📜

විසුද්ධිමග්ගස්ස කරණං

තෙසු තාව විසුද්ධිමග්ගං ආචරියබුද්ධඝොසො සඞ්ඝපාලත්ථෙරෙන අජ්ඣෙසිතො මහාවිහාරස්ස දක්ඛිණභාගෙ පධානඝරෙ මහානිගමස්සාමිනො පාසාදෙ [පරි. අට්ඨ. නිගමනකථා] වසන්තො අකාසි. එත්තාවතා ච ‘‘සො පනෙස විසුද්ධිමග්ගො කෙන කතො, කදා කතො, කත්ථ කතො, කස්මා කතො’’ති ඉමෙසං පඤ්හානමත්ථො විත්ථාරෙන විභාවිතො හොති.

ඉදානි ¶ කිමත්ථං කතොතිආදීනං පඤ්හානමත්ථං පකාසයිස්සාම. තත්ථ කිමත්ථං කතොති එතස්ස පන පඤ්හස්ස අත්ථො ආචරියෙනෙව පකාසිතො. කථං?

‘‘සුදුල්ලභං ලභිත්වාන, පබ්බජ්ජං ජිනසාසනෙ;

සීලාදිසඞ්ගහං ඛෙමං, උජුං මග්ගං විසුද්ධියා.

යථාභූතං අජානන්තා, සුද්ධිකාමාපි යෙ ඉධ;

විසුද්ධිං නාධිගච්ඡන්ති, වායමන්තාපි යොගිනො.

තෙසං පාමොජ්ජකරණං, සුවිසුද්ධවිනිච්ඡයං;

මහාවිහාරවාසීනං, දෙසනානයනිස්සිතං.

විසුද්ධිමග්ගං භාසිස්සං, තං මෙ සක්කච්ච භාසතො;

විසුද්ධිකාමා සබ්බෙපි, නිසාමයථ සාධවො’’ති [විසුද්ධි. 1.2].

තස්මා එස විසුද්ධිමග්ගො විසුද්ධිසඞ්ඛාතනිබ්බානකාමානං සාධුජනානං සීලසමාධිපඤ්ඤාසඞ්ඛාතස්ස විසුද්ධිමග්ගස්ස යාථාවතො ජානනත්ථාය කතොති පධානප්පයොජනවසෙන වෙදිතබ්බො. අප්පධානප්පයොජනවසෙන පන චතූසු ආගමට්ඨකථාසු ගන්ථසල්ලහුකභාවත්ථායපි කතොති වෙදිතබ්බො. තථා හි වුත්තං ආගමට්ඨකථාසු –

‘‘මජ්ඣෙ විසුද්ධිමග්ගො, එස චතුන්නම්පි ආගමානඤ්හි;

ඨත්වා පකාසයිස්සති, තත්ථ යථාභාසිතමත්ථං;

ඉච්චෙව මෙ කතො’’ති [දී. නි. අට්ඨ. 1.ගන්ථාරම්භකථා].