📜

ပါဋိဒေသနီယကဏ္ဍံ

၁။ ပဌမပါဋိဒေသနီယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

အန္တရဃရံပဝိဋ္ဌာယာတိ ရထိကံ ဗျူဟံ သိင်္ဃာဋကံ ဃရံ ပဝိဋ္ဌာယ။ အသပ္ပာယန္တိ သဂ္ဂမောက္ခာနံ အဟိတံ အနနုကူလံ။ ဘိက္ခုနိယာ အန္တရဃရေ ဌတွာ ဒဒမာနာယ ဝသေနေတ္ထ အာပတ္တိ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ ဘိက္ခုဿ ဌိတဋ္ဌာနံ ပန အပ္ပမာဏံ။ တေနာဟ ‘‘အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌာယာတိ ဝစနတော’’တိအာဒိ။ အန္တရာရာမာဒီသူတိ အန္တရာရာမဘိက္ခုနုပဿယတိတ္ထိယသေယျာပဋိက္ကမနေသု။ ရထိယာဗျူဟသိင်္ဃာဋကဃရာနန္တိ ဧတ္ထ ရထိယာတိ ရစ္ဆာ။ ဗျူဟန္တိ အနိဗ္ဗိဇ္ဈိတွာ ဌိတာ ဂတပစ္စာဂတရစ္ဆာ။ သိင်္ဃာဋကန္တိ စတုက္ကောဏံ ဝါ တိကောဏံ ဝါ မဂ္ဂသမောဓာနဋ္ဌာနံ။ ဃရန္တိ ကုလဃရံ။ ယထာ စ ရထိယာဒီသု ဌတွာ ဒဒမာနာယ ဂဏှတော အာပတ္တိ၊ ဧဝံ ဟတ္ထိသာလာဒီသုပိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

‘‘ယာမကာလိကာဒီသု ပဋိဂ္ဂဟဏေပိ အဇ္ဈောဟရဏေပိ ဒုက္ကဋ’’န္တိ ဣဒံ အာမိသေန အသမ္ဘိန္နံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ၊ သမ္ဘိန္နေ ပန ဧကရသေ ပါဋိဒေသနီယမေဝ။ ဧကတော ဥပသမ္ပန္နာယာတိ ဘိက္ခုနီနံ သန္တိကေ ဥပသမ္ပန္နာယ၊ ဘိက္ခူနံ သန္တိကေ ဥပသမ္ပန္နာယ ပန ယထာဝတ္ထုကမေဝ။

ဉာတိကာယ ဝါ ဒါပေန္တိယာတိ သယံ အဒတွာ ယာယ ကာယစိ ဉာတိကာယ ဒါပေန္တိယာ၊ အညာတိကာယာတိ အတ္ထော။ ဥပနိက္ခိပိတွာ ဝါ ဒဒမာနာယာတိ ဘူမိယံ ဌပေတွာ ‘‘ဣဒံ၊ အယျ၊ တုမှာကံ ဒမ္မီ’’တိ ဒဒမာနာယ။ ဧဝံ ဒိန္နံ ‘‘သာဓု၊ ဘဂိနီ’’တိ သမ္ပဋိစ္ဆိတွာ တာယ ဧဝ ဝါ ဘိက္ခုနိယာ၊ အညေန ဝါ ကေနစိ ပဋိဂ္ဂဟာပေတွာ ဣဒံ ဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။

ပဌမပါဋိဒေသနီယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၂။ ဒုတိယပါဋိဒေသနီယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

ယော စ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘုဉ္ဇတီတိ သမ္ဗန္ဓော။ အတ္တနော ဝါ ဘတ္တံ ဒါပေန္တိယာတိ ဧတ္ထ သစေပိ အတ္တနော ဘတ္တံ ဒေတိ၊ ဣမိနာ သိက္ခာပဒေန အနာပတ္တိယေဝ၊ ပုရိမသိက္ခာပဒေန အာပတ္တိ။ အညေသံ ဝါ ဘတ္တံ ဒေန္တိယာတိ ဧတ္ထ ပန သစေ ဒါပေယျ၊ ဣမိနာ သိက္ခာပဒေန အာပတ္တိ ဘဝေယျ၊ ဒေန္တိယာ ပန နေဝ ဣမိနာ၊ န ပုရိမေန အာပတ္တိ။

ဒုတိယပါဋိဒေသနီယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၃။ တတိယပါဋိဒေသနီယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

လဒ္ဓသေက္ခသမ္မုတိကာနီတိ ဉတ္တိဒုတိယေန ကမ္မေန လဒ္ဓသေက္ခသမ္မုတိကာနိ။ ယဉှိ ကုလံ သဒ္ဓါယ ဝဍ္ဎတိ၊ ဘောဂေန ဟာယတိ၊ ဧဝရူပဿ ကုလဿ ဉတ္တိဒုတိယေန ကမ္မေန သေက္ခသမ္မုတိံ ဒေန္တိ၊ တံ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ။

ဃရတော နီဟရိတွာတိ ဃရတော အာသနသာလံ ဝါ ဝိဟာရံ ဝါ အာနေတွာ။ တေနာဟ ‘‘အာသနသာလာဒီသု ဝါ’’တိ။ ဣမဿ ‘‘ဒေန္တီ’’တိ ဣမိနာ သမ္ဗန္ဓော။ ဒွါရမူလေ ဝါ ဌပိတံ ဒေန္တီတိ ဒွါရမူလေ ဌပိတံ ပစ္ဆာ သမ္ပတ္တဿ ဒေန္တိ။ ဘိက္ခုံ ပန ဒိသွာ အန္တောဂေဟတော နီဟရိတွာ ဒိယျမာနံ န ဝဋ္ဋတိ။ နိစ္စဘတ္တကေတိ နိစ္စံ ဒါတဗ္ဗဘတ္တကေ။ သလာကဘတ္တေတိ ရုက္ခသာရမယာယ သလာကာယ ဝါ ဝေဠုဝိလီဝတာလပဏ္ဏာဒိမယာယ ပဋ္ဋိကာယ ဝါ ‘‘အသုကဿ နာမ သလာကဘတ္တ’’န္တိ ဧဝံ အက္ခရာနိ ဥပနိဗန္ဓိတွာ ဂါဟာပေတွာ ဒါတဗ္ဗဘတ္တေ။ ပက္ခိကေတိ ဧကသ္မိံ ပက္ခေ ဧကဒိဝသေ ဒါတဗ္ဗဘတ္တေ။ ဥပေါသထိကေတိ ဥပေါသထေ ဒါတဗ္ဗဘတ္တေ။ ပါဋိပဒိကေတိ ပါဋိပဒဒိဝသေ ဒါတဗ္ဗဘတ္တေ။

တတိယပါဋိဒေသနီယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၄။ စတုတ္ထပါဋိဒေသနီယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

တဿ ပရိဝါရံ ကတွာ၊ အညံ ဝါ တေန သဒ္ဓိံ ဗဟုကမ္ပီတိ ယာဂုယာ ပဋိသံဝိဒိတံ ကတွာ ‘‘ကိံ သုဒ္ဓါယ ယာဂုယာ ဒိန္နာယ၊ ပူဝဘတ္တာဒီနိပိ ဧတိဿာ ယာဂုယာ ပရိဝါရံ ကတွာ၊ ဒဿာမာ’’တိအာဒိနာ တဿ ခါဒနီယဿ ဝါ ဘောဇနီယဿ ဝါ ပရိဝါရံ ကတွာ၊ အညံ ဝါ ယံ ကိဉ္စိ တေန သဒ္ဓိံ ဗဟုကမ္ပိ အာဟရီယတု။ ခါဒနီယန္တိ နိဒဿနမတ္တံ ‘‘ဘောဇနီယံ ဝါ’’တိပိ ဣစ္ဆိတဗ္ဗတ္တာ။ တေန သဒ္ဓိံ အာဟရန္တူတိ တေန သဒ္ဓိံ အတ္တနော ဒေယျဓမ္မံ အာဟရန္တု။ ‘‘ယာဂုယာ ပဋိသံဝိဒိတံ ကတွာ ပူဝံ ဝါ ဘတ္တံ ဝါ အာဟရန္တိ၊ ဧတမ္ပိ ဝဋ္ဋတီ’’တိ (ပါစိ။ အဋ္ဌ။ ၅၇၃) ကုရုန္ဒိယံ ဝုတ္တံ။

ပဋိသံဝိဒိတဂိလာနာဝသေသကံ ဝါတိ ပဋိသံဝိဒိတဉ္စ ဂိလာနော စ ပဋိသံဝိဒိတဂိလာနာ၊ တေသံ အဝသေသကံ၊ ပဋိသံဝိဒိတဿ စ ဂိလာနဿ စ သေသကန္တိ အတ္ထော။ ဧကဿတ္ထာယ ပဋိသံဝိဒိတံ ကတွာ အာဟဋံ၊ တဿ သေသကံ အညဿာပိ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ စတုန္နံ ဝါ ပဉ္စန္နံ ဝါ ပဋိသံဝိဒိတံ ကတွာ ဗဟူနံ အာဟဋံ ဟောတိ၊ အညေသမ္ပိ ဒါတုံ ဣစ္ဆန္တိ၊ ဧတမ္ပိ ပဋိသံဝိဒိတသေသကမေဝ၊ သဗ္ဗေသမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ။ အထ အဓိကမေဝ ဟောတိ၊ သန္နိဓိံ မောစေတွာ ဌပိတံ ဒုတိယဒိဝသေပိ ဝဋ္ဋတိ။ ဂိလာနဿာဟဋာဝသေသေပိ ဧသေဝ နယော။ ယံ ပန အပ္ပဋိသံဝိဒိတမေဝ ကတွာ အာဘတံ၊ တံ ဗဟိအာရာမံ ပေသေတွာ ပဋိသံဝိဒိတံ ကာရေတွာ အာဟရာပေတဗ္ဗံ၊ ဘိက္ခူဟိ ဝါ ဂန္တွာ အန္တရာမဂ္ဂေ ဂဟေတဗ္ဗံ။ ယမ္ပိ ဝိဟာရမဇ္ဈေန ဂစ္ဆန္တော ဝါ ဝနစရကာဒယော ဝါ ဝနတော အာဟရိတွာ ဒေန္တိ၊ ပုရိမနယေနေဝ ပဋိသံဝိဒိတံ ကာရေတဗ္ဗံ။ ကတ္ထစိ ပန ပေါတ္ထကေသု ‘‘ပဋိသံဝိဒိတံ ကတွာ အာဟဋံ ဝါ ဂိလာနာဝသေသကံ ဝါ’’တိ ပါဌော ဒိဿတိ၊ သော န ဂဟေတဗ္ဗော။ တတ္ထဇာတကမေဝ ဝါတိ အာရာမေ ဇာတကမေဝ။ မူလဖလာဒိန္တိ မူလဖလတစပတ္တာဒိံ အညေန ကပ္ပိယံ ကတွာ ဒိန္နံ ပရိဘုဉ္ဇတော အနာပတ္တိ။ သစေ ပန တံ ဂါမံ ဟရိတွာ ပစိတွာ အာဟရန္တိ၊ န ဝဋ္ဋတိ။ ပဋိသံဝိဒိတံ ကာရေတဗ္ဗံ။

စတုတ္ထပါဋိဒေသနီယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ဣတိ ကင်္ခါဝိတရဏိယာ ပါတိမောက္ခဝဏ္ဏနာယ

ဝိနယတ္ထမဉ္ဇူသာယံ လီနတ္ထပ္ပကာသနိယံ

ပါဋိဒေသနီယဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။