📜
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ
ခုဒ္ဒသိက္ခာ-မူလသိက္ခာ
ခုဒ္ဒသိက္ခာ
ဂန္ထာရမ္ဘကထာ
(က)
အာဒိတော ¶ ¶ ဥပသမ္ပန္န-သိက္ခိတဗ္ဗံ သမာတိကံ၊
ခုဒ္ဒသိက္ခံ ပဝက္ခာမိ၊ ဝန္ဒိတွာ ရတနတ္တယံ။
တတြာယံ မာတိကာ –
(ခ)
ပါရာဇိကာ စ စတ္တာရော၊ ဂရုကာ နဝ စီဝရံ၊
ရဇနာနိ စ ပတ္တော စ၊ ထာလကာ စ ပဝါရဏာ။
(ဂ)
ကာလိကာ ¶ စ ပဋိဂ္ဂါဟော၊ မံသေသု စ အကပ္ပိယံ၊
နိဿဂ္ဂိယာနိ ပါစိတ္တိ၊ သမဏကပ္ပ ဘူမိယော။
(ဃ)
ဥပဇ္ဈာစရိယဝတ္တာနိ၊ ဝစ္စပ္ပဿာဝဌာနိကံ၊
အာပုစ္ဆကရဏံ နဂ္ဂေါ၊ နှာနကပ္ပော အဝန္ဒိယော။
(င)
စမ္မံ ဥပါဟနာ စေဝ၊ အနောလောကိယမဉ္ဇနီ၊
အကပ္ပိယသယနာနိ၊ သမာနာသနိကောပိ စ။
(စ)
အသံဝါသိကော စ ကမ္မံ၊ မိစ္ဆာဇီဝဝိဝဇ္ဇနာ၊
ဝတ္တံ ဝိကပ္ပနာ စေဝ၊ နိဿယော ကာယဗန္ဓနံ။
(ဆ)
ပထဝီ ¶ စ ပရိက္ခာရော၊ ဘေသဇ္ဇုဂ္ဂဟဒူသနံ၊
ဝဿူပနာယိကာ စေဝါဝေဘင်္ဂိယံ ပကိဏ္ဏကံ။
(ဇ)
ဒေသနာ ဆန္ဒဒါနာဒိ၊ ဥပေါသထပ္ပဝါရဏာ၊
သံဝရော သုဒ္ဓိ သန္တောသော၊ စတုရက္ခာ ဝိပဿနာတိ။
၁။ ပါရာဇိကနိဒ္ဒေသော
ပါရာဇိကာ စ စတ္တာရောတိ –
မဂ္ဂတ္တယေ အနိက္ခိတ္တသိက္ခော သန္ထတသန္ထတေ၊
အလ္လောကာသေ နိမိတ္တံ သံ၊ တိလမတ္တမ္ပိ သန္ထတံ။
အသန္ထတမုပါဒိဏ္ဏံ၊ ပဝေသန္တော စုတောထ ဝါ၊
ပဝေသနဋ္ဌိတုဒ္ဓါရပဝိဋ္ဌက္ခဏသာဒကော။
အာဒိယေယျ ¶ ဟရေယျာဝဟရေယျ ဣရိယာပထံ၊
ကောပေယျ ဌာနာ စာဝေယျ၊ သင်္ကေတံ ဝီတိနာမယေ။
အဒိန္နံ ထေယျစိတ္တေန၊ ဘဝေ ပါရာဇိကောထ ဝါ၊
ထေယျာဗလကုသစ္ဆန္နပရိကပ္ပာဝဟာရကော၊
ဘဏ္ဍကာလဂ္ဃဒေသေဟိ၊ ပရိဘောဂေတ္ထ နိစ္ဆယော။
မနုဿဝိဂ္ဂဟံ စိစ္စ၊ ဇီဝိတာ ဝါ ဝိယောဇယေ၊
သတ္ထဟာရကံ ဝါဿ မရဏစေတနော ဥပနိက္ခိပေ။
ဂါဟေယျ မရဏူပါယံ၊ ဝဒေယျ မရဏေ ဂုဏံ၊
စုတော ပယောဂါ သာဟတ္ထိနိဿဂ္ဂါဏတ္တိထာဝရာ။
ဣဒ္ဓိဝိဇ္ဇာမယာ ကာလဝတ္ထာဝုဓိရိယာပထာ၊
ကြိယာဝိသေသော ဩကာသော၊ ဆ အာဏတ္တိနိယာမကာ။
ဈာနာဒိဘေဒ နောသန္တမတ္တနတ္တုပနာယိကံ၊
ကတွာ ကောဋ္ဌာသမေကေကံ၊ ပစ္စုပ္ပန္နဘဝဿိတံ။
အညာပဒေသရဟိတံ ¶ ၊ ဒီပေန္တောနဓိမာနိကော၊
ကာယေန ဝါစာ ဝိညတ္တိ-ပထေ ဉာတေ စုတော ဘဝေ။
ပါရာဇိကေတေ စတ္တာရော၊ အသံဝါသာ ယထာ ပုရေ၊
အဘဗ္ဗာ ဘိက္ခုဘာဝါယ၊ သီသစ္ဆိန္နောဝ ဇီဝိတုံ။
ပရိယာယော စ အာဏတ္တိ၊ တတိယေ ဒုတိယေ ပန၊
အာဏတ္တိယေဝ သေသေသု၊ ဒွယမေတံ န လဗ္ဘတိ။
သေဝေတုကာမတာစိတ္တံ ¶ ၊ မဂ္ဂေ မဂ္ဂပ္ပဝေသနံ၊
ဣမံ မေထုနဓမ္မဿ၊ အာဟု အင်္ဂဒွယံ ဗုဓာ။
မနုဿသံ တထာသညီ၊ ထေယျစိတ္တဉ္စ ဝတ္ထုနော၊
ဂရုတာ အဝဟာရော စ၊ အဒိန္နာဒါနဟေတုယော။
ပါဏော မာနုဿကော ပါဏ-သညိတာ ဃာတစေတနာ၊
ပယောဂေါ တေန မရဏံ၊ ပဉ္စေတေ ဝဓဟေတုယော။
အသန္တတာ အတ္တနိ ပါပမိစ္ဆတာ-
ယာရောစနာ တဿ မနုဿဇာတိတာ၊
နာညာပဒေသော စ တဒေဝ ဇာနနံ၊
ပဉ္စေတ္ထ အင်္ဂါနိ အသန္တဒီပနေ။
အသာဓာရဏာ စတ္တာရော၊ ဘိက္ခုနီနမဘဗ္ဗကာ၊
ဧကာဒသ စ ဝိဗ္ဘန္တာ၊ ဘိက္ခုနီ မုဒုပိဋ္ဌိကော။
လမ္ဗီ မုခေန ဂဏှန္တော၊ အင်္ဂဇာတံ ပရဿ စ၊
တတ္ထေဝါဘိနိသီဒန္တော၊ စတ္တာရော အနုလောမိကာ။
မဂ္ဂေ မဂ္ဂပ္ပဝေသနာ၊ မေထုနဿ ဣဓာဂတာ၊
စတ္တာရောတိ စတုဗ္ဗီသ၊ သမောဓာနာ ပရာဇိကာတိ။
၂။ သင်္ဃာဒိသေသနိဒ္ဒေသော
ဂရုကာ ¶ နဝါတိ –
မောစေတုကာမတာ သုက္က-ဿုပက္ကမ္မ ဝိမောစယံ၊
အညတြ သုပိနန္တေန၊ သမဏော ဂရုကံ ဖုသေ။
ဣတ္ထိသညီ ¶ မနုဿိတ္ထိံ၊ ကာယသံသဂ္ဂရာဂဝါ၊
သမ္ဖုသန္တော ဥပက္ကမ္မ၊ သမဏော ဂရုကံ ဖုသေ။
တထာ သုဏန္တိံ ဝိညုဉ္စ၊ မဂ္ဂံ ဝါရဗ္ဘ မေထုနံ၊
ဒုဋ္ဌုလ္လဝါစာရာဂေန၊ ဩဘာသေတွာ ဂရုံ ဖုသေ။
ဝတွာတ္တကာမုပဋ္ဌာန-ဝဏ္ဏံ မေထုနရာဂိနော၊
ဝါစာ မေထုနယုတ္တေန၊ ဂရုံ မေထုနယာစနေ။
ပဋိဂ္ဂဟေတွာ သန္ဒေသံ၊ ဣတ္ထိယာ ပုရိသဿ ဝါ၊
ဝီမံသိတွာ ဟရံ ပစ္စာ၊ သမဏော ဂရုကံ ဖုသေ။
သံယာစိတပရိက္ခာရံ၊ ကတွာဒေသိတဝတ္ထုကံ၊
ကုဋိံ ပမာဏာတိက္ကန္တံ၊ အတ္တုဒ္ဒေသံ ဂရုံ ဖုသေ။
မဟလ္လကံ ဝိဟာရံ ဝါ၊ ကတွာဒေသိတဝတ္ထုကံ၊
အတ္တနော ဝသနတ္ထာယ၊ သမဏော ဂရုကံ ဖုသေ။
အမူလကေန စောဒေန္တော၊ စောဒါပေန္တောဝ ဝတ္ထုနာ၊
အန္တိမေန စ စာဝေတုံ၊ သုဏမာနံ ဂရုံ ဖုသေ။
အညဿ ကိရိယံ ဒိသွာ၊ တေန လေသေန စောဒယံ၊
ဝတ္ထုနာ အန္တိမေနာညံ၊ စာဝေတုံ ဂရုကံ ဖုသေ။
ဆာဒေတိ ဇာနမာပန္နံ၊ ပရိဝသေယျ တာဝတာ၊
စရေယျ သင်္ဃေ မာနတ္တံ၊ ပရိဝုတ္ထော ဆ ရတ္တိယော။
စိဏ္ဏမာနတ္တမဗ္ဘေယျ၊ တံ သင်္ဃော ဝီသတီဂဏော။
ပဟုတ္တတာယော တထသညိတာ စ၊
ဆာဒေတုကာမော အထ ဆာဒနာတိ၊
ဆန္နာ ဒသင်္ဂေဟျရုဏုဂ္ဂမမှီတိ။
၃။ စီဝရနိဒ္ဒေသော
စီဝရန္တိ –
ခေါမကောသေယျကပ္ပာသ-သာဏဘင်္ဂါနိ ကမ္ဗလံ၊
ကပ္ပိယာနိ ဆဠေတာနိ၊ သာနုလောမာနိ ဇာတိတော။
ဒုကူလဉ္စေဝ ပဋ္ဋုဏ္ဏ-ပဋံ သောမာရစီနဇံ၊
ဣဒ္ဓိဇံ ဒေဝဒိန္နဉ္စ၊ တဿ တဿာနုလောမိကံ။
တိစီဝရံ ပရိက္ခာရ-စောဠံ ဝဿိကသာဋိကံ၊
အဓိဋ္ဌေ န ဝိကပ္ပေယျ၊ မုခပုဉ္ဆနနိသီဒနံ။
ပစ္စတ္ထရဏကံ ကဏ္ဍု-စ္ဆာဒိမေတ္ထ တိစီဝရံ၊
န ဝသေယျ ဝိနေကာဟံ၊ စာတုမာသံ နိသီဒနံ။
‘‘ဣမံ သင်္ဃာဋိံဓိဋ္ဌာမိ’’၊ သင်္ဃာဋိမိစ္စဓိဋ္ဌယေ၊
အဟတ္ထပါသမေတန္တိ၊ သေသေသုပိ အယံ နယော။
အဓိဋ္ဌဟန္တော သင်္ဃာဋိ-ပ္ပဘုတိံ ပုဗ္ဗစီဝရံ၊
ပစ္စုဒ္ဓရိတွာဓိဋ္ဌေယျ၊ ပတ္တာဓိဋ္ဌဟနေ တထာ။
ဧတံ ¶ ဣမံ ဝ သင်္ဃာဋိံ၊ သံသေ ပစ္စုဒ္ဓရာမိတိ၊
ဧဝံ သဗ္ဗာနိ နာမေန၊ ဝတွာ ပစ္စုဒ္ဓရေ ဝိဒူ။
သင်္ဃာဋိ ပစ္ဆိမန္တေန၊ ဒီဃသော မုဋ္ဌိပဉ္စကော၊
ဥတ္တမန္တေန သုဂတ-စီဝရူနာပိ ဝဋ္ဋတိ။
မုဋ္ဌိတ္တိကဉ္စ တိရိယံ၊ တထာ ဧကံသိကဿပိ၊
အန္တရဝါသကော စာပိ၊ ဒီဃသော မုဋ္ဌိပဉ္စကော၊
အဍ္ဎတေယျော ဒွိဟတ္ထော ဝါ၊ တိရိယန္တေန ဝဋ္ဋတိ။
နိသီဒနဿ ¶ ဒီဃေန၊ ဝိဒတ္ထိ ဒွေ ဝိသာလတော၊
ဒိယဍ္ဎံ ဒသာ ဝိဒတ္ထိ၊ သုဂတဿ ဝိဒတ္ထိယာ။
ကဏ္ဍုပ္ပဋိစ္ဆာဒိကဿ၊ တိရိယံ ဒွေ ဝိဒတ္ထိယော၊
ဒီဃန္တတော စတဿောဝ၊ သုဂတဿ ဝိဒတ္ထိယာ။
ဝဿိကသာဋိကာယာပိ၊ ဒီဃသော ဆ ဝိဒတ္ထိယော၊
တိရိယံ အဍ္ဎတေယျာဝ၊ သုဂတဿ ဝိဒတ္ထိယာ။
ဧတ္ထ ဆေဒနပါစိတ္တိ၊ ကရောန္တဿ တဒုတ္တရိ၊
ပစ္စတ္ထရဏ မုခစောဠာ၊ အာကင်္ခိတပ္ပမာဏိကာ။
ပရိက္ခာရစောဠေ ဂဏနာ၊ ပမာဏံ ဝါ န ဒီပိတံ၊
တထာ ဝတွာ အဓိဋ္ဌေယျ၊ ထဝိကာဒိံ ဝိကပ္ပိယံ။
အဟတာဟတကပ္ပာနံ၊ သင်္ဃာဋိ ဒိဂုဏာ သိယာ၊
ဧကစ္စိယောတ္တရာသင်္ဂေါ၊ တထာ အန္တရဝါသကော။
ဥတုဒ္ဓဋာန ¶ ဒုဿာနံ၊ သင်္ဃာဋိ စ စတုဂ္ဂုဏာ၊
ဘဝေယျုံ ဒိဂုဏာ သေသာ၊ ပံသုကူလေ ယထာရုစိ။
တီသု ဒွေ ဝါပိ ဧကံ ဝါ၊ ဆိန္ဒိတဗ္ဗံ ပဟောတိ ယံ၊
သဗ္ဗေသု အပ္ပဟောန္တေသု၊ အနွာဓိမာဒိယေယျ ဝါ၊
အစ္ဆိန္နဉ္စ အနာဒိဏ္ဏံ၊ န ဓာရေယျ တိစီဝရံ။
ဂါမေ နိဝေသနေ ဥဒ္ဒေါ-သိတပါသာဒဟမ္မိယေ၊
နာဝါဋ္ဋမာဠအာရာမေ၊ သတ္ထခေတ္တခလေ ဒုမေ။
အဇ္ဈောကာသေ ဝိဟာရေ ဝါ၊ နိက္ခိပိတွာ တိစီဝရံ၊
ဘိက္ခုသမ္မုတိယာညတြ၊ ဝိပ္ပဝတ္ထုံ န ဝဋ္ဋတိ။
ရောဂဝဿာနပရိယန္တာ၊ ကဏ္ဍုစ္ဆာဒိကသာဋိကာ၊
တတော ပရံ ဝိကပ္ပေယျ၊ သေသာ အပရိယန္တိကာ။
ပစ္စတ္ထရဏ ¶ ပရိက္ခာရ-မုခပုဉ္ဆနစောဠကံ၊
ဒသံ ပျရတ္တနာဒိဏ္ဏကပ္ပံ လဗ္ဘံ နိသီဒနံ။
အဒသံ ရဇိတံယေဝ၊ သေသစီဝရပဉ္စကံ၊
ကပ္ပတာဒိဏ္ဏကပ္ပံဝ၊ သဒသံဝ နိသီဒနံ။
အနဓိဋ္ဌိတနိဿဋ္ဌံ၊ ကပ္ပေတွာ ပရိဘုဉ္ဇယေ၊
ဟတ္ထဒီဃံ တတောပဍ္ဎ-ဝိတ္ထာရဉ္စ ဝိကပ္ပိယံ။
တိစီဝရဿ ဘိက္ခုဿ၊ သဗ္ဗမေတံ ပကာသိတံ၊
ပရိက္ခာရစောဠိယော သဗ္ဗံ၊ တထာ ဝတွာ အဓိဋ္ဌတိ။
အစ္ဆေဒဝိဿဇ္ဇနဂါဟဝိဗ္ဘမာ ¶ ၊
ပစ္စုဒ္ဓရော မာရဏလိင်္ဂသိက္ခာ၊
သဗ္ဗေသွဓိဋ္ဌာနဝိယောဂကာရဏာ၊
ဝိနိဝိဒ္ဓဆိဒ္ဒဉ္စ တိစီဝရဿ။
ကုသဝါကဖလကာနိ၊ ကမ္ဗလံ ကေသဝါလဇံ၊
ထုလ္လစ္စယံ ဓာရယတောလူကပက္ခာဇိနက္ခိပေ။
ကဒလေရကက္ကဒုဿေ၊ ပေါတ္ထကေ စာပိ ဒုက္ကဋံ၊
သဗ္ဗနီလကမဉ္ဇေဋ္ဌ-ပီတလောဟိတကဏှကေ။
မဟာရင်္ဂမဟာနာမ-ရင်္ဂရတ္တေ တိရီဋကေ၊
အစ္ဆိန္နဒီဃဒသကေ၊ ဖလပုပ္ဖဒသေ တထာ၊
ကဉ္စုကေ ဝေဌနေ သဗ္ဗံ၊ လဘတိစ္ဆိန္နစီဝရောတိ။
၄။ ရဇနနိဒ္ဒေသော
ရဇနာနိ စာတိ –
မူလက္ခန္ဓတစပတ္တ-ဖလပုပ္ဖပ္ပဘေဒတော၊
ရဇနာ ဆပ္ပကာရာနိ၊ အနုညာတာနိ သတ္ထုနာ။
မူလေ ¶ ဟလိဒ္ဒိံ ခန္ဓေ စ၊ မဉ္ဇေဋ္ဌ တုင်္ဂဟာရကေ၊
အလ္လိံ နီလဉ္စ ပတ္တေသု၊ တစေ လောဒ္ဒဉ္စ ကဏ္ဍုလံ၊
ကုသုမ္ဘံ ကိံသုကံ ပုပ္ဖေ၊ သဗ္ဗံ လဗ္ဘံ ဝိဝဇ္ဇိယာတိ။
၅။ ပတ္တနိဒ္ဒေသော
ပတ္တော ¶ စာတိ –
အယောပတ္တော ဘူမိပတ္တော၊ ဇာတိယာ ကပ္ပိယာ ဒုဝေ၊
ဥက္ကဋ္ဌော မဇ္ဈိမော စေဝ၊ ဩမကော စ ပမာဏတော။
ဥက္ကဋ္ဌော မဂဓေ နာဠိ-ဒွယတဏ္ဍုလသာဓိတံ၊
ဂဏှာတိ ဩဒနံ သူပံ၊ ဗျဉ္ဇနဉ္စ တဒူပိယံ။
မဇ္ဈိမော တဿုပဍ္ဎောဝ၊ တတောပဍ္ဎောဝ ဩမကော၊
ဥက္ကဋ္ဌတော စ ဥက္ကဋ္ဌော၊ အပတ္တော ဩမကောမကော။
အတိရေကပတ္တော ဓာရေယျော၊ ဒသာဟပရမံ သကော၊
ကပ္ပော နိဿဂ္ဂိယော ဟောတိ၊ တသ္မိံ ကာလေတိနာမိတေ။
အစ္ဆေဒဒါနဂါဟေဟိ၊ ဝိဗ္ဘမာ မရဏုဒ္ဓဋာ၊
လိင်္ဂသိက္ခာဟိ ဆိဒ္ဒေန၊ ပတ္တာဓိဋ္ဌာနမုဇ္ဈတိ။
ပတ္တံ န ပဋိသာမေယျ၊ သောဒကံ န စ ဩတပေ၊
ဥဏှေ န နိဒဟေ ဘုမျာ၊ န ဌပေ နော စ လဂ္ဂယေ။
မိဍ္ဎန္တေ ပရိဘဏ္ဍန္တေ၊ အင်္ကေ ဝါ အာတပတ္တကေ၊
ပါဒေသု မဉ္စပီဌေ ဝါ၊ ဌပေတုံ န စ ကပ္ပတိ။
န နီဟရေယျ ဥစ္ဆိဋ္ဌော-ဒကဉ္စ စလကဋ္ဌိကံ၊
ပတ္တေန ပတ္တဟတ္ထော ဝါ၊ ကဝါဋံ န ပဏာမယေ။
ဘူမိအာဓာရကေ ¶ ဒါရုဒဏ္ဍာဓာရေ သုသဇ္ဇိတေ၊
ဒုဝေ ပတ္တေ ဌပေယျေကံ၊ နိက္ကုဇ္ဇိတွာန ဘူမိယံ။
ဒါရုရူပိယသောဝဏ္ဏ-မဏိဝေဠုရိယာမယာ ¶ ၊
ကံသကာစတိပုသီသဖလိကာတမ္ဗလောဟဇာ။
ဆဝသီသမယော စာပိ၊ ဃဋီတုမ္ဗကဋာဟဇာ၊
ပတ္တာ အကပ္ပိယာ သဗ္ဗေ၊ ဝုတ္တာ ဒုက္ကဋဝတ္ထုကာတိ။
၆။ ထာလကနိဒ္ဒေသော
ထာလကာ စာတိ –
ကပ္ပိယာ ထာလကာ တိဿော၊ တမ္ဗာယောမတ္တိကာမယာ၊
ဒါရုသောဝဏ္ဏရဇတမဏိဝေဠုရိယာမယာ။
အကပ္ပာ ဖလိကာကာစကံသဇာ ဂိဟိသန္တကာ၊
သင်္ဃိကာ ကပ္ပိယာ တုမ္ဗဃဋိဇာ တာဝကာလိကာတိ။
၇။ ပဝါရဏာနိဒ္ဒေသော
ပဝါရဏာတိ –
ယေနီရိယာပထေနာယံ၊ ဘုဉ္ဇမာနော ပဝါရိတော၊
တတော အညေန ဘုဉ္ဇေယျ၊ ပါစိတ္တိနတိရိတ္တကံ။
အသနံ ဘောဇနဉ္စေဝ၊ အဘိဟာရော သမီပတာ၊
ကာယဝါစာပဋိက္ခေပေါ၊ ပဉ္စအင်္ဂါ ပဝါရဏာ။
ဩဒနော ¶ သတ္တု ကုမ္မာသော၊ မစ္ဆော မံသဉ္စ ဘောဇနံ၊
သာလိ ဝီဟိ ယဝေါ ကင်္ဂု၊ ကုဒြူသဝရဂေါဓုမာ၊
သတ္တန္နမေသံ ဓညာနံ၊ ဩဒနော ဘောဇ္ဇယာဂု စ။
သာမာကာဒိတိဏံ ကုဒြူသကေ ဝရကစောရကော၊
ဝရကေ သာလိယဉ္စေဝ၊ နီဝါရော သင်္ဂဟံ ဂတော။
ဘဋ္ဌဓညမယော သတ္တု၊ ကုမ္မာသော ယဝသမ္ဘဝေါ၊
မံသော စ ကပ္ပိယော ဝုတ္တော၊ မစ္ဆော ဥဒကသမ္ဘဝေါ။
ဘုဉ္ဇန္တော ¶ ဘောဇနံ ကပ္ပ-မကပ္ပံ ဝါ နိသေဓယံ၊
ပဝါရေယျာဘိဟဋံ ကပ္ပံ၊ တန္နာမေန ဣမန္တိ ဝါ။
လာဇာ တံသတ္တုဘတ္တာနိ၊ ဂေါရသော သုဒ္ဓခဇ္ဇကော၊
တဏ္ဍုလာ ဘဋ္ဌပိဋ္ဌဉ္စ၊ ပုထုကာ ဝေဠုအာဒိနံ။
ဘတ္တံ ဝုတ္တာဝသေသာနံ၊ ရသယာဂု ရသောပိ စ၊
သုဒ္ဓယာဂုဖလာဒီနိ၊ န ဇနေန္တိ ပဝါရဏံ။
ပဝါရိတေန ဝုဋ္ဌာယ၊ အဘုတ္တေန စ ဘောဇနံ၊
အတိရိတ္တံ န ကာတဗ္ဗံ၊ ယေန ယံ ဝါ ပုရေ ကတံ။
ကပ္ပိယံ ဂဟိတဉ္စေဝု-စ္စာရိတံ ဟတ္ထပါသဂံ၊
အတိရိတ္တံ ကရောန္တေဝံ၊ ‘‘အလမေတ’’န္တိ ဘာသတု။
န ကရေနုပသမ္ပန္န-ဟတ္ထဂံ ပေသယိတွာပိ၊
ကာရေတုံ လဗ္ဘတေ သဗ္ဗော၊ ဘုဉ္ဇိတုံ တမကာရကောတိ။
၈။ ကာလိကနိဒ္ဒေသော
ကာလိကာ ¶ စာတိ –
ပဋိဂ္ဂဟိတာ စတ္တာရော၊ ကာလိကာ ယာဝကာလိကံ၊
ယာမကာလိကံ သတ္တာဟ-ကာလိကံ ယာဝဇီဝိကံ။
ပိဋ္ဌံ မူလံ ဖလံ ခဇ္ဇံ၊ ဂေါရသော ဓညဘောဇနံ၊
ယာဂုသူပပ္ပဘုတယော၊ ဟောန္တေတေ ယာဝကာလိကာ။
မဓုမုဒ္ဒိကသာလူက-စောစမောစမ္ဗဇမ္ဗုဇံ၊
ဖာရုသံ နဂ္ဂိသန္တတ္တံ၊ ပါနကံ ယာမကာလိကံ။
သာနုလောမာနိ ဓညာနိ၊ ဌပေတွာ ဖလဇော ရသော၊
မဓူကပုပ္ဖမညတြ၊ သဗ္ဗော ပုပ္ဖရသောပိ စ။
သဗ္ဗပတ္တရသော စေဝ၊ ဌပေတွာ ပက္ကဍာကဇံ၊
သီတောဒမဒ္ဒိတောဒိစ္စ-ပါကော ဝါ ယာမကာလိကော။
သပ္ပိနောနီတတေလာနိ ¶ ၊ မဓုဖာဏိတမေဝ စ၊
သတ္တာဟကာလိကာ သပ္ပိ၊ ယေသံ မံသမဝါရိတံ။
တေလံ တိလဝသေရဏ္ဍ-မဓုသာသပသမ္ဘဝံ၊
ခုဒ္ဒါဘမရမဓုကရိ-မက္ခိကာဟိ ကတံ မဓု၊
ရသာဒိဥစ္ဆုဝိကတိ၊ ပက္ကာပက္ကာ စ ဖာဏိတံ။
သဝတ္ထုပက္ကာ သာမံ ဝါ၊ ဝသာ ကာလေ အမာနုသာ၊
အညေသံ န ပစေ ဝတ္ထုံ၊ ယာဝကာလိကဝတ္ထုနံ။
ဟလိဒ္ဒိံ ¶ သိင်္ဂိဝေရဉ္စ၊ ဝစတ္တံ လသုဏံ ဝစာ၊
ဥသီရံ ဘဒ္ဒမုတ္တဉ္စာတိဝိသာ ကဋုရောဟိဏီ၊
ပဉ္စမူလာဒိကဉ္စာပိ၊ မူလံ တံ ယာဝဇီဝိကံ။
ဗိဠင်္ဂံ မရိစံ ဂေါဋ္ဌ-ဖလံ ပိပ္ဖလိ ရာဇိကာ၊
တိဖလေရဏ္ဍကာဒီနံ၊ ဖလံ တံ ယာဝဇီဝိကံ။
ကပ္ပာသနိမ္ဗကုဋဇပဋောလသုလသာဒိနံ၊
သူပေယျပဏ္ဏံ ဝဇ္ဇေတွာ၊ ပဏ္ဏံ တံ ယာဝဇီဝိကံ။
ဌပေတွာ ဥစ္ဆုနိယျာသံ၊
သရသံ ဥစ္ဆုဇံ တစံ၊
နိယျာသော စ တစော သဗ္ဗော၊
လောဏံ လောဟံ သိလာ တထာ။
သုဒ္ဓသိတ္ထဉ္စ သေဝါလော၊ ယဉ္စ ကိဉ္စိ သုဈာပိတံ၊
ဝိကဋာဒိပ္ပဘေဒဉ္စ၊ ဉာတဗ္ဗံ ယာဝဇီဝိကံ။
မူလံ သာရံ တစော ဖေဂ္ဂု၊ ပဏ္ဏံ ပုပ္ဖံ ဖလံ လတာ၊
အာဟာရတ္ထ မသာဓေန္တံ၊ သဗ္ဗံ တံ ယာဝဇီဝိကံ။
သဗ္ဗကာလိကသမ္ဘောဂေါ၊ ကာလေ သဗ္ဗဿ ကပ္ပတိ၊
သတိ ပစ္စယေ ဝိကာလေ၊ ကပ္ပတေ ကာလိကတ္တယံ။
ကာလယာမမတိက္ကန္တာ ¶ ၊ ပါစိတ္တိံ ဇနယန္တုဘော၊
ဇနယန္တိ ဥဘောပေတေ၊ အန္တောဝုတ္ထဉ္စ သန္နိဓိံ။
သတ္တာဟကာလိကေ ¶ သတ္တ၊ အဟာနိ အတိနာမိတေ၊
ပါစိတ္တိ ပါဠိနာရုဠှေ၊ သပ္ပိအာဒိမှိ ဒုက္ကဋံ။
နိဿဋ္ဌလဒ္ဓံ မက္ခေယျ၊ နင်္ဂံ နဇ္ဈောဟရေယျ စ၊
ဝိကပ္ပေန္တဿ သတ္တာဟေ၊ သာမဏေရဿဓိဋ္ဌတော၊
မက္ခနာဒိဉ္စ နာပတ္တိ၊ အညဿ ဒဒတောပိ စ။
ယာဝကာလိကအာဒီနိ၊ သံသဋ္ဌာနိ သဟတ္တနာ၊
ဂါဟာပယန္တိ သဗ္ဘာဝံ၊ တသ္မာ ဧဝမုဒီရိတံ။
ပုရေ ပဋိဂ္ဂဟိတဉ္စ၊ သတ္တာဟံ ယာဝဇီဝိကံ၊
သေသကာလိကသမ္မိဿံ၊ ပါစိတ္တိ ပရိဘုဉ္ဇတော။
ယာဝကာလိကသမ္မိဿံ၊ ဣတရံ ကာလိကတ္တယံ၊
ပဋိဂ္ဂဟိတံ တဒဟု၊ တဒဟေဝ စ ဘုဉ္ဇယေ။
ယာမကာလိကသမ္မိဿံ၊ သေသမေဝံ ဝိဇာနိယံ၊
သတ္တာဟကာလိကမိဿဉ္စ၊ သတ္တာဟံ ကပ္ပတေတရန္တိ။
၉။ ပဋိဂ္ဂါဟနိဒ္ဒေသော
ပဋိဂ္ဂါဟောတိ –
ဒါတုကာမာဘိဟာရော စ၊ ဟတ္ထပါသေရဏက္ခမံ၊
တိဓာ ဒေန္တေ ဒွိဓာ ဂါဟော၊ ပဉ္စင်္ဂေဝံ ပဋိဂ္ဂဟော။
အသံဟာရိယေ တတ္ထဇာတေ၊ သုခုမေ စိဉ္စအာဒိနံ၊
ပဏ္ဏေ ဝါသယှဘာရေ စ၊ ပဋိဂ္ဂါဟော န ရူဟတိ။
သိက္ခာမရဏလိင်္ဂေဟိ၊ အနပေက္ခဝိသဂ္ဂတော၊
အစ္ဆေဒါနုပသမ္ပန္န-ဒါနာ ဂါဟောပသမ္မတိ။
အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတံ ¶ ¶ သဗ္ဗံ၊ ပါစိတ္တိ ပရိဘုဉ္ဇတော၊
သုဒ္ဓဉ္စ နာတိဗဟလံ၊ ကပ္ပတေ ဥဒကံ တထာ။
အင်္ဂလဂ္ဂမဝိစ္ဆိန္နံ၊ ဒန္တက္ခိကဏ္ဏဂူထကံ၊
လောဏဿုခေဠသိင်္ဃာဏိ-သေမှမုတ္တကရီသကံ။
ဂူထမတ္တိကမုတ္တာနိ၊ ဆာရိကဉ္စ တထာဝိဓေ၊
သာမံ ဂဟေတွာ သေဝေယျ၊ အသန္တေ ကပ္ပကာရကေ။
ဒုရူပစိဏ္ဏေ ရဇောကိဏ္ဏေ၊ အထုဂ္ဂဟပ္ပဋိဂ္ဂဟေ၊
အန္တောဝုတ္ထေ သယံပက္ကေ၊ အန္တောပက္ကေ စ ဒုက္ကဋန္တိ။
၁၀။ အကပ္ပိယမံသနိဒ္ဒေသော
မံသေသု စ အကပ္ပိယန္တိ –
မနုဿဟတ္ထိအဿာနံ၊ မံသံ သုနခဒီပိနံ၊
သီဟဗျဂ္ဃတရစ္ဆာနံ၊ အစ္ဆဿ ဥရဂဿ စ။
ဥဒ္ဒိဿကတမံသဉ္စ၊ ယဉ္စ အပ္ပဋိဝေက္ခိတံ၊
ထုလ္လစ္စယံ မနုဿာနံ၊ မံသေ သေသေသု ဒုက္ကဋံ။
အဋ္ဌီပိ လောဟိတံ စမ္မံ၊ လောမမေသံ န ကပ္ပတိ၊
သစိတ္တကံဝ ဥဒ္ဒိဿ-ကတံ သေသာ အစိတ္တကာတိ။
၁၁။ နိဿဂ္ဂိယနိဒ္ဒေသော
နိဿဂ္ဂိယာနီတိ ¶ –
အရူပိယံ ရူပိယေန၊ ရူပိယံ ဣတရေန စ၊
ရူပိယံ ပရိဝတ္တေယျ၊ နိဿဂ္ဂိ ဣဓ ရူပိယံ။
ကဟာပဏော သဇ္ဈု သိင်္ဂီ၊ ဝေါဟာရူပဂမာသကံ၊
ဝတ္ထမုတ္တာဒိ ဣတရံ၊ ကပ္ပံ ဒုက္ကဋဝတ္ထု စ။
‘‘ဣမံ ¶ ဂဟေတွာ ဘုတွာ ဝါ၊ ဣမံ ဒေဟိ ကရာနယ၊
ဒေမိ ဝါ’’တိ သမာပန္နေ၊ နိဿဂ္ဂိ ကယဝိက္ကယေ။
အတ္တနော အညတော လာဘံ၊ သင်္ဃဿညဿ ဝါ နတံ၊
ပရိဏာမေယျ နိဿဂ္ဂိ၊ ပါစိတ္တိ စာပိ ဒုက္ကဋံ။
အနိဿဇ္ဇိတွာ နိဿဂ္ဂိံ၊ ပရိဘုဉ္ဇေ န ဒေယျ ဝါ၊
နိဿဋ္ဌံ သကသညာယ၊ ဒုက္ကဋံ အညထေတရန္တိ။
၁၂။ ပါစိတ္တိယနိဒ္ဒေသော
ပါစိတ္တီတိ –
မုသာဝါဒေါမသာဝါဒေ၊ ပေသုညဟရဏေ တထာ၊
ပဒသောဓမ္မသာဂါရေ၊ ဥဇ္ဈာပနကခီယနေ။
တလသတ္တိအနာဒရကုက္ကုစ္စုပ္ပာဒနေသု စ၊
ဂါမပ္ပဝေသနာပုစ္ဆာ၊ ဘောဇနေ စ ပရမ္ပရာ။
အနုဒ္ဓရိတွာ ¶ ဂမနေ၊ သေယျံ သေနာသနာနိ ဝါ၊
ဣတ္ထိယာဒ္ဓါနဂမနေ၊ ဧကေကာယ နိသီဒနေ။
ဘီသာပနာကောဋနအညဝါဒေ၊
ဝိဟေသဒုဋ္ဌုလ္လပကာသဆာဒေ၊
ဟာသောဒကေ နိစ္ဆုဘနေ ဝိဟာရာ၊
ပါစိတ္တိ ဝုတ္တာနုပခဇ္ဇသယနေတိ။
၁၃။ သမဏကပ္ပနိဒ္ဒေသော
သမဏကပ္ပာတိ –
ဘူတဂါမသမာရမ္ဘေ၊ ပါစိတ္တိ ကတကပ္ပိယံ၊
နခေန ဝါဂ္ဂိသတ္ထေဟိ၊ ဘဝေ သမဏကပ္ပိယံ။
သ မူလခန္ဓဗီဇဂ္ဂ-ဖဠုဗီဇပ္ပဘာဝိတော၊
အာရမ္ဘေ ဒုက္ကဋံ ဗီဇံ၊ ဘူတဂါမဝိယောဇိတံ။
နိဗ္ဗဋ္ဋဗီဇံ ¶ နောဗီဇ-မကတဉ္စာပိ ကပ္ပတိ၊
ကဋာဟဗဒ္ဓဗီဇာနိ၊ ဗဟိဒ္ဓါ ဝါပိ ကာရယေ။
ဧကာဗဒ္ဓေသု ဗီဇေသု၊ ဘာဇနေ ဝါပိ ဘူမိယံ၊
ကတေ စ ကပ္ပိယေကသ္မိံ၊ သဗ္ဗေသွေဝ ကတံ ဘဝေ။
နိက္ခိတ္တေ ကပ္ပိယံ ကတွာ၊ မူလပဏ္ဏာနိ ဇာယရုံ၊
ကပ္ပိယံ ပုန ကာရေယျ၊ ဘူတဂါမော ဟိ သော တဒါ။
သပဏ္ဏော ¶ ဝါ အပဏ္ဏော ဝါ၊ သေဝါလောဒကသမ္ဘဝေါ၊
စေတိယာဒီသု သေဝါလော၊ နိဗ္ဗဋ္ဋဒွတ္တိပတ္တကော၊
ဘူတဂါမောဝ ဗီဇမ္ပိ၊ မူလပဏ္ဏေ ဝိနိဂ္ဂတေ။
ဃဋာဒိပိဋ္ဌေ သေဝါလော၊ မကုဠံ အဟိဆတ္တကံ၊
ဒုက္ကဋဿေဝ ဝတ္ထူနိ၊ ဖုလ္လမဗျဝဟာရိကံ။
လာခါနိယျာသဆတ္တာနိ၊ အလ္လရုက္ခေ ဝိကောပိယ၊
ဂဏှတော တတ္ထ ပါစိတ္တိ၊ ဆိန္ဒတော ဝါပိ အက္ခရံ။
ပီဠေတုံ နာဠိကေရာဒိံ၊ ဒါရုမက္ကဋကာဒိနာ၊
ဆိန္ဒိတုံ ဂဏ္ဌိကံ ကာတုံ၊ တိဏာဒိံ န စ ကပ္ပတိ။
ဘူတဂါမံ ဝ ဗီဇံ ဝါ၊ ဆိန္ဒ ဘိန္ဒောစိနာဟိ ဝါ၊
ဖာလေဟိ ဝိဇ္ဈ ပစ ဝါ၊ နိယမေတွာ န ဘာသယေ။
ဣမံ ကရောဟိ ကပ္ပိယံ၊ ဣမံ ဂဏှေဒမာဟရ၊
ဣမံ ဒေဟိ ဣမံ သောဓေဟေဝံ ဝဋ္ဋတိ ဘာသိတုန္တိ။
၁၄။ ဘူမိနိဒ္ဒေသော
ဘူမိယောတိ –
သမ္မုတုဿာဝနန္တာ စ၊ ဂေါနိသာဒီ ဂဟာပတိ၊
ကပ္ပိယာ ဘူမိယော ယာသု၊ ဝုတ္ထံ ပက္ကဉ္စ ကပ္ပတိ။
ဝါသတ္ထာယ ¶ ကတေ ဂေဟေ၊ သင်္ဃိကေ ဝေကသန္တကေ၊
ကပ္ပိယာ ကုဋိ လဒ္ဓဗ္ဗာ၊ သဟသေယျပ္ပဟောနကေ။
ဂေဟေ ¶ သင်္ဃဿ ဝေကဿ၊ ကရမာနေဝမီရယံ၊
ပဌမိဋ္ဌကထမ္ဘာဒိံ၊ ဌပေယျုဿာဝနန္တိကာ၊
‘‘ကပ္ပိယကုဋိံ ကရောမ၊ ကပ္ပိယကုဋိံ ကရောမာ’’တိ။
ယေဘုယျေနာပရိက္ခိတ္တော၊ အာရာမော သကလောပိ ဝါ၊
ဝုစ္စတေ ‘‘ဂေါနိသာဒီ’’တိ၊ သမ္မုတီ သင်္ဃသမ္မတာ။
ဘိက္ခုံ ဌပေတွာ အညေဟိ၊ ဒိန္နော တေသံဝ သန္တကော၊
အတ္ထာယ ကပ္ပကုဋိယာ၊ ဂေဟော ဂဟပတီ မတော။
အကပ္ပကုဋိယာ ဝုတ္ထသပ္ပိအာဒီဟိ မိဿိတံ၊
ဝဇေယျ အန္တောဝုတ္ထတ္တံ၊ ပုရိမံ ကာလိကဒွယံ။
တေဟေဝ ဘိက္ခုနာ ပက္ကံ၊ ကပ္ပတေ ယာဝဇီဝိကံ၊
နိရာမိသံဝ သတ္တာဟံ၊ သာမိသေ သာမပါကတာ။
ဥဿာဝနန္တိကာ ယေဟိ၊ ထမ္ဘာဒီဟိ အဓိဋ္ဌိတာ၊
တေသုယေဝါပနီတေသု၊ တဒညေသုပိ တိဋ္ဌတိ။
သဗ္ဗေသု အပနီတေသု၊ ဘဝေ ဇဟိတဝတ္ထုကာ၊
ဂေါနိသာဒီ ပရိက္ခိတ္တေ၊ သေသာ ဆဒနဝိဗ္ဘမာတိ။
၁၅။ ဥပဇ္ဈာစရိယဝတ္တနိဒ္ဒေသော
ဥပဇ္ဈာစရိယဝတ္တာနီတိ –
နိဿာယုပဇ္ဈာစရိယေ၊ ဝသမာနော သုပေသလော၊
ဒန္တကဋ္ဌာသနံ တောယံ၊ ယာဂုံ ကာလေ ဒဒေ သဒါ။
ပတ္တေ ဝတ္တံ စရေ ဂါမ-ပ္ပဝေသေ ဂမနာဂမေ၊
အာသနေ ပါဒပီဌေ စ၊ ကထလောပါဟနစီဝရေ။
ပရိဘောဇနီယပါနီယ-ဝစ္စပ္ပဿာဝဌာနိသု ¶ ၊
ဝိဟာရသောဓနေ ဝတ္တံ၊ ပုန ပညာပနေ တထာ။
န ¶ ပပ္ဖောဋေယျ သောဓေန္တော၊ ပဋိဝါတေ စ သင်္ဂဏေ၊
ဝိဟာရံ ဘိက္ခု ပါနီယ-သာမန္တာ သယနာသနံ။
နှာနေ နှာတဿ ကာတဗ္ဗေ၊ ရင်္ဂပါကေ စ ဓောဝနေ၊
သိဗ္ဗနေ စီဝရေ ထေဝေ၊ ရဇန္တော န ဝဇေ ဌိတေ။
ဧကစ္စဿ အနာပုစ္ဆာ၊ ပတ္တံ ဝါ စီဝရာနိ ဝါ၊
န ဒဒေယျ န ဂဏှေယျ၊ ပရိက္ခာရဉ္စ ကိဉ္စနံ။
ဧကစ္စံ ပစ္ဆတော ကာတုံ၊ ဂန္တုံ ဝါ တဿ ပစ္ဆတော၊
ပိဏ္ဍပါတဉ္စ နိန္နေတုံ၊ နီဟရာပေတုမတ္တနော။
ကိစ္စယံ ပရိကမ္မံ ဝါ၊ ကေသစ္ဆေဒဉ္စ အတ္တနော၊
ကာရာပေတုံ ဝ ကာတုံ ဝါ၊ အနာပုစ္ဆာ န ဝဋ္ဋတိ။
ဂါမံ သုသာနံ နိဿီမံ၊ ဒိသံ ဝါ ဂန္တုမိစ္ဆတော၊
အတ္တနော ကိစ္စယံ ဝါပိ၊ အနာပုစ္ဆာ န ဝဋ္ဋတိ။
ဥပ္ပန္နံ အရတိံ ဒိဋ္ဌိံ၊ ကုက္ကုစ္စံ ဝါ ဝိနောဒယေ၊
ကရေယျ ဝါပိ ဥဿုက္ကံ၊ သင်္ဃာယတ္တေသု ကမ္မသု။
ဂိလာနေသု ဥပဋ္ဌေယျ၊ ဝုဋ္ဌာနံ နေသမာဂမေ၊
ဝတ္တဘေဒေန သဗ္ဗတ္ထ၊ အနာဒရေန ဒုက္ကဋန္တိ။
၁၆။ ဝစ္စပဿာဝဋ္ဌာနိကနိဒ္ဒေသော
ဝစ္စပဿာဝဋ္ဌာနိကန္တိ ¶ –
န ကရေယျ ယထာဝုဍ္ဎံ၊ ဝစ္စံ ယာတာနုပုဗ္ဗိယာ၊
ဝစ္စပဿာဝကုဋိယော၊ နှာနတိတ္ထဉ္စ လဗ္ဘတိ။
ပဝိသေယျုဗ္ဘဇိတွာ နော၊ သဟသာ ပဝိသေယျ စ၊
ဥက္ကာသိတွာဝုဗ္ဘဇေယျ၊ ပါဒုကာသွေဝ သဏ္ဌိတော။
န ¶ ကရေ နိတ္ထုနံ ဝစ္စံ၊ ဒန္တကဋ္ဌဉ္စ ခါဒယံ၊
ဝစ္စပဿာဝဒေါဏီနံ၊ န ကရေယျုဘယံ ဗဟိ။
ကူပေ ကဋ္ဌံ န ပါတေယျ၊ ခေဠံ ပဿာဝဒေါဏိယာ၊
နာဝလေခေယျ ဖရုသေ-နုဟတဉ္စာပိ ဓောဝယေ။
န နိက္ခမေယျ သဟသာ-ဝုဗ္ဘဇိတွာ န နိက္ခမေ၊
စပု စပု နာစမေယျ၊ ဥက္လာပဉ္စ ဝိသောဓယေတိ။
၁၇။ အာပုစ္ဆကရဏနိဒ္ဒေသော
အာပုစ္ဆကရဏန္တိ –
အနဇ္ဈိဋ္ဌောဝ ထေရေန၊ ပါတိမောက္ခံ န ဥဒ္ဒိသေ၊
ဓမ္မံ န ကထယေ ပဉှံ၊ န ပုစ္ဆေ န စ ဝိဿဇေ။
အာပုစ္ဆိတွာ ကထေန္တဿ၊ ပုန ဝုဍ္ဎတရာဂမေ၊
ပုန အာပုစ္ဆနံ နတ္ထိ၊ ဘတ္တဂ္ဂေ စာနုမောဒတော။
ဝသန္တော ¶ စ အနာပုစ္ဆာ၊ ဝုဍ္ဎေနေကဝိဟာရကေ၊
န သဇ္ဈာယေယျ ဥဒ္ဒေသံ၊ ပရိပုစ္ဆဉ္စ နော ဒဒေ။
ဓမ္မံ န ဘာသယေ ဒီပံ၊ န ကရေ န စ ဝိဇ္ဈပေ၊
ဝါတပါနံ ကဝါဋံ ဝါ၊ ဝိဝရေယျ ထကေယျ စ။
စင်္ကမေ စင်္ကမန္တောပိ၊ ဝုဍ္ဎေန ပရိဝတ္တယေ၊
ယေန ဝုဍ္ဎော သ သင်္ဃာဋိ-ကဏ္ဏေနေနံ န ဃဋ္ဋယေတိ။
၁၈။ နဂ္ဂနိဒ္ဒေသော
နဂ္ဂေါတိ –
နဂ္ဂေါ မဂ္ဂံ ဝဇေ ဘုဉ္ဇေ၊ ပိဝေ ခါဒေ န သာယယေ၊
န ဂဏှေ န ဒဒေ နေဝ၊ ဝန္ဒေ ဝန္ဒာပယေယျ ဝါ။
ပရိကမ္မံ န ကာရေယျ၊ န ကရေ ပဋိဆာဒိသု၊
ပရိကမ္မေ ဒုဝေ ဝတ္ထ-စ္ဆာဒိ သဗ္ဗတ္ထ ကပ္ပိယာတိ။
၁၉။ နှာနကပ္ပနိဒ္ဒေသော
နှာနကပ္ပောတိ ¶ –
န စ နှာယေယျ ထေရာနံ၊ ပုရတောပရိ ဝါ တထာ၊
ဒဒေယျ ဩတရန္တာနံ၊ မဂ္ဂမုတ္တရမာနကော။
ကုဋ္ဋတ္ထမ္ဘတရုဋ္ဋာနေ၊ နှာယမာနော န ဃံသယေ၊
ကာယံ ဂန္ဓဗ္ဗဟတ္ထေန၊ ကုရုဝိန္ဒကသုတ္တိယာ။
မလ္လကေနာညမညံ ¶ ဝါ၊ သရီရေန န ဃံသယေ၊
ကပါလိဋ္ဌကခဏ္ဍာနိ၊ ဝတ္ထဝဋ္ဋိ စ ဝဋ္ဋတိ။
သဗ္ဗေသံ ပုထုပါဏီ စာ-ကလ္လဿာကတမလ္လကံ၊
ပါသာဏဖေဏကထလာ၊ ကပ္ပန္တိ ပါဒဃံသနေတိ။
၂၀။ အဝန္ဒိယနိဒ္ဒေသော
အဝန္ဒိယောတိ –
ဥက္ခိတ္တာနုပသမ္ပန္န-နာနာသံဝါသဣတ္ထိယော၊
နဝေါ စ ဂရုကဋ္ဌော စ၊ ပဏ္ဍကော စ အဝန္ဒိယာတိ။
၂၁။ စမ္မနိဒ္ဒေသော
စမ္မန္တိ –
မိဂါဇေဠကစမ္မာနိ၊ ကပ္ပန္တိ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ၊
ရောဟိတေဏိပသဒါ စ၊ ကုရုင်္ဂါ မိဂဇာတိကာ။
အနုညာတတ္တယာ အညံ၊ စမ္မံ ဒုက္ကဋဝတ္ထုကံ၊
ထဝိကောပါဟနေ စမ္မံ၊ သဗ္ဗံ ကပ္ပတိမာနုသန္တိ။
၂၂။ ဥပါဟနနိဒ္ဒေသော
ဥပါဟနာ စေဝါတိ –
မဇ္ဈဒေသေ န ကပ္ပန္တိ၊ ဂဏင်္ဂဏူပါဟနာ နဝါ၊
သဗ္ဗဿ ကပ္ပန္တာရာမေ၊ သဗ္ဗတ္ထာကလ္လကဿ စ။
သဗ္ဗနီလကဩဒါတပီတလောဟိတကဏှကာ ¶ ¶ ၊
မဟာရင်္ဂမဟာနာမ-ရင်္ဂရတ္တာ စုပါဟနာ။
သဗ္ဗမဉ္ဇေဋ္ဌိကာ စိတြာ၊ နီလပီတာဒိဝဒ္ဓိကာ၊
တိတ္တိရပတ္တိကာ မေဏ္ဍ-အဇဝိသာဏဝဒ္ဓိကာ။
ခလ္လဗဒ္ဓါ ပုဋဗဒ္ဓါ၊ တူလပုဏ္ဏာ စုပါဟနာ၊
ပါလိဂုဏ္ဌိမကာ မောရ-ပိဉ္ဆေန ပရိသိဗ္ဗိတာ။
ဝိစ္ဆိကာဠိကတာ သီဟဗျဂ္ဃုဒ္ဒါဇိနဒီပိနံ၊
မဇ္ဇာရကာဠကောလူကစမ္မေဟိ စ ပရိက္ခဋာ၊
ပါဒုကာ သင်္ကမနီယာ၊ ကောစိ ဓာရေယျ ဒုက္ကဋံ။
နီလာဒိဝဏ္ဏံ သကလံ၊ ပုဉ္ဆိတွာ ဝေကဒေသကံ၊
ဥပါဟနာ ဝဠဉ္ဇေယျ၊ ဟာရေတွာ ခလ္လကာဒိကန္တိ။
၂၃။ အနောလောကိယနိဒ္ဒေသော
အနောလောကိယန္တိ –
သာရတ္တော ဣတ္ထိယာ ယောနိံ၊ မုခံ ဝါ ဘိက္ခဒါယိယာ၊
ပရဿ ပတ္တမုဇ္ဈာနသညီ ဝါ အတ္တနော မုခံ၊
အာဒါသောဒကပတ္တေ ဝါ၊ ဩလောကေယျဿ ဒုက္ကဋန္တိ။
၂၄။ အဉ္ဇနီနိဒ္ဒေသော
အဉ္ဇနီတိ ¶ –
ဝဋ္ဋာဋ္ဌသောဠသံသာ ဝါ၊ မဋ္ဌာ ဝဋ္ဋတိ အဉ္ဇနီ၊
တိဿောပိ မူလေ ဂီဝါယံ၊ လေခါ ဧကာဝ ဗန္ဓိတုံ။
ယံ ကိဉ္စိ ရူပံ မာလာဒိကမ္မံ မကရဒန္တကံ၊
ဂေါမုတ္တကဍ္ဎစန္ဒာဒိ-ဝိကာရံ နေတ္ထ ဝဋ္ဋတိ။
လဗ္ဘေကဝဏ္ဏသုတ္တေန၊ သိဗ္ဗိတုံ ထဝိကာ တထာ၊
သိပါဋိ ကုဉ္စိကာကောသော၊ သလာကာပိ အစိတ္တကာ။
သင်္ခနာဘိဝိသာဏဋ္ဌိ-နဠဒန္တမယာ ¶ တထာ၊
ဖလကဋ္ဌမယာ ဝေဠု-လာခါလောဟမယာပိ စ။
အဉ္ဇနိယော သလာကာယော၊ ဓူမနေတ္တာ စ လဗ္ဘရေ၊
တထာ သတ္ထကဒဏ္ဍာနိ၊ နတ္ထုဒါနာ စ တမ္မယာတိ။
၂၅။ အကပ္ပိယသယနနိဒ္ဒေသော
အကပ္ပိယသယနာနီတိ –
အာသန္ဒီ တူလီ ပလ္လင်္ကော၊ ပဋိကံ ဂေါနစိတ္တကံ၊
ပဋလီ ဝိကတီ ဥဒ္ဒ-လောမီ ဧကန္တလောမိကာ။
ကုတ္တံ ကောသေယျံ ကဋ္ဋိဿံ၊ ဟတ္ထိအဿရထတ္ထရာ၊
ဇိနပ္ပဝေဏိကဒလီ-မိဂပ္ပဝရအတ္ထရာ။
သလောဟိတဝိတာနဉ္စု-ဘတောရတ္တူပဓာနကံ ¶ ၊
အကပ္ပိယာနိ ဧတာနိ၊ ဒုက္ကဋံ ပရိဘုဉ္ဇတော။
အာသန္ဒာဒိတ္တယာ သေသေ၊ လဗ္ဘတေ ဂိဟိသန္တကေ၊
ဓမ္မာသနေ စ ဘတ္တဂ္ဂေ၊ ဃရေ စာပိ နိသီဒိတုံ၊
ဘူမတ္ထရဏသင်္ခေပေ၊ သယိတုဉ္စာပိ ကပ္ပတိ။
စတုရံသပီဌာ သတ္တင်္ဂါ၊ ပဉ္စင်္ဂါ ဥစ္စပါဒကာ၊
တူလောနဒ္ဓါ ဃရေယေဝ၊ မဉ္စပီဌာ နိသီဒိတုံ။
စောဠဝါကုဏ္ဏပဏ္ဏာနံ၊ တိဏာနဉ္စေဝ ပူရိတာ၊
စီဝရစ္ဆဝိယော ပဉ္စ၊ ဘိသီ သဗ္ဗတ္ထ ကပ္ပိယာ။
တူလတ္တယံ ဘိသိဂဗ္ဘော၊ လောမာနိ မိဂပက္ခိနံ၊
ဗိမ္ဗောဟနေ အနုညာတံ၊ တူလဝဇ္ဇာ မသူရကေ။
မနုဿလောမမုဏ္ဏာယံ၊ ပဏ္ဏေ ပုပ္ဖံ တမာလကံ၊
သုဒ္ဓံ န အာသနဉ္စေဝ၊ လဗ္ဘမပ္ပဋိဝေက္ခိတန္တိ။
၂၆။ သမာနာသနိကနိဒ္ဒေသော
သမာနာသနိကောပိ ¶ စာတိ –
တိဝဿန္တရာနုညာတံ၊ ဘိက္ခူနမေကမာသနံ၊
သတ္တဝဿတိဝဿေဟိ၊ ပဉ္စဝဿော နိသီဒိတုံ။
ဌပေတွာ ပဏ္ဍကံ ဣတ္ထိံ၊ ဥဘတောဗျဉ္ဇနံ မုနိ၊
ဒီဃာသနေ အနုညာသိ၊ သဗ္ဗေဟေဝ နိသီဒိတုံ။
အန္တံ ¶ ဒီဃာသနံ တိဏ္ဏံ၊ ယံ ပဟောတိ နိသီဒိတုံ၊
မဉ္စကေ ဝါပိ ပီဌေ ဝါ၊ ဒွိန္နံ လဗ္ဘံ နိသီဒိတုန္တိ။
၂၇။ အသံဝါသိကနိဒ္ဒေသော
အသံဝါသိကော စာတိ –
ဥက္ခိတ္တောနုပသမ္ပန္နော၊ ဘိက္ခုနီ ဆိန္နမူလကော၊
နာနာသံဝါသနိဿီမ-ဋ္ဌိတဝေဟာယသဏ္ဌိတာ၊
ဧကာဒသ အဘဗ္ဗာ စ၊ အသံဝါသာတိ ဒီပိတာတိ။
၂၈။ ကမ္မနိဒ္ဒေသော
ကမ္မဉ္စာတိ –
ဝဂ္ဂေန အဓမ္မကမ္မံ၊ သမဂ္ဂေန အဓမ္မိကံ၊
ဝဂ္ဂေန ဓမ္မကမ္မဉ္စ၊ သမဂ္ဂေန စ ဓမ္မိကံ၊
စတုတ္ထံယေဝါနုညာတံ၊ သေသကမ္မေသု ဒုက္ကဋံ။
စတုဝဂ္ဂေါ ပဉ္စဝဂ္ဂေါ၊ ဒသဝီသတိဝဂ္ဂိကော၊
တိရေကဝီသတိဝဂ္ဂေါ၊ ပဉ္စ သင်္ဃာ ဝိဘာဝိတာ။
စတုဝဂ္ဂေတ္ထ အဗ္ဘာနု-ပသမ္ပဒါပဝါရဏာ၊
ပဉ္စဝဂ္ဂေါ စ အဗ္ဘာနံ၊ မဇ္ဈဒေသုပသမ္ပဒံ။
ဒသဝဂ္ဂေါ ¶ စ အဗ္ဘာနံ၊ ဌပေတွာ သဗ္ဗကမ္မိကော၊
ဣတရော သဗ္ဗကမ္မေသု၊ ကမ္မပ္ပတ္တောတိ ဒီပိတော။
စတုဝဂ္ဂေန ¶ ကတ္တဗ္ဗေ၊ စတ္တာရော ပကတတ္တကာ၊
ကမ္မပ္ပတ္တာ ပရေ ဆန္ဒာ-ရဟာ သေသေပျယံ နယော။
စတုဝဂ္ဂါဒိကတ္တဗ္ဗံ၊ အသံဝါသကမ္မာရဟ၊
ဂရုကဋ္ဌေသွညတရံ၊ ကတွာန ဂဏပူရကံ၊
ပရိဝါသာဒိကံ ကမ္မံ၊ ကတံ ကုပ္ပဉ္စ ဒုက္ကဋံ။
အဓမ္မကမ္မံ ဝါရေယျ၊ အန္တရာယေ ဒုဝေ တယော၊
ဒိဋ္ဌာဝိမေကောဓိဋ္ဌာနံ၊ ဝါရေန္တေဝ တတောဓိကာ။
ကမ္မာရဟာ အသံဝါသာ၊ ခိတ္တစိတ္တဒုခဋ္ဋိတာ၊
ဧတေသံ သင်္ဃမဇ္ဈမှိ၊ ပဋိက္ခေပေါ န ရုဟတိ။
ပကတတ္တေကသီမဋ္ဌ-သမသံဝါသဘိက္ခုနော၊
အာရောစေန္တဿန္တမသော-နန္တရဿာပိ ရူဟတိ။
ကောပေတုံ ဓမ္မိကံ ကမ္မံ၊ ပဋိက္ကောသေယျ သမ္မုခါ၊
တိရောက္ခာ ကာယသာမဂ္ဂိံ၊ ဆန္ဒံ နော ဒေယျ ဒုက္ကဋန္တိ။
၂၉။ မိစ္ဆာဇီဝဝိဝဇ္ဇနာနိဒ္ဒေသော
မိစ္ဆာဇီဝဝိဝဇ္ဇနာတိ –
ဒါရုံ ဝေဠုံ ဖလံ ပုပ္ဖံ၊ စုဏ္ဏံ နှာနမုခေါဒကံ၊
မတ္တိကာဒန္တကဋ္ဌာဒိံ၊ န ဒဒေ ကုလသင်္ဂဟာ။
ပါရိဘဋကတာမုဂ္ဂ-သူပျတာဝတ္ထုဝိဇ္ဇယာ၊
ပဟေဏဒူတကမ္မေန၊ ဇင်္ဃပေသနိယေန ဝါ။
အနုပ္ပဒါနပ္ပဋိပိဏ္ဍ-ဝေဇ္ဇကမ္မေန ¶ ¶ ဝါ ပန၊
နာညေန ဝါပိ သမ္ဗုဒ္ဓပ္ပဋိကုဋ္ဌေန ဇီဝယေ။
ဝိညတ္တိနေသနာဘူတုလ္လပနာကုဟနာဒိဟိ၊
ကုလဒူသာဒိနုပ္ပန္နပစ္စယေ ပရိဝဇ္ဇယေတိ။
၃၀။ ဝတ္တနိဒ္ဒေသော
ဝတ္တန္တိ –
အာဂန္တုကော န အာရာမံ၊ ပဝိသေ သဥပါဟနော၊
သဆတ္တောဂုဏ္ဌိတော သီသေ၊ ကရိတွာ ဝါပိ စီဝရံ။
ပါနီယေန န ဓောဝေယျ၊ ပါဒေ ဝုဍ္ဎတရေပိ စ၊
အာဝါသိကေဘိဝါဒေယျ၊ ပုစ္ဆေယျ သယနာသနံ။
ဂမိကော ပဋိသာမေတွာ၊ ဒါရုမတ္တိကဘဏ္ဍကံ၊
ဝိဟာရဉ္စ ထကေတွာန၊ အာပုစ္ဆ သယနာသနံ။
အာပုစ္ဆိတဗ္ဗေ အသတိ၊ သံဂေါပေတွာန သာဓုကံ၊
ပက္ကမေယျညထာ တဿ၊ ပက္ကန္တုံ န စ ကပ္ပတိ။
အာဝါသိကော ပညာပေယျ၊ ဝုဍ္ဎာဂန္တုဿ အာသနံ၊
ဥပနိက္ခိပေ ပါဒေါဒ-ပ္ပဘုတိံ ပတ္တစီဝရံ။
ပစ္စုဂ္ဂန္တွာန ဂဏှေယျ၊ ပါနီယေန စ ပုစ္ဆယေ၊
အာဂန္တုကေဘိဝါဒေယျ၊ ပညပေ သယနာသနံ။
အဇ္ဈာဝုတ္ထမဝုတ္ထံ ¶ ဝါ၊ ဂေါစရာဂေါစရံ ဝဒေ၊
ဝစ္စပဿာဝဌာနာနိ၊ ကတိကံ သေက္ခသမ္မုတိံ။
ပဝေသနိက္ခမေ ကာလံ၊ ပရိဘောဇိယပါနိယံ၊
နိသိန္နောဝ နဝကဿ၊ ဧတံ သဗ္ဗံ သမုဒ္ဒိသေတိ။
၃၁။ ဝိကပ္ပနာနိဒ္ဒေသော
ဝိကပ္ပနာ ¶ စေဝါတိ –
သမ္မုခါ ပရမ္မုခါတိ၊ ဒုဝေ ဝုတ္တာ ဝိကပ္ပနာ၊
သမ္မုခါယ ဝိကပ္ပေန္တော၊ ဗျတ္တဿေကဿ သန္တိကေ၊
‘‘ဣမံ စီဝရံ တုယှံ၊ ဝိကပ္ပေမီ’’တိ ဘာသယေ။
ဧတ္တာဝတာ နိဓေတုံဝ၊ ကပ္ပတီ န စ ကပ္ပတိ၊
ပရိဘောဂါဒိကံ တေန၊ အပ္ပစ္စုဒ္ဓဋဘာဝတော။
၂၂၃။ ‘‘မယှံ သန္တကံ ပရိဘုဉ္ဇ ဝါ ဝိဿဇ္ဇေဟိ ဝါ ယထာပစ္စယံ ဝါ ကရောဟီ’’တိ –
တေန ပစ္စုဒ္ဓဋေယေဝ၊ ပရိဘောဂါဒိ ကပ္ပတိ။
အပရာ သမ္မုခါဝေကာ၊ ဘိက္ခုဿေကဿ သန္တိကေ၊
ဂဟေတွာ နာမမေကဿ၊ ပဉ္စန္နံ သဟဓမ္မိနံ။
၂၂၅။ ‘‘ဣမံ စီဝရံ တိဿဿ ဘိက္ခုနော၊ တိဿာယ ဘိက္ခုနိယာ၊ တိဿဿ သာမဏေရဿ၊ တိဿာယ သာမဏေရိယာ၊ တိဿာယ သိက္ခမာနာယ ဝိကပ္ပေမီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ။
တေန ဘိက္ခုနာ ‘‘တိဿဿ ဘိက္ခုနော၊ တိဿာယ ဘိက္ခုနိယာ၊ တိဿဿ သာမဏေရဿ ¶ ၊ တိဿာယ သာမဏေရိယာ၊ တိဿာယ သိက္ခမာနာယ သန္တကံ ပရိဘုဉ္ဇ ဝါ ဝိဿဇ္ဇေဟိ ဝါ ယထာပစ္စယံ ဝါ ကရောဟီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ။
ပရမ္မုခါဝိကပ္ပနေ-ကဿန္တိကေဝမီရယေ၊
‘‘ဣမံ စီဝရံ တုယှံ ဝိကပ္ပနတ္ထာယ ဒမ္မီ’’တိ။
၂၂၇။ တေန ဝတ္တဗ္ဗော ‘‘ကော တေ မိတ္တော ဝါ သန္ဒိဋ္ဌော ဝါ’’တိ။ ဣတရေန စေဝံ ဝတ္တဗ္ဗံ ‘‘တိဿော ဘိက္ခူ’’တိ ဝါ ¶ ‘‘တိဿာ ဘိက္ခုနီ’’တိ ဝါ ‘‘တိဿော သာမဏေရော’’တိ ဝါ ‘‘တိဿာ သာမဏေရီ’’တိ ဝါ ‘‘တိဿာ သိက္ခမာနာ’’တိ ဝါ။
ပုန တေန ‘‘အဟံ တိဿဿ တိဿာယ ဝါ ဒမ္မီ’’တိ ဝိကပ္ပေတွာ တေနေဝ ‘‘တိဿဿ ဘိက္ခုနော၊ တိဿာယ ဘိက္ခုနိယာ၊ တိဿဿ သာမဏေရဿ၊ တိဿာယ သာမဏေရိယာ၊ တိဿာယ သိက္ခမာနာယ သန္တကံ ပရိဘုဉ္ဇ ဝါ ဝိဿဇ္ဇေဟိ ဝါ ယထာပစ္စယံ ဝါ ကရောဟီ’’တိ ပစ္စုဒ္ဓရိတဗ္ဗံ။
ဒူရသန္တိကတ္တေကတ္တဗဟုဘာဝံ ဝိဇာနိယ၊
‘‘ဧတံ ဣမ’’န္တိ ‘‘ဧတာနိ၊ ဣမာနီ’’တေတ္ထ ယောဇယေ။
ဒသာဟံ မာသမေကံ ဝါ၊ ပဉ္စ ဝါ ကထိနတ္ထတေ၊
ပါရိပူရတ္ထမူနဿ၊ ပစ္စာသာ သတိ မာသကံ၊
နုပ္ပာဒယတိ နိဿဂ္ဂိံ၊ နာဓိဋ္ဌိတဝိကပ္ပိတန္တိ။
၃၂။ နိဿယနိဒ္ဒေသော
နိဿယောတိ –
ဗျတ္တဿ ပဉ္စဝဿဿ၊ နတ္ထိ နိဿယ ကာရိယံ၊
ယာဝဇီဝမ္ပိ အဗျတ္တော၊ နိဿိတောယေဝ ဇီဝတိ။
ဧကံသံ ¶ စီဝရံ ကတွာ၊ ပဂ္ဂဏှိတွာန အဉ္ဇလိံ၊
ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ၊ ဝဒေ ယာဝတတီယကံ၊
‘‘အာစရိယော မေ၊ ဘန္တေ၊ ဟောဟိ၊
အာယသ္မတော နိဿာယ ဝစ္ဆာမီ’’တိ။
ပက္ကန္တေ ပက္ခသင်္ကန္တေ၊ ဝိဗ္ဘန္တေ ဝါပိ နိဿယော၊
မရဏာဏတ္တုပဇ္ဈာယ-သမောဓာနေဟိ သမ္မတိ။
နိဿာယ ¶ န ဝသေလဇ္ဇိံ၊ အပုဗ္ဗံ ဌာနမာဂတော၊
အာဂမေ စတုပဉ္စာဟံ၊ ဉာတုံ ဘိက္ခုသဘာဂတံ။
အဒ္ဓိကဿ ဂိလာနဿ၊ ဂိလာနုပဋ္ဌကဿ စ၊
ယာစိတဿ အရညေ ဝါ၊ သလ္လက္ခန္တေန ဖာသုကံ၊
သဘာဂေ ဒါယကေသန္တေ၊ ဝသိတုံ တာဝ လဗ္ဘတီတိ။
၃၃။ ကာယဗန္ဓနနိဒ္ဒေသော
ကာယဗန္ဓနန္တိ –
အကာယဗန္ဓနော ဂါမံ၊ ဒုက္ကဋံ ပဝိသေယျ စေ၊
ဗန္ဓေယျ ယတ္ထ သရတိ၊ တတ္ထေဝါသတိယာ ဂတော။
ပဋ္ဋိကာ သူကရန္တန္တိ၊ ဒုဝိဓံ ကာယဗန္ဓနံ၊
ဒုဿပဋ္ဋော စ ရဇ္ဇု စ၊ ဧကာ တဒနုလောမိကာ။
မစ္ဆကဏ္ဋကခဇ္ဇူရီ-ပတ္တာ မဋ္ဌာ စ ပဋ္ဋိကာ၊
လဗ္ဘာ ဒသာ စတဿောပိ၊ အန္တေ ဒိဂုဏသုတ္တကံ။
မာလာဒိံ ¶ ကက္ကဋစ္ဆာဒိံ၊ ဒဿေတွာ ဂုဏသုတ္တက၊
ကောဋ္ဋိတာ ကုဉ္ဇရစ္ဆာဒိံ၊ ပဋ္ဋိကာ န စ ကပ္ပတိ။
ဃဋကံ မကရမုခါဒိံ၊ န ကပ္ပန္တိ ဒသာမုခေ၊
ဥဘန္တေ ဃဋကာ လေခါ၊ ဝိဓေ အညဉ္စ စိတ္တကံ။
ဒေဍ္ဍုဘကဉ္စ မုရဇံ၊ မဒ္ဒဝီဏံ ကလာဗုကံ၊
န ကပ္ပန္တိ ဒသာသု ဒွေ၊ မဇ္ဈိမာယေဝ ကပ္ပရေ။
ဝေဠုဒန္တဝိသာဏဋ္ဌိကဋ္ဌလာခါဖလာမယာ၊
သင်္ခနာဘိမယာ သုတ္တနဠလောဟမယာပိ စ၊
ဝိဓာ ကပ္ပန္တိ ကပ္ပိယာ၊ ဂဏ္ဌိယော စာပိ တမ္မယာတိ။
ပဌမဘာဏဝါရံ နိဋ္ဌိတံ။
၃၄။ ပထဝီနိဒ္ဒေသော
ပထဝီ စာတိ –
ဇာတာဇာတာတိ ¶ ဒုဝိဓာ၊ သုဒ္ဓမတ္တိကပံသုကာ၊
ဇာတာဒဍ္ဎာ စ ပထဝီ၊ ဗဟုမတ္တိကပံသုကာ၊
စာတုမာသာဓိကောဝဋ္ဌပံသုမတ္တိကရာသိ စ။
သုဒ္ဓသက္ခရပါသာဏမရုမ္ဗကထလဝါလုကာ၊
ဒဍ္ဎာ စ ဘူမိ ယေဘုယျသက္ခရာဒိမဟီပိ စ၊
ဒုတိယာ ဝုတ္တရာသိ စ၊ စာတုမာသောမဝဋ္ဌကော။
ဒွေ ¶ ဘာဂါ တီသု ဘာဂေသု၊ မတ္တိကာ ယဿ ဘူမိယာ၊
ယေဘုယျမတ္တိကာ ဧသာ၊ သေသေသုပိ အယံ နယော။
ပါစိတ္တိ ခဏနေ ဇာတေ၊ ဇာတသညိဿ ဒုက္ကဋံ၊
ဒွေဠှဿာဇာတသညိဿ၊ နာပတ္တာဏာပနေ တထာ။
ပဟာရေ ပဟာရာပတ္တိ၊ ခဏမာနဿ အတ္တနာ၊
ဧကာယာဏတ္တိယာ ဧကာ၊ နာနာဏတ္တီသု ဝါစသော။
‘‘ဣမံ ဌာနမိမံ ကန္ဒမိဓ ဝါပိံ ခဏေတ္ထ စ၊
ဇာလေဟဂ္ဂိ’’န္တိ ဝါ ဝတ္တုံ၊ နိယမေတွာ န ဝဋ္ဋတိ။
‘‘ထမ္ဘဿိမဿာဝါဋံ ဝါ၊ မတ္တိကံ ဇာန မာဟရ၊
ကရောဟိ ကပ္ပိယဉ္စေ’’တိ၊ ဝစနံ ဝဋ္ဋတေဒိသံ။
အသမ္ဗဒ္ဓံ ပထဝိယာ၊ သုက္ခကဒ္ဒမအာဒိကံ၊
ကောပေတုံ တနုကံ လဗ္ဘမုဿိဉ္စနီယကဒ္ဒမံ။
ဂဏ္ဍုပ္ပာဒံ ဥပစိကာမတ္တိကံ မူသိကုက္ကိရံ၊
စာတုမာသာဓိကောဝဋ္ဌံ၊ လေဍ္ဍာဒိဉ္စ န ကောပယေ။
ပတိတေ ဝါပိအာဒီနံ၊ ကူလေ ဥဒကသန္တိကေ၊
ပါသာဏေ စ ရဇေ လဂ္ဂေ၊ ပတိတေ နဝသောဏ္ဍိယာ။
ဝမ္မိကေ ¶ မတ္တိကာကုဋ္ဋေ၊ အဗ္ဘောကာသုဋ္ဌိတေ တထာ၊
ယေဘုယျကထလဋ္ဌာနေ၊ တိဋ္ဌတိဋ္ဌကကုဋ္ဋကော။
ထမ္ဘာဒိံ ¶ ဂဏှိတုံ ဘူမိံ၊ သဉ္စာလေတွာ ဝိကောပယံ၊
ဓာရာယ ဘိန္ဒိတုံ ဘူမိံ၊ ကာတုံ ဝါ ဝိသမံ သမံ။
သမ္မုဉ္ဇနီဟိ ဃံသိတုံ၊ ကဏ္ဋကာဒိံ ပဝေသိတုံ၊
ဒဿေဿာမီတိ ဘိန္ဒန္တော၊ ဘူမိံ စင်္ကမိတုံ ပဒံ။
ဃံသိတုံ အင်္ဂပစ္စင်္ဂံ၊ ကဏ္ဍုရောဂီ တဋာဒိသု၊
ဟတ္ထံ ဝါ ဓောဝိတုံ ဘူမိံ၊ ဃံသိတုံ န စ ကပ္ပတိ။
ထမ္ဘာဒိဥဇုကုဒ္ဓါရော၊ ပါသာဏာဒိပဝဋ္ဋနံ၊
သာခါဒိကဍ္ဎနံ ရုက္ခလတာစ္ဆေဒနဖာလနံ။
သေကော ပဿာဝအာဒီနံ၊ သုဒ္ဓစိတ္တဿ ဝဋ္ဋတိ၊
အလ္လဟတ္ထံ ဌပေတွာန၊ ရဇဂ္ဂါဟော စ ဘူမိယာ။
အဂ္ဂိဿ အနုပါဒါနေ၊ ကပါလေ ဣဋ္ဌကာယ ဝါ၊
ပါတေတုံ လဗ္ဘတေ အဂ္ဂိံ၊ ဘူမိယံ ဝါဝသေ သတီတိ။
၃၅။ ပရိက္ခာရနိဒ္ဒေသော
ပရိက္ခာရောတိ –
ပဉ္စဝဏ္ဏေဟိ သုတ္တေဟိ၊ အန္တော ဗဟိ စ သိဗ္ဗိတုံ၊
ဂိရိကူဋဍ္ဎစန္ဒာဒိံ၊ ဆတ္တေ ပဏ္ဏေ စ ဆိန္ဒိတုံ။
ဃဋကံ ဝါဠရူပံ ဝါ၊ ဒဏ္ဍေ လေခါ န ဝဋ္ဋတိ၊
ဝဋ္ဋတီ ဒဏ္ဍဗုန္ဒမှိ၊ အဟိစ္ဆတ္တကသာဒိသံ။
သိဗ္ဗိတုံ ¶ ဧကဝဏ္ဏေန၊ ပဉ္ဇရံ ဝါ ဝိနန္ဓိတုံ၊
ထိရတ္ထံ ဝဋ္ဋတီ ဆတ္တေ၊ ဒဏ္ဍေ လေခါဝ ဗန္ဓိတုံ။
အန္တေ ¶ ပဋ္ဋမုခေ ဝါပိ၊ ဝေဏိ သင်္ခလိကာပိ ဝါ၊
သူစိဝိကာရမညံ ဝါ၊ စီဝရေ န စ ကပ္ပတိ၊
ကပ္ပဗိန္ဒုဝိကာရမ္ပိ၊ ပါဠိကဏ္ဏိကအာဒိကံ။
ဂဏ္ဌိပါသကပဋ္ဋာပိ၊ စတုက္ကောဏာဝ အဂ္ဃိယံ၊
မုဂ္ဂရော ကက္ကဋစ္ဆာဒိ-ဝိကာရံ နေတ္ထ ဝဋ္ဋတိ။
ကောဏသုတ္တာ စ ပီဠကာ၊ ဒုဝိညေယျာဝ ကပ္ပရေ၊
ဂန္ဓံ တေလံ ဝ လာခံ ဝါ၊ ရဇနေ န စ ပက္ခိပေ။
ရတ္တံ သင်္ခေန မဏိနာ၊ ဃဋ္ဋေယျညေန ဝါ န စ၊
ဃံသေယျ ဒေါဏိယံ ကတွာ၊ ပဟာရေ န စ မုဋ္ဌိနာ။
ကဏ္ဏကောဏကသုတ္တာနိ၊ ရတ္တေ ဆိန္ဒေယျ စီဝရေ၊
လေခါ န ဝဋ္ဋတီ ဓမ္မ-ကရဏေ ဆတ္တဝဋ္ဋိယံ။
လေခံ ဌပေတွာ မဏိကာ၊ ပီဠကာ ကုဉ္စိကာယ စ၊
ပိပ္ဖလေ စ ပရိစ္ဆေဒ-လေခါ ဒဏ္ဍမှိ ဝဋ္ဋတိ။
မာလာဒျရဏိယံ ပတ္တ-မဏ္ဍလေ ဘိတ္တိကမ္မ စ၊
ဟေဋ္ဌာ လေခါဒွယံ ဥဒ္ဓံ၊ အဟိစ္ဆတ္တကသာဒိသံ။
ဟိတွာ ကတ္တရယဋ္ဌိမှိ၊ သူစိသဏ္ဍာသကေပိ စ၊
ယံ ကိဉ္စိ ဂိရိကူဋာဒိ-ဝဏ္ဏမဋ္ဌံ န ဝဋ္ဋတိ။
ဗိမ္ဗောဟနေ ¶ ဘိသိမဉ္စ-ပီဌာဒိသယနာသနေ၊
သမ္မုဉ္ဇနိမှိ သင်္ကာရ-ဆဍ္ဍနေ ရင်္ဂဘာဇနေ။
ပါနီယဘာဇနေ ပါဒ-ပီဌေ ကထလိကာယ စ၊
ပတ္တာဓာရပိဓာနေသု၊ တာလဝဏ္ဋေ စ ဗီဇနေ၊
ယံ ကိဉ္စိ မာလာကမ္မာဒိ-ဝဏ္ဏမဋ္ဌမဝါရိတံ။
သေနာသနေ ပန ဒွါရကဝါဋာဒိပ္ပဘေဒနေ၊
သောဝဏ္ဏမယနုညာတံ၊ ဝဏ္ဏမဋ္ဌမှိ ကာ ကထာ။
ဝိသာဏနာဠိလာဗွာဒိပ္ပဘေဒေ ¶ တေလဘာဇနေ၊
ပုမိတ္ထိရူပရဟိတံ၊ ဝဏ္ဏမဋ္ဌမဝါရိတန္တိ။
၃၆။ ဘေသဇ္ဇနိဒ္ဒေသော
ဘေသဇ္ဇန္တိ –
ဇနဿ ကာတုံ ဘေသဇ္ဇံ၊ ဒါတုံ ဝတ္တုံ န လဗ္ဘတိ၊
ဘိက္ခာစရိယဝိညတ္တိ၊ သကေဟိ သဟဓမ္မိနံ။
ပိတူနံ တဒုပဋ္ဌာကဘိက္ခုနိဿိတဘဏ္ဍုနံ၊
လဗ္ဘံ ဘေသဇ္ဇကရဏံ၊ ဝေယျာဝစ္စကရဿ စ။
မဟာစူဠပိတာမာတာဘာတာဘဂိနိအာဒိနံ၊
တေသံ သကေနတ္တနိယေ၊ ဒါတဗ္ဗံ တာဝကာလိကံ။
ကုလဒူသနဝိညတ္တိ၊ ဘေသဇ္ဇကရဏာဒိ ဟိ၊
မာတာပိတူဟိ သမ္ဗန္ဓဉာတကေသု န ရူဟတိ။
ပိဏ္ဍပါတော ¶ အနာမဋ္ဌော၊ မာတာဒီနမဝါရိတော၊
ဆန္နံ ဒါမရိကစောရဿ၊ ဒါတုမိဿရိယဿ စ။
တေသံ သုတ္တောဒကေဟေဝ၊ ပရိတ္တံ ကယိရာ နတ္တနော၊
ဘဏိတဗ္ဗံ ဘဏာပေန္တေ၊ ပရိတ္တံ သာသနောဂဓံ။
သီလံ ဓမ္မံ ပရိတ္တံ ဝါ၊ အာဂန္တွာ ဒေတု ဘာသတု၊
ဒါတုံ ဝတ္တုဉ္စ လဗ္ဘတိ၊ ဂန္တွာ ကေနစိ ပေသိတောတိ။
၃၇။ ဥဂ္ဂဟနိဒ္ဒေသော
ဥဂ္ဂဟောတိ –
ကမ္မစေတိယသင်္ဃည-ပုဂ္ဂလတ္ထံ ဂဏဿ စ၊
ဒသဘေဒမ္ပိ ရတနံ၊ ဥဂ္ဂဏှန္တဿ ဒုက္ကဋံ။
နိဿဂ္ဂိ ¶ တေသု အတ္တတ္ထံ၊ ဒွီသု သေသေသု ဒုက္ကဋံ၊
အနာမသိတွာ ဝုတ္တေ တု၊ ဂဏံ သင်္ဃဉ္စ ပုဂ္ဂလံ။
‘‘စေတျဿ နဝကမ္မဿ၊ ဒမ္မီ’’တိ န ပဋိက္ခိပေ၊
ဝဒေ ကပ္ပိယကာရာနံ၊ ‘‘ဝဒန္တေဝမိမေ’’ ဣတိ။
ခေတ္တံ ဝတ္ထုံ တဠာကံ ဝါ၊ ဒေန္တေ ဒါသပသွာဒိကံ၊
ပဋိက္ခိပိတွာ ဂဏှေယျ၊ ကပ္ပိယေန ကမေန စ၊
ခေတ္တာဒီနိ ဝိဟာရဿ၊ ဝုတ္တေ ဒမ္မီတိ ဝဋ္ဋတိ။
နဝမာတိကကေဒါရ-တဠာကကိရိယာနဝေ၊
မတ္တိကုဒ္ဓရဏံ ဗန္ဓော၊ ထိရကာရော စ အာဠိယာ။
တိရေကဘာဂဂဟဏံ ¶ ၊ ကေဒါရေ အနဝေ နဝေ၊
အပရိစ္ဆန္နဘာဂေ စ၊ သဿေ ‘‘ဒေထေတ္တကေ’’ ဣတိ၊
ကဟာပဏုဋ္ဌာပနဉ္စ၊ သဗ္ဗေသမ္ပိ အကပ္ပိယံ။
အဝတွာ ကသ ဝပ္ပိစ္စာဒေတ္တိကာယ စ ဘူမိယာ၊
ပတိဋ္ဌာပေတိ ဘူမိံ ဝါ၊ ဘာဂေါ ဒေယျောတိ ဧတ္တကော။
ဘူမိဘာဂေ ကတံ သဿံ၊ ဧတ္တကေ ဂဏှထေတ္တကံ၊
ဂဏှနတ္ထံ ဝဒန္တေဝံ၊ ပမာဏံ ဒဏ္ဍရဇ္ဇုဘိ။
မိနနေ ရက္ခဏေ ဌတွာ၊ ခလေ တံနီဟရာပနေ၊
ကောဋ္ဌာဒိပဋိသာမနေ၊ တဿေဝေတမကပ္ပိယံ။
ပဋိသာမေယျ ပါစိတ္တိ၊ ယံ ကိဉ္စိ ဂိဟိသန္တကံ၊
ဘဏ္ဍာဂါရိကသီသေန၊ သစေပိ ပိတုသန္တကံ။
ပိတူနံ ကပ္ပိယံ ဝတ္ထုံ၊ အဝဿံ ပဋိသာမိယံ၊
အတ္တနော သန္တကံ ကတွာ၊ လဗ္ဘတေ ပဋိသာမိတုံ။
ဒေဟီတိ ပဋိသာမေတွာ၊ ဝုတ္တေ စာပိ ပဋိက္ခိပေ၊
ပါတေတွာန ဂတေ လဗ္ဘံ၊ ပလိဗောဓောတိ ဂေါပိတုံ။
ကမ္မံ ¶ ကရောန္တော အာရာမေ၊ သကံ ဝဍ္ဎကိအာဒယော၊
ပရိက္ခာရဉ္စ သယန-ဘဏ္ဍံ ဝါ ရာဇဝလ္လဘာ။
ဒေဟီတိ ပဋိသာမေတွာ၊ ဝဒန္တိ ယဒိ ဆန္ဒတော၊
န ကရေယျ ဘယာ ဌာနံ၊ ဂုတ္တံ ဒဿေတု ဝဋ္ဋတိ။
ဗလက္ကာရေန ¶ ပါတေတွာ၊ ဂတေသု ပဋိသာမိတုံ၊
ဘိက္ခုံ မနုဿာ သင်္ကန္တိ၊ နဋ္ဌေ ဝတ္ထုမှိ တာဒိသေ။
ဝိဟာရာဝသထဿန္တော၊ ရတနံ ရတ္နသမ္မတံ၊
နိက္ခိပေယျ ဂဟေတွာန၊ မဂ္ဂေရညေပိ တာဒိသေ၊
သာမိကာနာဂမံ ဉတွာ၊ ပတိရူပံ ကရီယတီတိ။
၃၈။ ကုလဒူသနနိဒ္ဒေသော
ဒူသနန္တိ –
ပုပ္ဖံ ဝေဠုံ ဖလံ စုဏ္ဏံ၊ ဒန္တကဋ္ဌဉ္စ မတ္တိကံ၊
သင်္ဂဟဏတ္ထံ ဒဒတော၊ ကုလဒူသနဒုက္ကဋံ။
ထုလ္လစ္စယံ ဂရုဘဏ္ဍံ၊ ဣဿရေနေတ္ထ သင်္ဃိကံ၊
ဒေန္တဿ ဒုက္ကဋာဒီနိ၊ ထေယျာ သင်္ဃည သန္တကံ။
ကုလသင်္ဂဟာ ရောပေတုံ၊ ရောပါပေတုဉ္စ သဗ္ဗထာ၊
ဖလပုပ္ဖူပဂံ ရုက္ခံ၊ ဇဂ္ဂိတုဉ္စ န ဝဋ္ဋတိ။
နိမိတ္တောဘာသတော ကပ္ပဝေါဟာရပရိယာယတော၊
အတ္တနော ပရိဘောဂတ္ထံ၊ ရောပနာဒီနိ လဗ္ဘရေ။
ဝုတ္တာဝ ဝေဇ္ဇိကာ ဇင်္ဃပေသနေ ဂိဟိကမ္မသု၊
ဌပေတွာ ပိတရော ဘဏ္ဍုံ၊ ဝေယျာဝစ္စကရံ သကံ။
ဒုက္ကဋံ ပဒဝါရေန၊ ဟရဏေ ဒူတသာသနံ၊
သာသနံ အဂ္ဂဟေတွာပိ၊ ပဌမံ ဝဒတော ပုန။
ဥပ္ပန္နပစ္စယာ ¶ ¶ ဧဝံ၊ ပဉ္စန္နမ္ပိ အကပ္ပိယာ၊
အဘူတာရောစနာရူပ-သံဝေါဟာရုဂ္ဂဟာဒိသာ။
ဟရာပေတွာ ဟရိတွာပိ၊ ပိတူနံ သေသဉာတိနံ၊
ပတ္တာနံ ဝတ္ထုပူဇတ္ထံ၊ ဒါတုံ ပုပ္ဖာနိ လဗ္ဘတိ၊
မဏ္ဍနတ္ထဉ္စ လိင်္ဂါဒိ-ပူဇတ္ထဉ္စ န လဗ္ဘတိ။
တထာ ဖလံ ဂိလာနာနံ၊ သမ္ပတ္တိဿရိယဿ စ၊
ပရိဗ္ဗယဝိဟီနာနံ၊ ဒါတုံ သပရသန္တကံ။
ဘာဇေန္တေ ဖလပုပ္ဖမှိ၊ ဒေယျံ ပတ္တဿ ကဿစိ၊
သမ္မတေနာပလောကေတွာ၊ ဒါတဗ္ဗမိတရေန တု။
ဝိဟာရေ ဝါ ပရိစ္ဆိဇ္ဇ၊ ကတွာန ကတိကံ တတော၊
ဒေယျံ ယထာပရိစ္ဆေဒံ၊ ဂိလာနဿေတရဿ ဝါ၊
ယာစမာနဿ ကတိကံ၊ ဝတွာ ရုက္ခာဝ ဒဿိယာ။
သိရီသကသဝါဒီနံ၊ စုဏ္ဏေ သေသေ စ နိစ္ဆယော၊
ယထာဝုတ္တနယော ဧဝ၊ ပဏ္ဏမ္ပေတ္ထ ပဝေသယေတိ။
၃၉။ ဝဿူပနာယိကနိဒ္ဒေသော
ဝဿူပနာယိကာ စေဝါတိ –
ပုရိမိကာ ပစ္ဆိမိကာ၊ ဒုဝေ ဝဿူပနာယိကာ၊
တတ္ထာလယပရိဂ္ဂါဟော၊ ဝစီဘေဒေါ စ ဧဒိသော။
‘‘ဣမသ္မိံ ¶ ဝိဟာရေ ဣမံ၊ တေမာသံ ဝဿံ ဥပေမိ၊
ဣဓ ဝဿံ ဥပေမီ’’တိ၊ စိတ္တုပ္ပာဒေတ္ထ အာလယော။
နောပေတုကာမော အာဝါသံ၊ တဒဟူတိက္ကမေယျ ဝါ၊
ဘဝေယျ ဒုက္ကဋာပတ္တိ၊ ဇာနံ ဝါနုပဂစ္ဆတော။
ဒုတိယံ ¶ ဥပဂစ္ဆေယျ၊ ဆိန္နဝဿောနုပါဂတော၊
န ပက္ကမေယျ တေမာသံ၊ အဝသိတွာန စာရိကံ။
မာတာပိတူနမတ္ထာယ၊ ပဉ္စန္နံ သဟဓမ္မိနံ၊
ဂိလာနတဒုပဋ္ဌာက-ဘတ္တမေသိဿမောသဓံ။
ပုစ္ဆိဿာမိ ဥပဋ္ဌိဿံ၊ ဂန္တွာနဘိရတံ အဟံ၊
ဝူပကာသိဿံ ကုက္ကုစ္စံ၊ ဒိဋ္ဌိံ ဂရုကမာဒိကံ။
ကရိဿံ ဝါပိ ကာရေဿံ၊ ဝိနောဒနံ ဝိဝေစနံ၊
ဝုဋ္ဌာနံ ဝါပိ ဥဿုက္ကံ၊ ဂန္တုမိစ္စေဝမာဒိနာ၊
လဗ္ဘံ သတ္တာဟကိစ္စေန၊ ပဟိတာပဟိတေပိ ဝါ။
သင်္ဃကမ္မေ ဝဇေ ဓမ္မ-ဿဝနတ္ထံ နိမန္တိတော၊
ဂရူဟိ ပဟိတော ဝါပိ၊ ဂရူနံ ဝါပိ ပဿိတုံ။
န ဘဏ္ဍဓောဝနုဒ္ဒေသ-ဉာတုပဋ္ဌာကဒဿနေ၊
လဗ္ဘံ န ပါပုဏေယျဇ္ဇေ-ဝါဂမိဿန္တုဒူရဂေါ။
သေသဉာတီဟိ ပဟိတေ၊ ဘိက္ခုနိဿိတကေန စ၊
ဥပါသကောပါသိကာဟိ၊ နိဒ္ဒိသိတွာဝ ပေသိတေ။
ဝဿစ္ဆေဒေ ¶ အနာပတ္တိ၊ အန္တရာယေ သတတ္တနော၊
သင်္ဃသာမဂ္ဂိယာ ဝါ နော၊ ဆိန္နဝဿော ပဝါရယေ။
အဇ္ဈောကာသေ စ ရုက္ခဿ၊ သုသိရေ ဝိဋပေပိ ဝါ၊
ဆဝကုဋိဆတ္တစာဋီ-သူပဂန္တုံ န ဝဋ္ဋတိ။
အသေနာသနိကေနာပိ၊ ဥပဂန္တုံ န လဗ္ဘတိ၊
ပဝါရေတုဉ္စ လဗ္ဘတိ၊ နာဝါသတ္ထဝဇူပဂေါတိ။
၄၀။ အဝေဘင်္ဂိယနိဒ္ဒေသော
အဝေဘင်္ဂိယန္တိ –
အာရာမာရာမဝတ္ထူနိ၊ ဝိဟာရော တဿ ဝတ္ထု စ၊
မဉ္စော ပီဌံ ဘိသိ ဗိဗ္ဗော-ဟနာဒိသယနာသနံ။
လောဟကုမ္ဘီ ¶ ကဋာဟော စ၊
လောဟဘာဏကဝါရကော၊
ကုဌာရီ ဝါသိ ဖရသု၊
ကုဒ္ဒါလော စ နိခါဒနံ။
ဝလ္လိ ဝေဠု တိဏံ ပဏ္ဏံ၊ မုဉ္ဇပဗ္ဗဇမတ္တိကာ၊
ဒါရုမတ္တိကဘဏ္ဍာနိ၊ ပဉ္စေတေ အဝိဘာဇိယာ။
ထုလ္လစ္စယံ ဘာဇယတော၊ ဘာဇိတာပိ အဘာဇိတာ၊
ဂရုဘဏ္ဍာနိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဧတေဝိဿဇ္ဇိယာနိ စ။
ဝလ္လိဍ္ဎဗာဟုမတ္တာပိ ¶ ၊ ဝေဠု အဋ္ဌင်္ဂုလာယတော၊
တိဏာဒိ မုဋ္ဌိမတ္တမ္ပိ၊ ပဏ္ဏံ ဧကမ္ပိ မတ္တိကာ။
ပါကတာ ပဉ္စဝဏ္ဏာ ဝါ၊ သုဓာကင်္ဂုဋ္ဌ အာဒိကာ၊
တာလပက္ကပ္ပမာဏာပိ၊ ဒိန္နာ ဝါ တတ္ထဇာတကာ။
ရက္ခိတာ သင်္ဃိကာ ရဇ္ဇု-ယောတ္တာဒီပိ အဘာဇိယာ၊
နိဋ္ဌိတေ ဘာဇိယာ ကမ္မေ၊ သင်္ဃိကေ စေတိယဿ ဝါ။
ပတ္တာဒိ ဘိက္ခုသာရုပ္ပံ၊ တထာ ဝိပ္ပကတာကတံ၊
ဘာဇိယံ လောဟဘဏ္ဍေသု၊ ဝါရကံ ပါဒဂဏှကံ။
ဝေဠုမှိ ဘာဇိယာ တေလ-နာဠိ ကတ္တရဒဏ္ဍကော၊
ဆတ္တဒဏ္ဍသလာကာယော၊ တထောပါဟနဒဏ္ဍကော။
အနုညာတဝါသိဒဏ္ဍော၊ ကရဏ္ဍော ပါဒဂဏှကော၊
အရဏဉ္ဇနိသိင်္ဂါဒိ၊ ဘိက္ခူပကရဏံ တထာ။
တစ္ဆိတာနိဋ္ဌိတံ ဒါရုဘဏ္ဍံ ဒန္တဉ္စ ဘာဇိယံ၊
ဘိက္ခူပကရဏေ ပါဒဃဋကော မတ္တိကာမယော။
ဘာဇိယံ ကပ္ပိယံ စမ္မံ၊ ဧဠစမ္မမဘာဇိယံ၊
ဂရုနာ ဂရုဘဏ္ဍဉ္စ၊ ထာဝရံ ထာဝရေန စ။
ထာဝရံ ¶ ပရိဝတ္တေယျ၊ တထာ ကတွာ စ ဘုဉ္ဇတု၊
ဝလ္လာဒိံ ဖာတိကမ္မေန၊ ဂဏှေ သေသမဘာဇိယန္တိ။
၄၁။ ပကိဏ္ဏကနိဒ္ဒေသော
ပကိဏ္ဏကန္တိ ¶ –
သဒွါရဗန္ဓနေ ဌာနေ၊ သောဒုက္ခလကပါသကေ၊
သယန္တေန ဒိဝါ ဒွါရံ၊ ဗန္ဓေယျ ပရိဝဋ္ဋကံ။
သန္တေ ဝိညုမှိ ပုရိသေ၊ အာဘောဂေါ စာပိ ကပ္ပတိ၊
သဝသေ တံ ဝိနာကာရံ၊ သယန္တော ဒုက္ကဋံ ဖုသေ။
ရတနာနိတ္ထိရူပါနိ၊ ဓညမိတ္ထိပသာဓနံ၊
တူရိယာဝုဓဘဏ္ဍာနိ၊ အာမသန္တဿ ဒုက္ကဋံ။
သိတ္ထတေလောဒတေလေဟိ၊ ဖဏဟတ္ထဖဏေဟိ ဝါ၊
ကောစ္ဆေနဝါပိ ယော ကေသေ၊ ဩသဏ္ဌေယျဿ ဒုက္ကဋံ။
နေကပါဝုရဏာ ဧကတ္ထရဏာ ဝါ တုဝဋ္ဋယုံ၊
တထေကမဉ္စေ ဘုဉ္ဇေယျုံ၊ ဧကသ္မိံ ဝါပိ ဘာဇနေ။
စတုရင်္ဂုလတော ဦနမဓိကဋ္ဌင်္ဂုလံ တထာ၊
ဒန္တကဋ္ဌံ န ခါဒေယျ၊ လသုဏံ န အကလ္လကော။
ဟီနုက္ကဋ္ဌေဟိ ဥက္ကဋ္ဌံ၊ ဟီနံ ဝါ ဇာတိအာဒိဟိ၊
ဥဇုံ ဝါညာပဒေသေန၊ ဝဒေ ဒုဗ္ဘာသိတံ ဒဝါ။
ဒီဃေ နခေ စ ကေသေ စ၊ နာသလောမေ န ဓာရယေ၊
န လဗ္ဘံ ဝီသတိမဋ္ဌံ၊ သမ္ဗာဓေ လောမဟာရဏံ။
ယထာဝုဍ္ဎံ န ဗာဓေယျ၊ သင်္ဃုဒ္ဒိဋ္ဌံဝ သင်္ဃိကံ၊
အဓောတအလ္လပါဒေဟိ၊ နက္ကမေ သယနာသနံ၊
သုဓောတပါဒကံ ဝါပိ၊ တထေဝ သဥပါဟနော။
သင်္ဃာဋိယာ ¶ ¶ န ပလ္လတ္ထေ၊ ဘိတ္တာဒိံ န အပဿယေ၊
ပရိကမ္မကတံ သန္တေ၊ ဥဒကေ နော န အာစမေ။
အကပ္ပိယသမာဒါနေ၊ ဒဝါ သိလာပဝိဇ္ဈနေ၊
ဒေသနာယ သဘာဂါယ၊ အာဝိကမ္မေ စ ဒုက္ကဋံ။
ပဋိဿဝဝိသံဝါဒေ၊ သုဒ္ဓစိတ္တဿ ဒုက္ကဋံ၊
ပဋိဿဝက္ခဏေ ဧဝ၊ ပါစိတ္တိ ဣတရဿ တု။
န ရုက္ခမဘိရူဟေယျ၊ သတိ ကိစ္စေဝ ပေါရိသံ၊
အာပဒါသု ယထာကာမံ၊ ကပ္ပတီ အဘိရူဟိတုံ။
ဝိနာဒ္ဓါနံ ဝဇန္တဿ၊ ဒုက္ကဋံ ပရိသာဝနံ၊
ယာစမာနဿ အဒ္ဓါနေ၊ အဒဒန္တဿ ဒုက္ကဋံ။
ထုလ္လစ္စယံ ဖုသေ အင်္ဂဇာတစ္ဆေဒေန ဒုက္ကဋံ၊
အာဗာဓပ္ပစ္စယာညတြ၊ သေသင်္ဂေ အတ္တဃာတနေ။
စိတ္တပေါတ္ထကရူပါနိ၊ န ကရေ န စ ကာရယေ၊
န ဝုဋ္ဌာပေယျ ဘုဉ္ဇန္တံ၊ အာရာမာရညဂေဟသု။
ယာနာနိ ပုမယုတ္တာနိ၊ သိဝိကံ ဟတ္ထဝဋ္ဋကံ၊
ပါဋင်္ကိဉ္စ ဂိလာနဿ၊ ကပ္ပတီ အဘိရူဟိတုံ။
ဗုဒ္ဓံ ဓမ္မဉ္စ သင်္ဃဉ္စ၊ အာရဗ္ဘ ကရဏေ ဒဝံ၊
ဒုက္ကဋံ ပရိသံ ဝါပိ၊ အညဿ ဥပလာဠနေ။
ကာယံ ¶ ဦရုံ နိမိတ္တံ ဝါ၊ ဘိက္ခုနီနံ န ဒဿယေ၊
ဝိဝရိတွာ န သိဉ္စေယျ၊ တာ ကဒ္ဒမုဒကာဒိနာ။
န ဂဏှတော စ ဩဝါဒံ၊ န ပစ္စာဟရတောပိ စ၊
ဗာလံ ဂိလာနံ ဂမိယံ၊ ဝဇ္ဇယိတွာန ဒုက္ကဋံ။
လောကာယတံ န ဝါစေယျ၊ ပလိတံ န စ ဂါဟယေ၊
ပေဠာယပိ န ဘုဉ္ဇေယျ၊ န ကီဠေ ကိဉ္စိ ကီဠိတံ။
ပါရုပေ ¶ န နိဝါသေယျ၊ ဂိဟိပါရုတနိဝါသနံ၊
သံဝေလ္လိယံ နိဝါသေယျ၊ ဒါယံ နာလိမ္ပယေယျ ဝါ။
ဝဍ္ဎိံ ပယောဇယေ ယာစေ၊ နောညာတကပ္ပဝါရိတေ၊
အတ္တနော ပရိဘောဂတ္ထံ၊ ဒိန္နမညဿ နော ဒဒေ၊
အဂ္ဂံ ဂဟေတွာ ဘုတွာ ဝါ၊ ကတိပါဟံ ပုနော ဒဒေ။
ဥဒ္ဒိဿ ယာစနေ ရက္ခံ၊ ဉတွာဉတွာ ဝ ဒဏ္ဍိနံ၊
ဂီဝါဿ ဒဏ္ဍိတေ ဒဏ္ဍော၊ သယံ ဒဏ္ဍာပနေ ပန၊
ဒဏ္ဍဿ အဂ္ဃဘေဒေန၊ ဉေယျာ ပါရာဇိကာဒိကာ။
ဟရန္တေသု ပရိက္ခာရံ၊ ‘‘စောရော စောရော’’တိ ဘာသိတေ၊
အနတ္ထာယေသံ ဂဏှန္တေ၊ ဒဏ္ဍံ ဂီဝါဿ တတ္တကံ။
ဝိဃာသုစ္စာရသင်္ကာရ-မုတ္တံ ဆဍ္ဍေယျ ဒုက္ကဋံ၊
ဗဟိ ပါကာရကုဋ္ဋာနံ၊ ဝဠဉ္ဇေ နာဝလောကိယ၊
ဟရိတေ ဝါပိ ဝီဟာဒိ-နာဠိကေရာဒိရောပိမေ။
ယောဇာပေတုံ ¶ ပယောဇေတုံ၊ ပယုတ္တာနိ စ ပဿိတုံ၊
န လဗ္ဘံ ဓမ္မယုတ္တမ္ပိ၊ နစ္စံ ဂီတဉ္စ ဝါဒိတံ၊
‘‘ဥပဟာရံ ကရောမာ’’တိ၊ ဝုတ္တေ ဝါ သမ္ပဋိစ္ဆိတုံ။
ရာဇာဂါရံ ပေါက္ခရဏိံ၊ ဥယျာနံ စိတ္တဂါရကံ၊
ကီဠတ္ထံ ဂစ္ဆတော ဒဋ္ဌုံ၊ အာရာမံ ဒုက္ကဋံ ကတံ။
နဝေ န ပဋိဗာဟေယျာ-သနေနုဏှေ န စီဝရံ၊
နိဒဟေယျ ခမာပေယျ၊ ဂရုနာ စ ပဏာမိတော။
အက္ကောသနေ ပရမ္မုခါ၊ အာပတ္တီဟိ စ သတ္တဟိ၊
ဘိက္ခုံ ဥပါသကံ ဝါပိ၊ အညေနေဝ စ ဒုက္ကဋံ။
န လဗ္ဘံ ဝိနိပါတေတုံ၊ သဒ္ဓါဒေယျဉ္စ စီဝရံ၊
လဗ္ဘံ ပိတူနံ သေသာနံ၊ ဉာတီနမ္ပိ န လဗ္ဘတိ။
ဝဿံဝုတ္ထောညတောညတြ ¶ ၊ ဘာဂံ ဂဏှေယျ ဒုက္ကဋံ၊
ပဋိဒေယျ နဋ္ဌေ ဇိဏ္ဏေ၊ ဂီဝါ နော ဒေယျ စောဒိတော၊
ဓုရနိက္ခေပတော တေသံ၊ ဟောတိ ဘဏ္ဍဂ္ဃကာရိယော။
န သန္တရုတ္တရော ဂါမံ၊ ကလ္လော ဝါ သဥပါဟနော၊
ပဝိသေယျ န ဓာရေယျ၊ စာမရီမကသဗီဇနိံ။
အဂိလာနော န ဆိန္ဒေယျ၊ ကေသေ ကတ္တရိယာ ဗဟိ၊
အာရာမတော န ဓာရေယျ၊ ဆတ္တံ လဗ္ဘတိ ဂုတ္တိယာ။
ဂါဟေယျ နုဘတောကာဇံ၊ ဧကန္တရိကကာဇကံ၊
သီသက္ခန္ဓကဋိဘာရာ၊ ဟတ္ထောလမ္ဗော စ လဗ္ဘတိ။
အာပတ္တိယာ ¶ အနောကာသ-ကတံ စောဒေယျ ဒုက္ကဋံ၊
သုဒ္ဓဿ စ အဝတ္ထုသ္မိံ၊ တထာ ဩကာသကာရဏေ။
အဋ္ဌင်္ဂုလာဓိကံ မဉ္စပဋိပါဒံ န ဓာရယေ၊
ပကတင်္ဂုလေန သတ္တာနံ၊ မဉ္စံ ဝါ ဥစ္စပါဒကံ။
မူဂဗ္ဗတာဒိံ ဂဏှေယျ၊ ဒုက္ကဋံ တိတ္ထိယဗ္ဗတံ၊
ခုရဘဏ္ဍံ ပရိဟရေ၊ တထာ နှာပိတပုဗ္ဗကော။
ယံ ကိဉ္စိ ယာစိတုံ ဟတ္ထကမ္မံ တဒနုသာရတော၊
လဒ္ဓံ ဂဟေတုံ နိက္ကမ္မမယာစိတွာပိ ကပ္ပတိ၊
ကာရေတုမာဟရာပေတုံ၊ ယံ ကိဉ္စိပရသန္တကံ။
ဂိဟီနံ ဂေါပကေ ဒေန္တေ၊ ဂဟေတုံ ဒေတိ ယတ္တကံ၊
လဗ္ဘံ ယထာပရိစ္ဆေဒံ၊ သင်္ဃစေတိယသန္တကေ။
ဒွီဟာပဇ္ဇေယျ အာပတ္တိံ၊ ကာယဝါစာဟိ ဝါ ဆဟိ၊
အလဇ္ဇိညာဏကုက္ကုစ္စပကတတ္တာ သတိပ္လဝါ၊
အကပ္ပိယေ ဝါ ကပ္ပိယေ၊ ကပ္ပာကပ္ပိယသညိတာ။
အလဇ္ဇိညာဏတာပတ္တိံ ¶ ၊ ကာယဝါစာဟိ ဆာဒယေ၊
လိင်္ဂေ သင်္ဃေ ဂဏေကသ္မိံ၊ စတုဓာပတ္တိဝုဋ္ဌိတိ။
ပရိကထောဘာသဝိညတ္တိ၊ န လဗ္ဘာ ပစ္စယဒွယေ၊
ဝိညတ္တိယေဝ တတိယေ၊ သေသေ သဗ္ဗမ္ပိ လဗ္ဘတိ။
န ရူဟတစ္စယေ ဒါနံ၊ ပဉ္စန္နံ သဟဓမ္မိနံ၊
သင်္ဃဿေဝ စ တံ ဟောတိ၊ ဂိဟီနံ ပန ရူဟတိ။
ဘိက္ခု ¶ ဝါ သာမဏေရော ဝါ၊ ကာလံ ကယိရာထူပဿယေ၊
ဘိက္ခုသင်္ဃောဝ ဒါယဇ္ဇော၊ တတ္ထ သေသေပျယံနယော။
ပုရိမဿေဝိမံ ဒိန္နံ၊ ဒေဟိ နေတွာသုကဿတိ၊
ပစ္ဆိမဿေဝ ဒမ္မီတိ၊ ဒိန္နံ ဉတွာ ဣမံ ဝိဓိံ၊
ဂဏှေ ဝိဿာသဂါဟံ ဝါဓိဋ္ဌေ မတကစီဝရံ။
လောဟဘဏ္ဍေ ပဟရဏိံ၊ ဒါရုဘဏ္ဍေ စ ဒါရုဇံ၊
ပတ္တံ ပါဒုကပလ္လင်္ကံ၊ အာသန္ဒိံ မတ္တိကာမယေ၊
ဌပေတွာ ကပ္ပတိ သဗ္ဗံ၊ ကတကံ ကုမ္ဘကာရိကန္တိ။
၄၂။ ဒေသနာနိဒ္ဒေသော
ဒေသနာတိ –
စာဂေါ ယော ဘိက္ခုဘာဝဿ၊ သာ ပါရာဇိကဒေသနာ၊
ယထာဝုတ္တေန ဝုဋ္ဌာနံ၊ ဂရုကာပတ္တိဒေသနာ။
ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ၊ ပဂ္ဂဏှိတွာန အဉ္ဇလိံ၊
ထုလ္လစ္စယာဒိံ ဒေသေယျ၊ ဧဝမေကဿ သန္တိကေ။
၃၈၄။ ‘‘အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ဧကံ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ၊ တံ တုမှမူလေ ပဋိဒေသေမီ’’တိ ဝတွာ တေန ‘‘ပဿသိ၊ အာဝုသော၊ တံ အာပတ္တိ’’န္တိ ဝုတ္တေ ‘‘အာမ၊ ဘန္တေ၊ ပဿာမီ’’တိ ဝတွာ ပုန တေန ‘‘အာယတိံ၊ အာဝုသော၊ သံဝရေယျာသီ’’တိ ဝုတ္တေ ‘‘သာဓု သုဋ္ဌု၊ ဘန္တေ၊ သံဝရိဿာမီ’’တိ ¶ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ‘‘အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ဒွေ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ၊ အဟံ ဘန္တေ သမ္ဗဟုလာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ၊ တာ တုမှမူလေ ပဋိဒေသေမီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ။
နိဿဂ္ဂိယေသု ပန ‘‘ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရံ ဒသာဟာတိက္ကန္တံ နိဿဂ္ဂိယံ၊ ဣမာဟံ အာယသ္မတော ¶ နိဿဇ္ဇာမီ’’တိ။ ‘‘ဣမာနိ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရာနိ…ပေ… ဧတံ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရံ…ပေ… ဧတာနိ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရာနိ ဒသာဟာတိက္ကန္တာနိ နိဿဂ္ဂိယာနိ၊ ဧတာနာဟံ အာယသ္မတော နိဿဇ္ဇာမီ’’တိ။
နိဿဇ္ဇိတွာန ဒေသေယျ၊ အာပတ္တိံ တေန ဘိက္ခုနာ၊
ပဋိဂ္ဂဟေတွာ အာပတ္တိံ၊ ဒေယျံ နိဿဋ္ဌစီဝရံ။
‘‘ဣမံ၊ ဣမာနိ၊ ဧတံ၊ ဧတာနိ စီဝရာနိ အာယသ္မတော ဒမ္မီ’’တိ။
၃၈၆။ (က) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရံ ရတ္တိဝိပ္ပဝုတ္ထံ အညတြ ဘိက္ခုသမ္မုတိယာ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ခ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ အကာလစီဝရံ မာသာတိက္ကန္တံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဂ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ ပုရာဏစီဝရံ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ ဓောဝါပိတံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဃ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရံ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ ဟတ္ထတော ပဋိဂ္ဂဟိတံ အညတြ ပါရိဝတ္တကာ နိဿဂ္ဂိယံ။
(င) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရံ အညာတကံ ဂဟပတိကံ အညတြ သမယာ ဝိညာပိတံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(စ) ဣဒံ ¶ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရံ အညာတကံ ဂဟပတိကံ တတုတ္တရိ ဝိညာပိတံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဆ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရံ ပုဗ္ဗေ အပ္ပဝါရိတော အညာတကံ ဂဟပတိကံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဝိကပ္ပံ အာပန္နံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဇ) ဣဒံ ¶ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရံ ပုဗ္ဗေ အပ္ပဝါရိတော အညာတကေ ဂဟပတိကေ ဥပသင်္ကမိတွာ ဝိကပ္ပံ အာပန္နံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဈ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရံ အတိရေကတိက္ခတ္တုံ စောဒနာယ အတိရေကဆက္ခတ္တုံ ဌာနေန အဘိနိပ္ဖာဒိတံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဉ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ ကောသိယမိဿကံ သန္ထတံ ကာရာပိတံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဋ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ သုဒ္ဓကာဠကာနံ ဧဠကလောမာနံ သန္ထတံ ကာရာပိတံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဌ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ သန္ထတံ အနာဒိယိတွာ တုလံ ဩဒါတာနံ တုလံ ဂေါစရိယာနံ ကာရာပိတံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဍ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ သန္ထတံ ဦနကဆဗ္ဗဿာနိ ကာရာပိတံ အညတြ ဘိက္ခုသမ္မုတိယာ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဎ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ နိသီဒနသန္ထတံ အနာဒိယိတွာ ပုရာဏသန္ထတဿ သာမန္တာ သုဂတဝိဒတ္ထိံ ကာရာပိတံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဏ) ဣမာနိ မေ၊ ဘန္တေ၊ ဧဠကလောမာနိ တိယောဇနပရမံ အတိက္ကာမိတာနိ နိဿဂ္ဂိယာနိ။
(တ) ဣမာနိ ¶ မေ၊ ဘန္တေ၊ ဧဠကလောမာနိ အညာတိကာယ ဘိက္ခုနိယာ ဓောဝါပိတာနိ နိဿဂ္ဂိယာနိ။
(ထ) အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ရူပိယံ ပဋိဂ္ဂဟေသိံ၊ ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ နိဿဂ္ဂိယံ၊ ဣမာဟံ သင်္ဃဿ နိဿဇ္ဇာမိ။
(ဒ) အဟံ ¶ ၊ ဘန္တေ၊ နာနပ္ပကာရကံ ရူပိယသံဝေါဟာရံ သမာပဇ္ဇိံ၊ ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ နိဿဂ္ဂိယံ၊ ဣမာဟံ သင်္ဃဿ နိဿဇ္ဇာမီတိ။
နိဿဇ္ဇိတွာန အာပတ္တိံ၊ ဒေသေယျာထ ဂိဟိံ ဝဒေ၊
‘‘ဇာနာဟိမ’’န္တိ ဣမိနာ၊ သော ဝဒေယျာဟရာမိ ကိံ။
အဝတွာမန္တိ တေလာဒိံ၊ ဝဒေ ဘိက္ခူန ကပ္ပိယံ၊
ယံ အာဟရတိ သော တေန၊ ပရိဝတ္တေတွာန ကပ္ပိယံ။
လဗ္ဘံ ဌပေတွာ ဒွေပေတေ၊ သေသေဟိ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ၊
တတော အညေန လဒ္ဓါပိ၊ ဘာဂေါ တေသံ န ကပ္ပတိ။
ရုက္ခစ္ဆာယာပျန္တမသော၊ တန္နိဗ္ဗတ္တာ န ကပ္ပတိ၊
နိဿဋ္ဌံ ပဋိလဒ္ဓမ္ပိ၊ အာဒိတော သန္ထတတ္တယံ။
နော စေ လဘေထ ဧဝံ သော၊ ဣမံ ဆဍ္ဍေဟိ သံသိယော၊
ဧဝမ္ပိ ဘိက္ခု ဆဍ္ဍေယျ၊ နော စေ လဘေထ သမ္မတော။
ဧတာနိ ဒုတိယော ပတ္တော၊ သင်္ဃေ သေသာနိ လဗ္ဘရေ၊
သင်္ဃေကသ္မိံ ဂဏေ ဝတ္တုံ၊ လဗ္ဘံ ဘာသန္တရေနပိ။
၃၉၃။ (က) အဟံ၊ ဘန္တေ၊ နာနပ္ပကာရကံ ကယဝိက္ကယံ သမာပဇ္ဇိံ၊ ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ခ) အယံ ¶ မေ၊ ဘန္တေ၊ ပတ္တော ဒသာဟာတိက္ကန္တော နိဿဂ္ဂိယော။
(ဂ) အယံ မေ၊ ဘန္တေ၊ ပတ္တော ဦနပဉ္စဗန္ဓနေန ပတ္တေန စေတာပိတော နိဿဂ္ဂိယော၊ ဣမာဟံ သင်္ဃဿ နိဿဇ္ဇာမီတိ။
နိဿဇ္ဇိတွာန ¶ ဒေသေယျ၊ အာပတ္တိံ ပတ္တဂါဟကံ၊
သမ္မန္နိတွာန သင်္ဃဿ၊ ပတ္တန္တံ တဿ ဒါပယေ။
၃၉၅။ (က) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ ဘေသဇ္ဇံ သတ္တာဟာတိက္ကန္တံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ခ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ ဝဿိကသာဋိကစီဝရံ အတိရေကမာသေ သေသေ ဂိမှာနေ ပရိယိဋ္ဌံ၊ အတိရေကဍ္ဎမာသေ သေသေ ဂိမှာနေ ကတွာ ပရိဒဟိတံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဂ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရံ ဘိက္ခုဿ သာမံ ဒတွာ အစ္ဆိန္နံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဃ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရံ သာမံ သုတ္တံ ဝိညာပေတွာ တန္တဝါယေဟိ ဝါယာပိတံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(င) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရံ ပုဗ္ဗေ အပ္ပဝါရိတော အညာတကဿ ဂဟပတိကဿ တန္တဝါယေ ဥပသင်္ကမိတွာ ဝိကပ္ပံ အာပန္နံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(စ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ အစ္စေကစီဝရံ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမိတံ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဆ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ စီဝရံ အတိရေကဆာရတ္တံ ဝိပ္ပဝုတ္ထံ အညတြ ဘိက္ခုသမ္မုတိယာ နိဿဂ္ဂိယံ။
(ဇ) ဣဒံ မေ၊ ဘန္တေ၊ ဇာနံ သင်္ဃိကံ လာဘံ ပရိဏတံ အတ္တနော ပရိဏာမိတံ နိဿဂ္ဂိယံ၊ ဣမာဟံ အာယသ္မတော နိဿဇ္ဇာမီတိ။
၃၉၆။ သေသံ ¶ သဗ္ဗံ ယထာယောဂံ၊ အာဒိမှိ ဝိယ ယောဇယေ။
၃၉၇။ (က) အဟံ ¶ ၊ ဘန္တေ၊ ဧကံ ပါစိတ္တိယာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ။ ဒွေ သမ္ဗဟုလာ ပါစိတ္တိယာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ။
(ခ) ဂါရယှံ၊ ဘန္တေ၊ ဓမ္မံ အာပဇ္ဇိံ အသပ္ပာယံ ပါဋိဒေသနီယံ၊ တံ ပဋိဒေသေမီတိ။ တေန ‘‘ပဿသိ၊ အာဝုသော၊ တံ ဓမ္မ’’န္တိ ဝတ္တဗ္ဗံ။
(ဂ) အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ဧကံ ဒုက္ကဋာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ။ ဒွေ သမ္ဗဟုလာ ဒုက္ကဋာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ။
(ဃ) အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ဧကံ ဒုဗ္ဘာသိတာပတ္တိံ အာပဇ္ဇိံ။ ဒွေ သမ္ဗဟုလာ ဒုဗ္ဘာသိတာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ။ တာ တုမှမူလေ ပဋိဒေသေမီတိ။
(င) ‘‘အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ဒွေ နာနာဝတ္ထုကာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ။ သမ္ဗဟုလာ နာနာဝတ္ထုကာ ထုလ္လစ္စယာပတ္တိယော အာပဇ္ဇိံ၊ တာ တုမှမူလေ ပဋိဒေသေမီ’’တိ ဝတွာ တေန ‘‘ပဿသိ၊ အာဝုသော၊ တာ အာပတ္တိယော’’တိ ဝုတ္တေ ‘‘အာမ၊ ဘန္တေ၊ ပဿာမီ’’တိ ဝတွာ ပုန တေန ‘‘အာယတိံ၊ အာဝုသော၊ သံဝရေယျာသီ’’တိ ဝုတ္တေ ‘‘သာဓု သုဋ္ဌု၊ ဘန္တေ၊ သံဝရိဿာမီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ။
အဒေသနာဂါမိနိယံ၊ အနာပတ္တိဉ္စ ဒေသိတံ၊
နာနာ သံဝါသနိဿီမဋ္ဌိတာနံ စတုပဉ္စဟိ၊
မနသာ ပကတတ္တာနံ၊ နာနေကာတိ န ဒေသယေတိ။
၄၃။ ဆန္ဒဒါနနိဒ္ဒေသော
ဆန္ဒဒါနာဒီတိ –
ဘေရိံ ဃဏ္ဋိံ ပတာဠေတွာ၊ ကမ္မပ္ပတ္တေ သမာဂတေ၊
သင်္ဃေ ဟရေယျ ဆန္ဒံ ဝါ၊ ပါရိသုဒ္ဓိံ ပဝါရဏံ။
ဧကံ ¶ ¶ ဘိက္ခုံ ဥပဂ္ဂမ္မ၊ နိသီဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ၊
အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဏှိတွာန၊ ဒဒေ ဆန္ဒံ ဝိစက္ခဏော။
၄၀၁။ (က) ‘‘ဆန္ဒံ ဒမ္မိ၊ ဆန္ဒံ မေ ဟရ၊ ဆန္ဒံ မေ အာရောစေဟီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ။
(ခ) ပါရိသုဒ္ဓိံ ဒေန္တေန ‘‘ပါရိသုဒ္ဓိံ ဒမ္မိ၊ ပါရိသုဒ္ဓိံ မေ ဟရ၊ ပါရိသုဒ္ဓိံ မေ အာရောစေဟီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ။
ပါရိသုဒ္ဓိပ္ပဒါနေန၊ သမ္ပာဒေတိ ဥပေါသထံ၊
သင်္ဃဿ အတ္တနော စာပိ၊ သေသကမ္မံ ဝိဗာဓတိ။
ဆန္ဒဒါနေန သင်္ဃဿ၊ ဒွယံ သာဓေတိ နတ္တနော၊
တသ္မာ ဆန္ဒံ ဒဒန္တေန၊ ဒါတဗ္ဗာ ပါရိသုဒ္ဓိပိ။
ဟရေယျေကော ဗဟူနမ္ပိ၊ ပရမ္ပရာ န ဟာရယေ၊
ပရမ္ပရာဟဋာ ဆန္ဒ-ပါရိသုဒ္ဓိ န ဂစ္ဆတိ။
၄၀၅။ သဗ္ဗူပစာရံ ကတွာန၊ ဧဝံ ဒေယျာ ပဝါရဏာ။ ‘‘ပဝါရဏံ ဒမ္မိ၊ ပဝါရဏံ မေ ဟရ၊ ပဝါရဏံ မေ အာရောစေဟိ၊ မမတ္ထာယ ပဝါရေဟီ’’တိ။
၄၀၆။ အာရောစေတွာထ သော သင်္ဃံ၊ ပဝါရေယျေဝမာဂတော။ ‘‘ဣတ္ထန္နာမော၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃံ ပဝါရေတိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ၊ ဝဒတု တံ သင်္ဃော အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ၊ ပဿန္တော ပဋိကရိဿတီ’’တိ။
ဂဟေတွာ ပါရိသုဒ္ဓိံ ဝါ၊ ဆန္ဒံ ဝါပိ ပဝါရဏံ၊
ဟာရကော သင်္ဃမပ္ပတွာ၊ ဝိဗ္ဘမေယျ မရေယျ ဝါ။
သာမဏေရာဒိဘာဝံ ¶ ဝါ၊
ပဋိဇာနေယျ နာဟဋာ၊
ပတွာ သင်္ဃံ တထာ ဟေယျ၊
အာဟဋာ ဟောတိ ဟာရကော။
သင်္ဃပ္ပတ္တော ¶ ပမတ္တော ဝါ၊ သုတ္တော နာရောစယေယျ ဝါ၊
အနာပတ္တိဝ သဉ္စိစ္စ၊ နာရောစေန္တဿ ဒုက္ကဋန္တိ။
၄၄။ ဥပေါသထနိဒ္ဒေသော
ဥပေါသထောတိ –
ဒုဝေ ဥပေါသထာ စာတု-ဒ္ဒသော ပန္နရသော ဣတိ၊
သုတ္တုဒ္ဒေသမဓိဋ္ဌာန-ပါရိသုဒ္ဓိဝသာ တယော။
သုတ္တုဒ္ဒေသောဝ သင်္ဃဿ၊ အဓိဋ္ဌာနဥပေါသထော၊
ပုဂ္ဂလဿေဝ သေသာနံ၊ ပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသထော။
ပုဗ္ဗကိစ္စေ စ ကရဏေ၊ ပတ္တကလ္လေ သမာနိတေ၊
သုတ္တံ ဥဒ္ဒိသတိ သင်္ဃော၊ ပဉ္စဓာ သော ဝိဘာဝိတော။
ဝိနာန္တရာယံ သင်္ခေပေ-နုဒ္ဒေသော ဝိနိဝါရိတော၊
‘‘ထေရောဝ ဣဿရော ဒွီသု၊ ဥဒ္ဒေသေသွေတ္ထ တီသု ဝါ၊
ဝိသဒေသူ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ၊ အဝတ္တန္တေပိ ဝဋ္ဋတိ။
အာဂစ္ဆေယျုံ ယဒိ သမာ၊ ဥဒ္ဒိသန္တေ ဝ ထောကိကာ၊
ဥဒ္ဒိဋ္ဌံ ယံ သုဥဒ္ဒိဋ္ဌံ၊ သောတဗ္ဗမဝသေသကံ။
ဥဒ္ဒိဋ္ဌမတ္တေ ¶ သကလာ-ယေကစ္စာယုဋ္ဌိတာယ ဝါ၊
ပါရိသုဒ္ဓိံ ကရေယျေသံ၊ သန္တိကေ ဗဟုကာထ စေ၊
ကတွာ သဗ္ဗဝိကပ္ပေသု၊ ပုဗ္ဗကိစ္စံ ပုနုဒ္ဒိသေ။
ပန္နရသောဝါသိကာနံ၊ ဣတရာနံ သစေတရော၊
သမာနေတရေနုဝတ္တန္တု၊ ပုရိမာနံ သစေဓိကာ၊
ပုရိမာ အနုဝတ္တန္တု၊ တေသံ သေသေပျယံ နယော။
ပါဋိပဒေါဝါသိကာနံ၊ ဣတရာနံ ဥပေါသထော၊
သမထောကာနံ သာမဂ္ဂိံ၊ မူလဋ္ဌာ ဒေန္တု ကာမတော။
ဗဟိ ဂန္တွာန ကာတဗ္ဗော၊ နော စေ ဒေန္တိ ဥပေါသထော၊
ဒေယျာနိစ္ဆာယ သာမဂ္ဂီ၊ ဗဟူသု ဗဟိ ဝါ ဝဇေ။
ပါဋိပဒေဂန္တုကာနံ ¶ ၊ ဧဝမေဝ အယံ နယော၊
သာဝေယျ သုတ္တံ သဉ္စိစ္စ၊ အဿာဝေန္တဿ ဒုက္ကဋံ။
သမ္မဇ္ဇိတုံ ပဒီပေတုံ၊ ပညာပေတုံ ဒကာသနံ၊
န ကရေယျ တထာ ကလ္လော၊ မဟာထေရေန ပေသိတော။
၄၂၁။ သမ္မဇ္ဇိတွာ ပဒီပေတွာ၊ ပဋ္ဌပေတွာ ဒကာသနံ။ ဂဏဉတ္တိံ ဌပေတွေဝံ၊ ကတ္တဗ္ဗော တီဟုပေါသထော။ ‘‘သုဏန္တု မေ အာယသ္မန္တာ၊ အဇ္ဇုပေါသထော ပန္နရသော၊ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ၊ မယံ အညမညံ ပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသထံ ကရေယျာမာ’’တိ။
၄၂၂။ ဧကံသံ စီဝရံ ကတွာ၊ နိသီဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ၊။ ထေရေန အဉ္ဇလိံ တေဝံ၊ ပဂ္ဂယှ သမုဒီရိယာ။ ‘‘ပရိသုဒ္ဓါ ¶ အဟံ အာဝုသော၊ ပရိသုဒ္ဓါတိ မံ ဓာရေထာ’’တိ၊ ဝဒေ ယာဝတတီယကံ။
၄၂၃။ သမတ္တပုဗ္ဗာရမ္ဘေန၊ တေ နဝေနေဝမီရိယာ။ ‘‘ပရိသုဒ္ဓါ အဟံ ဘန္တေ၊ ပရိသုဒ္ဓါတိ မံ ဓာရေထာ’’တိ၊ ဝဒေ ယာဝတတီယကံ။
၄၂၄။ ဒွီသု ထေရေန ကတ္တဗ္ဗံ၊ ကတွေဝမီရိယော နဝေါ။ ‘‘ပရိသုဒ္ဓါ အဟံ အာဝုသော၊ ပရိသုဒ္ဓါတိ မံ ဓာရေဟီ’’တိ တိက္ခတ္တုံ ဝတ္တဗ္ဗော။
နဝေန ထေရော တိက္ခတ္တုံ၊ ဧဝမဿ ဥဒီရိယော၊
‘‘ပရိသုဒ္ဓါ အဟံ ဘန္တေ၊ ပရိသုဒ္ဓါတိ မံ ဓာရေထာ’’တိ။
၄၂၆။ ပုဗ္ဗကိစ္စံ ¶ သမာပေတွာ၊ အဓိဋ္ဌေယျေဝမေကကော။ ‘‘အဇ္ဇ မေ ဥပေါသထော ပန္နရသောတိ ဝါ စာတုဒ္ဒသောတိ ဝါ အဓိဋ္ဌာမီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ နော စေဓိဋ္ဌေယျ ဒုက္ကဋံ။
ယတ္ထ ဝသန္တိ စတ္တာရော၊ တယော ဝါ ယဒိ ဝါ ဒုဝေ၊
ပါရိသုဒ္ဓိံ ဟရိတွာန၊ ဧကေကဿိတရီတရေ၊
တံ တံ ဥပေါသထံ ကယိရုံ၊ သိယာ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋံ။
ဝဂ္ဂေ သမဂ္ဂေ ဝဂ္ဂေါတိ၊ သညိနော ဝိမတိဿ ဝါ၊
ဒုက္ကဋံ ကရောတော ဘေဒါ-ဓိပ္ပာယေန ထုလ္လစ္စယံ၊
ဝဂ္ဂေ သမဂ္ဂေနာပတ္တိ၊ သမဂ္ဂေါ ဣတိ သညိနော။
ဥက္ခိတ္တဿ ¶ ဂဟဋ္ဌဿ၊ သေသာနံ သဟဓမ္မိနံ၊
ပါရာဇိကဿာဘဗ္ဗဿ၊ သိက္ခာနိက္ခိတ္တကဿ စ။
နိသိန္နပရိသာယဉ္စ၊ သဘာဂါပတ္တိကော တထာ၊
ဆန္ဒေန ပရိဝုတ္ထေန၊ ပါတိမောက္ခံ န ဥဒ္ဒိသေ။
အဒေသယိတွာနာပန္နံ၊ နာဝိကတွာန ဝေမတိံ၊
နုပေါသထေပိ ဝါ ကာတုံ၊ ပေါသထော န စ ကပ္ပတိ။
အဋ္ဌိတောပေါသထာဝါသာ၊ န ဝဇေ တဒဟူ ဝိနာ၊
အန္တရာယံ ဝ သင်္ဃံ ဝါ-ဓိဋ္ဌာတုံ သီမမေဝ ဝါတိ။
၄၅။ ပဝါရဏာနိဒ္ဒေသော
ပဝါရဏာတိ –
ဒွိန္နံ တိဏ္ဏံ စတုန္နဉ္စ၊ အညမညပ္ပဝါရဏာ၊
ဧကဿ စ အဓိဋ္ဌာနံ၊ သေသာ သင်္ဃပ္ပဝါရဏာ။
ပုဗ္ဗကိစ္စေ စ ကရဏေ၊ ပတ္တကလ္လေ သမာနိတေ၊
ဌပေတွာ ဉတ္တိံ သင်္ဃေန၊ ကတ္တဗ္ဗေဝံ ပဝါရဏာ။
‘‘သုဏာတု ¶ မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ အဇ္ဇ ပဝါရဏာ ပန္နရသီ၊ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ပဝါရေယျာ’’တိ။
ဧကံသံ စီဝရံ ကတွာ၊ နိသီဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ၊
ထေရေန အဉ္ဇလိံ သင်္ဃော၊ ပဂ္ဂယှ သမုဒီရိယော။
၄၃၆။ ‘‘သင်္ဃံ၊ အာဝုသော၊ ပဝါရေမိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ၊ ဝဒန္တု မံ အာယသ္မန္တော ¶ အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ၊ ပဿန္တော ပဋိကရိဿာမိ။ ဒုတိယမ္ပိ…ပေ… တတိယမ္ပိ၊ အာဝုသော၊ သင်္ဃံ ပဝါရေမိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ၊ ဝဒန္တု မံ အာယသ္မန္တော အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ၊ ပဿန္တော ပဋိကရိဿာမီ’’တိ။
ပဝါရေန္တေသု ထေရေသု၊ နိသဇ္ဇုက္ကုဋိကံ နဝေါ၊
ပဝါရေတိ သယံ ယာဝ၊ ဥက္ကုဋိကောဝ အစ္ဆတု။
၄၃၈။ ပုဗ္ဗာရမ္ဘံ သမာပေတွာ၊ နဝေါ သင်္ဃမုဒီရယေ။
၄၃၉။ ‘‘သင်္ဃံ၊ ဘန္တေ၊ ပဝါရေမိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ၊ ဝဒန္တု မံ အာယသ္မန္တော အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ၊ ပဿန္တော ပဋိကရိဿာမိ။ ဒုတိယမ္ပိ…ပေ… တတိယမ္ပိ၊ ဘန္တေ၊ သင်္ဃံ ပဝါရေမိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ၊ ဝဒန္တု မံ အာယသ္မန္တော အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ၊ ပဿန္တော ပဋိကရိဿာမီ’’တိ။
ဒါနေန ဓမ္မသာကစ္ဆာ၊ ကလဟေဟိ စ ရတ္တိယာ၊
တေဝါစိကာယ ဩကာသေ-သတိ ခေပိတဘာဝတော၊
အန္တရာယေ ဒသဝိဓေ၊ ဉတ္တိံ ဝတွာနုရူပတော။
၄၄၁။ ‘‘သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော၊ မနုဿေဟိ ဒါနံ ဒေန္တေဟိ၊ ဒွီဟိ ဘိက္ခူဟိ ဓမ္မံ သာကစ္ဆန္တေဟိ၊ ကလဟံ ကရောန္တေဟိ ယေဘုယျေန ရတ္တိ ခေပိတာ။ သစေ သင်္ဃော ¶ တေဝါစိကံ ပဝါရေဿတိ၊ အပ္ပဝါရိတောဝ သင်္ဃော ဘဝိဿတိ၊ အထာယံ ရတ္တိ ဝိဘာယိဿတိ။ အယံ ရာဇန္တရာယော၊ အယံ စောရန္တရာယော၊ အယံ အဂျန္တရာယော၊ အယံ ဥဒကန္တရာယော၊ အယံ မနုဿန္တရာယော၊ အယံ အမနုဿန္တရာယော၊ အယံ ဝါဠန္တရာယော၊ အယံ သရီသပန္တရာယော၊ အယံ ဇီဝိတန္တရာယော၊ အယံ ဗြဟ္မစရိယန္တရာယော။ သစေ သင်္ဃော တေဝါစိကံ ပဝါရေဿတိ၊ အပ္ပဝါရိတောဝ သင်္ဃော ဘဝိဿတိ၊ အထာယံ ဗြဟ္မစရိယန္တရာယော ဘဝိဿတိ။ ယဒိ သင်္ဃဿ ပတ္တကလ္လံ၊ သင်္ဃော ဒွေဝါစိကံ၊ ဧကဝါစိကံ၊ သမာနဝဿိကံ ပဝါရေယျာ’’တိ။
ပဝါရေယျာနုရူပေန ¶ ၊ ယထာဌပိတဉတ္တိယာ၊
အာဂစ္ဆေယျုံ ယဒိ သမာ၊ အာဒိကာ စေတ္ထ အာဟရေ။
၄၄၃။ ဧဝံ တိစတုဝဂ္ဂေါ စ၊ ဉတ္တိံ ဝတွာ ပဝါရယေ။ ‘‘သုဏန္တု မေ အာယသ္မန္တာ၊ အဇ္ဇ ပဝါရဏာ ပန္နရသီ၊ ယဒါယသ္မန္တာနံ ပတ္တကလ္လံ၊ မယံ အညမညံ ပဝါရေယျာမာ’’တိ။
ဧကံသံ စီဝရံ ကတွာ၊ နိသီဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ၊
ထေရေန အဉ္ဇလိံ တေဝံ၊ ပဂ္ဂယှ သမုဒီရိယာ။
၄၄၅။ ‘‘အဟံ၊ အာဝုသော၊ အာယသ္မန္တေ ပဝါရေမိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ၊ ဝဒန္တု မံ အာယသ္မန္တာ အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ၊ ပဿန္တော ပဋိကရိဿာမိ။ ဒုတိယမ္ပိ…ပေ… တတိယမ္ပိ အဟံ၊ အာဝုသော၊ အာယသ္မန္တေ ပဝါရေမိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ၊ ဝဒန္တု မံ အာယသ္မန္တာ အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ၊ ပဿန္တော ပဋိကရိဿာမီ’’တိ။
နဝေနာပိ ¶ ‘‘အဟံ၊ ဘန္တေ၊ အာယသ္မန္တေ ပဝါရေမိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ၊ ဝဒန္တု မံ အာယသ္မန္တာ အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ၊ ပဿန္တော ပဋိကရိဿာမိ။ ဒုတိယမ္ပိ…ပေ… တတိယမ္ပိ အဟံ၊ ဘန္တေ၊ အာယသ္မန္တေ ပဝါရေမိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ၊ ဝဒန္တု မံ အာယသ္မန္တာ အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ၊ ပဿန္တော ပဋိကရိဿာမီ’’တိ။
၄၄၆။ ဒွီသု ထေရေန ကတ္တဗ္ဗံ၊ နဝေါ ကတွေဝမီရိယော။
၄၄၇။ ‘‘အဟံ၊ အာဝုသော၊ အာယသ္မန္တံ ပဝါရေမိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ၊ ဝဒတု မံ အာယသ္မာ အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ၊ ပဿန္တော ပဋိကရိဿာမိ။ ဒုတိယမ္ပိ…ပေ… တတိယမ္ပိ အဟံ၊ အာဝုသော၊ အာယသ္မန္တံ ပဝါရေမိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ၊ ဝဒတု မံ အာယသ္မာ အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ၊ ပဿန္တော ပဋိကရိဿာမီ’’တိ။
နဝေနာပိ ¶ ‘‘အဟံ၊ ဘန္တေ၊ အာယသ္မန္တံ ပဝါရေမိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ၊ ဝဒတု မံ အာယသ္မာ အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ၊ ပဿန္တော ပဋိကရိဿာမိ။ ဒုတိယမ္ပိ…ပေ… တတိယမ္ပိ အဟံ၊ ဘန္တေ၊ အာယသ္မန္တံ ပဝါရေမိ ဒိဋ္ဌေန ဝါ သုတေန ဝါ ပရိသင်္ကာယ ဝါ၊ ဝဒတု မံ အာယသ္မာ အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယ၊ ပဿန္တော ပဋိကရိဿာမီ’’တိ။
၄၄၈။ ပုဗ္ဗကိစ္စံ သမာပေတွာ၊ အဓိဋ္ဌေယျေဝမေကကော။ ‘‘အဇ္ဇ မေ ပဝါရဏာ စာတုဒ္ဒသီတိ ဝါ ပန္နရသီတိ ဝါ အဓိဋ္ဌာမီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ။
ယသ္မိံ ဝသန္တိ ဝါ ပဉ္စ၊ စတ္တာရော ဝါ တယော ဒုဝေ၊
ပဝါရဏံ ဟရိတွာန၊ ဧကေကဿိတရီတရေ။
တံ ¶ တံ ပဝါရဏံ ကယိရုံ၊
သိယာ အာပတ္တိ ဒုက္ကဋံ၊
သေသာ ဥပေါသထေ ဝုတ္တာ၊
ဂါထာယော စေတ္ထ အာဟရေ။
ပဝါရိတေဝ သင်္ဃမှိ၊ ပါရိသုဒ္ဓိဥပေါသထံ၊
ကရေယျ ဆိန္နဝဿော ဝါ၊ အဝုတ္ထော ဝါနုပဂတော။
စာတုမာသိနိယာ စာပိ၊ ကတေ သင်္ဃေနုပေါသထေ၊
ဝုတ္ထဝဿာ ပဝါရေယျုံ၊ သစေ အပ္ပတရာ သိယုန္တိ။
၄၆။ သံဝရနိဒ္ဒေသော
သံဝရောတိ –
စက္ခုသောတာဒိဘေဒေဟိ၊ ရူပသဒ္ဒါဒိဂေါစရေ၊
အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿာဒိ-ပ္ပဝတ္တိံ ဝိနိဝါရယေ။
နိဂ္ဂဏှေယျ ¶ သကံ စိတ္တံ၊ ကိဋ္ဌာဒိံ ဝိယ ဒုပ္ပသုံ၊
သတိမာ သမ္ပဇာနော စ၊ စရေ သဗ္ဗိရိယာပထေတိ။
၄၇။ သုဒ္ဓိနိဒ္ဒေသော
သုဒ္ဓီတိ –
ဒေသနာ သံဝရော ဧဋ္ဌိပစ္စဝေက္ခဏ ဘေဒတော၊
သုဒ္ဓီ စတုဗ္ဗိဓာ ပါတိမောက္ခသံဝရသမ္မတံ၊
ဒေသနာယ ဝိသုဒ္ဓတ္တာ၊ ဒေသနာသုဒ္ဓိ ဝုစ္စတိ။
‘‘န ပုနေဝံ ကရိဿ’’န္တိ၊ စိတ္တာဓိဋ္ဌာနသံဝရာ၊
ဝုတ္တော သံဝရသုဒ္ဓီတိ၊ သုဇ္ဈတိန္ဒြိယသံဝရော။
ပဟာယာနေသနံ ဓမ္မေနုပ္ပာဒေန္တဿ ဧဋ္ဌိယာ၊
သုဒ္ဓတ္တာ ဧဋ္ဌိသုဒ္ဓီတိ၊ ဝုတ္တမာဇီဝနိဿိတံ။
ယောနိသော ¶ ပဋိသင်္ခါယ၊ စီဝရံ ပဋိသေဝတိ၊
ဧဝမာဒိယထာဝုတ္တ-ပစ္စဝေက္ခဏသုဇ္ဈနာ၊
ပစ္စဝေက္ခဏသုဒ္ဓီတိ၊ ဝုတ္တံ ပစ္စယနိဿိတန္တိ။
၄၈။ သန္တောသနိဒ္ဒေသော
သန္တောသောတိ –
အပ္ပေန အနဝဇ္ဇေန၊ သန္တုဋ္ဌော သုလဘေန စ၊
မတ္တညူ သုဘရော ဟုတွာ၊ စရေ သဒ္ဓမ္မဂါရဝေါ။
အတီတံ ¶ နာနုသောစန္တော၊ နပ္ပဇပ္ပမနာဂတံ၊
ပစ္စုပ္ပန္နေန ယာပေန္တော၊ သန္တုဋ္ဌောတိ ပဝုစ္စတီတိ။
၄၉။ စတုရာရက္ခနိဒ္ဒေသော
စတုရက္ခာတိ –
ဗုဒ္ဓါနုဿတိ မေတ္တာ စ၊ အသုဘံ မရဏဿတိ၊
အာရကတ္တာဒိနာရဟံ၊ သမ္မာ သာမဉ္စ ဗုဒ္ဓတော။
သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဣတိ ဝါနုဿတိ ယာ ပုနပ္ပုနံ၊
နဝဘေဒေ ဘဂဝတော၊ ဗုဒ္ဓါနုဿတိ သာ ဂုဏေ။
သီမဋ္ဌသင်္ဃေ သီမဋ္ဌဒေဝတာသု စ ဣဿရေ၊
ဇနေ ဂေါစရဂါမမှိ၊ တတ္ထုပါဒါယ မာနုသေ။
သဗ္ဗသတ္တေသု သုခိတာ၊ ဟောန္တာဝေရာတိအာဒိနာ၊
ပရိစ္ဆိဇ္ဇ ပရိစ္ဆိဇ္ဇ၊ ဘာဝနာ မေတ္တဘာဝနာ။
ဝဏ္ဏသဏ္ဌာနဩကာသ-ဒိသတော ပရိစ္ဆေဒတော၊
ဝဝတ္ထပေတွာ ကေသာဒိ-ကောဋ္ဌာသေ အနုပုဗ္ဗတော။
နာတိသီဃဉ္စ သဏိကံ၊ ဝိက္ခေပံ ပဋိဗာဟယံ၊
ပဏ္ဏတ္တိံ သမတိက္ကမ္မ၊ မုဉ္စန္တဿာနုပုဗ္ဗတော။
ဝဏ္ဏအာသယသဏ္ဌာန-ဂန္ဓောကာသေဟိ ¶ ဘာဝနာ၊
ပဋိက္ကူလာတိ ကောဋ္ဌာသေ၊ ဥဒ္ဓုမာတာဒိဝတ္ထုသု၊
ဂဟေတွာ အသုဘာကာရံ၊ ပဝတ္တာ ဘာဝနာသုဘံ။
‘‘မရဏံ ¶ မေ ဘဝိဿတိ၊ ဇီဝိတံ ဥစ္ဆိဇ္ဇိဿတိ၊
မရဏံ မရဏံ ဝါ’’တိ၊ ဘာဝယိတွာန ယောနိသော။
ဝဓကဿေဝုပဋ္ဌာနာ၊ သမ္ပတ္တီနံ ဝိပတ္တိတော၊
ဥပသံဟရတော ကာယဗဟုသာဓာရဏာ တထာ။
အာယုဒုဗ္ဗလတော ကာလဝဝတ္ထာနဿဘာဝတော၊
အဒ္ဓါနဿ ပရိစ္ဆေဒါ၊ ဘာဝနာ မရဏဿတီတိ။
၅၀။ ဝိပဿနာနိဒ္ဒေသော
ဝိပဿနာတိ –
နာမရူပံ ပရိဂ္ဂယှ၊ တတော တဿ စ ပစ္စယံ၊
ဟုတွာ အဘာဝတောနိစ္စာ၊ ဥဒယဗ္ဗယပီဠနာ။
ဒုက္ခာ အဝသဝတ္တိတ္တာ၊ အနတ္တာတိ တိလက္ခဏံ၊
အာရောပေတွာန သင်္ခါရေ၊ သမ္မသန္တော ပုနပ္ပုနံ၊
ပါပုဏေယျာနုပုဗ္ဗေန၊ သဗ္ဗသံယောဇနက္ခယန္တိ။
နိဂမနကထာ
အဓိသီလာဓိစိတ္တာနံ၊ အဓိပညာယ သိက္ခနာ၊
ဘိက္ခုကိစ္စမတော ခုဒ္ဒသိက္ခာယံ သမုဒါဟဋာ။
မဟတော ကိတ္တိသဒ္ဒဿ၊ ယဿ လောကဝိစာရိနော၊
ပရိဿမော န သမ္ဘောတိ၊ မာလုတဿေဝ နိစ္စသော။
တေန ¶ ¶ ဓမ္မသိရီကေန၊ တမ္ဗပဏ္ဏိယကေတုနာ၊
ထေရေန ရစိတာ ဓမ္မဝိနယညုပသံသိတာ။
ဧတ္တာဝတာယံ နိဋ္ဌာနံ၊ ခုဒ္ဒသိက္ခာ ဥပါဂတာ၊
ပဉ္စမတ္တေဟိ ဂါထာနံ၊ သတေဟိ ပရိမာဏတောတိ။
ခုဒ္ဒသိက္ခာ နိဋ္ဌိတာ။
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ