මූල > අභිධම්මපිටක > කථාවත්ථුපාළි

387. ගිහිස්ස ¶ ¶ අරහාති? ආමන්තා. අත්ථි අරහතො ගිහිසංයොජනන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… නත්ථි අරහතො ගිහිසංයොජනන්ති? ආමන්තා. හඤ්චි නත්ථි අරහතො ගිහිසංයොජනං, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘ගිහිස්ස අරහා’’ති.

ගිහිස්ස අරහාති? ආමන්තා. නනු අරහතො ගිහිසංයොජනං පහීනං උච්ඡින්නමූලං තාලාවත්ථුකතං අනභාවඞ්කතං ආයතිං අනුප්පාදධම්මන්ති? ආමන්තා. හඤ්චි අරහතො ගිහිසංයොජනං පහීනං උච්ඡින්නමූලං තාලාවත්ථුකතං අනභාවඞ්කතං ආයතිං අනුප්පාදධම්මං, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘ගිහිස්ස අරහා’’ති.

ගිහිස්ස අරහාති? ආමන්තා. අත්ථි කොචි ගිහී ගිහිසංයොජනං ¶ අප්පහාය දිට්ඨෙව ධම්මෙ ¶ දුක්ඛස්සන්තකරොති [ම. නි. 2.186]? නත්ථි. හඤ්චි නත්ථි කොචි ගිහී ගිහිසංයොජනං අප්පහාය දිට්ඨෙව ධම්මෙ දුක්ඛස්සන්තකරො, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘ගිහිස්ස අරහා’’ති.

ගිහිස්ස අරහාති? ආමන්තා. නනු වච්ඡගොත්තො පරිබ්බාජකො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘අත්ථි නු ඛො, භො ගොතම, කොචි ගිහී ගිහිසංයොජනං අප්පහාය කායස්ස භෙදා දුක්ඛස්සන්තකරො’’ති? ‘‘නත්ථි ඛො, වච්ඡ, කොචි ගිහී ගිහිසංයොජනං අප්පහාය කායස්ස භෙදා දුක්ඛස්සන්තකරො’’ති. අත්ථෙව සුත්තන්තොති? ආමන්තා ¶ . තෙන හි න වත්තබ්බං – ‘‘ගිහිස්ස අරහා’’ති.

ගිහිස්ස අරහාති? ආමන්තා. අරහා මෙථුනං ධම්මං පටිසෙවෙය්ය, මෙථුනං උප්පාදෙය්ය, පුත්තසම්බාධසයනං අජ්ඣාවසෙය්ය, කාසිකචන්දනං පච්චනුභවෙය්ය, මාලාගන්ධවිලෙපනං ධාරෙය්ය, ජාතරූපරජතං සාදියෙය්ය, අජෙළකං පටිග්ගණ්හෙය්ය, කුක්කුටසූකරං පටිග්ගණ්හෙය්ය, හත්ථිගවස්සවළවං පටිග්ගණ්හෙය්ය, තිත්තිරවට්ටකමොරකපිඤ්ජරං [… කපිඤ්ජලං (ස්යා. කං. පී.)] පටිග්ගණ්හෙය්ය, චිත්තවණ්ඩවාලමොළිං [පීතවණ්ටවාලමොළිකං (ස්යා. කං. පී.)] ධාරෙය්ය, ඔදාතානි වත්ථානි දීඝදසානි ධාරෙය්ය, යාවජීවං අගාරියභූතො අස්සාති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

න ¶ වත්තබ්බං – ‘‘ගිහිස්ස අරහා’’ති? ආමන්තා. නනු යසො කුලපුත්තො, උත්තියො ගහපති, සෙතු මාණවො, ගිහිබ්යඤ්ජනෙන අරහත්තං පත්තොති? ආමන්තා. හඤ්චි යසො කුලපුත්තො, උත්තියො ගහපති, සෙතු මාණවො, ගිහිබ්යඤ්ජනෙන අරහත්තං ¶ පත්තො, තෙන වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘ගිහිස්ස අරහා’’ති.

388. සහ උපපත්තියා අරහාති? ආමන්තා. සහ උපපත්තියා සොතාපන්නො හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සහ ¶ උපපත්තියා අරහාති? ආමන්තා ¶ . සහ උපපත්තියා සකදාගාමී හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සහ උපපත්තියා අරහාති? ආමන්තා. සහ උපපත්තියා අනාගාමී හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සහ උපපත්තියා සොතාපන්නො න හොතීති? ආමන්තා. හඤ්චි සහ උපපත්තියා සොතාපන්නො න හොති, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘සහ උපපත්තියා අරහා’’ති.

සහ උපපත්තියා සකදාගාමී න හොතීති? ආමන්තා. හඤ්චි සහ උපපත්තියා සකදාගාමී න හොති, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘සහ උපපත්තියා අරහා’’ති.

සහ උපපත්තියා අනාගාමී න හොතීති? ආමන්තා. හඤ්චි ¶ සහ උපපත්තියා අනාගාමී න හොති, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘සහ උපපත්තියා අරහා’’ති.

389. සහ උපපත්තියා අරහාති? ආමන්තා. සාරිපුත්තො ථෙරො සහ උපපත්තියා අරහාති? න හෙවං වත්තබ්බෙ. මහාමොග්ගල්ලානො ථෙරො ¶ …පෙ… මහාකස්සපො ථෙරො…පෙ… මහාකච්චානො ථෙරො…පෙ… මහාකොට්ඨිකො ථෙරො…පෙ… මහාපන්ථකො ථෙරො සහ උපපත්තියා අරහාති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සාරිපුත්තො ථෙරො න සහ උපපත්තියා අරහාති? ආමන්තා. හඤ්චි සාරිපුත්තො ථෙරො න සහ උපපත්තියා අරහා, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘සහ උපපත්තියා අරහා’’ති.

මහාමොග්ගල්ලානො ථෙරො…පෙ… මහාකස්සපො ථෙරො…පෙ… මහාකච්චානො ථෙරො…පෙ… මහාකොට්ඨිකො ථෙරො…පෙ… මහාපන්ථකො ථෙරො න සහ උපපත්තියා අරහාති? ආමන්තා. හඤ්චි ¶ මහාපන්ථකො ථෙරො න සහ උපපත්තියා අරහා, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘සහ උපපත්තියා අරහා’’ති.

390. සහ ¶ උපපත්තියා අරහාති? ආමන්තා. උපපත්තෙසියෙන චිත්තෙන අරහත්තං සච්ඡිකරොති ලොකියෙන සාසවෙන…පෙ… සංකිලෙසියෙනාති ¶ ? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සහ උපපත්තියා අරහාති? ආමන්තා. උපපත්තෙසියං චිත්තං නිය්යානිකං ඛයගාමී බොධගාමී අපචයගාමී අනාසවං…පෙ… අසංකිලෙසියන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

නනු උපපත්තෙසියං චිත්තං අනිය්යානිකං න ඛයගාමි න බොධගාමි න අපචයගාමි සාසවං…පෙ… සංකිලෙසියන්ති? ආමන්තා. හඤ්චි උපපත්තෙසියං චිත්තං අනිය්යානිකං න ඛයගාමි න බොධගාමි න අපචයගාමි සාසවං…පෙ… සංකිලෙසියං, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘සහ උපපත්තියා අරහා’’ති.

සහ උපපත්තියා අරහාති? ආමන්තා. උපපත්තෙසියෙන චිත්තෙන රාගං පජහති, දොසං පජහති, මොහං පජහති, අනොත්තප්පං පජහතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සහ උපපත්තියා අරහාති? ආමන්තා. උපපත්තෙසියං චිත්තං මග්ගො… සතිපට්ඨානං…පෙ… සම්මප්පධානං… ඉද්ධිපාදො… ඉන්ද්රියං… බලං… බොජ්ඣඞ්ගොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සහ උපපත්තියා අරහාති? ආමන්තා. උපපත්තෙසියෙන චිත්තෙන දුක්ඛං පරිජානාති, සමුදයං පජහති, නිරොධං සච්ඡිකරොති, මග්ගං භාවෙතීති? න ¶ හෙවං වත්තබ්බෙ …පෙ… සහ උපපත්තියා අරහාති? ආමන්තා. චුතිචිත්තං ¶ මග්ගචිත්තං උපපත්තෙසියං චිත්තං ඵලචිත්තන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

391. අරහතො ¶ ¶ සබ්බෙ ධම්මා අනාසවාති? ආමන්තා. මග්ගො ඵලං නිබ්බානං, සොතාපත්තිමග්ගො සොතාපත්තිඵලං, සකදාගාමිමග්ගො සකදාගාමිඵලං, අනාගාමිමග්ගො අනාගාමිඵලං, අරහත්තමග්ගො අරහත්තඵලං, සතිපට්ඨානං සම්මප්පධානං ඉද්ධිපාදො ඉන්ද්රියං බලං බොජ්ඣඞ්ගොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහතො සබ්බෙ ධම්මා අනාසවාති? ආමන්තා. අරහතො චක්ඛුං අනාසවන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ…. අරහතො චක්ඛුං අනාසවන්ති? ආමන්තා. මග්ගො ඵලං නිබ්බානං, සොතාපත්තිමග්ගො සොතාපත්තිඵලං…පෙ… බොජ්ඣඞ්ගොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහතො සොතං…පෙ… අරහතො ඝානං… අරහතො ජිව්හා… අරහතො කායො අනාසවොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ …පෙ… අරහතො කායො අනාසවොති? ආමන්තා. මග්ගො ඵලං නිබ්බානං, සොතාපත්තිමග්ගො සොතාපත්තිඵලං…පෙ… බොජ්ඣඞ්ගොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහතො කායො අනාසවොති? ආමන්තා. අරහතො කායො පග්ගහනිග්ගහුපගො ඡෙදනභෙදනුපගො කාකෙහි ගිජ්ඣෙහි කුලලෙහි සාධාරණොති? ආමන්තා. අනාසවො ¶ ධම්මො පග්ගහනිග්ගහුපගො ඡෙදනභෙදනුපගො කාකෙහි ගිජ්ඣෙහි කුලලෙහි සාධාරණොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ ¶ …පෙ….

අරහතො කායෙ විසං කමෙය්ය, සත්ථං කමෙය්ය, අග්ගි කමෙය්යාති? ආමන්තා. අනාසවෙ ධම්මෙ විසං කමෙය්ය, සත්ථං කමෙය්ය, අග්ගි කමෙය්යාති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

ලබ්භා ¶ අරහතො කායො අද්දුබන්ධනෙන බන්ධිතුං, රජ්ජුබන්ධනෙන බන්ධිතුං, සඞ්ඛලිකබන්ධනෙන බන්ධිතුං, ගාමබන්ධනෙන බන්ධිතුං, නිගමබන්ධනෙන බන්ධිතුං, නගරබන්ධනෙන බන්ධිතුං, ජනපදබන්ධනෙන බන්ධිතුං ¶ , කණ්ඨපඤ්චමෙහි බන්ධනෙහි බන්ධිතුන්ති? ආමන්තා. ලබ්භා අනාසවො ධම්මො අද්දුබන්ධනෙන බන්ධිතුං, රජ්ජුබන්ධනෙන බන්ධිතුං, සඞ්ඛලිකබන්ධනෙන බන්ධිතුං, ගාමනිගමනගරජනපදබන්ධනෙන බන්ධිතුං, කණ්ඨපඤ්චමෙහි බන්ධනෙහි බන්ධිතුන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

392. යදි අරහා පුථුජ්ජනස්ස චීවරං දෙති, අනාසවං හුත්වා සාසවං හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… අනාසවං හුත්වා සාසවං හොතීති? ආමන්තා. තඤ්ඤෙව අනාසවං තං සාසවන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… තඤ්ඤෙව අනාසවං තං සාසවන්ති? ආමන්තා. මග්ගො අනාසවො හුත්වා සාසවො හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… ඵලං… සතිපට්ඨානං… සම්මප්පධානං… ඉද්ධිපාදො… ඉන්ද්රියං… බලං… බොජ්ඣඞ්ගො අනාසවො හුත්වා සාසවො හොතීති? න ¶ හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

යදි අරහා පුථුජ්ජනස්ස පිණ්ඩපාතං දෙති, සෙනාසනං දෙති ¶ , ගිලානපච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරං දෙති, අනාසවො හුත්වා සාසවො හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… අනාසවො හුත්වා සාසවො හොතීති? ආමන්තා. තඤ්ඤෙව අනාසවං තං සාසවන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… තඤ්ඤෙව අනාසවං තං සාසවන්ති? ආමන්තා. මග්ගො අනාසවො හුත්වා සාසවො හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… ඵලං… සතිපට්ඨානං… සම්මප්පධානං… ඉද්ධිපාදො… ඉන්ද්රියං… බලං… බොජ්ඣඞ්ගො අනාසවො හුත්වා සාසවො හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

යදි පුථුජ්ජනො අරහතො චීවරං දෙති, සාසවං හුත්වා අනාසවං හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… සාසවං හුත්වා අනාසවං හොතීති? ආමන්තා. තඤ්ඤෙව සාසවං තං අනාසවන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… තඤ්ඤෙව සාසවං තං අනාසවන්ති? ආමන්තා. රාගො සාසවො හුත්වා අනාසවො හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… දොසො…පෙ… මොහො…පෙ… අනොත්තප්පං සාසවං හුත්වා අනාසවං හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

යදි පුථුජ්ජනො අරහතො පිණ්ඩපාතං දෙති, සෙනාසනං දෙති, ගිලානපච්චයභෙසජ්ජපරික්ඛාරං දෙති, සාසවො හුත්වා අනාසවො හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… සාසවො හුත්වා අනාසවො හොතීති? ආමන්තා. තඤ්ඤෙව ¶ සාසවං තං අනාසවන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… තඤ්ඤෙව සාසවං ¶ තං අනාසවන්ති? ආමන්තා. රාගො සාසවො හුත්වා අනාසවො ¶ හොතීති ¶ ? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… දොසො…පෙ… මොහො…පෙ… අනොත්තප්පං සාසවං හුත්වා අනාසවං හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

න වත්තබ්බං – ‘‘අරහතො සබ්බෙ ධම්මා අනාසවා’’ති? ආමන්තා. නනු අරහා අනාසවොති? ආමන්තා. හඤ්චි අරහා අනාසවො, තෙන වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අරහතො සබ්බෙ ධම්මා අනාසවා’’ති.

393. අරහා චතූහි ඵලෙහි සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහා චතූහි ඵස්සෙහි චතූහි වෙදනාහි චතූහි සඤ්ඤාහි චතූහි චෙතනාහි චතූහි චිත්තෙහි චතූහි සද්ධාහි චතූහි වීරියෙහි චතූහි සතීහි චතූහි සමාධීහි චතූහි පඤ්ඤාහි සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගාමී තීහි ඵලෙහි සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අනාගාමී තීහි ඵස්සෙහි…පෙ… තීහි පඤ්ඤාහි සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සකදාගාමී ද්වීහි ඵලෙහි සමන්නාගතොති? ආමන්තා. සකදාගාමී ද්වීහි ඵස්සෙහි…පෙ… ද්වීහි පඤ්ඤාහි සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහා ¶ සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහා ¶ සොතාපන්නො සත්තක්ඛත්තුපරමො, කොලඞ්කොලො, එකබීජීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… අරහා සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහා සකදාගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ ¶ …පෙ… අරහා අනාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහා අනාගාමී, අන්තරාපරිනිබ්බායී, උපහච්චපරිනිබ්බායී, අසඞ්ඛාරපරිනිබ්බායී, සසඞ්ඛාරපරිනිබ්බායී, උද්ධංසොතො අකනිට්ඨගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගාමී සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අනාගාමී සොතාපන්නො සත්තක්ඛත්තුපරමො, කොලඞ්කොලො, එකබීජීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ ¶ …පෙ… අනාගාමී සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අනාගාමී සකදාගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සකදාගාමී සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. සකදාගාමී සොතාපන්නො සත්තක්ඛත්තුපරමො, කොලඞ්කොලො, එකබීජීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

394. සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතො ‘‘සොතාපන්නො’’ති වත්තබ්බොති? ආමන්තා. අරහා සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. ස්වෙව අරහා, සො සොතාපන්නොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතො ‘‘සකදාගාමී’’ති වත්තබ්බොති? ආමන්තා ¶ . අරහා සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. ස්වෙව අරහා, සො සකදාගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගාමිඵලෙන සමන්නාගතො ‘‘අනාගාමී’’ති වත්තබ්බොති? ආමන්තා ¶ . අරහා අනාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. ස්වෙව අරහා, සො අනාගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතො ‘‘සොතාපන්නො’’ති වත්තබ්බොති? ආමන්තා. අනාගාමී සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. ස්වෙව අනාගාමී, සො සොතාපන්නොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සකදාගාමිඵලෙන ¶ සමන්නාගතො ‘‘සකදාගාමී’’ති වත්තබ්බොති? ආමන්තා. අනාගාමී සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. ස්වෙව අනාගාමී, සො සකදාගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතො ‘‘සොතාපන්නො’’ති වත්තබ්බොති? ආමන්තා. සකදාගාමී සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. ස්වෙව සකදාගාමී, සො සොතාපන්නොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

395. අරහා සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. නනු අරහා සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තොති? ආමන්තා. හඤ්චි අරහා සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තො, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අරහා සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතො’’ති.

අරහා ¶ සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තො තෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහා ¶ සොතාපත්තිමග්ගං වීතිවත්තො, සක්කායදිට්ඨිං විචිකිච්ඡං සීලබ්බතපරාමාසං, අපායගමනීයං රාගං, අපායගමනීයං දොසං, අපායගමනීයං මොහං වීතිවත්තො තෙන සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහා සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. නනු ¶ අරහා සකදාගාමිඵලං වීතිවත්තොති? ආමන්තා. හඤ්චි අරහා සකදාගාමිඵලං වීතිවත්තො, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අරහා සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතො’’ති.

අරහා සකදාගාමිඵලං වීතිවත්තො තෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහා සකදාගාමිමග්ගං වීතිවත්තො, ඔළාරිකං කාමරාගං, ඔළාරිකං බ්යාපාදං වීතිවත්තො තෙන සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහා අනාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. නනු අරහා අනාගාමිඵලං වීතිවත්තොති? ආමන්තා. හඤ්චි අරහා අනාගාමිඵලං වීතිවත්තො, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අරහා අනාගාමිඵලෙන සමන්නාගතො’’ති.

අරහා ¶ අනාගාමිඵලං වීතිවත්තො තෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහා අනාගාමිමග්ගං වීතිවත්තො, අණුසහගතං කාමරාගං, අණුසහගතං බ්යාපාදං වීතිවත්තො තෙන සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගාමී සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. නනු අනාගාමී සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තොති? ආමන්තා. හඤ්චි අනාගාමී සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තො, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අනාගාමී සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතො’’ති.

අනාගාමී සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තො තෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා ¶ ¶ . අනාගාමී සොතාපත්තිමග්ගං වීතිවත්තො, සක්කායදිට්ඨිං…පෙ… අපායගමනීයං මොහං වීතිවත්තො තෙන සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගාමී සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. නනු අනාගාමී සකදාගාමිඵලං වීතිවත්තොති? ආමන්තා. හඤ්චි අනාගාමී සකදාගාමිඵලං වීතිවත්තො, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අනාගාමී සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතො’’ති.

අනාගාමී ¶ සකදාගාමිඵලං වීතිවත්තො තෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අනාගාමී සකදාගාමිමග්ගං වීතිවත්තො, ඔළාරිකං කාමරාගං, ඔළාරිකං බ්යාපාදං වීතිවත්තො තෙන සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සකදාගාමී සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. නනු සකදාගාමී සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තොති? ආමන්තා. හඤ්චි සකදාගාමී සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තො, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘සකදාගාමී සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතො’’ති.

සකදාගාමී සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තො තෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. සකදාගාමී සොතාපත්තිමග්ගං වීතිවත්තො, සක්කායදිට්ඨිං…පෙ… අපායගමනීයං මොහං වීතිවත්තො තෙන සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

396. න ¶ වත්තබ්බං – ‘‘අරහා චතූහි ඵලෙහි සමන්නාගතො’’ති? ආමන්තා ¶ . නනු අරහතා චත්තාරි ඵලානි පටිලද්ධානි, තෙහි ච අපරිහීනොති? ආමන්තා ¶ . හඤ්චි අරහතා චත්තාරි ඵලානි පටිලද්ධානි තෙහි ච අපරිහීනො, තෙන වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අරහා චතූහි ඵලෙහි සමන්නාගතො’’ති.

න වත්තබ්බං – ‘‘අනාගාමී තීහි ඵලෙහි සමන්නාගතො’’ති? ආමන්තා. නනු අනාගාමිනා තීණි ඵලානි පටිලද්ධානි, තෙහි ච අපරිහීනොති? ආමන්තා. හඤ්චි අනාගාමිනා තීණි ඵලානි පටිලද්ධානි තෙහි ච අපරිහීනො, තෙන වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අනාගාමී තීහි ඵලෙහි සමන්නාගතො’’ති.

න වත්තබ්බං – ‘‘සකදාගාමී ද්වීහි ඵලෙහි සමන්නාගතො’’ති? ආමන්තා. නනු සකදාගාමිනා ද්වෙ ඵලානි පටිලද්ධානි, තෙහි ච අපරිහීනොති? ආමන්තා. හඤ්චි සකදාගාමිනා ද්වෙ ඵලානි පටිලද්ධානි තෙහි ච අපරිහීනො, තෙන වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘සකදාගාමී ද්වීහි ඵලෙහි සමන්නාගතො’’ති.

අරහතා චත්තාරි ඵලානි පටිලද්ධානි තෙහි ච අපරිහීනොති, අරහා චතූහි ඵලෙහි සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහතා චත්තාරො මග්ගා පටිලද්ධා තෙහි ච අපරිහීනොති, අරහා චතූහි මග්ගෙහි සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගාමිනා තීණි ඵලානි පටිලද්ධානි තෙහි ච අපරිහීනොති, අනාගාමී තීහි ඵලෙහි සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අනාගාමිනා ¶ තයො ¶ මග්ගා පටිලද්ධා තෙහි ච අපරිහීනොති, අනාගාමී තීහි මග්ගෙහි සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සකදාගාමිනා ද්වෙ ඵලානි පටිලද්ධානි තෙහි ච අපරිහීනොති, සකදාගාමී ද්වීහි ඵලෙහි සමන්නාගතොති? ආමන්තා. සකදාගාමිනා ¶ ද්වෙ මග්ගා පටිලද්ධා, තෙහි ච අපරිහීනොති, සකදාගාමී ද්වීහි මග්ගෙහි සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

397. අරහා ¶ ඡහි උපෙක්ඛාහි සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහා ඡහි ඵස්සෙහි, ඡහි වෙදනාහි, ඡහි සඤ්ඤාහි…පෙ… ඡහි පඤ්ඤාහි සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහා ඡහි උපෙක්ඛාහි සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහා චක්ඛුනා රූපං පස්සන්තො සොතෙන සද්දං සුණාති, ඝානෙන ගන්ධං ඝායති, ජිව්හාය රසං සායති, කායෙන ඵොට්ඨබ්බං ඵුසති, මනසා ධම්මං විජානාති…පෙ… මනසා ධම්මං විජානන්තො චක්ඛුනා රූපං පස්සති, සොතෙන සද්දං සුණාති, ඝානෙන ගන්ධං ඝායති, ජිව්හාය රසං සායති, කායෙන ඵොට්ඨබ්බං ඵුසතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහා ඡහි උපෙක්ඛාහි සමන්නාගතොති? ආමන්තා. සතතං ¶ සමිතං අබ්බොකිණ්ණං ඡහි උපෙක්ඛාහි සමන්නාගතො සමොහිතො [සමාහිතො (ස්යා.)], ඡ උපෙක්ඛායො පච්චුපට්ඨිතාති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

න වත්තබ්බං – ‘‘අරහා ඡහි උපෙක්ඛාහි සමන්නාගතො’’ති? ආමන්තා. නනු අරහා ඡළඞ්ගුපෙක්ඛොති? ආමන්තා. හඤ්චි අරහා ඡළඞ්ගුපෙක්ඛො, තෙන වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අරහා ඡහි උපෙක්ඛාහි සමන්නාගතො’’ති…පෙ….

උපෙක්ඛාසමන්නාගතකථා නිට්ඨිතා.

398. බොධියා ¶ ¶ බුද්ධොති? ආමන්තා. බොධියා නිරුද්ධාය විගතාය පටිපස්සද්ධාය අබුද්ධො හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

බොධියා ¶ බුද්ධොති? ආමන්තා. අතීතාය බොධියා බුද්ධොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… අතීතාය බොධියා බුද්ධොති? ආමන්තා. තාය බොධියා බොධිකරණීයං කරොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

තාය බොධියා බොධිකරණීයං කරොතීති? ආමන්තා. තාය බොධියා දුක්ඛං පරිජානාති, සමුදයං පජහති, නිරොධං සච්ඡිකරොති, මග්ගං භාවෙතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

බොධියා බුද්ධොති? ආමන්තා. අනාගතාය බොධියා බුද්ධොති ¶ ? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගතාය බොධියා බුද්ධොති? ආමන්තා. තාය බොධියා බොධිකරණීයං කරොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

තාය බොධියා බොධිකරණීයං කරොතීති? ආමන්තා. තාය බොධියා දුක්ඛං පරිජානාති…පෙ… මග්ගං භාවෙතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

පච්චුප්පන්නාය බොධියා බුද්ධො, තාය බොධියා බොධිකරණීයං කරොතීති? ආමන්තා. අතීතාය බොධියා බුද්ධො, තාය බොධියා බොධිකරණීයං කරොතීති? න ¶ හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

පච්චුප්පන්නාය බොධියා බුද්ධො, තාය බොධියා දුක්ඛං පරිජානාති, සමුදයං පජහති, නිරොධං සච්ඡිකරොති, මග්ගං භාවෙතීති? ආමන්තා. අතීතාය බොධියා බුද්ධො, තාය බොධියා දුක්ඛං පරිජානාති…පෙ… මග්ගං භාවෙතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

පච්චුප්පන්නාය බොධියා බුද්ධො, තාය බොධියා බොධිකරණීයං කරොතීති? ආමන්තා. අනාගතාය බොධියා බුද්ධො, තාය බොධියා බොධිකරණීයං කරොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

පච්චුප්පන්නාය ¶ බොධියා බුද්ධො, තාය බොධියා දුක්ඛං පරිජානාති…පෙ… මග්ගං භාවෙතීති ¶ ? ආමන්තා. අනාගතාය බොධියා බුද්ධො, තාය බොධියා දුක්ඛං පරිජානාති…පෙ… මග්ගං භාවෙතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අතීතාය ¶ බොධියා බුද්ධො, න ච තාය බොධියා බොධිකරණීයං කරොතීති? ආමන්තා. පච්චුප්පන්නාය බොධියා බුද්ධො, න ච තාය බොධියා බොධිකරණීයං කරොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අතීතාය බොධියා බුද්ධො, න ච තාය බොධියා දුක්ඛං පරිජානාති…පෙ… මග්ගං භාවෙතීති? ආමන්තා. පච්චුප්පන්නාය බොධියා බුද්ධො, න ච තාය බොධියා දුක්ඛං පරිජානාති…පෙ… මග්ගං භාවෙතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගතාය බොධියා බුද්ධො, න ච තාය බොධියා බොධිකරණීයං කරොතීති? ආමන්තා. පච්චුප්පන්නාය බොධියා බුද්ධො, න ච තාය බොධියා බොධිකරණීයං කරොතීති? න ¶ හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගතාය බොධියා බුද්ධො, න ච තාය බොධියා දුක්ඛං පරිජානාති…පෙ… මග්ගං භාවෙතීති? ආමන්තා. පච්චුප්පන්නාය බොධියා බුද්ධො, න ච තාය බොධියා දුක්ඛං පරිජානාති…පෙ… මග්ගං භාවෙතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

399. අතීතාය බොධියා බුද්ධො, අනාගතාය බොධියා බුද්ධො, පච්චුප්පන්නාය බොධියා බුද්ධොති? ආමන්තා. තීහි බොධීහි බුද්ධොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

තීහි බොධීහි බුද්ධොති? ආමන්තා. සතතං සමිතං අබ්බොකිණ්ණං තීහි බොධීහි සමන්නාගතො සමොහිතො, තිස්සො බොධියො පච්චුපට්ඨිතාති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

න ¶ වත්තබ්බං – ‘‘බොධියා බුද්ධො’’ති? ආමන්තා. නනු බොධිපටිලාභා බුද්ධොති? ආමන්තා. හඤ්චි බොධිපටිලාභා බුද්ධො, තෙන වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘බොධියා බුද්ධො’’ති.

බොධිපටිලාභා ¶ බුද්ධොති, බොධියා බුද්ධොති? ආමන්තා. බොධිපටිලාභා බොධීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

400. ලක්ඛණසමන්නාගතො ¶ බොධිසත්තොති? ආමන්තා. පදෙසලක්ඛණෙහි සමන්නාගතො පදෙසබොධිසත්තොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

ලක්ඛණසමන්නාගතො බොධිසත්තොති? ආමන්තා ¶ . තිභාගලක්ඛණෙහි සමන්නාගතො තිභාගබොධිසත්තොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

ලක්ඛණසමන්නාගතො බොධිසත්තොති? ආමන්තා. උපඩ්ඪලක්ඛණෙහි සමන්නාගතො උපඩ්ඪබොධිසත්තොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

ලක්ඛණසමන්නාගතො බොධිසත්තොති? ආමන්තා. චක්කවත්තිසත්තො ලක්ඛණසමන්නාගතො, චක්කවත්තිසත්තො බොධිසත්තොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

චක්කවත්තිසත්තො ලක්ඛණසමන්නාගතො, චක්කවත්තිසත්තො බොධිසත්තොති? ආමන්තා. යාදිසො බොධිසත්තස්ස පුබ්බයොගො පුබ්බචරියා ධම්මක්ඛානං ¶ ධම්මදෙසනා, තාදිසො චක්කවත්තිසත්තස්ස පුබ්බයොගො පුබ්බචරියා ධම්මක්ඛානං ධම්මදෙසනාති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

401. යථා බොධිසත්තස්ස ජායමානස්ස දෙවා පඨමං පටිග්ගණ්හන්ති පච්ඡා මනුස්සා [දී. නි. 2.27; ම. නි. 3.205 වුත්තං දිස්සාය පුච්ඡති], එවමෙවං ¶ චක්කවත්තිසත්තස්ස ජායමානස්ස දෙවා පඨමං පටිග්ගණ්හන්ති පච්ඡා මනුස්සාති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

යථා බොධිසත්තස්ස ජායමානස්ස චත්තාරො නං දෙවපුත්තා පටිග්ගහෙත්වා මාතු පුරතො ඨපෙන්ති – ‘‘අත්තමනා, දෙවි, හොහි! මහෙසක්ඛො තෙ පුත්තො උප්පන්නො’’ති, එවමෙවං චක්කවත්තිසත්තස්ස ජායමානස්ස චත්තාරො නං දෙවපුත්තා පටිග්ගහෙත්වා මාතු පුරතො ඨපෙන්ති – ‘‘අත්තමනා, දෙවි, හොහි! මහෙසක්ඛො තෙ පුත්තො උප්පන්නො’’ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

යථා බොධිසත්තස්ස ජායමානස්ස ද්වෙ උදකස්ස ධාරා අන්තලික්ඛා පාතුභවන්ති – එකා සීතස්ස, එකා උණ්හස්ස – යෙන බොධිසත්තස්ස උදකකිච්චං කරොන්ති මාතු ච, එවමෙවං චක්කවත්තිසත්තස්ස ¶ ජායමානස්ස ද්වෙ උදකස්ස ධාරා අන්තලික්ඛා පාතුභවන්ති – එකා සීතස්ස, එකා උණ්හස්ස – යෙන ¶ චක්කවත්තිසත්තස්ස උදකකිච්චං කරොන්ති මාතු චාති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

යථා සම්පතිජාතො බොධිසත්තො සමෙහි පාදෙහි පතිට්ඨහිත්වා උත්තරෙන අභිමුඛො සත්තපදවීතිහාරෙන ගච්ඡති සෙතම්හි ඡත්තෙ අනුධාරියමානෙ, සබ්බා ච දිසා විලොකෙති, ආසභිඤ්ච වාචං භාසති – ‘‘අග්ගොහමස්මි ¶ ලොකස්ස, ජෙට්ඨොහමස්මි ලොකස්ස, සෙට්ඨොහමස්මි ලොකස්ස, අයමන්තිමා ජාති, නත්ථි දානි පුනබ්භවො’’ති, එවමෙවං සම්පතිජාතො චක්කවත්තිසත්තො සමෙහි පාදෙහි පතිට්ඨහිත්වා උත්තරෙන අභිමුඛො සත්තපදවීතිහාරෙන ගච්ඡති සෙතම්හි ඡත්තෙ අනුධාරියමානෙ, සබ්බා ච දිසා විලොකෙති, ආසභිඤ්ච වාචං භාසති – ‘‘අග්ගොහමස්මි ලොකස්ස, ජෙට්ඨොහමස්මි ලොකස්ස, සෙට්ඨොහමස්මි ලොකස්ස, අයමන්තිමා ජාති, නත්ථි දානි පුනබ්භවො’’ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

යථා බොධිසත්තස්ස ජායමානස්ස මහතො ආලොකස්ස මහතො ඔභාසස්ස මහතො භූමිචාලස්ස පාතුභාවො හොති, එවමෙවං චක්කවත්තිසත්තස්ස ජායමානස්ස මහතො ආලොකස්ස මහතො ඔභාසස්ස මහතො භූමිචාලස්ස පාතුභාවො හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

යථා ¶ බොධිසත්තස්ස පකතිකායො සමන්තා බ්යාමං ඔභාසති, එවමෙවං චක්කවත්තිසත්තස්ස පකතිකායො සමන්තා බ්යාමං ඔභාසතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

යථා බොධිසත්තො මහාසුපිනං පස්සති, එවමෙවං චක්කවත්තිසත්තො මහාසුපිනං පස්සතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

402. න වත්තබ්බං – ‘‘ලක්ඛණසමන්නාගතො බොධිසත්තො’’ති? ආමන්තා. නනු වුත්තං භගවතා – ‘‘ද්වත්තිංසිමානි, භික්ඛවෙ, මහාපුරිසස්ස මහාපුරිසලක්ඛණානි, යෙහි සමන්නාගතස්ස ¶ මහාපුරිසස්ස ද්වෙව ගතියො භවන්ති අනඤ්ඤා [න අඤ්ඤා (ක.)]! සචෙ අගාරං අජ්ඣාවසති, රාජා හොති චක්කවත්තී ධම්මිකො ධම්මරාජා ¶ චාතුරන්තො විජිතාවී ජනපදත්ථාවරියප්පත්තො සත්තරතනසමන්නාගතො. තස්සිමානි සත්ත රතනානි භවන්ති, සෙය්යථිදං – චක්කරතනං, හත්ථිරතනං, අස්සරතනං ¶ , මණිරතනං, ඉත්ථිරතනං, ගහපතිරතනං, පරිණායකරතනමෙව සත්තමං. පරොසහස්සං ඛො පනස්ස පුත්තා භවන්ති සූරා වීරඞ්ගරූපා පරසෙනප්පමද්දනා. සො ඉමං පථවිං සාගරපරියන්තං අදණ්ඩෙන අසත්ථෙන ධම්මෙන අභිවිජිය අජ්ඣාවසති. සචෙ ඛො පන අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජති, අරහං හොති සම්මාසම්බුද්ධො ලොකෙ විවට්ටච්ඡදො’’ති [දී. නි. 3.200]. අත්ථෙව සුත්තන්තොති? ආමන්තා. තෙන හි ලක්ඛණසමන්නාගතො බොධිසත්තොති.

403. බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියොති [ම. නි. 2.282 ඝටිකාරසුත්තං නිස්සාය පුච්ඡති]? ආමන්තා. බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො සාවකොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

බොධිසත්තො ¶ කස්සපස්ස භගවතො සාවකොති? ආමන්තා. සාවකො හුත්වා බුද්ධො හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සාවකො හුත්වා බුද්ධො හොතීති? ආමන්තා. අනුස්සවියොති? න ¶ හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනුස්සවියොති ¶ ? ආමන්තා. නනු භගවා සයම්භූති? ආමන්තා. හඤ්චි භගවා සයම්භූ, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අනුස්සවියො’’ති.

බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියොති? ආමන්තා. භගවතා බොධියා මූලෙ තීණෙව සාමඤ්ඤඵලානි අභිසම්බුද්ධානීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

නනු භගවතා බොධියා මූලෙ චත්තාරි සාමඤ්ඤඵලානි අභිසම්බුද්ධානීති? ආමන්තා. හඤ්චි භගවතා බොධියා මූලෙ චත්තාරි සාමඤ්ඤඵලානි අභිසම්බුද්ධානි, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො’’ති.

404. බොධිසත්තො ¶ කස්සපස්ස භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියොති? ආමන්තා. බොධිසත්තො දුක්කරකාරියං අකාසීති? ආමන්තා. දස්සනසම්පන්නො පුග්ගලො දුක්කරකාරියං කරෙය්යාති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

බොධිසත්තො අපරන්තපං [අමරං තපං (සං. නි. 1.137)] අකාසි, අඤ්ඤං සත්ථාරං උද්දිසීති? ආමන්තා. දස්සනසම්පන්නො පුග්ගලො අඤ්ඤං සත්ථාරං උද්දිසෙය්යාති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

ආයස්මා ආනන්දො භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො, ආයස්මා ආනන්දො භගවතො සාවකොති? ආමන්තා. බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො ¶ , බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො සාවකොති? න ¶ හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

චිත්තො ¶ ගහපති හත්ථකො ආළවකො භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො, චිත්තො ගහපති හත්ථකො ආළවකො භගවතො සාවකොති? ආමන්තා. බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො, බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො සාවකොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො, න ච කස්සපස්ස භගවතො සාවකොති? ආමන්තා. ආයස්මා ආනන්දො භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො, න ච භගවතො සාවකොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො, න ච කස්සපස්ස භගවතො සාවකොති? ආමන්තා. චිත්තො ගහපති හත්ථකො ආළවකො භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො, න ච භගවතො සාවකොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො, න ච කස්සපස්ස භගවතො සාවකොති? ආමන්තා. සාවකො ජාතිං වීතිවත්තො අසාවකො හොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

405. න ¶ වත්තබ්බං – ‘‘බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො’’ති? ආමන්තා. නනු වුත්තං භගවතා ¶ – ‘‘කස්සපෙ අහං, ආනන්ද, භගවති බ්රහ්මචරියං අචරිං ආයතිං සම්බොධායා’’ති! අත්ථෙව සුත්තන්තොති? ආමන්තා ¶ . තෙන හි න වත්තබ්බං – ‘‘බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො’’ති.

බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියොති? ආමන්තා. නනු වුත්තං භගවතා –

සබ්බඤ්ජහො ¶ තණ්හක්ඛයෙ විමුත්තො,

‘‘න මෙ ආචරියො අත්ථි, සදිසො මෙ න විජ්ජති;

සදෙවකස්මිං ලොකස්මිං, නත්ථි මෙ පටිපුග්ගලො.

‘‘අහඤ්හි අරහා ලොකෙ, අහං සත්ථා අනුත්තරො;

එකොම්හි සම්මාසම්බුද්ධො, සීතිභූතොස්මි නිබ්බුතො.

‘‘ධම්මචක්කං පවත්තෙතුං, ගච්ඡාමි කාසිනං පුරං;

අන්ධීභූතස්මිං [අන්ධභූතස්මිං (සී. ස්යා. කං. පී.)] ලොකස්මිං, ආහඤ්ඡං [ආහඤ්ඤිං (ක.)] අමතදුන්දුභි’’න්ති [දුද්රභින්ති (ක.)].

‘‘යථා ඛො ත්වං, ආවුසො, පටිජානාසි, අරහසි අනන්තජිනො’’ති?

‘‘මාදිසා වෙ ජිනා හොන්ති, යෙ පත්තා ආසවක්ඛයං;

ජිතා මෙ පාපකා ධම්මා, තස්මාහං උපක ජිනො’’ති [මහාව. 11; ම. නි. 1.285; 2.341].

අත්ථෙව සුත්තන්තොති? ආමන්තා. තෙන ¶ හි න වත්තබ්බං – ‘‘බොධිසත්තො කස්සපස්ස ¶ භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො’’ති.

බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියොති? ආමන්තා. නනු වුත්තං භගවතා – ‘‘‘ඉදං දුක්ඛං අරියසච්ච’න්ති මෙ, භික්ඛවෙ, පුබ්බෙ අනනුස්සුතෙසු ධම්මෙසු චක්ඛුං උදපාදි, ඤාණං උදපාදි, පඤ්ඤා ¶ උදපාදි, විජ්ජා උදපාදි, ආලොකො උදපාදි. ‘තං ඛො පනිදං දුක්ඛං අරියසච්චං පරිඤ්ඤෙය්ය’න්ති මෙ, භික්ඛවෙ…පෙ… පරිඤ්ඤාතන්ති මෙ, භික්ඛවෙ, පුබ්බෙ අනනුස්සුතෙසු ධම්මෙසු චක්ඛුං උදපාදි…පෙ… ආලොකො උදපාදි. ‘ඉදං දුක්ඛසමුදයං අරියසච්ච’න්ති මෙ, භික්ඛවෙ…පෙ… ‘තං ඛො පනිදං දුක්ඛසමුදයං [දුක්ඛසමුදයො (ස්යා. කං.)] අරියසච්චං පහාතබ්බ’න්ති මෙ, භික්ඛවෙ…පෙ… පහීනන්ති මෙ, භික්ඛවෙ…පෙ… ‘ඉදං දුක්ඛනිරොධං [දුක්ඛනිරොධො (ස්යා. කං.)] අරියසච්ච’න්ති මෙ, භික්ඛවෙ…පෙ… ‘තං ඛො පනිදං දුක්ඛනිරොධං ¶ අරියසච්චං සච්ඡිකාතබ්බ’න්ති මෙ, භික්ඛවෙ…පෙ… සච්ඡිකතන්ති මෙ, භික්ඛවෙ…පෙ… ‘ඉදං දුක්ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා අරියසච්ච’න්ති මෙ, භික්ඛවෙ…පෙ… ‘තං ඛො පනිදං දුක්ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා අරියසච්චං භාවෙතබ්බ’න්ති මෙ, භික්ඛවෙ…පෙ… භාවිතන්ති මෙ, භික්ඛවෙ, පුබ්බෙ අනනුස්සුතෙසු ධම්මෙසු චක්ඛුං උදපාදි, ඤාණං උදපාදි, පඤ්ඤා උදපාදි, විජ්ජා උදපාදි, ආලොකො උදපාදී’’ති [මහාව. 15; සං. නි. 5.1081; පටි. ම. 2.30]. අත්ථෙව සුත්තන්තොති? ආමන්තා. තෙන හි න වත්තබ්බං – ‘‘බොධිසත්තො කස්සපස්ස භගවතො පාවචනෙ ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො’’ති.

406. අරහත්තසච්ඡිකිරියාය ¶ පටිපන්නො පුග්ගලො තීහි ඵලෙහි සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො චතූහි ඵස්සෙහි ¶ චතූහි වෙදනාහි චතූහි සඤ්ඤාහි චතූහි චෙතනාහි චතූහි චිත්තෙහි චතූහි සද්ධාහි චතූහි වීරියෙහි චතූහි සතීහි චතූහි සමාධීහි චතූහි පඤ්ඤාහි සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො ද්වීහි ඵලෙහි සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො තීහි ඵස්සෙහි තීහි වෙදනාහි…පෙ… තීහි පඤ්ඤාහි සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය ¶ පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො ද්වීහි ඵස්සෙහි ද්වීහි වෙදනාහි…පෙ… ද්වීහි පඤ්ඤාහි සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහත්තසච්ඡිකිරියාය ¶ පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපන්නො සත්තක්ඛත්තුපරමො, කොලඞ්කොලො, එකබීජීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහත්තසච්ඡිකිරියාය ¶ පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො අනාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො අනාගාමී අන්තරාපරිනිබ්බායී, උපහච්චපරිනිබ්බායී, අසඞ්ඛාරපරිනිබ්බායී, සසඞ්ඛාරපරිනිබ්බායී, උද්ධංසොතො අකනිට්ඨගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා ¶ . අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපන්නො සත්තක්ඛත්තුපරමො, කොලඞ්කොලො, එකබීජීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපන්නො සත්තක්ඛත්තුපරමො, කොලඞ්කොලො, එකබීජීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

407. සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතො සොතාපන්නොති වත්තබ්බොති? ආමන්තා ¶ . අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන ¶ සමන්නාගතොති? ආමන්තා. ස්වෙව අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො, සො සොතාපන්නොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සකදාගාමිඵලෙන ¶ සමන්නාගතො සකදාගාමීති වත්තබ්බොති? ආමන්තා. අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. ස්වෙව අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො, සො සකදාගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගාමිඵලෙන සමන්නාගතො අනාගාමීති වත්තබ්බොති? ආමන්තා. අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො අනාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා ¶ . ස්වෙව අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො, සො අනාගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතො සොතාපන්නොති වත්තබ්බොති? ආමන්තා. අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. ස්වෙව අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො, සො සොතාපන්නොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතො සකදාගාමීති වත්තබ්බොති? ආමන්තා. අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. ස්වෙව අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො, සො සකදාගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතො සොතාපන්නොති වත්තබ්බොති? ආමන්තා ¶ . සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. ස්වෙව සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො, සො සොතාපන්නොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

408. අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. නනු අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තොති? ආමන්තා. හඤ්චි අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තො, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අරහත්තසච්ඡිකිරියාය ¶ පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතො’’ති.

අරහත්තසච්ඡිකිරියාය ¶ ¶ පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තො, තෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිමග්ගං වීතිවත්තො, සක්කායදිට්ඨිං විචිකිච්ඡං සීලබ්බතපරාමාසං අපායගමනීයං රාගං අපායගමනීයං දොසං අපායගමනීයං මොහං වීතිවත්තො, තෙන සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. නනු අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිඵලං වීතිවත්තොති? ආමන්තා. හඤ්චි අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිඵලං වීතිවත්තො, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතො’’ති.

අරහත්තසච්ඡිකිරියාය ¶ පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිඵලං වීතිවත්තො, තෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිමග්ගං වීතිවත්තො, ඔළාරිකං කාමරාගං ඔළාරිකං බ්යාපාදං වීතිවත්තො, තෙන සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො අනාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. නනු අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො අනාගාමිඵලං වීතිවත්තොති? ආමන්තා. හඤ්චි අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො අනාගාමිඵලං වීතිවත්තො, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො අනාගාමිඵලෙන සමන්නාගතො’’ති.

අරහත්තසච්ඡිකිරියාය ¶ පටිපන්නො පුග්ගලො අනාගාමිඵලං වීතිවත්තො, තෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො අනාගාමිමග්ගං වීතිවත්තො, අණුසහගතං කාමරාගං අණුසහගතං බ්යාපාදං වීතිවත්තො, තෙන සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

409. අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. නනු අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තොති? ආමන්තා. හඤ්චි අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලං ¶ වීතිවත්තො, නො ¶ ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතො’’ති.

අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය ¶ පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තො, තෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිමග්ගං වීතිවත්තො, සක්කායදිට්ඨිං…පෙ… අපායගමනීයං මොහං වීතිවත්තො, තෙන සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. නනු අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිඵලං වීතිවත්තොති? ආමන්තා. හඤ්චි අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිඵලං වීතිවත්තො, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිඵලෙන සමන්නාගතො’’ති.

අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිඵලං වීතිවත්තො, තෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා ¶ . අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සකදාගාමිමග්ගං වීතිවත්තො, ඔළාරිකං කාමරාගං ඔළාරිකං බ්යාපාදං වීතිවත්තො, තෙන සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

410. සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. නනු සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය ¶ පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තොති? ආමන්තා. හඤ්චි සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තො, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතො’’ති.

සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලං වීතිවත්තො, තෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිමග්ගං වීතිවත්තො ¶ , සක්කායදිට්ඨිං…පෙ… අපායගමනීයං මොහං වීතිවත්තො, තෙන සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

411. න වත්තබ්බං – ‘‘අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො තීහි ඵලෙහි සමන්නාගතො’’ති? ආමන්තා. නනු අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නෙන පුග්ගලෙන තීණි ඵලානි පටිලද්ධානි, තෙහි ච අපරිහීනොති? ආමන්තා. හඤ්චි අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නෙන පුග්ගලෙන තීණි ඵලානි පටිලද්ධානි තෙහි ¶ ච අපරිහීනො, තෙන වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො තීහි ඵලෙහි සමන්නාගතො’’ති.

න වත්තබ්බං – ‘‘අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො ද්වීහි ඵලෙහි සමන්නාගතො’’ති? ආමන්තා. නනු අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නෙන පුග්ගලෙන ¶ ද්වෙ ඵලානි පටිලද්ධානි, තෙහි ච අපරිහීනොති? ආමන්තා. හඤ්චි අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නෙන පුග්ගලෙන ද්වෙ ඵලානි පටිලද්ධානි තෙහි ච අපරිහීනො, තෙන වත ¶ රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො ද්වීහි ඵලෙහි සමන්නාගතො’’ති.

න වත්තබ්බං – ‘‘සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතො’’ති? ආමන්තා. නනු සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නෙන පුග්ගලෙන සොතාපත්තිඵලං පටිලද්ධං, තෙන ච අපරිහීනොති? ආමන්තා. හඤ්චි සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නෙන පුග්ගලෙන සොතාපත්තිඵලං පටිලද්ධං තෙන ච අපරිහීනො, තෙන වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතො’’ති.

412. අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නෙන පුග්ගලෙන තීණි ඵලානි පටිලද්ධානි තෙහි ච අපරිහීනොති, අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො තීහි ඵලෙහි සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නෙන පුග්ගලෙන චත්තාරො මග්ගා පටිලද්ධා තෙහි ච අපරිහීනොති, අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො චතූහි මග්ගෙහි සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නෙන පුග්ගලෙන ද්වෙ ඵලානි පටිලද්ධානි තෙහි ච අපරිහීනොති ¶ , අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො ද්වීහි ඵලෙහි සමන්නාගතොති? ආමන්තා. අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නෙන පුග්ගලෙන තයො මග්ගා පටිලද්ධා තෙහි ච අපරිහීනොති, අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො තීහි ¶ මග්ගෙහි සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නෙන පුග්ගලෙන සොතාපත්තිඵලං පටිලද්ධං තෙන ච අපරිහීනොති, සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය ¶ පටිපන්නො පුග්ගලො ¶ සොතාපත්තිඵලෙන සමන්නාගතොති? ආමන්තා. සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නෙන පුග්ගලෙන ද්වෙ මග්ගා පටිලද්ධා තෙහි ච අපරිහීනොති, සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො ද්වීහි මග්ගෙහි සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

413. සබ්බසංයොජනානං පහානං අරහත්තන්ති? ආමන්තා. අරහත්තමග්ගෙන සබ්බෙ සංයොජනා පහීයන්තීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහත්තමග්ගෙන සබ්බෙ සංයොජනා පහීයන්තීති? ආමන්තා. අරහත්තමග්ගෙන සක්කායදිට්ඨිං විචිකිච්ඡං සීලබ්බතපරාමාසං පජහතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

අරහත්තමග්ගෙන සක්කායදිට්ඨිං විචිකිච්ඡං සීලබ්බතපරාමාසං පජහතීති? ආමන්තා. නනු තිණ්ණං සංයොජනානං පහානං සොතාපත්තිඵලං වුත්තං භගවතාති? ආමන්තා. හඤ්චි තිණ්ණං සංයොජනානං පහානං සොතාපත්තිඵලං වුත්තං භගවතා, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අරහත්තමග්ගෙන සබ්බෙ සංයොජනා පහීයන්තී’’ති.

414. අරහත්තමග්ගෙන ¶ ¶ සබ්බෙ සංයොජනා පහීයන්තීති? ආමන්තා. අරහත්තමග්ගෙන ඔළාරිකං කාමරාගං ඔළාරිකං බ්යාපාදං පජහතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

415. අරහත්තමග්ගෙන ¶ ඔළාරිකං කාමරාගං ඔළාරිකං බ්යාපාදං පජහතීති? ආමන්තා. නනු කාමරාගබ්යාපාදානං තනුභාවං සකදාගාමිඵලං වුත්තං භගවතාති? ආමන්තා. හඤ්චි කාමරාගබ්යාපාදානං තනුභාවං සකදාගාමිඵලං වුත්තං භගවතා, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අරහත්තමග්ගෙන සබ්බෙ සංයොජනා පහීයන්තී’’ති.

අරහත්තමග්ගෙන ¶ සබ්බෙ සංයොජනා පහීයන්තීති? ආමන්තා. අරහත්තමග්ගෙන අණුසහගතං කාමරාගං අණුසහගතං බ්යාපාදං පජහතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….

416. අරහත්තමග්ගෙන අණුසහගතං කාමරාගං අණුසහගතං බ්යාපාදං පජහතීති? ආමන්තා. නනු කාමරාගබ්යාපාදානං අනවසෙසප්පහානං අනාගාමිඵලං වුත්තං භගවතාති? ආමන්තා. හඤ්චි කාමරාගබ්යාපාදානං අනවසෙසප්පහානං අනාගාමිඵලං වුත්තං භගවතා, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අරහත්තමග්ගෙන සබ්බෙ සංයොජනා පහීයන්තී’’ති.

අරහත්තමග්ගෙන සබ්බෙ සංයොජනා පහීයන්තීති? ආමන්තා. නනු රූපරාගඅරූපරාගමානඋද්ධච්චඅවිජ්ජාය අනවසෙසප්පහානං ¶ අරහත්තං වුත්තං භගවතාති? ආමන්තා. හඤ්චි රූපරාගඅරූපරාගමානඋද්ධච්චඅවිජ්ජාය අනවසෙසප්පහානං අරහත්තං වුත්තං භගවතා, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘අරහත්තමග්ගෙන සබ්බෙ සංයොජනා පහීයන්තී’’ති.

417. න වත්තබ්බං – ‘‘සබ්බසංයොජනානං පහානං අරහත්ත’’න්ති? ආමන්තා. නනු අරහතො සබ්බෙ සංයොජනා පහීනාති? ආමන්තා ¶ . හඤ්චි අරහතො සබ්බෙ සංයොජනා පහීනා, තෙන වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘සබ්බසංයොජනානං පහානං අරහත්ත’’න්ති.

සබ්බසංයොජනප්පහානකථා නිට්ඨිතා.

ගිහිස්ස ¶ අරහා, සහ උපපත්තියා අරහා, අරහතො සබ්බෙ ධම්මා අනාසවා, අරහා චතූහි ඵලෙහි සමන්නාගතො, එවමෙවං ඡහි උපෙක්ඛාහි, බොධියා බුද්ධො, සලක්ඛණසමන්නාගතො, බොධිසත්තො ඔක්කන්තනියාමො චරිතබ්රහ්මචරියො, පටිපන්නකො ඵලෙන සමන්නාගතො, සබ්බසංයොජනානං පහානං අරහත්තන්ති.