📜
චතුත්ථො පරිච්ඡෙදො
4. වීථිපරිකම්මකථා
පඨමාවජ්ජනං පඤ්ච-දසන්නං පරතො භවෙ;
දුතියාවජ්ජනං හොති, එකවීසතිතො පරං.
එකම්හා ¶ පඤ්චවිඤ්ඤාණං, පඤ්චම්හා සම්පටිච්ඡනං;
සුඛසන්තීරණං හොති, පඤ්චවීසතිතො පරං.
සත්තතිංසතිතො හොති, උපෙක්ඛාතීරණද්වයං;
වොට්ඨබ්බනසරූපානං, ද්වින්නං කාමජවා පරං.
මග්ගාභිඤ්ඤා පරං ද්වින්නං, තිණ්ණන්නං ලොකියප්පනා;
ඵලා චතුන්නං පඤ්චන්නං, උපරිට්ඨඵලද්වයං.
භවන්ති චත්තාලීසම්හා, සුඛපාකා ද්විහෙතුකා;
තථෙකචත්තාලීසම්හා, උපෙක්ඛාය සමායුතා.
හොන්ති ¶ සත්තතිතො කාමෙ, සුඛපාකා තිහෙතුකා;
ද්වාසත්තතිම්හා ජායන්ති, උපෙක්ඛාසහිතා පන.
එකූනසට්ඨිතො රූප-පාකා පාකා අරූපිනො;
කමාට්ඨචත්තාලීසම්හා, තථෙකද්විතිහීනතො.
පුබ්බසඞ්ගහමිච්චෙවං, විගණෙත්වා විචක්ඛණො;
පරසඞ්ගහසඞ්ඛ්යාදිං, විභාවෙය්ය විසාරදො.
පඤ්චද්වාරාවජ්ජනතො, දස චිත්තානි දීපයෙ;
සෙසාවජ්ජනතො පඤ්චචත්තාලීසන්ති භාසිතං.
පඤ්චවිඤ්ඤාණතො පාපවිපාකා සම්පටිච්ඡනා;
පරමෙකං ද්වයං පුඤ්ඤවිපාකා සම්පටිච්ඡනා.
සන්තීරණා ද්විහෙතුම්හා, පාකා ද්වාදස ජායරෙ;
තිහෙතුකාමපාකම්හා, එකවීසති ලබ්භරෙ.
රූපාවචරපාකම්හා, පරමෙකූනවීසති;
නවට්ඨාරූපපාකම්හා, සත්ත ඡාපි යථාක්කමං.
පටිඝම්හා තු සත්තෙව, සිතම්හා තෙරසෙරිතා;
පාපපුඤ්ඤද්විහෙතුම්හා, එකවීසති භාවයෙ.
ද්විහෙතුකාමක්රියතො ¶ , අට්ඨාරස උපෙක්ඛකා;
සත්තරස සුඛොපෙතා, විභාවෙය්ය විචක්ඛණො.
කාමපුඤ්ඤතිහෙතුම්හා, තෙත්තිංසෙව උපෙක්ඛකා;
තෙපඤ්ඤාස සුඛොපෙතා, භවන්තීති පකාසිතං.
තිහෙතුකාමක්රියතො, චතුවීසතිපෙක්ඛකා;
සුඛිතම්හා තු දීපෙය්ය, පඤ්චවීසති පණ්ඩිතො.
දසරූපජවම්හෙකා-දසද්වාදස ¶ තෙරස;
යථාක්කමං පඤ්චදස, ආරුප්පා පරිදීපයෙ.
ඵලම්හා චුද්දසෙවාහු, මග්ගම්හා තු සකං ඵලං;
පරං සඞ්ගහමිච්චෙවං, විගණෙය්ය විසාරදො.
පුබ්බාපරසමොධාන-මිති ඤත්වා තතො පරං;
වත්ථුවීථිසමොධානං, යථාසම්භවමුද්දිසෙ.
පඤ්ච වත්ථූනි නිස්සාය, කමතො පඤ්චමානසා;
තෙත්තිංස පන නිස්සාය, හදයං මානසා සියුං.
කාමපාකමනොධාතු-හසිතුප්පාදමානසා;
දොසමූලානි මග්ගො ච, රූපජ්ඣානාව සබ්බථා.
දසාවසෙසාපුඤ්ඤානි, කාමපුඤ්ඤමහාක්රියා;
වොට්ඨබ්බාරූපජවනං, සත්ත ලොකුත්තරානි ච.
ද්වෙචත්තාලීස චිත්තානි, පඤ්චවොකාරභූමියං;
නිස්සාය හදයං හොන්ති, අරූපෙ නිස්සයං විනා.
ආරුප්පපාකා චත්තාරො, අනිස්සායෙති සබ්බථා;
විත්ථාරෙනට්ඨධා භින්නං, සඞ්ඛෙපා තිවිධං භවෙ.
තෙචත්තාලීස නිස්සාය, අනිස්සාය චතුබ්බිධං;
නිස්සිතානිස්සිතා සෙසා, ද්වෙචත්තාලීස මානසා.
පඤ්ච චිත්තප්පනා හොන්ති, කමෙනෙකෙකවීථියං;
මනොධාතුත්තිකං නාම, පඤ්චද්වාරිකමීරිතං.
සුඛතීරණවොට්ඨබ්බ-පරිත්තජවනා ¶ පන;
එකතිංසාපි ජායන්තෙ, ඡසු වීථීසු සම්භවා.
මහාපාකා පනට්ඨාපි, උපෙක්ඛාතීරණද්වයං;
ඡසු ද්වාරෙසු ජායන්ති, දස මුත්තා ච වීථියා.
චුතිසන්ධිභවඞ්ගානං, වසා පාකා මහග්ගතා;
නව වීථිවිමුත්තාති, දසධා වීථිසඞ්ගහො.
එකද්වාරිකචිත්තානි ¶ , පඤ්චඡද්වාරිකා තථා;
ඡද්වාරිකවිමුත්තා ච, විමුත්තාති ච සබ්බථා.
ඡත්තිංස තයෙකතිංස, දස චෙව නවෙති ච;
ඤත්වා වීථිසමොධානං, ගොචරඤ්ච සමුද්දිසෙ.
කමතො පඤ්චවිඤ්ඤාණා, ලොකුත්තරමහග්ගතා;
අභිඤ්ඤාවජ්ජිතා සබ්බා, පඤ්චතාලීස මානසා.
යථාසම්භවතො හොන්ති, රූපාදෙකෙකගොචරා;
පඤ්චගොචරමීරෙන්ති, මනොධාතුත්තිකං පන.
සන්තීරණමහාපාකා, පරිත්තජවනානි ච;
වොට්ඨබ්බනමභිඤ්ඤා ච, තෙචත්තාලීස සම්භවා.
ඡාරම්මණෙසු හොන්තීති, අට්ඨධා තිවිධා පුන;
එකාරම්මණචිත්තානි, පඤ්චඡාරම්මණානි ච.
සඞ්ඛෙපා මානසා පඤ්ච-චත්තාලීස තයො තථා;
තෙචත්තාලීස චෙවෙති, සත්තධාපි සියුං කථං.
කාමපාකමනොධාතු-හසිතුප්පාදමානසා;
පඤ්චවීස යථායොගං, පරිත්තාරම්මණා මතා.
කසිණුග්ඝාටිමාකාසං, පඨමාරුප්පමානසං;
තස්සෙව නත්ථිභාවං තු, තතියාරුප්පකං තථා.
ආලම්බිත්වා පවත්තන්ති, ආරුප්පා කමතො තතො;
දුතියඤ්ච චතුත්ථඤ්ච, ඡ මහග්ගතගොචරා.
අප්පමාණසමඤ්ඤා ¶ තෙ, නිබ්බානෙ පන ගොචරෙ;
අට්ඨ ලොකුත්තරා ධම්මා, නියමෙන වවත්ථිතා.
කසිණාසුභකොට්ඨාසෙ,
ආනාපානෙ ච යොගිනො;
පටිභාගනිමිත්තම්හි ¶ ,
අප්පමඤ්ඤානුයුඤ්ජතො.
සත්තපණ්ණත්තියඤ්චෙව, රූපජ්ඣානං පවත්තති;
යථාවුත්තනිමිත්තම්හි, සෙසමාරුප්පකන්ති ච.
අභිඤ්ඤාවජ්ජිතා එකවීස මහග්ගතා සබ්බා;
සබ්බෙ පණ්ණත්තිසඞ්ඛාතෙ, නවත්තබ්බෙ පවත්තරෙ.
ජායන්තාකුසලා ඤාණවිප්පයුත්තජවා තථා;
අප්පමාණං විනා වීස, පරිත්තාදීසු තීසුපි.
තිහෙතුකාමපුඤ්ඤානි, පුඤ්ඤාභිඤ්ඤා ච පඤ්චිමෙ;
චතූසුපි පවත්තන්ති, අරහත්තද්වයං විනා.
ක්රියාභිඤ්ඤා ච වොට්ඨබ්බං, ක්රියාකාමෙ තිහෙතුකා;
ඡ සබ්බත්ථාපි හොන්තීති, සත්තධා මානසා ඨිතා.
එකතිච්චතුකොට්ඨාසගොචරා තිවිධා පන;
සමසට්ඨි තථා වීස, කමෙනෙකාදසෙති ච.
පඤ්චද්වාරෙසු පඤ්චාපි, පච්චුප්පන්නාව ගොචරා;
තෙකාලිකා නවත්තබ්බා, මනොද්වාරෙ යථාරහං.
අජ්ඣත්තා ච බහිද්ධා ච, පඤ්චද්වාරෙසු ගොචරා;
මනොද්වාරෙ නවත්තබ්බො, නත්ථිභාවොපි ලබ්භති.
පඤ්චද්වාරෙසු පඤ්චන්න-මෙකමෙකො ච ගොචරො;
ඡාපි ආරම්මණා හොන්ති, මනොද්වාරම්හි සබ්බථා.
පඤ්චද්වාරෙසු ගහිතං, තදඤ්ඤම්පි ච ගොචරං;
මනොද්වාරෙ වවත්ථානං, ගච්ඡතීති හි දෙසිතං.
අතීතා ¶ වත්තමානා ච, සම්භවා කාමසන්ධියා;
ඡද්වාරගහිතා හොන්ති, තිවිධා තෙපි ගොචරා.
කම්මනිමිත්තමෙවෙකං ¶ , මනොද්වාරෙ උපට්ඨිතං;
නවත්තබ්බමතීතඤ්ච, ධම්මාරම්මණසඞ්ගහං.
ආලම්බිත්වා යථායොගං, පටිසන්ධිමහග්ගතා;
අන්තෙ චුති භවෙ මජ්ඣෙ, භවඞ්ගම්පි පවත්තතීති.
ඉති චිත්තවිභාගෙ වීථිපරිකම්මකථා නිට්ඨිතා.
චතුත්ථො පරිච්ඡෙදො.