📜

ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓကကထာဝဏ္ဏနာ

၂၇၈၃။ ကုဋ္ဋေတိ ဣဋ္ဌကာသိလာဒါရုကုဋ္ဋာနံ အညတရသ္မိံ။ အဋ္ဋာနေတိ ဧတ္ထ အဋ္ဋာနံ နာမ ရုက္ခေ ဖလကံ ဝိယ တစ္ဆေတွာ အဋ္ဌပဒါကာရေန ရာဇိယော ဆိန္ဒိတွာ နဟာနတိတ္ထေ နိခဏန္တိ၊ တတ္ထ စုဏ္ဏာနိ အာကိရိတွာ မနုဿာ ကာယံ ဃံသန္တိ။

၂၇၈၄။ ဂန္ဓဗ္ဗဟတ္ထေနာတိ နဟာနတိတ္ထေ ဌပိတေန ဒါရုမယဟတ္ထေန။ တေန ကိရ စုဏ္ဏာနိ ဂဟေတွာ မနုဿာ သရီရံ ဃံသန္တိ။ ကုရုဝိန္ဒကသုတ္တိယာတိ ကုရုဝိန္ဒကပါသာဏစုဏ္ဏာနိ လာခါယ ဗန္ဓိတွာ ကတဂုဠိကကလာပကော ဝုစ္စတိ၊ တံ ဥဘောသု အန္တေသု ဂဟေတွာ သရီရံ ဃံသန္တိ။ မလ္လကေနာတိ မကရဒန္တကံ ဆိန္ဒိတွာ မလ္လကမူလသဏ္ဌာနေန ကတေန မလ္လကေန၊ ဣဒံ ဂိလာနဿာပိ န ဝဋ္ဋတိ။ အညမညဉ္စ ကာယတောတိ အညမညံ သရီရေန ဃံသေယျ။

၂၇၈၅။ အကတံ မလ္လကံ နာမ မကရဒန္တေ အစ္ဆိန္ဒိတွာ ကတံ၊ ဣဒံ အဂိလာနဿ န ဝဋ္ဋတိ။

၂၇၈၆။ ကပါလိဋ္ဌကခဏ္ဍာနီတိ ကပါလခဏ္ဍဣဋ္ဌကခဏ္ဍာနိ။ သဗ္ဗဿာတိ ဂိလာနာဂိလာနဿ သရီရေ ဃံသိတွာ ဥဗ္ဗဋ္ဋေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘ပုထုပါဏိက’’န္တိ ဟတ္ထပရိကမ္မံ ဝုစ္စတိ၊ တသ္မာ သဗ္ဗဿ ဟတ္ထေန ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘ဝတ္ထဝဋ္ဋီ’’တိ ဣဒံ ပါဠိယံ ဝုတ္တဥက္ကာသိကဿ ပရိယာယံ၊ တသ္မာ နဟာယန္တဿ ယဿ ကဿစိ နဟာနသာဋကဝဋ္ဋိယာပိ ဃံသိတုံ ဝဋ္ဋတိ။

၂၇၈၇။ ဖေဏကံ နာမ သမုဒ္ဒဖေဏံ။ ကထလန္တိ ကပါလခဏ္ဍံ။ ပါဒဃံသနေ ဝုတ္တာ အနုညာတာ။ ကတကံ နာမ ပဒုမကဏ္ဏိကာကာရံ ပါဒဃံသနတ္ထံ ကဏ္ဋကေ ဥဋ္ဌာပေတွာ ကတံ၊ ဧတံ နေဝ ပဋိဂ္ဂဟေတုံ၊ န ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။

၂၇၈၈။ ယံ ကိဉ္စိပိ အလင်္ကာရန္တိ ဟတ္ထူပဂါဒိအလင်္ကာရေသု ယံ ကိဉ္စိ အလင်္ကာရံ။

၂၇၈၉။ ဩသဏ္ဌေယျာတိ အလင်္ကာရတ္ထံ သင်္ခရောန္တော နမေယျ။ ဟတ္ထဖဏကေနာတိ ဟတ္ထေနေဝ ဖဏကိစ္စံ ကရောန္တာ အင်္ဂုလီဟိ ဩသဏ္ဌေန္တိ။ ဖဏကေနာတိ ဒန္တမယာဒီသု ယေန ကေနစိ။ ကောစ္ဆေနာတိ ဥသိရမယေန ဝါ မုဉ္ဇပဗ္ဗဇမယေန ဝါ ကောစ္ဆေန။

၂၇၉၀။ သိတ္ထတေလောဒတေလေဟီတိ သိတ္ထတေလဉ္စ ဥဒကတေလဉ္စာတိ ဝိဂ္ဂဟော၊ တေဟိ။ တတ္ထ သိတ္ထတေလံ နာမ မဓုသိတ္ထကနိယျာသာဒိ ယံ ကိဉ္စိ စိက္ကဏံ။ စိက္ကဏံ နာမ နိယျာသံ။ ဥဒကတေလံ နာမ ဥဒကမိဿကံ တေလံ။ ကတ္ထစိ ပေါတ္ထကေသု ‘‘သိဋ္ဌာ’’တိ ပါဌော၊ သောယေဝတ္ထော။ အနုလောမနိပါတတ္ထန္တိ နလာဋာဘိမုခံ အနုလောမေန ပါတနတ္ထံ။ ဥဒ္ဓလောမေနာတိ ဥဒ္ဓဂ္ဂံ ဟုတွာ ဌိတလောမေန။

၂၇၉၁။ ဟတ္ထံ တေလေန တေမေတွာတိ ကရတလံ တေလေန မက္ခေတွာ။ သိရောရုဟာ ကေသာ။ ဥဏှာဘိတတ္တဿာတိ ဥဏှာဘိတတ္တရဇသိရဿ။ အလ္လဟတ္ထေန သိရောရုဟေ ပုဉ္ဆိတုံ ဝဋ္ဋတီတိ ယောဇနာ။

၂၇၉၂။ အာဒါသေဥဒပတ္တေ ဝါတိ ဧတ္ထ ကံသပတ္တာဒီနိပိ၊ ယေသု မုခနိမိတ္တံ ပညာယတိ၊ သဗ္ဗာနိ အာဒါသသင်္ခမေဝ ဂစ္ဆန္တိ၊ ကဉ္ဇိယာဒီနိပိ စ ဥဒပတ္တသင်္ခမေဝ၊ တသ္မာ ယတ္ထ ကတ္ထစိ ဩလောကေန္တဿ ဒုက္ကဋံ။

၂၇၉၃။ ယေန ဟေတုနာ မုခံ ဩလောကေန္တဿ အနာပတ္တိ၊ တံ ဒဿေတုမာဟ ‘‘သဉ္ဆဝိ’’န္တိအာဒိ။ အာဗာဓပစ္စယာ ‘‘မေ မုခေ ဝဏော သဉ္ဆဝိ နု ခေါ၊ ဥဒါဟု န သဉ္ဆဝီ’’တိ မုခံ ဒဋ္ဌုဉ္စ ‘‘အဟံ ဇိဏ္ဏော နု ခေါ၊ ဥဒါဟု နော’’တိ အတ္တနော အာယုသင်္ခါရဇာနနတ္ထဉ္စ မုခံ ဒဋ္ဌုံ ဝဋ္ဋတီတိ ယောဇနာ။

၂၇၉၄။ နစ္စံ ဝါတိ ယံ ကိဉ္စိ နစ္စံ အန္တမသော မောရနစ္စမ္ပိ။ ဂီတန္တိ ယံ ကိဉ္စိ နဋဂီတံ ဝါ သာဓုဂီတံ ဝါ အန္တမသော ဒန္တဂီတမ္ပိ၊ ယံ ‘‘ဂါယိဿာမာ’’တိ ပုဗ္ဗဘာဂေ ဩကူဇန္တာ ကရောန္တိ၊ ဧတမ္ပိ န ဝဋ္ဋတိ။ ဝါဒိတန္တိ ယံ ကိဉ္စိ ဝါဒိတံ။ ဒဋ္ဌုံ ဝါ ပန သောတုံ ဝါတိ နစ္စံ ဒဋ္ဌုံ ဝါ ဂီတံ ဝါဒိတံ သောတုံ ဝါ။

၂၇၉၅။ သယံ နစ္စန္တဿ ဝါ နစ္စာပေန္တဿ ဝါ ဂါယန္တဿ ဝါ ဂါယာပေန္တဿ ဝါ ဝါဒေန္တဿ ဝါ ဝါဒါပေန္တဿ ဝါ ဒုက္ကဋမေဝ အဋ္ဌကထာယ (စူဠဝ။ အဋ္ဌ။ ၂၄၈) ဝုတ္တန္တိ တဒေကဒေသံ ဒဿေတုမာဟ ‘‘ဒဋ္ဌုမန္တမသော’’တိအာဒိ။

၂၇၉၆။ သုဏာတီတိ ဂီတံ ဝါ ဝါဒိတံ ဝါ။ ပဿတီတိ နစ္စံ ပဿတိ။

၂၇၉၇။ ပဿိဿာမီတိ ဧတ္ထ ‘‘သုဏိဿာမီ’’တိ သေသော။ ‘‘နစ္စံ ပဿိဿာမိ၊ ဂီတံ၊ ဝါဒိတံ ဝါ သုဏိဿာမီ’’တိ ဝိဟာရတော ဝိဟာရံ ဂစ္ဆတော ဝါပိ ဒုက္ကဋံ ဟောတီတိ ယောဇနာ။

၂၇၉၈။ ဥဋ္ဌဟိတွာန ဂစ္ဆတောတိ ‘‘နစ္စံ ပဿိဿာမီ’’တိ၊ ‘‘ဂီတံ၊ ဝါဒိတံ ဝါ သုဏိဿာမီ’’တိ နိသိန္နဋ္ဌာနတော ဥဋ္ဌဟိတွာ အန္တောဝိဟာရေပိ တံ တံ ဒိသံ ဂစ္ဆတော အာပတ္တိ ဟောတီတိ ယောဇနာ။ ဝီထိယံ ဌတွာ ဂီဝံ ပသာရေတွာ ပဿတောပိ စ အာပတ္တီတိ ယောဇနာ။

၂၇၉၉။ ဒီဃာတိ ဒွင်္ဂုလတော ဒီဃာ။ န ဓာရေယျာတိ န ဓာရေတဗ္ဗာ။ ဒွင်္ဂုလံ ဝါ ဒုမာသံ ဝါတိ ဧတ္ထ ဒွေ အင်္ဂုလာနိ ပရိမာဏံ ဧတဿာတိ ဒွင်္ဂုလော၊ ကေသော။ ဒွေ မာသာ ဥက္ကဋ္ဌပရိစ္ဆေဒေါ အဿာတိ ဒုမာသော။ ကေသံ ဓာရေန္တော ဒွင်္ဂုလံ ဝါ ဓာရေယျ ဒုမာသံ ဝါ။ တတော ဥဒ္ဓံ န ဝဋ္ဋတီတိ တတော ဒွင်္ဂုလတော ဝါ ဒုမာသတော ဝါ ကေသတော ဥဒ္ဓံ ကေသံ ဓာရေတုံ န ဝဋ္ဋတိ။

အထ ဝါ ဒွေ အင်္ဂုလာနိ သမာဟဋာနိ ဒွင်္ဂုလံ၊ ဒွေ မာသာ သမာဟဋာ ဒုမာသံ၊ ဥဘယတ္ထ အစ္စန္တသံယောဂေ ဥပယောဂဝစနံ။ ကေသေ ဓာရေန္တော ဒွင်္ဂုလမတ္တံ ဝါ ဓာရေယျ ဒုမာသမတ္တံ ဝါ၊ တတော ကာလပရိမာဏတော ဥဒ္ဓံ ကေသေ ဓာရေတုံ န ဝဋ္ဋတီတိ အတ္ထော။ သစေ ကေသေ အန္တောဒွေမာသေ ဒွင်္ဂုလေ ပါပုဏန္တိ၊ အန္တောဒွေမာသေယေဝ ဆိန္ဒိတဗ္ဗာ။ ဒွင်္ဂုလေ ဟိ အတိက္ကမေတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ သစေပိ န ဒီဃာ၊ ဒွေမာသတော ဧကဒိဝသမ္ပိ အတိက္ကမေတုံ န လဘတိယေဝ။ ဧဝမယံ ဥဘယေနပိ ဥက္ကဋ္ဌပရိစ္ဆေဒေနေဝ ဝုတ္တော၊ တတော ဩရံ ပန နဝဋ္ဋနဘာဝေါ နာမ နတ္ထိ။

၂၈၀၀။ ဒီဃေ နခေ၊ ဒီဃာနိ နာသိကလောမာနိ စ န ဓာရယေတိ ယောဇနာ၊ န ဓာရေယျ၊ ဆိန္ဒေယျာတိ အတ္ထော။ ဝီသတိမဋ္ဌန္တိ ဝီသတိယာ နခါနံ မဋ္ဌံ လိခိတမဋ္ဌဘာဝံ ကာတုံ ဘိက္ခုနော န ဝဋ္ဋတီတိ ယောဇနာ။ သတ္ထကေန တစ္ဆေတွာ စုဏ္ဏကေန ပမဇ္ဇိတွာ ဖလိကမဏီနံ ဝိယ ဥဇ္ဇလကရဏံ လိခိတမဋ္ဌံ နာမ။ ‘‘အနုဇာနာမိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ မလမတ္တံ အပကဍ္ဎိတု’’န္တိ (စူဠဝ။ ၂၇၄) အနုညာတတ္တာ မုဂ္ဂဖလတစာဒီဟိ နခမလံ အပနေတုံ ဝဋ္ဋတိ။

၂၈၀၁။ ကပ္ပာပေယျဝိသုံ မဿုန္တိ ယော ကေသစ္ဆိန္နော ဝိသုံ မဿုံ ကပ္ပာပေယျ။ ဒါဌိကံ ဌပေယျာတိ ကေသေ ဆိန္ဒာပေတွာ မဿုံ အကပ္ပာပေတွာ ဝိသုံ ဌပေယျ။ သမ္ဗာဓေတိ ဥပကစ္ဆကမုတ္တကရဏသင်္ခါတေ သမ္ဗာဓဋ္ဌာနေ။ လောမံ သံဟရာပေယျဝါတိ သတ္ထေန ဝါ သဏ္ဍာသေန ဝါ အညေန ယေန ကေနစိ ပရေန ဆိန္ဒာပေယျ၊ သယံ ဝါ ဆိန္ဒေယျ။ ‘‘အနုဇာနာမိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အာဗာဓပစ္စယာ သမ္ဗာဓေ လောမံ သံဟရာပေတု’’န္တိ (စူဠဝ။ ၂၇၅) အနုညာတတ္တာ ယထာဝုတ္တသမ္ဗာဓေ ဂဏ္ဍပိဠကဝဏာဒိကေ အာဗာဓေ သတိ လောမံ သံဟရာပေတုံ ဝဋ္ဋတိ။

၂၈၀၂။ အဂိလာနဿ ဆိန္ဒတော ဒုက္ကဋံ ဝုတ္တံ။ အညေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန တထာ ကတ္တရိယာ ဆိန္ဒာပေန္တဿ ဒုက္ကဋံ ဝုတ္တန္တိ သမ္ဗန္ဓော။

၂၈၀၃။ သေသင်္ဂဆေဒနေတိ အင်္ဂုလိယာဒိအဝသေသသရီရာဝယဝါနံ ဆေဒနေ။ အတ္တဝဓေတိ အတ္တုပက္ကမေန ဝါ အာဏတ္တိယာ ဥပက္ကမေန ဝါ အတ္တနော ဇီဝိတနာသေ။

၂၈၀၄။ အင်္ဂန္တိ အင်္ဂဇာတတော အဝသေသံ သရီရာဝယဝံ။ အဟိကီဋာဒိဒဋ္ဌဿ တပ္ပဋိကာရဝသေန အင်္ဂံ ဆိန္ဒတော န ဒေါသော။ တာဒိသာဗာဓပစ္စယာ တပ္ပဋိကာရဝသေန အင်္ဂံ ဆိန္ဒတော န ဒေါသော။ လောဟိတံ မောစေန္တဿာပိ န ဒေါသောတိ ယောဇနာ။

၂၈၀၅။ အပရိဿာဝနော ဘိက္ခု သစေ မဂ္ဂံ ဂစ္ဆတိ၊ ဒုက္ကဋံ။ မဂ္ဂေ အဒ္ဓါနေ တံ ပရိဿာဝနံ ယာစမာနဿ ယော န ဒဒါတိ၊ တဿ အဒဒတော အဒေန္တဿာပိ တထေဝ ဒုက္ကဋမေဝါတိ ယောဇနာ။ ယော ပန အတ္တနော ဟတ္ထေ ပရိဿာဝနေ ဝိဇ္ဇမာနေပိ ယာစတိ၊ တဿ န အကာမာ ဒါတဗ္ဗံ။

၂၈၀၆။ ‘‘နဂ္ဂေါ’’တိ ပဒံ ‘‘န ဘုဉ္ဇေ’’တိအာဒိ ကိရိယာပဒေဟိ ပစ္စေကံ ယောဇေတဗ္ဗံ။ န ဘုဉ္ဇေတိ ဘတ္တာဒိံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ န ဘုဉ္ဇေယျ။ န ပိဝေတိ ယာဂုအာဒိံ ပါတဗ္ဗံ န ပိဝေယျ။ န စ ခါဒေတိ မူလခါဒနီယာဒိကံ ခါဒနီယံ န ခါဒေယျ။ န သာယယေတိ ဖာဏိတာဒိကံ သာယိတဗ္ဗဉ္စ န သာယေယျ န လိဟေယျ။ န ဒဒေတိ အညဿ ဘတ္တာဒိံ ကိဉ္စိ န ဒဒေယျ။ န ဂဏှေယျာတိ တထာ သယံ နဂ္ဂေါ ဟုတွာ န ပဋိဂ္ဂဏှေယျ။ အဉ္ဇသံ မဂ္ဂံ။

၂၈၀၇။ ပရိကမ္မံ န ကာတဗ္ဗန္တိ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မာဒိပရိကမ္မံ န ကာတဗ္ဗံ။ ကာရယေတိ သယံ နဂ္ဂေါ ဟုတွာ အညေန ပိဋ္ဌိပရိကမ္မာဒိပရိကမ္မံ န ကာရာပေယျာတိ အတ္ထော။

၂၈၀၈။ ပိဋ္ဌိကမ္မာဒိကေ ပရိကမ္မေ ဇန္တာဃရာဒိကာ တိဿော ပဋိစ္ဆာဒီ ဝုတ္တာ ‘‘အနုဇာနာမိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တိဿော ပဋိစ္ဆာဒိယော ဇန္တာဃရပဋိစ္ဆာဒိံ ဥဒကပဋိစ္ဆာဒိံ ဝတ္ထပဋိစ္ဆာဒိ’’န္တိ (စူဠဝ။ ၂၆၁) အနုညာတာတိ ယောဇနာ။ ပဋိစ္ဆာဒေတိ ဟိရိကောပိနန္တိ ပဋိစ္ဆာဒိ၊ ဇန္တာဃရမေဝ ပဋိစ္ဆာဒိ ဇန္တာဃရပဋိစ္ဆာဒိ။ ဥဒကမေဝ ပဋိစ္ဆာဒိ ဥဒကပဋိစ္ဆာဒိ။ ဝတ္ထမေဝ ပဋိစ္ဆာဒိ ဝတ္ထပဋိစ္ဆာဒိ။ ‘‘သဗ္ဗတ္ထ ပန ဝဋ္ဋတီ’’တိ ဣမိနာ ဣတရပဋိစ္ဆာဒိဒွယံ ပရိကမ္မေယေဝ ဝဋ္ဋတီတိ ဒီပေတိ။ သဗ္ဗတ္ထာတိ ဘောဇနာဒိသဗ္ဗကိစ္စေသု။

၂၈၀၉။ ယတ္ထ ကတ္ထစိ ပေဠာယန္တိ တမ္ဗလောဟဝဋ္ဋလောဟကံသလောဟကာဠလောဟသုဝဏ္ဏရဇတာဒီဟိ ကတာယ ဝါ ဒါရုမယာယ ဝါ ယာယ ကာယစိ ပေဠာယ အာသိတ္တကူပဓာနေ။ ဘုဉ္ဇိတုံ န စ ဝဋ္ဋတီတိ ဘာဇနံ ဌပေတွာ ဘုဉ္ဇိတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ ယထာဟ – ‘‘အာသိတ္တကူပဓာနံ နာမ တမ္ဗလောဟေန ဝါ ရဇတေန ဝါ ကတာယ ပေဠာယ ဧတံ အဓိဝစနံ၊ ‘န ဘိက္ခဝေ အာသိတ္တကူပဓာနေ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗ’န္တိ သာမညေန ပဋိက္ခိတ္တတ္တာ ပန ဒါရုမယာပိ န ဝဋ္ဋတီ’’တိ (စူဠဝ။ အဋ္ဌ။ ၂၆၄)။ ‘‘အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ မဠောရိက’’န္တိ (စူဠဝ။ ၂၆၄) အနုညာတတ္တာ မဠောရိကာယ ဌပေတွာ ဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘မဠောရိကာ’’တိ စ ဒဏ္ဍာဓာရကော ဝုစ္စတိ၊ ယံ တယော၊ စတ္တာရော၊ ဗဟူ ဝါ ဒဏ္ဍကေ ဥပရိ စ ဟေဋ္ဌာ စ ဝိတ္ထတံ မဇ္ဈေ သင်္ကုစိတံ ကတွာ ဗန္ဓိတွာ အာဓာရကံ ကရောန္တိ။ ယဋ္ဌိအာဓာရကပဏ္ဏာဓာရကပစ္ဆိကပိဋ္ဌဃဋကကဝါဋကာဒိဘာဇနမုခဥဒုက္ခလာဒီနိပိ ဧတ္ထေဝ သင်္ဂဟံ ဂစ္ဆန္တိ။ ယဋ္ဌိအာဓာရကောတိ ယဋ္ဌိံယေဝ ဥဇုကံ ဌပေတွာ ဗန္ဓီကတအာဓာရကော။

ဧကဘာဇနေ ဝိသုံ ဝိသုံ ဘောဇနဿာပိ သမ္ဘဝတော ‘‘ဘုဉ္ဇတော ဧကဘာဇနေ’’တိ ဧတ္တကေယေဝ ဝုတ္တေ တဿာပိ ပသင်္ဂေါ သိယာတိ တန္နိဝတ္တနတ္ထမာဟ ‘‘ဧကတော’’တိ။ ‘‘ဘုဉ္ဇတော’’တိ ဣဒံ ဥပလက္ခဏံ။ ဧကတော ဧကဘာဇနေ ယာဂုအာဒိပါနမ္ပိ န ဝဋ္ဋတိ။ ယထာဟ – ‘‘န၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဧကထာလကေ ပါတဗ္ဗ’’န္တိ (စူဠဝ။ ၂၆၄)။ အထ ဝါ ဘုဉ္ဇတောတိ အဇ္ဈောဟာရသာမညေန ပါနမ္ပိ သင်္ဂဟိတန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အယမေတ္ထ ဝိနိစ္ဆယော – သစေ ဧကော ဘိက္ခု ဘာဇနတော ဖလံ ဝါ ပူဝံ ဝါ ဂဟေတွာ ဂစ္ဆတိ၊ တသ္မိံ အပဂတေ ဣတရဿ သေသကံ ဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဣတရဿာပိ တသ္မိံ ခဏေ ပုန ဂဟေတုံ ဝဋ္ဋတီတိ။

၂၈၁၀။ ယေ ဒွေ ဝါ တယော ဝါ ဘိက္ခူ ဧကပါဝုရဏာ ဝါ ဧကတ္ထရဏာ ဝါ ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏာ ဝါ နိပဇ္ဇန္တိ၊ တေသဉ္စ၊ ယေ ဧကမဉ္စေပိ ဧကတော နိပဇ္ဇန္တိ၊ တေသဉ္စ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋံ ဟောတီတိ ယောဇနာ။

၂၈၁၁။ သင်္ဃာဋိပလ္လတ္ထိကမုပါဂတောတိ ဧတ္ထ သင်္ဃာဋီတိ သင်္ဃာဋိနာမေန အဓိဋ္ဌိတစီဝရမာဟ။ သင်္ဃာဋိပလ္လတ္ထိကံ ဥပဂတေန ယုတ္တော ဟုတွာတိ အတ္ထော။ န နိသီဒေယျာတိ ဝိဟာရေ ဝါ အန္တရဃရေ ဝါ ယတ္ထ ကတ္ထစိ န နိသီဒေယျ။ ‘‘သင်္ဃာဋီတိ နာမေန အဓိဋ္ဌိတစီဝရဝေါဟာရပ္ပတ္တမဓိဋ္ဌိတစီဝရံ ‘သင်္ဃာဋီ’တိ ဝုတ္တ’’န္တိ နိဿန္ဒေဟေ၊ ခုဒ္ဒသိက္ခာဝဏ္ဏနာယမ္ပိ ‘‘သင်္ဃာဋိယာ န ပလ္လတ္ထေတိ အဓိဋ္ဌိတစီဝရေန ဝိဟာရေ ဝါ အန္တရဃရေ ဝါ ပလ္လတ္ထိကော န ကာတဗ္ဗော’’တိ ဝုတ္တံ။ အဋ္ဌကထာယံ ပန ‘‘အန္တောဂါမေ ဝါသတ္ထာယ ဥပဂတေန အဓိဋ္ဌိတံ သင်္ဃာဋိံ ဝိနာ သေသစီဝရေဟိ ပလ္လတ္ထိကာယ နိသီဒိတုံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ ဝုတ္တံ။

ကိဉ္စိကီဠံ န ကီဠေယျာတိ ဇုတကီဠာဒိကံ ယံ ကိဉ္စိ ကာယိကဝါစသိကကီဠိကံ န ကီဠေယျ။ န စ ဂါဟယေတိ န စ ဂါဟာပေယျ၊ န ဟရာပေယျာတိ အတ္ထော။

၂၈၁၂။ ဒါဌိကာယပီတိ မဿုမှိ။ ဥဂ္ဂတန္တိ ဧတ္ထ ‘‘ဗီဘစ္ဆ’’န္တိ သေသော။ အညန္တိ အပလိတံ။ တာဒိသန္တိ ဗီဘစ္ဆံ။

၂၈၁၃။ ‘‘အဂိလာနော’’တိ ဣမိနာ ဂိလာနဿ အနာပတ္တိဘာဝံ ဒီပေတိ။ ‘‘ဓာရေယျာ’’တိ ဣမိနာ သုဒ္ဓကတ္တုနိဒ္ဒေသေန အဂိလာနဿပိ ပရံ ဓာရာပနေ၊ ပရဿ ဓာရဏသာဒိယနေ စ အနာပတ္တီတိ ဝိညာယတီတိ။ အတ္တနော ဂုတ္တတ္ထံ၊ စီဝရာဒီနံ ဂုတ္တတ္ထဉ္စ ဝဋ္ဋတီတိ ယောဇနာ။ တတြာယံ ဝိနိစ္ဆယော (စူဠဝ။ အဋ္ဌ။ ၂၇၀) – ယဿ ကာယဒါဟော ဝါ ပိတ္တကောပေါ ဝါ ဟောတိ၊ စက္ခု ဝါ ဒုဗ္ဗလံ၊ အညော ဝါ ကောစိ အာဗာဓော ဝိနာ ဆတ္တေန ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တဿ ဂါမေ ဝါ အရညေ ဝါ ဆတ္တံ ဝဋ္ဋတိ။ ဝါဠမိဂစောရဘယေသု အတ္တဂုတ္တတ္ထံ၊ ဝဿေ ပန စီဝရဂုတ္တတ္ထမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ။ ဧကပဏ္ဏစ္ဆတ္တံ ပန သဗ္ဗတ္ထေဝ ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘ဧကပဏ္ဏစ္ဆတ္တံ နာမ တာလပတ္တ’’န္တိ ဂဏ္ဌိပဒေသု ဝုတ္တန္တိ။

၂၈၁၄။ ဟတ္ထိသောဏ္ဍာကာရော အဘေဒေါပစာရေန ‘‘ဟတ္ထိသောဏ္ဍ’’န္တိ ဝုတ္တော။ ဧဝမုပရိပိ။ စီဝရဿ နာမဓေယျံ ‘‘ဝသန’’န္တိ ဣဒံ။ ‘‘နိဝါသေန္တဿ ဒုက္ကဋ’’န္တိ ပဒဒွယဉ္စ ‘‘ဟတ္ထိသောဏ္ဍ’’န္တိအာဒီဟိ သဗ္ဗပဒေဟိ ပစ္စေကံ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ဝေလ္လိယန္တိ ဧတ္ထ ဂါထာဗန္ဓဝသေန သံ-သဒ္ဒလောပေါ၊ သံဝေလ္လိယန္တိ အတ္ထော။

ဧတ္ထ ဟတ္ထိသောဏ္ဍံ (စူဠဝ။ အဋ္ဌ။ ၂၈၀) နာမ နာဘိမူလတော ဟတ္ထိသောဏ္ဍသဏ္ဌာနံ ဩလမ္ဗကံ ကတွာ နိဝတ္ထံ စောဠိကိတ္ထီနံ နိဝါသနံ ဝိယ။ စတုက္ကဏ္ဏံ နာမ ဥပရိတော ဒွေ၊ ဟေဋ္ဌတော ဒွေတိ ဧဝံ စတ္တာရော ကဏ္ဏေ ဒဿေတွာ နိဝတ္ထံ။ မစ္ဆဝါဠကံ နာမ ဧကတော ဒသန္တံ ဧကတော ပါသန္တံ ဩလမ္ဗေတွာ နိဝတ္ထံ။ သံဝေလ္လိယန္တိ မလ္လကမ္မကာရာဒယော ဝိယ ကစ္ဆံ ဗန္ဓိတွာ နိဝါသနံ။ တာလဝဏ္ဋကံ နာမ တာလဝဏ္ဋာကာရေန သာဋကံ ဩလမ္ဗေတွာ နိဝါသနံ။ စ-သဒ္ဒေန သတဝလိကံ သင်္ဂဏှာတိ။ သတဝလိကံ နာမ ဒီဃသာဋကံ အနေကက္ခတ္တုံ ဩဘဉ္ဇိတွာ ဩဝဋ္ဋိကံ ကရောန္တေန နိဝတ္ထံ၊ ဝါမဒက္ခိဏပဿေသု ဝါ နိရန္တရံ ဝလိယော ဒဿေတွာ နိဝတ္ထံ။ သစေ ပန ဇာဏုတော ပဋ္ဌာယ ဧကာ ဝါ ဒွေ ဝါ ဝလိယော ပညာယန္တိ၊ ဝဋ္ဋတိ။ ဧဝံ နိဝါသေတုံ ဂိလာနဿပိ မဂ္ဂပဋိပန္နဿပိ န ဝဋ္ဋတိ။

ယမ္ပိ မဂ္ဂံ ဂစ္ဆန္တာ ဧကံ ဝါ ဒွေ ဝါ ကောဏေ ဥက္ခိပိတွာ အန္တရဝါသကဿ ဥပရိ လဂ္ဂေန္တိ၊ အန္တော ဝါ ဧကံ ကာသာဝံ တထာ နိဝါသေတွာ ဗဟိ အပရံ နိဝါသေန္တိ၊ သဗ္ဗံ န ဝဋ္ဋတိ။ ဂိလာနော ပန အန္တောကာသာဝဿ ဩဝဋ္ဋိကံ ဒဿေတွာ အပရံ ဥပရိ နိဝါသေတုံ လဘတိ။ အဂိလာနေန ဒွေ နိဝါသေန္တေန သဂုဏံ ကတွာ နိဝါသေတဗ္ဗာနိ။ ဣတိ ယဉ္စ ဣဓ ပဋိက္ခိတ္တံ၊ ယဉ္စ သေခိယဝဏ္ဏနာယံ၊ တံ သဗ္ဗံ ဝဇ္ဇေတွာ နိဗ္ဗိကာရံ တိမဏ္ဍလံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တေန ပရိမဏ္ဍလံ နိဝါသေတဗ္ဗံ။ ယံ ကိဉ္စိ ဝိကာရံ ကရောန္တော ဒုက္ကဋာ န မုစ္စတိ။

၂၈၁၅။ ဂိဟိပါရုပနန္တိ ‘‘သေတပဋပါရုတံ (စူဠဝ။ အဋ္ဌ။ ၂၈၀) ပရိဗ္ဗာဇကပါရုတံ ဧကသာဋကပါရုတံ သောဏ္ဍပါရုတံ အန္တေပုရိကပါရုတံ မဟာဇေဋ္ဌကပါရုတံ ကုဋိပဝေသကပါရုတံ ဗြာဟ္မဏပါရုတံ ပါဠိကာရကပါရုတ’’န္တိ ဧဝမာဒိပရိမဏ္ဍလလက္ခဏတော အညထာ ပါရုတံ၊ သဗ္ဗမေတံ ဂိဟိပါရုတံ နာမ။ တသ္မာ ယထာ သေတပဋာ အဍ္ဎပါလကနိဂဏ္ဌာ ပါရုပန္တိ၊ ယထာ စ ဧကစ္စေ ပရိဗ္ဗာဇကာ ဥရံ ဝိဝရိတွာ ဒွီသု အံသကူဋေသု ပါဝုရဏံ ဌပေန္တိ၊ ယထာ စ ဧကသာဋကာ မနုဿာ နိဝတ္ထသာဋကဿ ဧကေနန္တေန ပိဋ္ဌိံ ပါရုပိတွာ ဥဘော ကဏ္ဏေ ဥဘောသု အံသကူဋေသု ဌပေန္တိ၊ ယထာ စ သုရာသောဏ္ဍာဒယော သာဋကေန ဂီဝံ ပရိက္ခိပန္တာ ဥဘော အန္တေ ဥဒရေ ဝါ ဩလမ္ဗေန္တိ၊ ပိဋ္ဌိယံ ဝါ ခိပန္တိ၊ ယထာ စ အန္တေပုရိကာယော အက္ခိတာရကမတ္တံ ဒဿေတွာ ဩဂုဏ္ဌိကံ ပါရုပန္တိ၊ ယထာ စ မဟာဇေဋ္ဌာ ဒီဃသာဋကံ နိဝါသေတွာ တဿေဝ ဧကေနန္တေန သကလသရီရံ ပါရုပန္တိ၊ ယထာ စ ကဿကာ ခေတ္တကုဋိံ ပဝိသန္တာ သာဋကံ ပလိဝေဌေတွာ ဥပကစ္ဆကေ ပက္ခိပိတွာ တဿေဝ ဧကေနန္တေန သရီရံ ပါရုပန္တိ၊ ယထာ စ ဗြာဟ္မဏာ ဥဘိန္နံ ဥပကစ္ဆကာနံ အန္တရေန သာဋကံ ပဝေသေတွာ အံသကူဋေသု ပက္ခိပန္တိ၊ ယထာ စ ပါဠိကာရကော ဘိက္ခု ဧကံသပါရုပနေန ပါရုတံ ဝါမဗာဟံ ဝိဝရိတွာ စီဝရံ အံသကူဋံ အာရောပေတိ၊ ဧဝံ အပါရုပိတွာ သဗ္ဗေပိ ဧတေ၊ အညေ စ ဧဝရူပေ ပါရုပနဒေါသေ ဝဇ္ဇေတွာ နိဗ္ဗိကာရံ ပရိမဏ္ဍလံ ပါရုပိတဗ္ဗံ။ တထာ အပါရုပိတွာ အာရာမေ ဝါ အန္တရဃရေ ဝါ အနာဒရေန ယံ ကိဉ္စိ ဝိကာရံ ကရောန္တဿ ဒုက္ကဋံ။ ပရိမဏ္ဍလတော ဝိမုတ္တလက္ခဏနိဝါသနပါရုပနဒေါသေ ဝဇ္ဇေတွာ ပရိမဏ္ဍလဘာဝေါယေဝ ဝုတ္တလက္ခဏော အဓိပ္ပေတောတိ အတ္ထော။

၂၈၁၆။ လောကာယတံ န ဝါစေယျာတိ ‘‘သဗ္ဗံ ဥစ္ဆိဋ္ဌံ၊ သဗ္ဗံ အနုစ္ဆိဋ္ဌံ၊ သေတော ကာကော၊ ကာဠော ဗကော ဣမိနာ စ ဣမိနာ စ ကာရဏေနာ’’တိ ဧဝမာဒိနိရတ္ထကကာရဏပဋိသံယုတ္တံ တိတ္ထိယသတ္ထံ အညေသံ န ဝါစေယျ။ န စ တံ ပရိယာပုဏေတိ တံ လောကာယတံ န စ ပရိယာပုဏေယျ န ဥဂ္ဂဏှေယျ။ တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇာတိ ဟတ္ထိသိပ္ပအဿသိပ္ပဓနုသိပ္ပာဒိကာ ပရောပဃာတကရာ ဝိဇ္ဇာ စ။ ဘိက္ခုနာ န ပရိယာပုဏိတဗ္ဗာ၊ န ဝါစေတဗ္ဗာတိ ယောဇနာ။

၂၈၁၇။ သဗ္ဗာစာမရိဗီဇနီတိ သေတာဒိဝဏ္ဏေဟိ သဗ္ဗေဟိ စမရဝါလေဟိ ကတာ ဗီဇနီ။ န စာလိမ္ပေယျ ဒါယံ ဝါတိ ဒဝဍာဟာဒိဥပဒ္ဒဝနိဝါရဏာယ အနုညာတံ ပဋဂ္ဂိဒါနကာရဏံ ဝိနာ အရညံ အဂ္ဂိနာ န အာလိမ္ပေယျ။ ဒဝဍာဟေ ပန အာဂစ္ဆန္တေ အနုပသမ္ပန္နေ အသတိ ပဋဂ္ဂိံ ဒါတုံ၊ အပ္ပဟရိတကရဏေန ဝါ ပရိခါခဏနေန ဝါ ပရိတ္တာဏံ ကာတုံ၊ သေနာသနံ ပတ္တံ ဝါ အပ္ပတ္တံ ဝါ အဂ္ဂိံ အလ္လသာခံ ဘဉ္ဇိတွာ နိဗ္ဗာပေတုဉ္စ လဘတိ။ ဥဒကေန ပန ကပ္ပိယေနေဝ လဘတိ၊ နေတရေန။ အနုပသမ္ပန္နေ ပန သတိ တေနေဝ ကပ္ပိယဝေါဟာရေန ကာရာပေတဗ္ဗံ။ မုခံ န စ လဉ္ဇေတိ မနောသိလာဒိနာ မုခံ န လိမ္ပေယျ၊ တိလကေန အင်္ဂံ န ကရေယျာတိ အတ္ထော။

၂၈၁၈။ ဥဘတောကာဇန္တိ ဥဘတောကောဋိယာ ဘာရဝဟနကောဋိကာဇံ။ အန္တရကာဇကန္တိ ဥဘယကောဋိယာ ဌိတဝါဟကေဟိ ဝဟိတဗ္ဗံ မဇ္ဈေဘာရယုတ္တကာဇံ။ သီသက္ခန္ဓကဋိဘာရာဒယော ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တလက္ခဏာဝ။

၂၈၁၉။ ယော ဘိက္ခု ဝဍ္ဎကိအင်္ဂုလေန အဋ္ဌင်္ဂုလာဓိကံ ဝါ တေနေဝ အင်္ဂုလေန စတုရင်္ဂုလပစ္ဆိမံ ဝါ ဒန္တကဋ္ဌံ ခါဒတိ၊ ဧဝံ ခါဒတော တဿ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋံ ဟောတီတိ ယောဇနာ။

၂၈၂၀။ ကိစ္စေ သတိပီတိ သုက္ခကဋ္ဌာဒိဂ္ဂဟဏကိစ္စေ ပန သတိ။ ပေါရိသန္တိ ပုရိသပ္ပမာဏံ၊ ဗျာမမတ္တန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ အာပဒါသူတိ ဝါဠမိဂါဒယော ဝါ ဒိသွာ မဂ္ဂမူဠှော ဝါ ဒိသာ ဩလောကေတုကာမော ဟုတွာ ဒဝဍာဟံ ဝါ ဥဒကောဃံ ဝါ အာဂစ္ဆန္တံ ဒိသွာ ဝါ ဧဝရူပါသု အာပဒါသု။ ဝဋ္ဋတေဝါဘိရူဟိတုန္တိ အတိဥစ္စမ္ပိ ရုက္ခံ အာရောဟိတုံ ဝဋ္ဋတိ ဧဝ။

၂၈၂၁။ သစေ အကလ္လကော ဂိလာနော န သိယာ၊ လသုဏံ မာဂဓံ အာမကံ ဘဏ္ဍိကလသုဏံ န စ ခါဒေယျ နေဝ ပရိဘုဉ္ဇေယျာတိ ယောဇနာ။ ဘဏ္ဍိကလသုဏံ နာမ စတုမိဉ္ဇတော ပဋ္ဌာယ ဗဟုမိဉ္ဇံ။ ပလဏ္ဍုကဘဉ္ဇနကာဒိလသုဏေ မဂဓေသု ဇာတတ္တေပိ န ဒေါသော။ လသုဏဝိဘာဂေါ ဟေဋ္ဌာ ဒဿိတောယေဝ။ ဂိလာနဿ ပန လသုဏံ ခါဒိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ယထာဟ – ‘‘အနုဇာနာမိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အာဗာဓပစ္စယာ လသုဏံ ခါဒိတု’’န္တိ (စူဠဝ။ ၂၈၉)။ အာဗာဓပစ္စယာတိ ယဿ အာဗာဓဿ လသုဏံ ဘေသဇ္ဇံ ဟောတိ၊ တပ္ပစ္စယာတိ အတ္ထော။ ဗုဒ္ဓဝစနန္တိ သင်္ဂီတိတ္တယာရုဠှာ ပိဋကတ္တယပါဠိ။ အညထာတိ သက္ကဋာဒိခလိတဝစနမယံ ဝါစနာမဂ္ဂံ န ရောပေတဗ္ဗံ၊ တထာ န ဌပေတဗ္ဗန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။

၂၈၂၂။ ခိပိတေတိ ယေန ကေနစိ ခိပိတေ။ ‘‘ဇီဝါ’’တိ န ဝတ္တဗ္ဗန္တိ ယောဇနာ။ ဘိက္ခုနာ ခိပိတေ ဂိဟိနာ ‘‘ဇီဝထာ’’တိ ဝုတ္တေန ပုန ‘‘စိရံ ဇီဝါ’’တိ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတီတိ ယောဇနာ။ ‘‘စိရ’’န္တိ ပဒေ သတိပိ ဝဋ္ဋတိ။

၂၈၂၃။ အာကောဋေန္တဿာတိ ကာယေန ဝါ ကာယပဋိဗဒ္ဓါဒီဟိ ဝါ ပဟရန္တဿ။ ပုပ္ဖသံကိဏ္ဏေတိ ပုပ္ဖသန္ထတေ။

၂၈၂၄။ နှာပိတာ ပုဗ္ဗကာ ဧတဿာတိ နှာပိတပုဗ္ဗကော၊ နှာပိတဇာတိကောတိ အတ္ထော။ ခုရဘဏ္ဍန္တိ နှာပိတပရိက္ခာရံ။ န ဂဏှေယျာတိ န ပရိဟရေယျ။ သစေ ယော နှာပိတဇာတိကော ဟောတိ၊ သော ခုရဘဏ္ဍံ ဂဟေတွာ န ဟရေယျာတိ အတ္ထော။ အညဿ ဟတ္ထတော ဂဟေတွာ ကေသစ္ဆေဒါဒိ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဥဏ္ဏီတိ ကေသကမ္ဗလံ ဝိနာ ဥဏ္ဏမယာ ပါဝုရဏဇာတိ။ ‘‘ဂေါနကံ ကုတ္တကံ စိတ္တက’’မိစ္စာဒိနာ ဝုတ္တဘေဒဝန္တတာယ အာဟ ‘‘သဗ္ဗာ’’တိ။ ဥဏ္ဏမယံ အန္တောကရိတွာ ပါရုပိတုံ ဝဋ္ဋတီတိ အာဟ ‘‘ဗာဟိရလောမိကာ’’တိ။ ယထာဟ – ‘‘န၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဗာဟိရလောမီ ဥဏ္ဏီဓာရေတဗ္ဗာ’’တိ (စူဠဝ။ ၂၄၉)။ သိက္ခာပဒဋ္ဌကထာယံ ‘‘ဥဏ္ဏလောမာနိ ဗဟိ ကတွာ ဥဏ္ဏပါဝါရံ ပါရုပန္တိ၊ တထာ ဓာရေန္တဿ ဒုက္ကဋံ။ လောမာနိ အန္တော ကတွာ ပါရုပိတုံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ (စူဠဝ။ အဋ္ဌ။ ၂၄၉)။

၂၈၂၅။ အင်္ဂရာဂံ နာမ ကုင်္ကုမာဒိ။ ကရောန္တဿာတိ အဗ္ဘဉ္ဇန္တဿ။ အကာယဗန္ဓနဿ ဂါမံ ပဝိသတောပိ ဒုက္ကဋံ သမုဒီရိတန္တိ ယောဇနာ။ ဧတ္ထ စ အသတိယာ အဗန္ဓိတွာ နိက္ခန္တေန ယတ္ထ သရတိ၊ တတ္ထ ဗန္ဓိတဗ္ဗံ။ ‘‘အာသနသာလာယ ဗန္ဓိဿာမီ’’တိ ဂန္တုံ ဝဋ္ဋတိ။ သရိတွာ ယာဝ န ဗန္ဓတိ၊ န တာဝ ပိဏ္ဍာယ စရိတဗ္ဗံ။

၂၈၂၆။ သဗ္ဗံ အာယုဓံ ဝိနာ သဗ္ဗံ လောဟဇံ လောဟမယဘဏ္ဍဉ္စ ပတ္တံ၊ သင်္ကမနီယပါဒုကံ၊ ယထာဝုတ္တလက္ခဏံ ပလ္လင်္ကံ၊ အာသန္ဒိဉ္စ ဝိနာ သဗ္ဗံ ဒါရုဇံ ဒါရုမယဘဏ္ဍဉ္စ ဝုတ္တလက္ခဏမေဝ ကတကံ၊ ကုမ္ဘကာရိကံ ဓနိယဿေဝ သဗ္ဗမတ္တိကာမယံ ကုဋိဉ္စ ဝိနာ သဗ္ဗံ မတ္တိကာမယံ ဘဏ္ဍဉ္စ ကပ္ပိယန္တိ ယောဇနာ။

ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓကကထာဝဏ္ဏနာ။