📜
අට්ඨවීසතිම පරිච්ඡෙද
මහා ථූපසාධන ලාභො
තතො සතසහස්සං සො, විස්සජ්ජෙත්වා මහීපති;
කාරාපෙසි මහාබොධි-පූජං සුළාරමුත්තමං.
තතො පුරං පවිසින්තො, ථූපඨානෙ නිවෙසිතං;
පස්සිත්වාන සීලායූපං, සරිත්වා පුබ්බකං සුතිං.
‘‘කාරෙස්සාමි මහාථූපං’’, ඉති හට්ඨො මහාතලං;
ආරුය්හ රත්තිං භුඤ්ජිත්වා, සයිතො ඉති චින්තයි.
‘‘දමිළෙ ¶ මද්දමානෙන, ලොකො’යං පීළිතො මයා;
න සක්කා බලිමුද්ධත්තුං, තං වජ්ජිය බලිං අහං.
කාරයන්තො මහාථූපං, කතං ධම්මෙන ඉට්ඨිකා;
උප්පාදෙස්සාමි ‘‘ඉච්චෙවං, චින්තයන්තස්ස චින්තිතං.
ඡත්තම්හි දෙවතාජානී, තතො කොලාහලං අහු;
දෙවෙසු ඤත්වා තං සක්කො, විස්සකම්මාන මබ්රවි.
‘‘ඉට්ඨකත්තං චෙතියස්ස, රාජා චින්තෙසි ගාමණි;
ගන්ත්වා පුරා යොජනම්හි, ගම්භීර නදී යන්තිකෙ.
මාපෙහි ඉට්ඨිකා තත්තං’, ඉති සක්කෙ න භාසිතො;
විස්සකම්මො ඉධාගම්ම, මාපෙසි තත්ථ ඉට්ඨිකා.
පභාතෙ ලුද්දකො තත්ථ, සුනඛෙහි වනං අගා;
වොධාරූපෙන දස්සෙසි, ලුද්දකං භුම්මදෙවතා.
ලුද්දකො තං’නුබන්ධන්තො, ගන්ත්වා දිස්වාන ඉට්ඨකා;
අන්තරහිතාය ගොධාය, ඉති චිධන්තසි සො තහිං.
‘‘කාරෙතු කාමො කිර නො, මහාථූපං මහීපති;
උපායනමිදං තස්සං’, ඉති ගන්ත්වා නිවෙදයි.
තස්ස තං වචනං සුත්වා, පියං ජනහි තප්පියො;
රාජා කාරෙසි සක්කාරං, මහන්තං තුට්ඨමානසො.
පුරාපුබ්බුත්තරෙ දෙසෙ, යොජනත්තය මත්ථකෙ;
ආචාර විට්ඨිගාමම්හි, සොළසකරීසෙ කලෙ.
සොවණ්ණ බීජානු’ට්ඨිංසු, විවිධානි පමාණතො;
විදත්ථුක්කට්ඨ මාණානි, අඞ්ගුලිමාණා නිහෙඨතො.
සුවණ්ණ පුණ්ණං තං භූමිං, දිස්වා සඞ්ගාමවාසිකා;
සුවණ්ණ පාහිං ආදාය, ගන්ත්වා රඤ්ඤො නිවෙදයුං.
පුරාපාචින පස්සම්හි, සත්ත යොජන මත්ථකෙ;
ගඞ්ගාපාරෙ තම්බපිට්ඨෙ, තම්බලොහං සමුට්ඨහි.
තඞ්ගාමිකා තම්බලොහ-බීජමාදාය පාතියා;
රාජාන මුපසඞ්කම්ම, තමත්ථඤ්ච නිවෙදයුං.
පුබ්බදක්ඛිණදෙසම්හි, පුරතො චතුයොජනෙ;
සුමන වාපි ගාමම්හි, උට්ඨහිංසු මණීබහූ.
උපල ¶ කුරුවින්දෙහි, මිස්සකානෙව ගාමිකා;
ආදාය පාතියාඑව, ගන්ත්වා රඤ්ඤො නිවෙදයුං.
පුරතො දක්ඛිණෙ පස්සෙ, අට්ඨයොජනමත්ථකෙ;
අම්බට්ඨ කොලලෙණම්හි, රජතං උපපජ්ජථ.
නගරෙ වාණිජො එකො, ආදාය සකටෙ බහූ;
මලයා සිඞ්ගීවෙරාදිං, ආනෙතුං මලයං ගතො.
ලෙණස්ස අවිදූරම්හි, සකටානිට්ඨ පාපිය;
පතොදාදාරුනිච්ඡන්තො, ආරුළ්හො තං මහීධරං.
චාටිප්පමාණ තං තත්ථ, පක්කභාරෙන නාමි තං;
දිස්වා පන සලට්ඨිඤ්ච, පාසාණට්ඨඤ්ච තං ඵලං.
වණ්ටෙ තං වාසියා ඡෙත්වා, දස්සාම’ග්ගන්ති චින්තිය;
කාලං ඝොසෙසි සද්ධාය, චත්තාරො’නාසවාගමුං.
හට්ඨො සො තෙ’භිවාදෙත්වා, නිසීදාපිය සාදරො;
වාසියා වණ්ටසාමන්තා, තචං ඡෙත්වා අපස්සයං.
මුඤ්ජිත්වා’වාට පුණ්ණං තං, යූසං පත්තෙහී ආදිය;
චත්තාරො යූස පූරෙතෙ, පත්තෙ තෙසමදාසිසො.
තෙ තං ගහෙත්වා පක්කාමුං,
කාලං ඝොසෙසි සො පුන;
අඤ්ඤෙ ඛිණාසවා ථෙරා,
චත්තාරො තත්ථ ආගමුං.
තෙසං පත්තෙ ගහෙත්වා සො, පත්තාමිඤ්ජහි පූරිය;
අදාසි තෙසං පක්කාමුං, තයො එකො නපක්කමි.
රජතං තස්ස දස්සෙතුං, ඔරොහිත්වා තතො හි සො;
නිසජ්ජ ලෙණාසන්නම්හි, තාමිඤ්ජා පරිභුඤ්ජථ.
සෙසාමිඤ්ජා වාණිජො’පි, භුඤ්ජිත්වා යාවදත්ථකං;
භණ්ඩිකාය ගහෙත්වාන, සෙසථෙරපදානුගො.
අඤ්ජසා ¶ ඉමිනා ත්වම්පි, ගච්ඡ දානී උපාසක;
ගන්ත්වාන ථෙරං පස්සිත්වා, වෙය්යාවච්ච මහාසි ච.
ථෙරො ච ලෙණද්වාරෙන, තස්ස මග්ග අමාපයි;
ථෙරං වන්දිය සො තෙන, ගච්ඡන්තො ලෙණමද්දස.
ලෙණ ද්වාරම්හි ඨත්වාන, පස්සිත්වා රජතම්පි සො;
වාසියා ආහනිත්වාන, රජතති විජානිය.
ගහෙත්වෙකං සජ්ඣුපිණ්ඩං, ගන්ත්වාන සකටන්තිකං;
සකටානි ඨපාපෙත්වා, සජ්ඣුපිණ්ඩං තමාදිය.
ලහුං අනුරාධ පුරං, ආගම්ම වරවාණිජො;
දස්සෙත්වා රජතං රඤ්ඤො, තමත්ථම්පි නිවෙදයි.
පුරතො පච්ඡිමෙ පස්සෙ, පඤ්චයොජන මත්ථකෙ;
උරුවෙලපට්ටනෙ මුත්තා, මහාමලක මත්තියො.
පවාලන්තරිකා සද්ධිං, සමුද්දාථලමොක්කමුං;
කෙවට්ටා තා සමෙක්ඛිත්වා, රාසිං කත්වාන එකතො.
පාතියා ආනයිත්වාන, මුත්තා සහ පවාලකා;
රාජාන මුපසඞ්කම්ම, තමත්ථම්පි නිවෙදයුං.
පුරතො උත්තරෙ පස්සෙ, සත්ත යොජන මත්ථකෙ;
පෙළිවාපික ගාමස්ස, වාපිපක්ඛන්තකන්දරෙ.
ජායිංසු වාලුකාපිට්ඨෙ, චත්තාරො උත්තමා මණී;
නීසද පොතප්පමාණා, උම්මාපුප්ඵනිභාසුභා.
තෙ දිස්වා සුනඛො ලුද්දො, අගන්ත්වා රාජසන්තිකං;
‘‘එවරූපා මණීදිට්ඨො, මයා’’ඉති නිවෙදයි.
ඉට්ඨකාදීනි එතානි මහාපුඤ්ඤො මහාමති;
මහාථූපත්ථමුප්පන්නා-න’ස්සොසි තදහෙව සො.
යථානුරූපං සක්කාරං, තෙසං කත්වා සුමානතො;
එතෙ වා රක්ඛකෙ කත්වා, සබ්බානි ආහරාපයි.
ඛෙදම්පි ¶ කායජමසය්හමචින්තයිත්වා,
පුඤ්ඤං පසන්නමනසො පචිත හි එවං;
සාධෙති සාධන සතානි සුඛා කරානි,
තස්මා පසන්නමනසො’ව කරෙය්ය පුඤ්ඤන්ති.
සුජනප්පසාදසංවෙගත්ථාය කතෙ මහාවංසෙ
මහාථූපසාධනලාභො නාම
අට්ඨවීසතිමො පරිච්ඡෙදො.