📜
ඡපඤ්ඤාසතිම පරිච්ඡෙද
අනුරාධපුරාභිගමනො
යුවරාජපදෙ ¶ තස්ස, ඨිතස්සා’ථ නයඤ්ඤුනො;
අහූ විජයබාහූති, නාමං සබ්බත්ථ පාකටං.
මහාඤ්ඤණො නිජාණාය, තත්ථ භෙරිං චරාවිය;
ඨපෙන්තො සචිවෙ’නෙකෙ, පතිරූපෙ පදන්තරෙ.
චොළානං මද්දනත්ථාය, රාජරට්ඨාධිවාසිනං;
චතුරො චතුරොපායෙ, යො ජයං තත්ථ සො වසී.
චොළරාජා සුණිත්වා තං, පුළත්ථිනගරෙ ඨිතං;
සෙනාපතිම පෙසෙසි, දත්වාන බලවාහනං.
සෙනින්දං කාජරග්ගාම-සමීපං සමුපාගතං;
දුප්පසය්හං විදිත්වාන, ගිරිදුග්ගමගා තතො.
සෙනින්දො කාජරග්ගාමං, විලුම්පිත්වාන වෙගසා;
තත්ථ වත්ථුමසක්කොන්තො, සදෙසං පුන රාගමි.
තතො මහාදිපාදො’පි, ආගම්ම මලයා ලහුං;
මහතා බලකායෙන, සිප්පත්ථලකමාවසි.
රාජා රාමඤ්ඤවිසයෙ, රාජිනො සන්තිකං ජනෙ;
පෙසෙසි බහුකෙසාරං, ධනජාතඤ්ච’නප්පකං.
විචිත්තවත්ථකප්පූර-චන්දනාදීහි වත්ථූහි;
පරිපුණ්ණා ච නාවායො, නෙකාතිත්ථෙ සමොසටා.
ධනජා තෙහි නෙකෙහි, කරොන්තො භටසඞ්ගහං;
තතො තම්බලගාමම්හි, නිවසිත්ථ මහබ්බලො.
අඤ්ඤමඤ්ඤවිරුද්ධත්තා, රාජාරට්ඨාධිවාසිනො;
උපග්ගම්ම ජනා සබ්බෙ, කරං නො දෙන්ති සබ්බසො.
විපක්ඛාචොළරාජස්ස, භින්දන්තා’ණං මදුද්ධතා;
ආයුත්තකෙ විහිංසෙන්තො, යථාකාමං චරන්ති ච.
තං ¶ සුත්වා චොළභූපාලො, සම්පකොපවසීකතො;
සෙනං මහන්තිං දත්වාන, පෙසෙසි සචිවං නිජං.
මහාතිත්ථෙ’වහිණ්ණො සො, තත්ථ තත්ථ බහූජනෙ;
ඝාතෙන්තො සවසෙ කත්වා, රාජාරට්ඨාධිවාසිනො.
අනුක්කමෙන ගන්ත්වාන, ඛරාණො රොහණං තදා;
අජ්ඣොත්ථරි සසෙනො ස, භින්නො වෙලොවසාගරො.
රඤ්ඤො පච්චත්ථිකා හුත්වා, රවිදෙවචලව්හයා;
උභො දමිළසෙනින්ද-වසං යාතා මහබ්බලා.
මහාපක්ඛබලොපෙතෙ, තෙ පස්සිය චමූපති;
රොහණං සකලං ඛිප්පං, මඤ්ඤිත්ථ සකහත්ථගං.
එකාදසම්හි සො වස්සෙ, රාජා චොළාභිභූතියා;
පලුට්ඨපබ්බතෙ දුග්ගං, පවිධාය තහිං වසී.
චොළසෙනා තදාසෙලං, සමන්තා සම්පරික්ඛිපි;
තත්ථො’භයෙසං සෙනාන-මහූ භිංසනකං රණං.
රඤ්ඤො භටා විනාසෙත්වා, සබ්බං තං දමිළං බලං;
පලායන්තං මහාචොළ-සාමන්තඤ්චානුබන්ධිය.
ගහෙත්වාන සිරං තස්ස, ගාමස්මිං තම්බවිට්ඨිකෙ
සද්ධිං වාහනයානෙහි, සාරභූතධනෙහි ච.
තහිං තං සකලං භණ්ඩං, නෙත්වා රඤ්ඤො පදස්සිය;
පුළත්ථිනගරං ගන්තුං, කාලො ඉති සමබ්රවුං.
මහීපාලොපි තං සුත්වා, සචිවානං වචො තදා;
මහතා බලකායෙන, පුලත්ථිනගරං ගතො.
පවත්තිමෙතං සකලං, සුත්වා චොළනරිස්සරො;
තිබ්බකොපවසංයාතො, භූපාලගහණත්ථිකො.
සාමං ඛිප්පං සමාගම්ම, වීරො සාගරපට්ටනං;
භිය්යොපි මහතිං සෙනං, ලංකාදීපමපෙසයී.
තං විජානිය භූමින්දො, සෙනින්දං පෙසයී සකං;
බලං මහන්තං දත්වාන, චොළසෙනාය යුජ්ඣිතුං.
ගච්ඡමානො චමූනාථො, සො’නුරාධපුරන්තිකෙ;
සද්ධිං දමිළසෙනාය, වත්තෙසි තුමුලං රණං.
පතිංසු ¶ තස්මිං සඞ්ගාමෙ, භූපාලස්ස නරා බහූ;
භිය්යොපි දමිළායත්තා, ජාතා තං රට්ඨවාසිනො.
විහාය ධරණීපාලො, පුලත්ථිනගරං තදා;
විල්ලිකාබාණකං රට්ඨං, සම්පාපුණිය වෙගසා.
නිහච්චාමච්චයුගලං, තං රට්ඨාධිට්ඨිතං තදා;
තහිං වාසමකප්පෙසි, සභටෙ සන්නිපාතයං.
අත්තානමනුබන්ධන්තං, සුත්වා චොළචමූපතිං;
ගන්ත්වා වාතගිරිං නාම, සමයඤ්ඤූ සිලුච්චයං.
උපච්චකාය සෙලස්ස, තත්ථ දුග්ගං නිවෙසිය;
රණං කරොන්තො තෙමාසං, දමිළෙ පටිබාහයි.
කෙසධාතුකනාථස්ස, මාරිතස්ස පුරාරණෙ;
භාතා කණිට්ඨො සම්පත්ත, මහාපක්ඛබලො තදා.
මාරණං සකභාතුස්ස, සරන්තො රුට්ඨමානසො;
සකලං පරිවත්තෙසි, ගුත්තහාලකමණ්ඩලං.
අථො ලංකිස්සරො තත්ථ, ඛිප්පං ගන්ත්වා මහබ්බලො;
ඨානෙ මච්චුත්ථලෙ නාම, ඛන්ධාවාරං නිබන්ධිය.
ඛදිරඞ්ගණිදුග්ගම්හා, පලාපෙත්වාන තං රණෙ;
ඨානා කුබුලගල්ලා ච, යුජ්ඣන්තො තං පලාපයි.
විහාය පුත්තදාරාදි-සබ්බං නෙකධනං බලං;
පලායමානො සො රට්ඨං, චොළායත්ත මගාලහුං.
තදා නරිස්සරො තත, තස්ස සබ්බං සමාදිය;
ගන්ත්වා තම්බලගාමම්හි, නවං දුග්ගං නිවෙසිය.
අනුක්කමෙන ගන්ත්වාන, මහානාගහුලව්හයෙ;
පුරෙවසී සුසජ්ජෙන්තො, බලං චොළෙහි යුජ්ඣිතුං.
තතො රාජා සමව්හාය, සචීවෙ ද්වෙ මහබ්බලෙ;
පෙසෙසි දික්ඛිණං පස්සං, වසං නෙතුං තහිං ජනෙ.
සම්පෙසෙසි මහාමච්ච-යුගලං කක්ඛලං විභූ;
චොළදප්පවිනාසාය, තතො වෙලා මහාපථෙ.
පෙසිතා දක්ඛිණං පස්සං, අමච්චා’මෙ මහබ්බලා;
මුහුන්නරුග්ගමදුග්ගං, බදළත්ථලමෙව ච.
වාපීනගරදුග්ගඤ්ච ¶ , බුද්ධගාමකමෙව ච;
තිලගුල්ලං මහාගල්ලං, මණ්ඩගල්ලකමෙව ච.
අනුරාධපුරඤ්චාති, ගහෙත්වාන කමෙන තෙ;
වත්තෙන්තා සවසෙ රට්ඨං, මහාතිත්ථමුපාගතා.
පෙසිතා සචිවාද්වෙතු, තතො වෙලා මහාපථෙ;
විලුම්පන්තා ඡගාමාදි-ඛන්ධාවාරෙ තහිං තහිං.
පුලත්ථිනගරාසන්නං, කමෙනා’ගම්ම පෙසයුං;
දූතෙ රාජන්තිකඛිප්ප-මාගන්තුං වට්ටතීතිහ.
දිසාසා ද්වීසු යානෙහි, සචිවෙහි පවත්තිතං;
වික්කමාති සයං සුත්වා, කාලඤ්ඤූ සො මහීපහි.
සීඝං සන්නය්හ සෙනඞ්ගං, සමග්ගං විදිකොවිදො;
උම්මූලනායචොළානං, පුරාතම්හා’භිනික්ඛමි.
ගච්ඡං ගඞ්ගාය මහිය-ඞ්ගණථූපන්තිකෙ විභූ;
සෙනානිවෙසං කාරෙත්වා කඤ්චිකාලං තහිං වසී.
කමෙනාගම්ම ඨානඤ්ඤූ, පුළත්ථිනගරන්තිකෙ;
බන්ධාපෙසි මහාවීරො, ඛන්ධාවාරං ථිරං වරං.
තත්ථ තත්ථ ඨිතා සූරා, චොළා යෙ කක්ඛලා’ඛිලා;
පුලත්ථිනගරෙ යුද්ධං, කාතුං සන්නිපතිංසු තෙ.
නික්ඛම්ම නගරා ගන්ත්වා, චොළා බහි මහාරණං;
කත්වා පරාජිතා භීතා, පවිස්ස නගරං සකං.
ගුත්තා සෙසපුරද්වාරා, ගොපුරට්ටාලනිස්සිතා;
මහාහවං බහුස්සාහා, පවත්තෙසුං භයාවහං.
දියඩ්ඪමාසං යුජ්ඣන්ති, නගරං තමුපරුන්ධිය;
සාධෙතුං නෙවසා’සක්ඛි, භූපාලස්ස මහාචමූ.
මහාරඤ්ඤො මහාවීරා, මහාසූරා මහබ්බලා;
මහාභටා මහාමානා, රවිදෙවචලාදයො.
උල්ලඞ්ඝිත්වාන පාකාරං, පවිස්ස සහසා පුරං;
ඛණෙන දමිළෙ සබ්බෙ, මූලඝච්චමඝාතයුං.
එවං ලද්ධජයො රාජා, තදා විජයබාහුසො;
චරාපෙසි නිජාණාය, භෙරිං භූරිමතිපුරෙ.
තං ¶ සුත්වා සකසෙනාය, විනාසං චොළභූපති;
සීහළා බලවන්තොති, භිය්යො සෙනං න පාහිණි.
වීරො අසෙසනිහතුද්ධට චොළසෙට්ඨො;
විඤ්ඤූ සුසාධුට්ඨපිතාඛිලරාජරට්ඨො;
ඉට්ඨන්නුරාධපුරසෙට්ඨමතීව හට්ඨො;
වස්සම්හි පඤ්චදසමෙ ගමි රාජසෙට්ඨො.
සුජනප්පසාදසංවෙගත්ථාය කතෙ මහාවංසෙ
අනුරාධපුරාභිගමනො නාම
ඡප්පඤ්ඤාසතිමො පරිච්ඡෙදො