📜
24. Kakusandhabuddhavaṃso
Vessabhussa ¶ ¶ aparena, sambuddho dvipaduttamo;
Kakusandho nāma nāmena, appameyyo durāsado.
Ugghāṭetvā sabbabhavaṃ, cariyāya pāramiṃ gato;
Sīhova pañjaraṃ bhetvā, patto sambodhimuttamaṃ.
Dhammacakkaṃ pavattente, kakusandhe lokanāyake;
Cattārīsakoṭisahassānaṃ, dhammābhisamayo ahu.
Antalikkhamhi ¶ ākāse, yamakaṃ katvā vikubbanaṃ;
Tiṃsakoṭisahassānaṃ, bodhesi devamānuse.
Naradevassa yakkhassa, catusaccappakāsane;
Dhammābhisamayo tassa, gaṇanāto asaṅkhiyo.
Kakusandhassa bhagavato, eko āsi samāgamo;
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
Cattālīsasahassānaṃ, tadā āsi samāgamo;
Dantabhūmimanuppattānaṃ, āsavārigaṇakkhayā.
Ahaṃ tena samayena, khemo nāmāsi khattiyo;
Tathāgate jinaputte, dānaṃ datvā anappakaṃ.
Pattañca cīvaraṃ datvā, añjanaṃ madhulaṭṭhikaṃ;
Imetaṃ patthitaṃ sabbaṃ, paṭiyādemi varaṃ varaṃ.
Sopi ¶ ¶ maṃ buddho byākāsi, kakusandho vināyako;
‘‘Imamhi bhaddake kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
‘‘Ahu kapilavhayā rammā…pe… ¶ hessāma sammukhā imaṃ’’.
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
Nagaraṃ khemāvatī nāma, khemo nāmāsahaṃ tadā;
Sabbaññutaṃ gavesanto, pabbajiṃ tassa santike.
Brāhmaṇo aggidatto ca, āsi buddhassa so pitā;
Visākhā nāma janikā, kakusandhassa satthuno.
Vasate tattha kheme pure, sambuddhassa mahākulaṃ;
Narānaṃ pavaraṃ seṭṭhaṃ, jātimantaṃ mahāyasaṃ.
Catuvassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
Kāma ¶ -kāmavaṇṇa-kāmasuddhināmā [suci suruci rativaddhananāmakā (sī.)], tayo pāsādamuttamā.
Samatiṃsasahassāni ¶ , nāriyo samalaṅkatā;
Rocinī nāma sā nārī, uttaro nāma atrajo.
Nimitte caturo disvā, rathayānena nikkhami;
Anūnaaṭṭhamāsāni, padhānaṃ padahī jino.
Brahmunā ¶ yācito santo, kakusandho vināyako;
Vatti cakkaṃ mahāvīro, migadāye naruttamo.
Vidhuro ca sañjīvo ca, ahesuṃ aggasāvakā;
Buddhijo nāmupaṭṭhāko, kakusandhassa satthuno.
Sāmā ca campānāmā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
Bodhi tassa bhagavato, sirīsoti pavuccati.
Accuto ca sumano ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
Nandā ceva sunandā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
Cattālīsaratanāni ¶ , accuggato mahāmuni;
Kanakappabhā niccharati, samantā dasayojanaṃ.
Cattālīsavassasahassāni, āyu tassa mahesino;
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
Dhammāpaṇaṃ pasāretvā, naranārīnaṃ sadevake;
Naditvā ¶ sīhanādaṃva, nibbuto so sasāvako.
Aṭṭhaṅgavacanasampanno, acchiddāni nirantaraṃ;
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
Kakusandho jinavaro, khemārāmamhi nibbuto;
Tatthevassa thūpavaro, gāvutaṃ nabhamuggatoti.
Kakusandhassa bhagavato vaṃso dvāvīsatimo.