📜

7. එකච්චංඅත්ථීතිකථා

1. අතීතාදිඑකච්චකථාවණ්ණනා

299. ඉදානි එකච්චං අත්ථීති කථා හොති. තත්ථ යෙ ‘‘එකච්චං අතීතං අත්ථී’’ති මඤ්ඤන්ති, සෙය්යථාපි කස්සපිකා; තෙසං ලද්ධිභින්දනත්ථං අතීතං අත්ථීති පුච්ඡා සකවාදිස්ස, එකච්චං අත්ථීති විස්සජ්ජනං පරවාදිස්ස. අයඤ්හි අධිප්පායො – අවිපක්කවිපාකං අත්ථි, විපක්කවිපාකං නත්ථීති. එකච්චං නිරුද්ධන්ති අනුයොගො සකවාදිස්ස. තස්සත්ථො – යදි තෙ අතීතං එකච්චං අත්ථි එකච්චං නත්ථි, එවං සන්තෙ එකච්චං අතීතං නිරුද්ධං, එකච්චං අතීතං අනිරුද්ධං, තථෙව ඨිතන්ති ආපජ්ජති. විගතන්තිආදීසුපි එසෙව නයො.

අවිපක්කවිපාකධම්මා එකච්චෙති ඉදං යස්මා යෙසං සො අවිපක්කවිපාකානං අත්ථිතං ඉච්ඡති, තෙපි අතීතායෙව. තස්මා යථා තෙ අතීතං එකච්චං අත්ථි, කිං තථා අවිපක්කවිපාකාපි ධම්මා එකච්චෙ අත්ථී එකච්චෙ නත්ථීති චොදෙතුං වුත්තං. විපක්කවිපාකාති ඉදං යෙසං සො නත්ථිතං ඉච්ඡති, තෙසං වසෙන චොදෙතුං වුත්තං. අවිපාකාති ඉදං අබ්යාකතානං වසෙන චොදෙතුං වුත්තං. ඉති ඉමෙසං තිණ්ණං රාසීනං වසෙන සබ්බෙසු අනුලොමපටිලොමෙසු පටිඤ්ඤා ච පටික්ඛෙපො ච වෙදිතබ්බා. අතීතා එකදෙසං විපක්කවිපාකා, එකදෙසං අවිපක්කවිපාකාති විප්පකතවිපාකා වුච්චන්ති. යෙන හි කම්මෙන පටිසන්ධි නිබ්බත්තිතා, භවඞ්ගම්පි චුතිපි තස්සෙව විපාකො. තස්මා පටිසන්ධිතො යාව චුති, තාව තං විප්පකතවිපාකං නාම හොති. තථාරූපෙ ධම්මෙ සන්ධායෙතං වුත්තං.

විපච්චිස්සන්තීති කත්වා තෙ අත්ථීති පුච්ඡා සකවාදිස්ස. යථා ධම්මධරස්ස පුග්ගලස්ස නිද්දායන්තස්සාපි බහුපවත්තිනො ධම්මා අත්ථීති වුච්චන්ති, එවං ලොකවොහාරවසෙන අත්ථිතං සන්ධාය පටිඤ්ඤා පරවාදිස්ස. විපච්චිස්සන්තීති කත්වා පච්චුපන්නාති දුතියපඤ්හෙ ‘‘කම්මානං අවිනාසසඞ්ඛාතො කම්මූපචයො නාමෙකො අත්ථී’’ති ලද්ධියං ඨත්වා පටිඤ්ඤා පරවාදිස්ස.

2. අනාගතාදිඑකච්චකථාවණ්ණනා

300. අනාගතංඅත්ථීතිආදීසුපි එකච්චං අත්ථීති උප්පාදිනො ධම්මෙ සන්ධාය වදති. සෙසං සබ්බත්ථ හෙට්ඨා වුත්තනයත්තා උත්තානත්ථමෙවාති.

එකච්චංඅත්ථීතිකථාවණ්ණනා.