထုနာပီတိ အတ္ထော။

သင်္ဃဘတ္တံ ကာတုံ န ဝဋ္ဋတီတိ မဟာဒါနံ ဒေန္တေဟိပိ ကရိယမာနံ သင်္ဃဘတ္တံ ဝိယ ကာရေတုံ န ဝဋ္ဋတီတိ အဓိပ္ပာယော။

‘‘ယထာသုခံ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ရုစ္စတီ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ အတ္တနော ပရိဘောဂပ္ပဟောနကံ အပ္ပံ ဝါ ဗဟုံ ဝါ ဂဟေတဗ္ဗံ၊ အဓိကံ ပန ဂဟေတုံ န လဘတိ။ ဥပေါသထဒိဝသေတိ နိဒဿနမတ္တံ၊ ယသ္မိံ ကိသ္မိဉ္စိ ဒိဝသေပိ ကတံ သုကတမေဝ ဟောတိ။ ကရောန္တေန ‘‘ယံ ဣမသ္မိံ ဝိဟာရေ အန္တောသီမာယ သင်္ဃသန္တကံ…ပေ… ယထာသုခံ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ မယှံ ရုစ္စတီ’’တိ ဧဝံ ကတိကာ ကာတဗ္ဗာ၊ တထာ ဒွီဟိ တီဟိပိ ‘‘အာယသ္မန္တာနံ ရုစ္စတီ’’တိ ဝစနမေဝ ဟေတ္ထ ဝိသေသော။ တေသမ္ပီတိ ရုက္ခာနံ။ သာ ဧဝ ကတိကာတိ ဝိသုံ ကတိကာ န ကာတဗ္ဗာတိ အတ္ထော။

တေသန္တိ ¶ ရုက္ခာနံ။ သင်္ဃော သာမီတိ သမ္ဗန္ဓော။ ပုရိမဝိဟာရေတိ ပုရိမေ ယထာသုခံ ပရိဘောဂတ္ထာယ ကတကတိကေ ဝိဟာရေ။ ပရိဝေဏာနိ ကတွာ ဇဂ္ဂန္တီတိ ယတ္ထ အရက္ခိယမာနေ ဖလာဖလာနိ၊ ရုက္ခာ စ ဝိနဿန္တိ၊ တာဒိသံ ဌာနံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ၊ တတ္ထ သင်္ဃဿ ကတိကာ န ပဝတ္တီတိ အဓိပ္ပာယော။ ယေ ပန ရုက္ခာ ဗီဇာနိ ရောပေတွာ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ ပဋိဇဂ္ဂိတာ၊ တေပိ ဒသမဘာဂံ ဒတွာ ရောပကေဟေဝ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗာ။ တေဟီတိ ဇဂ္ဂကေဟိ။

တတ္ထာတိ ¶ တသ္မိံ ဝိဟာရေ။ မူလေတိ အာဒိကာလေ၊ ပုဗ္ဗေတိ အတ္ထော။ ဒီဃာ ကတိကာတိ အပရိစ္ဆိန္နကာလာ ယထာသုခံ ပရိဘောဂတ္ထာယ ကတိကာ။ နိက္ကုက္ကုစ္စေနာတိ ‘‘အဘာဇိတမိဒ’’န္တိ ကုက္ကုစ္စံ အကတွာတိ အတ္ထော။ ခိယျနမတ္တမေဝေတန္တိ တေန ခိယျနေန ဗဟုံ ခါဒန္တာနံ ဒေါသော နတ္ထိ အတ္တနော ပရိဘောဂပ္ပမာဏဿေဝ ဂဟိတတ္တာ၊ ခိယျန္တေပိ အတ္တနော ပဟောနကံ ဂဟေတွာ ခါဒိတဗ္ဗန္တိ အဓိပ္ပာယော။

ဂဏှထာတိ န ဝတ္တဗ္ဗာတိ တထာဝုတ္တေ တေနေဝ ဘိက္ခုနာ ဒိန္နံ ဝိယ မညေယျုံ၊ တံ နိဿာယ မိစ္ဆာဇီဝသမ္ဘဝေါ ဟောတီတိ ဝုတ္တံ။ တေနာဟ ‘‘အနုဝိစရိတွာ’’တိအာဒိ။ ဥပဍ္ဎဘာဂေါတိ ဧကဘိက္ခုနော ပဋိဝီသတော ဥပဍ္ဎဘာဂေါ။ ဒေန္တေန စ ‘‘ဧတ္တကံ ဒါတုံ သင်္ဃော အနုညာသီ’’တိ ဧဝံ အတ္တာနံ ပရိမောစေတွာ ယထာ တေ သင်္ဃေ ဧဝ ပသီဒန္တိ၊ ဧဝံ ဝတွာ ဒါတဗ္ဗံ။

အပစ္စာသီသန္တေနာတိ ဂိလာနဂမိကိဿရာဒီနံ အနုညာတပုဂ္ဂလာနမ္ပိ အတ္တနော သန္တကံ ဒေန္တေန အပစ္စာသီသန္တေနေဝ ဒါတဗ္ဗံ၊ အနနုညာတပုဂ္ဂလာနံ ပန အပစ္စာသီသန္တေနာပိ ဒါတုံ န ဝဋ္ဋတီတိ။ သင်္ဃိကမေဝ ယထာကတိတာယ ဒါပေတဗ္ဗံ။ အတ္တနော သန္တကမ္ပိ ပစ္စယဒါယကာဒီ သယမေဝ ဝိဿာသေန ဂဏှန္တိ၊ န ဝါရေတဗ္ဗာ၊ လဒ္ဓကပ္ပိယန္တိ တုဏှီ ဘဝိတဗ္ဗံ။ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တမေဝါတိ ‘‘ကုဒ္ဓါ ဟိ သော ရုက္ခေပိ ဆိန္ဒေယျာ’’တိအာဒိနာ တုဏှီဘာဝေ ကာရဏံ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တမေဝ။ တေဟိ ကတအနတ္ထာဘာဝေပိ ကာရုညေန တုဏှီ ဘဝိတုံ ဝဋ္ဋတိ၊ ‘‘ဂဏှထာ’’တိအာဒိ ပန ဝတ္တုံ န ဝဋ္ဋတိ။

ဂရုဘဏ္ဍတ္တာ…ပေ… န ဒါတဗ္ဗန္တိ ဇီဝရုက္ခာနံ အာရာမဋ္ဌာနီယတ္တာ၊ ဒါရူနဉ္စ ဂေဟသမ္ဘာရာနုပဂတတ္တာ ‘‘သဗ္ဗံ တွမေဝ ဂဏှာ’’တိ ဒါတုံ န ဝဋ္ဋတီတိ ဝုတ္တံ။ အကတာဝါသံ ဝါ ကတွာတိ ပုဗ္ဗေ အဝိဇ္ဇမာနံ သေနာသနံ ကတွာ ဇဂ္ဂိတကာလေ ဖလဝါရေ သမ္ပတ္တေ။

အပလောကနကမ္မကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

အတ္ထဝသဝဂ္ဂါဒိဝဏ္ဏနာ

၄၉၈။ ဝိပါကဒုက္ခသင်္ခါတာနံ ¶ သမ္ပရာယိကဝေရာနန္တိ ဧတ္ထ ပါဏာတိပါတာဒိဝေရေန နိဗ္ဗတ္တတ္တာ၊ ဝေရပ္ပတ္တိယာ ဟေတုတ္တာ စ ‘‘ဝိပါကဒုက္ခဝေဒနာ’’တိ ဝုတ္တာ။ ပါဏာတိပါတာဒိပဉ္စဝေရဝိနိမုတ္တာနမ္ပိ အကုသလာနံ ဝေရေဟိ သဟ ဧကတော သင်္ဂဏှနတ္ထံ ‘‘ဒသအကုသလကမ္မပထပ္ပဘေဒါန’’န္တိ ပုန ဝုတ္တံ။

၄၉၉-၅၀၀။ တံ ¶ ကမ္မန္တိ တဇ္ဇနီယာဒိကမ္မမေဝ၊ သတ္တာ အာပတ္တိက္ခန္ဓာ ပညတ္တံ နာမာတိ သမ္ဗန္ဓော။ အန္တရာ ကေနစိ အပညတ္တေ သိက္ခာပဒေတိ ဣမသ္မိံ ကပ္ပေ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ အမှာကံ ဘဂဝတော အဘိသမ္ဗောဓိ၊ တာဝ အန္တရာကာလေ ကကုသန္ဓာဒိံ ဌပေတွာ ကေနစိ အပညတ္တေ သိက္ခာပဒေတိ အတ္ထော။ ဝိနီတကထာ သိက္ခာပဒန္တိ ဝိနီတဝတ္ထူနိ ဧဝ။ တာနိ ဟိ တံတံသိက္ခာကောဋ္ဌာသာနံ ပကာသနတော ‘‘သိက္ခာပဒ’’န္တိ စ အာပတ္တိအနာပတ္တီနံ အနုပညာပနတော ‘‘အနုပညတ္တ’’န္တိ စ ဝုစ္စန္တိ။

အတ္ထဝသဝဂ္ဂါဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

သင်္ဂဟဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာနယော နိဋ္ဌိတော။

ဣတိ မဟာဝဂ္ဂေါ၊ ပညတ္တိဝဂ္ဂေါ၊ သင်္ဂဟဝဂ္ဂေါတိ တီဟိ မဟာဝဂ္ဂေဟိ ပဋိမဏ္ဍိတော ပရိဝါရောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။

ဣတိ သမန္တပါသာဒိကာယ ဝိနယဋ္ဌကထာယ ဝိမတိဝိနောဒနိယံ

ပရိဝါရဝဏ္ဏနာနယော နိဋ္ဌိတော။

နိဂမနကထာဝဏ္ဏနာ

အဝသာနဂါထာသု ¶ ဥဘတောဝိဘင်္ဂ-ခန္ဓက-ပရိဝါရေဟိ ဝိဘတ္တတ္တာ ဝိဘာဂပဋိဒေသနာ ယသ္မိံ ဝိနယပိဋကေ။ သော ဥဘတောဝိဘင်္ဂ-ခန္ဓက-ပရိဝါရဝိဘတ္တဒေသနော အာဟာတိ ယောဇနာ။ တဿာတိ ဝိနယပိဋကဿ။

သတ္ထု မဟာဗောဓီတိ ဒက္ခိဏသာခံ သန္ဓာယ ဝဒတိ။ ယံ ပဓာနဃရံ နာမ ပရိဝေဏံ၊ တတ္ထ စာရုပါကာရေန သဉ္စိတံ ပရိက္ခိတ္တံ ယံ ပါသာဒံ ကာရယိ၊ တတြ တသ္မိံ မဟာနိဂမသာမိနော ပါသာဒေ ဝသတာတိ ယောဇေတဗ္ဗာ။

ဗုဒ္ဓသိရိံ ဥဒ္ဒိသိတွာ နိဿာယ၊ တဿ ဝါ အဇ္ဈေသနမ္ပိ ပဋိစ္စ ယာ ဣဒ္ဓါ ပရိပုဏ္ဏဝိနိစ္ဆယတာယ သမိဒ္ဓါ ဝိနယသံဝဏ္ဏနာ အာရဒ္ဓါတိ ယောဇနာ။

သိရိနိဝါသဿာတိ သိရိယာ နိဝါသနဋ္ဌာနဘူတဿ သိရိပါလနာမကဿ ရညော။ ဇယသံဝစ္ဆရေတိ ဝိဇယယုတ္တေ သံဝစ္ဆရေ။ အာရဒ္ဓကာလဒဿနတ္ထံ ပုန ‘‘ဇယသံဝစ္ဆရေ အယံ အာရဒ္ဓါ’’တိ ဝုတ္တံ။

ကာလေ ¶ ဝဿန္တိ ယုတ္တကာလေ ဝဿနသီလော။ ဒေဝေါတိ မေဃော။

နိဂမနကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

နိဂမနကထာ

ဧတ္တာဝတာ ¶ စ အာရဒ္ဓါ၊ ဝိနယဋ္ဌကထာယ ယာ၊

ဝဏ္ဏနာ နာတိဝိတ္ထိဏ္ဏာ၊ ပရိပုဏ္ဏဝိနိစ္ဆယာ။

ပညာသဘာဏဝါရာယ၊ တန္တိယာ ပရိမာဏတော၊

သမိဇ္ဈနိဋ္ဌိပရမာ၊ ယာ ဝိမတိဝိနောဒနီ။

အနန္တရာယေန ကတာ၊ အယံ နိဋ္ဌမုပါဂတာ၊

ယံ တံ နိဋ္ဌံ တထာ သဗ္ဗေ၊ ပါဏိနော သမနောရထာ။

ထေရေဟိ ဝိနယညူဟိ၊ သုစိသလ္လေခဝုတ္တိဟိ၊

အဝိဿတ္ထာတိဝိတ္ထိဏ္ဏ-ဂန္ထဘီရူ ဟိပတ္ထိတံ။

ကရောန္တေန မယာ ဧဝံ၊ ဝိနယအတ္ထဝဏ္ဏနံ၊

ယံ ပတ္တံ ကုသလံ တေန၊ ပတွာ သမ္ဗောဓိမုတ္တမံ။

ဝိနယတ္ထံ ပကာသေတွာ၊ ယော သောပါယေန လက္ခဏံ၊

သောပါယံ ဝိမတိစ္ဆေဒ-ဉာဏစက္ခုပဒါယကံ။

ဝိရဒ္ဓတ္ထဝိပလ္လာသ-ဂန္ထဝိတ္ထာရဟာနိယာ၊

ဝိသုဒ္ဓိံ ပါပယိဿာမိ၊ သတ္တေ သံသာရဒုက္ခတော။

လောကိယေဟိ စ ဘောဂေဟိ၊ ဂုဏေဟိ နိခိလာ ပဇာ၊

သဗ္ဗေဟိ သဟိတာ ဟောန္တု၊ ရတာ သမ္ဗုဒ္ဓသာသနေတိ။

ဝိမတိဝိနောဒနီဋီကာ နိဋ္ဌိတာ။