📜
သဗ္ဗသင်္ကလနနယကထာဝဏ္ဏနာ
၈၇၃။ ပရိဝါရေ မုခါဂတာ ကတ္ထပညတ္တိဝါရာဒယော အဋ္ဌ ဝါရာ၊ တေယေဝ ပစ္စယ-သဒ္ဒေန ယောဇေတွာ ဝုတ္တာ အဋ္ဌပစ္စယဝါရာတိ ဝိဘင်္ဂဒွယေ ဝိသုံ ဝိသုံ ဒဿိတာ သောဠသ ပရိဝါရာ အဿာတိ သောဠသပရိဝါရော၊ တဿ သောဠသပရိဝါရဿ။ သဗ္ဗံ သင်္ကလနံ နယန္တိ သဗ္ဗေသံ ဝုတ္တာနံ သင်္ကလနနယာနံ သင်္ဂဟေတဗ္ဗတော သဗ္ဗံ သင်္ကလဘေဒနံ နယံ။
၈၇၅။ ကာယိကာ ဆဗ္ဗိဓာတိ ပဌမပါရာဇိကာပတ္တိ၊ ကုဋိကရဏေ ပယောဂေ ဒုက္ကဋာပတ္တိ၊ ဧကံ ပိဏ္ဍံ အနာဂတေ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိ၊ တသ္မိံ အာဂတေ သင်္ဃာဒိသေသာပတ္တိ၊ ဝိကာလဘောဇနေ ပါစိတ္တိယာပတ္တိ၊ ပဌမပါဋိဒေသနီယာပတ္တီတိ ဆဗ္ဗိဓာ။
တထာ ဝါစသိကာပိ စာတိ စတုတ္ထပါရာဇိကာ၊ ကုဋိယာ ကာရာပနေ ပုဗ္ဗဂတိယော၊ ပဒသောဓမ္မပါစိတ္တိယံ၊ ဒဝကမျတာယ ဟီနေန ခုံသနံ၊ တဿ ဒုဗ္ဘာသိတန္တိ တထာ ဆဗ္ဗိဓာ။
ဆာဒေန္တဿ ¶ စ တိဿောတိ ဘိက္ခုနိယာ ဝဇ္ဇပဋိစ္ဆာဒိကာယ ပါရာဇိကံ၊ ဘိက္ခုနော သင်္ဃာဒိသေသဆာဒနေ ပါစိတ္တိယံ၊ အတ္တနော ဒုဋ္ဌုလ္လစ္ဆာဒနေ ဒုက္ကဋန္တိ တိဿော စ။
ပဉ္စ ¶ သံသဂ္ဂပစ္စယာတိ ကာယသံသဂ္ဂေ ဘိက္ခုနိယာ ပါရာဇိကံ၊ ဘိက္ခုနော သင်္ဃာဒိသေသော၊ ကာယေန ကာယပဋိဗဒ္ဓေ ထုလ္လစ္စယံ၊ နိဿဂ္ဂိယေန ကာယပဋိဗဒ္ဓေ ဒုက္ကဋံ၊ အင်္ဂုလိပတောဒကေ ပါစိတ္တိယန္တိ ကာယသံသဂ္ဂပစ္စယာ ပဉ္စ အာပတ္တိယော။
၈၇၇။ ဘိက္ခုနိယာ ဝဇ္ဇပဋိစ္ဆာဒိကာယ ပါရာဇိကံ၊ ဘိက္ခုဿ သင်္ဃာဒိသေသပဋိစ္ဆာဒကဿ ပါစိတ္တိယန္တိ ဒုဋ္ဌုလ္လစ္ဆာဒနေ ဒုဝေ။
၈၇၉။ ‘‘ဂါမန္တရေ စတဿောဝါ’’တိအာဒိ ပဋိနိဒ္ဒေသတော စ ဝိညာယတိ။
၈၈၅။ ယာ ပန ဘိက္ခုနီ ရတ္တန္ဓကာရေ အပ္ပဒီပေ ဟတ္ထပါသေ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ ယဒိ သလ္လပေယျ၊ တဿာ ပါစိတ္တိ။ ဒူရေ ဌိတာ ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟိတွာ ဌိတာ ဝဒေယျ စေ၊ ဒုက္ကဋမေဝါတိ ယောဇနာ။
၈၈၆။ ယာ ပန ဘိက္ခုနီ ဆန္နေ ပဋိစ္ဆန္နဋ္ဌာနေ ဒိဝါ ပုရိသေန သဒ္ဓိံ အဿ ပုရိသဿ ဟတ္ထပါသေ ဌိတာ ဝဒေယျ သလ္လပေယျ၊ တဿာ ပါစိတ္တိ။ ဟတ္ထပါသံ ဝိဇဟိတွာ ဝဒေယျ စေ၊ ဒုက္ကဋမေဝါတိ ယောဇနာ။
၈၉၁။ သနိဿဂ္ဂါ စ ပါစိတ္တီတိ နိဿဇ္ဇနဝိနယကမ္မသဟိတာယေဝ ပါစိတ္တိ။
၈၉၈။ သမာနသံဝါသကဘူမိ ¶ နာမ ပကတတ္တဿ ဘိက္ခုနော သမာနလဒ္ဓိကဿ ဧကသီမာယံ ဌိတဘာဝေါ။ နာနာပဒံ ပုဗ္ဗံ ဧတိဿာတိ နာနာပဒပုဗ္ဗိကာ၊ နာနာသံဝါသကဘူမီတိ အတ္ထော ¶ ။ ဥက္ခိတ္တနာနာလဒ္ဓိကနာနာသီမဂတာ နာနာသံဝါသကဘူမိ။ ဣမာ ဒွေယေဝ သံဝါသကဘူမိယော ဟိ မဟေသိနာ ကာရုဏိကေန ဝုတ္တာတိ ယောဇနာ။
၈၉၉။ ဒုဝိန္နန္တိ ပါရိဝါသိကမာနတ္တစာရီနံ ဒွိန္နံ ပုဂ္ဂလာနံ။ ဒွယာတီတေနာတိ ကာမသုခလ္လိကာနုယောဂအတ္တကိလမထာနုယောဂသင်္ခါတံ အန္တဒွယံ အတိက္ကမ္မ မဇ္ဈိမာယ ပဋိပဒါယ ဌိတေန။ အထ ဝါ သဿတုစ္ဆေဒဒွယံ အတိက္ကန္တေန။
၉၀၀။ ‘‘ဒွင်္ဂုလပဗ္ဗပရမံ အာဒါတဗ္ဗ’’န္တိ စ တထေဝ ‘‘ဒွင်္ဂုလံ ဝါ ဒုမာသံ ဝါ’’တိ စ ဒွင်္ဂုလာ ဒုဝေ ပညတ္တာတိ ယောဇနာ။
၉၀၅။ အာဏတ္တိယာ မနုဿမာရဏံ၊ အာဏတ္တိယာ အဒိန္နာဒါနမ္ပီတိ ယောဇနာ။
၉၀၇။ တိဿော ဩဘာသနာယိမာတိ ဣမာ တိဿော မေထုနာဓိပ္ပာယပ္ပကာသနာ။
၉၀၈။ သင်္ဃာဒိသေသော ဧဝ သင်္ဃာဒိသေသတာ။
၉၁၀။ ဝနပ္ပတိ နာမ ပုပ္ဖံ ဝိနာ ဖလန္တီ နိဂြောဓဥဒုမ္ဗရအဿတ္ထပိလက္ခကာဒိရုက္ခဇာတိ၊ ဣဓ ပန ဝနဇေဋ္ဌော ရက္ခိတဂေါပိတစေတိယရုက္ခော ဝနပ္ပတီတိ အဓိပ္ပာယော။ ထုလ္လတာတိ ထုလ္လစ္စယံ။
၉၁၂။ ဝိဿဋ္ဌီတိ ဝိဿဇ္ဇိ သမ္ဘဝဓာတု။ ဆဍ္ဍနေတိ ဥပက္ကမိတွာ မောစနေ။ ‘‘ဟရိတေ ဥစ္စာရံ ပဿာဝံ ဆဍ္ဍနေ’’တိ ပဒစ္ဆေဒေါ။
၉၁၃။ ကိံ ပမာဏမေတာသန္တိ ကိတ္တကာ။
၉၁၅။ ဘိက္ခု ¶ ¶ ဘိက္ခုနိယာ သဒ္ဓိန္တိ ဧတ္ထ ဘိက္ခူတိ သာမိဝစနပ္ပသင်္ဂေ ပစ္စတ္တံ၊ ဘိက္ခုနောတိ အတ္ထော။ ဂါထာဗန္ဓဝသေန ဝါ ဝဏ္ဏလောပေါ။
၉၂၂။ ‘‘ယာဝတတိယကေ တိဿော အာပတ္တိယော’’တိ (ပရိ။ အဋ္ဌ။ ၄၇၆ အတ္ထတော သမာနံ) ပဒဿ နိဒ္ဒေသေ ‘‘ထုလ္လစ္စယံ သိယာ သင်္ဃ-ဘေဒကဿာနုဝတ္တိနော’’တိ ပဌန္တိ။ ‘‘တိဏ္ဏံ သင်္ဃဘေဒါနုဝတ္တာကာနံ ကောကာလိကာဒီနံ သင်္ဃာဒိသေသော’’တိ အဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တတ္တာ တထာ ပါဌော န ဂဟေတဗ္ဗော။
၉၂၃။ ယာဝတတိယကေတိ တိဏ္ဏံ ပူရဏီ တတိယာ၊ ကမ္မဝါစာ၊ ယာဝတတိယာယ ကမ္မဝါစာယ ပရိယောသာနေ အာပဇ္ဇိတဗ္ဗာ အာပတ္တိ ယာဝတတိယကာ နာမ။
၉၂၆။ ‘‘အဝဿုတဿ…ပေ… ကိဉ္စီ’’တိ ဣဒံ ဂရုကာပတ္တိယာ ဝတ္ထုဒဿနံ။ ‘‘သဗ္ဗံ မံသံ အကပ္ပိယ’’န္တိ ဣဒံ ထုလ္လစ္စယဒုက္ကဋာနံ ဝတ္ထုဒဿနံ။
၉၂၇။ ‘‘ဝိညာပေတွာန…ပေ… ဘောဇနမ္ပိ စာ’’တိ ဣဒံ ပါဋိဒေသနီယဝတ္ထုဒဿနံ။ ‘‘လသုဏမ္ပိ စာ’’တိ ဣဒံ ပါစိတ္တိယဝတ္ထုဒဿနံ။ ‘‘ဧကတော အဇ္ဈောဟရန္တိယာ’’တိ ပဒစ္ဆေဒေါ။
၉၃၀။ ရတ္တစိတ္တေန ဣတ္ထိယာ အင်္ဂဇာတံ ဩလောကေန္တဿ ဒုက္ကဋံ ဝုတ္တန္တိ ယောဇနာ။
၉၃၁။ သမ္မာဝတ္တနာဝ သမ္မာဝတ္တနကာ။ တေစတ္တာလီသ ဝတ္တနာ ဒွါသီတိက္ခန္ဓကဝတ္တာနံ ပရိပူရဏဋ္ဌာနေ ဒဿိတာ။
၉၃၂။ အဒဿနအပဋိကမ္မေ အာပန္နာပတ္တိယာ ဒုဝေ ပုဂ္ဂလာ၊ ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ အာပန္နာပတ္တိယာ ဧကောတိ ဣမေ တယော ဥက္ခိတ္တပုဂ္ဂလာ။
၉၃၄။ ဒူသကောတိ ¶ ဘိက္ခုနိဒူသကော။ ကဏ္ဋကောတိ ကဏ္ဋကသာမဏေရော။
၉၃၇။ ဒဒေယျစ္စေဝမာဒိကာတိ ¶ ဉတ္တိကာလေ ‘‘သင်္ဃော ဒဒေယျာ’’တိအာဒိဘေဒါ ဉတ္တိကပ္ပနာ၊ ဉတ္တိကိရိယာတိ အတ္ထော။ ဒေတိ သင်္ဃော ကရောတီတိအာဒီတိ ကမ္မဝါစာကာလေ ‘‘သင်္ဃော ဒေတီ’’တိ ဝါ ‘‘ကရောတီ’’တိ ဝါ အာဒိဘေဒါ ဝစနကမ္မဿ အနိဋ္ဌိတတ္တာ ဝိပ္ပကတပစ္စုပ္ပန္နံ နာမ သိယာ။
၉၃၈။ ဒိန္နံ ကတံ ပနိစ္စာဒီတိ ကမ္မဝါစာယ နိဋ္ဌိတာယ ‘‘ဒိန္နံ သင်္ဃေနာ’’တိ ဝါ ‘‘ကတံ သင်္ဃေနာ’’တိ ဝါတိအာဒိဝစနံ အတီတကရဏံ နာမ သိယာ။
‘‘ကာရဏေဟိ ပန ဒွီဟိ၊ သင်္ဃော ဘိဇ္ဇတိ နညထာ’’တိ ကသ္မာ ဝုတ္တံ၊ နနု ‘‘ပဉ္စဟုပါလိ၊ အာကာရေဟိ သင်္ဃော ဘိဇ္ဇတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ကမ္မေန၊ ဥဒ္ဒေသေန၊ ဝေါဟရန္တော၊ အနုဿာဝနေန၊ သလာကဂ္ဂါဟေနာ’’တိ (ပရိ။ ၄၅၈) ဝုတ္တတ္တာ၊ အဋ္ဌကထာယဉ္စ (ပရိ။ အဋ္ဌ။ ၄၅၈) ‘‘ပဉ္စဟိ ကာရဏေဟီ’’တိ ဝစနတော စ ဣဓ ဣမေဟိ ဒွီဟေဝ ကာရဏေဟိ သင်္ဃဘေဒကထနံ အယုတ္တန္တိ? ဝုစ္စတေ – နာယုတ္တံ ပုဗ္ဗပယောဂကာရကဝသေန ဝုတ္တတ္တာ။ တထာ ဟိ အဋ္ဌကထာယံ –
‘‘ကမ္မေနာတိ အပလောကနာဒီသု စတူသု ကမ္မေသု အညတရေန ကမ္မေန။ ဥဒ္ဒေသေနာတိ ပဉ္စသု ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသေသု အညတရေန ဥဒ္ဒေသေန။ ဝေါဟရန္တောတိ ကထယန္တော၊ တာဟိ တာဟိ ဥပပတ္တီဟိ ‘အဓမ္မံ ဓမ္မော’တိအာဒီနိ အဋ္ဌာရသ ဘေဒကရဝတ္ထူနိ ဒီပေန္တော။ အနုဿာဝနေနာတိ ‘နနု တုမှေ ဇာနာထ မယှံ ဥစ္စာကုလာ ပဗ္ဗဇိတဘာဝံ၊ ဗဟုဿုတဘာဝဉ္စ၊ မာဒိသော ¶ နာမ ဥဒ္ဓမ္မံ ဥဗ္ဗိနယံ သတ္ထုသာသနံ ကရေယျာတိ စိတ္တေ ဥပ္ပာဒေတုံ တုမှာကံ ယုတ္တံ၊ ကိံ မယှံ အဝီစိ နီလုပ္ပလဝနမိဝ သီတလော၊ ကိမဟံ အပါယတော န ဘာယာမီ’တိအာဒိနာ နယေန ကဏ္ဏမူလေ ဝစီဘေဒံ ကတွာ အနုဿာဝနေန။ သလာကဂ္ဂါဟေနာတိ ဧဝံ အနုဿာဝေတွာ တေသံ စိတ္တံ ဥပတ္ထမ္ဘေတွာ အနိဝတ္တိဓမ္မေ ကတွာ ‘ဂဏှထ ဣမံ သလာက’န္တိ သလာကဂ္ဂါဟေန။
‘‘ဧတ္ထ စ ကမ္မမေဝ၊ ဥဒ္ဒေသော ဝါ ပမာဏံ၊ ဝေါဟာရာနုဿာဝနသလာကဂ္ဂါဟာ ပန ပုဗ္ဗဘာဂါ။ အဋ္ဌာရသဝတ္ထုဒီပနဝသေန ဟိ ဝေါဟရန္တေ တတ္ထ ရုစိဇနနတ္ထံ အနုဿာဝေတွာ သလာကာယ ဂဟိတာယပိ အဘိန္နောဝ ဟောတိ သင်္ဃော။ ယဒါ ပန ဧဝံ စတ္တာရော ဝါ အတိရေကေ ဝါ ¶ သလာကံ ဂါဟေတွာ အာဝေဏိကံ ကမ္မံ ဝါ ဥဒ္ဒေသံ ဝါ ကရောတိ၊ တဒါ သင်္ဃော ဘိန္နော နာမ ဟောတီ’’တိ (ပရိ။ အဋ္ဌ။ ၄၅၈) –
ဝုတ္တတ္တာ သလာကဂ္ဂါဟကမ္မာနိ ဒွေ ပဓာနကာရဏာနီတိ ဣဓ တာနေဝ ဒဿိတာနိ။
နနု စ သလာကဂ္ဂါဟောပိ သင်္ဃဘေဒဿ ပုဗ္ဗဘာဂေါ ဝုတ္တော၊ ဥဒ္ဒေသကမ္မာနေဝ ပဓာနဘာဝေန ဝုတ္တာနိ၊ တသ္မာ ကထမဿ သလာကဂ္ဂါဟဿ ပဓာနကာရဏဘာဝေါတိ? ဝုစ္စတေ – ဥဒ္ဒေသကမ္မာနိပိ သလာကဂ္ဂါဟေ သိဒ္ဓေ အဝဿမ္ဘဝနတော အတ္ထသာဓနပယောဂေန ဝိနာ အသိဒ္ဓါနေဝ ဟောန္တီတိ သော ပဓာနဘာဝေန ဣဓ ဂဟိတော၊ ဥဒ္ဒေသော ပန ပညတ္တကမ္မပုဗ္ဗင်္ဂမတ္တာ ကမ္မေနေဝ သင်္ဂဟိတောတိ ဣဓ ဝိသုံ န ဝုတ္တောတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။
၉၄၁။ ပယုတ္တာယုတ္တဝါစာယာတိ ¶ ပစ္စယုပ္ပာဒနတ္ထာယ ပယုတ္တာ စ သာ သကျပုတ္တိယဘာဝဿ အယုတ္တာ အနနုရူပါ စာတိ ပယုတ္တာယုတ္တာ၊ သာယေဝ ဝါစာတိ ပယုတ္တာယုတ္တဝါစာ၊ တာယ။
၉၄၄။ ယာ ဘိက္ခုနီ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇတိ၊ တဿာ စ ပါဋိဒေသနီယံ သိယာတိ ယောဇနာ။
၉၄၆။ ‘‘ဒသသတာနီ’’တိအာဒိဂါထာယ ရတ္တီနန္တိ ဧတ္ထ ‘‘သတ’’န္တိ သေသော။ ဆာဒနကိရိယာယ အစ္စန္တသံယောဂေ ဥပယောဂဝစနံ။ ဒသသတာနိ အာပတ္တိယော ရတ္တီနံ သတံ ဆာဒေတွာတိ ယောဇနာ။ ဧဝံ ကတ္တဗ္ဗယောဇနာယံ –
‘‘ဒသ သတံ ရတ္တိသတံ၊ အာပတ္တိယော ဆာဒယိတွာန၊
ဒသ ရတ္တိယော ဝသိတွာန၊ မုစ္စေယျ ပါရိဝါသိကော’’တိ။ (ပရိ။ ၄၇၇) –
အယံ ပရိဝါရဂါထာပမာဏံ။ ဧကဒိဝသံ သတံသင်္ဃာဒိသေသာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ ဒသဒိဝသေ ဆာဒနဝသေန သတံဒိဝသေ သဟဿသင်္ဃာဒိသေသာပတ္တိယော ဆာဒယိတွာတိ အတ္ထော။ အယမေတ္ထ သင်္ခေပတ္ထော – ယော ¶ ဒသဒိဝသေ သတံ သင်္ဃာဒိသေသာ အာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိတွာ ဒသဒိဝသေ ပဋိစ္ဆာဒေတိ၊ တေန ရတ္တိသတံ အာပတ္တိသဟဿံ ပဋိစ္ဆာဒိတံ ဟောတီတိ။ ဒသ ရတ္တိယော ဝသိတွာနာတိ ‘‘သဗ္ဗာဝ တာ အာပတ္တိယော ဒသာဟပဋိစ္ဆန္နာ’’တိ ပရိဝါသံ ယာစိတွာ ဒသ ရတ္တိယော ဝသိတွာတိ အတ္ထော။ မုစ္စေယျ ပါရိဝါသိကောတိ ပရိဝါသံ ဝသန္တော ဘိက္ခု အတ္တနာ ဝသိတဗ္ဗပရိဝါသတော မုစ္စေယျ၊ မုတ္တော ဘဝေယျာတိ အတ္ထော။
၉၄၇။ ပါရာဇိကာနိ အဋ္ဌေဝါတိ အဂ္ဂဟိတဂ္ဂဟဏေန။ တေဝီသ ဂရုကာတိ ဘိက္ခူဟိ အသာဓာရဏာ ဘိက္ခုနီနံ ဒသ၊ ဘိက္ခုနီဟိ ¶ အသာဓာရဏာ ဘိက္ခူနံ ဆ၊ ဥဘိန္နံ သာဓာရဏာ သတ္တာတိ ဧဝံ တေဝီသ သင်္ဃာဒိသေသာ။
၉၄၈။ ဝုတ္တာနီတိ ယထာဝုတ္တာနိ နိဿဂ္ဂိယာနိ။ ဒွေစတ္တာလီသ ဟောန္တီတိ ဘိက္ခုဝိဘင်္ဂါဂတာ တိံသ၊ ဘိက္ခူဟိ အသာဓာရဏာ ဘိက္ခုနီနံ အာဒိတော ဒွါဒသ စာတိ ဒွါစတ္တာလီသ နိဿဂ္ဂိယာနိ ဟောန္တိ။ အဋ္ဌာသီတိသတံ ပါစိတ္တိယာ ပုဗ္ဗေ ဒဿိတာဝ။
၉၄၉။ သုသိက္ခေနာတိ သုဋ္ဌု သိက္ခိတအဓိသီလာဒိတိဝိဓသိက္ခေန ဘဂဝတာ။
၉၅၀။ သုပညေနာတိ သောဘဏာ ဒသဗလစတုဝေသာရဇ္ဇဆအသာဓာရဏာဒယော ပညာ ယဿ သော သုပညော၊ တေန။ ယသဿိနာတိ အဋ္ဌအရိယပုဂ္ဂလသမူဟသင်္ခါတပရိဝါရယသာ စ သဗ္ဗလောကဗျာပကဂုဏဃောသသင်္ခါတကိတ္တိယသာ စ တေန သမန္နာဂတတ္တာ ယသဿိနာ။ အဍ္ဎုဍ္ဎာနိ သတာနိ ဘဝန္တီတိ ယထာဒဿိတဂဏနာယ ပိဏ္ဍဝသေန ပညာသာဓိကာနိ တီဏိ သတာနိ ဘဝန္တီတိ အတ္ထော။ သုပညေန ယသဿိနာ ဂေါတမေန ပညတ္တာနိ သဗ္ဗာနိ သိက္ခာပဒါနိ အဍ္ဎုဍ္ဎာနိ သတာနိ ဘဝန္တီတိ ယောဇနာ။
၉၅၁။ ဧတေသု သိက္ခာပဒေသု ယော သာရဘူတော ဝိနိစ္ဆယော ဝတ္တဗ္ဗော၊ သော သကလော မယာ သမာသေန သဗ္ဗထာ သဗ္ဗာကာရေန ဝုတ္တောတိ ယောဇနာ။
၉၅၃။ တသ္မာတိ မယာ ဝိစာရေတွာ ဝုတ္တတ္တာဝ။ အတ္ထေတိ ဝစနတ္ထဘာဝတ္ထာဒိဘေဒေ အတ္ထေ ဝါ။ အက္ခရဗန္ဓေ ¶ ဝါတိ အက္ခရသင်္ခါတပဒဗန္ဓေ ဝါ။ ဝိညာသဿ ကမေပိ ဝါတိ ဥဒ္ဒေသဝသေန ဂန္ထနိက္ခေပဿ ကမေပိ။ ကင်္ခါ န ကာတဗ္ဗာတိ ‘‘ယထာအဓိပ္ပေတဿ ¶ ဣဒံ ဝါစကံ နု ခေါ၊ အဝါစက’’န္တိ ဝါ ‘‘ဣဒမယုတ္တံ နု ခေါ၊ ယုတ္တ’’န္တိ ဝါ ‘‘ဣဒမဓိကံ နု ခေါ၊ ဦန’’န္တိ ဝါ ‘‘ဣဒမဃဋ္ဋိတက္ကမံ နု ခေါ၊ ဃဋ္ဋိတက္ကမ’’န္တိ ဝါ ‘‘ဣဒံ ဝိရုဒ္ဓသမယံ နု ခေါ၊ အဝိရုဒ္ဓသမယ’’န္တိ ဝါ ‘‘ဣဒံ ဒုရုတ္တံ နု ခေါ၊ သုဝုတ္တ’’န္တိ ဝါ ‘‘ဣဒံ သတ္ထကံ နု ခေါ၊ နိရတ္ထက’’န္တိ ဝါ ကင်္ခါ ဝိမတိ ယေန ကေနစိ န ကာတဗ္ဗာ။ ဗဟုမာနတာတိ ‘‘ဝိနယော သံဝရတ္ထာယာ’’တိအာဒိနာ (ပရိ။ ၃၆၆) နိဒ္ဒိဋ္ဌပယောဇနပရမ္ပရာယ မူလကာရဏတ္တာ မဟတီ သမ္မာနာ ကာတဗ္ဗာတိ အတ္ထော။
၉၅၄။ ယော ဘိက္ခု သဥတ္တရံ ဥတ္တရပကရဏေန သဟိတံ ဝိနယဿဝိနိစ္ဆယံ နာမ ပကရဏံ ဇာနာတိ ဓမ္မတော စေဝ အတ္ထတော စ ဝိနိစ္ဆယတော စ သဗ္ဗထာ အဝဗုဇ္ဈတိ၊ သော ဘိက္ခု အတ္တနာ သိက္ခိတဗ္ဗာယ သိက္ခာယ သဗ္ဗသော ဝိညာတတ္တာ သိက္ခာပကေန အာစရိယေန ဝိနာပိ သိက္ခိတုံ သမတ္ထောတိ။ နိဿယံ ဝိမုဉ္စိတွာတိ အာစရိယုပဇ္ဈာယေ နိဿာယ ဝါသံ မုဉ္စိတွာ။ ယထာကာမင်္ဂတော သိယာတိ ယာဒိသာ ယာဒိသာ အတ္တနာ ဂါမိတာ၊ တတ္ထ တတ္ထ ဂမနာရဟော ဘဝေယျာတိ အတ္ထော။
၉၅၅။ နိဿယံ ဒါတုကာမေန။ သဟ ဝိဘင်္ဂေန သဝိဘင်္ဂံ။ သဟ မာတိကာယ သမာတိကံ။ ဣဒံ သဥတ္တရံ ဝိနယဝိနိစ္ဆယပကရဏံ သုဋ္ဌု ဝါစုဂ္ဂတံ ကတွာ ဂန္ထတော သုဋ္ဌု ပဂုဏံ ဝါစုဂ္ဂတံ ကတွာ အတ္ထတော၊ ဝိနိစ္ဆယတော စ သမ္မာ ဇာနိတွာ ဧဝံ ဒါတဗ္ဗန္တိ ယောဇနာ။
၉၅၆-၇။ ယော ဘိက္ခု ဣမံ သဥတ္တရံ ဝိနယဝိနိစ္ဆယပကရဏံ ဝါစာယ ပဌတိ၊ မနသာ စိန္တေတိ၊ အညေဟိ ဝုစ္စမာနံ သုဏာတိ၊ အတ္ထံ ပရိပုစ္ဆတိ၊ ပရံ ဝါစေတိ၊ နိစ္စံ အတ္ထံ ဥပပရိက္ခတိ ယထာပရိပုစ္ဆိတမတ္ထံ ဟေတုဥဒါဟရဏပဝတ္တိဝသေန ဥပဂန္တွာ သမန္တတော ¶ ဣက္ခတိ ပညာယ နိယမေတိ ဝဝတ္ထပေတိ၊ တဿ ပန ဘိက္ခုဿ ဝိနယနိဿိတာ သဗ္ဗေဝ အတ္ထာ အာပတ္တာနာပတ္တိကပ္ပိယာကပ္ပိယာဒိပဘေဒါ သဗ္ဗေ အတ္ထာ ဟတ္ထေ အာမလကံ ဝိယ ကရတလေ အမလမဏိရတနံ ဝိယ ဥပဋ္ဌဟန္တိ ပါကဋာ ဘဝန္တီတိ ယောဇနာ။ နတ္ထိ ဧတဿ မလန္တိ အမလံ၊ အမလမေဝ အာမလကန္တိ မဏိရတနံ ဝုစ္စတိ။
၉၅၈။ နတ္ထိ ဧတေသံ ဗုဒ္ဓီတိ အဗုဒ္ဓီ၊ အဗုဒ္ဓီ စ တေ ဇနာ စာတိ အဗုဒ္ဓိဇနာ၊ အဗုဒ္ဓိဇနာနံ ¶ သာရံ အဝသာရံ ဩသီဒနံ ဒဒါတိ အာဒဒါတိ ကရောတီတိ အဗုဒ္ဓိဇနသာရဒံ၊ ဗုဒ္ဓိဝိရဟိတာနံ အဂါဓံ ဂမ္ဘီရံ။ တေဟိ အလဒ္ဓပတိဋ္ဌံ အမတသာဂရံ သဒ္ဒတ္ထရသာမတဿ၊ နိဗ္ဗာနာမတဿ ဝါ ပဋိလာဘကာရဏတ္တာ သာဂရသဒိသံ ပရမံ ဥတ္တမံ ဣမံ ဥတ္တရံ သာဂရံ အာသန္နပစ္စက္ခံ ဥတ္တရပကရဏသင်္ခါတံ သမုဒ္ဒသာဂရံ သာရဒေါ ဟုတွာ ဥတ္တရံ ဥတ္တရန္တော ပရိယောသာပေန္တော နရော ဘိက္ခု ဟိ ယသ္မာ ဝိနယပါရဂေါ ဝိနယပိဋကဿ ပရိယန္တံ ဂတော ဟုတွာ ပါရဂေါ ပါရံ သံသာရဿ ပါရသင်္ခါတံ နိဗ္ဗာနံ ဂစ္ဆန္တော သိယာ ဘဝေယျာတိ ယောဇနာ။
၉၅၉။ အတောတိ တသ္မာဒေဝ ကာရဏာ အဝပူရတောရတော ပါပပူရတော နိရာသင်္ကတာယ ဩရတော နိဝတ္တော ပါပဘီရုကော နရော တမံ ဝိဓူယ ပါပဘီရုကတာယ ဧဝ စိတ္တပရိယုဋ္ဌာနဝသေန ဥပ္ပဇ္ဇနကံ မောဟန္ဓကာရံ တဒင်္ဂပဟာနဝသေန ဝိဓမေတွာ။ သဗ္ဗင်္ဂဏကမ္မဒံ သဗ္ဗေသံ ရာဂါဒီနံ အင်္ဂဏာနံ ကမ္မံ တဒင်္ဂါဒိပဟာနံ ဒဒါတိ အာဝဟတီတိ ‘‘သဗ္ဗင်္ဂဏကမ္မဒ’’န္တိ လဒ္ဓနာမံ သုခဿ ပဒံ လောကိယလောကုတ္တရဿ သုခဿ ကာရဏံ ဂုဏသံဟိတံ သီလာဒီဟိ အတ္ထဘူတေဟိ ဂုဏေဟိ သံဟိတံ ယုတ္တံ ဂုဏပ္ပကာသကံ ဟိတံ အမတောသဓံ ဝိယ ¶ သဗ္ဗဒေါသသဗ္ဗဗျာဓိရဟိတတာယ အဇရာအမတာဒိဂုဏာဝဟတ္တာ ဟိတံ ဣမံ ဥတ္တရံ နာမ ပကရဏံ သက္ကစ္စံ အာဒရော ဟုတွာ နိစ္စံ သတတံ သိက္ခေ ‘‘ဧဝံ ပရိစယန္တံ ကရောမီ’’တိ စိန္တေတွာ ဧကန္တေန ယထာဝုတ္တပယောဇနသာဓနယောဂ္ဂံ ကတွာ အဇ္ဈေနာဒိဝသေန သိက္ခေယျ ဧဝ၊ န အဇ္ဈုပေက္ခကော ဘဝေယျာတိ ယောဇနာ။
၉၆၀။ ပဋုဘာဝကရေ ပါတိမောက္ခသံဝရသီလပူရဏေ၊ သာသနပစ္စတ္ထိကာဘိဘဝနေ စ ပဋုဘာဝံ ဆေကတ္တံ ဝေသာရဇ္ဇံ ကရောတိ အတ္တာနံ ဓာရေန္တာနံ လဇ္ဇိပုဂ္ဂလာနန္တိ ပဋုဘာဝကရေ ပရမေ တတောယေဝ ဥတ္တမေ ပိဋကေ ဝိနယပိဋကေ ပဋုတံ ပါဋဝံ ပညာကောသလ္လံ အဘိပတ္ထယန္တေန ပဋုနာ ယတိနာ နိမ္မလပ္ပဝတ္တိကေန ပဋုနာ ဝိဓိနာ ဆေကေန သာရေန ဝိဓာနေန ဣဒံ သဥတ္တရံ ဝိနယဝိနိစ္ဆယပကရဏံ သတတံ နိရန္တရံ ပရိယာပုဏိတဗ္ဗံ ဥဂ္ဂဟဏဓာရဏပရိပုစ္ဆာစိန္တနာဒိဝသေန သိက္ခိတဗ္ဗန္တိ ယောဇနာ။
ဣတိ ဥတ္တရေ လီနတ္ထပကာသနိယာ
သဗ္ဗသင်္ကလနနယကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
နိဂမနကထာဝဏ္ဏနာ
၉၆၁-၃။ မဟေသိနော ¶ တိဝိဓဿာပိ သာသနဿ သုစိရဋ္ဌိတိကာမေန အတိစိရကာလပ္ပဝတ္တိံ ဣစ္ဆန္တေန ဓီမတာ ပသတ္ထတရဉာဏေန သုဒ္ဓစိတ္တေန လာဘသက္ကာရနိရပေက္ခတာယ ပရိသုဒ္ဓဇ္ဈာသယေန ဗုဒ္ဓဒတ္တေန ဗုဒ္ဓဒတ္တာဘိဓာနေန အာစရိယဝရေန ရစိတော။
ပဇ္ဇဝသေန ဂန္ထတော၊ အတ္ထတော စေဝ ပရမုတ္တရော ဥတ္တရော ဝိနိစ္ဆယော အန္တရာယံ အန္တရေန အဇ္ဈတ္တိကံ၊ ဗာဟိရံ ဝါ ¶ အန္တရာယံ ဝိနာ ယထာ သိဒ္ဓိံ ဥပါဂတော ပရိနိဋ္ဌာနံ ပတ္တော၊ တထာ သတ္တာနံ ဓမ္မသံယုတာ ကုသလူပသံဟိတာ သင်္ကပ္ပာ မနောရထာ သိဇ္ဈန္တု အန္တရာယံ ဝိနာ နိပ္ပဇ္ဇန္တု၊ ဧတေန ဥတ္တရဝိနိစ္ဆယရစနာမယေန မဟတာ ပုညောဒယေန စတူဟိ သင်္ဂဟဝတ္ထူဟိ ဇနံ ရဉ္ဇေတီတိ ‘‘ရာဇာ’’တိ သင်္ခံ ဂတော မဟီပါလော မဟိံ ပထဝိသန္နိဿိတံ ဇနကာယံ သမ္မာ ဉာယေန ဒသ ရာဇဓမ္မေ အကောပေန္တော ပါလေတု။ ဒေဝေါ ပဇ္ဇုန္နော ကာလေ ထာဝရဇင်္ဂမာနံ ဥပယောဂါရဟကာလေ သမ္မာ ပဝဿတု အဝုဋ္ဌိအတိဝုဋ္ဌိကံ အကတွာ သမ္မာ ပဝစ္ဆတု။
၉၆၄။ သေလိန္ဒော သိနေရုပဗ္ဗတရာဇာ ယာဝ တိဋ္ဌတိ ယာဝ လောကေ ပဝတ္တတိ၊ စန္ဒော သကလဇနပဒနယနသာယနော ယာဝ ဝိရောစတိ ယာဝ အတ္တနော သဘာဝံ ဇောတေတိ၊ တာဝ ယသဿိနော ဂေါတမဿ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သဒ္ဓမ္မော ပရိယတ္တိပဋိပတ္တိပဋိဝေဓဝသေန တိဝိဓော သဒ္ဓမ္မော တိဋ္ဌတု ပဝတ္တတု။
၉၆၅။ သီဟာဒီနံ၊ ဒါဟာဒီနဉ္စ ဗာဟိရဇ္ဈတ္တိကာနံ ပရိဿယာနံ ခမနံ သဟနံ အဘိဘဝိတွာ ပဝတ္တနံ ခန္တိ။ သောရစ္စန္တိ သောဘနေ ရတောတိ သုရတော၊ သုရတဿ ဘာဝေါ သောရစ္စံ။ သုန္ဒရံ အခဏ္ဍတာဒိဂုဏသမန္နာဂတံ သီလံ အဿာတိ သုသီလော။ သုသီလဿ ဘာဝေါ။
နိဂမနကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
ဥတ္တရဝိနိစ္ဆယဋီကာ နိဋ္ဌိတာ။
ဣတိ ဝိနယတ္ထသာရသန္ဒီပနီ နာမ ဝိနယဝိနိစ္ဆယဝဏ္ဏနာ၊
လီနတ္ထပကာသနီ နာမ ဥတ္တရဝိနိစ္ဆယဝဏ္ဏနာ စ
သမတ္တာ။
ပစ္ဆာ ဌပိတဂါထာယော
ထေရေန ¶ ¶ ထိရစိတ္တေန၊ သာသနုဇ္ဇောတနတ္ထိနာ၊
ပုညဝါ ဉာဏဝါ သီလီ၊ သုဟဇ္ဇော မုဒုကော တထာ။
ယော သီဟဠာရိမဒ္ဒေသု၊ စန္ဒိမာ သူရိယော ဝိယ၊
ပါကဋော သီဝလိတ္ထေရော၊ မဟာတေဇော မဟာယသော။
တေန နီတာ သီဟဠာ ယာ၊ ဣဓ ပတ္တာ သုဓီမတာ၊
ဧသာ သံဝဏ္ဏနာ သီဟ-ဠက္ခရေန သုလိက္ခိတာ။
ရေဝတော ဣတိ နာမေန၊ ထေရေန ထိရစေတသာ၊
အရိမဒ္ဒိကေ ရက္ခန္တေန၊ ပရိဝတ္တေတွာန သာဓုကံ။
လိခါပိတာ ဟိတတ္ထာယ၊ ဘိက္ခူနံ အရိမဒ္ဒိကေ၊
ဧသာ သံဝဏ္ဏနာ သုဋ္ဌု၊ သန္နိဋ္ဌာနမုပါဂတာ၊
တထေဝ သဗ္ဗသတ္တာနံ၊ သဗ္ဗတ္ထော စ သမိဇ္ဈတူတိ။