📜

၁၀။ ဘဏ္ဍပဋိသာမနဝိနိစ္ဆယကထာ

၅၃။ ဧဝံ စီဝရဝိပ္ပဝါသဝိနိစ္ဆယံ ကထေတွာ ဣဒါနိ ဘဏ္ဍပဋိသာမနဝိနိစ္ဆယံ ကထေတုံ ‘‘ဘဏ္ဍဿပဋိသာမန’’န္တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ဘဍိတဗ္ဗံ ဘာဇေတဗ္ဗန္တိ ဘဏ္ဍံ၊ ဘဍိတဗ္ဗံ ဣစ္ဆိတဗ္ဗန္တိ ဝါ ဘဏ္ဍံ၊ ဘဏ္ဍန္တိ ပရိဘဏ္ဍန္တိ သတ္တာ ဧတေနာတိ ဝါ ဘဏ္ဍံ၊ မူလဓနံ၊ ပရိက္ခာရော ဝါ။ ဝုတ္တဉှိ အဘိဓာနပ္ပဒီပိကာယံ –

‘‘ဘာဇနာဒိပရိက္ခာရေ၊ ဘဏ္ဍံ မူလဓနေပိ စာ’’တိ။

တဿ ဘဏ္ဍဿ၊ ပဋိသာမိယတေ ပဋိသာမနံ၊ ရက္ခဏံ ဂေါပနန္တိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘ပရေသံ ဘဏ္ဍဿ ဂေါပန’’န္တိ။ မာတု ကဏ္ဏပိဠန္ဓနံ တာလပဏ္ဏမ္ပီတိ ပိ-သဒ္ဒေါ သမ္ဘာဝနတ္ထော။ တေန ပဂေဝ အညာတကာနံ သန္တကန္တိ ဒဿေတိ။ ဂိဟိသန္တကန္တိ ဣမိနာ ပဉ္စန္နံ သဟဓမ္မိကာနံ သန္တကံ ပဋိသာမေတုံ ဝဋ္ဋတီတိ ဒီပေတိ။ ဘဏ္ဍာဂါရိကသီသေနာတိ ဧတေန ဝိဿာသဂ္ဂါဟာဒိနာ ဂဟေတွာ ပဋိသာမေန္တဿ အနာပတ္တီတိ ဒဿေတိ။ တေန ဝက္ခတိ ‘‘အတ္တနော အတ္ထာယ ဂဟေတွာ ပဋိသာမေတဗ္ဗ’’န္တိ။ ဆန္ဒေနပိ ဘယေနပီတိ ဝဍ္ဎကီအာဒီသု ဆန္ဒေန ၊ ရာဇဝလ္လဘာဒီသု ဘယေန ဗလက္ကာရေန ပါတေတွာ ဂတေသု စ ပဋိသာမေတုံ ဝဋ္ဋတီတိ ယောဇေတဗ္ဗံ။

သင်္ဂေါပနတ္ထာယ အတ္တနော ဟတ္ထေ နိက္ခိတ္တဿ ဘဏ္ဍဿ ဂုတ္တဋ္ဌာနေ ပဋိသာမနပယောဂံ ဝိနာ ‘‘နာဟံ ဂဏှာမီ’’တိအာဒိနာ အညသ္မိံ ပယောဂေ အကတေ ရဇ္ဇသင်္ခေါဘာဒိကာလေ ‘‘န ဒါနိ တဿ ဒဿာမိ၊ န မယှံ ဒါနိ ဒဿတီ’’တိ ဥဘောဟိပိ သကသကဋ္ဌာနေ နိသီဒိတွာ ဓုရနိက္ခေပေ ကတေပိ အဝဟာရော နတ္ထိ။ ကေစိ ပနေတ္ထ ‘‘ပါရာဇိကမေဝ ပဋိသာမနပယောဂဿ ကတတ္တာ’’တိ ဝဒန္တိ၊ တံ တေသံ မတိမတ္တံ၊ န သာရတော ပစ္စေတဗ္ဗံ။ ပဋိသာမနကာလေ ဟိဿ ထေယျစိတ္တံ နတ္ထိ၊ ‘‘န ဒါနိ တဿ ဒဿာမီ’’တိ ထေယျစိတ္တုပ္ပတ္တိက္ခဏေ စ သာမိနော ဓုရနိက္ခေပစိတ္တပ္ပဝတ္တိယာ ဟေတုဘူတော ကာယဝစီပယောဂေါ နတ္ထိ၊ ယေန သော အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇေယျ။ န ဟိ အကိရိယသမုဋ္ဌာနာ အယံ အာပတ္တီတိ။ ဒါနေ သဥဿာဟော၊ ရက္ခတိ တာဝါတိ အဝဟာရံ သန္ဓာယ အဝုတ္တတ္တာ ‘‘နာဟံ ဂဏှာမီ’’တိအာဒိနာ မုသာဝါဒကရဏေ ပါစိတ္တိယမေဝ ဟောတိ၊ န ဒုက္ကဋံ ထေယျစိတ္တာဘာဝေန သဟပယောဂဿပိ အဘာဝတောတိ ဂဟေတဗ္ဗံ။

ယဒိပိ မုခေန ဒဿာမီတိ ဝဒတိ…ပေ… ပါရာဇိကန္တိ ဧတ္ထ ကတရပယောဂေန အာပတ္တိ၊ န တာဝ ပဌမေန ဘဏ္ဍပဋိသာမနပယောဂေန တဒါ ထေယျစိတ္တဘာဝါ၊ နာပိ ‘‘ဒဿာမီ’’တိ ကထနပယောဂေန တဒါ ထေယျစိတ္တေ ဝိဇ္ဇမာနေပိ ပယောဂဿ ကပ္ပိယတ္တာတိ? ဝုစ္စတေ – သာမိနာ ‘‘ဒေဟီ’’တိ ဗဟုသော ယာစိယမာနောပိ အဒတွာ ယေန ပယောဂေန အတ္တနော အဒါတုကာမတံ သာမိကဿ ဉာပေသိ၊ ယေန စ သော အဒါတုကာမော အယံ ဝိက္ခိပတီတိ ဉတွာ ဓုရံ နိက္ခိပတိ၊ တေနေဝ ပယောဂေနဿ အာပတ္တိ။ န ဟေတ္ထ ဥပနိက္ခိတ္တဘဏ္ဍေ ပရိယာယေန မုတ္တိ အတ္ထိ။ အဒါတုကာမတာယ ဟိ ‘‘ကဒါ တေ ဒိန္နံ၊ ကတ္ထ တေ ဒိန္န’’န္တိအာဒိပရိယာယဝစနေနပိ သာမိကဿ ဓုရေနိက္ခိပါပိတေ အာပတ္တိယေဝ။ တေနေဝ အဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တံ ‘‘ကိံ တုမှေ ဘဏထ…ပေ… ဥဘိန္နံ ဓုရနိက္ခေပေန ဘိက္ခုနော ပါရာဇိက’’န္တိ။ ပရသန္တကဿ ပရေဟိ ဂဏှာပနေ ဧဝ ဟိ ပရိယာယတော မုတ္တိ၊ န သဗ္ဗတ္ထာတိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ အတ္တနော ဟတ္ထေ နိက္ခိတ္တတ္တာတိ ဧတ္ထ အတ္တနော ဟတ္ထေ သာမိနာ ဒိန္နတာယ ဘဏ္ဍာဂါရိကဋ္ဌာနေ ဌိတတ္တာ စ ဌာနာစာဝနေပိ နတ္ထိ အဝဟာရော၊ ထေယျစိတ္တေန ပန ဂဟဏေ ဒုက္ကဋတော န မုစ္စတီတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဧသေဝ နယောတိ အဝဟာရော နတ္ထိ၊ ဘဏ္ဍဒေယျံ ပန ဟောတီတိ အဓိပ္ပာယော။

၅၄။ ပဉ္စန္နံ သဟဓမ္မိကာနန္တိ ဘိက္ခုဘိက္ခုနီသိက္ခမာနသာမဏေရသာမဏေရီနံ။ ဧတေန န ကေဝလံ ဂိဟီနံ ဧဝ၊ အထ ခေါ တာပသပရိဗ္ဗာဇကာဒီနမ္ပိ သန္တကံ ပဋိသာမေတုံ န ဝဋ္ဋတီတိ ဒဿေတိ။ နဋ္ဌေပိ ဂီဝါ န ဟောတိ၊ ကသ္မာ? အသမ္ပဋိစ္ဆာပိတတ္တာတိ အတ္ထော။ ဒုတိယေ ဧသေဝ နယောတိ ဂီဝါ န ဟောတိ၊ ကသ္မာ? အဇာနိတတ္တာ။ တတိယေ စ ဧသေဝ နယောတိ ဂီဝါ န ဟောတိ၊ ကသ္မာ? ပဋိက္ခိပိတတ္တာ။ ဧတ္ထ စ ကာယေန ဝါ ဝါစာယ ဝါ စိတ္တေန ဝါ ပဋိက္ခိတ္တောပိ ပဋိက္ခိတ္တောယေဝ နာမ ဟောတိ။

တဿေဝ ဂီဝါ ဟောတိ၊ န သေသဘိက္ခူနံ၊ ကသ္မာ? တဿေဝ ဘဏ္ဍာဂါရိကဿ ဘဏ္ဍာဂါရေ ဣဿရဘာဝတော။ ဘဏ္ဍာဂါရိကဿ ဂီဝါ န ဟောတိ အလသဇာတိကဿေဝ ပမာဒေန ဟရိတတ္တာ။ ဒုတိယေ ဘဏ္ဍာဂါရိကဿ ဂီဝါ န ဟောတိ တဿ အနာရောစိတတ္တာ။ နဋ္ဌေ တဿ ဂီဝါ တေန ဌပိတတ္တာ။ တဿေဝ ဂီဝါ၊ န အညေသံ တေန ဘဏ္ဍာဂါရိကေန သမ္ပဋိစ္ဆိတတ္တာ ဌပိတတ္တာ စ။ နတ္ထိ ဂီဝါ တေန ပဋိက္ခိပိတတ္တာ။ နဋ္ဌံ သုနဋ္ဌမေဝ ဘဏ္ဍာဂါရိကဿ အသမ္ပဋိစ္ဆာပနတော။ နဋ္ဌေ ဂီဝါ တေန ဌပိတတ္တာ။ သဗ္ဗံ တဿ ဂီဝါ တဿ ဘဏ္ဍာဂါရိကဿ ပမာဒေန ဟရဏတော။ တတ္ထေဝ ဥပစာရေ ဝိဇ္ဇမာနေတိ ဘဏ္ဍာဂါရိကဿ သမီပေယေဝ ဥစ္စာရပဿာဝဋ္ဌာနေ ဝိဇ္ဇမာနေ။

၅၅။ မယိစ မတေ သင်္ဃဿ စ သေနာသနေ ဝိနဋ္ဌေတိ ဧတ္ထ ကေဝလံ သင်္ဃဿ သေနာသနံ မာ ဝိနဿီတိ ဣမိနာ အဓိပ္ပာယေန ဝိဝရိတုမ္ပိ ဝဋ္ဋတိယေဝါတိ ဝဒန္တိ။ ‘‘တံ မာရေဿာမီ’’တိ ဧတ္တကေ ဝုတ္တေပိ ဝိဝရိတုံ ဝဋ္ဋတိ ‘‘ဂိလာနပက္ခေ ဌိတတ္တာ အဝိသယော’’တိ ဝုတ္တတ္တာ။ မရဏတော ဟိ ပရံ ဂေလညံ အဝိသယတ္တဉ္စ နတ္ထိ။ ‘‘ဒွါရံ ဆိန္ဒိတွာ ဟရိဿာမာ’’တိ ဧတ္တကေ ဝုတ္တေပိ ဝိဝရိတုံ ဝဋ္ဋတိယေဝ။ သဟာယေဟိ ဘဝိတဗ္ဗန္တိ တေဟိပိ ဘိက္ခာစာရာဒီဟိ ပရိယေသိတွာ အတ္တနော သန္တကမ္ပိ ကိဉ္စိ ကိဉ္စိ ဒါတဗ္ဗန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ အယဉှိ သာမီစီတိ ဘဏ္ဍာဂါရေ ဝသန္တာနံ ဣဒံ ဝတ္တံ။ လောလမဟာထေရောတိ မန္ဒော မောမူဟော အာကိဏ္ဏဝိဟာရီ သဒါ ကီဠာပသုတော ဝါ မဟာထေရော။

၅၆။ ဣတရေဟီတိ တသ္မိံယေဝ ဂဗ္ဘေ ဝသန္တေဟိ ဘိက္ခူဟိ။ ဝိဟာရရက္ခဏဝါရေ နိယုတ္တော ဝိဟာရဝါရိကော၊ ဝုဍ္ဎပဋိပါဋိယာ အတ္တနော ဝါရေ ဝိဟာရရက္ခဏကော။ နိဝါပန္တိ ဘတ္တဝေတနံ။ စောရာနံ ပဋိပထံ ဂတေသူတိ စောရာနံ အာဂမနံ ဉတွာ ‘‘ပဌမတရံယေဝ ဂန္တွာ သဒ္ဒံ ကရိဿာမာ’’တိ စောရာနံ အဘိမုခံ ဂတေသု။ ‘‘စောရေဟိ ဟဋဘဏ္ဍံ အာဟရိဿာမာ’’တိ တေသံ အနုပထံ ဂတေသုပိ ဧသေဝ နယော။ နိဗဒ္ဓံ ကတွာတိ ‘‘အသုကကုလေ ယာဂုဘတ္တံ ဝိဟာရဝါရိကာနံယေဝါ’’တိ ဧဝံ နိယမနံ ကတွာ။ ဒွေ တိဿော ယာဂုသလာကာ စ စတ္တာရိ ပဉ္စ သလာကဘတ္တာနိ စ လဘမာနောဝါတိ ဣဒံ နိဒဿနမတ္တံ၊ တတော ဦနံ ဝါ ဟောတု အဓိကံ ဝါ၊ အတ္တနော စ ဝေယျာဝစ္စကရဿ စ ယာပနမတ္တံ လဘနမေဝ ပမာဏန္တိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ နိဿိတကေ ဇဂ္ဂါပေန္တီတိ အတ္တနော အတ္တနော နိဿိတကေ ဘိက္ခာစရိယာယ ပေါသေန္တာ နိဿိတကေဟိ ဝိဟာရံ ဇဂ္ဂါပေန္တိ။ အသဟာယဿာတိ သဟာယရဟိတဿ။ ‘‘အသဟာယဿ အဒုတိယဿာ’’တိ ပါဌော ယုတ္တော။ ပစ္ဆိမံ ပုရိမဿေဝ ဝေဝစနံ။ အသဟာယဿ ဝါ အတ္တဒုတိယဿ ဝါတိ ဣမသ္မိံ ပန ပါဌေ ဧကေန အာနီတံ ဒွိန္နံ နပ္ပဟောတီတိ အတ္တဒုတိယဿပိ ဝါရော နိဝါရိတောတိ ဝဒန္တိ၊ တံ ‘‘ယဿ သဘာဂေါ ဘိက္ခု ဘတ္တံ အာနေတွာ ဒါတာ နတ္ထီ’’တိ ဣမိနာ န သမေတိ၊ ဝီမံသိတဗ္ဗံ။ ဝိမတိဝိနောဒနိယံ (ဝိ။ ဝိ။ ဋီ။ ၁။၁၁၂) ပန ‘‘အတ္တဒုတိယဿာတိ အပ္ပိစ္ဆဿ။ အတ္တာသရီရမေဝ ဒုတိယော၊ န အညောတိ ဟိ အတ္တဒုတိယော၊ တဒုဘယဿပိ အတ္ထဿ ဝိဘာဝနံ ‘ယဿာ’တိအာဒိ။ ဧတေန သဗ္ဗေန ဧကေကဿ ဝါရော န ပါပေတဗ္ဗောတိ ဒဿေတီ’’တိ ဝုတ္တံ။

ပါကဝတ္တတ္ထာယာတိ နိစ္စံ ပစိတဗ္ဗယာဂုဘတ္တသင်္ခါတဝတ္တတ္ထာယ။ ဌပေန္တီတိ ဒါယကာ ဌပေန္တိ။ တံ ဂဟေတွာတိ တံ အာရာမိကာဒီဟိ ဒီယမာနံ ဘာဂံ ဂဟေတွာ။ ဥပဇီဝန္တေန ဌာတဗ္ဗန္တိ အဗ္ဘောကာသိကရုက္ခမူလိကေနပိ ပါကဝတ္တံ ဥပနိဿာယ ဇီဝန္တေန အတ္တနော ပတ္တစီဝရရက္ခဏတ္ထာယ ဝိဟာရဝါရေ သမ္ပတ္တေ ဌာတဗ္ဗံ။ န ဂါဟာပေတဗ္ဗောတိ ဧတ္ထ ယဿ အဗ္ဘောကာသိကဿပိ အတ္တနော အဓိကပရိက္ခာရော စေ ဌပိတော အတ္ထိ၊ စီဝရာဒိသင်္ဃိကဘာဂေပိ အာလယော အတ္ထိ၊ သောပိ ဂါဟာပေတဗ္ဗော ။ ပရိပုစ္ဆန္တိ ပုစ္ဆိတပဉှဝိဿဇ္ဇနံ၊ အဋ္ဌကထံ ဝါ။ ဒိဂုဏန္တိ အညေဟိ လဗ္ဘမာနတော ဒွိဂုဏံ။ ပက္ခဝါရေနာတိ အဍ္ဎမာသဝါရေန။

ဣတိ ဝိနယသင်္ဂဟသံဝဏ္ဏနာဘူတေ ဝိနယာလင်္ကာရေ

ဘဏ္ဍပဋိသာမနဝိနိစ္ဆယကထာလင်္ကာရော နာမ

ဒသမော ပရိစ္ဆေဒေါ။