📜
6. දුකදුකපට්ඨානවණ්ණනා
දුකදුකපට්ඨානෙපි ¶ හෙතුසහෙතුකං ධම්මං පටිච්ච හෙතුසහෙතුකො ධම්මො උප්පජ්ජති හෙතුපච්චයාති පඤ්හුද්ධාරවසෙනෙව සඞ්ඛෙපතො දෙසනා කතා. තත්ථ හෙතුදුකං සහෙතුකදුකාදීහි, සහෙතුකදුකාදීනි ච තෙන සද්ධිං යොජිතානි. එකෙකං පන දුකං සෙසෙහි, සෙසා ච තෙහි සද්ධිං පටිපාටියා යොජෙතබ්බා. ඉදඤ්හි දුකදුකපට්ඨානං නාම ‘දුකෙසුයෙව දුකෙ පක්ඛිපිත්වා’ දෙසිතං. තෙනෙත්ථ සබ්බදුකෙහි ¶ සද්ධිං සබ්බදුකානං යොජනා වෙදිතබ්බා. පාළි පන සඞ්ඛිත්තා. යෙන යෙන ච පදෙන සද්ධිං යං යං පදං යොජනං න ගච්ඡති, තං තං හාපෙත්වාව දෙසනා කතාති.
දුකදුකපට්ඨානවණ්ණනා.
එත්තාවතා –
තිකඤ්ච පට්ඨානවරං දුකුත්තමං,
දුකං තිකඤ්චෙව තිකං දුකඤ්ච;
තිකං තිකඤ්චෙව දුකං දුකඤ්ච,
ඡ අනුලොමම්හි නයා සුගම්භීරාති. –
අට්ඨකථායං වුත්තගාථාය දීපිතා. ධම්මානුලොමපට්ඨානෙ ඡ නයා නිද්දිට්ඨා හොන්ති. පච්චයවසෙන පනෙත්ථ එකෙකස්මිං පට්ඨානෙ අනුලොමාදයො චත්තාරො චත්තාරො නයාති එකෙන පරියායෙන චතුවීසතිනයපටිමණ්ඩිතං අනුලොමපට්ඨානංයෙව වෙදිතබ්බං.