📜

၁၄။ ပထဝီခဏနဝိနိစ္ဆယကထာ

၇၂။ ဧဝံ ဒါနဝိဿာသဂ္ဂါဟလာဘပရိဏာမနဝိနိစ္ဆယံ ကထေတွာ ဣဒါနိ ပထဝီဝိနိစ္ဆယံ ကထေတုံ ‘‘ပထဝီ’’တျာဒိမာဟ။ တတ္ထ ပတ္ထရတီတိ ပထဝီ၊ ပ-ပုဗ္ဗ ထရ သန္ထရဏေတိ ဓာတု၊ ရ-ကာရဿ ဝ-ကာရော၊ သသမ္ဘာရပထဝီ။ တပ္ပဘေဒမာဟ ‘‘ဒွေ ပထဝီ၊ ဇာတာ စ ပထဝီ အဇာတာ စ ပထဝီ’’တိ။ တာသံ ဝိသေသံ ဒဿေတုံ ‘‘တတ္ထ ဇာတာ နာမ ပထဝီ’’တျာဒိမာဟ။ တတ္ထ သုဒ္ဓပံသုကာ…ပေ… ယေဘုယျေနမတ္တိကာပထဝီ ဇာတာ နာမ ပထဝီ ဟောတိ။ န ကေဝလံ သာယေဝ၊ အဒဍ္ဎာ ပထဝီပိ ‘‘ဇာတာ ပထဝီ’’တိ ဝုစ္စတိ။ န ကေဝလံ ဣမာ ဒွေယေဝ၊ ယောပိ ပံသုပုဉ္ဇော ဝါ…ပေ… စာတုမာသံ ဩဝဋ္ဌော၊ သောပိ ‘‘ဇာတာ ပထဝီ’’တိ ဝုစ္စတီတိ ယောဇနာ။ ဣတရတြပိ ဧသေဝ နယော။

တတ္ထ သုဒ္ဓါ ပံသုကာယေဝ ဧတ္ထ ပထဝိယာ အတ္ထိ၊ န ပါသာဏာဒယောတိ သုဒ္ဓပံသုကာ။ တထာ သုဒ္ဓမတ္တိကာ။ အပ္ပာ ပါသာဏာ ဧတ္ထာတိ အပ္ပပါသာဏာ။ ဣတရေသုပိ ဧသေဝ နယော။ ယေဘုယျေန ပံသုကာ ဧတ္ထာတိ ယေဘုယျေနပံသုကာ၊ အလုတ္တသမာသောယံ၊ တထာ ယေဘုယျေနမတ္တိကာ။ တတ္ထ မုဋ္ဌိပ္ပမာဏတော ဥပရိ ပါသာဏာ။ မုဋ္ဌိပ္ပမာဏာ သက္ခရာ။ ကထလာတိ ကပါလခဏ္ဍာဒိ။ မရုမ္ပာတိ ကဋသက္ခရာ။ ဝါလုကာ ဝါလုကာယေဝ။ ယေဘုယျေနပံသုကာတိ ဧတ္ထ တီသု ကောဋ္ဌာသေသု ဒွေ ကောဋ္ဌာသာ ပံသု၊ ဧကော ပါသာဏာဒီသု အညတရကောဋ္ဌာသော။ အဒဍ္ဎာပီတိ ဥဒ္ဓနပတ္တပစနကုမ္ဘကာရာတပါဒိဝသေန တထာ တထာ အဒဍ္ဎာ၊ သာ ပန ဝိသုံ နတ္ထိ၊ သုဒ္ဓပံသုအာဒီသု အညတရာဝါတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ယေဘုယျေနသက္ခရာတိ ဗဟုတရသက္ခရာ။ ဟတ္ထိကုစ္ဆိယံ ကိရ ဧကံ ပစ္ဆိပူရံ အာဟရာပေတွာ ဒေါဏိယံ ဓောဝိတွာ ပထဝိယာ ယေဘုယျေနသက္ခရဘာဝံ ဉတွာ သယံ ဘိက္ခူ ပေါက္ခရဏိံ ခဏိံသူတိ။ ယာနိ ပန မဇ္ဈေ ‘‘အပ္ပပံသုအပ္ပမတ္တိကာ’’တိ ဒွေ ပဒါနိ၊ တာနိ ယေဘုယျေနပါသာဏာဒိပဉ္စကမေဝ ပဝိသန္တိ။ တေသညေဝ ဟိ ဒွိန္နံ ပဘေဒဝစနမေတံ၊ ယဒိဒံ သုဒ္ဓပါသာဏာဒိအာဒိ။

ဧတ္ထ စ ကိဉ္စာပိ ယေဘုယျေနပံသုံ အပ္ပပံသုဉ္စ ပထဝိံ ဝတွာ ဥပဍ္ဎပံသုကာပထဝီ န ဝုတ္တာ၊ တထာပိ ပဏ္ဏတ္တိဝဇ္ဇသိက္ခာပဒေသု သာဝသေသပညတ္တိယာပိ သမ္ဘဝတော ဥပဍ္ဎပံသုကာယပိ ပထဝိယာ ပါစိတ္တိယမေဝါတိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ ကေစိ ပန ‘‘သဗ္ဗစ္ဆန္နာဒီသု ဥပဍ္ဎစ္ဆန္နေ ဒုက္ကဋဿ ဝုတ္တတ္တာ ဣဓာပိ ဒုက္ကဋံ ယုဇ္ဇတီ’’တိ ဝဒန္တိ၊ တံ န ယုတ္တံ ပါစိတ္တိယဝတ္ထုကဉ္စ အနာပတ္တိဝတ္ထုကဉ္စ ဒုဝိဓံ ပထဝိံ ဌပေတွာ အညိဿာ ဒုက္ကဋဝတ္ထုကာယ တတိယာယ ပထဝိယာ အဘာဝတော။ ဒွေယေဝ ဟိ ပထဝိယော ဝုတ္တာ ‘‘ဇာတာ စ ပထဝီ အဇာတာ စ ပထဝီ’’တိ၊ တသ္မာ ဒွီသု အညတရာယ ပထဝိယာ ဘဝိတဗ္ဗံ။ ဝိနယဝိနိစ္ဆယေ စ သမ္ပတ္တေ ဂရုကလဟုကေသု ဂရုကေယေဝ ဌာတဗ္ဗတ္တာ န သက္ကာ ဧတ္ထ အနာပတ္တိယာ ဘဝိတုံ။ သဗ္ဗစ္ဆန္နာဒီသု ပန ဥပဍ္ဎေ ဒုက္ကဋံ ယုတ္တံ တတ္ထ တာဒိသဿ ဒုက္ကဋဝတ္ထုနော သမ္ဘဝတော။ ဝိမတိဝိနောဒနိယမ္ပိ (ဝိ။ ဝိ။ ဋီ။ ပါစိတ္တိယ ၂။၈၆) ‘‘အပ္ပပံသုမတ္တိကာယ ပထဝိယာ အနာပတ္တိဝတ္ထုဘာဝေန ဝုတ္တတ္တာ ဥပဍ္ဎပံသုမတ္တိကာယပိ ပါစိတ္တိယမေဝါတိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ န ဟေတံ ဒုက္ကဋဝတ္ထူတိ သက္ကာ ဝတ္တုံ ဇာတာဇာတဝိနိမုတ္တာယ တတိယာယ ပထဝိယာ အဘာဝတော’’တိ ဝုတ္တံ။

ခဏန္တဿ ခဏာပေန္တဿ ဝါတိ အန္တမသော ပါဒင်္ဂုဋ္ဌကေနပိ သမ္မဇ္ဇနိသလာကာယပိ သယံ ဝါ ခဏန္တဿ အညေန ဝါ ခဏာပေန္တဿ။ ‘‘ပေါက္ခရဏိံ ခဏာ’’တိ ဝဒတိ၊ ဝဋ္ဋတီတိ ‘‘ဣမသ္မိံ ဩကာသေ’’တိ အနိယမေတွာ ဝုတ္တတ္တာ ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘ဣမံ ဝလ္လိံ ခဏာ’’တိ ဝုတ္တေပိ ပထဝိခဏနံ သန္ဓာယ ပဝတ္တဝေါဟာရတ္တာ ဣမိနာဝ သိက္ခာပဒေန ပါစိတ္တိယံ၊ န ဘူတဂါမသိက္ခာပဒေန၊ ဥဘယမ္ပိ သန္ဓာယ ဝုတ္တေ ပန ဒွေပိ ပါစိတ္တိယာနိ ဟောန္တိ။

၇၃။ ကုဋေဟီတိ ဃဋေဟိ။ တနုကကဒ္ဒမောတိ ဥဒကမိဿကကဒ္ဒမော၊ သော စ ဥဒကဂတိကတ္တာ ဝဋ္ဋတိ။ ဥဒကပပ္ပဋကောတိ ဥဒကေ အန္တောဘူမိယံ ပဝိဋ္ဌေ တဿ ဥပရိဘာဂံ ဆာဒေတွာ တနုကပံသု ဝါ မတ္တိကာ ဝါ ပဋလံ ဟုတွာ ပလဝမာနာ ဥဋ္ဌာတိ၊ တသ္မိံ ဥဒကေ သုက္ခေပိ တံ ပဋလံ ဝါတေန စလမာနံ တိဋ္ဌတိ၊ တံ ဥဒကပပ္ပဋကော နာမ။ ဩမကစာတုမာသန္တိ ဦနစာတုမာသံ။ ဩဝဋ္ဌန္တိ ဒေဝေန ဩဝဋ္ဌံ။ အကတပဗ္ဘာရေတိ အဝလဉ္ဇနဋ္ဌာနဒဿနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ တာဒိသေ ဟိ ဝမ္မိကဿ သဗ္ဘာဝေါတိ။ မူသိကုက္ကုရံ နာမ မူသိကာဟိ ခဏိတွာ ဗဟိ ကတပံသုရာသိ။

ဧသေဝနယောတိ ဩမကစာတုမာသံ ဩဝဋ္ဌောယေဝ ဝဋ္ဋတီတိ အတ္ထော။ ဧကဒိဝသမ္ပိ န ဝဋ္ဋတီတိ ဩဝဋ္ဌစာတုမာသတော ဧကဒိဝသာတိက္ကန္တောပိ ဝိကောပေတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ ဟေဋ္ဌဘူမိသမ္ဗန္ဓေပိ စ ဂေါကဏ္ဋကေ ဘူမိတော ဆိန္ဒိတွာ ဆိန္ဒိတွာ ဥဂ္ဂတတ္တာ အစ္စုဂ္ဂတံ မတ္ထကတော ဆိန္ဒိတုံ ဂဟေတုဉ္စ ဝဋ္ဋတီတိ ဝဒန္တိ။ သကဋ္ဌာနေ အတိဋ္ဌမာနံ ကတွာ ပါဒေဟိ မဒ္ဒိတွာ အာလောဠိတကဒ္ဒမမ္ပိ ဂဟေတုံ ဝဋ္ဋတိ။

အစ္ဆဒနန္တိအာဒိနာ ဝုတ္တတ္တာ ဥဇုကံ အာကာသတော ပတိတဝဿောဒကေန ဩဝဋ္ဌမေဝ ဇာတပထဝီ ဟောတိ၊ န ဆဒနာဒီသု ပတိတွာ တတော ပဝတ္တဥဒကေန တိန္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ တတောတိ ပုရာဏသေနာသနတော။ ဣဋ္ဌကံ ဂဏှာမီတိအာဒိ သုဒ္ဓစိတ္တံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ‘‘ဥဒကေနာတိ ဥဇုကံ အာကာသတောယေဝ ပတိတဥဒကေန။ သစေ ပန အညတ္ထ ပဟရိတွာ ပတိတေန ဥဒကေန တေမိတံ ဟောတိ၊ ဝဋ္ဋတီ’’တိ ဝဒန္တိ။ မဏ္ဍပတ္ထမ္ဘန္တိ သာခါမဏ္ဍပတ္ထမ္ဘံ။

၇၄။ ဥစ္စာလေတွာတိ ဥက္ခိပိတွာ။ တေန အပဒေသေနာတိ တေန လေသေန။ အဝိသယတ္တာ အနာပတ္တီတိ ဧတ္ထ သစေပိ နိဗ္ဗာပေတုံ သက္ကာ ဟောတိ၊ ပဌမံ သုဒ္ဓစိတ္တေန ဒိန္နတ္တာ ဒဟတူတိ သလ္လက္ခေတွာပိ တိဋ္ဌတိ၊ အနာပတ္တိ။ မဟာမတ္တိကန္တိ ဘိတ္တိလေပနံ။

ဣတိ ဝိနယသင်္ဂဟသံဝဏ္ဏနာဘူတေ ဝိနယာလင်္ကာရေ

ပထဝီခဏနဝိနိစ္ဆယကထာလင်္ကာရော နာမ

စုဒ္ဒသမော ပရိစ္ဆေဒေါ။