📜
10. පුරෙජාතපච්චයො
තිවිධො පුරෙජාතපච්චයො. වත්ථුපුරෙජාතපච්චයො ච ආරම්මණපුරෙජාතපච්චයො ච වත්ථාරම්මණපුරෙජාතපච්චයො ච.
තත්ථ ¶ වත්ථුපුරෙජාතො ච වත්ථාරම්මණපුරෙජාතො ච පුබ්බෙ නිස්සයපච්චයෙ නිස්සයනාමෙන වුත්තා එව.
ආරම්මණපුරෙජාතො නාම පච්චුප්පන්නානි අට්ඨාරසනිප්ඵන්නරූපානි එව. තෙසුපි පච්චුප්පන්නානි රූපසද්දාදීනි පඤ්චාරම්මණානි පඤ්චන්නං පඤ්චවිඤ්ඤාණ වීථිචිත්තානං නියමතො ආරම්මණපුරෙජාතපච්චයා හොන්ති. යථා හි වීණාසද්දා නාම වීණාතන්තීසු වීණාදණ්ඩකෙන පහරණ පච්චයා එව උප්පජ්ජන්ති. එවඤ්ච සති තෙ සද්දා පුරෙජාතාහි වීණාතන්ති වීණාදණ්ඩකෙහි විනා උප්පජ්ජිතුං න සක්කොන්ති. එවමෙවං පඤ්ච විඤ්ඤාණ වීථිචිත්තානිපි පඤ්චසු වත්ථුද්වාරෙසු පඤ්චන්නං ආරම්මණානං ආපාතාගමන පච්චයා එව උප්පජ්ජන්ති. ආපාතාගමනඤ්ච තෙසං ද්වින්නං ඨිතිපත්තකාලෙ එව හොති. න කෙවලඤ්ච තස්මිං කාලෙ තානි පඤ්චාරම්මණානි තෙසු පඤ්චවත්ථූසු එව ආපාතමාගච්ඡන්ති. අථ ඛො භවඞ්ගමනොද්වාරෙපි ආපාතං ආගච්ඡන්තියෙව. තස්මිං ආපාතගමනත්තා එව තං භවඞ්ගම්පි ද්වික්ඛත්තුං චලිත්වා උපච්ඡිජ්ජති, භවඞ්ගුපච්ඡෙදෙ එව තානි වීථිචිත්තානි උප්පජ්ජන්ති. එවඤ්ච සති තානි වීථිචිත්තානි පුරෙජාතෙහි වත්ථු ද්වාරාරම්මණෙහි විනා උප්පජ්ජිතුං න සක්කොන්තීති. තානි පන සබ්බානිපි අට්ඨාරසනිප්ඵන්නරූපානි නිරුද්ධානි හුත්වා අතීතානිපි හොන්ති, අනුප්පන්නානි හුත්වා අනාගතානිපි හොන්ති. උප්පන්නානි හුත්වා පච්චුප්පන්නානිපි හොන්ති. සබ්බානිපි මනොවිඤ්ඤාණවීථිචිත්තානං ආරම්මණානි හොන්ති. තෙසු පච්චුප්පන්නානි එව තෙසං ආරම්මණපුරෙජාතපච්චයා හොන්ති. යදා දූරෙ වා පටිච්ඡන්නෙ වා ඨිතං තං තං ආරම්මණවත්ථුං මනසා එව ආරම්මණං කරොති, තදා තං තං වත්ථු සචෙ තත්ථ තත්ථ විජ්ජමානං හොති, පච්චුප්පන්නං නාම හොති. පුරෙජාතපච්චයදීපනා නිට්ඨිතා.