📜
အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနကထာဝဏ္ဏနာ
၄၀၅။ အာဒိနာတိ ပဌမေန ကာယသင်္ခါတေန သမုဋ္ဌာနေန။
၄၀၆-၇။ ဒုက္ကဋာဒယောတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန ထုလ္လစ္စယသင်္ဃာဒိသေသာ ဂဟိတာ။ ယထာဟ – ‘‘ပယောဂေ ဒုက္ကဋံ ¶ ။ ဧကံ ပိဏ္ဍံ အနာဂတေ အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။ တသ္မိံ ပိဏ္ဍေ အာဂတေ အာပတ္တိ သင်္ဃာဒိသေသဿာ’’တိ (ပရိ။ ၂၇၇)။ ဝိကာလေ ပန ပါစိတ္တီတိ ဝိကာလဘောဇနပါစိတ္တိ။ အညာတိဟတ္ထတောတိ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌာယ ဟတ္ထတော။ ဂဟေတွာတိ ¶ ခါဒနီယံ ဝါ ဘောဇနီယံ ဝါ သဟတ္ထာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ။ ‘‘ပဉ္စ ဣမာ အာပတ္တိယော’’တိ ပဒစ္ဆေဒေါ။
၄၀၈။ ဒုတိယေနာတိ ဝါစာသင်္ခါတေန သမုဋ္ဌာနေန။
၄၀၉-၁၀။ သမာဒိသတိ ကထေတိ စေ။ သဗ္ဗထာ ဝိပန္နန္တိ အဒေသိတဝတ္ထုကတာဒိနာ သဗ္ဗပ္ပကာရေန ဝိပန္နပ္ပဒေသံ။ ကုဋိန္တိ သညာစိကာယ ကုဋိံ။ ယထာဟ ပရိဝါရေ ‘‘တဿ ကုဋိံ ကရောန္တိ အဒေသိတဝတ္ထုကံ ပမာဏာတိက္ကန္တံ သာရမ္ဘံ အပရိက္ကမန’’န္တိ (ပရိ။ ၂၇၈)။ ပဒသောဓမ္မံ မူလံ သမုဋ္ဌာနံ ယဿ ပါစိတ္တိယဿာတိ တထာ ဝုတ္တံ၊ တေန ပဒသောဓမ္မမူလေန၊ သဟတ္ထေ စေတံ ကရဏဝစနံ။
၄၁၁။ တတိယေန သမုဋ္ဌာနေနာတိ ကာယဝါစာသင်္ခါတေန သမုဋ္ဌာနေန။
၄၁၂။ သံဝိဒဟိတွာနာတိ သဒ္ဓိံ ဝိဒဟိတွာ၊ ‘‘ကုဋိံ ကရောမာ’’တိ အညေဟိ သဒ္ဓိံ မန္တေတွာတိ အတ္ထော။
၄၁၃။ ဝတွာတိ အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ။ ဘိက္ခုနိန္တိ ဘိက္ခူနံ ဘုဉ္ဇနဋ္ဌာနေ ဌတွာ ‘‘ဣဓ သူပံ ဒေထ၊ ဣဓ ဩဒနံ ဒေထာ’’တိ ဝေါသာသမာနံ ဥပါသကာနံ ဝတွာ ဒါပေန္တိံ ဘိက္ခုနိံ။ န နိဝါရေတွာတိ ‘‘အပသက္က တာဝ၊ ဘဂိနိ၊ ယာဝ ဘိက္ခူ ဘုဉ္ဇန္တီ’’တိ အနပသာဒေတွာ ဘုဉ္ဇတောတိ ယောဇနာ။
၄၁၄။ စတုတ္ထေန ကာယစိတ္တသမုဋ္ဌာနေန ကတိ အာပတ္တိယော သိယုန္တိ ယောဇနာ။
၄၁၇။ ပဉ္စမေနာတိ ဝါစာစိတ္တသမုဋ္ဌာနေန။ ဝဒန္တိ ဝဒန္တော သမုဒါစရန္တော။
၄၁၈။ ကုဋိန္တိ ¶ ¶ နိဒဿနမတ္တံ၊ အဒေသိတဝတ္ထုကံ ပမာဏာတိက္ကန္တံ သာရမ္ဘံ အပရိက္ကမနံ သေနာသနမ္ပိ ဂဟဏံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။
၄၁၉။ ဝါစေတိ ပဒသော ဓမ္မန္တိ ဧတ္ထ ‘‘အနုပသမ္ပန္န’’န္တိ သေသော။ ယထာဟ – ‘‘ဘိက္ခု အကပ္ပိယသညီ အနုပသမ္ပန္နံ ပဒသော ဓမ္မံ ဝါစေတီ’’တိ (ပရိ။ ၂၈၁)။ ဒဝကမျတာ ဝဒန္တဿာတိ ဇာတိအာဒီဟိ အက္ကောသဝတ္ထူဟိ ကီဠာဓိပ္ပာယေန ဝဒန္တဿ။ ဒဝကမျတာတိ စ ‘‘ပဋိသင်္ခါ ယောနိသော’’တိအာဒီသု (မ။ နိ။ ၁။၂၂၊ ၂၄၊ ၄၂၂၊ အ။ နိ။ ၆။၅၈၊ ၈။၉၊ မဟာနိ။ ၁၉၉၊ ၂၀၆၊ ဓ။ သ။ ၁၃၅၅၊ ဝိဘ။ ၅၁၈) ဝိယ ယ-ကာရလောပေန နိဒ္ဒေသော။
၄၂၀။ ဆဋ္ဌေန ကာယဝါစာစိတ္တသမုဋ္ဌာနေန။ သံဝိဒဟိတွာနာတိ သံဝိဓာယ၊ ‘‘တွဉ္စ အဟဉ္စ ဧကတော အဝဟရိဿာမာ’’တိ သမ္မန္တနံ ကတွာ။ ဘဏ္ဍံ ဟရတီတိ ‘‘ဘာရိယံ တွံ ဧကံ ပဿံ ဂဏှ၊ အဟံ ဣမ’’န္တိ ဝတွာ တေန သဟ ဌာနာ စာဝေတိ စေ။
၄၂၃။ ဣဓ ဣမသ္မိံ သာသနေ။ ဝိမတူပရမံ ပရမန္တိ ဧတ္ထ ‘‘ကပ္ပိယံ နု ခေါ၊ အကပ္ပိယ’’န္တိ ဝါ ‘‘အာပတ္တိ နု ခေါ၊ အနာပတ္တီ’’တိ ဝါ ‘‘ဓမ္မော နု ခေါ၊ အဓမ္မော’’တိ ဝါ ဧဝမာဒိနာ နယေန ဝိဝိဓေနာကာရေန ပဝတ္တာ ဝိမတိ ဝိစိကိစ္ဆာ ဝိမတိ။ ဝိမတိံ ဥပရမေတိ ဝိနာသေတီတိ ဝိမတူပရမံ။ ပရမံ ဥတ္တမံ။ ဥတ္တရန္တိ ဝိဘင်္ဂခန္ဓကာဂတာနံ နိဒါနာဒိဝိနိစ္ဆယာနံ ပဉှဥတ္တရဘာဝေန ဌိတတ္တာ ဥတ္တရံ။ ဣမံ ဥတ္တရံ နာမ ပကရဏံ ယော ဥတ္တရတိ ပညာယ ဩဂါဟေတွာ ပရိယောသာပေတိ။ ဣဓ ‘‘ဥတ္တရံ ဥတ္တရ’’န္တိ ပဒဒွယေ ဧကံ ဂုဏနိဒဿနံ၊ ဧကံ သတ္ထနိဒဿနန္တိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ သုနယေန ယုတော သော ပုဂ္ဂလော ဝိနယံ ပိဋကံ ဥတ္တရတီတိ သမ္ဗန္ဓော။ ကိံ ဝိသိဋ္ဌန္တိ အာဟ ‘‘သုနယ’’န္တိအာဒိ ¶ ။ သုဋ္ဌု စာရိတ္တဝါရိတ္တဒဠှီကရဏသိထိလကရဏဘေဒါ ပညတ္တိအနဥပညတ္တာဒိနယာ ဧတ္ထာတိ သုနယော၊ တံ။ သုဋ္ဌု နီယတိ ဝိနိစ္ဆယော ဧတေနာတိ သုနယော၊ ဥတ္တရဝိနိစ္ဆယော၊ တေန။ ဝိနိစ္ဆယာဝဗောဓေန သံယုတ္တော သမန္နာဂတော။ ဒုက္ခေန ဥတ္တရီယတီတိ ဒုတ္တရံ။ ပါတိမောက္ခသံဝရသီလဒီပကတ္တေန သမာဓိပညာနိဗ္ဗာနသင်္ခါတဥတ္တရပ္ပတ္တိယာ ပတိဋ္ဌာဘာဝတော ဥတ္တရံ ဥတ္တရတိ ဩဂါဟေတွာ ပရိယောသာနံ ပါပုဏာတီတိ အတ္ထော။
ဣဓ ယော ဝိမတူပရမံ ပရမံ ဥတ္တရံ ဥတ္တရံ နာမ ပကရဏံ ဥတ္တရတိ၊ သုနယေန ယုတော သော ပုဂ္ဂလော ¶ သုနယံ ဒုတ္တရံ ဥတ္တရံ ဝိနယံ ဥတ္တရတီတိ ယောဇနာ။ စ-သဒ္ဒေန သတ္ထန္တရသမုစ္စယတ္ထေန ဣမမတ္ထံ ဒီပေတိ။ သေယျထိဒံ၊ ဣဓ ယော သုနယံ ဒုတ္တရံ ဥတ္တရံ ဝိနယံ ဥတ္တရတိ၊ သုနယေန ယုတော သော ပုဂ္ဂလော ဝိမတူပရမံ ပရမံ ဥတ္တရံ ဥတ္တရံ နာမ ပကရဏံ ဥတ္တရတီတိ။ ဣမိနာ ယော ဥတ္တရံ ဇာနာတိ၊ သော ဝိနယံ ဇာနာတိ။ ယော ဝိနယံ ဇာနာတိ၊ သော ဥတ္တရံ ဇာနာတီတိ ဥတ္တရပကရဏဿ ဝိနယပိဋကဇာနနေ အစ္စန္တူပကာရိတာ ဝိဘာဝိတာတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။
ဣတိ ဥတ္တရေ လီနတ္ထပကာသနိယာ
အာပတ္တိသမုဋ္ဌာနကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။