📜

අට්ඨාරසම පරිච්ඡෙද

මහාබොධිග්ගහණො

1.

මහාබොධිඤ්ච ථෙරිඤ්ච, ආණාපෙතුං මහීපති;

ථෙරෙන වුත්තවචනං, සරමානො සකෙ ඝරෙ.

2.

අන්තොවස්සෙ’ක දිවසං, නිසින්නො ථෙරසන්තිකෙ;

සහා’මච්චෙහි මන්තෙත්වා, භාගිනෙය්යං සයං සකං.

3.

අරිට්ඨනාමකා’මච්චං ¶ , තස්මිං කම්මෙ නියොජිතුං;

මන්ත්වා ආමන්තයිත්වාන, ඉදං වචනමබ්රවි.

4.

තා සක්ඛිස්සසි. . . . ., ධම්මාසොකස්ස සන්තිකා;

මහාබොධිං සඞ්ඝමිත්තං, ථෙරිං ආනයිතුං ඉධ.

5.

සක්ඛිස්සාමි අහං දෙව, ආනෙතුං තං දුවෙ තතො;

ඉධා’ගතො පබ්බජිතුං, සචෙ ලච්ඡාමි මානද.

6.

එවං හොතූති වත්වාන, රාජා තං තත්ථ පෙසයි;

සො ථෙරස්ස ච රඤ්ඤො ච, සාසනං ගය්හ වන්දිය.

7.

අස්සයුජසුක්කපක්ඛෙ, නික්ඛන්තො දුතියෙ’හනි;

සානුයුත්තො ජම්බුකොලෙ, නාවමාරුය්හ පට්ටනෙ.

8.

මහොදමිං කරිත්වාන, ථෙරාධිට්ඨානයොගතො;

නික්ඛන්තදිවසෙයෙව, රම්මං පුප්ඵපුරං අගා.

9.

තදා තු අනුලාදෙවී, පඤ්චකඤ්ඤාසතෙහි ච;

අන්තෙපුරිකඉත්ථීනං, සද්ධිං පඤ්චසතෙහි ච.

10.

දසසීලං සමාදාය, කාසාය වසනා සුචි;

පබ්බජ්ජාපෙක්ඛි නිසෙඛා, පෙක්ඛන්ති ථෙරියා’ගමං.

11.

නගරස්සෙ’කදෙසම්හි, රම්මෙ භික්ඛුනුපස්සයෙ;

කාරාපිතෙ නරින්දෙන, වාසං කප්පෙසි සුබ්බතා.

12.

උපාසිකාහි තාහෙ’ස, වුත්තො භික්ඛුනුපස්සයො;

උපාසිකා විහාරොති, තෙන ලංකාය විස්සුතො.

13.

භාගිනෙය්යො මහා’රිට්ඨො, ධම්මාසොකස්ස රාජිනො;

අප්පෙත්වා රාජසන්දෙසං, ථෙරසන්දෙස’මබ්රවි.

14.

භාතුජයා සහායස්ස, රඤ්ඤො තෙ රාජකුඤ්ජර;

ආකඞ්ඛමානා පබ්බජ්ජං, නිච්චං වසති සඤ්ඤතා.

15.

සඞ්ඝමිත්තං භික්ඛුනිං තං, පබ්බාජෙතුං විසජ්ජය;

තාය සද්ධිං මහාබොධි-දක්ඛිණසාඛමෙව ච.

16.

ථෙරියා ච තමෙවත්ථං, අබ්රවි ථෙරභාසිතං;

ගන්ත්වා පිතුසමීපං සා, ථෙරී ථෙරමතං බ්රවී.

17.

ආහ ¶ රාජා තුවං අම්ම, අපස්සන්තො කථං අහං;

සොකං විනොදයිස්සාමි, පුත්තනත්තවියොගජං.

18.

ආහ සා මෙ මහාරාජ, භාතුනො වචනං ගරු;

පබ්බාජනීයා ච බහූ, ගන්තබ්බං තත්ථ තෙන මෙ.

19.

‘‘සත්ථඝාතමනාරහා, මහාබොධිමහීරුහා;

කථන්නු සාඛං ගණිස්සං’’, ඉති රාජා විචින්තයී.

20.

අමච්චස්ස මහාදෙව-නාමකස්ස මතෙන සො;

භික්ඛුසඞ්ඝං නිමන්තෙත්වා, භොජෙත්වා පුච්ඡි භූපතිං.

21.

භන්තෙ ලංකං මහාබොධි, පෙසෙතබ්බා නු ඛො ඉති;

ථෙරො මොග්ගලිපුත්තො සො, පෙසෙතබ්බාති භාසිය.

22.

කතං මහාඅධිට්ඨාන-පඤ්චකං පඤ්චචක්ඛුනා;

ආභාසි රඤ්ඤො තං සුත්වා, තුස්සිත්වා ධරණීපති.

23.

සත්තයොජනිකං මග්ගං, සො මහාබොධිගාමිනං;

සොධාපෙත්වාන සක්කච්චං, භූසාපෙති අනෙකධා.

24.

සුවණ්ණං නීහරාපෙසි, කටාහකරණාය ච;

විස්සකම්මො ච ආගන්ත්වා, සතුලාධාරරූපවා.

25.

‘‘කටාහං කිං පමාණං නු, කරොමී’ති අපුච්ඡිතං;

‘‘ඤත්වා පමාණං ත්වංයෙව, කරොහි’’ ඉති භාසිය.

26.

සුවණ්ණා ගහෙත්වාන, හත්ථෙන පරිමජ්ජිය;

කටාහං තඞ්ඛණංයෙව, නිම්මිනිත්වාන පක්කමි.

27.

නවහත්ථපරික්ඛෙපං, පඤ්චහත්ථං ගභීරතො;

තිහත්ථවික්ඛම්භයුතං, අට්ඨඞ්ගුලඝනං සුභං.

28.

යුවස්ස හත්ථිනො සොණ්ඩ-පමාණමුඛවට්ටිකං;

ගාහා පෙත්වාන තං රාජා, බාලසුරසමප්පකං.

29.

සත්තයොජනදීඝාය, විත්ථතායති යොජනං;

සෙනාය චතුරඞ්ගින්යා, මහාභික්ඛුගණෙන ච.

30.

උපගම්ම මහාබොධිං, නානාලඞ්කාරභූසිතං;

නානාරතනචිත්තං තං, විවිධද්ධජමාලිනිං.

31.

නානාකුසුමසංකිණ්ණං ¶ , නානාතුරියඝොසිතං;

සෙනාය පරිවාරෙත්වා, පරික්ඛිපිය සාණියා.

32.

මහාථෙරසහස්සෙන, පමුඛෙන මහාගණෙ;

රඤ්ඤං පත්තාභිසෙකානං, සහස්සෙනා’ධිකෙන ච.

33.

අත්තානං පරිවාරෙත්වා, මහාබොධිඤ්ච සාධුකං;

ඔලොකෙසි මහාබොධිං, පග්ගහෙත්වාන අඤ්ජලිං.

34.

තස්සා දක්ඛිණසාඛාය, චතුහත්ථපමාණකං;

ඨානං ඛන්ධඤ්ච වජ්ජෙත්වා, සාඛා අන්තරධායිසුං.

35.

තං පාටිහාරියං දිස්වා, පතීතො පුථවීපති;

‘‘පූජෙම’හං මහාබොධිං, රජ්ජෙනා’හි උදීරිය.

36.

අභිසිඤ්චි මහාබොධීං, මහාරජ්ජෙ මහීපති;

පුප්ඵාදීහි මහාබොධිං, පූජෙත්වාන පදක්ඛිණං.

37.

කත්වා අට්ඨසු ඨානෙසු, වන්දිත්වාන කතඤ්ජලී;

සුවණ්ණඛචිතෙ පීඨෙ, නානාරතනමණ්ඩිතෙ.

38.

ස්වාරොහෙ යාව සාඋච්චෙ, තං සුවණ්ණකටාහකං;

ඨපාපෙත්වාන ආරුය්හ, ගහෙතුං සාඛමුත්තමං.

39.

ආදියිත්වාන සොවණ්ණ තුලිකාය මනොසිලං;

ලෙඛං දත්වාන සාඛාය, සච්චක්රියමකා ඉති.

40.

‘‘ලංකාදීපං යදි ඉතො, ගන්තබ්බං උරුබොධියා;

නිබ්බෙමතිකො බුද්ධස්ස, සාසනම්හි සචෙ අහං.

41.

සයංයෙව මහාබොධි-සාඛායං දක්ඛිණා සුභා;

ඡිජ්ජිත්වාන පතිට්ඨාතු, ඉධ හෙමකටාහකෙ.

42.

ලෙඛඨානෙ මහාබොධි, ඡිජ්ජිත්වා සයමෙව සා;

ගන්ධකද්දමපූරස්ස, කටාහස්සො’පරිට්ඨිතා.

43.

මූලලෙඛාය උපරි, තියඞ්ගුලතියඞ්ගුලෙ;

දදං මනොසිලා ලෙඛා, පරික්ඛිපි නරිස්සරො.

44.

ආදියා ථූලමූලානි, ඛුද්දකානි’තරාහි තු;

නික්ඛමිත්වා දස දස, ජාලීභූතා නිඔතරුං.

45.

තං ¶ පාටිහාරියං දිස්වා, රාජා’තීව පමොදිතො;

තත්ථෙවා’කාසි උක්කුට්ඨිං, සමන්තා පරිසාපි ච.

46.

භික්ඛුසඞ්ඝො සාධුකාරං, තුට්ඨචිත්තො පමොදයි;

චෙලුක්ඛෙපසහස්සානි, පවත්තිංසු සමන්තතො.

47.

එවං සතෙන මූලානං, තත්ථ සා ගන්ධකද්දමෙ;

පතිට්ඨාසි මහාබොධි, පසාදෙන්තී මහාජනං.

48.

තස්සා ඛන්ධො දසහත්ථො, පඤ්චසාඛා මනොරමා;

චතුහත්ථා චතුහත්ථා, දසඩ්ඪඵලමණ්ඩිතා.

49.

සහස්සන්තු පසාඛානං, සාඛානං තාසමාසි ච;

එවං ආසි මහාබොධි, මනොහරසිරිධරා.

50.

කටාහම්හි මහාබොධි-පතිට්ඨිතක්ඛණෙ මහී;

අකම්පි පාටිහීරානි, අහෙසුං විවිධානි ච.

51.

සයං නාදෙහි තූරියානං, දෙවෙසු මානුසෙසු ච;

සාධුකාරනිනාදෙති, දෙවබ්රහ්මගණස්ස ච.

52.

මෙඝානං මිගපක්ඛිනං, යක්ඛාදීනං රවෙහි ච;

රවෙහිචමහීකම්පෙ, එකකොලාහලං අහු.

53.

බොධියා ඵලපත්තෙහි, ඡබ්බණ්ණරස්මියො සුභා;

නික්ඛමිත්වා චක්කවාළං, සකලා සොභයිංසු ච.

54.

සකටාහා මහාබොධි, උග්ගන්ත්වාන තතො නභං;

අට්ඨාසි හිමගබ්භම්හි, සත්තාහානි අදස්සනා.

55.

රාජා ඔරුය්හ පීඨම්හා, තං සත්තාහං තහිං වසං;

නිච්චං මහාබොධිපූජං, අකාසි ච අනෙකධා.

56.

අතීතෙ තම්හි සත්තාහෙ, සබ්බෙ හිමවලාවකා;

පවිසිංසු මහාබොධිං, සබ්බාකා රංසියොපි ච.

57.

සුද්ධෙනකදිසිස්සිත්ථ, සාකටාහෙ පත්තිට්ඨිතා;

මහාජනස්ස සබ්බස්ස, මහාබොධි මනොරමා.

58.

පවත්තම්හි මහාබොධි, විවිධෙ පාටිහාරියෙ;

විම්හාපයන්ති ජනතං, පථවීතලමොරුහි.

59.

පාටිහිරෙහි’නෙකෙහි ¶ , තෙහි සො පීණිතො පුන;

මහාරාජා මහාබොධිං, මහාරජ්ජෙන පූජයි.

60.

මහාබොධිං මහාරජ්ජෙ-නාභිසිඤ්චිය පූජයං;

නානාපූජාහි සත්තාහං, පුන තත්ථෙව සො වසි.

61.

අස්සයුජසුක්කපක්ඛෙ, පන්නරසඋපොසථෙ;

අග්ගහෙසි මහාබොධිං, ද්විසත්තාහමච්චයෙ තතො.

62.

අස්සයුජකාළපක්ඛෙ, චතුද්දසඋපොසථෙ;

රථෙ සුභෙ ඨපෙත්වාන, මහාබොධිං රථෙසභො.

63.

පූජෙන්තො තං දිනංයෙව, උපනෙත්වා සකං පුරං;

අලඞ්කරිත්වා බහුධා, කාරෙත්වා මණ්ඩපං සුභං.

64.

කත්තිකසුක්කපක්ඛස්ස, දිනෙ පාටිපදෙ තහිං;

මහාබොධිං මහාසාල-මූලෙ පාචිනතෙ සුභෙ.

65.

ඨපාපෙත්වාන කාරෙසි, පූජා’නෙකා දිනෙ දිනෙ;

ගාහතො සත්තරසමෙ, විවසෙ තු නවඞ්කිරා.

66.

සකිං යෙවඅජායිංසු, තස්සා’නෙකනරාධිපො;

තුට්ඨචිත්තො මහාබොධිං, පුන රජ්ජෙන පූජයි.

67.

මහාරජ්ජෙ’භි සිඤ්චිත්වා, මහාබොධිං මහිස්සරො;

කාරෙසි ච මහාබොධි-පූජා නානප්පකාරකං.

68.

ඉති කුසුමපුරෙ සරෙසරංසා,

බහුවිධචාරුධජාකුලාවිසාලා;

සුරුචිරපවරොරු බොධිපූජා,

මරුනරචිත්තවිකාසිනී අහොසීති.

සුජනප්පසාදසංවෙගත්ථාය කතෙ මහාවංසෙ

මහාබොධිග්ගහණො නාම

අට්ඨාරසමො පරිච්ඡෙදො.