📜
ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓကကထာဝဏ္ဏနာ
၂၉၅၂။ ဝိဝရိတွာန စီဝရံ အပနေတွာ။
၂၉၅၃။ ယံ ကိဉ္စိ သမ္ပယောဇေန္တိယာတိ ယံ ကိဉ္စိ အနာစာရံ ကရောန္တိယာ။ တတောတိ တေန အနာစာရသင်္ခါတေန အသဒ္ဓမ္မေန။ ဘာသန္တိယာတိ ဝါစာယ ဘာသန္တိယာ။
၂၉၅၄-၆။ ဒီဃန္တိ ဧကပရိက္ခေပတော ဒီဃံ။ ဝိလီဝေန စ ပဋ္ဋေနာတိ သဏှေဟိပိ ဝိလီဝေဟိ ကတပဋ္ဋေန။ စမ္မပဋ္ဋေနာတိ စမ္မမယပဋ္ဋေန။ ဒုဿပဋ္ဋေနာတိ သေတဝတ္ထေန။ ဒုဿဝေဏိယာတိ ဒုဿေန ဂဏ္ဌိတဝေဏိယာ။ ဒုဿဝဋ္ဋိယာတိ ဒုဿေန ကတဝဋ္ဋိယာ ¶ ။ န ဖာသုကာ နမေတဗ္ဗာတိ မဇ္ဈိမဿ တနုဘာဝတ္ထာယ ဂါမဒါရိကာ ဝိယ ဖာသုလိကာ န နာမေတဗ္ဗာ။ ဇဃနန္တိ မုတ္တကရဏပ္ပဒေသံ။ အဋ္ဌိကာဒိနာတိ ဂေါဇာဏုဋ္ဌိကာဒိနာ။ န ဃံသာပေယျာတိ န ဃဋ္ဋာပေယျ။ ‘‘အဋ္ဌိကာဒိနာ’’တိ ဣဒံ ‘‘န ဃံသာပေယျာ’’တိ ဣမိနာ စ ‘‘ကောဋ္ဋာပေတီ’’တိ ဣမိနာ ကိရိယာပဒေန စ သမ္ဗန္ဓိတဗ္ဗံ။
၂၉၅၇။ ‘‘ကောဋ္ဋာပေတီ’’တိ ဣဒံ ‘‘ဟတ္ထံ ဝါ’’တိအာဒီဟိ ဥပယောဂန္တပဒေဟိ ပစ္စေကံ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ဟတ္ထန္တိ အဂ္ဂဗာဟံ။ ဟတ္ထကောစ္ဆန္တိ ပိဋ္ဌိဟတ္ထံ။ ပါဒန္တိ ဇင်္ဃံ။
၂၉၅၈။ န မုခံ လိမ္ပိတဗ္ဗန္တိ ဆဝိပသာဒကရေန တိလသာသပကက္ကာဒိနာ အနေကဝိဓေန လိမ္ပနေန ¶ န လိမ္ပိတဗ္ဗံ။ န စုဏ္ဏေတဗ္ဗန္တိ မုခစုဏ္ဏလေပနံ န ကာတဗ္ဗံ။ မနောသိလာယ မုခံ လဉ္ဇန္တိယာ အာပတ္တိ သိယာတိ ယောဇနာ။
၂၉၅၉။ အင်္ဂရာဂေါ န ကာတဗ္ဗောတိ ဟလိဒ္ဒိကုင်္ကုမာဒီဟိ သရီရစ္ဆဝိရာဂေါ န ကာတဗ္ဗော။ အဝင်္ဂံ န စ ကာတဗ္ဗန္တိ အဉ္ဇနံ ဗဟိ အက္ခိကောဋိယာ လေခံ ဌပေတွာ န အဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ကာတဗ္ဗံ ဝိသေသကန္တိ ဂဏ္ဍပဒေသေ ဝိစိတြသဏ္ဌာနံ ဝိသေသကံ ဝတ္တဘင်္ဂံ န ကာတဗ္ဗံ။
၂၉၆၀။ ဩလောကနကတောတိ ဝါတပါနတော။ ရာဂါတိ ကာမရာဂေန။ ဩလောကေတုန္တိ အန္တရဝီထိံ ဝိလောကေတုံ၊ သာလောကေ န စ ဌာတဗ္ဗန္တိ ယောဇနာ။ သာလောကေ ဒွါရံ ဝိဝရိတွာ ဥပဍ္ဎကာယံ ဒဿေန္တီဟိ န ဌာတဗ္ဗံ။ သနစ္စန္တိ နဋသမဇ္ဇံ။
၂၉၆၁။ ဂဏိကံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ ဝေသိံ ဝုဋ္ဌာပေန္တိယာ။ ‘‘ဝိက္ကိဏန္တိယာ’’တိ ဣဒံ ‘‘သုရ’’န္တိအာဒီဟိ ဥပယောဂန္တပဒေဟိ ပစ္စေကံ ယောဇေတဗ္ဗံ။
၂၉၆၃။ န ¶ စေဝုပဋ္ဌာပေတဗ္ဗောတိ အတ္တနော ဝေယျာဝစ္စံ နေဝ ကာရာပေတဗ္ဗော။ တိရစ္ဆာနဂတောပိ ဒါသော ဝါ ဒါသီ ဝါ တိရစ္ဆာနဂတောပိ ကမ္မကရော ဝါ န စေဝ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော နေဝ အတ္တနော ဝေယျာဝစ္စံ ကာရာပေတဗ္ဗော။ အပိ-သဒ္ဒေန ပဂေဝ မနုဿဘူတောတိ ဒီပေတိ။
၂၉၆၄။ ‘‘သဗ္ဗနီလာဒိ’’န္တိ ဣမိနာ –
‘‘သဗ္ဗနီလကမဉ္ဇေဋ္ဌ-ကဏှလောဟိတပီတကေ၊
မဟာနာမမဟာရင်္ဂ-ရတ္တေသူ’’တိ။ (ဝိ။ ဝိ။ ၅၉၈) –
ဝုတ္တာနိ အကပ္ပိယစီဝရာနိ သင်္ဂဟိတာနိ။ ‘‘နမတကံ နာမ ဧဠကလောမေဟိ ကတံ အဝါယိမံ စမ္မခဏ္ဍပရိဘောဂေန ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ (စူဠဝ။ အဋ္ဌ။ ၂၆၄) အဋ္ဌကထာယ ဝုတ္တတ္တာ၊ ဂဏ္ဌိပဒေ စ ‘‘သန္ထရဏသဒိသော ပိလောတိကာဟိ ကတော ပရိက္ခာရဝိသေသော’’တိ ဝုတ္တတ္တာ စ နိပဇ္ဇာယ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော ပရိက္ခာရဝိသေသော နမတကံ နာမ။
၂၉၆၅။ ဆန္နမ္ပိ ¶ ပုရိသဗျဉ္ဇနံ ‘‘ဧတ္ထာ’’တိ စိန္တေတွာ ရာဂစိတ္တေန ဩလောကေန္တိယာ ဒုက္ကဋံ ဟောတိ။ သဗ္ဗန္တိ ဝုတ္တပ္ပကာရံ သဗ္ဗံ။
၂၉၆၆။ ဘိက္ခုံ ဒူရတောဝ ပဿိတွာ တဿ ဘိက္ခုနော ဒူရတော ဩက္ကမိတွာန မဂ္ဂေါ ဒါတဗ္ဗောတိ ယောဇနာ။
၂၉၆၇။ ဘိက္ခံ စရန္တိယာ ဘိက္ခုနိယာ ဘိက္ခုံ ပဿိတွာ ပန ယေန ဘိက္ခာယ စရတိ၊ တံ ပတ္တံ နီဟရိတွာ ဥပရိ ဆာဒေတွာ ဌိတံ သင်္ဃာဋိစီဝရံ အပနေတွာ ဥက္ကုဇ္ဇံ ဥဒ္ဓံမုခံ ကတွာ ဘိက္ခုနော ဒဿေတဗ္ဗန္တိ ယောဇနာ။
၂၉၆၈။ ဥတုနီနံ ¶ ဘိက္ခုနီနံ ဥတုကာလေ သဉ္ဇာတပုပ္ဖေ ကာလေ သံဝေလ္လိကံ ကာတုံ ကစ္ဆံ ဗန္ဓိတုံ မဟေသိနာ ကဋိသုတ္တကံ အနုညာတန္တိ ယောဇနာ၊ ဣမိနာ အညသ္မိံ ကာလေ ကဋိသုတ္တကံ ဗန္ဓိတုံ န ဝဋ္ဋတီတိ ဒီပေတိ။ ယထာဟ – ‘‘န၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခုနိယာ သဗ္ဗကာလံ ကဋိသုတ္တကံ ဓာရေတဗ္ဗံ၊ ယာ ဓာရေယျ၊ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဥတုနိယာ ကဋိသုတ္တက’’န္တိ (စူဠဝ။ ၄၂၂)။
၂၉၆၉။ ဣတ္ထိပေါသယုတန္တိ ဣတ္ထီဟိ ဝါ ပုရိသေဟိ ဝါ ဣတ္ထိပုရိသေဟိ ဝါ ယုတ္တံ။ ဣတ္ထိပေါသယုတ္တံ ဟတ္ထဝဋ္ဋကမေဝ ဝါ။ ပါဋင်္ကီတိ ပဋပေါဋ္ဋလိကံ။
၂၉၇၀။ ဂရုဓမ္မေတိ သင်္ဃာဒိသေသေ။ မာနတ္တန္တိ ပက္ခမာနတ္တံ။ သမ္မန္နိတွာတိ ဉတ္တိဒုတိယာယ ကမ္မဝါစာယ သမ္မန္နိတွာ။
၂၉၇၁။ ယဿာ ဣတ္ထိယာ ပဗ္ဗဇိတကာလေ ဂဗ္ဘော ဝုဋ္ဌာတိ ဝိဇာယတိ ယဒိ၊ ပုတ္တော စေ၊ တဿာပိ ဒါရကမာတု ယာဝ သော ဒါရကော ဝိညုတံ ပါပုဏာတိ၊ ယာဝ ခါဒိတုံ၊ ဘုဉ္ဇိတုံ၊ နဟာယိတုဉ္စ အတ္တနော ဓမ္မတာယ သက္ကောတိ၊ တာဝ ဒုတိယာ ဘိက္ခုနီ တထာ သမ္မန္နိတွာ ဒါတဗ္ဗာတိ ယောဇနာ။
၂၉၇၂။ သာ ¶ ပန မာတာ ဘိက္ခုနီ အတ္တနော ပုတ္တံ ပါယေတုံ၊ ဘောဇေတုံ၊ မဏ္ဍေတုံ၊ ဥရေ ကတွာ သယိတုဉ္စ လဘတီတိ ယောဇနာ။
၂၉၇၃။ ဒုတိယိကာယ ဘိက္ခုနိယာ ဒါရကေန သဟသေယျံ ဌပေတွာ ယထာ အညေသု ပုရိသေသု ဝတ္တိတဗ္ဗံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ၊ တထာ ဧဝ တသ္မိံ ဒါရကေ ဝတ္တိတဗ္ဗန္တိ ယောဇနာ။
၂၉၇၄။ ဝိဗ္ဘမေနေဝါတိ အတ္တနော ရုစိယာ သေတဝတ္ထာနံ ဂဟဏေနေဝ။ ယထာဟ – ‘‘ယသ္မာ သာ ဝိဗ္ဘန္တာ အတ္တနော ရုစိယာ ¶ ခန္တိယာ ဩဒါတာနိ ဝတ္ထာနိ နိဝတ္ထာ၊ တသ္မာယေဝ သာ အဘိက္ခုနီ၊ န သိက္ခာပစ္စက္ခာနေနာ’’တိ (စူဠဝ။ အဋ္ဌ။ ၄၃၄)။ ဣဓာတိ ဣမသ္မိံ သာသနေ။
၂၉၇၅။ ဂတာယာတိ ဧတ္ထ ‘‘သကာဝါသာ’’တိ သေသော။ ယထာဟ – ‘‘ယာ သာ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခုနီ သကာဝါသာ တိတ္ထာယတနံ သင်္ကန္တာ၊ သာ အာဂတာ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ’’တိ။ န ကေဝလံ န ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ၊ ပဗ္ဗဇ္ဇမ္ပိ န လဘတိ။ ဩဒါတာနိ ဂဟေတွာ ဝိဗ္ဘန္တာ ပန ပဗ္ဗဇ္ဇာမတ္တံ လဘတိ။
၂၉၇၆။ ဝန္ဒနန္တိ ပါဒေ သမ္ဗာဟေတွာ ဝန္ဒနံ။ သာဒိတုံ ဝဋ္ဋတီတိ ‘‘အနုဇာနာမိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သာဒိတု’’န္တိ (စူဠဝ။ ၄၃၄) အနုညာတတ္တာ ဝဋ္ဋတိ။ တတြေကေ အာစရိယာ ‘‘သစေ ဧကတော ဝါ ဥဘတော ဝါ အဝဿုတာ ဟောန္တိ သာရတ္တာ၊ ယထာဝတ္ထုကမေဝါ’’တိ ဝဒန္တိ။ ဧကေ အာစရိယာ ‘‘နတ္ထိ ဧတ္ထ အာပတ္တီ’’တိ ဝဒန္တီတိ ဧဝံ အာစရိယဝါဒံ ဒဿေတွာ ‘‘ဣဒံ ဩဒိဿ အနုညာတံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ အဋ္ဌကထာသု ဝုတ္တံ၊ တံ ပမာဏံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သာဒိတု’’န္တိ (စူဠဝ။ ၄၃၄) ဟိ ဝစနေနေဝ ကပ္ပိယံ။
၂၉၇၇။ ယာယ ကာယစိ ဝစ္စကုဋိယာ ဝစ္စော န ကာတဗ္ဗော၊ ဟေဋ္ဌာ ဝိဝဋေ ဥဒ္ဓံ ပဋိစ္ဆန္နေ ပန ဝစ္စံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဟေဋ္ဌာ ဝိဝဋေ ဥပရိ ပဋိစ္ဆန္နေတိ အဋ္ဌကထာယံ ‘‘သစေ ကူပေါ ခတော ဟောတိ၊ ဥပရိ ပန ပဒရမတ္တမေဝ သဗ္ဗဒိသာသု ပညာယတိ၊ ဧဝရူပေပိ ဝဋ္ဋတီ’’တိ (စူဠဝ။ အဋ္ဌ။ ၄၃၅) ဝုတ္တံ။
၂၉၇၈။ သဗ္ဗတ္ထာတိ ¶ ဘိက္ခုနိဥပဿယအန္တရဃရာဒိသဗ္ဗဋ္ဌာနေသု။ ဂိလာနာယာတိ ယဿာ ဝိနာ ပလ္လင်္ကံ န ဖာသု ဟောတိ။ အဍ္ဎပလ္လင်္ကန္တိ ဧကပါဒံ အာဘုဇိတွာ ကတပလ္လင်္ကံ။ သော ¶ ဧကံ ပဏှိံ ဦရုမူလာသန္နံ ကတွာ ဣတရံ ဒူရေ ကတွာ အာဘုဇိတပလ္လင်္ကော နာမ။
၂၉၇၉။ နရတိတ္ထေတိ ပုရိသာနံ နဟာနတိတ္ထေ။ ယထာဟ – ‘‘န၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခုနိယာ ပုရိသတိတ္ထေ နဟာယိတဗ္ဗံ၊ ယာ နဟာယေယျ၊ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ မဟိလာတိတ္ထေ နဟာယိတု’’န္တိ (စူဠဝ။ ၄၃၆)။
၂၉၈၀။ ယာ သမဏီ ဂန္ဓစုဏ္ဏေန ဝါ ဝါသိတမတ္တိယာ ဝါသိတကာယ မတ္တိကာယ ဝါ ပဋိသောတေ ဝါ နှာယေယျ၊ တဿာ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋန္တိ ယောဇနာ။ ဝါသိတဝိသေသနေန အဝါသိတာ ဝဋ္ဋတီတိ ဒီပေတိ။ ယထာဟ – ‘‘အနုဇာနာမိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပကတိမတ္တိက’’န္တိ (စူဠဝ။ ၄၃၆)။
၂၉၈၁။ အဘုတွာတိ ဧတ္ထ အာမိသအဂ္ဂံ ဂဟဏမတ္တမ္ပိ အကတွာ၊ ပတ္တစီဝရံ ကတိပယဒိဝသာနိပိ အပရိဘုဉ္ဇိတွာတိ အတ္ထော။ သစေ အသပ္ပာယံ၊ သဗ္ဗမ္ပိ အပနေတုံ ဝဋ္ဋတိ။
၂၉၈၂။ အနုပသမ္ပန္နေ အသန္တေ သဗ္ဗံ ဘိက္ခူဟိ ပဋိဂ္ဂဟိတံ ဝါ အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတံ ဝါ သန္နိဓိကတံ ဝါ သဗ္ဗံ အဇ္ဈောဟရဏီယံ ဘိက္ခူဟိ ပဋိဂ္ဂဟာပေတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဘိက္ခုနီနံ ဝဋ္ဋတီတိ ယောဇနာ။ ‘‘ဘိက္ခုနီနံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ ဣဒံ ပကရဏဝသေန ဝုတ္တံ။ ဘိက္ခုနီဟိပိ ပဋိဂ္ဂဟာပေတွာ ဘိက္ခူနမ္ပိ တထာဝိဓံ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ယထာဟ – ‘‘အနုဇာနာမိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခူနံ သန္နိဓိံ ဘိက္ခုနီဟိ ပဋိဂ္ဂါဟာပေတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတု’’န္တိ (စူဠဝ။ ၄၂၁)။
ဘိက္ခုနိက္ခန္ဓကကထာဝဏ္ဏနာ။
ဣတိ ဝိနယတ္ထသာရသန္ဒီပနိယာ ဝိနယဝိနိစ္ဆယဝဏ္ဏနာယ
ခန္ဓကကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။