📜

තන්නිස්සයො

කිං නිස්සාය කතොති එතස්සපි පඤ්හස්ස අත්ථො ආචරියෙනෙව පකාසිතො. වුත්තඤ්හි එත්ථ ගන්ථාරම්භෙ –

‘‘මහාවිහාරවාසීනං, දෙසනානයනිස්සිත’’න්ති [විසුද්ධි. 1.2].

තථා නිගමනෙපි –

‘‘තෙසං සීලාදිභෙදානං, අත්ථානං යො විනිච්ඡයො;

පඤ්චන්නම්පි නිකායානං, වුත්තො අට්ඨකථානයෙ.

සමාහරිත්වා තං සබ්බං, යෙභුය්යෙන සනිච්ඡයො;

සබ්බසඞ්කරදොසෙහි, මුත්තො යස්මා පකාසිතො’’ති [දී. නි. අට්ඨ. 1.ගන්ථාරම්භකථා].

ඉමිනා ¶ පන වචනෙන අයමත්ථො පාකටො හොති – ‘‘විසුද්ධිමග්ගං කුරුමානො ආචරියො මහාවිහාරවාසීනං දෙසනානයසඞ්ඛාතා පඤ්චන්නම්පි නිකායානං පොරාණට්ඨකථායො නිස්සාය තාසු වුත්තං ගහෙතබ්බං සබ්බං විනිච්ඡයං සමාහරිත්වා අකාසී’’ති. තස්මා යා යා එත්ථ පදවණ්ණනා වා විනිච්ඡයො වා සාධකවත්ථු වා දස්සීයති, තං සබ්බං තස්ස තස්ස නිද්ධාරිතපාළිපදස්සනිකායසංවණ්ණනාභූතාය පොරාණසීහළට්ඨකථාතො ආනෙත්වා භාසාපරිවත්තනවසෙනෙව දස්සිතන්ති වෙදිතබ්බං. අයම්පි හි විසුද්ධිමග්ගො න කෙවලං අත්තනො ඤාණප්පභාවෙන කතො, විසුං පකරණභාවෙන ච, අථ ඛො චතුන්නම්පි ආගමට්ඨකථානං අවයවභාවෙනෙව කතො. වුත්තඤ්හි තාසං නිගමනෙ –

‘‘එකූනසට්ඨිමත්තො, විසුද්ධිමග්ගොපි භාණවාරෙහි;

අත්ථප්පකාසනත්ථාය, ආගමානං කතො යස්මා.

තස්මා තෙන සහායං, අට්ඨකථා භාණවාරගණනාය;

සුපරිමිතපරිච්ඡින්නං, චත්තාලීසසතං හොතී’’තිආදි [දී. නි. අට්ඨ. 3.නිගමනකථා].

යා පන විසුද්ධිමග්ගෙ මග්ගාමග්ගඤාණදස්සනවිසුද්ධිනිද්දෙසෙ ‘‘අයං තාව විසුද්ධිකථායං නයො. අරියවංසකථායං පනා’’තිආදිනා [විසුද්ධි. 2.717] ද්වෙ කථා වුත්තා, තාපි මහාවිහාරවාසීනං දෙසනානයෙ අන්තොගධා ඉමස්ස විසුද්ධිමග්ගස්ස නිස්සයායෙවාති වෙදිතබ්බාති.