📜
සත්තවීසතිම පරිච්ඡෙද
ලොහපාසාදමහො
තතො රාජා විචින්තෙසි, විස්සුතං සුස්සුතං සුතං;
මහාපඤ්ඤො සදා පුඤ්ඤො, පඤ්ඤාය කතනිච්ඡයො.
‘‘දීපප්පසාදකො ථෙරො, රාජිනො අය්යකස්ස මෙ;
එවං කිරාහනත්තා තෙ, දුට්ඨගාමණිභූපති.
මහාපුඤ්ඤො මහාථූපං, සොණ්ණමාලිං මනොරමං;
වීසංහත්ථසතං උච්චං, කාරෙස්සති අනාගතෙ.
පුනො උපොසථාගාරං, නානාරතනමණ්ඩිතං;
නවභූමං කරිත්වාන, ලොහපාසාද මෙව ච.
ඉති චින්තිය භූමින්දො, ලිඛිත්වෙවං ඨපාපිතං;
පෙක්ඛාපෙන්තො රාජගෙහෙ, ඨිතං එව කරණ්ඩකෙ.
සොවණ්ණපට්ටං ලද්ධාන, ලෙඛං තත්ථ අවාචයි;
‘‘චත්තාලීසසතං වස්සං, අතික්කම්ම අනාගතෙ.
කාකවණ්ණසුතො ¶ දුට්ඨ-ගාමණිමනුජාධිපො;
ඉදඤ්චිදඤ්ච එවඤ්ච, කාරෙස්සතී’’ති වාචිතං.
සුත්වා හට්ඨො උදානෙත්වා, අප්පොට්ඨෙසි මහීපති;
තතො පාතො’ව ගන්ත්වාන, මහාමෙඝවනං සුභං.
සන්නිපාතං කාරයිත්වා, භික්ඛුසඞ්ඝස්ස අබ්රවි;
‘‘විමානතුල්යං පාසාදං, කාරයිස්සාමි වො අහං.
දිබ්බං විමානං පෙසෙත්වා, තදා ලෙඛං අදාථ මෙ’’;
භික්ඛුසඞ්ඝො විසජ්ජෙසි, අට්ඨ ඛීණාසවෙ තහිං.
කස්සපමුනිනො කාලෙ, අසොකො නාම බ්රාහ්මණො;
අට්ඨ සලාකභත්තානි, සඞ්ඝස්ස පරිණාමිය.
භරණිං නාම දාසිං සො, ‘‘නිච්චං දෙහී’’ති අබ්රවි;
දත්වා සා තානි සක්කච්චං, යාවජීවං තතො චුතා.
ආකාසට්ඨවිමානම්හි, නිබ්බත්තිරුචිරෙ සුභෙ;
අච්ඡරානං සහස්සෙන, සදා’සි පරිවාරිතා.
තස්සා රතනපාසාදො, ද්වාදසයොජනුග්ගතො;
යොජනානං පරික්ඛෙපො, චත්තාලීසඤ්ච අට්ඨ ච.
කූටාගාරසහස්සෙන, මණ්ඩිතො නවභූමිකො;
සහස්සගබ්භසම්පන්නො, රාජමානො චතුම්මුඛො.
සහස්සසඞ්ඛසංවුත්ති, සීහපඤ්ජර නෙත්තවා;
සකිඞ්කණිකජාලාය, සජ්ජිතො වෙදිකාය ච.
අම්බලට්ඨිකපාසාදො, තස්ස මජ්ඣෙ ඨිතො අහු;
සන්තමතො දිස්සමානො, පග්ගහිතධජාකුලො.
තාවතිංසඤ්ච ගච්ඡන්තා, දිස්වා ථෙරං තමෙව තෙ;
හිඞ්ගුලෙන තදා ලෙඛං, ලෙඛයිත්වා පටෙ තතො.
නිවත්තිත්වාන ආගන්ත්වා, පටං සඞ්ඝස්ස දස්සයුං;
සඞ්ඝො පටං ගහෙත්වා තං, පාහෙසි රාජසන්තිකං.
තං ¶ දිස්වා සුමනො රාජා, ආගම්මාරාම මුත්තමං;
ආලෙඛතුල්යං කාරෙසි, ලොහපාසාද මුත්තමං.
කම්මාරම්භනකාලෙව, චතුද්වාරම්හි භොගවා;
අට්ඨසතසහස්සානි, හිරඤ්ඤානි ඨපාපයි.
පුටසහස්ස වත්ථානි, ද්වාරෙ ද්වාරෙ ඨපාපයි;
ගුළ තෙලසක්ඛරමධු-පුරා චානෙක චාටියො.
‘‘අමූලකකම්ම මෙත්ථ, න කාතබ්බ’’න්ති භාසිය;
අග්ඝාපෙත්වා කතං කම්මං, තෙසං මූලමදාපයි.
හත්ථසතං හත්ථසතං, ආසි එකෙක පස්සතො;
උච්චතො තත්තකොයෙව, පාසාදො හි චතුම්මුඛො.
තස්මිං පාසාද සෙට්ඨස්මිං, අහෙසුං නවභූමියො;
එකෙකිස්සා භූමියා ච, කූටාගාරසතානි ච.
කූටාගාරානි සබ්බානි, සජ්ඣුනා ඛචිතා න’යුං;
පවාලවෙදිකා තෙසං, නානාරතන භූසිතා.
නානාරතන චිත්තානි, තාසං පදුමකානි ච;
සජ්ඣකිංකිණිකාපන්ති-පරික්ඛිත්තාව තා අහු.
සහස්සං තත්ථ පාසාදො, ගබ්භා ආසුං සුසඞ්ඛතා;
නානාරතන ඛචිතා, සීහපඤ්ජරනෙත්තවා.
නාරිවාහනයානන්තු, සුත්වා වෙස්සවණස්ස සො;
තදා කාරමකාරෙසි, මජ්ඣෙ රතනමණ්ඩපං.
සීහබ්යග්ඝාදිරූපෙහි, දෙවතා රූපකෙහි ච;
අහු රතනමයොහෙ’ස, ථම්භෙහි ච විභූසිතො.
මුත්තාජාලපරික්ඛෙපො, මණ්ඩපන්තෙ සමන්තතො;
පවාලවෙදිකා චෙත්ථ, පුබ්බෙ වුත්තවිධා අහු.
සත්තරතන චිත්තස්ස, වෙමජ්ඣෙ මණ්ඩපස්ස තු;
රුචිරො දන්තපල්ලඞ්කො, රම්මො ඵලිකසන්ථරො.
දන්තමයාපස්සයෙ’ත්ථ, සුවණ්ණමය සූරියො;
සජ්ඣුමයෙ චන්දිමා ච, තාරා ච මුත්තකා මයා.
නානාරතන ¶ පදුමානි, තත්ථ තත්ථ යථාරහං;
ජාතකානි ච තත්ථෙව, ආසුං සොණ්ණලතන්තරෙ.
මහග්ඝපච්චත්ථරණෙ, පල්ලඞ්කෙ’ති මනොරමෙ;
මනොහරා’සිට්ඨපිතා, රුචිරං දන්තබීජනී.
පවාලපාදුකා තත්ථ, ඵලිකම්හි පතිට්ඨිතා;
සෙතච්ඡත්තං සජ්ඣුදණ්ඩං, පල්ලඞ්කො’පරිසොභථ.
සත්තරතන මයානෙත්ථ, අට්ඨමඞ්ගලිකානි ච;
චතුප්පදානං පන්තී ච, මණිමුත්තන්තරා අහුං.
රජතානඤ්ච ඝණ්ටානං, පන්තී භත්තන්තලම්බිතා;
පාසාදඡත්තපල්ලඞ්ක-මණ්ඩපා’සුං අනග්ඝිකා.
මහග්ඝ පඤ්ඤපාපෙසි, මඤ්චපීඨං යථාරහං;
තථෙව භූමත්ථරණං, කම්බලඤ්ච මහාරහං.
ආචාම කුම්භිසොවණ්ණා, උලුඞ්කො ච අහු තහිං;
පාසාද පරිභොගෙසු, සෙසෙසු ච කථා’ වකා.
චාරුපාකාර පරිවාරො,
සො චතුද්වාරකොට්ඨකො;
පාසාදො’ලඞ්කතො සොභි,
තාවතිංස සභා විය.
තම්බ ලොහිට්ඨකාහෙ’සො,
පාසාදො ඡාදිතො අහු;
ලොහ පාසාද වොහාරො,
තෙන තස්ස අජායථ.
නට්ඨිතෙ ලොහපාසාදෙ, සො සඞ්ඝං සන්නිපාතයි;
රාජා සඞ්ඝො සන්නිපති, මරිචවට්ටිමහෙ විය.
පුථුජ්ජනා’ව අට්ඨංසු, භික්ඛූ පඨමභූමියං;
තෙපිටකා දුතියාය, සොතාපන්නාදයො පන.
එකෙ ¶ කෙයෙව අට්ඨංසු, තතියාදීසු භූමිසු;
අරහන්තො ච අට්ඨංසු, උද්ධං චතූසු භූමිසු.
සඞ්ඝස්ස දත්වා පාසාදං, දක්ඛිණම්බුපුරස්සරං;
රාජා’දත්ථ මහාදානං, සත්තාහං පුබ්බකං පිය.
පාසාද මහචත්තානි, මහාචාගෙන රාජිනා;
අනග්ඝානි ඨපෙත්වාන, අහෙසුං තිංසකොටියො.
නිස්සාරෙ ධනනිචයෙ විසෙසසාරං,
යෙ දානං පරිගණයන්ති සාධුපඤ්ඤා;
තෙ දානං විපුලමපෙත චිත්තසඞ්ගා,
සත්තානං හිතපරමා දදන්ති එවංති.
සුජනප්පසාදසංවෙගත්ථාය කතෙ මහාවංසෙ
ලොකහපාසාදමහො නාම
සත්තවීසතිමො පරිච්ඡෙදො.