📜
3. බ්රහ්මචරියකථා
1. සුද්ධබ්රහ්මචරියකථා
269. නත්ථි ¶ ¶ දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. සබ්බෙ ¶ දෙවා ජළා එලමූගා [එළමූගා (ස්යා.)] අවිඤ්ඤූ හත්ථසංවාචිකා නප්පටිබලා සුභාසිතදුබ්භාසිතානං අත්ථමඤ්ඤාතුං, සබ්බෙ දෙවා න බුද්ධෙ පසන්නා න ධම්මෙ ¶ පසන්නා න සඞ්ඝෙ පසන්නා, න බුද්ධං භගවන්තං පයිරුපාසන්ති, න බුද්ධං භගවන්තං පඤ්හං පුච්ඡන්ති, න බුද්ධෙන භගවතා පඤ්හෙ විස්සජ්ජිතෙ අත්තමනා, සබ්බෙ දෙවා කම්මාවරණෙන සමන්නාගතා කිලෙසාවරණෙන සමන්නාගතා විපාකාවරණෙන සමන්නාගතා අස්සද්ධා අච්ඡන්දිකා දුප්පඤ්ඤා අභබ්බා නියාමං ඔක්කමිතුං කුසලෙසු ධම්මෙසු සම්මත්තං, සබ්බෙ දෙවා මාතුඝාතකා පිතුඝාතකා අරහන්තඝාතකා රුහිරුප්පාදකා සඞ්ඝභෙදකා, සබ්බෙ දෙවා පාණාතිපාතිනො අදින්නාදායිනො කාමෙසුමිච්ඡාචාරිනො මුසාවාදිනො පිසුණවාචා ඵරුසාවාචා සම්ඵප්පලාපිනො අභිජ්ඣාලුනො බ්යාපන්නචිත්තා මිච්ඡාදිට්ඨිකාති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
නනු අත්ථි දෙවා අජළා අනෙලමූගා විඤ්ඤූ න හත්ථසංවාචිකා පටිබලා සුභාසිතදුබ්භාසිතානං අත්ථමඤ්ඤාතුං, අත්ථි දෙවා බුද්ධෙ පසන්නා ධම්මෙ පසන්නා සඞ්ඝෙ පසන්නා, බුද්ධං භගවන්තං පයිරුපාසන්ති, බුද්ධං භගවන්තං පඤ්හං පුච්ඡන්ති, බුද්ධෙන භගවතා පඤ්හෙ විස්සජ්ජිතෙ අත්තමනා හොන්ති, අත්ථි දෙවා න කම්මාවරණෙන සමන්නාගතා න කිලෙසාවරණෙන සමන්නාගතා න විපාකාවරණෙන සමන්නාගතා සද්ධා ඡන්දිකා පඤ්ඤවන්තො භබ්බා නියාමං ඔක්කමිතුං කුසලෙසු ධම්මෙසු සම්මත්තං, අත්ථි දෙවා න මාතුඝාතකා න පිතුඝාතකා න අරහන්තඝාතකා න රුහිරුප්පාදකා න සඞ්ඝභෙදකා, අත්ථි දෙවා න පාණාතිපාතිනො න අදින්නාදායිනො න කාමෙසුමිච්ඡාචාරිනො ¶ න මුසාවාදිනො න පිසුණාවාචා න ඵරුසාවාචා න සම්ඵප්පලාපිනො න අභිජ්ඣාලුනො ¶ අබ්යාපන්නචිත්තා සම්මාදිට්ඨිකාති? ආමන්තා.
හඤ්චි අත්ථි දෙවා අජළා අනෙලමූගා විඤ්ඤූ න හත්ථසංවාචිකා ¶ පටිබලා සුභාසිතදුබ්භාසිතානං අත්ථමඤ්ඤාතුං…පෙ… අත්ථි දෙවා බුද්ධෙ පසන්නා…පෙ… සම්මාදිට්ඨිකා, නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘නත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසො’’ති.
270. අත්ථි ¶ දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. අත්ථි තත්ථ පබ්බජ්ජා මුණ්ඩියං කාසාවධාරණා පත්තධාරණා, දෙවෙසු සම්මාසම්බුද්ධා උප්පජ්ජන්ති, පච්චෙකසම්බුද්ධා උප්පජ්ජන්ති, සාවකයුගං උප්පජ්ජතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
දෙවෙසු පබ්බජ්ජා නත්ථීති, නත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. යත්ථ අත්ථි පබ්බජ්ජා තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යත්ථ නත්ථි පබ්බජ්ජා නත්ථි තත්ථ බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… යත්ථ අත්ථි පබ්බජ්ජා තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යත්ථ නත්ථි පබ්බජ්ජා නත්ථි තත්ථ බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. යො පබ්බජති තස්සෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යො න පබ්බජති නත්ථි තස්ස බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
දෙවෙසු මුණ්ඩියං නත්ථීති, නත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. යත්ථ අත්ථි මුණ්ඩියං තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යත්ථ නත්ථි මුණ්ඩියං නත්ථි තත්ථ බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… යත්ථ අත්ථි මුණ්ඩියං තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යත්ථ ¶ නත්ථි මුණ්ඩියං නත්ථි තත්ථ බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. යො මුණ්ඩො හොති තස්සෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යො මුණ්ඩො න හොති නත්ථි තස්ස බ්රහ්මචරියවාසොති? න ¶ හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
දෙවෙසු කාසාවධාරණා නත්ථීති, නත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. යත්ථ අත්ථි කාසාවධාරණා තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යත්ථ නත්ථි කාසාවධාරණා නත්ථි තත්ථ බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… යත්ථ අත්ථි කාසාවධාරණා තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යත්ථ නත්ථි කාසාවධාරණා නත්ථි තත්ථ බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. යො කාසාවං ¶ ධාරෙති තස්සෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යො කාසාවං න ධාරෙති නත්ථි තස්ස බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
දෙවෙසු පත්තධාරණා නත්ථීති, නත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. යත්ථ අත්ථි පත්තධාරණා තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යත්ථ නත්ථි පත්තධාරණා නත්ථි තත්ථ බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… යත්ථ අත්ථි පත්තධාරණා තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යත්ථ නත්ථි පත්තධාරණා නත්ථි තත්ථ බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා? යො පත්තං ධාරෙති තස්සෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යො පත්තං න ධාරෙති නත්ථි තස්ස බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
දෙවෙසු ¶ සම්මාසම්බුද්ධා නුප්පජ්ජන්තීති, නත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති ¶ ? ආමන්තා. යත්ථ සම්මාසම්බුද්ධා උප්පජ්ජන්ති තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යත්ථ සම්මාසම්බුද්ධා නුප්පජ්ජන්ති නත්ථි තත්ථ බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… යත්ථ සම්මාසම්බුද්ධා උප්පජ්ජන්ති තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යත්ථ සම්මාසම්බුද්ධා නුප්පජ්ජන්ති නත්ථි තත්ථ බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා ¶ . ලුම්බිනියා භගවා ජාතො, බොධියා මූලෙ අභිසම්බුද්ධො, බාරාණසියං භගවතා ධම්මචක්කං පවත්තිතං; තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, නත්ථඤ්ඤත්ර බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
දෙවෙසු පච්චෙකසම්බුද්ධා නුප්පජ්ජන්තීති, නත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. යත්ථ පච්චෙකසම්බුද්ධා උප්පජ්ජන්ති තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යත්ථ පච්චෙකසම්බුද්ධා නුප්පජ්ජන්ති නත්ථි තත්ථ බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… යත්ථ පච්චෙකසම්බුද්ධා උප්පජ්ජන්ති තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යත්ථ පච්චෙකසම්බුද්ධා නුප්පජ්ජන්ති නත්ථි තත්ථ බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. මජ්ඣිමෙසු ජනපදෙසු පච්චෙකසම්බුද්ධා උප්පජ්ජන්ති, තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, නත්ථඤ්ඤත්ර බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
දෙවෙසු සාවකයුගං නුප්පජ්ජතීති, නත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. යත්ථ සාවකයුගං උප්පජ්ජති තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, යත්ථ සාවකයුගං නුප්පජ්ජති නත්ථි තත්ථ බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ… යත්ථ සාවකයුගං උප්පජ්ජති තත්ථෙව ¶ බ්රහ්මචරියවාසො, යත්ථ සාවකයුගං නුප්පජ්ජති නත්ථි තත්ථ බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. මගධෙසු ¶ සාවකයුගං උප්පන්නං, තත්ථෙව බ්රහ්මචරියවාසො, නත්ථඤ්ඤත්ර බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
271. අත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා ¶ . සබ්බදෙවෙසු අත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
අත්ථි මනුස්සෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. සබ්බමනුස්සෙසු අත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
අත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. අසඤ්ඤසත්තෙසු දෙවෙසු අත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
අත්ථි ¶ මනුස්සෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. පච්චන්තිමෙසු ජනපදෙසු අත්ථි බ්රහ්මචරියවාසො මිලක්ඛෙසු [මිලක්ඛූසු (ස්යා. ක.)] අවිඤ්ඤාතාරෙසු යත්ථ නත්ථි ගති භික්ඛූනං භික්ඛුනීනං උපාසකානං උපාසිකානන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
අත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? අත්ථි යත්ථ අත්ථි, අත්ථි යත්ථ නත්ථීති. අසඤ්ඤසත්තෙසු දෙවෙසු අත්ථි යත්ථ අත්ථි, අත්ථි යත්ථ නත්ථි බ්රහ්මචරියවාසො, සඤ්ඤසත්තෙසු [අසඤ්ඤසත්තෙසු (ක.)] දෙවෙසු අත්ථි යත්ථ අත්ථි, අත්ථි යත්ථ නත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
දෙවෙසු අත්ථි යත්ථ අත්ථි, අත්ථි යත්ථ නත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. කත්ථ අත්ථි, කත්ථ නත්ථීති? අසඤ්ඤසත්තෙසු ¶ දෙවෙසු නත්ථි බ්රහ්මචරියවාසො, සඤ්ඤසත්තෙසු [අසඤ්ඤසත්තෙසු (ක.)] දෙවෙසු අත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති. අසඤ්ඤසත්තෙසු දෙවෙසු නත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. සඤ්ඤසත්තෙසු [අසඤ්ඤසත්තෙසු (ක.)] දෙවෙසු නත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
සඤ්ඤසත්තෙසු දෙවෙසු අත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. අසඤ්ඤසත්තෙසු ¶ දෙවෙසු අත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
අත්ථි ¶ මනුස්සෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? අත්ථි යත්ථ අත්ථි, අත්ථි යත්ථ නත්ථීති. පච්චන්තිමෙසු ජනපදෙසු අත්ථි යත්ථ අත්ථි, අත්ථි යත්ථ නත්ථි බ්රහ්මචරියවාසො මිලක්ඛෙසු අවිඤ්ඤාතාරෙසු යත්ථ නත්ථි ගති භික්ඛූනං භික්ඛුනීනං උපාසකානං උපාසිකානං, මජ්ඣිමෙසු ජනපදෙසු අත්ථි යත්ථ අත්ථි, අත්ථි යත්ථ නත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
මනුස්සෙසු අත්ථි යත්ථ අත්ථි, අත්ථි යත්ථ නත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. කත්ථ අත්ථි, කත්ථ නත්ථීති? පච්චන්තිමෙසු ජනපදෙසු නත්ථි බ්රහ්මචරියවාසො මිලක්ඛෙසු අවිඤ්ඤාතාරෙසු යත්ථ නත්ථි ගති භික්ඛූනං භික්ඛුනීනං උපාසකානං උපාසිකානං, මජ්ඣිමෙසු ජනපදෙසු අත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති. පච්චන්තිමෙසු ජනපදෙසු නත්ථි බ්රහ්මචරියවාසො මිලක්ඛෙසු අවිඤ්ඤාතාරෙසු යත්ථ නත්ථි ගති භික්ඛූනං භික්ඛුනීනං උපාසකානං උපාසිකානන්ති? ආමන්තා. මජ්ඣිමෙසු ජනපදෙසු නත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
මජ්ඣිමෙසු ¶ ජනපදෙසු ¶ අත්ථි බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. පච්චන්තිමෙසු ජනපදෙසු අත්ථි බ්රහ්මචරියවාසො මිලක්ඛෙසු අවිඤ්ඤාතාරෙසු යත්ථ නත්ථි ගති භික්ඛූනං භික්ඛුනීනං උපාසකානං උපාසිකානන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
අත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති? ආමන්තා. නනු වුත්තං භගවතා – ‘‘තීහි, භික්ඛවෙ, ඨානෙහි ජම්බුදීපකා මනුස්සා උත්තරකුරුකෙ ච මනුස්සෙ අධිග්ගණ්හන්ති දෙවෙ ච තාවතිංසෙ! කතමෙහි තීහි? සූරා, සතිමන්තො, ඉධ බ්රහ්මචරියවාසො’’ති [අ. නි. 9.21]. අත්ථෙව සුත්තන්තොති? ආමන්තා. තෙන ¶ හි නත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසොති.
සාවත්ථියං වුත්තං භගවතා – ‘‘ඉධ බ්රහ්මචරියවාසො’’ති? ආමන්තා. සාවත්ථියංයෙව බ්රහ්මචරියවාසො, නත්ථි අඤ්ඤත්ර බ්රහ්මචරියවාසොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
272. අනාගාමිස්ස පුග්ගලස්ස පඤ්චොරම්භාගියානි සංයොජනානි පහීනානි, පඤ්චුද්ධම්භාගියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි, ඉතො චුතස්ස තත්ථ උපපන්නස්ස කුහිං ඵලුප්පත්තීති? තත්ථෙව. හඤ්චි අනාගාමිස්ස පුග්ගලස්ස පඤ්චොරම්භාගියානි සංයොජනානි පහීනානි ¶ , පඤ්චුද්ධම්භාගියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි, ඉතො චුතස්ස තත්ථ උපපන්නස්ස තහිං ඵලුප්පත්ති; නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘නත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසො’’ති.
අනාගාමිස්ස පුග්ගලස්ස පඤ්චොරම්භාගියානි සංයොජනානි පහීනානි, පඤ්චුද්ධම්භාගියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි ¶ , ඉතො චුතස්ස තත්ථ උපපන්නස්ස කුහිං භාරොහරණං, කුහිං දුක්ඛපරිඤ්ඤාතං, කුහිං කිලෙසප්පහානං, කුහිං නිරොධසච්ඡිකිරියා, කුහිං අකුප්පපටිවෙධොති? තත්ථෙව. හඤ්චි අනාගාමිස්ස පුග්ගලස්ස පඤ්චොරම්භාගියානි සංයොජනානි පහීනානි, පඤ්චුද්ධම්භාගියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි, ඉතො චුතස්ස තත්ථ උපපන්නස්ස තහිං අකුප්පපටිවෙධො; නො ච වත රෙ වත්තබ්බෙ – ‘‘නත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසො’’ති.
අනාගාමිස්ස පුග්ගලස්ස පඤ්චොරම්භාගියානි සංයොජනානි පහීනානි, පඤ්චුද්ධම්භාගියානි සංයොජනානි අප්පහීනානි, ඉතො චුතස්ස තත්ථ උපපන්නස්ස තහිං ¶ ඵලුප්පත්ති, තහිං භාරොහරණං, තහිං දුක්ඛපරිඤ්ඤාතං, තහිං කිලෙසප්පහානං, තහිං නිරොධසච්ඡිකිරියා, තහිං අකුප්පපටිවෙධො; කෙනට්ඨෙන වදෙසි – ‘‘නත්ථි දෙවෙසු බ්රහ්මචරියවාසො’’ති? හන්ද හි අනාගාමී පුග්ගලො ඉධ භාවිතෙන මග්ගෙන තත්ථ ඵලං සච්ඡිකරොතීති [සච්ඡිකරොති (බහූසු)].
2. සංසන්දනබ්රහ්මචරියකථා
273. අනාගාමී ¶ පුග්ගලො ඉධ භාවිතෙන මග්ගෙන තත්ථ ඵලං සච්ඡිකරොතීති? ආමන්තා. සොතාපන්නො පුග්ගලො තත්ථ භාවිතෙන මග්ගෙන ඉධ ඵලං සච්ඡිකරොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
අනාගාමී පුග්ගලො ඉධ භාවිතෙන මග්ගෙන තත්ථ ඵලං සච්ඡිකරොතීති? ආමන්තා. සකදාගාමී පුග්ගලො ඉධ පරිනිබ්බායිපුග්ගලො [ඉධපරිනිබ්බායී (?)] තත්ථ භාවිතෙන මග්ගෙන ඉධ ඵලං සච්ඡිකරොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
සොතාපන්නො පුග්ගලො ඉධ භාවිතෙන මග්ගෙන ඉධ ඵලං සච්ඡිකරොතීති? ආමන්තා. අනාගාමී පුග්ගලො තත්ථ භාවිතෙන මග්ගෙන තත්ථ ඵලං සච්ඡිකරොතීති? න ¶ හෙවං වත්තබ්බෙ.
සකදාගාමී ¶ පුග්ගලො ඉධ පරිනිබ්බායිපුග්ගලො ඉධ භාවිතෙන මග්ගෙන ඉධ ඵලං සච්ඡිකරොතීති? ආමන්තා. අනාගාමී පුග්ගලො තත්ථ භාවිතෙන මග්ගෙන තත්ථ ඵලං සච්ඡිකරොතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
ඉධ විහාය නිට්ඨස්ස පුග්ගලස්ස මග්ගො ච භාවීයති, න ච කිලෙසා පහීයන්තීති? ආමන්තා. සොතාපත්තිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නස්ස පුග්ගලස්ස මග්ගො ච භාවීයති, න ච කිලෙසා පහීයන්තීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
ඉධ විහාය නිට්ඨස්ස පුග්ගලස්ස මග්ගො ච භාවීයති, න ච කිලෙසා පහීයන්තීති? ආමන්තා. සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නස්ස පුග්ගලස්ස…පෙ… අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නස්ස පුග්ගලස්ස මග්ගො ච භාවීයති, න ච කිලෙසා පහීයන්තීති? න ¶ හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
සොතාපත්තිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නස්ස පුග්ගලස්ස අපුබ්බං අචරිමං මග්ගො ච භාවීයති, කිලෙසා ච පහීයන්තීති? ආමන්තා. ඉධ විහාය නිට්ඨස්ස ¶ පුග්ගලස්ස අපුබ්බං අචරිමං මග්ගො ච භාවීයති, කිලෙසා ච පහීයන්තීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නස්ස පුග්ගලස්ස…පෙ… අරහත්තසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නස්ස පුග්ගලස්ස අපුබ්බං අචරිමං මග්ගො ච භාවීයති, කිලෙසා ච පහීයන්තීති? ආමන්තා. ඉධ විහාය නිට්ඨස්ස පුග්ගලස්ස අපුබ්බං අචරිමං මග්ගො ච භාවීයති, කිලෙසා ච පහීයන්තීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ ¶ .
අනාගාමී පුග්ගලො කතකරණීයො භාවිතභාවනො තත්ථ උපපජ්ජතීති? ආමන්තා. අරහා උපපජ්ජතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
අරහා උපපජ්ජතීති? ආමන්තා. අත්ථි අරහතො පුනබ්භවොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
අත්ථි ¶ අරහතො පුනබ්භවොති? ආමන්තා. අරහා භවෙන භවං ගච්ඡති, ගතියා ගතිං ගච්ඡති, සංසාරෙන සංසාරං ගච්ඡති, උපපත්තියා උපපත්තිං ගච්ඡතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
අනාගාමී පුග්ගලො කතකරණීයො භාවිතභාවනො අනොහටභාරො තත්ථ උපපජ්ජතීති? ආමන්තා. භාරොහරණාය පුන මග්ගං භාවෙතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
අනාගාමී ¶ පුග්ගලො කතකරණීයො භාවිතභාවනො අපරිඤ්ඤාතදුක්ඛො අප්පහීනකිලෙසො අසච්ඡිකතනිරොධො අප්පටිවිද්ධාකුප්පො තත්ථ උපපජ්ජතීති? ආමන්තා. අකුප්පපටිවෙධාය පුන මග්ගං භාවෙතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
අනාගාමී පුග්ගලො කතකරණීයො භාවිතභාවනො අනොහටභාරො තත්ථ උපපජ්ජති, න ච භාරොහරණාය පුන මග්ගං භාවෙතීති? ආමන්තා. අනොහටභාරො ච තත්ථ පරිනිබ්බායතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ.
අනාගාමී පුග්ගලො කතකරණීයො භාවිතභාවනො අපරිඤ්ඤාතදුක්ඛො අප්පහීනකිලෙසො අසච්ඡිකතනිරොධො අප්පටිවිද්ධාකුප්පො තත්ථ උපපජ්ජති, න ච අකුප්පපටිවෙධාය පුන මග්ගං භාවෙතීති ¶ ? ආමන්තා. අප්පටිවිද්ධාකුප්පො ච තත්ථ පරිනිබ්බායතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ. යථා මිගො සල්ලෙන විද්ධො දූරම්පි ගන්ත්වා කාලං කරොති, එවමෙවං අනාගාමී පුග්ගලො ඉධ භාවිතෙන මග්ගෙන තත්ථ ඵලං සච්ඡිකරොතීති.
යථා ¶ මිගො සල්ලෙන විද්ධො දූරම්පි ගන්ත්වා සසල්ලොව කාලං කරොති, එවමෙවං අනාගාමී පුග්ගලො ඉධ භාවිතෙන මග්ගෙන තත්ථ සසල්ලොව පරිනිබ්බායතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
බ්රහ්මචරියකථා නිට්ඨිතා.
3. ඔධිසොකථා
274. ඔධිසොධිසො ¶ කිලෙසෙ ජහතීති? ආමන්තා. සොතාපත්තිඵලසච්ඡිකිරියාය පටිපන්නො පුග්ගලො දුක්ඛදස්සනෙන කිං ජහතීති? සක්කායදිට්ඨිං ¶ විචිකිච්ඡං සීලබ්බතපරාමාසං තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ එකදෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං සොතාපන්නො, එකදෙසං න සොතාපන්නො, එකදෙසං සොතාපත්තිඵලප්පත්තො [සොතාපත්තිඵලං පත්තො (?)] පටිලද්ධො අධිගතො සච්ඡිකතො උපසම්පජ්ජ විහරති, කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං න කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං සත්තක්ඛත්තුපරමො, කොලඞ්කොලො, එකබීජී, බුද්ධෙ අවෙච්චප්පසාදෙන සමන්නාගතො, ධම්මෙ…පෙ… සඞ්ඝෙ…පෙ… අරියකන්තෙහි සීලෙහි සමන්නාගතො එකදෙසං අරියකන්තෙහි සීලෙහි න සමන්නාගතොති? න හෙවං ¶ වත්තබ්බෙ…පෙ….
සමුදයදස්සනෙන කිං ජහතීති? සක්කායදිට්ඨිං ජහති, විචිකිච්ඡං සීලබ්බතපරාමාසං තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ එකදෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං සොතාපන්නො, එකදෙසං න සොතාපන්නො…පෙ… එකදෙසං අරියකන්තෙහි සීලෙහි සමන්නාගතො, එකදෙසං අරියකන්තෙහි සීලෙහි න සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
නිරොධදස්සනෙන කිං ජහතීති? විචිකිච්ඡං සීලබ්බතපරාමාසං තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ එකදෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං සොතාපන්නො, එකදෙසං න සොතාපන්නො…පෙ… එකදෙසං අරියකන්තෙහි සීලෙහි සමන්නාගතො, එකදෙසං අරියකන්තෙහි සීලෙහි න සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
මග්ගදස්සනෙන කිං ජහතීති? සීලබ්බතපරාමාසං තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං සොතාපන්නො, එකදෙසං න සොතාපන්නො, එකදෙසං ¶ සොතාපත්තිඵලප්පත්තො පටිලද්ධො අධිගතො සච්ඡිකතො උපසම්පජ්ජ විහරති, කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං න කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං සත්තක්ඛත්තුපරමො, කොලඞ්කොලො, එකබීජී, බුද්ධෙ අවෙච්චප්පසාදෙන සමන්නාගතො, ධම්මෙ…පෙ… සඞ්ඝෙ…පෙ… අරියකන්තෙහි සීලෙහි සමන්නාගතො, එකදෙසං අරියකන්තෙහි සීලෙහි න සමන්නාගතොති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
275. සකදාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය ¶ පටිපන්නො පුග්ගලො දුක්ඛදස්සනෙන කිං ජහතීති? ඔළාරිකං කාමරාගං ජහති, ඔළාරිකං බ්යාපාදං තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ එකදෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං සකදාගාමී, එකදෙසං න සකදාගාමී, එකදෙසං ¶ සකදාගාමිඵලප්පත්තො [සකදාගාමිඵලං පත්තො (?)] පටිලද්ධො අධිගතො සච්ඡිකතො උපසම්පජ්ජ විහරති, කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං න කායෙන ඵුසිත්වා විහරතීති? න ¶ හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
සමුදයදස්සනෙන කිං ජහතීති? ඔළාරිකං කාමරාගං ජහති, ඔළාරිකං බ්යාපාදං තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ එකදෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං සකදාගාමී, එකදෙසං න සකදාගාමී, එකදෙසං සකදාගාමිඵලප්පත්තො පටිලද්ධො අධිගතො සච්ඡිකතො උපසම්පජ්ජ විහරති, කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං න කායෙන ඵුසිත්වා විහරතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
නිරොධදස්සනෙන කිං ජහතීති? ඔළාරිකං බ්යාපාදං ජහති, තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ එකදෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං සකදාගාමී, එකදෙසං න සකදාගාමී, එකදෙසං සකදාගාමිඵලප්පත්තො පටිලද්ධො අධිගතො සච්ඡිකතො උපසම්පජ්ජ විහරති, කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං න කායෙන ඵුසිත්වා විහරතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
මග්ගදස්සනෙන කිං ජහතීති? ඔළාරිකං බ්යාපාදං ජහති, තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං සකදාගාමී, එකදෙසං න සකදාගාමී, එකදෙසං සකදාගාමිඵලප්පත්තො පටිලද්ධො අධිගතො සච්ඡිකතො උපසම්පජ්ජ විහරති, කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං න කායෙන ඵුසිත්වා විහරතීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
276. අනාගාමිඵලසච්ඡිකිරියාය ¶ පටිපන්නො පුග්ගලො දුක්ඛදස්සනෙන කිං ජහතීති? අණුසහගතං කාමරාගං ජහති, අණුසහගතං බ්යාපාදං තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ එකදෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං අනාගාමී, එකදෙසං න අනාගාමී ¶ , එකදෙසං අනාගාමිඵලප්පත්තො [අනාගාමිඵලං පත්තො (?)] පටිලද්ධො අධිගතො සච්ඡිකතො උපසම්පජ්ජ විහරති, කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං න කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං අන්තරාපරිනිබ්බායී, උපහච්චපරිනිබ්බායී, අසඞ්ඛාරපරිනිබ්බායී, සසඞ්ඛාරපරිනිබ්බායී, උද්ධංසොතො අකනිට්ඨගාමී, එකදෙසං න උද්ධංසොතො අකනිට්ඨගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
සමුදයදස්සනෙන ¶ කිං ජහතීති? අණුසහගතං ¶ කාමරාගං ජහති, අණුසහගතං බ්යාපාදං තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ එකදෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං අනාගාමී, එකදෙසං න අනාගාමී…පෙ… එකදෙසං උද්ධංසොතො අකනිට්ඨගාමී, එකදෙසං න උද්ධංසොතො අකනිට්ඨගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
නිරොධදස්සනෙන කිං ජහතීති? අණුසහගතං බ්යාපාදං ජහති, තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ එකදෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං අනාගාමී, එකදෙසං න අනාගාමී…පෙ… එකදෙසං උද්ධංසොතො අකනිට්ඨගාමී, එකදෙසං න උද්ධංසොතො අකනිට්ඨගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
මග්ගදස්සනෙන කිං ජහතීති? තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං අනාගාමී, එකදෙසං න අනාගාමී, එකදෙසං අනාගාමිඵලප්පත්තො පටිලද්ධො අධිගතො සච්ඡිකතො උපසම්පජ්ජ විහරති, කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං න කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං අන්තරාපරිනිබ්බායී, උපහච්චපරිනිබ්බායී, අසඞ්ඛාරපරිනිබ්බායී, සසඞ්ඛාරපරිනිබ්බායී, උද්ධංසොතො අකනිට්ඨගාමී, එකදෙසං න උද්ධංසොතො අකනිට්ඨගාමීති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
277. අරහත්තසච්ඡිකිරියාය ¶ පටිපන්නො පුග්ගලො දුක්ඛදස්සනෙන කිං ජහතීති? රූපරාගං අරූපරාගං මානං උද්ධච්චං අවිජ්ජං තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ එකදෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං අරහා, එකදෙසං න අරහා, එකදෙසං අරහත්තප්පත්තො ¶ [අරහත්තං පත්තො (?)] පටිලද්ධො අධිගතො සච්ඡිකතො උපසම්පජ්ජ විහරති, කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං න කායෙන ඵුසිත්වා ¶ විහරති, එකදෙසං වීතරාගො වීතදොසො වීතමොහො කතකරණීයො ඔහිතභාරො අනුප්පත්තසදත්ථො පරික්ඛීණභවසංයොජනො සම්මදඤ්ඤාවිමුත්තො උක්ඛිත්තපලිඝො සඞ්කිණ්ණපරිඛො අබ්බූළ්හෙසිකො නිරග්ගළො අරියො පන්නද්ධජො පන්නභාරො විසඤ්ඤුත්තො සුවිජිතවිජයො, දුක්ඛං තස්ස පරිඤ්ඤාතං, සමුදයො පහීනො, නිරොධො සච්ඡිකතො, මග්ගො භාවිතො, අභිඤ්ඤෙය්යං අභිඤ්ඤාතං, පරිඤ්ඤෙය්යං පරිඤ්ඤාතං, පහාතබ්බං පහීනං, භාවෙතබ්බං භාවිතං, සච්ඡිකාතබ්බං සච්ඡිකතං, (එකදෙසං සච්ඡිකාතබ්බං සච්ඡිකතං,) [( ) (?)] එකදෙසං සච්ඡිකාතබ්බං න සච්ඡිකතන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
සමුදයදස්සනෙන ¶ කිං ජහතීති? රූපරාගං අරූපරාගං ජහති, මානං උද්ධච්චං අවිජ්ජං තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ එකදෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං අරහා, එකදෙසං න අරහා…පෙ… එකදෙසං සච්ඡිකාතබ්බං සච්ඡිකතං, එකදෙසං සච්ඡිකාතබ්බං න සච්ඡිකතන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
නිරොධදස්සනෙන කිං ජහතීති? මානං ජහති, උද්ධච්චං අවිජ්ජං තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ එකදෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං අරහා, එකදෙසං න අරහා ¶ …පෙ… එකදෙසං සච්ඡිකාතබ්බං සච්ඡිකතං, එකදෙසං සච්ඡිකාතබ්බං න සච්ඡිකතන්ති? න ¶ හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
මග්ගදස්සනෙන කිං ජහතීති? උද්ධච්චං අවිජ්ජං තදෙකට්ඨෙ ච කිලෙසෙ ජහතීති. එකදෙසං අරහා, එකදෙසං න අරහා, එකදෙසං අරහත්තප්පත්තො පටිලද්ධො අධිගතො සච්ඡිකතො උපසම්පජ්ජ විහරති, කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං න කායෙන ඵුසිත්වා විහරති, එකදෙසං වීතරාගො වීතදොසො වීතමොහො කතකරණීයො ඔහිතභාරො අනුප්පත්තසදත්ථො පරික්ඛීණභවසංයොජනො සම්මදඤ්ඤාවිමුත්තො උක්ඛිත්තපලිඝො සඞ්කිණ්ණපරිඛො අබ්බූළ්හෙසිකො නිරග්ගළො අරියො පන්නද්ධජො පන්නභාරො විසඤ්ඤුත්තො සුවිජිතවිජයො, දුක්ඛං තස්ස පරිඤ්ඤාතං, සමුදයො පහීනො, නිරොධො සච්ඡිකතො, මග්ගො භාවිතො, අභිඤ්ඤෙය්යං අභිඤ්ඤාතං, පරිඤ්ඤෙය්යං පරිඤ්ඤාතං, පහාතබ්බං පහීනං, භාවෙතබ්බං භාවිතං ¶ , සච්ඡිකාතබ්බං සච්ඡිකතං, එකදෙසං සච්ඡිකාතබ්බං සච්ඡිකතං, එකදෙසං සච්ඡිකාතබ්බං න සච්ඡිකතන්ති? න හෙවං වත්තබ්බෙ…පෙ….
278. න වත්තබ්බං – ‘‘ඔධිසොධිසො කිලෙසෙ ජහතී’’ති? ආමන්තා. නනු වුත්තං භගවතා –
‘‘අනුපුබ්බෙන මෙධාවී, ථොකං ථොකං ඛණෙ ඛණෙ;
කම්මාරො රජතස්සෙව, නිද්ධමෙ මලමත්තනො’’ති [ධ. ප. 239 ධම්මපදෙ].
අත්ථෙව සුත්තන්තොති? ආමන්තා. තෙන හි න වත්තබ්බං – ‘‘ඔධිසොධිසො කිලෙසෙ ජහතී’’ති.
ඔධිසොධිසො ¶ ¶ ¶ කිලෙසෙ ජහතීති? ආමන්තා. නනු වුත්තං භගවතා –
‘‘සහාවස්ස දස්සනසම්පදාය,
තයස්සු ධම්මා ජහිතා භවන්ති;
සක්කායදිට්ඨී විචිකිච්ඡිතඤ්ච,
සීලබ්බතං වාපි යදත්ථි කිඤ්චි;
චතූහපායෙහි ච විප්පමුත්තො,
ඡච්චාභිඨානානි අභබ්බ [අභබ්බො (සී. ස්යා.)] කාතු’’න්ති [ඛු. පා. 6.10; සු. නි. 233].
අත්ථෙව සුත්තන්තොති? ආමන්තා. තෙන හි න වත්තබ්බං – ‘‘ඔධිසොධිසො කිලෙසෙ ජහතී’’ති.
ඔධිසොධිසො කිලෙසෙ ජහතීති? ආමන්තා. නනු වුත්තං භගවතා – ‘‘යස්මිං, භික්ඛවෙ, සමයෙ අරියසාවකස්ස විරජං වීතමලං ධම්මචක්ඛුං උදපාදි – ‘යං කිඤ්චි සමුදයධම්මං, සබ්බං තං නිරොධධම්ම’න්ති, සහ දස්සනුප්පාදා, භික්ඛවෙ, අරියසාවකස්ස තීණි සංයොජනානි පහීයන්ති – සක්කායදිට්ඨි විචිකිච්ඡා සීලබ්බතපරාමාසො’’ති [අඞ්ගුත්තරනිකායෙ]. අත්ථෙව සුත්තන්තොති? ආමන්තා. තෙන හි න වත්තබ්බං – ‘‘ඔධිසොධිසො කිලෙසෙ ජහතී’’ති.
ඔධිසොකථා නිට්ඨිතා.